sMgf
-.vd ËND£
MELBi
TttJEï
hilling
friesch
Sinar Laoet wil begrip brengen
voor de Indonesische cultuur
^©eioaai» beh&tó
Transparanta
s.ft. Scholten
Een beminnelijk boek
ERUGA
Sneeuwvlok - de Eskimo"
Sïffi,«{'jfs,TsasfS
GEÖH.TLN HOI
jajmiBBaBïa
.FLEUROP
Hans Pfitzner
werd 75 jaar
Zorg voor onze ooriogsgewonden
Een schrijnend probleem
Geen plaats voor
liefdadigheid
Geldige bonnen
Radioprogramma
Ijlr Om d© 1
j. „DE ^EÜBELBEUE
ZATERDAG 13 MEI I944
\kf i} hadden afgesproken, elkander
's ochtends m «He vroegte uddr
het vertrek van het geselschap te
ontmoeten in de icncTi „tn het
station", voor een interview over het
1oerk en het streven t*«» „Sinar
Laoet'*. „TFü" dat waren Tori Adjah,
de jonge artistieke leider van dit
Indonesische song-, dans- en mw.5i6'c»
gezelschap, en wiu verslaggever,
,Jn het station" is echter m Eot-
ierdatn een vaag begrip en dat had
tot gevolg, dat Tori Adjah in het
M aassta tion wachtte en schrijver
dezes in DJ*.... Een half uurtje
voor het tijdstip van vertrek van de
irotn toerri het misver^and evenwel
opgehelderd en zo kwam het dan
toch nog tot een interview, zelfs nog
•vrii wat langer dan de traditionele
„vijf-minuten", zij het dan niet i-t de
wachtkamer, maar i*«»u'ej/e de
volte in de treinen en het drei jende
plaatsgebrek op de <re-?pianJc van
een wagon!
Daar vertelt Tori Adjahzakelijk,
de tijd zo economisch mogelijk ge
bruikend:
Dg leden van ons ensemble zijn
voornamelijk mensen van de Rot
terdamse lAoyd en de Maatschappij
Nederland, benevens enkele afgesiu-
deerden. In 191/S hebben we (Ut ge
zelschap gevormd en we traden
daarm.ee in October voar het eerst
op. Ons doel ie, in Nederland begrip
Interview op de -treeplank
te brengen voor de Indonesische cul
tuur. Zo kunnen van de nood,
dat We door de oorlog niet weg kun
nen, een deugd maken. De TVester-
llng moet in mijn volk geen volle
van onderworpen bruine mensen
zienmaar een volk, dat over een
grote beschaving beschiktover een
eeuw onoude cultuur.
Elke Indonesiër is ran geboorte
een artist,' hij kan zingen, dansen of
musiceren. Dans is het belangrijle
ste: daarin ~ie ik de incarnatie van.
de ziel van Java; daarin wordt alles
tot uitdrukking gebracht. Zijn aan
geboren lenigheid, zijn soepelheid
maakt den /ndonesiër bij uitstek ge
schikt voor de dans; zijn gevoel voor
kleuren werkt er voorts toe mede,
zijn dansen tot iets onvergetelijks te
maken. Daar komt nog bij, dat de
Indonesiër in het algemeen goed in
staat is, zijn gevoelens te verbergen,
hij beheerst zich intens en heeft zijn
Jichaam onder contróle, Zietpeen ook,
en zelfs m de eerste plaats, nodig
is voor deze dansen.
De mooiste dansen ~yn m.i. de
Sarimpide Klono en de Ardjoeno-
fragnienten. In de eerste komt de
prachtige reinheid, de onderworpen
heid en de schuchterheid van onze
vrouioen tot uitdrukking; in de
tweede de ijdelheut en de praalzucht
van onze vorsten. De Ardjoenodan-
sen zijn symbolisch voor rfc kracht
en de macht van Javaj zoals het was
■vóór, onder invloed van het Bm-
doeïsme, het tijdperk van de con
templatie begon, het tijdperk dus
van bezinning en van inkeer tot
het goede. De Sarimpi hebben
icij niet op het programma, om
dat de adat (het gewoonterecht
wil, dat deze uitsluitend door Indo
nesische maagden van vorstelljken
bloede wordt gedanst; de Klono en
de Ardjoeno fragment en wel. De
Klono echter is voor den Westerling
minder pakkend, omdat zij weinig
actie geeft.
~Wat Uw muziek betreftt zo 'on
derbreekt de interviewer hier, ligt
bif Uw gezelschap de nadruk blijk
baar niet op de gamelan, maar op
de krontjong en er is ook veel kron
tjongzang. Is dat artistiek wel ver
antwoord; krontjong immers is geen
oorspronkelijke Indonesische cul
tuuruiting, maar verbasterde Por
tugese muziek op Westerse instru
menten?
Dat ie onpetwif/eld juist, maar
de krontjong ts in Indonesië volko
men ingeburgerd en bovendien zijn
haar melodieën van waardeomdat
Demonstratie
De gehele dag wordt geloond
hoe U deze mooie platliekver) zeer
eenvoudig zeil kunt aanbrengen
op Uw oude behang en kalkmuren.
O Gebruiksklaar Afwasbanr
•MAIM£N£5SHLAAN lOUXIJCHrt
«OTTEiDAy.W
^HOOGSTRAAT TEL. «51SIJ
i Ingezonden meaedenngen i
NU gemaLkcltjkt
te krijgen:
Behalve de gortbon it nu Ook
de bavermoucbon beschikbaar
voor Tjlansparanta. Een dub
bele gelegenheid dus voor her
verkrijgen vin de eenige Ne-
derUndsehe aardappel tapioca,
aco kostelijk voor pap, soep,
pudding en vla.
Aardappclvwlfafattcn
men er de diverse volkskarakters
uit kan leren kennen: de krijgshaf
tigheid va 11 de Ambonezen, de vro
lijkheid ran lie Mcnadonezen, Ti me
lancholie va» de Javanen. Daarom
zingen we dan ook liederen Van de
verschillen dg eilanden.
Was het niet mogelijk, die ver
schillen in de volksaard op andere
wijze te tonen
Ja, men zon ze ook t» volks
dansen kunne» demonstreren, maar
deze komen op het Westerse toneel
«iet geheel tot hun recht, omdat ze
een hoeveelheid décors vereisen, of
eigenlijk zelfs een sfeer, die hier
niet te verwezenlijken u. Toch ko
men we na afloop van deze tournée
met een nieuu> piogrQmma, waarin
meer volksdansen ioorden opgeno
men, die ee?i beeld zullen geven van
heel Indonesië. Wij hebben daarvan
veel verujfichliny.
Het publiek vindt de krontjong
blijkbaar het mooiste en misschien
is by de keuze van het huidige pro
gramma de commerciële factor ook
ta« invloed geweest! wagen we nog,
teiwyï de deuren reeds gesloten wor
den 01 ire den stationschef hc+sn
roepen: .Alles klaar!"
.4ch, ieder programma is nis
eenmaal nu» of meer een compro
mis tussen wat artistiek gewenst c«
commercieel geboden is, antwoordt
Ton Adjah n» door het coupé
raampje, maar typisch is, dat men
vooral in dit deel van tiet land st
veel voelt voor ,JIci, kei" en „Ajoon-
Ajoonhet Noorden, in Gronin
gen en Friesland, toaar me» nauivtr
aan de eigen cultuur gebonden is,
heeft me» ook meer begrip voor
ónze cultuur vn daar vooial vraagt
men «aar meer klassiek!
De chef steekt zijn vertrelcxchijf
omhoog, wij" tcissele» en groet, die
eigenlijk „Talnt!" had moeten lui
de», mao» die in doodgewoon Wes
ters „Tot ctens.'" zeker even harte
lijk klinkte» de trein zet zich in
bewegtng, den enthousiasten Tori
Adjah en „Sinar Daoet" naar andere
plaatsen 1» ons land Voerend, waar
ze stellig ook weer met veel succes
een indruk va» hun Oosterse cultuur
aan belangstellende Westerlingen
zullen geven.
Bruidsdans vit de Minahassa, uitge
voerd. door JSoeka flati en den be
gaafden Toemjati.
(Eigen archieffoto.)
Ook in Nederland is de Duitse
toondichter en dirigent prof. dr.
Hans Pfitzner geen onbekende. Men
heeft hem in beide hoedanigheden
nader leren kennen op een Pfitzner.
muzJekfee&t van de Nederlandse Om
roep in 1941; men kende hem. reeds
als componist, door uitvoering van zyn
wei ken door het Concertgebouworkest
en het Rotterdams Philharmonisch
Orkest. Gaspar Cassadó speelde in
December 1940 Pfitzner's Celloconcert
en in de kamermuziekzaal zyn het
Trio, de Sonate en verschillende lie
deren reeds meermalen de vertegen
woordigers van zijn toondichtersper.
sooalijkbcid geweest. Nu hy dezer
dagen 75 jaar
werd. is er alle
aanleiding
nog even by
deze bijzon
dere figuur in
het muziek
jeven stil te
staan.
Men heeft
Pfitzner wel
„den laatstcn
romanticus"
genoemd;
hem, die een.
musicoloog als
Paul Bekker
aanviel om
zijn „overdre
ven romanti
sering" van de
figuur Beet.
hoven en die
(Foto-archief A.P.) zyn hele leven
heeft gevoch
ten tegen verkrachting van toondich.
teriljke bedoelingen door eigengereide
dirigenten en solisten. Natuurlijk was
romantiek hem niet vreemd, zoals zij
op den duur aan geen enkele ware
kunstuiting vreemd zal zyn. Maar zijn
componeerstyi richt zich zeker meer
naar het objectief absolute dan naar
het subjectief romantische.
In Moskou als zoon van Duitse
ouders geboren, verhuisde hij reeds
op jeugdige leeftijd naar Frankfort
a/M., waar zijn Vader kapelmeester
werd' van het stedelijk theater en
zijn begaafden zoon het eerste mu-
ziekonderrlcht gaf. Na zijn studie
aan het befaamde Hoch-se conser
vatorium te Frankfort werd hy op
23-jarige leeftqd leraar in piano en
compositie aan het conservatorium
te Koblenz, vervolgens kapelmeester
te Mainz en In 1897 hoofdleraar in
compositie aan het Stern-se Conser
vatorium te Beriyn, benevens diri
gent van het Theater des Westens
en van het Münchener Ka'im-orkest.
In 1910 volgde hij den beroemden
Stcckhausen op als directeur van het
conservatorium te Straatsburg waar
hij tot ere-aoctor werd benoemd. Na
de oorlog dirigeerde hij nog te Mun-
chen en te Koburg, om daarna de
leiding der meesterklasse voor com
positie aan de Berlijnse muzlekhoge-
school te aanvaarden, tot hij in 1929,
geprikkeld door de naar zijn me
ning te weinig aan zijn zestigste ver
jaardag geschonken aandacht, zyn
functie te Berlijn, voor een gelijk
soortige te München ruilde.
Pfitzner was IJveraar voor een zul.
ver Duits-nationaie kunst en weerde
zoveel mogelijk rassen-vreemde ele
menten, die hij als bederfbrengend
beschouwde. Om zijn figuur groe
peerde zich de „Pfitzner-Verein für
deutsche Tonkunst", die zijn werk
propageerde. Zijn verdiensten zag hy
behalve door een ere-doctoraat en.
een professoraat erkend door de toe
kenning der Beethoven-medaille In
December j.l.
^en van de mooiste boeken, die
fcde laatste jaren verschenen zijn,
is „Meneer Kortüm" van Kurt Kluge.
Kluge, wiens „Zaubergeige" (Een
vigol zingt door de wereld) hier al
eerder werd aangekondigd, is een
beminnelijk wijsgeer. Hij bekijkt de
wereld met een zacht en rustig be
grip, dat weldadig aandoet. Hij doet
ons denken aan Van Schendel in
diens beste bladzijden, b.v. in „De
wereld een dansfeest". Maar terwijl
Van Schendel, overigens niet in dit
meesterlijke boek, maar In ander
werk, wei eens slaperig dreigt te
worden en een tikje eentonig, is
daarvan bij Kurt Kluge geen sprake.
Kluge ia heel levendig zij bet
volstrekt zonder „lawaai", want alles
aan deze kunst is verinnerlijking
en heeft een uiterst boeiend rhyth-
me, kort en gebonden, in dan weer
uitvloeiend in een brede en stille
rust en vreedzame beschouwelijkheid.
Zijn verhaal vertelt van kleine, ge
wone dingen, van een klein stadje
en een klein dorpje in Thüringen.
Het geeft fel en scherp de mensen
daarin. Een zeeman, die hotel-
exploitant wordt, maar die de gasten
zijn huls voorby ziet trekken en die
dan driftig naar wegen, zoekt om
deze toestand te verand aren. B.v.;
door de bouw van. een aantrekkelijk
heid in dit bergland: n.Ieen.
berg. zij het dan een berg van
scherven. Een schoolmeester. Een
toneelspeelster. Gewone mensen, on
gewoon scherp gezien. Wat doen de
mensen in dit bergdorp? Zij maken
maskers, m huisindustrie. Met. een
flits wordt deze huisindustrie gege
ven: zo scherp, dat het beeld bij
een ander schrijver allicht zou blij
ven steken in de sociale aanklacht.
Ook die staat hier. Maar verder
wordt een diepere gedachte opge
nomen: de mens is een maskerma
ker, een maskerdrager. De school
meester geeft zün laatste geldstuk
uit om twee maskers te ^Pen van
deze rusteloos-werkende »-.<->kerma-
kers en door de Thüringse nacht
loopt hfj zachtjes naar huis en hij
droomt van hoe wonderlijke mas
kerdragers, maskermakers de men
sen zijn.
Een houthakker klaagt, dat de kin
deren zo weinig Ieren „door het
verdomde werken":
„De kinderen moeten geld verdie
nen. Bij ons werkt iedereen thuis.
De kinderen ook. Wij maken in
Besenrode maskers. In hoofdzaak
tenminste. Maar ook vlaggen en
thermometers. Op het ogenblik gaat
het een beetje beter. Vlaggen worden
goddank tamelijk veel gebruikt.
Thermometers nog niet zo erg veel.
Nu ja, als 't je slecht gaat, Is het
ook onverschillig, of je weet, met
hoeveel graden Je niets in je maag
hebt. En met de maskers is het
helemaal niets gedaan. Dat is jam
mer. De mensen lopen vandaag
liever naakt in het gezicht?"
„Hoezo .naakt?"
Xn het gezicht! Ik bedoel, ze ma
ken geen onnodige drukte meer en
ia ten je hun wérkelijke gezicht zien.
Ook als ze vrolijk zyn. Dat is niet
bepaald voordelig voor de masker-
makers."
(En als de schoolmeester, die dit
CT„prek voert, dan voorstelt om
volksfeesten met maskers ten bate
van de maskermakers te organise
ren).
..Goed zo, meneer! Optochten!
Weet u meneer, als een mens zo
echt. volop begint te leven, dan laat
hij dat niet graag zien, nee, dan
bindt hij zich liever van tevoren
een masker voor. Daar kijkt niemand
achter."
Ziehier een enkele „illustratie" uk
het eerste deel, een boek op zichzelf,
van .Meneer Kortum", dat onder
de tiLel „De zilveren windwijzer",
verpieckt- met een kleurige plaat,
ouderwets is uitgegeven bij Ad. M.
C. Stok3 Zuld-Holl. Uitgeversmij.
M. Walters
□KronïeV van <3a I
Volkstuin 1
Maïs planten
De laatste Jaren ls bet planten van
mins hoe langer hos meer ln trek ge
komen, en ook dit Jaar zal menigeen
Jn zijn tula een plaata voor dit gewas
willen reserveren.
De geschikte tijd daartoe Is thans
■aangebroken. Later dan half M#l Is
voor het zetten vaa maia niet aan te
bevelen.
Zoals befcend mag worden veronder
steld, zijn het twee soorten, die voor
onze tuin In aanmerking komen,
namelijk pofmats en sulkermais. Wat
pofmais vetrelt. deze neemt met
iedere grondsoort genoegen, waarbij do
zwaardere gronden als regel niet de
grootste oogst opleveren. Waar de
mogelijkheid daartoe bestaat, verdient
bet wel aanbeveling, stikstofbemes
ting toe te passen, maar voor het
overige is geen speciale bodembewer
king nodig.
De zaden komen, evenals dat alge
meen bij de granen het geval is. dicht
aan de oppervlakte te liggen. Op een
onderlinge afstand van een halve tot
driekwart meter worden op een diepte
van 1 a 2 cm telkens drie zaden ge
legd.
De zwaarste variëteiten komen
uiteraard het verste uiteen te staan.
Het gebruik van pofmais geschiedt,
zoals men. weet, in het voorjaar, vol
gende op de oogst, tenzii kunstmatige
droging bij de kachel wordt toegepast
In dat geval kan oök "a Wnlets ge
bruik van de maïs gemaakt worden.
Geoogst wordt, wanneer de kolven
ep volle rijpheid zijn gekomen
Sutkermais, welke evenals pofmafc
Jn trek is, wordt thans tot uiterlijk,
de 1 natste week van Mei gezaaid. De
onderlinge afstand bedraagt bij deze
soort 50 tot 60 era,, waarbll a 4
korrels op een diepte van 2 tot 3 cm.
bijeengelegd worden.
Voorzover sommige korrels niet ont
kiemen. ls opnieuw zaaien, tneer aan
te bevelen dan het gebruikmaken
vau z.g. pootgoeu.
Voor het overige k«m uooi jtiei
ztif gezaaid heeft, het pootgoed wel
gebruikt worden, mits dit niet te veel
geleden heeft en snel van standplaats
kan verwisselen
Het is niet gewenst zoals som
migen doen ter besparing van ruimte
maïs m een lange rij te zetten.
Jen vierkant blokje grond is, me»
het oog op de bestuiving. zeker meer
aan te bevelen.
De bereiding van sulkermals kan op
verschillende manieren geschieden.
Er moet echter op worden gelet, dat
op het Juiste ogenblik wordt geoogst.
De meeldraden geven hiervoor een
goedo aanwijzing. Ziln deze n.I, ge
heel donker geworden en verdroogd,
terwijl de kolf flink vol aanvoelt en
bovendien glanzend groen ls. dan kan
het oogsten een aanvang n^en.
Voor de
vrouw
Gemengd meel
Gemengd meel kan bloem ln b'.jna
alle gerechten vervangen, In pap. via
en saus. Wie niet houdt van de sterk
uitkomende smaak van het gemengd
meel, kan. er bet beate gebakken, ge
rechten van maken, zoals ponnekoe-
ken. drie ln de pan. Een hartige va
riatie op dit laatste gerecht ls het
koekje met tomatensaus. Ook laat ge
mengd meel zich goed verwerken ln
het deeg voor koekjes, die bij de thee
gepresenteerd worden. Hier volgen de
recepten.
Hartige ilrle in de pan. 1 kopje
(15 gr.) gemengd meel, 3 lepels toma
tenketchup of tomatenslasaus, i kopje
water, een mespuntje bakpoeder, aro
ma. zout en een gesnipperd uitje of
fijngehakte selderij. Van het gemengd
meel, de tomatenketchup of slasaus,
de bakpoeder en het water een stevig
beslag maken. Naar smaak aroma,
zout. ul of fijngehakte selderij aan het
beslag toevoegen. In de koekenpan een
klontje margarine of vet smelten Van
het deeg kleine koekjes vormen en
deze langzaam bruin en gaar bakken.
Deze koekjes als voorgerecht of bij
groenten en aardappelen of bij de bo
terham geven.
Koekjes. 1 kopje 175 gr.) gemengd
meel. 1 lend margarine. 3 lepels sui
ker, 3 JepeB water, zout, 1 mespuntje
bakpoeder, kaneelsurrogaat. Alle be
standdelen door elkaar mengen en tot
een stevig soepel deeg kneden. Hiervan
een rol maken en. deze in duune plak
jes snijden. Een bakblik dun met mar
garine or vet Insmeren, de plakjes deeg
er od leggen en ln een warme oven
pl.m, vljrtien ruin, bruin, en gaar bak
ken. Of de plakjes in. een vetgemaakte
koekenpan leggen en pl.m. vijtlen min.
op een zacht vuurtje zachtjes bakken
met een deksel op de pan. De koekjes
omdraaien «n aan de andere zijde nog
tien min. zachtjes bakken
Twee premières bij he) Duitse
Theater
Het Duitse Theater zal op 20 Met la
de Stadsschouwburg te Den Haag de
eerste opvoering geven van Bernard
ShaWa blijspel „Pygmalion". Regie dr.
Karei Pater Biltz. décor Ernst Rufer. Op
23 Mei fEerste Pinksterdag) volgt, even
eens in de Stadsschouwburg te Den
Haag, de première van da opera „Zar
und. Zimmermann' van Lortzing, En
scenering Wolfgang Schnell, décor Ernst
Rufer, muzikale leiding Georg Pilowskl.
Er zUn de laatste tyd herhaalde
raaien klachten geuit over de
financiële verzorging van onze oor
logsgewonden van Mei 1940. De heer
J. C. Landman, hoofd van het Bureau
Militaire Oorlogsgewonden, heeft ons
uiteengezet, wat het instituut thans
doet en hoe het gedaan wordt. Het
aantal Nederlandse oorlogsinvaliden
uit de Meidagen van 1940 gaat de
honderd niet te boven, tenminste,
wat de ernstig invaliden betreft, dus
bijvoorbeeld zij, die een arm of een
been moesten missen, terwijl het
aantal minder erg gekwetsten in de
7000 loopt. In deze beide groepen zijn
de geesteszieken, die een aparte cate
gorie vormen, niet meegerekend.
Direct na de oorlog zyn deze invali
den in de militaire hospitalen ver
pleegd en later ook in de herstellings
oorden „Zuideveld", „Kareol" en
„Ursula". In de laatste instelling
worden uitsluitend verlamden ver
pleegd en daar deze verpleging per-
manent is, zullen zij waarschijnlijk
niet direct met financiële moeilijk
heden te kampen hebben. Ook kun
nen zy door een speciale arbeïds-
therapie kinderspeelgoed vervaardi
gen en worden aldus enigszins uit
hun gevoel van onmacht opgeheven.
Terug ïn de maatschappij
De andere gewonden moesten na
hun ontslag uit de hospitalen weer
in de maatschappij geplaatst worden.
Dit ging natuurlijk niet zonder moei
lijkheden. Want een ambachtsman,
die een of beide armen mist, of een
grondwerker, die een been verloren
heeft, kunnen hun oude beroep niet
meer uitoefenen.
Hierin tracht nu het Arbeidsbureau
voor Oorlogsinvaliden te voorzien
Het verleent bemiddeling tussen den
invalide en den werkgever, die voor
herscholing ln een ander en passend
beroep wil zorg dragen, hetgeen na
tuurlijk van allerlei wisselvalligheden
afhankelijk is.
Doch ook de financiële zij'de is v&n
zeer groot belang. En hier valt zeker
nog wel het een en ander te verbete
ren. Ontslagen militairen met de rang
van gewoon soldaat ontvangen name-
lyk in geval van ernstige invaliditeit
volgens de Pensioenwet op een pen
sioengrondslag van 1000 per jaar
zeventig procent van dit bedrag, ter
wijl in bijzondere gevallen dit bedrag
nog met een toeslag van twintig tol
veertig procent verhoogd kan worden.
In het uiterste geval kan een invalide
soldaat dus per jaar 840 uitgekeerd
krijgen, hetgeen op rond zeventig
gulden in de maand neerkomt.
Geen basis
Er is weinig verbeeldingskracht
voor nodig om te doorzien, dat dit
voor een gezin in deze tyd geen fi
nanciële basis kan zijr. Een lichtpunt
voor deze mensen is misschien, dat
de invalide oud-strijder door bemid
deling van het A.V.O. misschien aan
werk geholpen kan worden. Map
zelfs daarbij blijft de mogelijkheid
bestaan dat hij niet voldoende ver
dient out lu zyn eigen levensonder
houd te kunnen voorzien.
Door het Commissariaat ter Be
hartiging van de Belangen der Voor
malige Nederlandse Weermacht is e?n
regeling getroffen, waarby aan onze
oorlogsinvaliden het verschil tussen
het Rijkspencioen en het bedrag, dat
zij vóór de oorlog "verdienden, ver
hoogd met een zeker percentage voor
her- aanmerkelijk duurder geworden
levensonderhoud door deze instantie
betaald wordt, indien zij er bij de
hier besproken regeling op achteruit
mochten gaan.
Behalve het Rijk trachten ook
semi-officiële instanties er toe bij ie
dragen, de zorgen van onze ooriogs
gewonden wat te verlichten. De
Bioscoopbond bijvoorbeeld heeft vrije
toegangskaarten beschikbaar gesteld,
terwjjj Spoorwegen en trams vervoer-
bewüzen uitreikten.
Voor „liefdadigheid" is hier natuur
lijk geen plaats. Integendeel, deze
schuld aan onze gewonde strijders
moeten wij het gehele Nederlandse
volk op de meest eervolle wUze
inlossen en wij kur-nen dit op het
ogenblik niet beter doen dan hen
voor financiële moeilijkheden te
vrijwaren.
MtdeHclinsn,
Voor de kinderen
Een mooi letterraadsel
Beste nichtjes en neefjes,
Catrien Bulla uit Rotterdam heeft
mij een bed mooi letterraadsel gezon
den, dat wij samen deze week. eens
zullen oplossen. De spreuk, die wij
moeten Invullen, bestaat uit 41 letters
en Is heel vaak op een bord bij dc
verschillende- schoJen te le^en.
4. 29. 29, 3S. 16
3. 10. 13, 1&
7, 12
22, 26, S, 19
1. 2. 14, 18, 16
8, 31, 9, 31. 26, 33
23, 21, 25, 32
34. 27. 15, 20. 35
36. 37, 7. 38
28, 37. 17
30. IC, 34
40, 37, 41
19 de hoordstad van
een provincie
ls niet koud
wordt later een
vogel
ls een geldstuk van
weinig waarde
zijn verscheurende
dieren
gebruikt de glazen
wasser
zegt Iemand, die
lacht
ls een rivier "MJ
Den Bosch
bevindt zich tui
sen twee stenen
ls niet slim
ls een hoo;ddek»el
ls niet vast
la de vierde letter
van het A, B, C
En nu maaj aan de arbeid en aJa
Jullie de spreuk gevonden hebt. er ook
allemaal naar gehandeld. Er y'in weer
twaalf prijzen beschikbaar, die onder
de goede oplossers worden verloot.
Jullie kent mijn adres nu natuurlijk
wel: Oom Jan. p/a Redactie „HET
VOLK", Hekel veld 15 Amsterdam, Ver
geet vooral niet Je adres binnen ln Je
brief te zettend
Uit de raadsels van de vorige week,
waarvan ik weer honderden oplossin
gen binnen kreeg, komt: Het sprookje
is DOORNROOSJE (Apeldoorn,
roos. J e); de kindervriend is natuur
lijk Jullie ONDERWIJZER. De geluk
kige prijswinnaars ziin deze keer:
Meta. van, Sijk, Amsterdomsestraatweg
433, Utrecht-Zuilen: Gorrale Schilfer,
Willem de Zwjjgerlaan 47-1, Amster
dam; D, Bruinlngs, Mackayplein 14.
Maassluis; Pietje HeiJ, Henegouwer-
weg 54A. wadülnxveen: Mary Land-
kroon, Kattegat 1. Amsterdam; Saar-
tje de ->g, Pompstraat 42A, Rotter
dam-' Cobi van Pernis, Beek
laan en Haag: Bep Brouwer.
Meid* jX 27. Lelden; Grietje
Schip. 0.37, Annerv.Kanaal;
Toule iUmperraan, Pol 24I-I. Ulft.
Tanny Sronkhorut, Geitenkamp 16.
De zaak
Ricarda Huch
31)
Nauwelijks had de president het
hoofd naar Deruga toegewend of deze
riep geamuseerd uit: „Het hele ver
haal was buitengewoon en een zo
eminent schrijver waardig. Ik maak
daarin een veel betere indruk, dan ik
voor mogelijk had gehouden. Waar-
schynluk heb ik dat alles gezegd, al
leen heeft dc heer Hase, fatsoenlijk
als steeds, alle scheldwoorden wegge
laten, die ik hem persoonlijk naar
het hoofd heb geworpen, over zijn
harteloosheid, valsheid, nietswaardig
heid. enz."
„Ik heb weggelaten, wat niet strikt
ter zake was", zei de heer Hase, zfch
tot den president wendend, „mis
schien had ik zijn. uitingen aan mijn
adres niet geheel moeten weglaten,
omdat daaruit blijkt,'hoe zeer hij, in
ogenblikken van opwinding, door zjjn
temperament beheerst wordt en dat
men dus slechts tot op zekere hoogte
conclusies mag trekken uit de uit
drukkingen, die hij dan gebruikt."
„Ik verzoek U beleefd, aan deze
zeer juiste opmerking van den ge
tuige een soortgelijke te mogen toe
voegen", zei Justlzrat Fein, terwijl hij
opstond. „Het belangrijkste resultaat
van de zo juist afgelegde verklaring
is, dat men Deruga ln het geheel niet
ernstig nemen mag. Men moet in
Italië geweest zijn en de Italianen
kennen, om hem juist te kunnen be
oordelen. zyn woorden doen soms
denken aan de overdrijving, waar
mede een Italiaanse kwakzalver op
de markt zyn likdoornpleisters aan
prijst: „Dames en heren, als Uw
eigen broeder hier stend, zou hij U
niet eerlijker kunnen bedienen dan*
ik. Niet voor mezelf, doch voor U
sta ik hier, wat hebben immers die
paar centen te betekenen, die U me
geeft tegenover hetgeen ik U breng,
een pijnloos bestaan, een overwin
nende gang, de gunst van de dames
en de bewondering van de mannen"!"
Terwyi het publiek lachte fronste
dr. Zeunemann het voorhoofd en zei:
„Men mag evenwel niet vergeten,
dat hu, die dikwjils een masker
draagt, daaronder toch een gelaat
heeft, al kan het wel eens moeilijk
uit te maken zyn, wat het ware is. Ik
Tekeningen tn
tekst van
W/Af MEULDUK
BUu O
940. Knots en Knars verlaten het
huis en gaan op stap om een ker
mistent re kopen. „Mar", zegt Knots,
„nou zalle we gauw rijk zijn. Nou
zijn we eigenaars van een sprekende
vogel en die heb niemand." „Ja",
zegt Knars, „maar we motte voor
een ding goed oppftsse. En dat ls,
datte we uit de buurt van die twee
eskimo's blijve, want anders krijg-I®
de poppe an het danse."
941. „Natuurlijk", zegt Knots,
„maar die twee zalle wé wel niet
meer zien. De 3tad is zo groot en
as we eenmaal in Pulkendam zijn,
dan is ter geen haan die er naar
kraait".,.. Plots stopt vlak achter
de twee boeven met een ruk een
taxi! Sneeuwvlok heeft geluk gehad
en de twee ontvoerders van 2ijn
vrindje ontdekt! Je begrijpt, dat
Knots en Knars schrikken. „Holle,
Knars", schreeuwt Knots en zet het
up een lopen.1
wil hier echter niet philosoferen,
doch feiten vaststellen en in dat ver
band wil ik erop wijzen, dat ons meer
van dergelijke uitlatingen van den
beklaagde bekend zijn geworden, die
hij deed, terwijl hij valkomen rustig
was. Verder zou ik willen weten, of
beklaagde destijds het ingetekende
bedrag voldaan heeft?"
De heer Hase betreurde het, daar
omtrent geen inlichtingen te kunnen
verstrekken. Op de voorste bank van
de Jury rees Kommerzlenrat Winkler
op en zei„Misschien is het gewenste
antwoord te vinden tn de speld, die
oeklaagde draagt. Dat zou de speld
kunnen zijn, die hij in onderpand ge
geven heeft en biykbaar weer heeft
ingelost."
Deruga bevestigde, dat het de speld
was, die hij tegen betaling van het
genoemde bedrag had teruggekregen
en trok ze uit zijn das, om ze te laten
zien.
„Heeft U die driehonderd Mark
werkelijk betaald?" vroeg Justizrat
Fein.
„Hoe had U dan zo direct de be
schikking over zoveel geld?"
Ietwat ongeduldig haalde Deruga
de schouders op. „Denkt U dan", zei
hij, „dat ik me niet te allen tijde
driehonderd Mark zou kunnen ver
schaffen? ik zou ze b.v. slechts aan
het Italiaanse consulaat behoeven te
vragen, voor vertaalwe\k, onderzoek,
of iets dergelijks. Deruga heeft her
sens ln zijn hoofd, geen zaagsel,"
Intussen had de voorzitter de speld
bekeken en vroeg den heer Hase of
het dezelfde was, die beklaagde de
bewuste avond als onderpand gege
ven had, wat Peter Hase, nadat hij
er een discrete blik op had geslagen,
bevestigde.
•Een byzonder fraai exemplaar",
zei dr. Zeunemann, in de aanblik der
speld verzonken, die een moren kop
voorstelde met tulband; de kop be
stond Uit een zwarte, de tulband uit
een witte parel, terwijl de laatste
rijkelijk met robynen en smaragden
was ingelegd
„Een geschenk van mijn overleden
echtgenote", zei Deruga en nam de
speld weer in ontvangst. „Zij zei, dat
hij geknipt waa voor een Othello
ik." (Wordt vervolgd)
als i
Tot en met 27 Mei:
Bannen 21 en 22 voor brood,
beschuit, aardappelen (21 en 21
toeslag eerste week, 22 en 22
toeslag tweede week), vlees,
melk, taptemelk en tabak (géén
sigaren, of sigaretten)
Voorts voor bloem: 121 en 122;
peulvruchten: 123 (250 gr.);
gort: D 41 Reserve (250 gr.);
kindermeel of voedingssuiker:
E 41 Reserve (250 gr.); vermi
celli of maizena: 124 (100 gr.);
boter*. 21 A en 21 B en de bon
nen Reserve B 44. C 44, D 44,
E 44 en 20 B (oude Kaart pers.
4 tot 21 jaar) alle 125 gr.;
kaas: 125 (100 gr. magere);
suiker; 126 en 127 (elk 500 grJ;
jam; 128 (250 gr.); versnape
ringen: 21 (150 gr.); zeep: 129
één rantsoen eenheidszeep;
130., Reserve C, D^en E 42. eik
één rantsoen waspoeder; Reserve
E 43 één rantsoen toiletzeep;
scheerzeep: R 05 tabak; scheer
mesjes; R 07 tabak (tot en met
19 Mei bij 'den winkelier in
leveren).
Arnneai; Wolter Meester. Louise ifen-
rleUestraat 9. Groningen.
11c zond va» de week heel wat brie-,,
ven aan verschillende neefjes en
nichtjes, maar kan natuurlijk lang
niet alle beantwoorden. Wie geen
brief kreeg, moet het dus doen met
mijn hartelijke groeten.
OOM JAN.
Zondag 14 Mei
HILVERSUM I 414.4 xn. 7 30 Gram.
muz. 8.00 De zin van het boer-zija. 8.1i
Frogr.overz, 8.30 Gram muz. event, sport
nieuws 8.35 Gram.muz. 8.45 Godsd.U'Stz.
3.00 BNO: NieuWi. 9.15 Zondagmorgen
zonder zorgen. 10.0Q Voor Moeder! 11.00
Melodisten en solist. 11.30 De stem der
SS. 11.4(1 Marsen* 11.45 Voorwaarts kame
raden 12.00 BNO: Nieuw» en act. praatje
12.16 Het Nederlands Kamerkoor. 1'2 45
Ai» ik 't voor 't zeggen had. 13.00 Piano
sonates van Beethoven X. 13 30 De
schijnwerper. 14.00 Coucert in de Rol
zaal op het Binnenhof te Den Haag.
15.00 De kleine zeemeermin, luisterspel.
15.55 Muziekcorps van de Duitse weer
macht en Omroepvolkszangkoor met
Jacques Schutte, orgel. 16,55 Sportuit
slagen. 17.00 Recht door zee 17.30 Crk.
Gerard van Krevelen. 13 00 Nederlandse
volksklanken. Moederdag. 19 00 BNO:
Nieuws. 19.10 Spiegel van d- dag. 19.15
Sport van de dag. 19 30 „Der Settei-
student". operette van Millöcker. 21.20
Gram .muz. 21.30 Hongaars Orkest Bandi
Van 2.15 af alleen voor de Radlo-Cen-
Balogh. 22.00 BNO: Nieuws en act. besch.
trales. 22.15 Pietro Mascagni 22 3024 00
Onze gevederde vrienden ln vogelvlucht.
HILVERSUM II. 10.00 Marsliederen.
Soldatenfunk „Nord-Weat". 11.00 Gcxlsd.
ultz. 12.0G BNO: Nieuws en act. praatje.
22.15 Orkeatconcert. 13 CO Zondagmlddas-
toespraak. 13.15 Amusementsork., solist
cn gram. intermezzo. 14.00 Voor do
jeugd. 14.30 Hel, 't was ln de Mei. 16.00
Kwintet voor piano en strijkkwartet van
Pranck. 16 40 Orkestconcf rt 17 30 Neder
landse pbllosophcn V. 17.50 Georg Freun-
dorfer. cither. 18 00 Zie progr- Hilver
sum I. 19.03 BNO: Nieuws 19.10 Dans-
muz. 12 00 Zoeklicht. 20.15 Lichte melo
disch. 21 00 Licht klassiek avondconcert.
21.45 Avond wijding. 22.00 BNO: Nieuws
en act. be3ch. 22.15 Zie progr. Hilver
sum I. 22.30 De stem van het Rijk
Maandag 15 Mei
HILVERSUM 1 414 4 m 6.45 Coro Bel-
monte, 7 00 BNO: Nieuws. 7.10 Ochtend
gymnastiek. 7.15 Vlotte klankenreeks
7.40 Sportnieuws. 7 50 Progr.overz. 8 03
BNO: Nieuws 8 15 Waar aden om draait
(van 8 458.50 Voor de huisvrouw)9 CO
Omroep Opera-orkest 9 45 Godsdulïz.
lO.flO Ork. Willy Kok en gram muz. 11 00
Voor de kleuters. 1130 Duettenprogr.
12 00 Almanaic 12.15 Nederlands progr-
12.45 BNO: Nieuw». 13 09 Land en volk
brengt. 13.05 Om en om-progr. 14.00
Viool, plano, zang en harp. 15.00 Godsd.
ultz. 1-5.15 EIck wat wil». 16.45 BNO-
Nieuws. 17 09 Voor de Jeugd. 17 20 Me-
iodlsten en solist 18.00 BNO: Fries
praatje. 18 05 Robert Schuraann-pr >tc.
18 45 Politiek weekpraatje. 19.00 BNO:
Nieuws en act. beach 19.15 Onbekend
maakt onbemind- 20 00 Omroep Symph.
Orkest en Albe: t Loerkens. vlooloncel.
20.45 De ruisende harp IX. 21.10 Omroep
S mph. Orkest. 22.00 BNO: Nieuws en
cult. ber. Van 22.15 af alleen voor de
Radlo-Cc.itrales. 22.15 Orgelspel. 22 30
Soil met orkest. 23 00 Koorzang en viool
spel 23 2524 00 Syoaphonle no- 94 van
Kaydn.
HILVERSUM II. 17.00 „Sataburger
Nockerln". Operette van Raymond. 18.10
Instrumentaal allerlei. 39 00 BNONieuws
en act. besch 19 15 Voor de Jeugd 19 20
Mannen ln hun elzen tijd. 2015 En zij
verdobbelden hun vrouwen. 0.30 Uit het
werkboekje van Sieget. 2L.C0 K!-«':cn ui'
Zufd-Amcrlka. 21.45 Avondwijding 22 00
BNO' Nieuws- en cult. ber. 22.15 Zie
procr. Hilversum I. 2.30 De stem van
het Rijk.
EUc, lunchroom ,|k
geldt later voor 8 B!l
VAN
F8S%S
De kwaliteitsviag yp
bij den VlVO-hruidenierbi
top. Hij garandeert pet-
soonlijk de zuiverheid vu
aiies wat hij verkoop!!
ROGGEBROOD
von natyrd *°el
Is gezond voor
l«dar»C'u
Bevordert de
spijsvertering.
ROTTERDAM DEN HAAG
Telef. 38427 Teler. 333298
17öe herkent 17 de
voedingswaarde
U kunt self Uw Uveas*
middelen niet onderzoeken.
Dat is ook finnQodig* ld
er eenvoudig op, of de naam
W. A. Schollen op de ver*
pakking voorkomt. Die
candeerlde voedingswaarde
van Butaroma, Albamona,
Transparants, sago, verpakt
ïardappelmeel, etc.
W. A. SCHOM®
Anrdoppetmflel/at'rlaSsff
W Voedingswaard!!
alleen al moet ga de kfow
Melbn gaven. Ze drinkwj
graag, went Melbs h k®
Versfsriert*
Kfn derd ra nk.
-'*4$
Wij weten
hoe 't moell
Wij' geven U deskuwfil
voorlichting betreffend^
distributie van meubel'
//j GR. VISSCHERIJSTR. 8-Ü
ROTTERDAM
utreeteur H J Kerkmeester
noofdredacteur Hendrik hints»
dam plv hoofdredacteur: ir.
Haas van Dorsser. Haarlem.
redactie: S van de Velde, jw
verantwoordelijk voor de edw*
A. H. Lammera, Amsterdam*
