„Gij zult het na dezen
verstaan"
Stalin heft communistische internationale op
STADSNIEUWS
Bewijzen van vrijstelling
MAANDAG 24 MEI *1943
95STE JAARGANG - N° 23399
Werkte Roosevelt achter de schermen?
1
Bekendmaking
i De inlevering van de radio-
I toestellen
BUREAU LANGE HAVEN <41
Tetef. 6930073 lijnen Posigivo 5311
Deza courant verschijnt Ao«l«ks
ro»t uitzondering van Zon- en rustdagen
Twee (lagen na de overhandiging van do
boodschap van Roosevelt aan Stalin door Da-
vies. worden in Lissabonsehe geallieerde krin
gen. de o er ate aanduidingen metbetrokking tot
Ion inhoud van dit schrijven gemaakt, zoo
'meldt do "Lissabonsehe correspondent vanLuro-
TIJD OM TE VERDUISTEREN
Deze weck van 21.45 u. tot 5.30
Maan op 2,04 uur, onder 11.29 uur
Woensdag 26 Mei L.K.1
Amerikanen te Lissabon, ,4ioi contact hebben
met senatoren te Washington, verheden met,
dat Roosevelt concrete verlangens tegenover
Stalln heeft geuit,
Do essentieele inhoud van deze verlangens
wordt als volgt samengevat:
1. Roosevelt licht het dringend verzoek tot
-Stalin ten .aanzien van do politieke taktiek
met grootere voorzichtigheid dan tot op heden
te werk te gaan, daar door do premature
publicatie van het politieke on militaire dool
van Moskou het mislukt is Finland los te
maken van het front der tegenstanders van
de Sovjet-Unie, zpoais in het voornemen lag.
2. Roosevelt beveelt Stalin even nadrukkelijk
bizondero voorzichtigheid aan pij het bekend,
maken van Russische oorlogsdoelen ton op
zichte van de andere westelijke huren van do
Sovjet-Unie, in het bïzondta tegenover Polen,
de Balkanmacliten en Turkije, daar ook hier
het gevaar bestaat, dat doze staten door een
premature 'onthulling van Sovjet-Russische' an
nexatieplannen in hun wil tot afweer ver
sterkt worden en steeds gvooterea tegenstand
gaan bieden.
3. Roosevelt verzoekt Stalin om een doel
matige bijdrage tot ontlasting van de spannin-
gen op binnenlandscU politiek gebied in Enge
land en do Ver. Staten Tot dat doel stelt hij
een onmiddellijke, althans formeelo, ontbinding
voor van do internationale organen van hot
communisme en de liquidatie van de commu-
'nistischo internationale
4. Als tegenprestatie voor liet vervullon van
dezo verlangens is Roosevelt bereid zich te
verplichten bij het sluiten van den vrede
Stalin volkomen de vrije hand te laten in allo
gebieden in Europa, waar de Sovjet-Unie be
lang heeft
Het is merkwaardig dat vrijwel gelijktijdig
met dezo geruchten uit Lissabon via de Radio-
Moskou is bekend gemaakt" een besluit van
den voorzitter van hot uitvoerende comité van
de communistische internationale, volgons weike
de communistische internationale .als leidend
centrum van de communistische beweging in
do afzonderlijke staten wordt ontbonden. De
organen der communistische internationale in
de anti fascistische landen worden van do tot
dusver bestaande verplichtingen ontslagen en
krjjgen opdracht om de regODringen van hun
staten in den strijd tegen Hitler met alle
kracht te steunen.
Do Deutsche' diplomatieke Korrespondenz
schrjjft o a.In piaats van de derde commu
nistische internationale treedt do vierde inter
nationale van hot Sialinsche bolsjewisme, dat
steunt op een wijdvertakt. net van nationaal
gefriseerde communistische partijen. Do onlbini
ding van de derde communistische internatio
nale veiandert niets aan het dubbele gelaat
van. hot bolsjewistische Rusland.Do eenige
les, die de overige volkeron uit dezen maat-
rogeU kunnen trekken is verhoogdo waakzaam
heid.
Do Korrespondenz wijst er voorts op, dat do
ontbinding -rtui do communistische mtomatio-
nalo samenvalt met het bezoek van Roosevolts
bizonderen afgezant te Moskou, Davies. Het ver
moeden ligt derhalve voor do hand, dat het
de brief van Roosevelt was, die Stalin het
donkbeeld tot opheffing van de derde inter
nationale aan de hand heeft gedaan.
Do diplomatieke correspondent van Reuter
heeft onmiddellijk uit deze Sovjet manoouvio
getracht munt to slaan. Hij doet dit op do
volgende manier: Van ng af aan, zoo schrijft
hij, zijn do communisten tot een nationaal in
plaats van lot eon internationaal product m
olk land geworden Do communisten in Enge
land zijn geen partij meer, die haar richt
snoeren uit het buitenland krijgt, doch eon
zelfstandige nationale partij Daarom moet op
liat as l'ir.kstercongrcs van de Labonrpartij
de kuesüo van do opneming der communisti
sche parti] in de Labournartij-uit een volkomen
nieuw oogpunt beoordeefd worden, daar thans
het oouuiainste \erwijt is vervallen, dat men
den Bii'cclien communisten altijd gedaan heeft
De Laboui leiders zelf staan echter heel
wat nuchterder tegenover Moskou. Op oen con
ferentie to Blackpool, Zaterdagavond gehouden,
hebben zij verklaard, dal het besluit tot ont
binding \,in do "communistische internationale
niet veel invloed kan hebben op het besluit-
der Laboutparirj, zich niet bij de communisti
sche partij aan te sluiten. Een oud-voorzitter
van den radii dei Trade Unions verklaarde:
Wij verirouwen de communistische partij in En
geland mot on -vanneer-wij haar zouden toestaan
zich bij do Britscho Labourpartij aan te slui
ten, zou zij waarschijnlijk later weer een an
dere politiek inslaan
„HET ZIJ HUN GEGUND»
Hedenavond om 18.45 uur spreekt Max Blok
zijl via den zender Hilversum II, tijdens zijn
politiek Nveekpraatje over het onderwerp: „Het
zij bun gegund
Morgenochtend om kwart over acht kan men
een herhaling van deze radiocauserie beluisteren.
SLECHTS PLAATSELIJKE AANVALLEN
AAN OOSTFRONT
Hot opperbevel van do Duitsche weermacht
maakte Zaterdag bekend:
Plaatselijke aanvallen van do bolsjewisten
in het gebied-ten noorden van Lissitsjansk-en
ten. zuid westen, van Soesjinitsjr mislukten deels
in gevechten van man tegen man met zware
verliezen voor den vijan<fe De luchtmacht steun
de de afweergeveehten van 'het leger door
voortdurende aanvallen van duikbommenwer
pers en Slagvliegtuigen.
In het achtenyaartscho gebied van den een-
tralen sector van het oostelijke front werden
15 legerplaatsen van benden vernield, de ben
den vernietigd en talrijke buit aan wapens ©n
voorraden gemaakt.
Aan het overige deel van liet oostelijke
front slechts wederzijdsche activiteit van ver-
kennings- en stormtroepen.
In do-wateren van hot Yisscherseiland werd
een vijandelijk vrachtschip van 4000 brt. door
bommen, in' den- grond geboord.
In het .Middellandsche Zéegebied vernietigde
de luchtmacht gisteren 18 vijandelijke vliegtui
gen. Onder bescherming van jagers aanvallen
de snelle Duitscho gevechtsvliegtuigen bestook
ten overdag met goede uitwerking vliegiuigstoun.-
punten op het eiland Malta.
Bij een luchtaanval van den vijand overdag
op do Duitsche bocht leed de bevolking ver
liezen. In de stadsgebieden van Wilhelmsha-
von en Embden ontstonden, vrij groote bran
den. Door jagers alsmede door do luchtdoel-
arliilene van do manno en do luchtmacht wer
den 17 der aanvallende viermotorige bommen
werpers neergeschoten. Twee Duitsche jacht
vliegtuigen gingen hierbij in luchtgevechten ver
loren. Bij vluchten boven de bezette gebieden
in hot wosipn werden vier vijandelijke vliegtui
gen vernietigd.
In den nacht van 21 op 22 Mei be
stookten snelle bommenwerpers opnieuw mi
litaire' doelen in het gebied van Londen
en aan de zuidkust van Engeland Een
vliegtuig ging verloren. Enkole vijandelijke
storingsvliegtuigeri vlogen in don nacht bo
ven hot westelijke en noordelrjke Duitsche
rijksgebied.
BOMAANVALLEN OP SOVJET
TRANSPORTEN
Het opperbevel van do Duitsche weermacht
maakte Zondag bekend:
Aan het oostelijk front geen gevechtshan
delingen van eenige beteokenis Do luchtmacht
vernietigde verscheiden aanvoerschepen voor de
kust' van den Kaukasus en ondernam zware
bomaanvallen op spoorwegtrausporten en be
langrijke overlaadstations der Sovjets. Lichte
Duitsche gevechtsvliegtuigen brachten in do
wateren van het hoogo noorden eon vjjamlelijk
koopvaardijschip van ,3000 brt. tot zinken.
In het gebied van do Middellandsche Zee
werden door Duitsche jagers en Iucbtdoeiariil-
lerio der luchtmacht op 22 Mei 20 vijande
lijke vliegtuigen neergeschoten,
DE STRIJD OP ATTOE
Da strijdgcest van do Japanscho strijdkrachten
op ïiet eiland Attoe is ongebroken, zoo ver-
klaarJo generaal majoor Jahagi op grond van.
do jongste berichten over do gevechten aldaar.
Do Japanners trokken zich, naar Jahagi voorts
mededeelde, al strijdende op het oostelijke deel
van liet eiland terug en brengen don numeriek
superieuren vijand steeds weer zware verlie
zen toe
Do Amerikanen hebben intussQhen nieuwe
versterkingen, alsmede tanks êh stukken ge
schut aan iand gebracht.
BENOEMINGEN BIJ DE POLITIE
Met teiugweikendi kracht is ingaande 1 Mei
j.I.ïdo oud-hoofdinspectcur van politie, de heer
S. M. Diekmann,.. opnieuw aangesteld* ais kapi
tein bij do politie en' thans tijdelijk benoemd tot
hoofd van do poiitïo te Alkmaar.
De heer Diekmann werd 6 October 1900 te
Amsterdam geboren, bezocht daar do H.B.S.
en genoot .zijn opleiding tot otficier bij de
infanterie aan de Militaire Academie te Breda.
Op 1-April 1930 ging - hij -over als-Ie luiia-
nant naar do politiettoepcn.Ha 'Januari 1935
werd hij commanditnl"der utilitaire en burgcr-
politio op Curasao, fveiko functie hij ongeveer
4 jaren vervuldo. Irt Augustus 1933 werd hij
bovorderd tot kapitejh en na zijn repatrieering
werd do heer Diekmann commandant van de
politictroepen te Brqda
Na de capitulatie svas hij werkzaam bij den
opbouwdienst on, I ^November 1940 werd hij
geïnstalleerd 'als hoofdinspecteur van politie
hier ter stede, wat hij tot 15 Mei 1912 bleef,
toon hij als oud-bbfoepsollioier in krijgsge
vangenschap terugkeerde.
Do heer Diekmann heeft zich lucr doen
kennen als' een harde weikcr, dio nauwgezet
zijn leidende taak bijj de politie vervuldo.
MINDERWAARDIGE VULPENHOUDERS
VOOR <13.- FER STUK
In den winkel van den opticien C. v. d. Arend,
Hoogstraat 91a, werden eenigen tijd geleden
vulpenhouders verkocht van minderwaardige
kwaliteit, o.a. een metaien pen, voor fll cn
f 13 per stuk.
Een deskundig ambtenaar van dc Prijsbeheer-
schlng^ waardeerde het artikel op ten hoogste
f 1.25. De nog aanwezige vulpenhouders wer
den in beslag genomen en door den inspecteur
voor de Prijsbehecrsching verbeurd verklaard.
Bij de boetebepaling hield de inspecteur rekening
met 't feit, dat v. d. Arend reeds te duur had in
gekocht en door de verbeurdverklaring al een
schadepost geieden had. Hij legde hem daarom
een boete van f 150 óp.
Ook de kantoorboekhandelaar D. Boogaard, Sin
gel 220, die dergelijke vulpennen had verkocht,
werd veroordeeld. Hij kreeg f25 boete. De in
beslag genomen vulpenhouders werden ook in
dit geval verbeurd verklaard
Diefstallen
Uit dts fiang naast de R.-K. kerk aan de Lange Hi-
vcn 13 een fiets van J. J. R. uit Rotterdam gestolen.
Zaterdagnacht zijn van dc tuinderij van F. Th A.
N aan den KcthclwejJ eenige bloemkolen ontvreemd
Tn den nacht van Zaterdag op Zondag zijn van het
beurtschip van De W. drie halen atgckcurd meel cn
ccn doos met bakkersproductcr. gestolen.
ïn denzelfden nacht hebben o. bevoegden zich toe
gang verschaft tot jiet pahhujs van den vrachtrijder
aan dc Lange Kerkstraat en daaruit meegenomen
ccn hutkoffer ir.èt klecren, welke koffer later zonder
klcercn is teruggevonden.» y
Aanhoudingen
j Door dc politie is verdacht \an overtreding van
art. 249 van diet Wetboek: van Strafrecht (een zeden-
delict) aangehouden J. V., voorts J. T. wegens dicf-
jstol van een radiotoestel! cn een vrouw, die m een
winkel aan de Hoogstraat ccn pot jam van dc toon-
j bank had weggenomen,
Uit een jas. die tijdens werkzaamheden op ccn fa
briek hing, i3 van J, G. v, d. M. een tabakskuart ver
dwenen
UITREIKING DISTRIBUTIEBESCHEIDEN
Morgen worden in hot kantoor Broersvest 95
do distributiebescheiden 7e periode 1943 van
912 en van half 25 uur uitgereikt aan
hen, wier geslachtsnaam bogint met Bo—Bij.
GROENTENHANDELAREN IN
OVERTREDING
De toegevoegd Inspecteur voor de Prijsbe-
heersching - te- Rotterdam heeft onlangs eenige
groenten-en..fruithandelaren uit Schiedam we
gens overtreding der prijsvoorschriften ter ver
antwoording geroepen.
B. D. Visser, Hagastraat 68 kreeg een boete
van f 300 en van Leeuwen, Potgieterstraat
26b, die o.a. zijn artikelen niet geprijsd had, werd
veroordeeld tot f75 boete.
DE UITREIKING DER NIEUWE
BONKAARTEN
BELANGRIJKE AANWIJZING VOOR
DE VERORDENING INZAKE DEN
AANMELDINGSPLICHT
1
Morgen, Dinsdag 25 Mei, moeten zich in do
maanden Mei, Juni, Juli en Augustus
1922 geboren mannen ovorcenkomsUg
den Vrijdag 21 Mei j 1in dit blad ge-
publiceerden .oproep op het gewestelijk ar
beidsbureau, Mathonesseriaan 203 te Rotter
dam, van 917 uur persoonlijk aanmelden,
waarbij zij het ingevulde aanmeldingsformu
lier en de andere identiteitspapieren en
gegevens moeten medebrengen. Do disliibu-
licsiamkaart moet inodogebracht worden De
werkqeveis zijn verplicht de tot aanmelding
verplichte personen gedurende den tijd die
zij hiervoor noodig hebben van werk vnj
te stellen en het salaris, resp. loon door
te betalen. Aanmeldingsplichtigen cn werk
gevers maken zich strafbaar wanneer zij
handelen in strijd met de bepalingen der
verordening of trachten deze te ontduiken.
De melding geschiedt volgens onderstaan-
do indeelmg: ieders A t/m H van 911
uur, letters I t/m P van 11—13 uur, let
ters Q t/m U van 1315 uur, létters
V t/m Z van 15—17 uur.
l
*r
Do plaatselijke distnbutiedicnst reikt thans, tegen
overlegging van de distnbutiestarakaart cn tegen In
ontvangbtncmmg van ccn bon van het inlegvel, bon
kaarten „voedingsmiddelen 7c periode 1943", uit, als
mede tcxtielknurtcn, cn, in bepaalde gebieden klon-
tenkaarten voor groqntc
Aan houders Van een inlegvel KI of LI wordt uit
gereikt een bonkaart K 117 cn ccn klantenkaart voor
groente, aan houders van een inlegvel K2 of L2 een
bonkaarv K 217 cn een klantenkaart voor .groente; aan
hmiders van een inlegvel K 3 of L 3 een bonkaart
K 317 cn ten klantenkaart voor groente, aan houders
van ccn inlegvel K4 of L4 een bonkaart K 417 en
een klantenkaart voor groente. Houdcrsv van L-inleg-
vcllcn ontvangen bovendien een toeslagkaart voor
aardappelen
Zij, die geboren zijn tussthen 16 Mei cn 14 Juni
van dc jaren 1922, 1929 en 1939 moeten hun jnlcgvel
len ruilen alvorens hun bonkaarten in ontvangst te
nemen.
Voorts worden tegelijk met dc bovengenoemde kaar
ten nieuwe tcxticlkaartcn tn tocslagkanrten voor tex
tiel uitgereikt, zooats reeds in een afzonderlijk be
richt is gepubliceerd.
Bij de uitreiking van de kaarten wordt die bon van
het inlegvel verwijderd, waarvan het nummer over
eenstemt met het nummer der uitgereikte bonkaart
voor voedingsmiddelen Bij de uitreiking van de bon
kaart vcor voedingsmiddelen en de klantenkaart yoot
groente, wordt het vakje P 10 van dc stamkaart af-
gekrmst en ,bij dc uitreiking van dc textielkaart het
vakje P 12.
Bij het in ontvangst nemen der kaarten ga men na
of men alle bescheiden, waarop men recht heeft, in
derdaad heeft ontvangen, latere reclames worden
mei in behandeling genomen,
BURGERLIJKS STAND
Geboren*. 21 Mei. Johanna Catharina, d. van M. L.
L. Vorstcnbos en P. A flam, Groenelaan 15. ~-
Mcphina Tijxjc d. van J. G. Nauman cn M. J. T.
d, Wulp, Nassaulaan 75. Adn.ma, d. van G,
v. d. Spek cn M. Krommenhoek, Boerhavclaan 1.
Johan Willem 2. van ,T. Leiman cn A. den Ilartog
Hecnvhctschefctiaat 17
22 Mei. Adrianus Johannes, 2. van C. Ballyns en
M. J. C. Vrcnsen, Ridderkcrksehcstraat 30. Wil-
lemma Aleidu, d van 11. A Post en W. A. Steen
bergen, Boerhavclaan 1
AGENDA
SCHIEDAM
Passage Theater, 215 cn 7.30 u. Dc pelsjagers van
het hooge Noorden. (14 j.)
Monopolc Theater, 2.15 en 7 15 u. Dc verstokte vrij
gezel. (18 j
27 Mei. Passage Theater, half ,8. Dick Willebrandts
en zijn orkest
28 Mei. Kerk Ned. Prot Bond, half 8. Lutli. Kerk
koor „Sursum Corda" en Ons Koor: De Zeven
Kruiswoorden
ROTÏFRDAM
24 Mei. Arena, 7 uur Barnabas von Gcczy en zijn
solisten.
25, Mei. Komnjunnckerk, half 8. Georg Kulimkampif
viool en Siegfried Schultze, piano.
Capitol, 1.15, 3 50, 5 45 cn 8" u. v Mijn vrouw—Teresa
(J8 jpar)
Luxor, 1 30, 3 30 cn 7.30 uur. Dr. Crippen aan boord
<lf> jaar)
Prinses. 2 15 cn 7 30 uur. Dc gasman- (18 jaar).
Bij Qrue Vrijwilligers. Onze jongens vve.ten
zich te benelpen door balken min te brengen over
de modder. SS PK Hdlcenbach-O-H-P m
Pinf,s?'1<U011 Noileriaiiclscho mstantios (Dienststellen) hebben ieder in hun res
sort nagegaan, welke Nódorlahdscho staatsburgers" voor ,do bohartiging van de belan
gen van do Duitaeho weermacht-en ten' behoovq~vari het Nedorlandsche.bestuur én
het .economische leven, in hot bizonder don landbouw cja voedselvoorziening, iii'lmii
togomvoordigen^ werkkring gehandhaafd moeten, blijven én eventueel Van-dé" teiug1-
voering m krijgsgevangenschap vrijgesteld cliehbnUe worden.-:
Voor dqzo personen"-reiken do instanties, dio'hun. belangen jbóhartigen, „Bescheini-
gungen (bewijzen van vrijstelling) uit. Dezo bewijzen zijn voor de werknemers ïn
fjet bezit van do - werkgevers en voor de werkgevers'in hot'"bezit van de instantie,
die bun belangen behartigt.
.•Zoodra een werknemer of werkgever zich moet 'melden, hetzij bij -een Duit-
scho militaire instnnlio (bij oproeping door den Wehrmachtbefehlshabér in don Nié- -
«eilanden) dan wel |>ij „oen arbeidsbureau molding voor den Arbeüseinsatz), dient hij
«0 "„Bescheiniguijg't tijdig op te viagcn bij de instantie, waar dezo wordt b'e-
waarci' en moet hij. dezo bij do melding persoonlijk loonen. Na do, melding moet
ai© „Hescheinigung" weder direct aan den hiervorea genoemden werkgever of- de in-
n u - .wel,{e (1° belangen behartigt, worden terug gegeven. Het bezit van een
„Bestheinigung1- (Froïstellimgsschein) ontheft niemand van de verplichting om zich
in voorkomend geval persoonlijk to melden. 1
Do werkgevers zijn persoonlijk aansprakelijk voor do naleving van do gegeven aan-
wijzingen on_ in het bizonder voor hot voorkomen van onrechtmatig gebruik van
de ..Bescheininungcn''.
Het indienen van verzoeken om vrijstelling aan den Wehrmachtbefehlshaber in
den Niederlandon heeft geen zin.
Op elke „Bcscheinigung" moot rechts boven, schuinj hot nummer van het poï-
aoonsbewjjs zijn aangebracht.
Ofücioel wordt medegedeeld.
1 fn verband mot de verordening inzake hot
inleveren van radio ontvangtoestellen van 13
Mei 1943 wordt liet olgendo medegedeeld
j 1) Do formulieren, die bij do inlevering* van
radiotoestellen ingevuld moeien worden afge-
geven, kunnen onmiddellijk ingaand' bij de lo
ketten der PTT. togen betaling van vijf cent
per stuk woiden verkregen,
i 2) Geevacueordon, die hun radiotoestellen in
hun voormalige woningen hebben achtergelaten,
zijn eveneens varplicht hun toestclien aan te
geven. Overeenkomstige 'bizondero formulieren
moeten bij de voor hun tegcfiiwooutigo woon-
plaais bevoegde poiiticbesturen (burgemeester)
worden gehaald.
3) Formulieren voor liet indienen van een
verzoek tot ontheffing volgens artikel 9 par.
2 cn 3 der verordening worden ais volgt
verstrekt
a) Duitscho staatsburgers moeten zich van
Donderdag 27 Mei 1913 af wenden tot de
plaatselijk bevoegde Orts^ruppe dor NSD.A.P.
b) Do leden der N S B. en haar organisaties
ontvangen do foimuliercn van hun bevoegde
politieke leiders.
p) De. familieleden .van de in do Duitsche
'weermacht -vrijwillig" dienende Nederlanders ont
vangen, voor zoover, zij reeds schriftelijke aan
vragen tot do- Abteitang fur Angolegenheiten
deulschor Staatsangchdrigcr beim Gcneralkom-
missar für Vcrvvallung und Justiz, Utrecht, Ca-
tharijnosihgel 48 hebben gericht, deze formu
lieren zonder moer toegestuurd. Indien geen
aanvrage is ingediend, moeten deze formu
lieren bij genoemde Di'cnststelle worden aan
gevraagd. Zij moeten ingevuld daar weer wor
den ingeloverd.
d) Familieleden van de in de Waffen-SS
en het Vrijwilligerslegioen Noderiand dienende
Nederlanders moeien do formulieren aanvragen
bij den Fursergeoffizier der Waffen-SS, 's-Hor-
togenbosch, Soi.niusstraat 3. Voor zoover zij
reeds schriftelijke aanvragen tot dezo Dienst-
stelio hebben gericht, worden dezo formulie
ren/ don aanvragers zonder moer toegezonden.
Dozo formulieren moeten dan Ingevuld weer
aan den SS-Fümrgeoffizicr worden terugge
stuurd. Er wordt op gewezen, dat als familie
leden In don zin van deze verordening worden
beschouwd ouders, vroriwén oh kinderen der
vrijwi'ligers.
bevoorrecht zqu, te zullen gedragen en hei
in beslag nomen van radiotoestellen, waai mee
contact wordt gehouden met ben, die tot o'kcn
prijs hel oude vullen handhaven en het Ne
ilcrlandsciie voile aansporen tot dwaze dingen,
die het alleen schade kunnen hoiokkcnen. Do
stakingsbeweging, van begin Mei, is even zin
loos ais dom geweest het ecriig resultaat
was, dat een a mlal mannen, die door hun
arbcidskiacht voor dc volksgemeenschap van
,nut waren, zijn gefusilleerd, of voor langen
lijd aan hun werk z ju onttrokken
Wie altijd schreeuwt over hot gif, dal» vol
gons hen door de Dmlsche propaganda wordt
ingespoten, mogen eens bedenken, wat hel
resultaat is van de propaganda van de over
zijde!
Do Rijkscommissaris lieert een diep ernstig
woord tot hol Nedoilnndsche volk gericht Ihj
heeft nog eens weer gezégd, wuirorn deze
strijd gaat, n I. om liet behoud van Europa
en dat van ons verlangd wordt daartoe ons
aandeel hij te dragon
Voor wie nog mol inzirt, wal op liet spe!
staat, zal hot Bij hol woord gelden: Gij zult
het na dozen verst,nu' AruWen hebben wel
begrepen, dat de-ze oorlog slechts oen uit
vloeisel is van oen ommekeer in dc geestelijke
süucluur van onze samenleving en die staan
tegenover de gebeurtenissen en dc .getroffen
.maatregelen veel rustiger, al zullen zij som
mige daarvan betreuren.
De Rijkscommissaris wil in zijn betrekkingen
lot do Nederlanders met worden geleid door
bet argument dor vvajiencn, maar door de ar-
gumen'en van verstandelijke oveiwegingen Wie
gebrek aan inzicht blijft toonen, en door sabo
tage of stakingen Sjveldeprikkcn tracht too to
brongen, ervaart tenslotte, dat do bezettende
overheid zoq noodig ook hard ingrijpt. Daarom
moet dat dee" van het Nederlandscho volk,
dat nog liet geloof mist in èen bolero toe
komst op den grondslag van hot nalionaal-socia-
lismo, toch minstens door verstandohjke over
wegingen geleid, zijn juisle plaats bepalen
Het waren 7000 personen, die do vorigo
week de redo van den Rijkscommissaris, Rijks
minister - dr. Seyss Inquart, in een grooto
fabriekshal in liet Oosten des lands hoorden,
maar zij was gericht tot do 9 millioen No- t
derlanders, binnen en buiten onze grenzen,
terwijl nog vele andere milliocnen er' goed
aan i zouden doen, er ook kennis 1 van -te ne
men, als zaj aan do overzijde van het water
daartoe in staat zijni
In de drie jaren, dat dr. Seyss 'inquart
thans in ons land vertoeft, is wel gebleken,
dat do Rijkscommissaris werkelijk ook iets te
zeggen, iieeft, als hij zich tot liet Nederland
scho volk richt, maar zóó uitvoerig, zóó dui
delijk en zóó overtuigend als ditmaal, heeft
zijn woord nog zelden goklonken.
Daarvoor was trouwens ook aanleiding. Da
problemen, waarvoor hek Noderiandscho volk
den laatsten tijd wordt gesteld, stapelen zich
op en den groot ileel van dit volk weet daar
voor geen oplossing.
Wel wordt in toenemendo mate geluisterd
naar de stem van hen, dio den weg wijzen
wat o.a.-blijkt uit den snellen, groei vaa
do oplag© van „Volk on Vaderland" maar
het is er (och nog verre van, dat ons volk
in zijn geheel met z.ich in het reine is ge-
-komen omtrent do grooto vraagstukken, dia
op dit oogenbhk de wereld beheerschen. Men
staart daarvoor te veel terug op wat geweest
is en wat men terug verlangt hetzij dan
in eonigszins gewijzigden vorm en beseft
niet, dat, zooals de Rijkscommissaris hot uit
drukte, een wereldoorlog een wereldgericht is.
Zij, dio het oude willen handhaven, omdat
zij zich daarbij behaaglijk voelden, hebben hun
eigen landgenooten ook de bewoners van
de bezette gebieden, diets gemaakt, dat het
Duitschland om do verwezenlijking van impe
rialistische doeleinden te doen is, dat het
nationaal socialisme do persoonlijke vrijheden
totaal vernietigt; dat het belijden van den
godsdienst aan banden zal worden gelegd en
zoo meer. En dal wordt geloofd, zonder dat men
zolfs do moeite genomen beeft kennis te nemen
van het wezen van het nalionaal-soeialisme,
zooals dit in zoovele geschriften is neergelegd.
Wie, dio het goed meent met zijn volk, kan
b v. bezwaar hebben tegen het leidend be
ginsel, dat do georganiseerde Nedeilandscbo
nalionaai-socialistcn aanvaarden: „Voor hot ze
delijk en lichamelijk weiz.yn van een volk is
noodig oen krachtig staatsbestuur, zelfrespect
van do natie, lucht en ordo, solidariteit van
alle bevolkingsklassen en het voorgaan van het
algemeen (nationaal) belang hoven het groeps
belang en ran het groepsbelang boven het
persoonlijk belang"?
Dat op (lit oogenblik, midden in oen .wor-1
stoling op loven en dood, do verwezenlijking
van dit beginsel zeer bemoeilijkt wordt, zal
ieder redelijk donkend menscli ais vanzelfspre
kend moeten aanvaarden.
Dezo oorlog heeft oen geheel Ander karakter
dan die, welke we tot nu toe gekend heb-
ben; hij komt in wezen eeiiigormale overeen
mot do godsdienstoorlogen, waarlnj liet ook
ging om idieeólo. Waarden, dio een totalen
ommekeer teweeg brachten Toen ging het in
hoofdzaak om geestelijke u aarden, dio niet
onmiddellijk het matcrieole leven beïnvloedden;
thans gaat het om geestelijke waarden, die bij
hufi verwezenlijking do levensomstandigheden
van do volken lotaa! zullen veranderen en do
samenleving op een liooger plan zullen brengen.
Velen gcloovon dal niet; zij kunnen zich
niet \oorstollen omdat zij liet geloof in do
mogelijkheid van een betere samenleving tnis-
scn dat ligt Duitsche volk met zijn F/ihrer
aan hot hoofd, ido.-tlon bezit, die hij verwezen
lijking in do eerste plaats dc Enropeesche vol
ken en later ook andere op een hoogcr plan
zullen brengen
Ongetwijfeld is het waar, dat het verlangen
naar een hetere samenleving het sterkst is ge
weest bij lien, dio liet meest leden onder do
beslaande verhoudingen in do wereld na 1918,
nl Duitschland'cn Italië, maar dit is sléchts
een bevestiging van de" waarheid, dat door
don druk do boter verkregen wordt
Het oude wi! zich ook in do natuur steeds
handha-.en; in de samenleving der volkeron is
dat oude nog zeer krachbg. Daarom moet hot
nieuwe z.ich geweldig inspannen om zijn doel
to bereiken Dat hel daarbij ook oen beroep
doet op hen, voor ivio dezo oorlog mede
moet worden gewonnen, is niet onbillijk, al
zien do te hulp geroepenen dat nog niet
allen in
De Rijkscommissaris heeft in zijn jongste
groote rede erkend, dat de niet gewilde ar
beidsinzet in lipt rijk een beproeving is," maar
zij is noodig Ouders leggen ook hun kinderen
wel eens dingen op, waarvan deze het nut
niet inzien, omdat hun inzicht nog niet go-
rijpt is, maai later erkennen zij dikwijls do doel-
stialigkoid daarvan.
Het Nedcriandsche volk maakt zich inlus-
schen het loven veel moeilijker, dan noodig is.
En alleilei onaangename maatregelen zijn daar
van het gevolg, zooals hv. het- terugvoeren
van do Nedcriandsche militairen in krijgsge
vangenschap; het tewerk stellen in Dnitschiand
van studenten, dio niet wilden verklaren zich
als fatsoenlijke burgers, dio bovendien zeer
(Vervolg 4o kolom).
;Avf:<;,s
'K
Anglo-Awerlkaünsche Ulegtulgen hebben den lontsicn tüd, eerst In Italië, thans ook in Noord-
Dultscnlond en In cfli bezette gebieden dynamietpatronen in den vorm van vulpenhouders, \ulpot-
looden, zaklantaarns, handtaschjes. ja zelfs in den vorm van poppen cn ander kinderspeelgoed neer
geworpen. Zoodra mcu probeert den dop van den vulpenhouder nf te schroeven, de zaklantaarns aan
te steken of de voorwerpen te gebruiken, ontploft de dynamietpatroon. Over dezen %orra van oor
logvoering, waarvan de slachtoffers in de eerste plaats spelende kinderen zijn, kan het oordeel aan
leder weldenkend mensch cn >ooral aan de moeders worden overgelaten. Het i4» een plicht van
ouders, onderwijzers en andere mot de opvoeding fcclaste pérsoncn om de kinderen to waarschuwen
dergelijke voorwerpen, wanneer z\j deze ergens op straat vinden, niet op te rapen, doch onmlddellyk v
het dichtstbijzijnde militaire- of politiebureau van dergelijke vondsten m kennis tc stellen.
foto's zijn afkomstig uit Zuld-Itnllë, toen daar voor den eersten keer dergelijke \oorwcrpen wer
den neergeworpen. Zij laten een kibd zicn.^ dat slachtoffer Is geworden van deze oorlogAoering cn
geven voorts een afbeelding van een dergelijk potlood in onbcschadlgdcn toestand en na de ont
ploffing. O-H-Pax ra
