Uit i£eMedatn'i- u-eAitden
De groote slijtageslag in het Oosten
STADSNI EUWS
VRIJDAG m AUG. 1943
a
96STE JAARGANG - N° 23419
Geringe bolsjewistische resultaten ten koste van enorme verliezen
msm
Kort buitenlandsch nieuws
burgerlijke stand
Clandestiene slachters'ver
oordeeld
De geschiedenis van Overschie, heerlijkheid en dorp
X
s BUREAU LANGE HAVEN 141
Telpf. 69300 3 lijnen Postgiro 5311
Deze courant verschijnt degelijks
met uitzondering ven Zon- cn Feestdagen
Verduisteren van 20.45 uur tot 6.30 uur
Mean op 4.01 uur, onder 19.46 uur
Maandag 30 Augustus N.M.
y
Do algclieeie toestand aan het oostelijke
Iront wordt in Buuschc militaire^ kringen, naar
do militaire correspondent van liet D.N.B. ver
klaart, met algeheel -'vertrouwen beoordeeld.
Hij schrijft: Te Berlijn is mon er van over
tuigd, dat do diep geëclielonnoerde afweerzone
aan liet oostelijke Eront, zelfs indien' op be
paalde plaatsen nog correcties zouden worden
aangebracht, tot 'een muur des doods zal wor
den "voor de bolsjewistische offensieven van
dit jaar. Uit de formuleering van het bericht
van het opperbevel van do weermacht van
gisteren over de gevechten aan de drie zwaarte
punten, Miocs, Isjoem en Charkof kan men
gemakkelijk de nog steeds hevige aanvalspo-
gingen der .bolsjewisten," doch "nog beter do
kracht van don Dmtschen afweer lezen, waar
bij de inLussclien uitgevoerde verkorting van
het front een groot voordeel voor de Duit-
scho legerleiding blijkt.
- In dit verband, trokken te Berlijn de Engel-
sche stemmen de aandacht, die meer en meen
op de gigantische verliezen dor bolsjewisten
wijzen en do Britsche openbare meaning er "op
schijnen voor te bereiden, dat de Sovjet-offen
sieven niet alleen hel doel niet bereikt heb
ben, doch zelfs do offensieve kracht der Sovjets
langzamerhand beginnen te verlammen. Hierdoor
zou het van Duitscho zjjde van het begin
af aan gevelde oordeol bevestigd worden, dat
do strijd in het oosten een slijtageslag is» stelt van het Spaanscho territoriale gebied, der
van de grootste afmetingen.
Bijna acht weken hebben dó bolsjewisten
nooclig gehad om in den, noordelijken sector
en in het gebied vanOrel en Charkof onge
veer SO kg. op to rukken. Door hondorden
divisies in don strijd te werpen kon deze ter
reinwinst .worden behaald, zonder hierdoor
strategisch het beeld Van Jiot zuidelijke front,
laat staan dan van hot geheelo front in het
oosten, op beslissende wijze te veranderen.
Do 'ongelwijfold geweldige aanvalsstooton der
bolsjewistische pantserbrigades vermochten niet
door den afweermuur van het oostolijke front
heön te breken, wel echter gingen dagelijks
320 tanks voor do bolsjewisten, verloren. Sedert
5 Juli hebben de bolsjewisten oen terreinwinst
van ongeveer 15.000 vierk. kilomotors, rl.wz.
het dertigste deel van de geheole Ookrai' e,
met een verlies van 1.6 millioen doo'tii,
gewonden en gevangenen betaald. Hierbj na
draagt het verlies aan materiaal alleen .oor
de bolsjewisten 270 pantserbrigades Uit allo
waarnemingen sedert_hct begin van do bolsje
wistische offensieven blijkt duidelijk, dat de
bolsjewisten deze geweldigo krachtsinspannin
gen in dezen omvang op den duur niet kun
nen volhouden.
DE VEREEN. STATEN ALS TEMPEL
WACHTERS DER NIEUWE WERELD
ORDE
Er bestaat geen twijfel aan, zoo schrijft
de Vólk. Beobac'ntcr, hoe do „vrijheid" er zou
uitzien, die Roosevelt beweert aan de wereld
te willen brengen. Ilct blad cileoit in dit
verband do „Chicago Daily Tribune", die in
zijn uiteenzettingen over do tookomstigo we
reldordening "verklaard heeft, dat „de collec
tieve veiligheid van do toekomst alleen haar
garantie kan vinden in een internationale po
litie" on dat liet belangrijkste werktuig van
deze politie de bommenwerpers op langen af
stand zijn, die „voortaan alleen door de Amerr-
kanen gebouwd mogen worden".
Do z g. vrijheid naar de opvatting van Roo
sevelt, zoo constateert do Volk. Beobachter, is
duSMle krasse en onbeperkte heerschappij der
Vereen. Staten over alle volkeren, mot inbegrip
van de bondgenooten van thans. „De vrij
heid van vrees" "die de Amerikaansche presi
dent ook thans voor het Canadeoscho parte
ment weer te voorschijn gehaald heeft, beperkt
zich uitsluitend tot de Vereen. Staten van
Amerika. In allo andere landen daarentegen
mag men elk oogennlik in do verwachting leven
door de' torreurbommenwerpers der Vereen. Sta
ten lot beter inzicht uebracht to worden, indien
men het zou wagen van een andere mea
ning te zijn dan de „tempelwachters der
nieuwe wereldordening".
Wanneer lief het doel dor v conferentie van
Quebec geweest is het gezonde verstand der
Europeesche volkeren door bedriegolijke helof-
teh te vertroebelen, dan verraden de uitlatin
gen vin do „Chicago Daily Tribune" duidelijk
genoeg, wat er achter dergelijke manoeuvres
steekt. Het is de geest, dia den ferrcur-
oorlog met bommen heeft uitgevonden on die
de bommenterreur toL een soort van nieuw
volkenbondsinstituut voor alle tijden zou wil-
ten verheffen. Wij zullen er editor voor zor
gen, zbo besluit de Vólk. Beobachter, dat aan
liet einde van den oorlog den .dragers van
dezen geest eens en voor altijd de lust zal
zijn vergaan Europa te beschouwen als een
terrein voor liun agitatie.
AMERIKAANSCHE VOORNEMENS TEN
AANZIEN VAN ITALIË
Kingsbury Smith, een der, bes ting dichte cor
respondenten van Washington, beschrijft in liet
tijdschrift „American Mercury" do geheime plan
nen der Amerikaansdie regeering ten opzichte
van Italië. Italië, aldus wordt in deze ge
heime plannen geëischt, moot een „klein be
scheiden land" worden, dat hoofdzakelijk zal
moeien beslaan van vreemdelingenverkeer. Do
gedachten aan een Romeinscli rijk met groote
koloniën moet hot vergeten. Voorts moet Italië
voor den tijd van U/2 jaar geplaatst worden
onder een militaire en civiele rogeering der
geallieerden. Ook mag -t worden toegelaten,
dat Italië zich alleen o.-.oonvaardoliik aan
Iw C1'Co,LSlalo.n, onderwerpt, aangezien de
vereen. Staten zich in het verdrag der rer-
eemgde nahes vtrpheh! hebben geen afzonder
lijken wapenstilstand te sluiter.. Na de onder
werping zal de Amerikaansche rogeering allo
leidende Italianen ter y erant woord ing roepen,
ook den Italiaaiischen' koning. Ais eerstvolgend,
puift komt dan do tfnt wapening van'Italië. Ita-*
lië kan eventueel liet gebied van 18G1 be
houden. Aan de grens bij Triest zal editor
„een- kleine wijziging" noodig zijn. Van eén
vestiging van Italianen in Liliye onder Ila-
liaanscho souvereiniteit kan nooit moer sprake
zijn. Italië moot verder hot plan opgeven zich
autark te maken in do tarwejiroduclio. In de
zware industrie moet Italië zich boperkon tot
het ptoduoeeren van luxeschepen en luxe-auto's,
met speciale motoren. Wijn en melk mag Italië
producecron. Potroleum, katoen, rubber, ijzer
en tin zal Italië door de geallieerden „al
naar do behoefte" worden toegewezen. Ingeval
Italië niet-voldoends- geld tor betaling mocht
hebben, zullen de goallieerden een „systeem
van premies voor hot niet-verbouwen van tar
we" invoeren.
SPANJE EN ENGELAND
Tusschen den chef van den Spaanschón staat,
generaal Franco en den Engelschen ambas
sadeur in Madrid, waarna een verklarihg is
sprekingen geveerd, waarna oen verklaring is
uitgegeven, waarin in hot licht wordt gesteld:
1. Do door'Groot Brittaar.ió gegeven garan
ties voor de onafhankelijkheid en de intogri-
Als de heide bloeit.,,, maken overat de
imkers hun korven en kasten gereed voor
het transport naar de velden, waar do bijen
do zoo bemeerdo heidehoning kunnen ver
zamelen.
Kort binnenlandsch nieuws
De 21-jarige wlelrijdstcr A. 1'., uit dc Miguel-
straat in Den Haag ion den hoek van het Spui en
de Lange Poten geslipL Zij is met een zware hersen
schudding naar het ziekenhuis vervoerd en daar later
overleden.
Dc commissaris ,der provinció Noord-Brabant
heeft besloten aan fidmeentcn cn waterschappen ju
deze provincie een bijdrage van ten hoogste 50 pCt,
der kosten toe ter kennen voor den aanleg, de ver-
knln.tnH nn hpV riTifl e* nmul -n .1 j f
betering cn het ondetboud van rijwiclpadt-n] niet ge
legen langs verharde iwegen.
Ernst Voorhoeve, die langer don een jaar Lh het
Nederiondsch Legioen diende cn on l Augustus j 1.
tot Leg. Sturmniann werd bevorderd, heeft thans ont
slag uit het Legioen.gekregen. Dezer dagen is Pij naar
het vaderland, teruggekeerd.
De Engciseh-Amprikaansehe luchtmacht heeft
Dinsdag j.l. omstreeks 19 uur opnieuw de Panische
omgeving gebombardeerd. Onder de burgerbevolking
vallen slachtoffers te betreuren.
Dc Italinansche nota inzake de verklaring van
Rome tot open stad is door Zwitserland ran d<^ re
geeringen te Londen en Washington overgebracht.
Men verwacht, dat, indien de Hntsche cn Amerikaan
sche rcgccringcn op positieve wijze zouden reageee-
ren op de aangekondigde maatregelen tot dcm'lita
risecrmg van Rome,- Zwitserland verzocht zal wor-
RIJ WIEL DIEVEN GEPAKT
Gistermorgen 9 uur zag oen wachtmeester
van politie, terwijl luj zich in zijn woning in
de Falirenkeitstraat bevond, dat twee mannen
zicli op verdachte wijze ophielden in de mftiij-
lieid vair do kraaminrichting "aan do Bocr-
havelaan, waar een- fiets onbeheerd stond.
Plotseling greep oen der mannen do fiets en
reed or op weg.
Op hot geroep: Houdt den dief, is do
vluchteling op den Rottordamscliedijk door oen
wachtmeester van 'de Rotterdamscho politie
aangehouden; de andere man werd door den
Schietlamschcn wachtmeester op een weiland
achter de Lorenzlaan ingerekend. Beide man
nen zijn ingesloten.
Jubileum
Morgen zal het 45 jaar geleden zijn, dat dc heer A.
van Locnen, meesterknecht in de bultenlandsche
distilleerderij van de Distilleerderij cn Likeurstokerij
P. Hoppe aan dc Nieuwe Haven, bij deze firma n!s
knecht in dienst trad,
Geboren: 25 Augustus. Theodorus Johannes, z. v.
Th. J. Hertog cn V. Ontijs, Voltastraat 4.
Ondertrouwd: 26 Augustus. J. W. Koclcwljn. 25 j.
en M. C. den Brccijen, 21 j. P. G. Salet, 27 j. er»
A, L. Vcrhocekx, 20 j. W. E. J. van der Net. 20 j.
en IJ. Burgerhout, 17 j. A. A. iM. Sehravc, 35 j.
en M. A. Webcr, 28
UITREIKING DISTRIBUTIEBESCHEIDEN
Morgen worden de dmlributiobesoheiden voor
do 10e periode in liet kantoor Droorsvest 95
van 912 uur uitgereikt aan hen, wier fa
milienaam begint mot PloR.
Wie tot nu toe verzuimde zijn distributie
bescheiden af te halen, 'Tan dit morgenmid
dag van half 2—half 4' doen.
Openbare leeszaal en bibliotheek
Do., openbare leeszaal on bibliotheek zal tot
on mot 11 September geopend zijn van 9
.tot 19 pur;; het filiaal "in de Gorzen op do
dagen dat inen. daar'boekon kan ruilen van
16.30 tot 18.30 uur. -
C.
E. Liebcck, 35 j. en M ten
den Brinker, 22 j. cn W. de
Spaansche koloniën en van het Spaanscho pro
tectoraat;
2. het volstrekto ontbreken van bedreigin
gen of vooringenomenheden on ontoegooflijk-
boid, die de vrijheid van handelen dor re
geering zouden kunnen boiiadooton, en waar
over de pers van eenige landen voorbarig
on tendentious berichten gepubliceerd heeft.
Do vertegenwoordiger van Groot Rrittanniö cn
generalissimus Franco herhaalden wederkeeng
bun voornemon om tlo vriendschap tusschen
do beide landen mogelijk to maken en de be
trekkingen te intensifieeren.
De érkennlng van Giraud en De Gaulle
De Engolsche rogeering heeft het Fransche
dissidenten comité in Algiers otficioo! erkend.
President Roosevelt hoeft dit gisteren „voor
waardelijk" gedaan, n.l. voor zoover dit in
overeenstemming gebracht kan woTden met de
eisclien van do geallieerde bevelhebbers.
Ook Canada, Brazilië en Sovjet-Rusland heb
ben het Fransche dissidentencomitó erkend.
De Japansche exploitatie van Borneo
Voor do Japai'iche radio is oen uiteenzet
ting gegeven waarbij o.m. over Borneo het vol
gende word medegedeeld: Op dit eiland is
vooial do snelle uitbieiding der productie van
diamanten en van oho opvallend. De uitbrei
ding der olieproductie heeft korten tijd na do
verovering van Borneo do levering van benzine
voor alle operaties mogelijk gemaakt De pro
ductie van diamanten is zoo aanzienlijk geste
gen, dat. *do hoeveelheid, -welke vroeger m
enkele jaren verkregen word thans in enkele
maanden word geproduceerd.Do exploratie en
oxploUati%,3;g!3.i"sIg?nkp,pp.,an- jjzcrartslajjen heb-,
hen-Jen - slotte- 'het- karakter-.van Borneo bin-
hen de- groot Oost-Aziatische welstandssfeer
volledig geivijrigd. Wat de houtproduclie be
treft, dezo is niet alleen bestemd voor de
veivaaxdiging van cellulose, docli ook voor hot
maken van oen-groot aantal houten schopon.
Het Duitscho .Obergericht hoeft in een aantal
processen in de laatste maanden een vrij groot
aantal clandoslieno slachters tot zware tucht
huisstraffen veroordeeld.
Een complot iri do buurt van Culomborg stal
verscheidene sfliajien uit de wei en deze werden
ter plaatse geslacht en onderdooien hiervan
medegenomen en verkocht. Een groot deol van
liet vleosch liet men eenvoudig in do wei lig
gen, 20odat het bedierf. Elk dezer personen
is, al naar gelang zijn medeplichtigheid, veroor- De heerlijkheid Overschie lag oudtijds gedeel-
decld en wel een tot vier jaar, Uvea anderon telijk la Delfland en voor een deel in Schie-
tot twee jaar, een vierde tot oen jaar tucht- land, en bevatte onder meer het dorp Overschie.
huisstraf. De naamsoorsprong' heeft aanleiding gegeven
Drie inwoners uit Zuilichem kochten schapen tot vele onderstellingen. De eenvoudigste is na-
egen te hooge prijzen, slachtten de/.o J3p tuurlijk, dat het jorp over de Schie, aan den
óVïn'hunner werd veroor- overkant van de Schie, lag. Maar er is ook een
VeroXidon? andere afleiding van het woord. Ouder namen
B-vim" kocht™ ei G" s'a®'erj' lu' voor het dorp waren namelijk Oldschie, Ouwer-
uaarn hoenten en verkochten vee met hot doel1 c r\ m-, i _i
dit clandestien te laten slachten en slachtten Sch,e of Ouderschie. Het lag toen aan den n -
ook een aantal koeien op clandestiene ^eg van Rotterdam naar Schiedam en van Delft
Zoowel do li andelaren j] als de clandestiene slacli- "aaVdle j* ,pIaatsen' DecSuch'e 1*P toen ach
tera werden tot zware tuchthuisstraffen ver-1 X hetdorp J!angs naar Schleda™- Dle S,chle
oordeekt. Drie van hen werden veroordeeld' fe,ette de oudste te/ Zl,n> fn werd waarschijn-
tot vijf jaar tuchthuis, anderen tot twee jaar I $k rccds gegraven ten tijde van de Roomsche
een jaar on oen half jaar tuchthuis die-1 *>eizej's- r°en dus het i3ar 1270 cen andere
genen, die alleen kleinere hoeveelheden vlesch Schle wcrd 9c9raven van Rotterdam en in 1398
naar Delfsbavcn, heette die eerste de Oude
Schie. Het heette in ieder geval reeds Ouder-
schie in een handvest van Hertog Albrecht van
Beieren uit 13S0. Over de stichting is niet veel
bekend, wel dat'de plek reeds bekend was In
1071, want Govert met de Bult' stichtte een
stad „tusschen Rijswijk en Ouderschie", waar
mede Delft bedoeld wordt, want hij 'wordt voor
den stichter van laatstgenoemde plaats gehou
den.
Ree.ds voor 1053 bestond Overschie als Ka-
pel-aan-de-Schie, want in een'verdrag van 28
December 1053 tusschen Willem van Gelder,
een-en-twintigsten bisschop van Utrecht, en Rc-
ginbertus, drie-en.-twlntigsten abt van Echter-
nach, deed de eerste afstand van eenige Jterken
in Holland, en bij de opsomming van deze ker
ken wordt ook genoemd de Kapel aan de Schee
of Schie. Ook komt het dorp voor onder de
naam Oud-Schiedam. -
den de controle op die maatregelen op zich tc nomen.
Maandag zijn no Niec twee nankloopcri», dio
755.000 irs. per tn\l paar hun bank vervoerden, aan
den ingang van hety bankgebouw overvallen door
twee bandieten, die met de geldtasch op de vlucht
sloegen.
Ilnlf October' 2ullen Japansche cn Amcrikaan-
sclie staatsburgers m Goa tegen elkaar uitgewisseld
worden. Ongeveer 1500 burgers 'van verschillende
Amerikaansche staten komen hiervoor m aanmerking,
liet aantal werMoWn in Zwitserland is van
5221 cmde Maart 1943 gedaald tot 3273 einde Juni j.l.
hetgeen een nieuw lnagicpunt is De prijsbeweging
is wat de stijging betrett tot stilstand gekomen. De
Ioonen ''in dc industrie geven een gemiddelde Mir-
hooging in vergelijking met den tijd vóór den oorlog
te zien van 30.8 pCt.
In Zvfaden bereid men zich voor op een deel
neming nan het luchtvaartvcrkecr over den Atlanti-
schep Oceaan, na 'don oorlog. Men neemt m Zweed-
sche luchtvaartkringen' aan, dat 's avonds van Stock
holm een vliegtuig zal vertrekken, dut den volgenden
morgen in New York zal aankomen, de prijs voor
een dergelijke vlucht zat ongeveer 900 kr. moeten be
dragen.
Volgens een Janpatische opgave 2oudcn de ge
allieerden sedert 30 Juni in het gebied der Salomons
eilanden ruim 20 000„ man verloren hebben; 433 vlieg
tuigen zijn neergeschoten en 78 op den grond vermeld.
Tijdens de jongste luchtaanvallen op dc omge
ving van Napels werd niet alleen de historische stad
Pompei, doen ook net opgravmgsgebied van >de
eeuwen !"ng'bedolven oude stad getroffen. Door een
bom werden een buitenmuur van hot museum cn de
tempel vin Vernis vernield.
Dnc mdliocn-wotetxgchappchjkc boeken vzijn tot
dusVcrro in 'DuJtselttónd, vernietigd door .de EngcNeh
Amerikaansche luchtaanvallen.
In de 'Britsche pers zijn berichten verschenen
over het uitsteken vnw een z.g, vredesvoclhoorn door
Finland. Inderdaad hebben de voorzitter van den
centralen bond van Finsehc vnkvereemgihgcn Vuori
zin dc Deakm, de» secretarie "an den LngcJschen bond
van transportarbeiders een onderhorfd te Stockholm
gehad, maar ontkend wordt, dat deze bespreking iets
met politiek te maken zou hchben.
Dc' koning wan Bulgarije is sedert drie dagen
ernstig ziek.
Met 130 telefoonaansluitingen per 1000 inwoners
neemt Denemarken de tweede plaats in onder de
Europeesche landen, wat de dichtheid van het tele
foonnet betreft.
Hoopc, 26 j.
Vlicgere, 18 j.
Gehuwd: 26 Augustus. C. Huisman, 28 j, cn J. H.
Lourcns, 27 j. P. A. Seij, 24 j. en M. C, C. Ver-
straeten. 2L j", F. C. C. v, d. Zee, 25 j. en J. de
Woltf, 21 j.
Overleden: 24-Augustus. J. M, Kruijt, 67 j. echtg-
van G. Blauw, Nassaulaan 75,
25 Augustus, L. v. Woijcn ,78 j. Nassaulaan 75.
G. Rcmptcma, 87 j. wed. van R. Barkman, Vlaard.
dijk 9a. H. Scholten, 16 j. Nassaulaan 75.
AGENDA
SCHIEDAM
Passage Theater 2,15 cn 4.45 uur. Mijn vriendin Josc-
finc. Zond. 1 en 3 uur.
Monopole Theater, 215 cn 5.15 uur. Het leven is niet
zoo kwaad. Zond. 1.15 en 3.15 uur, (11 uur
v.m, extrö-voorstclhng).
ROTTERDAM
Heden tot en met .9 Sept Kunstenaarshuls Wille
de Withstraal 35a 10—5 uur.."Tentoonstelling.
Wie en wat waren onze voorouders
Arena, 215 cn 7.30 uur. Variété. Zond, 2, 4.30 en
7.39 mir.
Capitol, 1.30, 4 cn 7.45 u. Wicn dc goden liefhebben.
Zat. 12 45, 3 en 8 uur. Zond. 12,45, 3, 5.30 cn
8 uur. (14 jaar).
Luxor, 1.30, 3.30 en 7.30 uur. Ik pas wel op je vj-oaw.
(18 jaar). Zondag van 1.15 u. af doorloopend.
Prinses, 2, 4.15 cn 7.30 uur. Rohcrt en Bertram. Op
het tooncel Arno Klein. yl4 jaar). Zond» 1, 3,
5 cn 7.30 uur.
Gerichte schuduwen. Het resultaat van het drie
maanden ,,ondcr de schop" zijn.
CNF-NAD-v. d. Wcrff-Pux m
SPORT
Voetbal
Hormes-D.V.S.
Zondag 29 Augustus a,s, neemt Hcrmcs-DVS deol
ann het tournooi om den Spaarnebckcr tc Haarlem.
Volgende week, Zondag 5 September, komt Feijen- i
oord voor een oefenwedstrijd naar de Damtaan.
Programma voor a.s. Zondag
District IV. Eerste klassb: LongaSpekholzerhcide,
NOADMVV. MauritaEindhoven. NACBW,
p$V—Willem IF. De Spechten—Roermond.
District II. Tweede klasse B: CoalCVV.
Cricket
ETCceislor—V.O.C* vervallen
Do aangekondigd© wedstrijd Excelsior—V.O.C.
op Zondag as. vervalt. V.O.C. liad bezwaren ora
lo Schiedam te komen spolen on zou aanvan
kelijk zelf voor oen terrein zorgen. Do pogin
gen daartoe zijn mislukt, zoodat nu do wed
strijd vervallen verklaard is.
Zondag a.a, wordt op hot Feestterrein oen
vriend schap pelijko voetbahvcdslrijd van oert der
lagere Exoelsior-olftallon gespoeld.
Blocdserum in pocdervorm
Do ,„Nachtaik>5fabo" publiceert een artikol van Ober.
foldarzt, prof. dr. Lang, waarin dezo bizonderlieden
mededeelt over hot gedroogde bloodborum in poedor-
yorm, dat voorat voor oorlogsdofleintlon holangnjk ia.
()m to beginnen wijst de hooglceroar op de moei
lijkheden, dio mot do toopassmg van vloeibaar bloed
voor transfu&iedocleinden genaard gingen. Blood Is
Blochjs enkele weken houdbaar en bovendien bij
transfusies zeer gevoelig voor schokken. Ook komt
liet bij warmte tot ontbinding, zoodat iodcre lazaret
zijn voorioad steeds voer moest vernieuwen, om
dat de/o snol bedierf. De schuld hiervap berust
bij de roode bloed lichaampjes, d»o slechts oon be
perkten levensduur bezitten Daarom vroeg men zich
af, Qf met hel bloedseium, de geelachtige vloei-,
elof dus, waarin do bloedlichaampje* drijven, voor
transfusio bruikbaar was Dit bloedsctrum bevat n.l.
allo stoffen, die liet lichaam noo'Rg heeft: eiwit
ten, drmvensutker, kleine vetballetjes, hormonen cn
do bIoLg», do voorts nog de functie dor organen
regolon Inderdaad bleek het serum denzolfdon dienst
te bewijzen als het comploto bloed Dit was een
ont/aghjk voordeel, want het serum is jarenlang
houdbaar, /oodat liet bewaard kan worden Maar
het moeilijkste probleem, do transportkwodie, bleet
nog bestaan. Een Bosch eerun Kon weliswaar al-
lorloi schokken verdragen, zonder dat do inhoud
hiervan nadoel ondervond, m tar 21J wus te zwaar.
Daarom prol>ocrdo men, aldus prof. Lang, aan het
gorum 'het water tc onttrekken, hetgeen een ge
wichtsbesparing van negentiende beleekont. Ondanks
het geringe gewicht van het poeder bevat dit aua
eigenschappen van het vlooibaio serum Hot serum-
poeder, ddi togen warmte bestand is en in do
kou niet bijviiewt, kan bovendien nog op andere
wij/o toegepast worden Indien mon hot poeder nJ.
in Bleohts weinig watoi oplost, verkrijgt men eon
feoruin, dat tweo- of viermual zoo ^econcentroerd U
aU normaal blood. Met dit serum is men in staat
ufvalstoHeiv te nbaorlieeren en deze werking van
het pracparaat komt-- vooial bij brandwonden tot
haar recht.
Moordenaar gearresteerd
Het is de politic to Chnam delukt de band te
leggen op den vcrmocdelijken daucr van den moord
op den aehtticnjarigen Peetcrs uit Oosterhout. In den
might van Dinsdag op Woensdag omstreeks twaalf
uur deden de oppei wachtmeester J. van der Zee en
do wachtmeester G, Schriers een inval in de schuur
van den landbouwer A. S. te Chaam, waar zij den
gezochtcn H. van .Ham uit Oosterhout ifantroffen,'
die daar nachtveibbjf --cn voedsel had gekregen. Da
gearresteerde werd m het gemeentehuis ingesloten cn
is gisteren verder getransporteerd.
i
wedcrverkocht_ hadden, kregen gevangenisstraf
fen van een jaar tot tien maanden.
Deze strenge straffen hobben inderdaad ten
gevolge gehad dat de clandestiene slachtin
gen iets verminderd zijn.
Do straffen, die aan de 'clandestiene slach
ters door liet Obergericht zijn opgelogd, zijn
inderdaad zwaar. Maar men v)ijsti er wan be
voegde zijde op, dat zij, die de lcvcnsmid-
delenvoorzioning van het Nederlandscbö volk
bemoeilijken, zich vergrijpen aan Sé gemeen
schapsbelangen. En wie dat doet, weet, dat
hem dit zeer zwaar wordt aangerekend.
Het zijn ditmaal clandestiene slachters en
hun helpers om egoïstische neigingen van hen,
dio het betalen- kunnon,- te bevredigen, welkd1
een lesje hebben gekregen. Maar atlon, die in
oorlogstijd -het economisch leven bemoeilijken,
worden als* misdadigers beschouwd en als zoo
danig behandeld.
Geschl'len over de Schle.
Rotterdam de vaart uitdjepte, dan gooide Delft
die weer dicitfc met modder. Tot het jaar 1622
duurde deze strijd voort.
Kerkelijke aangelegenheden.
De R.-K. kerk van Overschie was in 1558
met schulden beladen, zoodat de Abt van Eg-
mond toestemming gaf een groot stuk land,
eigendom van de kerk, te verkoopen.
Als predikant stond in Overschie de geleerde
Martinus Dorpius van Naaldwijk, tevens dich
ter en theoloog. Onder zijn predikantschap kreeg
de, toen protestant geworden kerk, mooie ge
kleurde ramen met voorstellingen uit het leven
van verschillende leden van de Overschie'sche
overheid in 1721; maar helaas, bij een hevige
hagelslag bezweken zij grootendeels in 1810,
waarna zij verwijderd werden.
Er was vroeger een gt bouw, genaamd het
Ambachtshuis, waar zich een voornaam deel
van het openbare leven van Overschie in af
speelde. De verkoop van losse goederen vond
er plaats, de school was er gevestigd en de
schoolmeester was daar gehuisvest. De verkoop
van vaste goederen geschiedde in het Recht
huis, dat zetelde in de Herberg „De Gulden
Valk". De schoolmeester was tevens voorzanger.
Het was vroeger toch allemaal wel veel gemoe
delijker. Er werd recht gesproken in de her
berg. en de meester zong ook in-de kerk. Ver
der was er nog een Tolhuis van de stad Delft.
Beroemde mannen.
Overschie kan op eenige beroemde man
nen bogen. Een heel goeden naam had b.v. Her
man van Overschie, meester der Vrije kunsten
en dr. jur. aan de Hoogeschool van Leuven, al-
werd. Onder leiding van Maxlmiliaan vaa
Oostenrijk echter werd Overschie weer over
meesterd door de Rotterdammers, hetgeen voor
een deel te wijten was aan 't feit, dat Delft on
der schout Arend van der Meer te laat te hulp
kwam. De Delftenaren werden op de vlucht
gedreven, waarbij de zoon van den schout
sneuvelde; zijn vader wist te ontkomen als boer
vermomd. Tot slot staken de inwoners
Ovcuchie In brand. Jonker Frans bleek niet
bestand tegen Maximiliaan. Wel bedong hij
voor zich vrije uittocht en werd sindsdien uit
Holland verbannen.
Als we al deze oorlogen en verwoestingen
lezen, die in vroeger eeuwen het arme Over
schie geplaagd hebben, verwonderen we ons niet
over het versje, dat Lieven van Ollcfen in 1797
maakte, toen hij het dorp "teerschle beschreef ia
zijn bekende „Nederlar !u- Stad- en Dorps
beschrijving":
„Nederlanders, wilt n voorbeeld hoe het
oorlog lijden doet?
„In het dorp, dat u vertoont wordt, heeft die
pest te wreed gewoed:
,,'t Hoeks en Kabeljaauws krakeel,
„Maakte Overschie ten moordtooneel".
Gelukkig wist het dorp zich in den loop der
eeuwen te herstellen, want ter geruststelling
weet van Ollcfen er later nog van te vermel
den dat het in zijn tijd als bezigheden (in-
dustriën noemen wij dat nu) wel twintig sme
derijen had, eenige molens, herbergen, bakke
rijen. Verder beoefende men er den „bouw-
handel en grnanenteelt", er waren veenderijen,
men mestte .er varkens, Voorts legden de veer
schuiten tusschen Rotterdam en Delft geregeld
aan ln Overschie,
Buitenplaatsen.
Uit den omtrek van Overschie zijn nog vele
namen die aan vergane glorie herinneren. Zoo
b.v. Leeuwenhof, dat vroeger een bekende bui
tenplaats moet zijn geweest. Ook Rodenrijs was
eens een buitenplaat". Verder kende men er de
waar hij in 1572 overleed. In 1770 werd te
Overschie geboren Nlcolaas Cornells de Fre--j heerlijkheid en het huis De Tempel en de bui-
™ery', na, geneeskundige en scheikundige, tenplaats Schielust. De Zwetheul, ook wel de
Over de Rotterdamsche Schie was een heulfie als hoogtemaar in 1844 te Utrecht over- Zwet geheeteu, klinkt ons nog heel vertrouwd
of brug, waarover geschillen ontstonden, welke leed- De schilder Ludolf de Jong, dle 'eefde jn de ooren
Het uit het jaar 1570 da-cn toc ^ce' '10°3 ''epen. Dat wöord heul kan
'nog allerlei dingen beteekenen, maar in liet al
gemeen wordt het voor brug gebruikt. Over die
heul of brug rees een geschil tusschen Delft
en Rotterdam. Hertog Albrecht van Beieren, de
vader van Jacoba, had bij handvest van 1375
de Schie gesteld onder het bewind van Delf
land met recht het water te mogen afdammen,
hetgeen dan ook geschiedde," Maar reeds in
1380 vei gunde Albrecht bij twee handvesten
aan Rotterdam hef recht, dat den- dam verwij
derd, een heul gemaakt en de vaart open ge
houden werd. Feitelijk kocht Rotterdam dit
recht van den Hertog voor de - som van 500
Frankische gouden' franken. 1
In 1504 vond dc overdracht plaats van de
heul aan Delft, waaruit nieuwe geschillen ont
stonden. De zaak liep zoo hoog, dat dfe ln 1512
voor de heeren van Rekening in Den Haag werd
gebracht, die een zoodanig vonnis uitspraken,
waaruit weer een nieuw geschil ontstond. Als
tecrcnde uurwerk van' den
Nieuwen Kerkioren tc
Delft wordt thans ge-
electriticecrd, hetgeen
voor Nccrlands oudsten
beiaardier, d-.n heer H. J.
Storm, een groote uit
komst is, daar hij dan
niet meer twecmaui per
dag den toren hehoctt te
beklimmen om het uur
werk, op te winnen. De
75-jarige beiaardier bezig
met het onderzoeken van
technische fouten in ver
band met het versteken
van melodieën, welke via
het uurwerk ten gehoore
gebracht worden,
CNE-Mcljer-Fax m
van 1616 tot 1696, was eveneens Over-
schieënaar.
Oorlogen~en verwoestingen.
BUjdorp was een bekende groote boerenwo
ning. Spangen was een slot, in 1310 gesticht
door een Ridder van "Spangen,-waarbij hij ook
Er was nog een man, die voor de geschie-een kapel oprichtte en het slot voorzag van vijf
denis van ^Overschie van veel gewicht is ge- groote torens.' Natuurlijk werd ook dit fraaie
weest, en dat is Frans van Brederode. Uit dit 'sterke slot verwö.st tijdens de HoakscKe en Ka-
oude geslacht had zekere .Willem, broeder van beljauwsche twisten,weer opgebouyvd en in den
Walraven, 17de heer van Brederode-en hevig Spaanschen' tijd in 1573 weer grondig, verwoest,
voorstander van dc partij der Hoekschen, het i Wie Overschie wilde bereiken had genoeg
bevel gekregen over een vloot. Hij verloor een j verbindingen, tenminste in ons gidsje van Van
slag, Werd gevangen genomen, vluchtte met zijn Ollcfen heet het: „Reisgelegenheden zijn hier zo
vrouw naar Rome en stierf -op den terugweg menigvuldig als ergens in ons Vaderland, naar
aan pest. Zijn kleinzoon, bekend onder den a"e Steden, zo met ordinaire trékschuiten, als
naam Jonker Frans,"wilde deze nederlaag en de 'buitenschepen. Van het dorp vaart alle Maan»
smaad op den naam Brederode wreken, en ver- 1 dagen een marktschuit op 's Haage". Dingsdag
sterkte daartoe allereerst de partij der Hoek- en Saturdag eén op Rotterdam. Donderdag een
schen in hun strijd tegen de Kabeljauwsohen. °P Delft; doch een post komtOverschie niet
Met list maakte hij zich.meester van het Kabel- j door". Zooals zooveel zaken is dat laatste ln
jauwsche Rotterdam, dat hij echter in 1489 weer den '°°.P der jaren ook veranderd.' Sinds 1 Aug.
verloor. Daarna kreeg hjj Overschie in handen, '941, is" Overschie bij Rotterdam "getrokken,
waar hevige branden uitbraken en geplunderd LOUS A, VAN HEEI/ii