DAGBLAD
aanvallen aan de
eslaqen
U itzo n de ringstoesta nc!
afgekondigd
Berlijn oyer Finlands besluit
Opnieuw massale aanvallen der Sowjets
tussen Boeg en Narew
Een ieder blijve
rustig aan het
werk!
Geallieerde gevechtsgroep dreng i Finland en Sowjet-
Bereid zijn is
alles"
Verbitterde slsg aan
het Italiaanse front
Unie sluiten wapen-
v stilstand
Men heeft dan niets
te vrezen
Van 20 tóf 4 uur binnen blijven
Geldige bonnen
De 100 m. weer voor
Jan Grijseels
DINSDAGs 5 SEPT. 1944
Ie' JAARGANG
No. 208
Burït PASSAGE M-20. SCHIEDAM
1H_ 48798 POSTGIRO 20410
(Duits legerberlcht.)
TTTT het hoofdkwartier
VAN DEN FÜHRER. 4 Sept. (D.N.B.)
L Het opperbevel van de weermacht
maakt bekend:
Noordwestelijk van Atrecht
«njsc troepen voor hevige vtfande-
illke aanvallen e«3se kilometers naar
het Noorden uitgeweken. Andere
aanvallen van de Engelsen en Cana
dezen stortten ten noorden van
Atrecht voor onze versperringsgren-
Afls ineen. In het gebied ten noorden
ian Bergen zijn hevige gevechten
met vtiandf'tike pantserstriJdkracU-
fen aan de gang. Op de westelijke
hellingen van de Ardennen en aan
de Maai ten zuidoosten van Sedan
«loeèen onze troepen talrijke vijan-
delijke aanvallen af.
- lie verdedigers van Brest sloegen
onk gisteren weer alle aanvallen der
Amerikanen, die door zeer sterk ar
tillerievuur, tanks en luchtstrijd
krachten werden ondersteund, uiteen,
ne viiapd leed vooral door het ge
concentreerde afweervuur van ons
marinetuchtdoelgeschut en leger-
knstbatterljen v*are bloedige ver
liezen- Plaatselijke penetraties In het
voorterrein van de vesting^ werden
In een tegenaanval na harde strijd
afgegrendeld.
In de westelijke en centrale sector
jap het Italiaanse front ztfn onze
divisies van de Arno gedKtancieerd.
Nakomende vijandelijke verkennmjs-
formaties werden bloedig afgeslagen.
jn de Adrlattscbe kustsector viel de
vijand ook gisteren met vers aange
voerde strijdkrachten en met zeer
sterk gebruik van materiaal aan.
Ome troepen verijdelden in gevoch
ten, die met grote, verliezen gepaard
[bigen, de vijandelijke doorbraak-
/'-.pogingen.
- In de zuidelijke en oostelijke Kar-
pathen mislukten Sow jet-Russische
Aanvallen. In het bruggenhoofd van
ce Webhsel ten westen van Baranow
werd gisteren weer hevig gestreden.
Ten noordoosten van Warschau b.e-
ven vr'j zwakke aanvallen der bols-
jewisten vruchteloos. Tussen Boeg en
Narew vielen de Sowjets opnieuw
met gebruik van massale infanterie-
en pantserstrydkrachten alsmede met
sterke formaties slagvliegers aan. In
zware gevechten werden de vijande
lijke doorbraakpogingen door leger
aanvallen opgevangen, waarbij -5
tanks werden stukgeschoten. In IJ-
tauen en Estland zijn verscheidene
plaatsclijke-aanvallen der bolsjewis
ten mislukt.
Slasrvliegers vernietigden oo een
- vliegveld wederom vijftien gepar
keerde vliegtuigen en beschadigden
talrijke andere machines. Twee vlleg-
tuighangars en een opslagplaats van
materiaal werden verwoest.,
Vijandelijke bommenwerpers on
demamen -gisteren onder bescher
ming der wolken terreuraanvallen
op Mannheim en Ludwigshafen. Vij-
ondelijke jachtvliegers drongen door
naar West- 'en Z'iidwesi-Duitsland
en schonden herhaaldelijk Zwitsers
rechtsgebied.
In aanvulling op het Duitse leger
berlcht van Maandag wordt gemeld:
BU de zware strijd om de vesting Brest
heeft .zich de derde brigade' ntarlne-
luclJvdoelartlUerle ouder, bevel van deu
kapitein ter zee Richter In de strijd
tegen vijandelijke luchtstrijdkrachten ca
tegen aanvallen van land uit herhaal
delijk bijzonder onderscheid en. In het
RhOnedul heeft zich de ter bescherming
van onze dhtanclëringsbewegtngen op
gestelde elfde pantserdivisie onder bevel
van den lult.-generaal Von Wletersheim
in aanval en verdediging voortreffelijk
geweerd.
Urgave N.V. De Arbeiderspers. Abonnementsprijs 21 ct. p. w. ot ƒ2.73 per kwartaal. Losse nrs. 5 ct.
Frankrijk en de V.S.
GEN6VE, 1 Sept. (Ë.N3.1 Uit
een artikel/indé „New York Times"
over Frankrijk blijkt, dat hdt Ameri--
kaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken het voornemen heeft den vroe-
geren Amerikaansen ambassadeur te
Buenos Aires, Norman Armour; tot
ambassadeur t«. Parijs te benoemen.
De vroegere Amerikaanse consul te
Marseaie. Fuller ton is benoemd tot
leider van het Amerikaanse consii-
laat-generaBl te. Parijs', dat- binnen
kort heropend' aal worden.
De bevolking van OósUPruisen heeft een spontaan antwoord gegeven cp
de oproep zich beschikbaar .testellen voor de bescherming van het
vadrriana. Zelfs- fi^oudstè beic'onera ineldden zich aan voor de arbeid
sa\ de veröediginostberken. \(Foto Orbis-Holland)
n
BERLIJN, 1 Sept. Stabsleiter
Helmut Südermanr. schrijft in „Der
Angrilf' ceder het opschrift „Bereid
zün is aLles" o.a; het TOdgende:
„De vijanden, die van het Oosten
en Westen uit ia een tweejarig offen
sief al strijdende de Duitse levens-
ruimte genaderd.zijn, laten er geen
twijfel over bestaan, ,dat zij niet al
leen ons Rijk, doch ook ons vtolk
willen treffen en vernietigen. De
Duitse staat moet van de landkaart
weggevoeegd worden, de Duitse men
sen moeten als sla-ven over de gehele
wereld verdeeld worden. Met de vrij
heid moet nun de geestelijke kracht
ontnomen werden, in de mijnen van
Siberië, in de gloeiende hitte van
Afrika, in de woestijnen van Austra
lië en Alaska de iichamelijke ^kracht
gebroken worden.
De dertigjarige oorlog tegen het
Dultsé volk moet, zo willen zij het,
zjjn afsluiting vinden in de vclksdood
der slavernij. Er is geen Duitser wien
-dit dreigement der vijanden niet
zelf en elk der zijnen treft.
In 1918 heeft de vijand ons het
bedrieglijke beeia van een vrede
door onderhandeling voorgespiegeld.
waarop het dictaat van Versailles
volgde. Ditmaal verlangt hU heel
openlijk de capitulatie, door middel
waarvan hij hoopt de definitieve na
tionale vernietiging en enze uit-
-roeüng als volk te decreteren. Het
kenmerk van een strijd om het be
staan, welke zoals de onze, gaat om
de vrijheid en het leven van allen, K-
dat er geen situatie en ook geen
geografisch punt is, waarin, of wa-ar-
op men eenzijdig zou kunnen op
houden hem te voeren. Waar voor
een ieder alles op het-spel staat, zal
ook door een ieder alles gewaagd
worden,
In Oost-Pruisen en in andere
grertsgouwen van het Duitse Rijk is
reeds gebleken, waartoe een be-
dreigde volksgemeenschap in staat
ls wanneer zij zich geheel en al wil
geven. Daar luidt het parool; „Liever
scheppen dan puinruimen". De vdjjund
wete, dat iedere Duitser nog veel
hardere parolen ln daden zal om
zetten, wanneer op de één of andere
plaats een bolsjewistische of Anglo-
Amerikaanse voet op onze bodem ge
zet zou worden.
t-.De oorlog der legers, der divisies
en regimenten, wier heldhaftige strijd
ons vyf jaren lang de hardste, be
proeving heeft bespaard, zal een ge
heel ander aanzien krijgen wjnnesr,
waar dan ook, de -lijn van het mili
taire front zloh zou verenigen met
het front van het brandende hart en
de harde vuisten van het werkende
vaderland. Wij willen niet overwin
nen om het Britse volk uit te roeien
'Of om Amerika te veroveren, wij moe
ten overwinnen om als volk en als
individu —.vrij te kunnen voortleven.
Deze overwinning zullen ew\j afdwin
gen, zy het met de gewone middelen
van militaire strategie en tactiek, zij
'het door liet. op de been bieugen van
eiken Duitser, wien de strijd voor de
.vrijheid hoogste levenswetgewor
den is.
Met dergelijke gedachten ziet het
-Duitse volk thans de strijd-aan zijn
grenzen. Het ziet deze.grenzen wel
iswaar nog niet onmiddellijk 'be
dreigd en het merk op. hre vastbe
sloten ons leger optreedt, dat des. te
vervltterder strijdt.1 hoe dichter de
■fronten b|f het vaderland gekomen
zijn. Maar wij willen ons gereed ma
ken om aan de oproep, gevolg te
'geven, waar en wanneer deze dan
'ook "moge weerklinken. Want bereid
tün is alles. V
BERLIJN, 4 Sept. (D.NB.) Hst
zwaartepunt van de a f we er ge v e ch ten
aan het westelijk front lag 'Zondag
in het FrinarBelglsctae gebied! Aan
de mond .van de Sotume slóegen
Duitse troepen aan weerskanten van
Abbeville, aanvallen van -Canadese
troepen- die uit', het Zuiden werden
ondernomen, af, en bouwden „vervol
gens tussen Authie en Lays een ver
sperringsgrendel op. die vruchteloos
werd - aangevallen.- Toen de Britten
het vergeefse van hun. pogingen in
zagen, -versterkten zij hun .druk in.
noordoostelijke richting, naar de
Belgische grens. Onder voortdurende
luchtaanvallen langs „de hoofdweg en
onder onafgebroken tapkaam'allen
wonnen zij terrein naar hét Oosten,
waarbij Belgische terroristen, die
door het in massa uitwerpenv.epi
machinegeweren, geweren en munitie
waren bewapend, ook'#.deZwegen
voor de verkennende.. Britse pantser-
spitsen openden; V'
Gelijktijdig ontwikkelde, de vijand
grote activiteit" in dé richting" van de
stedendriehoek Valenciennes-Bergen-
Maubeuge. Hij dreef een tankwig
naar het Noordoosten België binnen
en een tweede tankwig stroomop
waarts de Sambre Verbitterde ge
vechten zijn aan de gang met den
langzaam terrein, winnenden vijand
a&n_de' talrijke kanalen, tussen Dan-
dre en Sambre. Ook hier bieden de
Duitse troepen hardnekkigs tegen
stand. terwijl de vijand met forma
ties bommenwerpers de versperringen
poogt te verbreken en d* opbouw
Van nieuwe verdedigingslinies poogt
te verhinderen.
Ten noorden 'van Charleville heb
ben dé Duitse troepen zich geielde-
l|jk-gedistancieerd en den nakomen
den vijand hier zowel als aan de
brede, ten zuiden -van Sedan langs
de Maas opgebouwde -versperrings
grendel. bloedig afgeslagen. In het
penetratiegebied aan de. Maascon
centreerden de Amerikanen nieuwe
strijdkrachten en verrichtten -ver
kenningen in de richting van het
bekken van Lotharingen.
In Bretagne nemieuwden de
Amerikanenmet vier divisies, na
voorafgegane hevige bombardemen
ten. hunstormloop oh Brest. Him
voornaamste druk lag aan de weste-
lilke zijde van hetvestinggebled-.'
Hier werd de vijand met zeer zware
verliezen afgeslagen,
In Zuid'Frankrijk gingende be-
wè gin gen vati de Duitse troepen vol
gens de plannen verder stroomop
waarts de Saone, De aan dë weste
lijke rand. van de Jura optrekkende
Amerikanen waren blijkbaar niet
voorbereid op de energieke Duitse
tegenaanvallen; want de strijdkrach
ten die ten noordoosten van St.-Cha-
tillon naar 'de oostelijke flank- van
de Duïtse trbepën optrokken, wer
den bij verrassing .volkomen -uit
eengeslagen. Ook de pogin
gen van Franse terroristen,
Duitse achterhoeden in. het nauw te.
brengen, mislukten: dank zjj mijn-
velden: en tegenaanvallen.
BERLIJN, A Sept., Omtrent de
gevechten in het Westen'meldt het-
Internationale - - Informatiebureau*
dat het zwaartepunt van de aan
het westelijke front ontbrande be
wegingsoorlog op 3 Sept. -lag bij- een
gemengde Engels-Amerikaanse strijd
groep, dfe. met sterke pantserforma
ties uit hét gebied Valenciennes
Maubeuge.-in algemeen noordooste
lijke richting opdringt, om de -aan
het Nauw van Calais staande Duitse
troepen van hun achterwaartse.- ver-,
bindingen te scheiden. Een gevechts
groep uit het gebied van Bergen
drong gisteren in de loop vap de. dag
tot de industrieplaats Hal door. van
waar pantserverkennitigsstrljdkrach-
ten de zuidelijke rand van Bruss«
bereikten.: In C harlevllle en -een
plaatsje ten noorden daarvan ontston
den levendige gevechten, die thans
nog voortduurden. De onafgebroken
aanvallen op de vesting Brest wor
den voortgezet.
In Italië
Sinds acht dagen woedt aan" de
kust van de Adriatische Zee een ver
bitterde slag, aldus het DN.B. Sterke
Britse en Canadese formaties willen
hier door concentratie Yan alle, be
schikbare krachten: zich „langs -" de
kust de weg naar de Povlakte -efffe-<
nen, In de laatstè ivier dagen schoten
Duitse troepen' -. hier ongeveer.' '180
pantserwagens stuk. De aanval ..werd
aanvankelijk ondernomen langs J een
front van ongeveer 40 -kilometer
breedte tussen Urbino en de kust.
Door de zware verhezen kon de aan
val niet ovér de gehele breedte door
gezet worden en sedert Donderdag
werd hy gericht op de oostelijke Fo-'
gllosector, over een front van twintig
kilometer breedte. Cok deze wig bleek
nog te breed, hoewel de aanval door
scheepsgeschut en talrijke bommen
werpers gesteund werd. Na de Foglio
te zijn overgetrokken, moesten de
aanvallers hun front- nog vernauwen
om de tien kilometernoordelijker ge
legen Conta. te naderen. Pas na aan
voer van versterkingen konden de.Gëv
alUeerden. de Contii' overtrekken op
twee plaatsen, die ongeveer vijf kilo
meter Yan elkander liggen. Door taal
vasthouden en energieke tegenaan
vallen verhinderden de Duitse grena
diers een uitbreiding der, penetratie.
!n Roemenië
Omtrent de stryd in Roemenië
meldt het Internationale Infonoa-
tionsbliro: Op Roemeense bodem heb
ben de bolsjewisten thans met stérke
contingenten de noordelijke oever van
de Donau over een breed front be
reikt. Hun bedoelingen zijn nog niet
volkomen duidelijk! Hét is mogelijk;
dat zij met 'de'voilé kracht dezer for
maties naaT het WsjJen willen -trek
ken in de -.richting van- de IJzeren
Foort. Bepaalde tekenen duiden er
echter ook op, dat ten minste, aan
zienlijke strijdkrachten- gereed gehou
den worden, om. volgens de politieke
bedoelingenvan Moskou op te trek
ken naar-de Bulgaars-Turkse grens.
Dit zou overigens ervan afhangen, hoe
de politieke ontwikkeling in het Bal-
kangebied verder verloopt. Intussen
gaat de bolsjewisering van Roemenië
volgens de plannen verder. Hoe weinig
de bolsjewieken geneigd zijn. de Roe
men als bondgenoten te behandelen,
blijkt niet alleen uit het feit, dat zij
doorgaan de .ontwapende Roemeense
soldaten met. hun officieren' naar
Sowjet-Rusland te. 'vervoeren, doch
dafr z|j - thans"" ook- needk-ertoe zifa
overgegaan de burgerbevolking, voor
namelijk uit Transnistrië en de ge
bieden ten westen van de Proeth/te
deporteren. De gevechten om de Kar-
pathenpassen, vooral in het Bistritza-
dal. duurden met onverminderde he
vigheid -voort, De herhaalde pogingen
der-bolsjewieken, „met formaties ter
sterkte van een bataljon de passtel
lingen binnen - te dringen, werden
overal met gevoelige verliezen voor de
Sowjets afgeslagen.
Fïnse vluchteJIngen naar
Zweden
STOCKHOLM.. 4 Sspt. fD2I.B.>
Naa-r TT. meldt: beweegt, zich een
'stroom 'vluchtelingen uit Finland
naar Zweden, Alleen via de vluch'te-
lingenquarantaine Umea in Noords
Zweden zijn thans reeds meer dan
2000 Finse ..vluchtelingennaarZwe
den "gegaan, Zondag zijn ondanks het
stormachtigeweer ca. dertig - Finse
vluchtelingen in. boten t-e Umea aan
gekomen.
TTet Finse Nieuwsbureau geert het
volgende communiqué uit;.
„De Finse -jregerlng heeft de 1 be
trekkingen. mét Duitsland verbroken
en geëist, dat dé Duitse troepen
uiterlijk vóór/15 September uit Fin
land teruggetrokken zullën wórden-
Ingeval de Duitse troepen ïn de
genoemde tüd niét mochten zijn te
ruggetrokken, zulllen zij ontwapend
en aan de Geallieerden als krijgs
gevangenen uitgeleverd worden."
HELSINKI; 4 'Sept. (D.N.B
Vandaag ia hier. het volgende be
richt dmtrënt"- de militaire toestand
gepubliceerd;
„Op de KareÜsche landengteviel
een kleine vijandelijke, afdeling onze
stelling in de omgeving yan de spoor
brug van Sorvali aan.
In de overige sectoren storings-
vuur der ztvare. -wapenen. In enige
andere sectoten van ons oostelijk
front werden kleine .vijandelijke af
delingen uiteengeslagen, of verdre
ven. De vijandelijke luchtmacht
bombardeerde' doelen in de voorste
lin ie. en in onze rug. Onze jagers
schoten een vijandelijke bommen
werper neer,
Overeenkomstig hetgesloten ver
drag worden ué vijandelijkheden aar
de fronten de 4de September om
8 uur gestaakt."
Bulgaarse delegatie jte Cairo
BERN, 4 Sept. fi>.prS.jExchan
ge Telegraph meldt uit Oaïro, dat de
vertegenwoordiigers van Grv-Brittan.
nië en de Ver. Staten een antwoord
gezonden hebben op de mededeling
van de nieuwe Bulgaarse regering,
dat zij bereid is enige van haar ver
tegenwoordigers' voor de wapensÜL
standisbesprekir.gen terug te roepen
endoor anderen te vervangen, die
haar geschikter leken.
Dit antwoord luidt, dat met geen
enkele hoe. ook gezinde Bulgaarse
delegatie onderhandelingen zullen
worden, gevoerd en dat het niet nodig
is, persoonswijzigingen aan te bren
gen ln de 'delegatie:
Uit Stockholm: Naarde Sowjet-
bericktendlenst meldt, Js SOebbotln.
volkscommissaris voor voorziening, door
het presidium van de opperste Sowjet
van zijn functie ontheven. HïJ wordt op
gevolgd door Boris AlexandrowltaJ
Dwlnskl.
Ui t Tokio:'•De Japanse gezant ln
Moskou, Morlajima, lt op 3 September
voor het uitbrengen van zijn rapport in
Tokio aangekomen.
Nu de oorlog het Nederlandse ter
ritorium nadert, is de Rijkscommis
saris -ertoe overgegaan tér hand
having van de orde. en rust ln -he$
bezette .Nederlandse gebied, de uit
zonderingstoestand af te kondigen.
De desbetreffende bekendmaking
staat hlerne^én afgedrukt.
In de eerste' plaats zU er nadruk
kelijk op. gewezen4, dat een ieder, die
rustig en normaal zijn werkzaam
heden blijft verrichte», niets te
vrezen heeft. Een ieder echter, die
het arbeidsproces benadeelt. door
bil voorbeeld willekeurig weg te blij
ven van kantoor, werkplaats of. fa
briek of daden van sabotage pleegt,
stelt zich bloot aan de strengste
straffen!' volgens artikel 2 van: het
decreet van den Rijkscommissaris
betreffende de uitzonderingstoestand
<no. 15/1944) zelfs aan!de doodstraf.
Voorts zij erop gewezen, dat 't een
ieder geboden Is zich te gedragen
volgens de bepalingen, in het bijzon
der volgens de-bijzondere beschik
kingen van de bezettende macht en
de aanwijzingen uit te voeren heeft,
die door militaire instantiesof door
militaire commandanten rechtstreeks
worden gegeven. De hierop betrek
king hebbende artikelen van het
reeds eerder genoemde decreet van
den Rijkscommissaris luiden:
Artikel 3-.-.„Iedere rechter, ambte
naar of ander lid van het personeel
van een gerecht, een andere over
heidsinstantie. een openbare dienst
of bedrijf, een openbare instelling,
inrichting of bureau, alsmede van
een niet-openbare instelling of in
richting of van een nlet-openbaar
bedrijf, waarin een belangrijke taak
wordt vervuld dan wel voor de <?or-
log belangrijke oodrachten moeten
worden uitgevoerd.- iedere arts en
apotheker, iedere vroedvrouw en
dierenarts moeten de werkzaamheden,
die hun beroep of hun dienstbetrek
king medebrengen, volgens de hier
voor geldende, bepalingen, in het bij
zonder volgens de biizondere beschik
kingen van de bezettende macht,
verder uitoefenen den,, indien deze
door overmaeh t rijn onderbroken, de -
zelve terstond, na opheffing van de
belemmeringen hervatten.
Hij, "die. hier aan. niet voldoet, wordt
gestraft met .de dood."
Artikel 6: „Alle Nederlandse over
heidsinstanties, diensten, instellingen,
bureau's, inrichtingen en bedrijven-
al dan niet van openbaar karakter
voeren de aanwijzingen uit. die .door
militaire instanties of door militaire
.«omina nd»x»te;m^recbistraeks-»«n--hen
worden gegeven,
Dit geldt ook voor artsen, apothe
kers, vroedvrouwen'en dierenartsen."
De. Rijkscommissaris zal de uiterste
maatregelen nemen .ter verzekering
van de volstrekte orde en aldus ver
hinderen, dat zich in Nederland toe
standen zouden ontwikkelen zoals
bijvoorbeeld hi het gebied van Parijs
zijn voorgekomen.
Voorstellingen tan V. en ,A. De
centrale per3dlenst van. het Nederlandse
Arbeidsfront meldt: Alle avondvoorstel
lingen van de gemeenschap „Vreugde
en Arbeid" van. het, Nederlandse Ar
beidsfront worden, ln verband met bet
vervroegde sluitingsuur, met Ingang van
5 September afgelast. De Zondagoch-
tendvoorstelUngen gaan wel door,
Het Nederland# Clearing Inst ituu t
maakt bekend, dat voorshands geen
stortingen, bestemd voor «vermaking
nacr Frankrijk en Roemeni6, kunnen
worden aangenomen.
Overeenkomstig mijn decreet Inzake de afkondiging van de uitzonde-
nngstoe5tand (w. 15/44} koodig ik voor het bezette Nederlandse gebied
de uitzonderingstoestand af.
De bevolking moet orde en rust bewaren. Een leder moet in zijn
beroep, zijn ambt of zijn bedrijf op de gewone wijze zijn arbeid ver
richten7 en de op hem rustende taak vervullen.
Het vluchten, ook uit door strijd bedreigde gebieden, is verboden.
Alle bevelen van militaire instanties en van -.civiele bureau's der
bezettende macht moeten zeer nauwkeurig worden opgevolgd.
Eigenmachtig-handelen brengt eigen leven in gevaar.
Elk verzet tegen de bezettende macht wordt overeenkomstig de
aan de troepen gegeven bevelen onmiddellijk en op energieke wijze
met geweld van wapenen gebroken.
Elke poging zich met den vijand In te laten of de kracht van hef
Groot-Duitse Rijk en zijn bondgenoten te benadelen of de uitvoering
van een militaire opdracht te verhinderen, ieder verzet, tedere ver
storing van de openbare orde, tedere benadeling van het arbeidsproces
en Ieder optreden, dat de voorziening In gevaar brengt, wordt gestraff
met de dood of r,vare vrijheidsstraffen.
Den Haag, 4 September 1944.
Da Rijkscommissaris voor bet
bezette Nederlands© gebied.
Op grond Van de 6p 4 September 1944 door den Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandse gebied in overeenstemming met den
Wehrmachtbefehlshaber Ntederlande afgekondigde uitzonderings
toestand wordt met onmiddellijke inwerkingtreding de, tijd, waarin men
zich niet rn de open lucht mag bevinden, voor de duur van de uit
zonderingstoestand vastgesteld van 20 tot 4 uur.
Samenscholingen van allerlei aard, in het bijzonder die welke een
demonstratief karakter dragen, waarbij meer dan vijf personen bij elkaar
staan, worden door weermacht, S.S. en politte beschoten.
Weermacht, S.S. en politie schieten verder op ieder, die ïn de
verboden tïjd niet direct op de eerste aanroep blijft.staan.
's-Gravenhage, 4 September 1944.
De höhere S.S,- und Polizeiführar Nordwest:
v (get.) RAUTER,
S.S.-Obergruppenführer und General der Polizei.
BERLIJN, 4 Sept. - (A.NF.).- In.
de WUhelmstrasse ziet men er. voor-,
lopïg.van af, zich'uit; te-spreken over
de maatregelen, dié -door Duitsland
eventueel genomen zouden kunnen
werden ten aanzien vati de ontwik
keling in Finland. De woordvoerder
vën het ministerie van Buitenlandse
Zaken verklaarde nadrukkelijk, dat
hij'te dien aanzien geen standpunt
kan bepalen.
Omtrent de Finse stap als zodanig
wordt ln 'de'Wilhelmstrasse vex-'
klaard, dat: de "door: minister-presi
dent Hackzèll- in zijn rede gegeven
motivering niet-onweerlegd kan blij
ven. Wanneer hij de. Duits-Finse ver
houding tracht, te ontdoen van haar
'Ideële waarden- en daaraan uitslui
tend een materiële grondslag toe
kent. moet geantwoord „worden,.'dat
Duitsland in.Finland steeds een eer
lijken-wapenbroeder gezien heeft en
dat het Duitse volk over de wijze,
waarop men thans de Duits-Finse
betrekkingen, poogt te bagatelliseren,
Tnet recht; verbaasd moet zijn. In dit
verband wordt op. bet 'feit gewezen,-
dat Duitsland jaren geleden "by de
onderhandelingen met Molotow zich
ten krachtigste verzet heeft tegen het.
plan van een nieuwe overval op Fin
land. Ook meent men In- Beriynse
politieke kringen te kunnen herinne
ren aan hetgeen reeds in de jaren
1917-T8 van DuRse zijde voor Finse
belangen werd gedaan, waarbij de
Ideële factor doorslaggevend is ge
weest. Wanneer minister-president
Hackzell het verdrag tussen den
toenmaltgen president Ryti en den
Rijksminister .van Buitenlandse Za-,
ken Won Ribbentrop als een/niet
meer - bindende particuliere "aangele-
'genheldr:'aóu willen voorstellen/ stélt
jpen iri/de Wilhelmstrasse daartegen
over, dat Ryti in zljn; eigéiischap van
staatshoofd- volkomen gemachtigd
was, eéh zodanig verdrag ;aan te gaan
;dat vólgens de eigen' bekentenis, van
den tegenwoordigen Finseri minister
president voor Finl arid van niet; te
onderschatte waarde ls geweest. -Dit
verdrag/ zo wordt ;in de Wilhèlm-
gtrasse' verklaard, hééft riet óe Fin
nen pas mogelijk, gemaakt, de. door
braak der Sowjefè bijr Viipurt. te ver
hinderen en het'front te stabiliseren.
Daar Finland bovendien' BteBda' na
drukkelijk het democratische recht ver
tegenwoordigd .heeft, van vrijheid''van
woord en vrijheid van meningsuiting
"binnen en buiten het parlement, moet
de vraag gesteld worden, waarom bij het
sluiten van dit verdrag. In geen enkel
opzicht daarop crltlek fs geoefend. De
poging.' zich met formeel juridische
kunstgrepen aan de affaire te onttrek
ken,-heeft niet alleen onder het Duitse
publiek, doch ook ln bevoegde politieke
kringen een eigenaardige, j om niet te
zeggen pijnlijke indruk acntergelaten.
De verwachtingen die van Finse, zijde
aan het besluit van de regering geknoopt
worden berusten/haar men in de .Wil
helmstrasse verder verklaart, op de me.
dedeling van den minister-president, dat
üe Sowjet-Unle uitsluitend de ver vu 1-
Ung der inmiddels bekend gemaakte
eisen verlangt, echter niet staat op een
onvoorwaardelijke capitulatie.- Deze in
terpretatie. Is reeds van Engelse en ook
van Sowjet-Russische zijde ongerijmd,
genoemd. Afgezien van de critlek, die
-het officiële. Sowjet-persbureau op de
rede van Hackzelloefent, laat naar de
opvatting van Berlijn de mening van
Renter's diploma tl eken correspondent,
dat Finland zich op genade en^onge-
nade aan'de voorwaarden van de Rus
sen moet onderwerpen en 'dat elke an
dere versie een pil is om de openbhre
mening te kalmeren; geen twijfel over
de draagwijdte van bet Finse besluit.
De hulpeloosheid, waarin Finland door
de stap van zijn staatsleiding geraakt,
wórdt ook onderstreept door de verkla
ring van de „Times" dat Finland de
Sowjets voldoende „garanties voor vei
ligheid" moet bieden, waarmede de aan
spraak van Moskou op vrije hand tegen
over- Finland nadrukkelijk wordt er
kend/
Zweedse persstem
Het Zweedse blad „Goeteborsa Morgen-
posten'" schrijft in, een hoofdartikel, dat-
de breuk van Finland met Duitsland de
gehele politieke situatie ln Noord-Europa
omverwerpt. Dit ls eén relt, waarop niet
'in dé laatste plaats van. Zweeds,stand
punt moet wordan- gewezen, ala men „de
nieuwe toestand in Zweden zakelijk, wil
beoordelen. Daarom, aldus vervolgt het
blad, zal men met bezorgdheid en span
ning -ook-in'Zweden de ontwikkeling der
betrekkingen tussen. Finland en. zijn
grote buurBtaat ln hét Oosten volgen.
Zweden zal op de "nauwste en misschien
ook op de pijnlijkste wijze ln zijn huldig
en toekomstig lot betrokken worden bij
de. vredesvoorwaarden, dlB Finland veri
krijgt. On het ogenblik, dat- de Duitse
troepen-Fmland ontruimen, is-het, aldus
besluit bet blad, een onwrikbare conse
quentie, dat Rusland zijn macht in alle
oostelijke randgebieden der Oostzee zal
doen gelden.
f&tler ontvangt Japansen
ambassadeur
HOOFDKWARTIER - VAN" DEN
FÜHRER, 5 Sept. mN.B.) De
Führer heeft gisteren den keizerlijk
Japansen ambassadeur Osjima ont
vangen. voor- 'n vrij langdurig onder
houd over actuele problemen der ge
meenschappelijke oorlogvoering - van
'de beide volken. Aan debesprekin
gen bij den Führer heeft de rijks
minister van Buitenlandse- Zaken.
Van Ribbentrop, deelgenomen, die
met den ambassadeur. Osjima/- te-,
voren een vrij langdurig onderhoud
had. .- i
Japans oftsnsief tegen troe
pen van Tsjoengfcing
TOKIO, 4 Sept. (DJÏH.) Japan,
se 'strijdkrachten' openden óp 29 Aug.
verrassend een offensief' op de troe
pen van Tsjoengking, die ten zuid
westen van Hengyang - waren gecon
centreerd en 'die probeerden hun
vroegere vesting., t«, heroveren.. De
vijandelijke strijdkrachten bestónden
Uit ca. 2 divisies. Onder dedruk der
Japanse formaties, welker, slagtin-ie
zich over ca honderd km uitstrekt,
worden zij. thans verdreven.-Uit'be
richten Yan het front blijkt, dat het
36e en 37e leger van den vijand door
de snelheid van de Japanse opmars
in verwarring zijn geraakt. Bij - Oen-
gyfeng verpletterden Japanse forma
ties vijf vijandelijke divisies,; (£e tot
het 129e. en 74e leger, behoren-en ver
overden op 30 Aug. Tsjingsjoeping,
30 km zuidwestelijk van Yoenfeng.
W^r vliegenctó bomniehi
op Engeland
STOCKHOLM, 5-Sept. CD/NB.)
Naar, de Britse' berichtendienst meldt,
hebben de" Duitsers heden kortvoor
het aanbreken van de dag na een
pauze van drie d&Ben ^utd-Engeland
en het' Londense gebied weer met
vliegende bommen"" aangevallen. Er
vielen slachtoffers en'er. werd mate
riële' schade veroorzaakt..
Naar deV Britse - bérlchténdlenst
meldt, heeft het Britse ministerie
van Luchtvaart meegedeeld; dat5 tot
Maandag vroeg ongeveer 8070 vlie
gende bommen tegen Engeland zijn
afgeschoten-alnds het begin van de
aanvallen met dit wapen
Aardappelschillen voor
het vee
DEN. HAAG, 1 Sept. Tengevolge van
het. feit, dat gedurende enige tijd de
aardappelen iconden worden geschrapt: en
van het tijdelijk verlaagde aardappel-
rantsoen kwamen in. de laatste maan
den weinig aardappelschillen beschikbaar
en hebben de ophalers van ievensujid.de_
lenafvallen Vu vele gevallen bun -wijken-
minder intensief bewerkt. Daar de vee-
voederpositieIn deomgeving van de
grote steden niet gunstig Je, zal de vraag
naar aardappelschillen van de zijde mn
de veehouders in de naaste toekomst
groot zijn. Het is daarom gewenst, dat
bet publiek zoveel mogelijk aardappel
schillen en andere levensmïddelenafval-
len, zoals kliek, broodresten en groeh-
tenafvallen, aan de wij kop balers ter be
schikking stelt. Hiermede wordt een
groot Nederlands belang gediend. De ia-
gezamelde levensmlddeleimfvallen wor
den nl uitsluitend beschikbaar gesteld
aan veehouders in de omgeving' van de
grote- steden.
In 1943 kwamen in de 54 belangrijkste
gemeenten met in totaal 4.500.000 inwo
ners (de- helft van de Nederlandse be
volking) per week gemiddeld 4000 ton
levensmlddelenafvallen beschikbaar, zo
dat een 40.000 melkkoeien een gemiddel
de wekelijkse toewijzing van .100" kg, kon.
"worden verstrekt, gr mag dus niets ver-,
loren gaan,.
-—Be- ophalers- vamievensmiddel enafval -
len zijn than» opgeroepen om hun wij
ken met ingang van Maandag 4 Septem
ber weer intensief te gaan bewerken.Hun
taak wordt, verlicht, wanneer zij. op de
medewerking van het publiek kunnen,
rekenen. In dit verband kan er nog op
worden gewezen, dat het niet gewenst
is, da,t de'huls vrouwen afvallen van uien.
en pref aan. de ophalers afgeven.Deze
groen-tenaf vallen vonncn namelijk ge En
geschikt veevoeder en kunnen, evenals
koffiesurrogaat en surrogaat theebladen,
gevoegelijk in de vuilnisemmers worden
gedeponeerd.
Vijftig jaar Amsterdamse
'Stadsschouwburg
Op 1 September 1894 opende de hoofd
stedelijke Stadsschouwburg voor het
eerst zijn poorten voor het publiek en
deze opening was een voortzetting der.
sedert 1774 bestaande traditie van' een
stedelijke schouwburg op het Le'dse-
plein.
De "eerste schouwburg, „De houten
kast" genoemd vanwege het „gebezigde
bouwmateriaal, stond niet óp detegen
woordige plaats,, doch in de nabijheid
van de Leidsepoort. In 1872 werd dit
gebouw grondig gerestaureerd. o.m. met
steen ommuurd en. versterkt, waardoor
het volgens de begrippen van die ttjd
tot een -waardige tempel van Thalia
werd.
Ondanks zijn hechtere constructie
hield deze schouwburg het aanmerkelijk,
korter uit dan „De houten kast", want
in 1390 legde .een grote brand, het ge
bouw in dé" as. Reeds op 1 September
1894 werd de nieuwe schouwburg open
gesteld, een schepping van architect A.
L. vaa Gendt.
Voor hei Nederlandse en bijzonderlijk
voor bet Amsterdamse cultuurleven beeft
de Stadsschouwburg ln die halve eeuw
onschatbare verdiensten, gehad. Het laat
ztch echter aanzien, dat het bestaan
niet de volle eeuw zal volmaken, Want
hoezeer de Stadsschouwburg ook in
historisch opzicht, als bouwwerk en
stadsbeeld-te waarderen valt en gehand
haafd zou moeten, blijven, aan de heden
daagse eisen van toneel en vooral van
opera voldoet hij niet meer in die mate.
dat. men hem .ale stedelijk hoof dinstituut
voor de dramatische kunst nog een lang
leven mag voorspellen, tenzij het bouw
kundig genie zou opstaan, dat een vol
ledige modernisering met behoud van
plaats en uiterlijk mogelijk zou maicen.
Tot en met 16 Sept.;
Bonnen .37 en 38 voor brood,
beschuit, vlees, melk, taptemelk,
bon 37 voor tabak (naar keuze),
en geldip- tot en met 9 Sept.
bon 37 voor aardappelen <1% kg)
en 37 toeslag (1 kg).
Voorts voor bloem: 217 en
218 alg.; roggevlokken, gort of
havermout: 210 alg'. (250 gr.) en
reserve D 73 (250 gr.)kinder
meel: reserve E 73 (250. gr.);
vermicelli of maïzena: 200 alg.,
(100 er'.); boter:' 37 A (125 gr.
boter). 37 B (125 gr. margarine),
reserve B. C. D en E 7G„<elk
125 gr. boter); kaas: 221 alg.
(100 gr. 20plus)suiker: 222
alg. (250 gr.): jam of stroopt
223 a!g. (250 gr.) versnaperin
gen: 37 (150 grj.
Inleveren tot 10 Sept. 226 alg.
voor vette kaas en reserve bon
nen. B 77 en C 77 voor tweede
rantsoen Hongaarse bloem.
Tot en met 30 Sept.:
Zeep: 224 alg- een rantsoen
eenheidszeep. 225 alg. reserve C.
D' en' E 74 élk één rantsoen-
wasDoeder. reserve E 75 een
rantsoen toiletzeep. Scheerzeep:
R 10'taba.k 45 eram t.e.m. 6 Jan.
Lorven O.T.-arbeïders
AMSTERDAM,' 2 Sept. Van de
zijde van de Organisation Tódt wordt
óns medegedeeld,: dat het loon. van
de O.T.-arbeiders, in het buiten
land werkzaam, eens per maand
aan" de ^families in Nederland werd
uitbetaald, nadat de loonlijsten
warenbinnengekomen. Hét binnen
komen der, loonlijsten stagneert
thans, doch de lonen worden als
voorschot, later aan de hand dér
loonlijsten te verrekenen, evengoed
uitbetaald aan de familie in Neder-
land, fC-:-
e O.T.-Leitateile te Amersfoort
geeft inlichtingen over de. bfj. de
O.T. werkzame arbeiders in het bul-
tenland;Bij hét schriftelijk vragen
van Inlichtingen moeten worden op
gegeven naam, geboortedatum," huls
adres in Nederland, waar de O.T.-
arbeider werkzaam is en bij welke
firma.
Radionieuws. Da persdienst van
de Nederlandse Omroep meklt: „In de
Jeugd stormultzendlng. "De stormer
spreekt", op Dinsdag 5 September van.
18.45 uur tot. la.55"-nuf over de .zender
en het draadnet van - HilversumI;
spreekt de stormer niet alleen, zoals
gebruikelijk, voor de rijpere jeugd., maar
roor Iedereen oud en. Joeg, die
respect- heeft voor de Idealisten uit de
eugdetorm, die vrijwillig naar het
front gingen.
Da a f-Metieklam pioen
schappen van Rotterdam
Zaterdag en Zondag organiseerde de
R.A.C. op de slntelbean NenIJto de Jaar-
lykse athletlekkamploenfich&ppen cum
Kotterdam. Na lange afwezigheid was
Jan Grijseels weer van de parrij, vroeger
de snelste Rotterdammer en. sprinter
van formaat. Zaterdag op de 200 «peter
kreeg hl,' klop van N. de Klerk en G
Schaap. De laatste verkeert ln goede
conditie en won in 22.8 sec., 2 De Klerk
23 en 3 Grijseels 23.4. Zondags nam
Grijseels echter revanche en won na
spannende strijd in 10.9 voor den op
komenden Jongen Dynamo-man Roos,
die een uitstekende prestatie leverde
door in 11 sec. Schaap en Gordijn achter
zich te houden, «elke laatsten eveneens
Ï1 eec. noteerden.
Gerda Koudijs won Zaterdag de 200
m. op stap in 26.6 sec.: strijd was er
alleen otn de tweede plaats tussen de
nieuwe krachten Beltsma en De Vlies.
Beitsma werd tweede ln 28.2 sec. (serie
27.3 8.1, 3 W. de Vries 28.5 sec. (serie
27.8 sec). Op de 100 m. was de strijd
spaanender daar Annle Noordraven door
een mooie start tot over de helft van
de baan voer lag en eerst .20 m. voor
de finish- langzaam werd gepasseerd door
Gerda Koudijs. die met lij m. voor
sprong ln 12.1 sec. won. Noordraven'stijd
vru 12.4 sec. moet dan ook niet ais
Juist worden aaogemerkt. Derde werd
Beltsma !n 12.7 sec. voor De Vries, die
met 12 a sec. eveneens binnen de 13 seo.
grens bleef.
Het was Jammer dat Schaap b!J de 400
m. de buitenbaan lootte, terwijl zijn
zwaarste concurrent N. de Klerk, de
eerste baan trok. De Klerk won onweer
staanbaar ln 51,6 sec. voor Schaap 54.8
sec. en 3 Klelnveld 55 sec.
De 800 rr. werd spannender dan ver
wacht was. Wolsink liet het zware werk
aan de mindere goden over en verge
noegde 2lcb. ermee om ln de eindsprint
te winnen ln matige tijd. Een vijftal
athleten was bijeengebleven en dezen
ontketenden in de katste 200 m een
fraaie strijd. Hieruit werd J. -Aubert
tweede, K. Ekstcen derde. Deu3ter vierde
en De Grcot vfjfde. Twee oude Jeugd-
rtvalen, Hoekseroa en Van Kampen,
vochten op de 1500 m. Ook nu won Van.
Kampen. Wlm de Winter won onbedreigd
bij afwezigheid v&n Boere de 5000 m la
16 min. 28.3 -sec. voor Van. Dalsea en
Van Bovene.
Mevr. Van Leeuwen toonde aanleg
voor hét hordenlopen door in 13.7 sec.
te winnen. Sint prolongeerde bi] de
heren v.IJn titel 200 m horden met 2S.4
sec. BIJ de jongens A won de DOS-er
Bakker de 100 m In 115 sec- de 300 m
in 33.3 sec., terwijl Klaas Knop de 800 m
begrlJppHjk ln de wacht sleepte ln ma
tige tijd. Op de technische nummers
goede .prestaties zonder verrassingen. Be
halve op het nummer speerwerpen zag
de lange DOS-man Visser kan» alle
oude rotten voorbije te streven en te'
winnen met de voor hem fraaie presta
tie van 47 J7 m. De oude Vlasman won
zowaar kogelstoten met 11.20^4 tn Öy
de meisjes leverden I. Verhage met 10.9
sec. 80 m en MIJnders met 8.4 aec. 60 m
de beste prestaties. "Wlckel vestigde met
1 62 m hoog Jongens speciale aandacht
op zich.
De ton gaat vanavond, onder om
20.20 uur en komt morgenochtend op
om 6.58 uur. De maan komt van
avond op om 21.59 uur en gnat mor.
ffenochtend onder om 11.31 uur.
De verduisterinjrstyden ztyn ln
week van 3 tot 10 September M
2É.15 ividiW.
