SCHIEDAMS
DAGBLAD
Nabije werkelijkheid
Nijmegen zwaar getroffen
Krïwoi Rog na verbitterde ge
vechten ontruimd
Bij aanvallen op Duitsland 119
vliegtuigen vernietigd
Hef Finse bezöek aan
Stockholm
Bekendmaking
Zeer groot aantal brandbommen over
Enschede uitgestrooid
Geldige bonnen
Rotterdamse 1e en 2e
kiassers
DONDERDAG 24 FEBR. 1944
Me JAARGANG- V No..46
I Nieuwe zware bomaanval
1 op Londen
(Duits legerberlcht)
j HOOFDKWARTIER van den
I rüHRER> 23 Febr, (D.N.B.) Het
opperbevel van de weermacht deelt
s jneae:
1 Ten zuidoosten van Kriwot Rog
I1 braken onze grenadiers, door storm-
ge?chut gesteund, door de vijande
lijke stelling heen en brachten de
taal weerstand biedende bolsjewisten
ju de verdere aanval zware, bloedige
verliezen toe. De stad Kriwoi Rog
werd na verbitterde gevechten en na
vernieling van alle voor de oorlog
I belangrijke installaties ontruimd,
f In het gebied van Swenlgorodka en
1 |ii het gebied ten zuiden van de
S pripet verliepen eigen aanvallen met
succes. Bjj een verrassende luchtaan-
Tal op het Sowjet-vliegveld Sjltotmr
werden twintig vijandelijke vliegtut-
gen vernietigd.
i' Terwjjl ten zuiden van de Bere-
r sina en ten zuidoosten van Witebsk.
i plaatselijke aanvallen der bolsjewis-
ten werden afgeslagen, duren ten
r' noordoosten van Rogatsjew de zware
^vechten met doorgedrongen vijan-
deiijke strijdkrachten voort.
In de noordelijke sector van het
oostelijke front verlopen onze dis-
taaclëringsbewegingen ten zuidwes-
4en en ten westen van het Urnen-
meer volgens plan. Ten oosten van
het Pelpus-meer mislukten herhaal
de aanvallen der bolsjewisten. Gis
teren overdag verloor de vijand aan
het oostelijke front 47 vliegtuigen,
In Italië deed de "vijand in het lan-
dingshooEd van Nettuno enkele ver
geefse plaatselijke aanvallen. Daarbij
werd een vijandelijke compagnie, die
met steun van pantserwagens onze
stellingen aanviel, vernietigd. Bij de
voortgezette opruiming van het om-
smgelingsgebied ten zuiden van
Aprilia werden gevangenen gemaakt.
Onze formaties slagvliegtuigen zet
ten haar aanvallen op de ontsche
pingen van den vijand. In de haven
Anzio voort en veroorzaakten nieuwe
vernielingen en zware branden.
In de middaguren van 22 Februari
vielen formaties Amerikaanse bom
menwerpers, krachtig door jagers
beschermd, plaatsen in Midden-
Duitsland aan. Tegelijkertijd vlogen
Amerikaanse bommenwerpers boven
Zuid-Duitsland en het protectoraat.
Door talrijke brisant- en brand-,
bommen ontstond vooral in de
woongebieden van enkele steden
schade. De Duitse luchtverdediging
was ook gisteren bij de strijd tegen
de Amerikaanse bommenwerpers
succesvol. Zy vernietigde 119 vlieg
tuigen, waaronder 95 viermotorige
bommenwerpers.
In de afgelopen nacht wierpen en
kele vijandelijke storingsvliegtuigen
bommen neer op plaatsen ln het
Westduits gebied.
De Duitse luchtmacht ondernam ln
de afgelopen nacht een nieuwe doel
treffende zware aanval op Tonden.
Sterke formaties zware gevechts-
'vüegtra£en„.best«oWeii het stadsge
bied niet grote hoeveelheden^ brisahF-
en brandbommen, die aanzienlijke
schade en uitgestrekte branden ver
oorzaakten.
Na de bevrijding uit de om-
smgelirtgsring bij Tsjerfcassy
Eet DJST3. meldt uit het hoofdkwar
tier Tan den. Führer:
Naar het weermachtberlcbt van 20
Februari 1944 heeft gemeld, hebben de
ln de gevechtscroep-Stemmennann aan
eengesloten formaties van het leger en
de Wsffen-SS sedert eind Januari held-
heftig stand gehouden tegenover een
steeds weer op hen aanstormenden,
numeriek en in materiaal verre over-
macütlgen vijand en ten slotte door een
stoutmoedige doorbraak naar het Wes
ten de omslngellngsring bij Tsjerkassy
doen breken. De voorwaarden voor het
welslagen van de doorbraak werden ln
het leven geroepen door de ontzettings-
aanvallen van twee andere gevechtsgroe
pen van het leger en de Walfen-SS, die
daarbij de bolsjewieken uiterst zware,
bloedige en materiële verliezen toebrach
ten, Buitengewoon waren de prestaties
der aan deze verbitterde worsteling deel
nemende Duitse soldaten van alle ran
gen. Onder ondenkbare moeilijkheden
van weer en wegen, in het eerst ln diepe
modder. vervolgens ln zeer zware
sneeuwstormen en hoge sneeuwverstul-
vlngen hebben zij zich ln aanval en af
weer ten zeerste onderschelden.
De Führer heeft na het einde van deze
gevechten een groot aantal hoge dapper-
heldsondersch.eldln.gen verleend aan mi
litairen van het leger. Reeds op 18 Febr.
1944 kregen, zoals reeds is gemeld, de
generaal der artillerie Stemmerm&nn en
lt.-generaal Lleb het eikenloof bil het
ridderkruis van het IJzeren kruis. Op 21
Februari werden o.m. verleend: het
eikenloof met de zwaarden bij het rid
derkruis van het IJzeren kmis aan den
generaal der pantsertroepen Hermann
Breith, commanderend generaal van een
pantsercorps, als 48sten en It.-kolonel
der, reserve Franz Baeke, commandeur
van een pantserregiment, als 49sten sol
daat der Dultso weermacht, het otken-
loof bij het ridderkruis van het ijzeren
bruis aan majoor Robert Kttatner, leider
van een regiment grenadiers, als lölsteu
soldaat van de Duitse weermacht.
Toenemende heftigheid der
aanvallen op Landen
De B-correspoimeni vsa het A.NJ?.
meldt
In da nacht van 22 op 23 Februari Is
Londen wederom het doel van een aan
val der Duitse luchtmacht geweest. Voor
oe eerste keer wordt ln het legerberlcht
de term „grote aanval", gebruikt waarop
men ln de Wllhelmstrasse de aandacht
vestigt. Deze terminologie wijst erop. dat
de aanval van Dinsdagnacht heviger is
geweest dan zUn voorgangers. Ook dit
maal werd wederom van het nieuwe
nanvalssysteem en de nieuwe wapens ge
bruik gemaakt Na het uitzetten üer
grundslgnalen ln de vorm van licht
bakens door speciale vliegtuigen, welke
door de Duitsera voorrijders genoemd
worden, volgden de eigenlijke aanvallen,
een geconcentreerde attaque van bom
men werpers, die ln gesloten formaties
hun doelen .overvlogen. Volgens de me
dedelingen van Duitse piloten ontston
den wederom geweldige branden en ver
woestingen. De luchtdoolartlllerle van de
Brltae hoofdstad weerde zich uit alle
macht tegen de binnenvliegende machi
nes, doch zij vermocht niet de groepen
uiteen te slaan, alhoewel het spervuur
zeer hevig was. De Duitse bommenwer
pers vlogen wederom in verschillende
hoogten en wel zoveel mogelijk boven, en
beneden de ontplofflngsgrenzen der
luchtdoelgranatea. Ook de moderne En
gelse raketten-luchtdoelkanonnen, waar
van men ln Groot-BrLttanuiS zeer veel
verwachtte, konden de Duitse formaties
niet tegenhouden. Volgens schatting van
ervaren piloten, die in de Duitse esca
drilles meevlogen en die reeds vroeger
aan aanvallen op Londen deelnamen,
hebben de Engelsen de luchtdoelafweer
rondom Londen verdrievoudigd. Desal
niettemin. wordt slechts een gering per
centage der Duitse machines vermist;
Engelse berichten spreken over zes neer
geschoten "machines.
Uitgavo N.V. Da Arbeiderspers. Absnnamentsprijs 2! cent per weet of J2.73 per kwartaal
Bur.! PASSAGE 18-20, SCHIEDAM
TEL. 68798 - POSTGIRO 20410
De tang wordt geslotenEen nacht lang konden de Sou jets zich beroe-
men op het bezit van het dorp. Maar reeds de volgende ochtend deden
Duitse tanks ook van de andere kant een aanval en toen zaten de
bolsjewisten in de klem. (P.K. foto AotóensfeiTzer/Orb.-iï.J
BERLIJN, 23 Febr. De B-Cor-
xespondent van het AN.P. meldt:
Het bezoek van Paasikivi en
Ehrenroth aan Stockholm heeft,
haar men in bevoegde kringen te
Berlijn doet uitkomen, nog geen
opzienbarende gevolgen gehad. Men
ziet alhier in de Finse diplomatieke
manipulaties, voorzover men althans
daarover kan spreken, een zeer
reële politieke lijn, die niets met de
illusoire influisteringen van Londen
en Washington te maken heeft.
Tenslotte stelt men vast. dat de
bolsjewisten zich, wat betreft hun
Plannen met Finland, indien dit
land in de oorlog het onderspit zou
delven, nog steeds niet duidelijk
geuit hebben. Dat de door de Britse
pers in verschillende vorm gepubli
ceerde voorwaarden echter niet uit
da lucht gegrepen zijn, maar door
Moskou geïnspireerd werden, acht
men evenwel zeer waarschijnlijk.
t Overigens schijnt men te Washing
ton nog steeds de voorkeur te wil
len geven aan directe onderhande
lingen tussen Finland en de Sow.jet-
Unie, temeer daar Cordell Buil
reeds meermalen een Amerikaanse
bemiddeling officieel van de hand
heeft gewezen. Opmerkelijk zijn de
discussies, welke op het ogenblik te
Washington gevoerd worden. Volgens
de mening van velen aldaar zouden
da Finnen een bezetting van hun
land door Engelse en Amerikaanse
«roepen verkiezen boven een bezet
ting door de Sowjet-Russen. Te Ber
lijn verklaart men ln verband hier
mede,. dat Moskou een dergelijke
ontwikkeling stellig niet met applaus
eal begroeten.
4 Zware Duitse aanval op
Londen
LISSABON, 24 Febr. (D.N.3.).
Naar de Engelse nieuwsdienst meldt,
heeft de Duitse luchtmacht in de
nacht van Woensdag op Donderdag
opnieuw „een. zware aanval op Lon
den" ondernomen. In enige Lon-
dense wyken. was het luchtdoelge
schut het zwaarst sinds het begin
van de oorlog. In het bericht wordt
de nadruk er op gelegd, dat de aan
vallende Duitse vliegtuigen een grote
hoeveelheid brand- en brisantbom
men hebben, uitgeworpen. Reuter
meldt, dat „een Landense buitenwijk
haar hevigste aanval met brand
bommen beleefde sinds April 1941."
Vijf millioen slachtoffers ïn
Indië
STOCKHOLM, 23 Febr, (CD) -
Het Londense tijdschrift „Cavalcade"
schat het aantal slachtoffers van.
hongersnood en epidemieën in Ben
galen op omstreeks vijf millioen, een
taxatie, die op Indische gegevens be.
rust,
In heel Indië heerst de opinie, ai-
dus dit. tijdschrift, dat 1944 een nog
verschrikkelijker nood zal brengen
dan het afgelopen jaar. In. de volk-
.r.ïlk.S- SfaSkenJan^ de, Malabar^kust
heeft de hongersnood nu ook reeds
slachtoffers gemaakt.
Verklaringen van Eden in hef
Lagerhuis
STOCKHOLM, 23 Febr. (D.N.3.)
Tijdens de debatten ln het Lagerhuis
heeft Eden, naar de Britse berichten
dienst meldt, verklaard. d.at Groot-Brit-
taanië en de Ver. Staten een aantal ver
zoeken tot Spanje hebben gericht,
Spaanse souverelnitelt !s door het naar
voren brengen van deze verzoeken ech
ter niet aangetast. Woordelijk zelde
Eden: .Niemand, kan ons verplichten
afstand te doen van onze beperkte pe-
troleumvaorraden, wanneer wij dit niet
uit vrije wil doen. Op het ogenblik wor
den te Madrid onderhandelingen gevoerd
en lk zal het Huls een uitvoerig rapport
uttbrengen, wanneer ik daartoe m staat
ben".
Verder verklaarde Eden„ dat Stalln en
Churchill het er over eens. -geworden
waren, dat Polen ten koste van Duits
land zowel in het Noorden als ln het
Westen compensaties zou moeten ont
vangen. Dit komt met de opvatting van
de Britse regering overeen.
Voor het handhaven, van de vrede na
de oorlog is een innig begrip nodig tus
sen het Britse gemenebest, de. Ver. Sta
ten en de Sowjet-Unle. Zou dit niet bet
reurt kunnen worden, dan bestaat
naar. Eden's mening geen hoop op een.
duurzame vrede.
Verplichte openstelling
van winkels
DEK HAAG, 23 Febr. Van
zijde van het departement van- Kan-
del, Nijverheid en Scheepvaart wordt
er de aandacht op gevestigd, dat met
Ingang van 1 Maart a.s. met betrek
king tot de verplichte openstelling
van winkels wederom de regeling van
toepassing wordt, die voor hot 20-
mertijdvak geldt, in verband hier
mede zullen van 1 Maart tot 1 Nov.
de brood- en banketbakkers-, kruide
niers^-, melk-, groenten- en fruit-, en
slagerswinkels op alle werkdagen van
9 tot 18 uur voor het publiek geopend
moeten zijn. De overige winkels,
waarvoor bedoelde verplichting- geldt,
zullen 's Maandags van 13. tot 18
uur en op de overige werkdagen van
9 tot 18 uur geopend moeten zijn.
Barldey f reedt af als demo
cratisch leider
STOCKHOLM, 23 Febr. (DNB) -
Barkley, de democratische leider in
de Amerikaanse Senaat, heeft zijn
functie met ingang van Donderdag
neergelegd. Naar de Britse berichten
dienst meldt, is deze maatregel een
protest tegen Roosevelts veto tegen
de belastingwet. Door dit aftreden
van Barkley is voor millioenen Ame
rikanen de ernst van de binnenlandse
politieke toestan-d duidelijk: geworden.
Barkley was tot dusverre een-trouw
aanhanger van Roosevelt en cm
hardnekkig voorstander van vrijwel
alle regeringsvoorstellen.
President Roosevelt heeft Woens
dagavond senator Barkley in een
boodschap dringend verzocht niet af
te treden als leider der democraten
in de Senaat, zo meldt de Britse be
richtendienst.
Amerikaans commentaar ap
ChufchïH
GENEVE, 23 Febr. (DNB) „As
sociated Press" verspreidt een com
mentaar uit Washington op de gis
teren door Churchill uitgesproken
rede. Daarin wordt o.a. gezegd, dat
in militaire en marinekringen te Wash
ington de mening van Churchill ge
deeld wordt, dat de Europese oorlog
«ch tot het jaar 1945 zou kunnen
utC?trekken. Er wordt op gewezen,
dat „Duitsland nog steeds grote hoe
veelheden oorlogsmateriaal vervaar
digt" en dat de oorlog in Europa
Echter de plannen, der Geallieerden
aanhinkt.
Luchtaanval op Agram
aGRAM. 23 Febr. (DNB) Gis
teren hebben de Anglo-Amerikanen
een terreuraanval op Agram gedaan,
Tot de beschadigde gebouwen be
hoort een kerk, terwijl het Francis,
caner en het Dominicaner klooster
verwoest werden. Acht monniken
kwamen om het leven.
Radiopraatje van Blokzijl
Xn de serie „Brandende kwesties"
spreekt Max Blokzijl op Donderdag 24
Februari over Hilversum I om 18.45 uur
over: „Wat meer critlscbe nuchterheid
aatublleft".
De tweede dis+ri'bufêestamkaart
voor schippers, woonwagen
bewoners en Italianen
DEN HAAG, 24 Febr. Schippers, die
ln het centrale bevolkingsregister zijn
opgenomen en die in de regel tenminste
twee weken per meand varen, dienen
zich ter verkrijging van een tweede
d. Istributlest&mkaa rt voor zich en hun
geilu te wenden tot den. burgemeester
van hun verblijfplaats. Zij moeten
hierbij de persoonsbewijzen en oude
dlstributles^omikaarten overleggen.
Woom -sgen- en woonschepenbewoners
en zwervende personen, die ln bet cen
trale bevolkingsregister zijn. opgenomen,
dienen zich ter verkrijging van tweede
distrlbutlestomkaarten persoonlijk: te
vervoegen bij het bevolkingsregister van
de gemeente Den Haag of van de ge
meente Utrecht. Zij moeten hierbij de
pereoonsbewljtsen en de oude stam
kaarten overleggen.
In Nederland ge vestigde Italianen
dienen ter verkrijging van een tweede
dlBtrlbnrtlestamikaart zich in het bezit
te doen stellen van een persoonsbewijs.
Ter verkrijging hiervan moeten zij zich
wenden tot het bevolkingsregister van
de gemeente, waar zij ingeschreven zijn.
- Aüttfbw* do or iram* ge-greperf---
VENLO, 23 Febr. Dinsdagmor
gen is een autobus met arbeiders op
de onbewaakte overweg in de weg
naar Kaldenkirchen door een goede
rentrein gegrepen. De aanhangwagen
van de bus werd door de trein een
honderd meter meegesleurd. De af
sluitbomen bleken door een nog- niet
opgehelderde oorzaak niet neergela
ten te zijn. Wonder boven wonder
werd geen der inzittenden gedood.
Wel' liepen tien arbeiders door de
botsing verwondingen op, 2e werden
naar het ziekenhuis te Kaldenkir
chen overgebracht.
Tuipencuhuur aangevangen
NAALDWIJK, 23 Febr. Naar
wij vernemen, zal bij de intrede van
de nieuwe maand een aanvang wor
den gemaakt .met de aflevering van
bloemen uit de verwarmde kassen.
Het trekken van de tulpenbollen is
thans in volle gang en op I Maart
zal begonnen worden met de afle
vering van de tulpen.
Lijk van vrouw in een portiek
gevonden
LEEUWARDEN, 23 Febr. Gister
avond is in de portiek van een win
kelpand in. de Pèpersfcraat te Leeu
warden het lijk "van een 35-jarige
vrouw gevonden. De politie acht het
niet uitgesloten, dat hier misdrijf in
het spel is. De recherche heeft de
zaak in onderzoek.
Zieke in ziekenauto verbrand
HEEMSTEDE, 23 Feor. Woens
dagmiddag werdv op de Herenweg
te Heemstede eeri ziekenauto uit de
richting Den Haag. doordat een
vrachtauto beladen met zand geen
voorrang verleende, aangereden aan
de zijkant. De ziekenauto, waarin
zich behalve de bestuurder en een
zieke nog drie personen bevonden,
kantelde en schoof gekanteld nog
ongeveer 13 meter over de weg. De
dop van de benzinetank scheurde
hierdoor los, waardoor de benzine
over de weg vloeide en met de auto
in brand geraakte. Door spoedige
hulp konden vier van de inzittten-
den worden gered, waarvan twee
brandwonden aan gezicht en handen
opliepen. De in de auto vervoerde
zieke, de 64-jarige J. L. uit Zlerik-
zee, die op reis was naar Haarlem,
kon niet meer gered worden en is
in de vlammen omgekomen.
De twee gewonden, de gezusters
C. uit Zierik2ee, zijn ter verpleging
naar een ziekenhuis te Haarlem
overgebracht. De' ziekenauto, afkom
stig uit Bergen op Zoom., ris totaal
verbrand.
Drie jongens verdronken
EINDHOVEN, '23 Febr. Dinsdag-
diagmiddag zakten de 12- en 14-
jarige broertjes jR. en de 12-jarige
Van A. die op een brandkuil te Oir-
schot aan het schaatsen waren door
het ijs.
Een kwartier, later kondende jon
gens op het drege worden gebracht,
maar de levensgeesten bleken reeds
•geweken-te-rijm"w-—-: s.~
Ge slee gd
BIJ het examen voor scheepswericfrulg-
kundigie. dat ln Den. Haag gBhouden is.
is geslaagd voor diploma B. Ie gedeelte,
de heer J. Th. M. Ktaapel te Rotterdam,
en voor diploma C, le gedeelte, de heer
P. L.2. Dagevos te Botterdam.
Faillissementen
Rehabilitatie, opgegeven door het In
stituut voor Handels- en Bedrljfsvoor-
Ucbtlng, Amsterdam: Mr. J. A. S, Bran-
bergende Niet, advocaat en procureur
te Dordrecht, heeft ten verzoeke van
Arte van der Ven, eertijds wonende te
IJsseïmonde, thans te Den Haag, nadat
het faillissement op 2 Nov. 1932 Is ge
ëindigd, een verzoek tot rehabilitatie In
gediend.
Uitgesproken: 18 Febr. G. vaa Soest,
visser. Stellendam. R.c. mr. J, C. Bren
gers. Cur. mr. L. J. den Hollander, Mid
delhar nis.
In de week van 14 tot 20 Febr. 1944
werden ln Nederland vijftien faillisse
menten uitgesproken.
DEN HAAG, 23 Febr. De höhere
SS- und ^olizeiführer Noxdwest dee! t
mede, dat het politiestandrecht
Amsterdam op 22 Februari 1944 de
volgende Nederlandse staatsburgers
als saboteurs ter dood veroordeeld
heeft™
1 Den vishandelaar Harm Gerssen,
geb. te Uxk op 6 April 1912.
2. Den. chauffeur Willem van de
Kamp, geb. te Arnhem op 12 Juni
1919,
3. Den controleur en voormangen
Nederlandsen poiitie-beambte
Jacobus Heijdra, geb. te Den
Haag op 9 Augustus 1918.
4. Den siuMpnant&lbertus Honuner-
son, geb. te Culemborg op 10 No
vember 1905.
5. Den kapper Jan Eshuy's, geb. te
Wormerveer op 1 December 1912.
6. Den bakker Koetsier,
geb. te Doom Ï!t October 1999.
Den sportleraar Gerharüus Doc-
ter, geb. te Haarlem op 1 Maait
1917.
Het vonnis is voltrokken.
De veroordeelden hebben een geheime
vereniging opgericht met het doel om
daden van sabotage ie plegen tegen
Installaties van de Duitse weermacht
om roofovervallen te plegen op dls-
tributiebureau's en postkantoren. De
bende sloot 2ich einde 1943 aaneen in
een tijd waarin alle rus tversto rende
elementen door de in de voorgaande
zomer en herfst gevelde vonnissen van
het standrecht met nadruk, geweaen.
waren op de gevaren van hun handel
wijze, Ret politiestandrecht heeft reeds
OP grond van het lidmaatschap van de
geheime vereniging, die ten doel had
het plegen van gewelddaden, tegen alle
daders op grond, van de Oidnungsschutz-
verordnung van 9 Januari 1943 de dood
straf uitgesproken. Gerssen, v. d. Kamp,
Heijdra en Hommerson hebben deelge
nomen aan verscheidene roofovervallen
distributie bureau's en een post
kantoor. O.a. hebben rij de overval ge-
pweegd op het politie- en. ..distributie-
bureau in Oegrtgeest op 9 November
1943 en op het postkantoor ln Pur-
merend op 11 Januari 1944. Bij de
laatste overval maakten zij een bedrag
van 20.000 gulden buit, dat zij in korte
tijd voor persoonlijke doeleinden heb
ben verbrast. Hierin heeft het politie
standrecht. evenals bij de vroeger ge
velde vonnissen handelingen gezien, die
de apenbare orde in de bezette Neder
landse gebieden ln gevaar kunnen
gen, zodat tegen de daders als
saboteurs overeenkomstig art. 1 van de
Ordnungsschutzverordnung de doodstraf
werd uitgesprokenGerssen, V. d. Kamp
en EshuUs hebben bovendien ln Januari
1944 tevergeefs getracht een in aanbouw
rij cd voor de Duitse weermacht bestemd
vrachtschip In brand te steken. Het
politiestandrecht heeft deze daad alleen
al beschouwd als een misdaad, waarvoor
rij de doodstraf verdienen en verklaard,
dat op grond van de Ordnungsschvrtz-
verordnung de poging tot misdaad
evenzo gestraft wordt als de voltooide
misdaad. De veroordeelden Gerssen, v. d.
Kamp, Heijdra. en Hommerson hebben
een tamelijk groot aantal vuurwapens
ln. bezit gehad en dens by het piegen
vsnr~d«"- strafbare' feltecr; telkens- -mee
genomen.
Door den president van het politie
standrecht werd verklaard, dat voor
bewoners van het 'bezette gebied, die
het bezit zijn. van wapens en deze
voor strafbare handelingen gebrulxen,
alleen de doodstraf in aanmerking komt.
De veroordeelde Koetsier heeft toege
laten. dat in zijn woning wapens ge
bracht werden om. aan de leden der
bende uitgereikt te worden, die
dan ook gekregen, hebben. Deze handel
wijze werd door het politiestandrecht
even zo strafwaardig verklaard als het
bezit van wapens zelf, waarop volgens
de Ordnungsschutzverordnung de dood
straf staat. De veroordeelde Docter
heeft 6X3 lid van de sabotagegroep
relaties aangeknoopt, om wapens te ver
krijgen. voor de sabotagegroep. Derhalve
is zijn deelneming aan de geheime
vereniging beschouwd als een bijzonder
ernstig geval, waarvoor de doodstraf in
aanmerking komt.
Het ls wellicht de zwam-ste slag felt en da; Is voorlopig rUkcHJk vol.
van deze oorlog, die thans in het doende. Het is naar het woord van
Oosten van ons land neergekomen is. Churchiil ln zijn jongste Lagerhuis-
rede voorts een siukje van het
Kief zozeer oir. strategische redenen:
de argeloze burger doet maar het „hoofrioffensiel" der Geallieerden op
beste, krijgskundige beschouwingen J,et huidige ogenblik. Het is naar dit-
achterwege te laten, op het ogenblik zelfde woord een stukje van net
dat hfj arbeiderswijken ln vlammen „fundament'waarop in de komende
ziet opgaan en kerken in puin vallen, weken en maanden de plannen voor
Evenmin omdat het aantal doden en dp Anglo-Amerikaanse invasie wor-
den gebouwd.
Daarin schuilt een beslissend deeï
van dit bloedige memento. Laat ons
hopen, dat althans uit de rouw van
ontelbare vertwijfelde gezinnen, uit
gewonden dat van vorige bombarde
menten overtreft: de cijfers van de
eerste dagen zijn geen volledige
cijfers en het opruimlngswerk is dit
maal zo omvangrijk en over zoveel
punten verdeeld, dat vergelijklngs- het offer van nog ongetelde doden
materiaal een zeer voorlopig karakter en verminkten deze ene grote waar-
moet dragen. Dat de burgerbevolking held in volle omvang spreken zal iat
in. zijn behuizing, in zijn cultuur- het gehele Nederlandse volk: Wat
waarden, in alles wat haar dierbaar thans in Nijmegen, Enschede en
is binnen weinige minuten eindeloos Arnhem, in een hele reeks kleinere
veel verloren heeft. - het is al even- piaatsen pp hetzelfde ogenblik, tot
zeer een zaak van schrijnende, on- rampzalige ervaring werd, dat is een
middellijke belevenis en niet ln de Ervaring die ons ganse volk uiS de
eerste plaats van vergrotende of over- etgene moet zien en waarvan het
treffende trap.
Maar door één opvallend punt on
derscheidt zich dit nieuwe drama van
zoveel vorige: door zijn .verspreiding
over vele plaatsen tegelijk over een
zich niet lichtvaardig los kan maken,
zonder de onschuldige slachtoffers
onrecht te doen.
Het is niet waar, dat de (in Ne
derland allang niet meer zo vurig
Heropening Mauriishuls
Met Ingang van 6 Maart a.s.
bet Maurttshuis weer voor bet publiek
worden opengesteld.
Ook woningen verwoest
in Arnhem
(NIJMEGEN, 23 Febr. De oude
stad Nijmegen is gistermiddag zeer
zwaar getroffen. De Angelsaksische
bommenwerpers, die men zo vaak
hoog over had zien vliegen op weg
naar de Duitse steden, keerden zich
plotseling tegen deze Nederlandse
stad. Op tal van plaatsen vielen
brisant- en brandbommen, die on
middellijk een groot aantal slacht
offers maakten. Steekvlammen scho
ten op uit de stad en de torens van
de veertiende-eeuwse St.-Stevenskerk.
en die van de Karmel, het meester-
bouwwerk van Ed. Cuypers, zag men
waggelen en omlaagstorten. Overal
ln de straten vielen mensen neer,
bloedend, verminkt. Gehele straten
waren plotseling in een vuurzee ver
anderd, te midden waarvan gewonde
mensen om hulp jammerden. De
brandweer stond voor een schijnbaar
hopeloze taak; vier kerken brandden
als laaiende fakkels, want behalve
de Stevens en de Karmel brandden
ook de St.-Canisluskerk van de
paters Jezuïeten en de St. Francis-
cus. Snel breidde hèc vuur zich uit.
Men redde wat te redden was, men
bluste waar men kon, men hielp
waar maar mogelijk.
De brandweer, later versterkt uit
omliggende plaatsen, de dienst der
luchtbescherming, het poliiécorps,
W.A.-mannen, en talrijke andere vrij
willigers waren uren.lang bezig om
het vuur meester te worden, gewon
den te verzorgen en mensen te hel
pen, die met een slag beroofd waren
van hun bezit. Geredde meubelen
werden op pleinen, en in parken bij
eengebracht. Daklozen kregen de
eigen dag nog van gemeentewege
warm voedsel.
Het aantal doden en gewonden, is
nog niet bij benadering op te geven;
talrijke slachtoffers liggen nog onder
de puinhopen. De schade is enorm.
De mooie oude stad is plotseling een
zwaar gehavende stad, een toonbeeld
van. oorlogsellende geworden.
De Grote of Stevenskerk te Nij
megen dateert uit de dertiende eeuw,
doch werd in haar huidige gedaante
eerst tweehonderd jaar later vol
tooid, zij het dan, dat ook toen het
bouwplan in zover niet was uitge
voerd, dat de middenbeuk niet tot
groter hoogte dan de zijbeuken was
opgetrokken. Het bedehuis, gemengd
van karakter daar het deels met
hout, deels met steen is gedekt, was
nu tot een z.g. hallenkerk geworden,
welk in Duitsland verbreid type zich
van de Franse gothïek onderscheidt
.door minder geprononceerde verti
cale lijnen en concentratie van het
licht in de zijbeuken. De Stevens-
kerk is enig in ons land door haar
Zuiderportaal, dat als een veelhoekig
baldakijn op pijlers is gebouwd voor
de gevel en dus los staat van hst
eigenlijke bouwwerk.
Het inwendige van de kerk, die
men van de Grote Markt slechts kan
bereiken via de zeer fraaie „kerk-
boog", onderscheidt zich door de ge
sneden meubelen uit de 17e eeuw en
de koperen kronen. In het koor be~
vindt zich het grafteken van Catha-
rina van Bourbon, echtgenote van
hertog Adolf van Gelder en over
leden in 1512. De toren, die thans
geheel is ingestort, trok de ap-
dacht door zijn sierlijke. luchtige
spits uit de 17e eeuw, welke enige
overeenkomst vertoonde met die van
de Oude Kerk te Amsterdam,
Enorme schade in Enschede
Een A.N.F.-correspondent meldt uit
Enschede: Onze stad is Dinsdag het
slachtoffer geworden van een terreur
aanval der Angelsaksen. waarbij voor
al de arbeidersbevolking zwaar ge
troffen is. Enschede was trots op zijn
moderne arbeiderswoningen, nu ziet
het met verbeten woede op de zwarte
puinhopen daarvan. Een zeer groot i
aantal brandbommen werd ov%r de
stad uitgestrooid, waardoor zeer
talrijke en omvangrijke branden ont
stonden. Met grote inspanning is men
er tenslotte in geslaagd de branden
meester te worden, maar de tranen
komen iemand in de ogen, wanneer
hii al die arme berooide mensen, ziet.
Sommigen hebben neg wat kunnen
redden, en zii bewaken nu zorgvuldig
wat er overbleef van hun huiskamer
en slaapkamer, van bedden en linnen
goed. Onderlinge hulp heeft nog veel
erger ramp voorkomen, maar het is
zo al erg genoeg. Als een grote ramp
voelt men ook de volkomen verwoes
ting van de prachtige openbare lees
zaal en bibliotheek, een der beste in
den lande. Drie kerken zijn in de as
gelegd, een katholieke, een hervormde
en een gereformeerde kerk.
Het aantal doden is tot nog toe
niet zeer hoog. maar de materiële
schade is enorm.
Brisantbommen op Arnhem
Dinsdagmiddag heeft de vreedzame
Arnhemse burgerij op hoogst pijnlijke
wijze kennis gemaakt met de onver
antwoordelijke Anglo-Amerikaanse
oorlogvoering. In het bijzonder geldt
dit voor de bewoners van twee wijken,
waarop een reeks brisantbommen zijn
neergeworpen, welke rouw en ook
groot leed van andere aard hebben
gebracht over velen. Talrijke huizen
werden volkomen vernield. Bovendien
kregen in de onmiddellijke nabijheid
gelegen huizen zo grote schade, dat
zü volkomen onbewoonbaar zijn. Nog
belangrijk groter is het aantal huizen,
die tijdelijk geheel of gedeeltelijk on
bewoonbaar zifn geworden door de
gevolgen van de luchtdruk, die veie
honderden ruiten deed springen, tal
loze pannen van de daken rukte,
plafonds Ineen deed storten en inboe
dels ruïneerde. Veel erger is oog, dat
zoveel onschuldige levens plotseling
zijn weggerukt en mensen misschien
voor altijd ziin verminkt. De lucht
beschermingsdienst, de geneeskundige
dienst en de technische noodhulp zijn
terstond begonnen met het allervoor
naamste: het redden, van zoveel mo
gelijk mensenlevens. In de loop van
de middag waren talrijke zwaar gé-
wonden naar de ziekenhuizen over
gebracht.
Behalve de officiële diensten heb
ben ook tal van burgers zeer doel
treffend hulp verleend. Dank zil de
medewerking van buurtgenoten,;
vrienden en kennissen hadden vrijwel
alle getroffenen binnen enkele uren
nieuw onderdak,
ganse landstreek. Ongeveer terzelfder gewenste) invasie een loterij is,
tijd werden Nijmegen. Enschede en waarbij wij allemaal een hoofdprijs
Arnhem zwaar, een reeks andere winnen en slechts hier en daar
plaatsen in geringere, mate getroffen, iemand de prijs van de loten be-
Afschuwelyke ervaringen van deze taait. Het is evenmin waar, dat het
soort spreken Immer slechts in volle hier gaat -om „een paar moeilijke
omvang tot de rechtstreeks getrof- dagen". Ook Churchill zelf heeft er
fenen. Het leed van de moeder, die thans alvast op voorbereid, dat ai-
door de éne donderslag haar kind ver- iEEu de luchtbombardementen voor-
loor, van de kinderschaar, die zich lopig reeds tot diep in de zomer wor-
zonder ouders ziet, van arbeldersge- den voortgezet. Hij heeft van de
zinnen, aie m een lange rij met Duitse strijdkrachten een beeld ge-
een ganse straat.hun enige bezit ter geven öat niec bepaald op een nabij
wereld en het dak boven hun hoofd gin de van de oorlog wijst,
in vlammen op zien gaan, van een Da; betekent in het kader van de
naar voorjaar zwemende, heldere geallieerde plannen een beproeving,
winterdag, die op het onverwachtst die over „een paar moeilijke dagen"
vervuld wordt van bloed en klachten, ver uit reikt. De oorlog, die men vaa
dat alles laat zich ook met het de overzijde van het Kanaal thar.3
best-bedoelde woord niet benaderen, hier binnendragen, wil, is een geheel
En „men" vergeet snel, wanneer het andere dan die van 10 tot 15 Mei
niet de eigen zoon was. die werd ver- lt.4.0, die aan het overgrote deel van
minkt, wanneer het niet de eigen hetNederlandse volk als een onbe-
moeder was, die omkwam en wanneer grtpen schaduw en zonder orunld-
het niet dé eigen haardstede was, die dellijk leed voorbijflitste. De brand-
in vlammen opging bommenlaüingen, die Brits-Ameri-
Daarom juist is misschien ditmaal bommenwerpers thans cper
de gelijktijdigheid van verschillende
van deze rampen het duidelijkst
„memento", een nauwelijks nog mis
te verstaan vermaan. De oorlogswer-
kelljkheld. is een nabije werkelijkheid
geworden, de lichtvaardige vreug
dekreten over invasie en bevrijding
zijn aan een ontzettende ervaring
getoetst.
Laten wij ons op dit ogenblik niet
begeven in de vraag, of dit misschien
nog pas een „begin" is. Het is een
onmiddellijk te omvatten troosteloos
een ganse arbeiderswijk on Enschede
uitstrooiden en die nu eenmaal van
nature niet gericht kunnen worden
tegen een zuiver omlijnd militair
doeL ipieken een duidelijke taal.
Een tot dusverre door de meesten
uier of onvoldoende begrepen wer
kelijkheid is rampzalig nabij geko
men. Moge het Nederlandse volk
aan de baar der doden van toaus
althans dt legendarische werkelijk
heidszin hervinden, die het bij zo
veel oaverantn ^oioeiijk invaris-ge
juich, op onderscheiden punten
vergat.
Regeling van de handel
in rundvee
DEN HAAG, 23 Febr. Het 3e-
drijfschap voor Vee en Vlees maakt
m een officiële publicatie de nieuwe,
reeds aangekondigde regeling voor de
handel in rundvee bekend. Het blijkt,
dat tot tijdelijke sluiting van de
markten zal worden overgegaan en
Uat met ingang van Maandag 6 Maart
as. taxa tie mark ten voor gebruiks- en
atamboekvee worden ingesteld. Van
eüe datum af zullen veehouders ter
foldoening aan hm aanslag in de
verplichte veelevering, zowel ge-
bruiksvee als slachtvee kunnen
leveren, mits uit eigen veestapel. Het
Bedrijfschap behoudt zich echter het
recht voor de dieren, waarvoor geen
kopem-sijnxit-die ..voor. de-riteesvoor-
dening nodig'ö?n. naar de slachtvee-
markt te-verwijzen.
Het rundvee zal alleen aangeboden
en in ontvangst genomen kunnen
worden door bemiddeling van han
delaren, die over een voorlopige er
kenning moeten beschikken. Deze er
kenning. die onder bepaalde voor
waarden wordt verleend, moet vóör
1 Maart a.s. worden aangevraagd. Be
langhebbenden dienen de officiële
publicatie nauwkeurig te raadplegen,
Post voor vrijwilligers
Het SS-Ersat2koranian.de Niederlan4e in
Den Haag. maakt, in verband met kët
zenden van. post aan. vrijwilligers, die
dienen, bij de eenheden der Waffen-SS,
ot die in lazaretten. Genesungsheime
enz. liggen, bet volgende bekend:
Alle brieven tijdschriften en pakjes
moeten in. het vervolg geadresseerd zijn
als VOlgt: An das SS-HaupUmt D II-2,
Deutsche Dienst post. Maastricht.
Z.ur Weiterleitung an: naam:....
(adres of veld.postnr.)
Daardoor zal de verzending van de
veldpost in het vervolg minder vertra
ging ondervinden. Brieven, rijdschriften
en pakjes moeten duidelijk van. naam
en adres voorzien zijn en ook het adres
van den afzender moet er duidelijk op
vermeld zijn. Eet verdient aanbeveling
in de pakjes ook een adres bij te voegen
en deze stevig te verpakken. Tot 100
gram is alles vrij van porti. Tijdschrif
ten en pakjes boven de 100 gram moeten
van Zulassungsmarken voorzien zijn als
deze naar een veldpostnuramer gezonden
worden en mogen, niet zwaarder zijn
dan 1000 gram. Voor zwaardere pakjes
tot 2ooo gram moeten twee Zulassungs-
marken geplakt worden. Pakjes aan ge
wone adressen, dus niet aan veldpost-
nummers, mogen niet zwaarder zijn dan
1000 gram.
Luchtveldpos tbr leven moeten van t
luchtpostzegeis voorzien zijn en op de
brief moet vermeld zijn: luehtveldposc.
Luchtveld postzegels en toelatingszegels
worden door de vrijwilligers aan hun
familieleden toegezonden.
Het is in het belang der familieleden
zelf, dat aan de voorschriften de hand
gehouden wordt, want dan heeft men
•neer zekerheid, dat de post geen ver
traging ondervindt en op de plaats van
bestemming aankomt. In het vervolg
moeten dus brieven tijdschriften en
.?kjes voor de vrijwilligers nkt meer
raar het SS-Ersatzkommando JSieder-
lande 3n Den Haag gezonden worden.
De veldpost voor de vrijwilligers wordt
door de Hollandse post aangenomen en
ln plaatsen waar kantoren van. de Duit
se Dlenstpost gevestigd z'Jn. kan men de
veldpost daar bezorgen. Ook kan men
bij de Duitse dlenstpost geld verzenden
op veldpostwissels voor de vrijwilligers
bij alle eenheden der Weermacht en
Waffen-SS.
Tot en met i Maart;
Bonnen 09 en 10 voor brood,
beschuit, aardappelen (09 en 09
toeslag eerste week en 10 en 10
toeslag tweede week), melk,
taptemelk, (1% liter plus 50 gr.
taptemelkpoeder), vlees en tabak
(uitsluitend kerftabak op beide
bonnen). MeLkbormen blijven
geldig txeu 18 Maart.
Voorts: bloem: 056 en 057;
peulvruchten: 055 (250 gr.};
gort; Reserve D20 (250 "gr.);
ryst of gort: Reserve E2C (250
gr.)vermicelli of maizena: 054
(100 gr.} kaas: 053 (100 gr, 20
.plus)-suiker:-. 053-,-(500 - gr»)-;
jam: 051 (250 gr.)versnape
ringen: 09 (150 gr.)boter of
margarine: „Boter 09A (125 gr.
margarine), „Boter 09B" (100 gr.
bak- en braadvet). Reserve B17.
C17, Dl7 en E 17 (125 gr. boter);
voorts oude bonnen „Boter 06A"
(100 gr. bak- en braadvet) en
,3oter 08A" (125 gr. margarine).
Sinaasappelen: Bon 10 ver-
snaperingen inleveren bij den
winkelier fc.m. Zaterdag 26 Febr.
.ter verkrijging van 500 gr:,
sinaasappelen. Aflevering ge
schiedt van 4 Maart af.
Tot en'met' 18 Maart:rin
zeep; 050 een rantsoen e^h-
heidszeep, 049, Reserve CI8, DIS
en El8 één rantsoen waspoederj
Reserve E19 één rantsoen toilet-.
zeep.
Oproep
Keuring Landwacht Nederland
Me»r dan ooit „ia het noodzakelijk. In
ons land. de orde en de regelm&at. die door
ongure elementen, wordt verstoord, met
alle kracht te handhaven. ,De weerbaar
heid van de beweging: moet tot het uiter
ste worden opgevoerd. De beste dienst,
die gij, natlonaal-soclaJls^en. aan het
vaderland kunt bewljacn, is nu ln de
Landwacht de wapenen op te nemen en
u in te schakelen in het corps van de
Landwacht Nederland, dat wij aan het
opbouwen zijn. Meldt u daarom ter keu
ring voor de Landwacht Nederland op
25 Febr. 1944 te Den Haag in het gebouw
„Arolcitla", Westelnde 15, van 9 tot 12
uur.
Lidmaatschapskaart Germaanse SS.
N.S.B., W.A. of Jeugdstorm meenemen.
De wnd. Gewestelijk Kommandeur
voor Zuid-Holland cn Zeeland.
Bckerc om petitie. Op do Zaterdag
gehouden bestuursvergadering heeft de
N.VF. besloten de bekercompetitie op
12 Maart te doen beginnen.
Tweede klasscrs. Zondag spelen in
district II A: BMT—DVS, Gouda—Quick,
HW—UW, VIOS—Velox: B: Coal—Ex
celsior, 6WSVW, Unitas—CW.
Het Rotterdamse elftal, dat op de
Technische Dag tegen het Amster
damse elftal in het Stadion van Ajax
zal spelen, is als volgt samengesteld:
d.: Huisman (Coal); a.: Oldenburg
(Feljenoord) en Louwe (Xerxés); m.:
De Leeuw (Xerxes). J. en C. Foulus:
(beiden H-DVS)v.: Se ton (Sparta)»
Benningshof (REU). Lagendaal (Xer.
xes), Wilkes (Xerxes) en Borrani
(H-DVS). Reserves zijn: v. d. Draay
(Sparta), v. d. Moer (H-nVS), Rijs-
houwer (Nerxes) en v\ d. I-Sij: j
(Feyenoord).
Het elftal van de Rotterdamse j
tweede kiassers. dat die dag op het-
terrein, van. RFC te Rotterdam tegen
de Amsterdamse tweedekiassers inj-.;
het veld komt. zieter als volgt uit: 'i-
d.: Landman (Neptunus); a.: B.. 't
Hart (Coal) en M. Smits (Excelsior)
m.: Gelderblom (CW). Bal (Excel-
sior) en De Bruto (SVV); v.: Zaanen.
(CW). Wouters (Overmaas). Braahis
(Excelsior), Van Bockum (CVV) eikl.
Kilsdonk (Excelsior). Reserves zijn:
Van Vught(Slikkerveer). Hoogen-
doorn (Neptunus), Ernst (Excelsior)
en Bakker (Coal).
OostWest uitgesteld
De districtswedstrijd tussen Oost.
en West. welke op Zondag 5 Maart
in het Goffert-stadion te Nijmegen
zou worden gespeeld, is tot nadere
datum uitgesteld.
D.F.C.—Sparta uitgesteld
De voor a.s Zondag vastgestelde
wedstrijd D.F.C.—Sparta is tot een
nader te bepalen datum uitgesteld.
Keurkorps N.G.V. De heer A. E.
Klazema, de leider van de Haagse
gymnastiekvereniging „Donar", is
door de technische leiding van heb
N.G.V. aangewezen als leider van hefc
herenkeurcorps van het Gymnastiek.
Verbond. Daarmede is men tot de
oude toestand teruggekeerd en heeft
men de leiding van het heren-; en
dameskeurcorps in twee verschil
lende handen gelegd. De heer K.
Meyer blijft leider van het dames
keurcorps.
De zon gaat vanavond onder om
18.07 uur en komt morgen op om
7.39 uur.
De verduisteringstijden zijn In de
weck van 20 tot 27 Februari van
18.15 uur tot 7.30 uur.
