11
ii
I
11
v. Toestand in Noord-Afrika
nog onoverzichtelijk. f
Op speurtocht met
Prijsbeheerschingsambtenaren
j Dinsdag 17 Novëftiber 1942
1
mm
Iggl
Boodschap van
maarschalk Pétain
Medewerking van een groot deel der burgerij
Ergerlijke praktijken om aan bonnen te komen
y Slagerswinkels gecontroleerd
mmmsrn
I
w
1
BUREAU LANGE HAVEN 141
95ste Jaargang
(HOEK KORTE HAVEN) ^TEL. 69300! (3 LIJNEN)
POSTREKENING »ft
No. 23244
De troepenlandingen in Tunis.
Darian buiten de Fransche
gemeenschap
Vertrouwt Londen Darian niet?
'Schout-bij-nacht Callaghan -
i:rT_ 111111 pip ism i glfSl -
Ww£m
gesneuyeid
De luchtaanvallen op
Engeland jo October
De Amerikaansche verliezen
Keuring en voor de Waffen SS
en het Legioen
1 Snel rcch't
1 Gewaardeerde hulp -
i.l
'W&
'r'mm
Dete Monot vencb^Dt dsgtüjb, net nitzmidcrJjnj !V-
▼mn Zaaien Feeitdageo,, v .yi :*.- ^■■^iy,;;vjN"k:!V£:sr
J" :!Prij» |»r kwarUai'f 240; franco per poit f 2.60/-
- Prijs- pcr >vtiek; 46^cU. '-Afnmdwlijke nunu»en v--'/
6ct«.—'AbonncnicuUn wordca dageljjkf aangenomen. ij
AdverUntign vów bet ««atvolgend nummer laottco
irMt elf unr aca tel Bureau beïórgd tïjn,Zater-
dags vflflr 9 nor (^p bepBoida plaaU -vao -
advcrtcntifb VrortU niet yewanrborgd» V" ,.y\vLj
TIJD OM"-'te VERDUISTEREN
Vandaag 16.46 'u, Morgen 16.45 'li.
Zontopganii maroon 8.05 uur -
Maan op 15.23 uur. onder 2.44' uur
DIRECTIE: Mr H.-A. M. 1ROELAMTÏ. HOOFOfcEDACTEUR: M. STAVENCA
Prij» dw AdTertentiüni va» A—15 Olm f WSi lódw» v\'* -•
«cec rikUrla bet Zsterdagnummer-1-15'tam;;':^
-f edewi"miatseer' f0.16*.;*-»■ Reciamei"'fOJSS
y po mm, -^iseAMokosten 5 cta pottkwi Untie* 15 ota. -
ïarievcD van «dvcrteotif d bijiboBBCiQftal xijn aan
v bei^ Durtftü. verkrijgbaar. Da ge lijk» wórden legen
vporni(betalingKJeïne AdvcfltdtiAn opgenomen A
'f 0.62 .(/mi5 'woorden, 0.92 'l/ni 25 woorden E0i
Wóórd meer 6 cent lol een maximum van 30 wóordeK
Voor brieven onder letI. of xitJrc* te bevragen- Ctt-
- rtao blad*' wordt 10 éettl extra in rekening gebracht.
Woensdag» Kleine AüvertrpliCu tol 15 'woorden
fÜ.31, ui ito t'óót Dïtitrfftgavtjnd 6 onr aan bet Üoreaii; -
bezorgd, *6Zaterdag.} KJeïneAdvcrtenti6n 11.20,
ndion diet wSdr fr/jda^twaJ 6 onr bezorgd.
:'-X:"V' ''y*/- Ir* lel'-'V v'd'ïH V;o-<j.
Het toniiage-probleem' ook hier de Achillespees
Do A.N.P.-correspondent meldde gisteren. uit
Berlijn
De toestand aan het Noord-AMkaaaseho front
is op hot oogenblik nog ivoinig overzichtelijk
en een der punten, .'waaromtrent nog weinig
klaarheid bestaat, en waaromtrent men in do
verschillende hoofdsteden 'ook' nog* in het on
zekere schijnt- te,, verkccfon, is dc rol, die
verschillende Fransche persoonlijkheden épeien.
In militair opzicht zijn operaties aan den
•gapg, waaromtrent vooralsnog niets kan worden
meegedeeld.- De toestand is thans zoo, d^at het
meest oostélijko"*punt, dat de in Algerije ge
lande 'AugloAmerikaanscho strijdkrachten heb
ben bereikt, do haven c Bono is, welke nog
in Algerijnsch gebied ligt. Berichten van En-
golsche zijde, volgens .welke dezeladingstroo-
pen reeds in Tunis gerechtscontact met troepen
der spilmogondhoden zouden hoI>bea, worden
gisteren te Berlijn onwaar genoemd.
Ook omtrent de manoeuvres, dio op hot
oogeublik aan dén' gang zijn in Cyrenaica, waar
Rommel* nog steeds terugtrekt," wenschte men,
zich in Berlijn niet' uit te laten,, teneinde
"de tegenpartij, geen aanknoopingspunt te gèveii';
Do toestand :schijnt namelijk ook voör de tegen
partij nog zeer onduidelijk to zijn en het ligt
voor. de hand, dat men van Duitsclic zijde geen
opheldering hierover wil verschaffen.
Opvallen^is het'; vertrouw en, waarmedetoon
aangevende Duitsche kringen do komende ont
wikkeling tegemoet zien.- Helaas hebben wij
dejiaafste drié jaren alleen maar overwin-.
ningon geboekt, zoo verklaarde men in do Wil-
holmstrasse, cn zoodoende wordt uit het oog
verlóren, dat de tegenpartij; cok nog iets kan
ondernemen. Binnen korten "tijd zal echter blij-
kon, dat do vijand, óns zijn Achilleshiel heeft
voorgehouden.
Deze Achilleshiel,, en hierop wordt te" Berlijn
steeds, weer gowe?cn, is hot (onnagovraagstuk.
Do strijd tegen hot invasieleger in Noord-
Afrikq is ór een, - Aio zich voor èert groot
deel richt tegen de fransportverbindingen der
geallieerden, eri vanDuitsche en Italiaansciio
zijde wordt deze strijd met alle kracht ge
voerd, waarbij men hei een "gunstige omstan
digheids acht,, dat de 'Engolsèhen enAmeri-,
kanen thans in do betrekkelijk nauwe wateren
van hot westelijke Middeilandsclio Zee-bekkon
een groot aantal schepen hebbeu- moeten; cori-
controcren, die even zoovele looncn'do.' doelen,
voor do duikboolenen, vliegtuigen der as-
mogondlióden vormen. Do .strijd is:,nóg; pas
begonnen, zoó;- ,verldaart men te Berlijn. Hel'
^jdpeldor - geallieerd en' Is'n ie tdo ;bozóll i ri g}. va n
'•f. de :;Fransche'
strijd.-, gaat óm de bchecrsching van do Mid-
1 'doBandsche;: Zee en- omtrentdenuitslagbiervan:
is men te Berlijn vol 'vertrouwen.
i «Wat dit tohnage^proldcem aangaat, willen
-wij nóg .de' aandacht "vestigen .op liet volgende
D.N.B.:bericht uit Gèiiive, hetwelk luidt:
Lord lVcoite»;-do Engelsche minister van -
do voedselvoorziening,heeft Maandagavond-
in verband metden Engelsch-Amoriknan-
schên aanval óp Marokko en Algerije'ver-
klaard:
Doscheepsruimto,die voor den invoer-
van'.levensmiddelen in Groot Brittannio tor
beschikking stond, was schaarsch, maan is.
nu nog schaarschcr geworden. Do onder-,
■- neming in' 'Nóord-Arrika heeft reeds vele
sciiepen opgeSjscht voor hét vervoer van
trpepen en materiaal en zal nog meer
scheepsrulmte opeïschen. Dit gaal echter
allomaai ten koste, vanden, invoernaar
do Bri Ischo eilanden. Wij moeten ons der
halve op nieuwe inkrimpingen voorbehou
den, aidus dav-ministcr. Wij mogen ons,
liiet aan ijdolo illusies overgeven.
Het plom van Robsevelt een
gevaarlijke halfheid -
-In -een overzicht over de weck, die' verloo-
pon is sedert, de eerste laiidiiig, vsinAmeri-
kaanscho - troepen aan de kustjeu van Franscli
Noord-Afrika, spreekt; Vlo ,;Vöikïschor. Bepbacb-
tor. do inoening uit, dat., het 'bij deze- actie
gaat om" een zuiver Engelsche gedachte, ook al
heeft '.Churchill ,1 president Roosevelt 'geprezen
als dengené, die de. invasie in- Noord-Afrika
heeft: uitgedacht. Het "blad herinnert er aan,
-dat - Churchill on zijn'kring al jaren liet; stand
punt verdedigen, dat do oorlog alleen kan wor-
dén gewonnen, van de'! Basis der Middelland-'
echo Zee. Tot hc-t, naar de opvatting van'
Churchill, vitale doel dér heropening van den
weg door de Middeilandsclio Zee, diende, naar
liet Wad uiteenzet, ook do thans met in
aantal superieure strijdkrachten uitgevoerde of-
fonsiove -actie tegen het Duitsch-ilaliaansche
pantscrleger van Rommoi. Door*, .de Amerikaan-
scholanding! in' rFradsch Noord-Afrikap moest
dit leger Van twee kanten in een tang ge
grepen 'worden,' teneinde zijn vernietiging to
verzekeren.' Het Mjfl verklaiftt, dat het' den
Britten in den oostelijke» sector- óok ditmaal
niet gelukt is Roramels pantserleger te breken.
Op j don westelijken poot van dontang vis de
afstand van do' havóns .Algiers en Orart van
hel: Èibysche oorlogstooried zoo groot, dat
van co adoeltreffend incengrijpender beide
.operalies tót dusver, mets te merken is ge-
wecsl.
De wraag, waarom de Amerikanen nietver
der in' het oosten geland ztjn,. of waarom zij
Siiot terstónd zijn'-'doorgemarcheerd naar Tunis,
moet aldus beantwoord wórden, dat zij zich
daarvoor- niet' -sterk" genoeg voelden, liet pliin
van Roosèvélt wekt daardoor den indruk van
oen 'gevaarlijke halfheid.. -
Do groóte 'rekening, zoo besluit de: „Völki-
schor Beobaclrler1.'. zijn. overzicht,- ziet: or dus
iels anders uit dan men - zich Zondag- voor
een1 week inde. Vereen. Staten en Engeland
voorstelde. Wij, Duitschcrs, en onze, houd ge-
nootón, zijn er verre van af de gebeurtenis
sen van do atgolóopen week licht 'op te vat
ten. Wij ondersclinllen ook: op hot' niéuwe ge
vechtsterrein noch de hulpbronnen, noch de
verbéten behoefte-aan succes van don tegen
stander. Maar wij..zien ook niet over' hét hoofd;
dat zijn dubbelzijdige Afrikaanscheonderneming
in zekeren zin liet karakter heeft van een
noodmaatregel, die doof '.don dwang tot eeni-
go actie,welks ook,1 ts voorschijn is géroopon.
Do Landenscho pers toont, zich over do be
richten bolref/endo de Duitscli-I Laliaansclre troe-
péidandingönin Tunis uiterst- bezorgd. in haar
comiccaitaren zegt, zij, dat - titans de oproarscb
dor geallieerde troepen ©en uiterst .zwaron te
genstand Ie verwachten 'hoeft. In dc. Observer
.geeft Liberator criliek op „liet overdreven-opti
misme'," der geallieerden, die zich immers niet
uioelen inbeelden, dat zij Li bye on Tunis roods
in 'handen hebben. Het zouboterzijn, zoo
schrijft hij, zich or óp- voor te bereiden, dat hel
inNoord-AtfikaJ' nog buiteifgéwoonj ongezellig
kan wordonl. Wannéér men zich dit.vo'or 'óogoa
houdt,;is ".hol niötmooilijk in te.zien hoe
geweldig groote nog op. te 'lossen problemen nog
voor do geallieerden inNoord-Afrika liggen.
In:- de Daily 'jMail schrijft Liddol Ilart, dat
bot op. het oogenblik moeilijk is zich een
beeld te vormen van' de ware onfbikkeling der,
inilitairo situatio iC Franscli Npórd-Afrika. .Men
moet liekenneni dat dc operatics daar. niot zoo
-gtwchiedén als. iiiciv zich-'-dat.had. voorgesteld.:
"rt1--*E^':TinTes'-schrgft.over dó geveebtbn in Li bye,
dat hot achtste leger thans een puilt1bereikt
heeft, waarop het móet; 'uitrusten van de ver-'
mooionissen dér. laatste, dagen. Een adempauze
'is' vóroi'seht. Er, kiuineu dus nóg slechts 'ope
raties van kleineren omvang verwacht worden.
Naar hot Fransclio ministerie van vóórlich
ting mededeelt, heeft radio Marokko een ver
klaring vau admiraal Darian verspreid, die liecr-
koini op een oproep tot afvalligheid.
Onmiddellijk nadat.hij kennis had genomen
van- dit document, 'heelt,het staatshooid, maar
schalk Pétain, do volgende boodschap gericht
tot allo Fransclien in het moederland en het
koloniale rijk:
Admiraal Darlafi heeft hét gewaagd in een
verklaring te beweren, dat'ik nietin staal
ben mijninnerlijke', gedachten aan het Fran
sche. volt mede-, te doelen en beweert in mijn
naam té handelen. Ikben niet de man, die
toegeeft aan dwang. Het tegendeel te heiveren
is mij belpecligen. Op bet oogenblik, dat Noord-
Afrika werd aangevallen, heb ik admiraal •Dar
ian' do verdediging toevertrouwd van de sou-
vereinilcit vau Frankrijk,waarvan ik de;' ver
tegenwoordiger ben.Van. het. 'oogenblik- van
liet eerste contact mét den vijand, - héeff. dè
admiraal niet geaarzeld zich in verbinding te
stellen met den aanvaller en heeft hij door
zijn prernatuur bevei liet vuur te slaken den
tegenstand gedesorganiseerd én oen splitsing in
dc houding van de! troepen veroorzaakt. Ik heb
hem herhaaldelijk niijn, bevel Afrika te vcnledi-,
gen, bevestigd. Hij hoeft', dit bevel geminacht
under het-' tanige voorwendsel, een rebellisti-
sclion commandant, die zijn woord -huofl gebro
ken, generaal Giraud, tè verhiiidérón het opper
bevel over"de troepen aan zich te trekken.
Tlians heeft hij vóór,'dezo benbomi ng zicji borg
gestéld.: Generaal Giraud 'is 'door oen bóïten-
mtmrm
Ki
Ulrui'hl ttnnl ZhtcrUtti: iWéuile landilag Qvliouden
rail liet Nnllonnal Soclollaltirll Stuitonleiifruiit, Dó
leider iter Katldnaal SaclaltsUkclie lleweuliif: dgr Ne
derlanden, Ir. A, A. MuHScrt,' evcrliamllgt üjilotw de
Hlccnkomst in de aitlri vau do ItU-^uiilvor-ilt.-it nun don
leldor.vnn liol Bluüentèiitront. ïr. 6- F, Sarls, een fraai
oud platehbohh tiolretlcndobel etugentenloveu-
Polygooh-Fotodlahsi NiSjjj!r-t!'uo,*P,'x Holland M.
landsche mogendheid1 bonópind, dio den oorlog
op .lrci, Fransche groridgebiw heétt overgebracht:
'Daardoor hoeft admiraal Dariaii' zich1 buiten 4®.
nationale gemeenschap 'geplaatst. Ik ontzet Ucm
hierbij uit al zijn openbare functies - oh zijn
militaire commando's.
Uit'Londen wordt gemeld: De door de Ame
rikanen in Noord-Afrika aan' Darian ingeruim
de positio schijnt in Londen wéinig' voldoe
ning goivckt te hebbon, want nóg' steeds be
waren de officiéete kringen ih Londen vol
gens den diplomatieken':'cofrespöridcnt* van de
„Times" bet stilzwijgen. Opnieuw is er op
gowezen, dat een uitvoerige verklaring' van
Washington of generaal Eisenhower moet wor
den gegevén, die lichtwerpt op den waren
stand van zakon. Omechter duidelijk 'te zijn,
zoo: schrijft de „Tifncs'V'mpet gezegd1 wof;
den, dat slechts weinig-lied^ dn- jengelaiid in.
hot1 huidige stadium der ontwikkeling hél gaarne
zouden zien, wanneer een man'éorsrt positie
gegéven* werd, die hern in- de oogen .van het
-publiek niet' toekomt. ~j.i.
"f, - 'A „.r
p, v-c: i M V: -J- 1 P'
lïpovüüi rimouon boliourcD bU 0011 Ho 111' VUT luanikcn vlloeren jaioarJK ïimnnon lielpcn hen doarbü. Dis';
Wcttui-ivart (1hooft nan do hond Vii.n hljiinnigokomon inolfllngron 'do woorkaart voor ido' bemanntnp aamón-:
goatcltl. Kóh Waffpiiinoi9lori,<2) innnkt deivftponn en munltlo ïu ordo, oon Boulöohmoloter (3) houdt tocïloht
op hwtr Inden en stolt do hoiririien, T>veo lïonibonwnrto'tornen voor do Julato.plnntolnff. vdn do ladltip. l^iv'eo
Flujf2ou|(wnrlo,(5) mnkén%,hun,,;iuhohlno^Rtartkïann" Zos man pron tl personeel "zorffon voor hot S'ullen dor
bentin or on' olietanks. l)e SlnrtolIIzJor (7) geeft hot toeken .voorj.den »tArt»i3fUf mannen vllo^eni oen pJInot» Óen
wunniinnêr oón rhecntilclon én oen telógraflst (8). DoillHchor Verlftff-Itocla-.iai Ho1!and ;3I,
"iN aarcte"- Enge] sc Uo rtpiébVwödiéiis'ttucldtj"' hec-tt.
hot Ameirikaansche departomerit'' van marine
bekond gemaakt, dat schout bij nacht Daniel
J, Callaghan ïs omgekomen: Do woordvoerder
vaa hei departemént. vorkluarde, dat Callaghan
iii den strijd govallon is.
Callaghan,. die vroeger opporhevclhebbcr van:
'do vloot dor Vereoa. Staten was, had-onlangs
het commando op zich genomerf van: ceiv vloot--
formatio n) het zuidelijke dêél van den Slïlleai
OceaaiL Do lijding vaa zijn dood, zoo meldt
de Engelsche nieuwsdienst voider, hóeft do
speculaties omtrentden buidïgenslag bij de
Salomonseilanden, nog meer ..gestimuleerd oa
hoewel er* geen officieete bevestiging beschik
baar, is, hóóft' mén in de Vereen," Staten toch
hot gevoel, dat do Ameri kaanscho slrijdkxaclilon
„oonige. vcrliozon"' hébben góleden.
Naar de Engelsche nieuwsdienst meldt, hooft
het 'Britsche ministerie voor^ binnontandsehie
veiligheid bekend gemaakt, rtdat, or tijdens de
luchtaanval Ion op. Engeland rin de maand .Oc
tober 229 burgers gedood o'f ais vermistzijp
opgegovL-a. Voorts Ueblioo? 070 personen verwon,
dingen opgeloopen. -,x
tin, Wiasbinglon-is oificipol metlegodóeld, dat
de' Amorikaansche strijdkrachten,- met uitzon
deritig vau doii vojdtosht in Afrika, iotdusver
verliezen ter hoogtevaa 48.956 man hebben
geleden. Het .leger Verloor 1QS9 gesneuvelden,
1531 gewonden, 161 gevangenen en 29,668
vermisten; in totaal dus -32.429--man.
Do Ajuerikaansche marine verloor 4C23 door
den, 1906 gewonden en 999-8 vermisten,1 in
tolaal dus 16.527 man. :v; A-
t [let SS-Ersatzkoinmando deelt onsmede,'dat
v^jwilligeis'voor dc -Waffen-SS eh het Legioen
zich op ondorstaande data hij /de genoemde
adressen -kunnen vervoegen tèabiade gekeurd
te wwden.' -/"AlAV;. vrt!"
Tevens'wordt er ;de-'aandacht-: op/gevestigd
en wel speciaal-.voor hen, dioerbezwaar tegen
hebben hun diénst'buiten'^Nederland te ver
vullen, dal thans de mogelijkheid bestaat om
dienst te nomen- in een speciaal-wachtbataljon.
De opleidingvindt in- Nederland" plaats, ter
wijl do-, inzet van - dit'.bataljon ook in Neder
land 'blijven- zal. -/-
- Tijdens do keuringen voor-de Waifcn-SS en"
het -Legioenkunnón/zich. ookVdiegenen. meiden,
dio-' tot.*: de -Geimaanscho-SS: In-: Nederland'Vil
lentoetreden.
18.11.42 10.00 uur Roermond, - N.S.D.A.P.,
SwaimorstrRat 61.
18111.42 16.00. uur Arnhem, Wóvcrslraat iëb.
-19.11.42 10.00 ...uui. Devaitor, 1 NlS-DiA-P.,
Parkweg .2. - 1
-19.11.4216.00, uur Hemgolo, iDeutsclies Ilaüs.
20.11.42 10.00 uur Ewoiie, hotolrtPoters,'Markt.
20.11.4% 16.00 uur Assen, Frieolandkazense,
Vaart, Zinzijde.
21.11.42* 10.00 uur Groningen, Concerthnis,
Poelestraat,..;,... - rt./'-//-;rt-:„-.U-'Art:-.1i;F
21.11,42 -1G.00,, uur' Lecuwaren, Huize Schaaf;
iBreestriial.-:p A'S; -
i22.11 >*2. 110,001- nur SAmsfcrani,school,
ilepenweg,:-
j23.11.42.11.00 uur Utrecht,- .IVohrmaohtshic-iin,
Mariaplaats. -"-"rtrt.-,-1-;-:'1 -/■ --/"■-■: V/;':
j24.11.42 ;10.00 .uur Amerafoort, dienstgebouw
.Lcusderweg. F.-rty-V-■ i
25.11.42 10.00- uur Den. Kaag, café den Hout,
Bezuidenhontsdieweg. .v
„Mevrouw, watheeft- u in dien slagers- r
winkel gekócht éa wat feeft u-daarvoor
hólaalil?" -_:J"
i, Deaóvraag hchlien .we, toen wo dezer
dagen met ambtenaren van de Prijsbehcer-
- selling op; stap waren, verscheidene maten
hooien stellen.
.T. jWjo rijéi irj.'don-'winter aangeland'én de .dienst
van ,do-pnjsbejièersclnhg iieéft zich lol taak ge-
Stéldomjde' coiitróló op. de prijv.en van. dé eerste
levonsbehóeüén'. inlensief voor te zetten. Dal
is. vooral In bet belang vaa lien,die van eon
idem', inkomen, moeten lèvcn. Dat begrijpen
doka ook, want van hen hebben de ambtenaren
in den regel do. volle medewerking. Daarom
móét men b.v, in Wassenaar niet komen. Wal
maall iemand, die rijk is óf een groot inkomen
lieéft maar", over weinig gómeensciiapsgevoel
bóscliikt er om, als hij voor aard
appelen f 23, per H.L., voor goudreinolten f 1,25
per kg. ÓE voor .een koeietong een gulden of
richt, moet betalen. -Als h ij 'het; maar heeft:
Maar wie uit een - bescheiden beurs- put,
kan fleste1 prijzen niet1: betalen en moet -„van
zijn bónnón loven". Do.; Prijsbobocrsching stelt
zichtoii dool hol den hoeren zwarthandelaren
7.00 moeilijk té maken, dat hun de lust vergaat
min do'normale'distributie goederen te onlrek.
ken, die voor het geheele Ncderlandsclue
volk beschikbaar zijn.
In; donlandoworden nu hier dan daar be
halve door do peiilie,door deskundigen, ver
gezeld door een politieman, razzia's gehouden/
Zoó had dio inspecteur voor dg. Prijsbeheer-
soiling "te Rotterdam' da "vorige week da besscidk
king .over. 60' deskundigen op het gebied van
groóiiEeenfruit; textielzuivelbanket, cho
colade- en suikerwerk; kruidoniorswiuren en
vleesch.
In den .groontehandel worden fancy-
pi ijzoó b'elaaldj- die soms meerdan het dubbele
vn.n' den vaslgosteiden maximumprijs bereiken.
„Aéliter do toonbank": hóefI de groentoh:mdèlaar
yaak "fruit en groenten, die voor' klonten bc-
stéind zijn, die *„wól wat inoer" willen betalen
Do huisvrouwen'.wérken zelf hot .euvel van de'
prijsopdrijving in de handdoop juist datgene
te vragen, 'wat schaarsch is. Andijvie: en Clu-
necsehe kool kan mon: titans, voor /de vastgo-
stéldepr(|zen in eiken groentewinkel koopen,
maar .men. wil nu juist spruitkool of kroten
'el ea//.'f oen/er/, wêinigruieii/-on-'tomatenaaii'ido
ina'rkl waren,:.wildé, iêdbrt/jïust üieiï en- tomaten
helybeti en nu deze er zijn. heeft ecu .grooi
deel der huisvrouwen er' „geen zin in". -
Mcl.de t.e x.Li o 1 wa r on ligt. de zaak weer-
wat1 ttndcfs. Een aantal, winlcelieraheeft voor
rad oh achtergehouden en menig overhemd van
goodo kwaliteit is verkwanseld voor b.v. een
jsond vel. Daaraan kan de Prijsbeheerscliing wei
nig" doon,. tnaar er zijn' ook andere, gévallen,
waarbij een overtreder van de distribuiievoor-
schrifton eerder togen;" de lamp loopt.
'lri 'de züi v el b r an olio is het kwaad
van den clandestieneri handel niet zoo door-
godtongéu, ofsclioon er 'buiten de disirilmtic
om toch nog wol .kaas, boter en. eieren verhan
deld worden, j.-■■
fn de afdecling banket, cliocolude-
o n s u i k e r w e r k e n gaatde strijd van de
Prijs'heliecrschiiig vooral tegen1 de zg. bonvrijs
koeken en te dure taartjes,' dio voor 16 ion
'18 cont gier stuk wortlen "verkocht, terwijl
slechls .eca prijsVórhoogitte vaii: 20 pCL.is toe
gestaan. „llet'eigen recept" doét echter in dozen
lijd opgeld en; dat logt den banketbakker geen
wind-«eren.1- Zelfs; merk-artikeien. b.v. koeken
van bekende fabrikanten, worden' zonder bon
-en natuurlijk ver boven den vastgestelden
prijs verkocht. Do fabrikanten zijn /daar
totaal, onschuldig; aan: Bij onderzoek is.geble
ken, dat/ grossiers .wol bróodbonnen opkoo-
peri oii den prijs, daarvoor betaald,/ yeftiiscon-'
toeren in de rekening aan den winkeliervoor
de honlooze -koekyn. -
Geweteniooze. bonnenhandelarent
Ergoilijke staaltjes hebben we/geiioord
oven do wijze, wAarop bonnenhandelaren
soms aan hun materiaal komen. Zee kocht
iemand 'van Óen moeder van een groot ge
zin, diejn.groote.geldverlegenheid zit, voor
eonige rijksdaalders de stamkaarten en; ging
'toen daarop de tijd was aangebroken,
,-daaro pdo- distribuliebesclieiden halen, die
hij zich tooeiggnde. Toen' de .vrouw door A
'de bon non v,-ui" de loopende periode hocn-
raakfe; wilde' zij baar stamkaarten ferüg-
hóbbéii. Met eón grootmóedig gebaarwer
den deze baar ter hand gesteld, maar
do vreugde daarover" 'duurde; hiel lang,1 want
loon ze met de/stamkaarten; alsnog op het
distributiéfamteór kwam,;bleek, dal dc dis-
iributieltepcheideiireeds.' waren afgehaald,
..wat liot.afgekrinste liókje' uitwees. En zqo'a"
- arm gezin mout maar zien rond to
komen- zonder -bonnen. Het eeuige, wat er 1
- /dan meestal -op zit is de1 kinderen uit
bedelen te sturen, ieimuid, die wel geld
hoeft,'; kan zich inlusschón te goed doen anti -
wat, opde bennen, dio aan liet armé gezjn
- zijn .ontfutseld/ te verkrijgen ;is.:
;Van. zólfsprekerid is betaf keur ens waard, dat
.iomand- zgn stamldiarteh 'vèrkoópl;emaar j'naast'
geldnood/Js .hièt-puk yaakgebrek "aah.-inzicht:-
en overlegv,,ih Het! spély^miéuryite j'gewóléitilöoze.
hidividumi.'-mjshriUki maken.; ;/;l':;-"
- In hét,kruid e n iters va.k'^is.'de' slrijd
in iioofdzaat igéricht', tcgch -.hcL Óiivèlvan ^liet
onderwiclit. f ';L: -/"V
Door;-'met1:.ce'n:;.déskiujd{gc voor -viposé h
op' stap "'te gaan, ']iebbd.h/,ivc wat. meófuhzicht
gékregeoijj'wa.t ^er in ïiót-1. sjngêrsvak jo/ koop'
is. Eu wo 'móelcn erkermen;; dat/de' slngers
zich :ovéï.;-.ftjM'g_eiixeén vrij; goed'.hóüden r.aaii
'dórt voprsctmiflenr-^Op'ijeeti1-^:tóch|.^jyan/.,eeïiige'
.arón iverd' slechtepi twee gcvaUènvoen'; overtre
ding gceonstalecrd, .die >poliliéKianj/ uit óns
gezelschap aanleiding gaf 'een oproep'' uit'. ::te
reiken 'om svoor den. inspecteur vóór de Prijs-
hehoerscliing te verschijnen;,v -
Tegenwoordig- worden - klèitio, iiiet-'gecompli-
ceerdo 'gevallen,-' snel- berecht/ Dat maakt ten
eerate moor iadruk op don ddinqupnt' en len
tweede: 'geeft deze - methode 'hem, iriinderlijd
om allérlei uitvluchten te verzinnen. Het komt
voor, dat bij., het vaststellen iran 'eetv overtrc-
din" do schuldige nog den zelfden of don vof-
•gónaoti dag zich moet konicn venmtivoprden.
-lu het eénc geval,waarvoor een dergelijke
oproep werd uitgereikt, had de" slager voor ge
hakt f 0.80 per1 pond berekend,' terwijl dit maxi
maal1 fO.Gi» mag zijn. Hrj verontschuldigde zicli
door mee te deeien; dal hij lapjie i had verkocht
en die 'door den molen - had geilt laid, oindal hij
geen gehakt in vborraad had.
„Dat mag niét", instrueerde de deskundige.
„Ja maai, ais ik nu goon gehakt-'vieesch heb
on de klant wil persé gehakt--hebben".
,jUs jo goen gehakt hebt, verkoop je .goon
golmkt' -en verkoop je lappon óf bief. of......
nie'.s. Maar in geen geval geliakt' legen f 0.89",
was de repliek.
Een slager kroop door hot oog vaa een naald.
Hij verkócht juist toen we binnoniraden 'min'oen
klant een hoeveelheid vleesch; samen vorsclioi-
deno kilo's. De bónnen, 'daaiwoor uoodig,luid
mevrouw, haar zij beweerde, reeds afgegeven.
„Wat lirijgt u van mg?" vroeg de klant ca
netjes rekende de slager liet uit op een pa-
pierlje, natuurlijk volgens do officieete prijslijst.
,;lk heb haast slagêr. fk zal later wel éven
betalen". En zij verdween met baar. "zware
pak vleesch, waar- eón'flink' gezin meer 'dan
een maand mee moet doen.
Do ambtenaren,rookeii, hier zwarten handel,
maar mevrouw hielp den slager op verdienste-
lijlco wijze, zoodat er"niets te bei"rijzen viel.:.
- Eenigp slagers werd geadviseerd b.v. enkeio
lappen uit huil étalage'te hemen, omdat deze
niet lol de prijsklasse behoorden, waarvoor zij
moesten doorgaan. En' aan die adviezen werd
sleeds 'prompt voldaan,
Een jong ventje achter dotoonbank wjldo
even brulaai optreden, toen hij een stuk boen-
aan liet viéesch: liot, zitten'; en dit ais- vleesch'
nio evvoog,- waarvoor /hij - ter verantwoording
werd' .geroepen. Hot mannetje kroop' gauw in
zijn schulp, toén: hij riiorkte,' ;dat het ernst
was en hem een proces-verbaal boven hok
hoofd-hing. -'■
Er werd in elke ijskasto£ -cel' óeii - kijkje
genomen, maarnergens werd iets oiig r cht'g9
onidekt. :"1 /-
;,.llól..euyfil„van declaudeslienó 'slachtingen 1
•w'o' rhóidden 'l vórige ivook ;rcudn nceinl v
.aanmerkelijk af. Teil eerste is - het aantal '.run-:
deren dat niet iu iiöt ver*boekje is vermeld, zeer
gedund en 'ten tweede, zit de sclirik er, dank
zij, do strenge straffch, flink in. Wïc een mooio
zaak .heeft 1 .en een-slager, die oen normalen
omzet/ bereikt, heeft ook- nu nog oen behoorlijk,
bestaan waagt deze erVnioi zoo licht aan.
- De administratie In de.slagerij
Het béeutjes vraagsluk hebben meerdere
.slagers opgelost, door een lijstje .aan;te leg-
gen.-van- doklanten om deze ombeurten"
b.v, om do 2 of. 3 weken' het Juin
toekömclid. deel beenljcs te verstrekken.
Men, kan zelf, üilrckóiieiï,", Waar mon recht A"
o[i heeft, ri.l. op y.j van liet geyv'ichl aan.
vloósch, dat raeh m éón'bepaalde pericMte
.heefl betrokken. 'Do slager is verplicht die
liocveollieici tc leveren. -
Do 1 administratie vrui eenige slagers. ...was
schrikbarend slordig,, zoodat. een buitenstaander'
er .geen ióuw- aa'n, vast kon kneopen. Daarin
moot tliiins verandering komen, want viui- Za
terdag j.l. af moet blij elke aflevering door
den slager een'notaivordea 'gevoegd,waarop
naiini pjri adres van denklant, de. hoeveelheid
en-soort- vleesch en ite pfgs vermeid- zijn.
ieder wil wel bij aankoop'van1 vleesch wal vet
ontvangen. Do meeste slagers vertellen, dat zrj
allo vet 1 moeten inleveren,", maar dat "is niet
geheel juist. Alle vet behoeft" niet1 te wórden
algesUian oii iil een beste koe zit op bepaalde':
plaatsen nog wel wal van het.-zoo zeef begeerde
vet; In eeuige slagerijen troffen wc. dan. oofc_
in de ijsco' eeii scbaal met "vet 'aan ten in' èén~
winkel slond - deze zelfs voor; het raamliet
vet was .togen den vaslgesteldch prijs gcn.o-
lecrd.' 1 -
De. gereedliggende pakjes vonr bestelklantcn
werdpn ook gecontroleerd, en steeds klopte bet
gewiclil met' donote of het klaiitcnbock, al -
was van' eenfg1 overwicht nooit sprake.
De slagers krijgen voor indrogen 8 pCt
extra toegewezen en'als zij er vlug bij zijn-,
het vleesch. lilt to wogen als zij -het van liet
abattoir in huis krijgen, komen .zij daar ruim-
schools mee uit. -
Merkwaardig was dal zoovepl slagers iiilich-
tingen/vroegen óf dit of dat mocht,1 b.v: van dó
barst bief te verkoojicu. En op resolute wijzo
kwam dan hot antwoord :/;;Ilarst ;als zoodanig -
kentde prijslijst'niet;' dus' u' mag' geen7harst'
étalecren voor f 1 per, pond/ Bewerkt 1 u liet.
viéesch;. van de harst, zoodat alle vltezon' ver-;
wijderdzijn, dan11 beeft u bief 'y a f 1'; doel u -.
datniet," dan- vwkoópl u lappen vóór f 0.80";'-.
rt Toon ivo, ónze verwondering over liet vragen j
van :'dii'sóprt*iiUicbtingóii kenbakf 'iniaadstenj' I
dó::;deSkundjge;:...'-,','t is: bij 'dc slagers' vragen'.*^
'naar 'den bekenden v/eg'-V- "Sï'-f-:v1-"'
Onzedeskuhdigo,.lóópt aleen /jaartje; mee' erL
bèefl ménschonkênnis. Z.
1K »i-r ft j-"- - ,-v'j/I oj, J ■- t'.
- Resultaten in- cijfers -; .j:é>ü:k'4A
Do razzia,- .- do<)r,. 60 ,doskundigen, /elk Ayorgc-;'.;;
zél<i :door een pólitieman, ,té 1 tqtteirtlam 'gedu-:
jenció 4 dageii' gchppdeii, - hooft,/du volgundo/;!
resullalènrtopgclovcrd 5: e.-1./;/- ;;-, -rtAAm/
Ovérii'wiing Overtreding -
Bozocht:..prijsopdrijving;' .prijsaaiMluidiug.;:;.
2X0 v.uivolwiakels;:/ 20--<;//:rtV-—:./-,'- '-
.248- bai'ikelwinkels 32''1 3 v.vr'
318 siagerijen 32 1 //f.;3
G24 gronlowinkels 70 - -'.-6 .rt
8l0j;fouideaiiors.winkó!8 60 13
v'jfÖ'/lqxfielzafceny v 7 -'.- 2 -
Toliial vvtederi'dus' 236-1 winkels geconlroleerd
'en2'4.8 procossen-vcrbaal - opgemaakt,':
Do ïnspgctcur vaji 3q; Prijsbcheer's -hing lég de/1
in 2 -dagen do volgende boelen op: 34 groente-
handelaren f 5000; 14 ibanketbakkérs, f 1255
24 kruideniers f 17631 :-9 •zuiyèlhaii dól aren
f1155; 1 t'extielhaiidélaaf f 50 én lB/slagors
f1055. /--A/rt'/rrtrt.;;
