i-
fi«
STADSNIEUWS
c
DONDERDAG 28 OCT. 1943ft
De. oorlog, in Oost-Azië
De oorlogsdoelen van Japan en de geallieerden
96ste JAARGANG - N° 23532
Afweersuccessen aan
Oostelijk .front j;;
Duitschland spaart zijn krachten
voor eindbeslissing
y y
Helpt de koe met schillen
En de koe helpt U
e.s.s.
I
4!
K
war
cestdagen
BUREAU LANGE HAVE*} 141
Telef; 69300 3 lijnen Postgiro 5311
Deze courant verschijnt dagelijks
met uitzondering van Zon- cn Fcestd
Verduisteren van 17.30 uur tol 7.15 uur
Maan onder 17.39 uur, op 7.28 uur
Vrijdag 29 October N.M.
Do Japaitsche minister van buitenlandscbe
zaken, Sjigemitsoe, heeft in den rpksdag eèn.
rede gehouden, waarin bij oa, zeide: „Ame
rika ?n Engeland hebben verklaard, dat zij
don huldigen ooriqg zullen voortzetten tot
onze „onvoorwaardelijke capitulatie*'. Zij willen
Japan vernederen tot oen koloniaal gebied,
zooals bet geschied is met de overige landen
van Oost-Azië.
Voor Amerika en Engeland, aldus Sjigemit
soe verder, is Oost-Azie wellicht een gemak
kelijk koloniaal gebied voor doeleinden van
aggressie en uitbuiting. Voor' ons echter is
Oost Azië ons vaderland, ons gebourte'and, dat
wij stellig tot- ietleren prijs moeien verdedigen
De tegenwoordige oorlog. r die zijn oorsprong
heeft in de poging van Engeland en Amerika
om ons land economisch en militair af te
maken, is voor Japan een oorlog van nood-
weer
Voor Oost Azie eu zijn volken is djze oor
log een oorlog yan rassen ontwaking en een
oorlog om de wedergeboorte van Öost-Aziö.
Het verwondert derhalve niei, dat alle volken
van Onrt Azië gemeeuschappe'ijk zijn opgestaan
om aan dit geweldige gebeuren deel te nemen.
Do huidige oorlog, zoo ging Sjigemitsoe ver
der, is voor ons een oorlog der nationJe
bevrijding, terwijl hij voor onze - tegenstanders
een aggressie oorlog is Voor ons is hel een
oorlog ter bescherming van het vaderland, voor
hen echlcr een oorlog ter verovering van
de tyergldheersrhappij
De strijd in de wildernis
Tojö heeft voor don Japansdmn rijksdag ook
ais -diiiiister, van oorlog gesproken over ',de
gebeurtenissen op de Oost-Aziatische oorlogs-
tooneolen Het aantal op Nie* .-Guinea gosta-
tionneerde vijandelijke vliegtuigen svoult geschat
op ongeveer 3000 Botsingen met de Japansdie
troepen te land vermijdt de vijand zooveel mo
gelijk Vooits streeft hij er naar. de Japan-
sche ravifailleeringslinie door luchtmacht en
vloot te ""vernietigen, waartegen echter door
de Japansche strijdkrachten wordt opgetreden
Behalve dal zij do zceverhindiTigen bescher
men, hebben de Japansche vliegtuigen* voort
durend mei de beste resultaten de Vijandelijke
iuchll a es aangevallen, waarbij d n vijan lelijk en
aanroer de grootste schade is toegebracht Uil
de fmntberichten blijkt duidelijk, dat de vij-
dolijke verliezen bij do luchtgevechten steeds
een veelvoud van de Japansche bedragen.
Tojo verklaarde voorls. dal de geve'bleu op
do onherbergzame eilanden en in het oer
woud van Jiet zuidelijke deel van den Stillen
Oceaan een onbeschrijflijke inspanning eschen.
Volgens do verklaringen van'gevangenen heeft
do vijand echter met nog grootero moeilijk
heden te kampen. Alleen al door tropische
ziekten en zenuwinstprtiugen vertfPst liij zoo
vee! menscben, dal Engeland on de Voreenigdo
Staten een langen norlo'ï niet kunnen doorstaan.
Het zwaartepunt Jig4' bij>nflttopol,;.
Het opperbevel der Dmtsche weermacht inaakt
bekend
Tussehen do Zee van Azof on den Dnjcpr
lag hel zwaartepunt van de verbitterde afweer
gevoelden ook gisteren nog in den sector ten
westen van Melitopol. Do pogingen van den
vijand om zijn pcnotralioplaats grooter te ma-»
ken worden" in harde gevochten op koilon
afsland of in tegenaanvallen van beweeglijke
reserves opgevangen De strijd gaat mol on
verminderde hardheid vooit.
In de bocht van den Dujept' mislukten bij
Sapoiosje, ten nooiden van Kriwoi Rog en
ten zuidwesten van Dnepropetrovsk laliijke
vijandelijke infanlerie- en tankaanvallen.
fn den een ti alen sector van het fronl
deden do bolsjewisten nieuwe aanvallen op onze
stellingen ten noorden van Gomel on zeilen
hun doorbraakpogingen in tiet gebied ten wes
ten van Kritsjew en ten westen van Smolensk
voort Do aanvallen werden reeds tijdens den
opmnrsch door geconcentreerd ai tiller evuur uit
eengeslagen dan wel in harde geve-h'on bloe
dig afgeslagen
In het afivoersuceos ten westen van Kiitsjew
heeft het luchtwapon dat - in do gevechten" op
den grond ingieop met sterke govecbfsslrijd-
kraohlcn en vliegtuigen voor den strijd op kor
ten afstand oen hfzonder aandeel.
Van de rest van het oostelijke fronb-komen
berichten over plaatselijke gevochten hij Kief
en levendige vorkenningsb-xlrijvigheid in den
noordelijken frontset tor.
fn Zuid-flafiïï zijn folio geve"hten«iian weers
zijden van de Voltumo aan den gang. "Her
haalde aanvallen 'van Rritsch Ainonkannsoho
strijdkrachten mis'nklcn. Plaafgeli]fce penetraties
werden in tegenaanvallen opgeheven of afge
grendeld
Van het overige front is, behalve enige
voorpostengevechten, s'echls e-n vergcefsehe vij
nndelijko aanval aan do kusfepnnrlijn ten nnntd-
westen van Termo'i te melden
In hel oosten van de MiddolLndsrhe Zo>
bombardeerden zware Duitsche Reverhtsvlieg-
tuigen mei succes militaire doelen op hei eiland
Leros
CS
„ik v. „c, 1]lCe, vnn wsleni
velen die Je'oproepen voor.de weersportkam-
pen in Duitschland In de couranten lezen. Zij wil
len wel iets mee. weten van' deze kampen, waar-
ln Iedere Nederlandsche Jongen van 16—18 {«ar
een muund kan doorbrengen - Maar dol is een
kleine mocifei Een briefje npn hel aanmcldings-
buieim voor de weersporikampen. Koningsinnn 9,
te Utrecht en je onlvangt gratis een brochure,
waarin je «lies over deze kampen kunt leren.
Fritz Emdc/Stapf/Pax m*
Van verschillende zijden wordt or te Berlijn
op gewezen, dat ondanks den ernstigon foon,
waarin de weermachtsberichten over de hevige
slagen in hot* Zuiden van het Oostelijks front
tot ongetuslheid ever de Duitsche verdediging
in hot Oosten göen reden bestaat, me'dt het
Alg. llhld. Men ontkent niet-, dat de duik
der Sovjets zeer groot is. De uitwijktactiez
vorml echter de onvermijdelijke consequentie
van do strategie, die do Duitsche legerleiding
ook in dit stadium van don oorlog,waarin
Duilsclilands tegenstanders aan alle zijden tot
hot offensief z.ijn overgegaan, voor dit front-
deel in Sovjet-Rusland, waar de druk zeer
sterk ia, heeft uitgekozen: die der elastische
verdediging, j'
Ongetwijfeld zoo kgn men to Berlijn ver
nemen zou het mogelijk zijn, dat Duitschland
met zijngeweldig potentieel aart' menschel), en
met zijn legers, een goheel anderen tegen
stand 'bood dan thans het geval is. vyan-
neer men eiken voetbreed gronds met gebruik
making van alle troepen, waarover menbe
schikt, tot het uiterste zou verdedigen, zon
der daarbij op offers ie zien, zouden de
Sovjets niet of nauwelijks vooruitkomen.
Bewust .heeft men echter in dozen oorlog
de tactjek om desnoods duizenden en liendui-
zerden te offeren voor een ioopgravenstelsel
of een kapotgeschoten stad, opgegeven In p'aats
daarvan stolt mei!*" den aanval, en vooral ook
de verdediging, waarhij er naar wordt gestreefd
hot aanlal (looden en gowonden_ zoo gering
mogelijkto doen zijn. Hierdoor is men wel
iswaar vaak genoodzaakt terrein op. te gevon
zij liet altijd nog in gebieden, die ver
van de Duitsche grenzen liggen maar men
houdt do gevechtskracht dm- eigen legers vol
komen intact,
•Op hel oogenhlik echter, dal hel offensief
zal doodloopen wolk oogenhlik voor de
tegenaanvallen het gunstigs! is bo*whilckon
de Duitsche troejmn (lan, in tegensteü-'ng lot
de Sovjets, over in'acte corpsen' en divisies,
die nog over hun vnllp aanvalskrncht be
schikken
Wie in eon worsteling als die aan liet
Oostelijk froïi1 het langsl over zijn kra'h-
ton kan beschikken, kan op het oogenhlik,
dat de ander is uitgeput, den Initialen, be
slissende» slag uitdeelen Juist om kra ht
te sparen voor don beslissende» slag is
f de Duitsche weermacht dit ge'di, naar
men le Berlijn verklaart, niet alleen voor
het Oosten, maar ook voor andere doelen
van hel front geneigd prestige- en des
noods belangrijke terrein verliezen op den
koop loe ter nomen, wanneer zij daar loer
r menscben' kan sparen
Hoewel men hel in zeer goed mgolichti? en
contact met de regeering houdende kringen
.y.eer wet mogelijk acht, dat de periode, waarin
.Duilsi hlnnds vijanden in buil offcns.even !e,ou
EurOpa~zQlleh volharden,* zeer lang ze-fs
langer dan oen jaar. kan duren, en men
in deze kringen moet rekenen, dat hel in
deze penode nog hier en daar eou veer zal
moeten laten, zietmen in deze kruisen de
toekomst mot vertrouwen tegemoet
Naarmate do offensieven der geallieerden
langer dm en, treden, naar de te Berlijn he-'r
schcndo meaning, tweeverschijnsel' n trn voor
dode \an Duilsrhland op, die voi\r (le end
beslissing van prooi belang z.ijn- eenerzijds
zullen ook de geallieerden hoog» verliezen
lijden en is hel de vraag, hoe de bevolking
daarop zal rengeoren, en anderzijds zijn de
geallieerden, naarmate de tijd vrrtonpi, ge
noodzaakt moer aandacht te bo,leden aan den
sliij.l tegen Japan Daarbij is hot de viaag.
hoelang zij twee gioote offensieven op ver
schillende punten van de aarde kunnen vol
houden
HERSTEL VAN ITALIAANSCHE
WEERMACHT
Under voorzitterschap van den Duce is gis
leren in diens hoofdkwartier de tweede munster
raad gehouden van de nieuwe fascistische re-
publikemsche regceung. He! voornaamste onder
werp van bespre king was de nieuwe" vveer-
machtswct.
De Duce verklaaule o a„ dat de teeheuen
van hot wederopleven van den national™ geest
duidelijker geworden zijn. In do eerste plaats
op militair gebied. De nieuwe organisatie vim
de ltaliaansche> weermacht is bezag zich le
ontwikkelen De fase van het plunderen en
de eigenmachtige demobilisatie is men bijkans
te boven. Maarschalk Graziani, thans gesteund
door generaal Gamhaia, zal dc verwachtingen
van alle flaliaucn. dia wAanlig 'zijn zon snel
mogelijk onze strijdplaats qan de zijd" van
de kameraden der spil van het drieinogendhe
denveidrag weer in te nemen, vei wezenlijken.
Het opstellen van nieuwe eenheden kan elk
oogenbiik verwacht worden. Wat verzorging
en soldij bctrcR wordt de nieuwe Italiaansche
weermacht gelijic gesteld mei do Duitsriie
Op poli!iele en administratief gebied is een
aanvang gemaakt met de reorganisatie dooi
de benoeming van de chefs dor provincies
en van do politiepresidenten, a'sinede door do
vorming der republikeinscho fasci, terwijl vooi-
berëidingen woitlen gelioffen voor de groote
constilueorende vergadering, die den vasten
grondslag - zal vormen van de sociale Tta
iiaansche republiek.
Op het gebied van de economie en de
valuta hebben, naar de Duce verklaarde, de
gebeurtenissen van Juli, Augustus en September
do ernsligsle gevolgen gohad Ondanks d ra-
vilailleenngs en verkeersmoeilijkheden konden
ook on dat terrein cenige teekenen van ver
betering worden waargenomen
Nederlanders loeren Russisch
De belangstelling, welke in Nederland voor
den opbouwenden arbeid in -het oosten slreds
groeiende is, komt zoo. nu en dan op (rap-
panie wijze lol uifdtukkiug. Dit is dozer dagen
weer gebleken hij de cursussen in - dc Russi
sche taal, 'velke door het Nederlandsch Oost-
instituut, gehoor gevend aan deu wenseh van
velen- in de vier groote steden van ons
land, ui Amsterdam. Rotterdam, Den Maag
en Utrecht, zijn georganiseerd. In Den Haag
moeien zelfs (wee parallel-cursussen worden
geneven
landing op eiland Mono
In den .vroegen ochtend van 27 October hebben
Anglo-Amcrjknunschc troepen een landing verricht op
het eiland Mono (Snlontonsgruep), Dc Japansche mi-
rmetuchtiriacht viel vijandelijke oorlogsschepen en an
dere vaartuigen in de nabijheid van de landingspick
aan cn bracht' onmiddellijk een kruiser tot zinken,
terwijl een andere kruiser zwaar beschadigd werd.
Het eiiand Mono ligt ten Zuiden van Bougainville.
Tussehen Mono en Bougainville ligt het eiland Short-
land
f// i.
i-T.dK>
V.
-v/v z-jra
•ACondoctrlgesi blj^de tramvin de groote steden van
ions land. j t CNP/Mcijcr/t'av m
C"- ZES DOODpPI BI) TRAMBOTSINC
jrB'.SPIJKEHISSE
'i llistcruchtemhfis oiftjerlSpijkemsse een perso-
I]en tra m vau-i Oökvoorne. uiar Rotterdam in hot-
sjngj gekomeii nfot een zgri werUiedontram uit
Roiterdam, Debotsing was zoo hevig, dal een
wagon vatt'-de-.X'mrkliedentrain geheel in elkaar
geschovendtverdi Dc gevolgen waren verschrik
kelijk; zes personen worden onmiddellijk go-
dood en dertig personen liepen min of meer
ernstige verwondingen op: De geneeskundige
dienst was vrij spoedig ter plaatse, zoodat
de gewonden nttar ziekenhuizen te Rotterdam
overgebracht konden worden Twintig personen
moesten opgenomen woiden.
Do doodcflijko"slachtoffers zijn: C. Riek. 57
jaar, OranjebomnslraalJ Raming, 56 jaar,
Atjolifdiaal; J, Bakker, 38 jaar, Abcoude-
stiaat, R. Tak, 35 jaiu, WatorgeusslraatF.
Fongers, Kamperfocliestraat; J van Oevcren,
33 jaar, Rechlhiiislaan, allen te Rotterdam.
MAX BLOKZIJL VOOR DE RADIO
Max Blokzijl 'jspieekt in de serie Brandende
kwesties, hedenavond uit te* zenden over Hil
versum I om 18.15 uur. De titel van dit
praatje is: „Erj zijn van die dingon...'"
Verplichte aanmelding van commissies
jen eomité's
He! is den fipi^nnissatL voor niettommeh-ieolc
vereenigingen je.h stichtingen g«bleken, dat do
vopr dc aanmelding veianlwooidjijke be tuurs-
ledcn lan niei.donun rcieol orgam-aties," welke
onder don naatp van eominias.es, cornite's, ju-
bilcumcomitó's 5>f iets dergelijks werden opge-
perichl,. ten oprechte van meerling zijn, dal
de verordeningen 115/1040 en 41/19-11 op
de/e organi'ldid* niet vin toepassing zouden
zijn
VerschillendeImnm r z.,ten oiolge van de
niet-aanmcld'ng -1 strafrechtelijk vervolgd.
In verhand hiermede geefl de commissaris
voornoemd op", grond "van verordening no.
41/1941 'aan' tin besfuten van niet cournier-
cieole verecnigijigun en stichtingen, waaronder
derhalve zijn degrepeil alle per'onenorjanisii-
tier,* ouVi-r-uJ.-i'l'e met wolke niol op winst
genchSc doelsieUmg z,i; zijn opgericht, de
algemeene aanwij/iug zich alsnog vóór 1 No
vember n s. hij zijn commissariaat, Amaliaslmal
13 le 's-Gravenhage. aan te meidon
Bij niet nakoming dezer aanwijzing worden
de bestuursleden voor dil verzuim persoonlijk
nansprake'ijl, cesleid en In ditieehle'ijk IHroet
Iracntlng tegen diphterie voor a.s.
Arbeidsmannen
De leiding van den Noderlandsrhcn Ar-
beidsdionst heelt maatregelen genomen, dat in
hel tijdvak van 2 NoTunber lol 10 Decern
her a s. 20 000 jongemannen, die in aanmer
king kunnen komen begin Januari 1911 tu wor
don opgi-inepen om hun arbeid-,d ons!plicht te
vervullen, kosteloos kunnen worden ingeënt
togen diphtor.e, welke ziekte de laatste paar
jaar in vrij sleife male is toegenomen en van
zelfsprekend in het bizonder in logcringsplaatscn
waai veel menscben bijeen wonen, kans heeft
op le lieden
Teneinde dit gevaar tol een minimum terug
te brengen, zal in met minder dan 24 plaat
sen in ons land voor de jonge .mannes, d.e
in aanmerking komen om per begin lamt.m
le worden opgetoepen, do gelegenheid he-laan
zich hoMelone te lalon inenten Hoewel die
inenting met verjdidi' i», zal het toch zeer
verstandig zijn van deze gelegenheid gebruik
to maken èn in het belang van zichzelf èn
in het belang van de algemeene volksgezond
heid
Overschrijding maximum aantal
ingeschrevenen bij arts
Ten einde te voorkomen, dat de stopzetting
van de inschrijving van ziokcnfondsledeii bij
een huisarts,die het maximum aantal ver
zekerden heeft bereikt of overschreden, tot
onbillijkheden leidt, heelt de commissaris be
last niet hol toezicht op de ziekenfondsen
een aantal afwijkingen toegestaan Daaiuit blijkt,
dat inschrijvingen op naam van een aits, op
wiens naam iceds 3000 of mem verzekerden
zijn ingeschieven, zoowel ten aanzien van de
veiplicnte als van de vrijwillige verzekering
mag geschieden, indien het betreft-
1 Personen, die gedurende tenminste zes
maanden voorafgaande aan den datum van in
schrijving ats ler/okcrde, dien arts ais huisarts
hadden gekozen, he'geen moet blijken uit een
aan liet fonds over te leggen schriftelijke ver
klaring, welke rlienl te zijn voorzien van oen
ncrnnrdverklariiig van den bedoelden arts.
2 Nieuwe leden, van oen op naam van
die» hnisnrls ingeschreven gezin.
3 Personen, die overgaan van de verpljchte
naar de .vrijwillige verzekering of omgekeerd
en op naam van dien arts als i erplieht
onderscheidenlijk vrijwillig "verzekerde wa
ren ingeschreven
4. Personen, die lijdelijk niet verzekerd zijn
geweest en vóót hun afschrijving als verze
kerde .op naam van dien arts waren inge
schreven -
5 Een niet verzekerde, die huwt met een
verzekerde, die op naam van dien arts is
ingeschreven.
Tenslotte mag bij een huwelijk lusschen twee
veizekerdcn overschrijving van em (lezer ver
zekerden plaats vinden, naar den nris, op
naam van wien de andere verzekerde is in
geschreven. ook indien (leze arls het vastge
stelde maximum heeft bereikt of overschreden
lil gevallen, waarin door deze nadere voor
schriften niet woidt voorzien, heslsil de com
missaris, belast met jiet loezicht op do zieken
fondsen
J, JONKER ROELANTS f
Hedenochtend is te zijnen huize na een lang
durige ziekte op 73-jarigen leeftijd overleden
do heor J. Jonker Roclants, Oudste lid der
firma II. A. M Roelauts. -
De overledene werf 6 April 1870 hier ter
stede geboren on ontving zijn opleiding zooals
toentertijd veelal geschiedde aan een kostschool
Op jeugdigen leeftijd deed hij zijn mtredc bij
de firma Roelants, waataan hij zijn geboete
leven zijn krachten hoeft gewijd, llcin moest
in verband "met liet feit, dat hij nog minder
jarig was, handlichting woulen verleend Als
jongmaatje legde hij zich toe op do uitgeverij;
iiij reisde veel en kende bijna alle bekende
Nederlandsche uitgevers ea boekhandelaren u.t
dien .tijd persoonlijk.
In 1902 werd hij als firmant in do zaak
opgenomen Zijn werkzaamheden lagen op Int
gebied van hel financieels beboer en dc ad
ministratie, hoewel ook dó technische kant
van het bedrijf zijn belangstelling had.
'De overledene was oen warm dieienliefheb
her en loonde daadwerkelijke belang.-,tolling o a.
voor de pluimveolokkerij en tontoonstcUiagen Da
plaatselijke dicreiibescherrningsactio verliest in
litsm een belangrijken steun. Als oen der op
rirhlers van de Schicdanischo gymnastiekvor
oeniging „Palaestra" en bestuurslid van dc
kogelclub „Anti Poedel" toonde hij ook zijn
interesse voor de sport.
Voorts w'as do overledene bestuurslid van de
voormalige Offirierenvcreeniging, evenals van
de oude Burgerwacht.
De crematie zal plaats hebben to Westcr-
veld op Maandag'1 November a.s.
x August vans CHs
Au'jJuat van Gils met zijn poppenspel, waarmee hij
les in vuderlaiulsLhc geschiedenis geelt, doch op
rijm, met nog verscheidene andere attracties voor
kinderen, treeut Maandag en Dinsdag 1 cn 2 Novem
ber a.s des ochtends in Musis Sacrum op.
Diefstal
Van een schuit in de Voorhaven is in den nacht
van Maandag op Dinsdag j.I. een kist met vrachtgoed
ontvreemd. Dc kist werd later opengebroken en ledig
op den Havcndijk teruggevonden.
Wegens fruudulcusen handel in schoenen is aan
gehouden O R
AGENDA
SCHIEDAM
Monopole Theater, 2.15 en 7.15 uur. Ccn vrouw in
gevaar. (18 j
Heden t.c tn. 29 Oct. Pussage Theater. 2.15 en 7.30 u.
Revue „Première".
29 Oct. Musis bucrum, hall 8, „Vreugde en Arbeid'
Noord-Ilollandseh "1 ooneel: Wittebroodsweken
30 Oct. Geref, Jeugdhuis hall 4. ^Ledcnvergudcrinu
Geref Ziekenzorg en honds K.Z.O.
30 'Oct. Musis Sacrum, 2 uur. Amstcrdumseh Rinder-
tooneel: Sneeuwwitje cn dc 7 dwergen.
30 Oct Musis Sacrum halt 7 Feestavond Korfbal
vereen „Sportclub Schiedam".
31 Oet, Passage Theater. 10 uur. Concert OBK.
en 2 Nov. Musis Sacrum. 9 uur. August van Gils
met zijn poppenspel
7 Nov. Passage t'heutcr 10 uur. „Vreugde en Arbeid
Fiiniverloonma Vast millioen toeken een erl
genaum -
11 Nov. Zaak t egel des Hells, 8 uut. Gercl. Com.
Wintcrlczingen Ds M. dc GoeJc van Utrbchi
over Leven in de toekomstverwachting van
Jezus Christus.
HU I I UUlAM
29 Oet. homngnmekcrk hall 8 Pianoconcert Prol.
Jos Peh-.baur,
30 Oct. Komnginnehcrk. 3 uut. Concert R.Ph.O. so
listen trio" Knibbcler. Dulcina Ouvverkcrk
- (viaal] en Piet Bohm (zang).
31 Oct. Bojmuns Museum, 3 uur. Boymans Zondag
middagconcert George van Rencssc (piano).
5 Nov. Konmgmnekerk. halt 8. Pianoconcert Prol.
Jos Pembaur (Lis/t-program).
Arena, 2.15 e-n 7.30 uur. Variété
Capitol, t 3.13 5.30 en 8 uur Zomer-jvoncuur (18 j
Luxor. 1, 3.30 en 7.30 u. Munehhauscn. (IS J
Prinses. 2, 4.15 cn 7.30 uur Anuse-likn (18 j.) Up het
tooncei Les Bohémiens
UITREIKING DISTRIBUTIEBESCHEIDEN
Morgen worden de distributiebescheiden voor
do 12e periode van 9—2 en vau 2—4. uur
in do school aan den Schiodamsclioweg uit- -
gereikt aan do bewoners van voorm. Kathol,
Wie tot nu toe verzuimde zijn distributie
bescheiden to halen, kan deze bede n;i\ oud
van half 78 uur in ontvangst komon nemen
hel kantoor Broersvest 93.
LUTHER'S DQODÊNMASKER
©OOG©(S«GOGO©(»<SO©G©S©G<S<SO(?G^OG
Ds, V. Schmidt schrijft ons;
.Hot doödOninnskOr, dat gedurende de Hervor--
mingeweck in van Loouwens Boekhandel aan de
Liioe-isvest tentoongesteld is, is hol tvvecüo
gijjsafgietsel ui Nederlntidseh bezit van hot
ungmeelo masker in was, dat van Luther
gemaakt is m den naeht van den 29on Fobr.
op deu Ton Maart lóiö, toen zijn stoltoajk
overschot opgebaard stond m de Manakerk to
Hallo, Behalve dit doodenmasker bezitten wij
nog eou leekenuig vau Furtenagel, Luther 24
uren na zijn sterven voorstellend, waarvan ook
eon foto geëxposeerd is. Hol merkvvaaidigo
van dit masker is, dat liet beold vau „Lathor
lil don dood" geheel afwijkt vau do ons bo
tende liaditioneole Uuthc-rporlretten. Op 't o,-r-
sto gezicht zou men eerder aan Sliessmann,
drui aan den grooton Reformatoi denken.
Afgezien van het gelaat, is de hand hot
moest geestelijke onzer leden. Ook afgiolsots
Vati Lulliers handen zijn tentoongesteld, 'la
zijn opvallend klein. - Zelfs in hel doode gij)3
iec-ft nog iets vau liet vrouwelijk-teure, dat zo
naast liet vadcrrijk-inaditige moe on hebben go-
had. lots van stille ontroering gaat dooi ons
iieon als we deze bandon beschouwen, dezo
handen, die met alléén deu hamer hanteerden
waai mode Luthei de 93 stollingen tegen het
misbiuik van'den aflaat nail Wittenberg's slot
kapel steeg, maar die ook 't kostelijke gereed
schap 'vvaien, waarmede Luthei zijn enormon
roformatorischon arbeid heelt gewrocht. Han
den zijn openbaring der ziel. liet is het meest
persoonlijke va- den mensch. De linkerhand
is ais in schrijfhouding samengeperst; de icdi-
tcihand vertoont gespreide vingers.
Bij aandachtige beschouwing komt men tot de
typische conclusie aangaande kaïakt-r en vvo/.en
van don Hervormer. Hot verschil tussehen
rechter- en linkerhand wordt roods voldoende
verklaard door Lulliers inlensieven schrijfarbeid
en zijn luitspel Opvallend zijn «de kortgekmpt-e
nagels. Do sterke middelvingers wijzen op den
onvermocibaien zwoeger, de beide Liomine pin
ken op een uiterst omotioneele artist tuk bo-
gnuldo persoonlijkheid. Dat zelfs in zijn ster
ven terwijl Lathor zich biddend op zijn
einde voorbereidde de ééne hand in do
schrijfhouding bleef en de andere zich in ge
bedshouding daaroverheen logde koint karak
terologisch oveieen met zijn scnsiobolèn, ac-
liovori, geweldigen geest Van idealiseeriing is
bij dit doodenmasker geen sprake- Hoe gansch
anders -is dat bij het moer algemeen bekende
doodenmasker van L. van Beethoven, waar
men door bijwerking cn toevoeging o«n geïdea
liseerd beeld to zien krijgt.
BUHGEHUJKk STAND
Geboren: 2o Oct. Johannes Dommicus Maria, v.
J. L. Scholte cn C. J. M. Brukling, Fabrlplem 9.
Ifanny'en Emmy, doch Iers'van W, DijLl aizcn en P.
M Verhagen, Nieuwe Maasstraat 2.
Gehuwd. 27 Oct. G A. Iiurtc, 23 j. on A. v. Puijn,
20 j. Th. J. Lusltnhouwer, 25 j, cn G. 7*1, Leen-
dcru, 26 j. C. G. J. v. Ottcrluo, 26 J. cn D. P.
v. d. Stel, 25 j, C, A. v. Oostrom, 27 j. cn M. J.
Rooduitrus, 20 j. J. La Brijn, 23 j en C. M. Binn-
kenzee, 22 j. C. Ovcrhcuh 3i j. cn A. C H, 7*iak,
20 j, 1 i. Pronk, 21 'j. cn j. Al. v. d. Berg 19 j,
M. H. de Ronde, 52 j. cn J. C. Onink, 44 j
Overleden. 24 Oct. G. v, d. Geer, 4 j. Broersvest 41
WÉnteTcw'sussen voor voikstuinders
in het komende winterseizoen organiseert de
Rijkstuinbouwvoorlichtmgsdienst, in samenwer
king met het Algemeen Verbond van Volkstuin-
ders Vereemgmgen in Nedetland, xveder cursus
sen ter voorlichting van de volkstumders.
Dc ondei werpen welke behandeld zullen wor
den zijn o.m.: Grondbewerking, grondverbete
ring, bemesting, de juiste keuze van gewassen,
de goede manier van zaaien en ziektebestrijding.
Slechts degene, die ook theoretisch onderlegd
is, is in staat alls uit den grond te halen, wat
er uit te halen is.
Aanmelding kan geschieden bij de complex-
bestuicn. De gcheele cursus zal 3 middagen of
avonden duren; de kosten per cursus bedragen
slechts f 0.30 per persoon. Ook niet georgani
seerde volkstumders kunnen aan de cursussen
deelnemen
Hij veronderstelde maar y
De rechtbank te Amsterdam heeft den tas-
schenschilder A. B„ die had getracht een inwo
ner van Laren een bedrag van f 2000 af te zet
ten, veroordeeld tot 1 jaar gevangenisstraf, met
aftrek van voorarrest en met toepassing van de
gratie-clausule.
De man, die veronderstelde dat de Laardcr
een jood had verborgen, had beweerd, dat hij
tegen deze vergoeding een huiszoeking kon ver
hinderen.
De officier van justitie had anderhalf jaar ge-
eischt.
Vennootschap Werd geplunderd
Na een tijd een weelderig leventje te hebben
geleid, zat gisteren de 22-jarige privé-secreta-
ïcsse van een N.'V. te Rotterdam in de ver-
daghtenbank bij het Haagsche hof, nadatde
rechtbank haar tot vier maanden gevangenisstraf
had veroordeeld terzake schuldcnheling. Het
weelderig leventje was mogelijk geweest, door
dat het meisje in totaal f 15,000 had ontvangen,
welk bedrag echter aan de N.V. toebehoorde.
De voornaamste rol in deze affaire was gespeeld
door den 24-jarigen boekhouder J. B„ die zelf
pl.m. f80.000 uit de kas van de N.V. had be
trokken, waarvoor echter met valsche boekhou
dingen etc. moekt worden gewerkt. Ook dc di
recteur had zijn deel gehad aan de zwendelpar-
tij, hoewel diens aandeel slechts f6000 zou heb
ben bedragen.
Een der directeuren en de boekhouder waren
door de rechtbank voor hun handelingen tot een
jaar gevangenisstraf veroordeeld met aftrek van
preventief.
Dc secretaresse die hooger beroep had aan-
geteckcnd, verklaarde niet te hebben geweten,
dat het geld hetwelk zij van den boekhouder
ontving van de N.V. was gestolen. Er was over
eengekomen, dat zij een derde van de winst zou
ontvangen, en volgens dc becijferingen zou deze
het eerste jaar der N.V. reeds f HÖ.000 hebben
bedragen. Verdachte veronderstelde, dat de
haar uitgekeerde gelden haar winstaandeel vorm
den.
De, procureur-generaal, mr. Van Vloten, vor
derde bevestiging van het vonnis. Mr. van
Duyvendijk pleitte opleggen van een geldboete.
Uitspraak over 14 dagen.
Kunstsubsidies Rotterdam
De burgemeester van Rotterdam heeft be
sloten tot toekenning vau de volgende"*kunst-
subsidics60 000 aan de Stichting hot Rott.
Fhrih. Oikesl; f 1000 aan de Comm.ssie voor
volksconcerten voor twee concerten en f 6000
aan do Stichting „Gemeentelijke Tooneelcom-
missie"
Kort binnonlandscti nieuws
Telegrammen, waarin gclnkwenschcn oi zinswen
dingen vnn dien aard, zooals groeten, \oorkomen,
zijn \oortuan met meer toegelaten, ook niet in com
binatie met andere mcdcdeelingen. De aanbieders
moeten die gedeelten schrappen of het telegram in
zijn geheel lerugnenun,
Gisterochtend is dc 29-jungc ongehuwde hand
langer D. ÏJpcij uit Gcleen op het terrein vnn de mijn
Maurits la Lutterade, toen hij ccn spoor «vilde over
steken door een pnsscerende locomotief overreden
cn gedood
De ongeveer 50-jarige ongehuwde landbouw ei tv.
van Wiggen te Culemborg wijde, toen dc twee paar
den van zijn wagen dreigden op hol te slaan, van
den wagen springen. Ilij hiccf echter haken, waardoor
hij ongeveer honderd meter met het hoofd omlaag
werd meegesleurd. Ten uur daarna is hij overleden.
Maandagmiddag ontstond brand in de vlasLt-
hnck van de tinna D. H. Timmert, aan den Dappere-
weg ïc Rurgh-Haamstcdc (Z.) Dc brandweer kon
vrijwel mcls uitrichten, zoodat de fabriek totaal uit
brandde.
Dinsdagavond heeft een hevig uitslaande brand
gewoed in de mandcnmakcrij van J, F. Casteiem m
de Keizerstraat te Goes. Winkel en werkplaats zijn
grootendcels cn dc bovenvertrekken gedeeltelijk uit
gebrand.
De Gromnfisehc rechtbank veroordeelde de 23-ja-
nge weduwe J L. te Groningen, die Kaar beide kin
deren van 2'/t jaar en 8 maanden onverzorgd had ach
tergelaten en op stap waf gegaan* naar Amsterdam
tot drie maanden gevangenisstraf.
Kort buitenlandseh nieuw,
Uit de laatste volkstelling tn Spanje blijkt, dat
er in Spanje 25.88 nulltoen "Spanjaarden wonen en
0.37 milLioen Spanjaarden in het buitenland, in 1920
bedroeg de bevolking in totaal 21.-n) en in 3930 23.56
mittiocn personen.
Stalin heeft gisteren den Engclschen mirivter
van buitcnlandsche zaken, Eden, ontvangen. Bij het
onderhoud waren-aanwezig Molotof en dc Engclsehc
ambassadeur in Moskou. Clar Kerr.
Dc Amer'ikaanscbe vice-president Wallace heeft
in een rede te Cleveland verklaard, dat meer dan 10
milten Ameriknansche arbeiders na den oorlog werk
loos zulten zijn. wanbeer de Ver. Staten niet veer
tig proeent meer goederen voor het particuliere ver
bruik kunnen producenten dön voor den oorlog.
Roosevelt is bijna volledig hersteld van zijn m-
Huenza. _Gistcren heeft hij voor de Eerste maal weder
officicele bezoekers ontvangen.
Naar dc Times uit Ottowa meldt, hebben de
roomsch-katholicke «artsbisschoppen en bisschoppen
van Canada hun gcloovigcn in een verklaring, svuar-
in het communisme wordl veroordeeld, verboden lid
te zijn van ccnigc communistische organisatie.
Uit bet Zuiden van Italic *«ordt gemeld, dat 52
personen van beiderlei kunnen werden gefusilleerd op
bevel van de bezetteniic Fngtlsvb-Aiucrikaanschö
overheid, wegens een poging om een trein met Tn-
geisch-Amcrihöansvhc troepen te doen ontsporen.
De Britsehe s.s. „Cuoa" en „Taecia" zijn met
1060 Duitsche krijgsgevangenen aan boord te Barce
lona aangekomen, waar ni zuilen uitgewisseld svor-
den tegen 1032 Britsehe krijgsgevangenen.
Het-xpeciaal gerechtshof te Berlijn heeft zekeren
Pku! Ebel, uit SpHndnu ter dood veroordeeld, die
verscheidene malen kontjnei\ en gevogelte gestolen
had bij personen, die -zuh bezighielden met het fok
ken van deze dieren, om aldus dc voedselvoorziening
van het land te verbeteren.
De Britsehe berichtendienst heelt gemeld, dat de
confctcntic te Moskou waarschijnlijk nog SA 30 dagen
2ni dutcn i
"PORT
Schaken
A T" "irt-o -1
'J
'Si t
De uitslagen van de derde ronde der wintercompe
titie ven l.SS tuiden ats volgt:
H. A ,C. VroonD. Kruithof 01, H. Domxcinar
J. v. Wingerden 1—0. M. D. M8cs—L. M, Smit t—0.
J. PenningP. Scnu'y n 0—t. A. MuiderA. Honger»
1. C. 31. Meier3. B, Stcindcr 1—0. L. ArdonG.
Halvax 01. G. A. C. v. d. Tuyn—J. dc Jonge I—-0.
31. v. Leerdam—Ci, v. Veen 1—0. J. v. Éden—J. J.
Th. Penning 0—t. J, de Jonge—L.'Ardon 01, J, F.
W. Mcfv'cr—C. M. Smits t—0. M. D. Moes—P. F. 3.
Zwart 0—1. J. Donkhorst— N. v. Heiningen 'It—
'v, ■"/a.N'H
