Loterijen in Schiedam
4
gas-enelëctriciteitsverbruik
laatste l^seuws
in dienst der weldadigheid
De dubbele moord
te Velsen
Aanval en tegenaanval
in den Kaukasus
Donderdag 5 November 1942
SCH1EDAMSCHE COURANT
Pag. 2
STADSNIEUWS
Controle op de vérduisterings-
plicht
Rechtszaken
VRIJZ,-GODSDIENSTIGE PREDIKING
Ds. Mej. H. MEIJER
Agenda
BIOSCOPEN
De politie op excursie
CONTROLEERTUW
GEREGELD:
in hooger beroep tien jaar
geëi scht
De-zorgen op. zij
Gemengd Nieuws
Dr. Colin Ross over Afrika ll
BEURS VAN AMSTERDAM
-do i
4
II m.b.f.. too1/.
BUITEN LAND
Stormtroepen in Stalingrad
opereerden met succés
De Amerikaansche verkiezingen
BINNENLAND
Opleiding van beroepsmeisjes-
kader voor den Jeugdstorm
vari:.r EckR/i'ï®.
In OOQ artikel in ons blad van. 15 Januari
1941 over de Schiedainsclie-Rederijkers werd
meegedeeld, dal een der Rederijkerskamers, „De
Roode Rozen", zich in 1603 in dienst gesteld
heeft van de liefdadigheid, n.l. het oprichten
van ecu Weeshuis. Het feit dat het geld hier
voor word bijeengebracht uit de baten van een
loterij, werpt een bepaald licht op de doel-
stelling van zoo'n loterij, en we willen bier
eens wat nader op ingaau.
Ais wo de geschiedenis van de loterij na
gaan, dan blijkt dat het wel mogelijk zou
kunnen zijn, dat hot degelijke Holland hol
eerste land was waar loterijen plaats vonden.
De geleerden zijn het er niet geheel over eens,
daar sommigen beweren, dat hot ook wet Italië
zou kennen geweest zjjn. Hoe hot zij-, roeds
hi' het jaar 1444 werd te Utrecht een loterij
gehouden, die in. de Noordelijke en Zuidelijke
Nederlanden nog door heel wat meer gevolgd
zou worden. Het was Philips de Goode, die de
vergunning voor het houden van een lotery
verleende, en daar hij graaf van Vlaanderen
was, verkregen ook Brugge en Sluis zoon
vergunning,van hem.
Toen was het doel meestalde stadskas wat
aan te vullen, vestingwerken te herstellen, een
nieuwe stadspoort op to bonwen enz. In 1554
werd er te Middelburg de verhuizing van de
Schultersdoeleu mee bekostigd. In, later jaren-
ging do loterij meer en meer gepaard mot lief
dadige doeleinden. To Egmond werd op die
manier een Gasthuis opgericht, te Amsterdam
een. nieuw Oudeinannen- en vrouwenhuis, te
Delft een seminarie, te 's-Gravenliage een wees
huis co Ie' Leiden hel gasthuis,
Ook Schiedam werd op dezelfde wijze een
instelling rijker, n.l. een weeshuis. Dat er.meer
sympathie dan concurrentie bestond tusscben
dó verschillende Rederijkerskamers, die een lief
Oadig doel nastreefden,- moge blijken uit bel
feit,- dat dezV.- loterij te Schiedam in bet
jaar 1603 werd „ingetrokken", terwijl Haarlem,
dat reeds in 1596 vergunning tot een loterij
aanvroeg, wachtte'tot 1607, teneinde Schiedam
te kunnen laten voorgaan.
Schiedam had in 1603 verscheidene. Rederij
kers kamers uitgenoodigd deel te nemen, -waaraan
de Kamers van Haarlem, Gouda, Vlaardingcn,
Maassluis, Lier en Ketel gehoor gaven. De
plechtige intocht met de daarbij behoorende
toeloop vau nieuwsgierigen zal wel tot deel
neming aan .deze liefdadigheidslotorij, gestimu
leerd hebben, hetgeen ook de-bedoeling was.
Soms viel een loterij ook samen.met een
keniris, wat ook bevorderlijk was voor het
doel. Dat geschiedde b.v. te Leiden, - toen daar
in 1693 een verloting werd gehouden ten bate
van bet gasthuis. Ook daar was do toeioop
van hel volk, dat toch at ter gelegenheid van
deze kennis in stad was, enorm en hel doel
werd bereikt,- doordat „het middel niet wcinigh
profytea heeft inne gebrocht'k
He Rederijkerskamer te Schiedam no; „De
Rocdo Roozeii", schreef een wedstrijd uil over
de vraag: „Wat 't noodichst'is om d' arme
iWéescn t*onderhouwen?'" Ook hier word hel
doel bereikt: zoowel de rederijkerswedslrijd als
de loterij slaagden.-Toén de feestelijkheden, :,dip
verbonden waren aan' dergelijke wedstrijJdaguh
nfgeloópcn waren, werd nog tot slot een soorL
action of schuldbekentenissen in de loterij in
gebracht, geheel of gedeeltelijk kwijt scholden.
Aan Weesvaders en Opzieners van de loterij
werd bij resolutie van 14 Maart 1605 de holtt
van do 40ste: ponning geremitteerd, die do con
tractanten met de Godshuizen schuldig zou
den zijn.
Het stelsel dor loterijen kwam meer en, moer
in zwang, en verhitte de gemoederen soms
dermate, dat er wanordelijkheden bij ontston
den. Nooit werden er zóóveel loterijen op
touw gezet, sedert de oprichting der- Republiek
als in de jareu 1695 en 1696. Amersfoort
werd hot centrale punt, en niet minder dan
24 steden hadden in die jaren tegelijkertijd
loterijen, welke allo toegestaan waren „tot on
derhoud, in dese swarc oorlogstyden, van gast-
jyeea-kinderhuizen, diaconieën, afgebrande en
verarmde kerken, en diergelijke heilige ge
bruiken".
In Ivot jaar 1709 trof men den eersten vorm
van staatsloterij aan. Het afzetgebied van de
loten word systematisch vergroot, destaat
kreeg het monopolie. De Ridderzaal ,op het
Binnenhof in Den Haag fungeerde oen tijdlang
als Loterijzaal. Hot vroegere doelbevrediging
der speelzucht .bij, het publiek en in dienst
gesteld de liefdadigheid werd meer ven
meer vervangen door het principe van: den on.
dememer winst verschaffen uit hot verlies, dat
de spelers als regel lijden.
LÜUS A. VAN. HEEL.
In elke onderneming is contróle rioodig. Ook
al heeft; men de incest accurate boekhouder,
toch laat elke zaak vau -I ceiiigen omvang op
geregelde lijden een accountant contróïo uit
oefenon.
Ook do burgerg heeft controle r.oodigl Dat
blijkt wel heel duidelijk bij bet'.afschermen
van hel licht, zocdat dit niet van buitenaf zicht
baar is.
Voor d'° controle zijn meerdere instanties
aangewezen; in de eerste plaats de politic;
in de tweede plaats''de bezoldigde leden van
den. Luchtbeschermingsdienst, die twee aan
twee surveiltceren bn in de derde' plaats de
z.g. zelfbeschcmiingsorganisalie's.
Op het werk vou deze laatste groep willen
we in het bizouder de aandacht vestigen.
flinke menseden hebben zich vrijwillig be
schikbaar gesteld 'om bij luchtalarm zoo noo-
dig hulp te verieenèn. Zrj zijnyiiks-, wijks
of bloksgewijze georganiseerd.
Behalve voer hulpverleening in tijd van nood,
hebben velen zich ook voor preventief werk,
aangemeld. Dit bestaat in hoofdzaak uit het
"übntroleeren in het blok, waartoe men behoort,
of de getroffen maatregelen om'lichtuitstraling
te voorkomen, voldoende zijn.'
Het effect van deze coutröle is, naar de
waarnemend commissaris van politic ons mee
deelde/zeer merkbaar. Do mannen, die er op
uittrekken, waarschuwen buurtgcnöqten, als" zij
hun verduisteringsplicht niet-naar behooren heb'
ben vcrvnJd. En déze controleurs'kunnen dat
dankspei opgevoerd, waarin de geholpen wee,;!
«en voorgesteld werden op de kmcen achter- |op hp^nd(! „ffin;w,,« controleurs. Aan
eenvolgens God, de regeerders, toezieners, mn
Gebrek aan vitamine P bedreig;! de teint
van tallooze vrouwen en meisjes. Wacht
niet; tot ook' I7w, huid het slachtoffer
wordt.
Pas Dobhelman's Costella Crèmes toe.
In iedere tube 2000 eenheden vitamine F.
De zekere'weg naar een stralend, bl ij vend-
frisch uiterlijk, de eenvoudigste methode,
om de jeugd van Uw huid teibewaken!
VITAMINEi F. CREMES
gistraten en aJle mildeburgera dankend, W.
Nieuwpoort, die alle stukken in deze 'zaak
ondorteekende, en dio dus de. rol van secre
taris vsvulde, schrift hierover, „dal meu.Teeds
der geholpen Wcesc schuldige danksegginghe
«ver de ivaerdige weldoet, hen lurjden beloont
met roiidelick -inleggben in. hare Loterije, óp
geslelt- tot opbouwingc van een nieuw Wiees-
hays met een vermaning aan alle staten van
Mcr.seb-en tol verder liefde: alles vervattel
(besieffene eeoige anderé pointen ende leerin
gen) in het. navolgende ghespeelt hebbe, bin
nen Schiedam op ten eersten Januari) 1604,
bij de Roode Roesen tot Schiedam".
Do loterijen waren in die jareu vaak zeer
belangrijke instellingen, en bet ging niet alleen
om geld maar ook om groolere waarden.- In een
Besluit van Burgemeester, Schepenen en Raad
van Middelburg, dateerend van 11 Mei 1596,
krzee. we oio., dal bepaald wordt op welke
voorwaarden de gecommitteerde loterijmeesters
van de loterij der armen zouden mogen aanne
gen „gheheel goede ea wel versekerde actiën,
't zy Rentebrieven, Custingbrieven, Scbollbrie
ven, Paeybrieven,'.Obligation ende dicrgehelyckc
liquide aide Buyvere schulden, oock onroeren
de gooderen, 't zy in gheheel ofte in' deel'".
Toen in 1591 té Amsterdam een loterij -werd
gehouden ten bate'van het krankzinnigenhuis,
werd den gecommitteerden verboden om wa
ren, koopmanschappen of andere goederen in
helaling van loten in ontvangst to nemen. Maar
overigens is dat juist een veel voorkomend
verschijnsel, dat door de Staten van Holland
bevorderd werd.
Ten aanzien van de loterij te Schiedam wa
ren de. Staten eveneens zeer welwillend, daar zij
de belasting; van do 40ste penning op de
overdracht van onroerende goederen en. van
Kerk Ned. Prot. Bond - - Westvest 90
Zondag 8 November 1942,10.30 u. v.m.
- - - Rm. Rotterdam.
.'.Passage theatèr, .2115en -7.30 u. De model-
"- echtgenoot (18 jaar). -
Monopoló theater, 2.15 en 7,30 n. Een nacht
V f in Mei (18 jaar).
Nov., Passage Theater, half 8; Gezelschap
Siein Nieuwenhuyzen: Baron Kneut.
10 Nov. Musis Sacnim, half 8. Vreugde en
Arbeid. De Schouwspelers: In den
ouden gaper
ROTTERDAM
Heden Arena, 2.15 en7.30- aur. Gezelschap
Booher. De Kelterin.
7 Nov. Koninginhekerk, 3 uur.- Concert Rolt.
Pbdh. Orkest. Solist Gaspar v.Cassado:
'(cello).
7 Nov. Museum Boymans, 3 uur. Ne.l.Duit-
- scho Kulluurgemeenschap.Dr. Colin
Ross: Der Wellpolilische 'Kamp!óm.
'Afrika.
Luxor, t.30, 3.45 en 6.45 u. Die grosse Liebe.
Capitol, doorl. van 1 uur af. Piraten (14
jaar).
Prinses, 2:15 en 7 uur. Een stem uit den aether
Ier plaatse bekende officieole controleurs. Aan
de achterzijde van dé woningen wordtbij het
verduisteren niet altijd de nauwkeurigheid' be
tracht, die noodig is. foor- 'n vlieger maakt 't
echter niets uit, of hij licht ziet, dat aan. den
voor- don wel aan dén achterkant uitstraalt;
ais lig zich maar oriëntéeren kan.
Leden van de blokploegen kunnen meestal
wel in hun éigen tuintje nagaan, wie van de
buurtbewoners:aai) de achterzijde „mol zijn pet
naar de verduistering heeft gegooid". Door
do locale kennis zulten- -vergissingen bij hot
vaststellen wie do overtreder is, minder voor-
komen.
Nog altijd zijn er helaas menschen, 'die niet
doordrongen zijn van de noodzakelijkheid van
een goede lichlafschermingen "die, als ze 'op
hun tekortkoming Worden gewezen, zich óp hun
teentjes getrapt voelen, ja zelfs boos wor
den en gaan uilpakken. Dat dit onhebbelijk .is,
zien zij blijkbaar evenmin in.
De leden van de zvlfbeschermingsorganisalie's
offeren hun vrijen tijd op in bet' belang j
de veiligheid van de buurtbewoners en heb
ben op zijn minst toch recht op een behoor
lijke bejegening.
Het feit, dat hun werk tastbare in dit
geval kan men béter spreken van zichtbare
gevolgen heeft, zal hen wel sterken 'de klei
nere en groolere onaangenaamheden, die zij
ondervindt,., te verdragen. Maar die kleinere en
groolere onaangenaamheden kunnen, hun be-
spaard blijven.
Den laalsten tijd komt het herhaaldelijk voor,
dat het verJuisteringsroateriaal sporen van slij
tage gaat yertooncD, waardoor de afscherming
niet meer zoo effectief werkt. ..Wie wil voor
komen een opmerking daarover te moeten in-
èasseeren van een der controleercndo instan
ce's, ga zelfeens kijken, als het donker is,
of er door kleren van rolgordijnen of scheuren
in yerduislcringspapier, geen licht buiten komt
ón Ï3 dit het geval; dan verlielpé men zoo
spoedig mogelijk hel euvell - i
Ként gij uw stad? 'r'
Op dievraag Zullende "móeste lezers wel
mei .ja antwoorden.
- i Maar kent gij uw stad goed Weetgij b.v.,
welke" bedrijven hier gevestigd-zijnen hoe
deze werken? 't -L;.'.;
Tot hen, ilie in do eerste, plaats, hun stad
moeten kennén,bëhoóren dé .leden vanhet
politiecorps en; daaxómr.heeft dé leiding van
- dit corps een reeks excursie's.georganiseerd,
waaraan ieder, die bij de politie werkzaam is,
kan- deelnemen. Gezamenlijk is destijds' het nieu
we .-"slachthuis V bezichtigddótaaiste; weken
•wórdt in ploegen een branderij en'distilleerderij
lözocht. Daarvoor varen het .meest geëigem
de branderijen -'.van dé Erven Lucas Bols en
A, do Koning, aan, de St. Anna. Zusterstraat;
waar gistermiddagde (weetlè ploeg polilie-
manrion opbezoek.kwam. Dó vorigeweek -zag
daar dokreeds '.een groep .hoe het. gódisLilléerd,
'waarnaar óp dit oogenblik zoo'n vraag is, ont
'staat; -.
Na do distiilcérdérijstaat een der groote
gemeentelijke Jredrijven op hot pr^rarama.
Bij het corps bestaat, veelbelangstelling voor
deze interessante en loerzame excursio's
0p -26 Augustus .van bot vorige jaar werd te
Velsen een dubbele jmoonl gepleegd door den
4l-'jarigeri fabrieksarbeider J. K. II.uil; Muiden.
liet een' kéftsmesr'doodde bij >.iyn vrouw,die
hem Verlaten; had,:- en' den man imet..wien zij
samenleefde. Toen'"hij met het -nies - in de
iinnd naar de poiit ylucbtto, liep - hij. ..in .de
armen van' een poli Li óhigenti dio hein jartesteerdc.
Aanvankelijk bekende hij dén moord'to heb
ben beraamd, doch j laterze'ide hij' in drift
goSiandelil te-hèbbénjen zich-van de -gelcoclc
geschiedenis''niet'svmêor te hcrinncrén. Hij kon
liet niet -vergeten,' da'Pzijn vrouw hem na-een
gelukkig huwelükslc-feen.; ih„ den --ateek. bad 6Q-
laicw.-.-.Hij- bad geacht",Nioar -over - te bideh
weer terug te komen,maarzij Weigerde.-
De rechtbank te Haarlem veroordeelde den
man in Januari van,-.dit jaar tot -twaalf- jaren
gevangenisstraf., -.
Zoowel de verdachte -als de officier van jus
titie, die twintig jaar had geëiseht, gingen legen
dit vonnis in hoogéir' beroep en hedenochtend
stond hij terecht voor hel gerechtshof, te Am
sterdam,;
De verdachte zeitló in hooger beroep te zijn
gekomen,omdat hij de straf te hoog vond.
Do winkelier, die het mes aan den man
verkocht had, werd als eerste getuige ge
hoord.'; i
Do móeder van den- vermoorden man, die
getuige was geweest van het. drama, verleide,
dal zij met baar zóón on de jonge vrouw man
de koffietafel hadgezelén toen de vea-dachtc
eensklaps Jaaxgé." den achterkant van het huis
naar binnen kwam. Hij ging direct naar de
vrouw en trachtte baar over te halen-weer
mee terug te'gaan. Er ontstond een: woorden
wisseling. Plotseling .haalde: de man een mes
te voorschijn en. viel, de vrouw aan. Deze vlucht
te naarbuitou, makr de verdachte liep haar
achterna, en slak haar enkele malen, vervol
gens 'stormde hij op, den man af, die hfj even
eens zoo zwaar verwondde, dat deze er aan
overleed.
Bij zijn ..verhoor bleef, de man ontkennen
'de bedoelinggebad te hebben zijn vrouw te
vermoorden. In 'zijn' nadeel pleitto echter het
feit, dat' hij- een 'enkele reis naar Velsen
had genomen', evenalsbet feit, dat hij het
in papier gewikkelde nies' in Velsen uitpakte
en in zijn zak verborg.
De werkgever van verd:, als getuige h dé
charge gehoord, legdo uiterst gunsligó ver
klaringen omtrent den verdachte af. Hij schet
ste -hem als eert. zeerVbetrouwbaar en ijverig
arbeider eneen zeer goedig menscb. Hij wist,
dat het wegloopenVan de vrouw hem erg
bad aangepakt. Dé"?gètuige gaf als zijn mee
ning te kennen, dat II. een fatsoenlijk menscb
is,; die echter op een gegeven moment- niet
meer. tegen de omstandigheden 'was' opge
wassen.-'
Hot reclasseeringsrapport schetste den; ..ver
dachte eveneens als een oppassend man. Itet
huwelijk was al tijd v. geluk kig geweest. Er was
echter een verhouding ontstaan tusschen de
vrouw en een man) die. veol op bezoek kwarti
én dit leidde lot een verwijdering tusschendé
ech'gonootén,: wolke eindigde ïn dit drama.
De zenuwarts, ,dr, A- Gróehov-eld, als getuige-
deskundige ,- gehoord, zeide tot do conclusie te
zijti gekomen, dat de 'verdachteleed onder
een aiigatcomplex. Het ;is aan te nemen, dat
hij 'naar Velsen is gegaan om de zaak "tón
goede -te leiden, dóch' gedacht heeft: „Alsdit
mislukt, -dan bon ik tot alles in slaat".Hij
■zou don ..verdér in „een schemertoestand "heb-;
ben gehandeld. 1
Dr. Posthumus Moyjes, dieeveneens ecii
rapport had uitgebracht, had geen ziekelijke
stoornissen.hij den ma-i geconstateerd. Hijge-
loofilo- ook niet in een "vooruit beramen van
een moordplan, doch wel in opwellingen .van
wraakgevoelens, dié 'sterker géworden zijn tóén'
de dag der scheiding naderde. :v: j: j
Doprocureur-generaal, inr. ^A. A. L. 'F. van
'DuJlcmeii, die 'hioma rcuqsiloir nam; zei do
dat een 'zaak als dezo ;."gelukkig 'een 'zéld-'
zaamheid .is ia- ehze rechtszalen. Deze zaak
is ook. in velé,.:opzichten eèó, wonderlijke zaak.
■Men heeft hier tej doen met een' volkomen
loerekenbaai- in;ui; een .man,dio- gunstig be
leend slaat ienf;; vanvvieii niemand, ooit zon
hebbenwillen gelooveii; dat hij tótzooiets:
in staat zou zijn.. En toch leed deze. man
niet aan ziekolijkóé stoornissen, zoomin als 'ér
spiake was .van j pathologische jalouzie.'
Vijfmaal 'beeft deze man zijn vrouw gesto
ken en viermaal den medeminnaar. Beiden
bracht hjj één sleok in het hart tóo, waar
door zij doodelijk worden getroffen.
Deed hij dit met voorbedachte rade? Aan
do Iiand van de - vcrschillcndo foileu meende
do procurcur-genoraal dit tc moolen aannemen.
Van een plotseling driftgevoel, loen de man
voor zijn vrouw stond, ia niol gebleken. Hij
heeft gehandeld volgons een bepaald plan.Mr.
van Dullomen wasliet eens mot de mcening
van dr. Posthumus" Moyjes, dat do wraakge
voelens de ethische gevoelens hebben verdron
gen. Al zijn er verzachtende omstandigheden,
loch verdient do nian de straf voor zijn Ver-
sclirilckelijke daden.
De pi'oucureur-gencraal kon zich niet vereeni-
gon met do straf door do rechtbank te Haar
lem opgelegd en vroeg een gevangenisstraf voor
den tijd van tien jaren.
De verdediger, inr. v. d. Goot, pleitte cle
mentie.
Uitspraak 19 November.
Do gewezen bedrijfsleider.' van ben meubelfa
briek te .Rotterdam, G, F. II., had rich heden
voor do Haagsche - rechtbank te verantwoor
den wegens diefstal vau f26.000. Verdachte
had gelden vauzijn firma in .den loop van
anderhalf jaar welen te verduisteren. Volgens
zijn zeggen had hij een ongelukkig huwe
lijksleven en ónazijn zorgen lo vergelen was'
50 gulden op één .avond. óv/jc...
In zijn réquisitoir zeide' de oificier, dat
het'gepleegde feit zeer. ernstigwas en daartoe-
achtte hij dan - ook een strongo straf op zijti
hij maar uitgegaan, had anderen cadeaux ge
geven,: kortom het .geld op alle mogelijke ma-
nieren opgemaakt. Ook moest hij; om - klanten
lo lokken, groote uitgaven doen,-' soms wel.
plaats, ondanks- het gunstigo rapport, dat over
den verdachte was uitgebracht. De eisch luidde'
een jaar en drie maanden. Uitspraak 12 No
vember.
Zooals reeds geméld, bevindt zich dr. Colin
Ross'thans in. ons land lom over het onderwcip
„Der wellpolitlscho Kaïnpf um Afrika' eenige
voordrachten te- houden.
Slechts weinigen kennen Afrika .zoo goed
ais dr. Colin ltoss. E'ens doorkruiste hij mot
zijn familie gedurende 13 maanden dat wereld
deel van Kaajistad tot Cairo en sindsdien-
bezocht hij nog monigmaal deze gebieden. On-
l.uigs keerde hij terug van een tocht door
Noord.Afrika, waardoor hij in do gelegenheid
is van reconto gebeurtenissen uit. eigen erva
ring te vertellen; bovendien zullen rijn .ivoorden
worden geïllustreerd met door hem zelf opge
nomen, interessante kleurenfoto's.
Bij liet uitspreken van den naam Afrika derikt
men in do eerste plaats aan woestijnen, oer
wouden, ongastvrije gebieden, waarin zich de
Europeaan slechts ongaarne waagt. Dr. Colin'
Ross voerL zijn lochoorders in gedachten door
Marokko, Algiers, Tunis, hij laat hen de be
koring van exotische steden, de pracht van
subtropische:'landschappen belevenen belicht
tegelijkertijd de, geopolitieke en écpnomische
(iToblonieu van de zuidkust- der Middeliandsche
Zee in verband mct .de woreldpoliliek.
.Het .is aan hét initiatief van'dc Nederiandsch-
Duitsclio Kiiltuurgemeenschap te danken; dat
dr. Colin Ross .op zijn tóurnéé door Europa
ook .to..Rqtlerdani: de. .belangstelling voor hél
zwarte werciddeé'r'levendig zal; houden.
Zatqrdagmiddig 3 uurspréékt- Jrij in Museu'ni
Boy mans.
(Herplaatsing wegens misstelling).
Van sfeiger gevallen.
Do 62-jarige arbeider A. 'J. S., wonende
lo lJmuiden-Oost, is gisteren vroeg in den
middag, tijdenszijn werkzaamheden hij het
provinciaal oleelriciteilsbcdrijf te VclsemNoord,
van een 24 meter boogen steiger gevallen en
gedood.
OBLIGATIES
Staat sleentngen
Nederland
3i%Ned.'41
4%
7o
KOERSEN OP
S November 1942
*7o
i%'
4%
3%
3%
3-31-
.21%
V.K.
98
lOOVe
100'/»
100»/,
«V 1 leur/,
MO TI „n.
'40 II
*36 ...*h
'37
'88
N.W.S.
97»/»
96'/,,
-74V
Ned. Ooit-lndlü
3% Ned.-Indië .1937 83»l/«
3% Ned.-Indië '87 A -
AANDEELEN
Banken
Kol. Bank 134»/«
Ned.-Ind. Hand.Bnk 76
Ned. Handelmij. U8»/,-
Industr. Ondern.
(B i n n n I a n d)
Alg. Kunstzijde Unio 1541/»
Van Rerkel^33'/»
Cert. Calvé '1-9
Centrale Suiker 249)/,
Ned.- Fokker 226
Lever Bros Unit. I"° /e
Ned. Ford 294
Philips GloeiL 'G.B. 272
Petroleum
Dordtscho Petr. 286/4
Kon. Petr. Mij. 338s/,
HEDEN
98»/,- V»
.100»/,
100»/,,
100?/,
100»/,
97»/s
90'/, - IV.
95s/, - "/re
74 »/,--■
86V,
88'/,
126»/,
76»/,"
117
158»/, - 4»/,
133»/i'
121 8
250
227
168»/, -71»/,
290
273»/, - 7
294»/,
349»/, -60»/,
Rubber
Amsterdam Rubber J-9lVs„*98 7'/,
Bandar Rubber tnoi/
Doli Batavia Rubber la* -»" 1-
Kendeng Lembóe
Oostkust, 99
Sorbadjadi ,°7
Ver. Ind. Cult. Ond. *-2
Suiker
Han'delsvór. A'dam 180 131 - —42
Javasche Cultuur 160 161
Ned;-Inö,/Suiker
Unio 160»/,. 160».
Ver. Vorst Cultuur 82»/, 84»/,— 5»/,
Tabak
DeH Batavia ««W 144 142 6
Deii Mij. 176»/» 176»/, -
Senombah 149»/, 198 9
Scheepvaart
Holl.-Amerik. Lijo 141 *42. —8
Java-China-Japan-
- Lijn 102*/» - - 124»/,
K^N.S.M. Nat. Boz. 169»/, 170
Kun. Pakety.-Mij... 103 168
Ned. Scheepv. Unie .159?/» r 162»/,,S
Rotterd. Lloyd 149 -149»/,--j
Stoomv.-Mij. Ned... 146»/, 149
Vrij drukke affaire; Na;vaste opening tamelijk
schérpe inzinking, Onberekenbare koersbéwe-
ging. Nederlandsche bolèggingcn kalm.
Hoofdkwartier van den Füiircr, 6 Nov.
(D.N.B.). Hol opperbevel van do. Duilsche
weermacht; deoit -mede":
„lo den Westelijken. Kaukasus hééit do
infanterie, na hevige tegenaanvallen to heb
ben afgeslagen, vijandelijke stellingen stor
menderhand genomen. Gevochtsvliegers heb
ben in 'do haven .van Tocapso drie koop
vaardijschepen mét een gozn menlijken in
houd van 5800 ton vernietigd. -Do vijan
delijke aanvoer werd door gavcchlsvlie-
gers aangevallen. Iri liet gebied vim Alrigir.
worden verbilterdo aanvalsgevecbten gele-',
verd tegen den vijand, dio zich'hardnekkig
verdedigt. De luchtmacht "bombardeerde
troepencpnccnlratics en opslagplaatsen der
bolsjewisten in hetgebied tusschen de ri-
vieren .'Kocma en 'ïerek en treinen ten;
Zuiden van Astrakan.
In, Slaltegrad wérden met succes stórm-
Tioepoperaties ondernomen. Een vijandelijk
steunpunt yverd bózot, vijandelijke aanval-
ten werden afgeslagen. Bcwakmgsafdeelin-
gen van het leger aan de Wolga brach
ten een vrij groote' rivierboot tot zinken.
Luchtaanvallen werden gedaan op vijande-
lijkc steunpunten, Westelijk van de bocht.
van do' Wélga 'en op battcrijstellingea tea
Oosttri Avan de rivier. Agh hot Don/root
-werden vijandelijke pogingen om dé rivier,;
over te'steken door Italiaansciie troepen -
verijdeld...
In don centralcn en den noordelijkensec-
-tor..vernietigden Buitsche. stormtroepen écu
aanzienlijk aantal ygaudpigke. gevechissteJ- -
lingeri mét; debezetting.' Plaatselijke aan;
vallen vanden vijand .misluklch. Gevcchts-
vliegers bombardeerden in weerwil van het
zeer slechte weer een belangrijk aanvoer-,
en verkcerscenlrum dor bolsjewisten.
Van licn ;-,lol 311 October zqn aan hol -
Oostelijk front 615 vijandelijke .vlicgluigen
vernietigd, waarvan 535 in luebtgovechten
en,61 door afweergeschut der-luchtmacht.
De rest werd op rleiy. grond vernield. In
dezelfde periode; gingen 56 Duiischo vlieg-
tuigen verloren.
Do slag in Egypte duurt aan hel gó
heele front voort., Het Duitsch-Italiaan-
sclm pantserleger biedt, lege» .'do raassaio
vijandelijke aanvallen den uitersten tegen
stand. In enkele sectoren vyerden .de eigen
troepen-in overeenstemming met'de plannen
op voorbereide stellingen terug gelrokkon.
Afdeelingcn gevecb'svliegers ondernatnott
voortdurend bomaanvallen op cle Britscho
panlscrafdeelingen en.artiUericsïelHngen.. Op
3 en 4 November schoten Duitscbe en
Ilalinansche jaebtvlingers in: verbitterde ge-
vechten met een numeriek sterkeren vijand
dertig vliegtuigen neer. Vier eigen vliegtui
gen worden vermist.
In de-Noordelijke IJszee hooft de luchU
.machk ,een;: koopvaarder,,-van ,.7000. topj lot.^
r-zinkon gebracht en twee., groote vracht-
schejien beschadigd. .ri
Tenslotte beval hot woermachtsl>erictit
Iret- extra-bericht waarin is mede
gedeeld, dat Dnitache. duikbooten tijdens
operaties over uitgestrekte gebieden, van do
NoordelijkeIJszee tot in de wateren ten
zuiden vau Madagascar; na do groote suc
cessen der laatste dagen in onvermoeid n
.oanvalsgeest den vijandelijken transport-
vloters opnieuw de zwaarste verliezen heb
ben toegebracht.'
Berlrjn, 5 Nóv. (Interinf). Hoewol de detini-
tiove uitslag van de 'verkiezingen, in de Ver.
Staten nog niet1 bekend is, .is het thans dui
delijk, dat ondanks de verrassende stembus
overwinning door de tegenstanders van Roo-
.sevelt, do republikeinen, behaald, deze noch'
in het Huis van Afgevaardigden' noch in den
.Senaat dé meerderheidzullen hebben. Hot
Congres zal zich echterminder gewillig on
voorwaardelijk aan de plannen van Roosevelt
onderwerpen dan voorheen.
Konmcrkend voor den stand van zaken is,
dat do verbitterdsto tegenstander Ivan Roo
sevelt, Thomas Dewey, met groote meerder
heid van stemmen "tot gouverneur, van den
slaat New York is gekozen.
De deelneming aan do verkiezingen was piot
groot, ten eerste omdat de voor denmilitai
ren dienst .opgeroepenen daaraan oiel konden
deelnemen en verder omdat do arbojders(sters)
in'de oorlogsindustrie vaak eyenmin daartoe
in do gelegonheid waren.
Gisteren is in de Slormstcrskadcrsehool van
voor dezen leergang had aangemeld, zijn na
zorgvuldige schifting en lichamelijke keuring een
den Nationalcn Jeugdstorm to Blaricum dc leor-
gaug voor toekomstig bcroepsmeisjeskader offi-
Van:;het.-groot aaolai meisjes, dat zich; naar
ei eel 'geopend door de landelijk mcisjcsleidsieï
aanleiding van -do oproep in do dagbladen
vijf... én,, twintigtal meisjes overgebleven,; dio
tlinns eën opleidiag van diié maandéri zulten
krijgentvaarna Zij 'hij - gebleken' geschiktheid
zuilen worden ingezet als beroepskader .;.van
den Jeugdstorm. - -
van dén Jeugdsl.erm; opperzv/ermJeidster C.G,
Strenge controle - op koppelverkoop
Ie Hilversum.
S Naar aanleiding vaningekomen kiachten,
beeft: do econetnische rechcrciuo te Illlycrsum
'een,strenge controle uitgeoefend, bij allo plaat-
sëlifko groentehandelaren,daar velen den ver
koop van groente ón. fruitnilirinkéïijk sleldcp
van; den verpHchteh koopv.van /aardappblen. Dit
ouvel was zoo wijdveTlakt, dat do omzet der
specjaleaarda'ppel Ëoiidcl aren; hier doorinetmcer
daii do helft .was; gedaald. Tegéh;;verechiUendo
groenlehaiidelaren; .die zicli :ftan ,:dozen yerbo-
degi; - koppelverkoop' schuldig - maakten. V is pyó-,
"ces-verbaal f opgemaakt, terwijlèen intbusióvo
fxmteolo goliaiidliaafd blijit -oin dit kwa:ul' u.it
te rocipu. v
ïtt rnim 1 va,n een schip gevallen,
vDó arbeider C. S. uit Rolterdaro, ia ,bj)
werkzaamheden aan boord .van oen Bóliip j lo
Ilöek 'f vanHolland in het 'ruimr -- govalten. Do
man was op slag dood.
