Het vrij maken van Duitsche troepen
ZATERDAG 25 SEPT. 1943
96ST£ JAARGANG - hlc 23504
De ,door de Sovjetlegers „veroverde" gebieden een Sahara
Duitsche duikbootsuccessen
Einde van den zomertijd
STADSNIEUWS
~/A
Proces tegen groep terroristen
VLAARDSNGEN
BUREAU LANGE HAVEN 141
Tclef. 69300 3 lijnen Postgiro 5311
Deze courant verschijnt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Verduisteren van 19.30 uur tot 7.30 uur
Maan op 3.54 uur, onder 18.47 uur v
(Maandag op 4.59 uur, onder 19.10 uur)
Woensdag 29 September (N.M.)
Uit do zich thans afspelende operaties aan
het Oostelijke front valt duidelijk- op lo ma
ken, dat ilo hoogste Dnitsclio leiding naar een
Irontcorreclio stro-'t, die den oorlog een vol
komen gewijzigd aanzien ,_moet geven, zoo
schrijft de militaire correspondent van het
D.N.B.
Dozo wijst er op, dat tot nu too do linker
vleugel van het Duitsche leger van Oholij tot
hoven aan Leningrad tot nu toe bij de opera
ties weinig betrokken is geraakt. Dit feit is
van bizondérq beteokenis. Hef opent voor bot
toekomstige verloop van bet zomeroffensief dor
Sovjets aspecten, dio een aanwijzing vormon
voor do uiteindelijke bedoelingen van de Duit-
scb'ers. Men moet die feit zien in samenhang
mot de dagelijks duidelijker aan bet licht
tredende lariiek der Duitsche tegenaanvallen
om ten volle te kunnen beseffen, in welke
posities de groote Duitsche uitwijkbeweging de
Sovjets gemanoeuvreerd heeft.
Stellig, er kan niet aan getwijfeld worden,
dat do bolsjewisten aanzienlijk terrein gewon
nen hebben, hoewel onder do bloedigste offers
en de zwaarste verliezen aan oorlogsmateriaal.
Maar .toch, zij hebben het gewonnen.' liet is
evenwel een uitgebrand gebied, dal de Duit-
schers bun aanbieden, waa'bij laatstgenoemden
van hun kant met het oog op de spoedig
aanbrekende modderperiode en den komenden
winter voor het eerst in een gunstige
omdat de verkeerswegen or ruim aanwezig on
do verbindingen kort zijn positie voor den
aanvoer geraken. De Sovjettroepen hebben och-
tor een „Sahara" in den rug.
Nadere bizonderheden over den definilievon
loop der Duitsche stellingen worden van Duit-
scho zijde uiteraard nog niet bekend gemaakt.
Uit het geheelo verloop van fle ontwikke
ling ziet men evenwel thans reeds,s dat do
-groote frontcorrectie voor de Duitsche verde
diging in het Ooslcn in hot bizonder, voor de
verdediging van Europa 111 het algemeen, een
buitengowone versterking befeekont, en wel een
versterking vooral aan reserves. Het is niet
zoo en daarop wordt in militaire kringen
van de rijkshoofdstad terecht gewezen dat
do Sovjets in het kader van hun uiterste aan-
valsinspanningen alle door hen bezette "ge
bieden nu „veroverd" hebben. Om een zoo
danige opvatting niet slechts te,laten golden
voor een parool van asilatio. zou men van
de fundamentcele vooronderstelling moMen irt
gaan, dat do Duitschers het door hen ont
ruimde gebied onder alle omstandigheden :en
met do uiterste krao.htsinsnanning in hun be
zit haddon willen bonden. Oogenschijnüjk is het
echter anders. Het is zoo. dat de Duitschers
al vechtende ontruimd hebben mot bet strate
gische doel van hun leiding, (roepen vrij
to kriiren voor nnd"re doM-inden.
De strijd in Italië
Het Duitsche weermachtsbcrichl van gisteren
luidt:
„In het zuiden en midden van het oostelijke
front duion do afwccrgcvechten in de sectoren,
waarin tot dusverre het zwaartepunt lag, met
onverminderde hevigheid voort. „Op het-Koeban-
bruggelioofd en ten oosten van Melitopol wer
den krachtige vijandelijke aanvallen afgeslagen.
Sovjelpogingon, den pnidden-Dnjepr op verschei
dene plaatsen over lo steken, werden verijdeld.
Ten noordoosten van Zaporosje en bij 'Demidof
gelukte het, door vastberaden tegenaanvallen
onzer troepen doorgebroken Sovjetregimenten te
vernietigen 011 daarbij gevangenen en buit" te
maken. De luchtmacht ontlastte door aanvallen
van geconcentreeide formaties de zware ge
vechten leverende troepen van bet leger.
Aan liet front dor Noordelijke IJszco deden
snelle Duitscho gevechtsvliegtuigen geslaagde
aanvallen op bolsjewistiocbo duikboolbasos en
ravitaillceringsdcpnts. Bij dezo aanvallen scho
ten formaties jachtvliegers in 24 uur zonder
eigen verliezen 45 vijandelijko jachtvliegtuigen
noer.
In Zuid-Ifaüö viel de vijand gisteren met
sterke strijdkrachten bij Salerno en Contursi
aan. Terwijl de gevechten in den sector Sa
lomo nog gaande zijn, werd do vijandelijko aan
val in het gebied van Contursi na hardon
en verlui terden. strijd met buitengewoon zware
vijandelijkd veiliezen afgeslagen.
Do op het eiland Kefallonia opereerende Ha-
liaansc.be divisie Acqui bad 11a bet verraad der
regeering-B&doglio geweigerd de wapenen neer
to leggen en de vijandelijkheden geopend. Na
voorbereiding door do luchtmacht gingon Duit
sche troepen tot den aanval over,, braken
den tegenstand der rebellen en namen de haven
stad Argostolion. Afgezien van 4000 man, die
tijdig de wapenen neerlegden, werd liet gros
"der opstandige divisie met den divisiostaf in
den strijd vernietigd.
Op 22 September trachtten Britscho duikboo
ton van het kleinste type in de.wateren der
Noorsehe scheren binnen te dringen. Bij dezo
poging werden zij tijdig opgevangen en vernie
tigd, vóór zij succes kónden behalen. Een döol
der bemanningen geraakto in gevangenschap.
Anglo-Amerikannsche format's? vliegtuigen ver
loren gisteren overdag -bij aanvallen op plaatsen
aan do kust van het bezette gebied irj het
westen, wnardoor vooral de stad Nantes zwaar
getroffen werd, 15 vliegtuigen.
Formaties Britscbe bommenwerpers onderna
men in don afgeloopen nacht nieuwe terrcur-
aanvallon op Mannheim, Ludwigshafen, Darm
stadt, en Aken. Er ontstonden verliezen onder
de bevolking en deels aanzienlijke schade. Tot
dusverro is het neerschieten van 33 vliegtuigen
vastgesteld.
Snelle Duilsche gevechtsvliegtuigen bestook
ten in don afgeloopen nacht vliegvelden en
andere militaire doelen in Zuid- en -Midden-
Engeland. De vijandelijko verliezen bij den
terreuraanval 111 den nacht van 22 op 23
September zijn gestegen tot 27 toestellen.
Duitscho duikbooten hebben na een
wekenlange pauze bij verrassing- het vij
andelijke konvooivorkeer in het noorden
van den Attantischen Oceaan aangevallen.
Een duikbootgevechtsgroep slaagde er in,
een naar Amerika varend konvooi op te
vangen, dat ongewoon krachtig verdedigd
was. Do aanvallen moesten daardoor vooral
ondernomen worden tegen de buitengewoon
talrijke konvooi-torpedojagers der buitenver-
(ledig'ing. Hierbij behaalden onze duikbooten
uniek succes. In dagenlange, hardnekkige
en verbitterde gevochten werden 12 vijan
delijke torpedojagers tot zinken gebracht en
3 andere getorpedeerd, weker ondergang
waarschijnlijk is. Dichte nevel belemmerde
de voortzetting der operaties. Niettemin wer
den' van het konvooi nog -9 schepen met
een gezamen'lijken inhoud van 46.500 ton
tot zinken gebracht en 2 andere getorpe
deerd.
Vier jachtvliegers onderscheiden
Vier prominente Duitsche jachtvliegers, die teza
men 585 vliegtuigen neergeschoten hebben, zijn
door den Fuhrer in het hoofdkwartier ontvangen,
om uit zijn hand onderscheidingen te ontvangen.. Het
Eikenloof met de zwaarden kreeg de 22-jarige kapi
tein Walter Nowotny, die 218 vliegtuigen heeft neer
geschoten, evenals de 25-jarige kapitein Guenther
Rail, die 200 overwinningen op zijn naam heeft staan.
Het Eikenloof l.rceg de 27-jangc kapitein Hcmrieh
Prinz zu Sayn Wittgenstein, die 64 zware nachtbom-
menwerpers der geallieerden heeft neergeschoten,
evenals de hoofdzakelijk in het westen in den strijd
gebrachte 29-jarige majoor Hartmann Grasscr, die
tot dusverre 103 luchtoverwinningen heeft behaald.
Geallieerde vllegtulgvet-liexen
Volgens den Britschcn minister van luchtvaart zou
den in .Tub j.ï. boven Duitschtand 195 Bntschc en
108 Amerikaansche bomm tnwerpers verloren gegaan
zijn. In Augustus j.l. zouden de verliezen 306 Engcl-
scbe en 100 Amerikaansche bommenwerpers bedragen
hebben. In totaal zouden de verliezen aan bommen
werpers in eerste 8 maanden van dit jaar bedra
gen hebbe- 1651 Engelsche en 417 Amerikaansche
bombardementsvliegtuigen,
Kort buitenlandse!? nieuws
De Britsche berichtendienst meldt, dat van den
luchtaanval op West-Duitsch gebied in der. nacht
van Donderdag op Vrijdag 32.-bommenwerpers niet
zijn teruggekeerd.
De fascistische partij te Rome heeft met ingang
van 24 September haar intrek genomen in. het histo
rische Palazzo Brasehi. Daar was zij ook reeds voor
den putsch van Badoglio gevestigd.
Het Eranschc dissidcnt-jnc'omitó in Algiers gaat
volgens de News Chronicle een nieuwe crisis tege
moet. fn Algiers zijn bijeenkomsten van het comité
gehouden, waar het stormachtig is toegegaan.
Stanley, dc Amcrïkaunschc gezant te Moskou,
zou zijn ontslag hebben aangesraagd en opgevolgd
worden door Hamman, den Amcnkaanschen vertegen-
woordigcr te Londen voor leen- en pachtwctaange-
lêgcnhedcn. Stanley is uit Rusland te Washington
.aangekomen.
lïij den tweeden terreuraanval der Anglo-Amc-
rikuanschg siiegers op de stad, Nantep zijn 17onder-
dag j I. rond 100 personen gedood en 300 gewolfd.
„Dagsposten" verneemt uit Moskou, dat dc Sqv-
jctregeeiing besloten heeft aiic aanwezige Icvensmid-
delenvoorradcn uit Oost-Sibcne, Transbaikal en nog
andere gebieden, welke bestemd waren voor de voed
selvoorziening der bevolking in den komenden win
ter, te rcquircercn. Deze levensmiddelen zullen naar
het Europeeschc front gezonden word'-n. svaar het
roode (egcr steeds meer te lijden heeft vt -en Jevcns-
middclentckort.
- Dc. l'ranschc regeering heeft besloten in. den
nacht van 3 op 4 October den wintertijd weer in te
voeren.
Kort binnenlandse!? nieuws
Op bet werkterrein van de firma Van Goor te
Monnikendam is de 27-jarige arbeider J. Staats met
den clcctrischcn stroom in aanraking gekomen en op
slag gedood.
Da huidige zomertijd eindigt in Neder
land, ovenals in het Groot-Duitiche rijk,
op 4 October 1943 des ochtends om drie
uur. Op dat tijdstip worden do openbare
uurwerken van 3 op 2 uur achteruitgezvb
Van hot op 4, October 1943 daardoor dubbel
voorkomende uur van twee tot drie uur des
ochtends wordt het eerste uur aangegeven
als 2a, 2a oen minuut, enz. tot 2a 59 mi
nuten, hot tweede als 2b, 2b een minuut
enz. lot 2b 59 minuten.
DOOR LICHTVAARDIGHEID IN DE
GEVANGENIS
Een aantal bezitters van radiotoestellen heeft
gemeend, zich lichtvaardig niet te kunnen be
kommeren om de beschikking van 13 Mei 1943
volgens welke radiotoestellen moesten worden
ingeleverd. Volledig ,de feiten miskennend heb
ben zij blijkbaar aangenomen, dat of hun straf
bare handelwijze verborgen zou blijven, of dat
de gevolgen niet al te erg zouden zijn. De licht
vaardigheid van dergelijke opvattingen en han
delwijzen moeten thans degenen, die hun radio
toestellen niet hebbem ingeleverd, duur betalen.
Het Deutsche Landesgerlcht heeft in een groot
aantal van dergelijke .gevallen het eindvonnis ge
veld of zal dit in de komende weken doen. De
vonnissen toonen aan, dat de bezettende macht
ook in,dit geval niet geneigd Is, vergrijpen tegen
haar beschikkingen te dulden. Alle beklaagden
kregen gevangenisstraffen, die al naar den aard
van het geval weliswaar verschillend uitvielen,
doch eenige voorbeelden, waarin gevangenisstraf
fen tot VA jaar werden opgelegd, toonen aan,
dat degenen, die hun,toestel In strijd met dc be
schikking niet hebben ingeleverd, door de wet in
af haar gestrengheid,,worden getroffen. In alle
gevallenmoesten de beklaagden hun vergrijpen
verder boeten meteen, geldstrafdie meestal een
ve'elvoud van de aanschaffingswaarde van het
toestel bedroeg en met verbeurdverklaring van
het toestel.
RUNDVLEESCH IN BLIK
In do eerstkomende wekon zal, behalve versch
vleesch -ook een beperkte hoeveelheid rund-
vleesch iri blik in distributie Worddii gcbracht.-
Do notto inhoud van dezo blikken is ongeveer
850 gram. De consument zal hier?oor aiti
den slager moeten afgeven lli/4 rantsoenen.
Do verkoopsprijs bedraagt f 1.40 per blik. In
dien de «consument niet over voldoende distri
butiebescheiden beschikt om deze blikken in
ontvangst te kunnen nomen, zal de slager versch
vleesch leveren, aangezien, de blikken niet uit
gewogen mogen worden.
GEMEENTE-AVOND
In het gebouw voor Chr. Belangen %is gisteren
oen goineento-a\ ornl voor leden van de Ned.
Ilcrv. keik van Kethel gehouden. Ds. mr. G.
A. Alma behandelde daarin: De ordo van
den dienst. In zijn inleiding verduidelijkte spr.
do begrippen godsdienstoefening, eeredienst on
liturgie. Omtrent de liturgie merkte spr. op,
dat dit woord komt van het Grieksche woord
liturgoia, dat dienst ter eere vap God belec-
kentj.eon dienst, die voortdurend plaats hoeft,
de geheele week door en niet alleen in de
kerk maar ook thuis, wat meebrengt,- dat
men niet op het. laatste nippertje in do kerk
komt; dat men niet praat voor den aanvang
van den dienst, enz.
Vervolgens behandelde spr.: het voluin, de
groet, de introituB, de achuldbi lijdenis, do
schulddelging of absolutie, de «ullecte, boter
gezegd offerande; de preek o' te wel do
verkondiging en de gebedsdienst.
Op de causerie volgde een opgewekte ge
dachtewisseling.
UIT DE NED. HERV. KERK
Uit het Kort verslag van don algemeenen,
korkeraad der Ned Hc-rv. gemeente, opgenomen
in „Mededt-ehngen". blijkt, dat 36 jonge men-
schon zich beschikte hebben gesteld als
leden van de Coimnii., van ontvangst in de
Groote kerk. De commissie is reeds door den
voorzitter van liatx college van kerkmeesters,
den heer G. W, van Bergen Walraven, ge
ïnstalleerd.
Op Zondag 17 October a.s. zal een samen
komst plaats hebben met de ouders, het per
soneel en dc leerlingen der Hervormde Zon
dags schólen
Do Hcrvormingsdienst op 31 October a.s. zal
op uitnoodiging van de Vereeniging tot be
vordering .Van de belangen der Ned. Horv.
kerk in de Groote kerk worden geleid door
lis. W. van Limburgh uit Amsterdam.
Tot helpprediker in Wijk II is door den
kerkerand benoemd de heer N Warns, theolo
gisch c.mdidar,I te Ter Aoelkanaal
In do vacature wijlen n heer M. Vlaar-
I
EXTRA UITZENDING VAN DE SS
Op Zondag 26 September van 10 tot 11
uur wordt een extra-uitzending gegeven over
don zonder Hilversum" 1, over bot onderwerp:
Het SS-opleidinqskamn Avegoor.
Negenjarig bestaan Nationale
Jeugdstorm
Maandag 27 September 'a s. is het negen jaar
geleden, dat to -Velp fde "eerste 12 leden van
den Nat. Jeugdstorm'' door don hooidstormer
C. van Geelkerken geïnstalleerd werden.
In Mei 1934 ontving de hoofdstbrmer van
den Leider, Mussert, de opdracht een nationale
jeugdbeweging te"vannen, welke de Nederlaod-
sclio jeugd, los van eiken partij-politiekeu in- dingerhroek is tot'diaken benoemd de hoor
vloed zou opvoeden in den geest van grond- j p. j. Vcrlinde.
slag, dod en zinspreuk(van den Jeugdstorm. Als lid der commissie voor l&t Weeshuis
Negen, jaar lang heeft de Jeugdstorm geMre- j qer Hervormden werd in de vacature ds. P.
den voor zijn doelstellingen, In het domo- Bokma ds. J. W. Tousbeck aangewezen,
cratisch Nederland hooft hij te fcatnpan. gehad
GODSDIENSTIGE SAMENKOMSTEN
OP ZONDAG
Ned. Prot. Bond. Zondag half Tl: As.
met, allo moeilijkheden, welke hem on andere
dergelijke oiganisalies in den weg werden go-
lo.gd. Tweo maal moest de Jeugdstorm ontbon
den worden, het laatst in. Februari 1940 Ook H. A. C. Suethlage, Ilillegersljerg
hot ambtenarenverbod, gold voor den Jeugdstorm, Ned. Herv. Kerk, Groote Kerk, Zondag
terwijl de uniform verscheidene malen verbo-10 uur: ds. Broers; 5 uur: jeugddienst. Ds.
denwerd. Na' den 7fSan - Mei 1910 kou do K. Burg}', Westmans.
UITREIKING DISTRIBUTIEBESCHEIDEN
Maandag worden in het kantoor Broersvost 95
van 912 en van half 25 uur de distributie
bescheiden voor de 11e periode uitgereikt aan
hen, wier familienaam begint met S—Sta.
MONOPOLE
De charmante cn temperamentvolle Mana Rokk
speelt de hoofdrol in: „Dc dans met den keizer".
Dat dansen met keizer Jozef II van Oostenrijk duurt
overigens maar kort, het is slechts een bescheiden
onderdeel van het verhaal. Keizer Jo»»f „vlucht"
voor een huwelijkscandidate. dte zijn -?-r Mai.a
Theresia' heeft uitgezocht. In Zevenbergen ontmoet
dc adjudant van den keizer Von Klcber, die Jozef II
vergezelt, Christine (Maria Rokk) op haar landgoed,
waar hij aangezien wordt voor den keizer zelf. Ais
Christine, die veel voor den pscudo-keizer voelt,
naar het hof te Wccnen ontboden wordt, komt. na
dat eerst de verwikkelingen catastrofaal dreigen te
worden, dc gelukkige oplossing: Christine en Von
Kleher worden een paar.
In deze vlotte film, waarin czardaxmuzick aanspoort
tot vurig dansen, speelt Maria -Eis de rol van Maria
Theresia: Axel von Ambesser die van keizer cu
Wolf Atbavh Rctty die van ritmeester von Ktcber
M, Stascnga
PASSAGE THEATER
De film „De Paardenbaron" beantwoordt merk
waardigerwijs geheel aan de verwachtingen, welke
men ten aanzien prvan zou kunnen koesteren b j het
lezen van dct> t.tek Bij een dcrgclnkcn bijnaam be
hoort een cenlgszins corpulent, bejaard heer. althans
min of meer heer, met snor, kraakstem en een broek.
met stcckzakkcn. Deze persoon doet m paarden, leeft
met paarden, enfin, paarden zijn hem alles en verd-r
bestaat er niets in dc wereld. Zoo is dat on in dc/e
film speelt Otto Wernicke een dergelijke figuur, trei
lend juist, een prachtige rol. Het is daarom te betreu
ren, dat dc film zelf er eigenlijk maar zoo'n beefe
de kantjes afloopt. Verder gaat het over een wel
■wat al te simpei gestelde familiekwestie, die ovcn-
gens tegen het einde weer interessant wordt door
den terugkeer van een verstouten oudsten zoon d.e
natuurlijk ook in paarden is gaan doen. Karin Hun-
boldt speelt een goede moederrol. D. Maltha.
Verdronken
Gistermorgen is een Wi-jarig dochtertje van de la-
milie v. d. W.luit Roosendaal, die tijdelijk te kemel
vertoeft, in een sloot nabij de ouderlijke woning aan
den Schiedemscheweg geraakt en verdronken.
BURGERLIJK 1 STANÖ
Geboren: 23 Sopt. Oekc Johanna Mam,u d. van i».
D, Landman cn M. v. d Pas, Singel \2x So-jn
Ahda, d. van W. Noordam en B. Ouwens, Carte-
siusstraat 16. Arend Adrianus. z. van A. v. tl.
Graaf en N. V. d. Drift, Heerenpad 17. Thcodot..*
Petrus Mn rib, z. van A. D. M. AVesthuif» cn L
G M Roctcrs, Dr. Nolefstnuat 1. Hermanns -
dcrikus Hyacinthus, z. van C. J. v. Erp en. J. A.
Visker, \Vcst\cst 64.
24 Sept. Lconardus Jozef, z. van D. A, Lec*uHrs
en J. Booister, Boerhuvclaan 1.
Gehuwd: 23 Sept. N. von Becrs, 31 J. en s
n^GveBcdtm22 Sept. J. Braakhuis. 82 j. wed. van
C. A. Snel. Singel 184. - J. M. Scheffer. 90 j. wed.
van H. Schrootcn, Nieuwe Maasstraat 25. G. L>.
v. F.s, 63 j. cchtg. san M. de Ligt, Thomas k kem-
pisstraat 17. 1
.AGENDA
SCHIEDAM
Passage Theater. 2.15 Cn 7.30 uur. De Paardenbaron.
(18 J.) Zat. cn Zond. 2.15, 4.45 en 7.30 uur.
Monopole Theater, 2.15 en 7.15 uur. De dans met den
keizer. (18 j.) Zat. 2.15. 0 en 8 uur: Zond.
1.30. 3.30 5,30 en 7.30 uur. -
25 Sent Gercf. Jeugdhuis, 3 uur. Jeugdmiddng „Oost
cn West". Dr. J. Tijssen over zijn ervaringen
nl«j reizend ooöart1» fn ïndie.
26 Sept. Passage Theater, 10 uur. Variété-voorstel-
ling, georganiseerd door Ontspanmngsvercen.
„Steeds Kooöer".
30 Scot Musts Sacrum, 7 uur. Concert Mandohnc-
F Gezelschap O.N.l.
ROTTERDAM
Heden t.m. 26 Sept. Diergaarde Blij-Dorp, 1018 uuc.
era-Hal: VolkstumtcntoonsteUinfi,
Jeugdstorm zieïx vrij 'ontplooien. Vele honderden
leden van den Jeugdstorm staan op lietoogen-
blik aan hel front, terwijl in het gebied Dan-
zig-West Pruisen meer dan vijfhonderd stor-
mersieeu stormsters in den Germaatlschen land-
dien st werkzaam zijn.
Aarde geleverd in plaats van boter
Dc Haagsche rechtbank heeft den koopman J. C.
C. R., die tc Wassenaar vaatjes boter te koop aan
bood cn die zulk etn vaatje, dat 15 K.G. boter zou
inhouden, voor f 150 aan dc directie van een inrich
ting aldaar had verkocht, waarbij na aflevering bleek,
dat de inhoud bestond uit tuinaarde met een klein
bovenlaagjc 'boter, veroordeeld tot een jaar met af
trek van preventief.
..Aa
k
v^sè s,
4if?
v'
De woningblokken, die^ aan den_ Goudschen Sin-
gel te Rotterdam zijngebouwd," zijn van een
nieuw etage-type. De toegangsdeuren .tot de «ver
schillende woningen levlndcn zich op de lange
gaandèrijen, waarvan ir drie zijn,'Tot deze gaan
derijen krijgt men to'egong Vla de centrale deu
ren, welke zich onder de trappenhuizen, de voor
uitstekende gedeelten, bevinden.
CNF/IIof/Pax m
Zitting van het Pollzeistandgericht
te Assen
Hot speciale Polizeisianilgeucht heoft in Assen
zijn eerste zitting gehouden tegen een groep
terroristen,, die maandenlang de noordelijke pro
vincies onveilig hebben gemaakt en door ler-
rouratinsiagen de Nederiandsclio bevolking groote
schade hebben toegebracht.
Het Polizeis landgericht heeft, zooals reeds
kort is medegedeeld, in deze zifting tegen 11
Nederlaudsclie onderdanen de volgende vonnis
sen nitgespioken:
1. Doodstraf tegoa den 30-jarigen handelaar
Johannes Vis uit Stadskanaal.
2. Doodstraf tegen den 32-jacige« reiziger
Anno Rutgers uit Stadskanaal.
3. Doodstraf tegen den 25-jarigen, boekhou
der J. Toet uit Staphorst.
4. Doodstraf tegen den 25-jarigen zieken
oppasser Gert Por uit Zuidlaten.
5 Doodstraf tegen den 2l-jarigen' machinist
P. van Laarhoven uit Hasselt.
6. Doodstraf tegen den 28-jarigen gemeente
ambtenaar VYesseiKnot uit Exloo.
7. Doodstraf tegen den 35-jarigen leider van
een arbeidsbureau Rendert Poel uit Borger.
8. Doodstraf tegen den 21-jarigen H.B.S,-er
Jans Diemer uit Boigcr,
9. Doodstraf tegon den37-jarigen landbou
wer Roelof ,Tuin uit Valtcrmond.
10. Doodstraf tegen den 41-jangefi gemeente
secretaris 'Andries Diepenbrug uil OJoorn.'
11. Tuchthuisstraf van 10 jaar tegen den
26-jarigert gemeente-ambtenaar Harm Hooiveld
uit Odoorn.
De doodvonnissen zijn enkele uren na de uit
spraak van hot vonnis voltrokken.
In Friesland, Groningen on Drente zijn de
laatste maanden in stijgenden omvang en met'
groote. brutaliteit .daden van sabotage en ter
reur gepleegd. In totaal werden niet minder
dan 70 gevallen vastgesteld. Vooral hadden-zij
betrekking op aanslagen op kantoren van den
bu'rgeriijken stand niet het dool do tewerkstelling
in Dnitschland te saboteeren, verder waren
het oven-allen opdistributiekantoren met roof
van levensmiddelen-, tabaks- en benzinebonnen
'voor eigen f gebruik of Ier ondersteuning van
illegale personen, voorts moordaanslagen op
Nederiandsche nationaal-socialisten en pro-Du it-
sche personen, dio gevaarlijk' konden worden
voor de Terroristen en iüegaló personen.
Het speciale commando, dat door den bevel
hebber dei' Sicherheitspolizei en van den 3D
naar do noordelijke provincies- werd gezonden,
kon snel een aantalaanslagen ophelderen en
de daders arresteeren. Leden der terreurbemle
hebben gemeenschappelijk drié aanslagen "ge
pleegd op liet raadhuis van Stadskanaal, voorts
heeft gezeilde groep een aanslag geploegd op
het raadhuis1 van Exloo, waardoor Rel geheeie
gebouw in. de aech werd gelegd. Dal deze man
nen gevaarlijke' nihdadigers waren, blijkt vooral
uit deil laffen en gemconer moord, waarvoor
zij niet zijn teruggeschrokken Op 30 Juli 1943
vielen twee hunner den fabrikant W. Reilingh
op het fietspad van Zuidlaren naar Midlaren
aan en vermoordden .hem met tweo pistool
schoten, nadat zij tevoren zijn levensgewoonten
hadden nagegaan en vastgesteld, dav Reilingh
dagelijks op een'bepaalden lijd van zijn woning
naar zijn kantoor rood. Reilingh was oud-lid
van de N.S B. en stond bekend als pro-Du,tsch.
In de zitting van het Polizeislandgeucht in
liet gerechtsgobouw te Assen bleek uit de uit
voerige behandeling der zaak dezer misdadi
gers hoo koel en met hoeveel overleg do
loden dezer bende te tverk gingon. Zij confe
reerden over de terroristische aanslagen alsof
hot ging om dé gewoonste 'dingen ter wereld.
Zij informeerden naar namen van N.S B.-ers,
die in aanmerking kwamen om vermoord te
ivorden en jonge menschen, vaak uit christelijke
kringen, waren aanwezig, bij do besprokingen,
en brachten candidate^ in contact met .do
groep.
Amblenaten werkten mede aan de voorberei
dingen der brandstichtingen en een hunner, dio
vreesde, dat: oen politieman hom zou verlioo-
ren, stelde den leider der terreurgroep voor
dezen politieman uit den weg te ruimen. Zijn
voorstel kwam Ie laat, waut oen andere ter
reurgroep .had-reeds eou -.aanslag op hem ge-'
pieegd,' welko gelukkig geen doodolijko gevol
gen had.
- De leden der-benden schrokken-,voor niets
terug. Onder den' dekmantel der vaderlands-
liefde vergrepen-zij zich steeds-weer aan goed
en bloed van Nederlanders, zij wokton daarbij
den schijn, ■- alsof-zij' >ziCh keerden tegen do
Duitscho weermacht, in werkelijkheid echter
schaadden 'zij alleen de Nederiandsche zaak.
'Dat deze misdaden mot do stróngatc straffen
gestraft moeien worden, is duidolijfc 'voor ieder,
dio de lalloo/e waarschuwingen- gehoord 'heeft,.
Het Polizeislandgericht 'heeft dan ook de aller
strengste straffen uitgesproken. Tien- van de
elf misdadigers, die zich te verantwoorden
hadden, moeslen hun misdaden mot den dood
boeten. De openbare aanklager 'noemdo hen
allen lage rnisdadigets, dio de.gerechte straffen
voor hun daden verdienen. Hij wilde hen als
afschrikwekkend voorbeeld, gesteld zien voor
hen, die geloovcn te kunnen vortronwen op
de-lankmoedigheid der be/eitingKau tori teilen. Do
voorzitter van het iPolizeigericht zeido in zijn
vonnis, dat voldoende waarschuwingen gegevon
zijn." Degenen, die desondanks niet willen hoo-
ren, moeten tie consequenties, hunner daden
trekken.' Deze menschen hebben zich Boor de
verstoring van do openbare orde tegen ly;t Ne-
derltmdscbo volk gekeerd, dat rusjig wil wer
ken en de groote moeilijkhwleir 'van dezen lijd
kent, 'Nederland 'noch Duitschlarid kunnen 'dit
optreden van terroristen aanvaarden, daarom
moeten do strengste straffen uitgesproken wor-
dcjB opdat men eindelijk zal weten, .w79. der-
geWJfce misdadgters tc verbrachten hobtieh. -
Nieuwe kork, 10 uur: ds. De Bel; 5 uur;
ds. Tonsbeek.
Westerherk: 10 uur: ds. J. D. van Hof,
Delfshaven.
Wijklokaal Gorzen, 1(P uur: de heor H.
IJsseïstein.
Gebouw Gorzen, 10 uur: Kindersamenkomst,
mej L. Zwagers.
Kethel, 10 uur on half 3ds. mr. Alma.
Gerot Kerk, Oosterkerk, 10 uur: cand.
W. Baas, Wcesp; 5 uur: ds. Vonk.
Planlageketk, 10 uur: ds. v. d. Meuten; 5
uur: cand. Baas.
Kerk Burgemeestet Knappertlaan, 10 uur:
ds. Vonk; 5 uur: ds v. d. Meu'len.
Evang, Luth. gemeente. Lange Nieuw-
stiaat, 10 uur:- ds. Schmidt (doop.)
Oud Kalh. gemeente, kerk Dam, 28,
10 uur: pastoor Bakker.
Chr, Geref. Kerk, Warande, hoek
Burgemeester Knappertlaan, 10 en 5 uur: ds,
.Zwier.
Ned. Herv. (Geref.) Evangelisatie,
Musis Sacrum, 10 en 5 uur: dc heer J.
v. d. Linden, G.O. te Oud-Beijerlaud.
Oud Geref. Gemeente, Geref.. Jeugd
huis, Lange Haven 10 5 uur: ds. Roos.
Leger d:s Hei Is, Lang" "iven 27-
o allr; Bidstond; Zondag 10 uur: Hoi-
ligingsdienst; 7 uur: -Verlossingspredikatie;
Dinsdag half 8: Besloten dienst; Woensdag
half 8: Blij Evangelie; Donderdag half 3:
Gezinsbond.
Stads Evangelisatie Jeruöl, Ge
bouw „Harmonie", Nieuwstraat 22, 10 uur:
Opbouwmg-ssamenkbmst. Spreker dc* heer Th.
van Egtncmd, Rotterdam en dc leider; Dins
dag half 8: Bijbellezing en bidstond,
Herst. Apost. gomoente, Stadhouders-
laan 23, half 10 en 4 uur .-dienst.
Kerk ras'Jezus Christus van de
Heiligen der laatste dagen, Warande
207, 10 uur: Zondagsschool; 12-uur: diénst.
ZONDAGSDIENST DOKTERS
EN APOTHEKERS
Morgen zullen do volgende geneeskundigen
den dienst waarnemen: Houtliuijeen, Lange
Singelstraat 89; De Bruijit, Nieuwe Haven 147
en' Orinel,' Singel 76.'
Morgen is geopend de apotheek van don
heer Backer, St. Liduinastruat 58, dio ook de
volgende dagen den nachtdienst waarneemt.
Samenkomsten voor |onge menschen
Dezen winter zullen woer oenigo samonkom-
ston in de Wosterkerk worden gebonden, spe
ciaal voor jongemenschen. Dilinaal zullen
verschillende Bijbelboeken worden behandeld.
Op de eerste dier bijeenkomsten op 10 Oc
tober as. zal ds. A, A. Wildschut uit Rotter
dam, sproken over: Genesis; 7 November be
handelt dr. W; S. van Leeuwen nit Rotter
dam, Exodus.
Zeep voor vullen arbeid
Met ingang van 1 October a.s. komen per
sonen, die zoogenaamden vullen arbeid ver
richten, 'voor een tijdvak van twee maanden
in aanmerking voor extra-rantsoenen eenheids-
zeep ou wasèhpoeder. Zij dienen zich vóór 2
Ortober a.s. tol den distributiediensl te wen
den ten einde een aanvraagformulier MD 233 71
af te halen, dat zij In de week van 4 (/m
9 October a.s. moeten inleveren. Nadere bi
zonderheden bevatten de publicaties van den
distributiediensl. -
Verduistering
"De 22-jarige T. M. J. H. 1» aangehouden, wegens
ver'duKtcrlng. Htj had van lomand f 620 óntVahgen
vopr, het leveren van sigaretten. Het geld heelt H.
gcbniikt om oude schulden, tc betalen, waardoor de
levering van sigaretten athtcrwcgc - blei.!, I
Ri\icra-1—
Heden e. v. d. Terrein Oude Diergaarde, 2 uur cn
hitlf 8. Circus Mandéra.
25 Sept. Nieuwe Zuidcrkerk, Westzccdnk, half 4.
Kcrkconccrt. Biet v. d. Kcrkhoff, orgel "u
Humii BrinLman;—Opetz, viool.
26 Sept. Colosseum theater, 10 uur. lc V olks™n 7
Rotterdam-Zuid van R.Ph.O, Soliste Tha ma
van Brccmcn (piano).
26 Sept. Boymans Museum, 3 uur. Boytnans-Zonuag-
middagconcert Haakon Stotijn hobo, reu!
Nic-sing, piano.
27 Sept. Konmginnckcrk. half 8. Drcsdncr kreuzchor.
Arena. 2 !5 en 7.30 uur Cezelschap Du M£e: Twee
flierefluiters. Zond. 2, '4 30 en 7.30 uur. Zater
dag geen matinee.
Capitol, 1, 3.15, 5.30 cn 8 u. Dc twee Wcczen (18 j.)
Zond. van 1.15 uur af. „„is
Luxor, 1.30, 3.30 cn 7.30 u. De oude zondanr. (18 L)
Prinses, 2, 4.15 on 7.30 uur. De trouweloozc Eckcbart.
Op het toonel Martin Vinjec. Zond. 1. 3. o
en 7.30 uur.
Jaarverslag E.N.C.K.
In het jaarverslag van do Eersto Ned. Coöp;
Kunstmestfabriok alhier, dat loopt van 1 Mei
1942—30 -April 1943 wordt o.a. gozogd, dat
ook dit jaar woer geheel het stempel droeg
valt den oorlog. Meststoffen komleil niet aan
det leden ter beschikking worden gesteld. Over
het boekjaar 1942—1943 is er een. nadoeüg
saldo van f2.372.04, nadat rekening is go>-
houden mot 'te gebruikelijke nfsclu-ij'vingon -. er
is van uitgegaan, dat. geen rente aal worden
aaid. Hoewel do resultaten de verwach
tingen hebben overtroffen, kan do directie voor
de naaste toekomst toch geen optimistische
klanken laten hooron. Zoolang do oorlog ilnurt
en do hoofdproducten, superfosfaat en. granumix
niet kunnen worden gefabriceerd, mag men niet
op bevredigends resultaten rekenon.
De balans op 30 April 1943 vermeldt als
activa: terrein en haven, schoeiing en steigers,
spoorweg, gebouwen cn machinerieën, gereed
schappen en inventarissen, tanksehojjen
f2.427 073, voorraden f 716.602,i deelnemingen
f207.592, effecten f165.958, debiteuren f 2-16.G57,
bankiers f 1203.861, kas en postcheque- en giro
dienst f 13.286. - e
En als passiva: lodenkapitaal Z. C. K. en
N.N.C.K. f2.772.000, reserve f1630.422, extra
reservo tor beschikking van het bestuur f49 918,
diverse reserves f 11.500, crediteuren f 497.191.
Do exploitatierekening over hei boekjaar 1
Moi 1942—30 April 1943 debet voor: alge-,
meeno onkosten f 136.756, gewone afschrijvin
gen £113.635.
En credit voor: interest f29.368, ingehou
den gelden f 1.280, saldo led rijksrekening
217.370, afgeboekt van de reserve f 2.372.
Er wordt een voorstel tot statutenwijziging
gedaan, dat beoogt de vereniging to ontheffen
van 3o verpachting om xenlö te' bepalen, wali-
neer er geen 'winst is.
CAPiTOl
Er-zijn in-da hulakamer en )n ,dc tooneeïzaai reeds
hcei wat tratién vergoten' om „Dc ,tWeo weeren",
dtfc de Fransche schrijver 4' Enncry het aanschijn gaf.
Waarom zou ook de bioscoopbezoeker met in do ge
legenheid worden gesteld dit in-tragiséhe verhaal
ztoh in een goed uur tc iaten vertellen-en als hij
daar gevoelig voor is zijn traan te plottgen? Do
Italiaangche film dtc-thans in Gapitol vertoond wordt
geeft hem degrtoe do gelegotthdid. Do tegenstelling
vein hot milieu, waarin Eiirichctta, een der tweo
knappe weezen 'terecht komt en dat van -Louise, haar
blinde plcegzusjp, wordt wel'heet fel getoekend. Hot
lot van j-ouise is .werkelijk.' tncabjwckkcnd. Do vrouw,
die het blinds rncisjo cxplotteort als bedelkind en
haar, lichamclÜK 'cn geestelijk' mishandelt, heeft wei-
al .het vc
nfg vrouwelijks,-Maar na
verdriet, .dat do twee
wcczen hebhen doorstaan, kotpttee blijde dag, waar
op Emlchettta dc bruid wori l van ecn.'mafklea en
LoqUe weer km zien. Ah^ valli cn Maria Depis
spelen do rollen van de twee weezen.
M. StaYcnga.
Luxor hcslt „De oude zondaar" een week gepro
longeerd. Enfll Jennings, Viktor 3e Kowk cn Maria
Landrock vcrvuHen de hoofiltollcn.
P r l.n s t s .vertoont ,,Dp trouweloozj Eckeharjlt",
met Hans Mosor en Theo' Iifngen.
lp A f e n'a blijft hét tooneelstuk .jfPwce Fliere
fluiters" nog een werk. -