SCHIEDAMS
Verbitterde strijd tussen
Maas en Moezel
Onze wil en ens besluit"
Willem Pijper vijftig jaar
^an weerskanten van Luik houdt
sterke vijandelijke druk naar
het Oosten aan
poorbraakpogingen
aan beneden-Narew
verijdeld
deeI ™n h,et,I.ï?"
Oorlogsinspanning in
Duitsland
De Marianen als
vliegtuigbases
Batt PASSAGE 18-20. SCHIEDAM jf]I^ AlLgir l Pf^ >':fM W M
ra- 68793 postgiro 20410 Hf rjgSmgjg' 0
Nieuw bruggenhoofd
ten N. van A.ntwerpen
ingedrukt
Nieuwe aardappelbon
W;
Meeuwen
Wat is een rantsoen
vlees
Geldige bonnen
„Vol tegen leeg"
•meryL
pentol
W«r Tej,
-lc8Mtr,
-era
tflioS
"ezu ai-
lUflQ
telr
ï«ka.
en w^f
sl^
lR Te.
Irlnge^
BAK*
jaar;
J,
uur.
r (Duits legerbericht.)
irrr HET HOOFDKWARTIER
iS'DEN FÜHRER. 8 Sept. (D.N.B.)
Ifset opperbevel van de weermacht
bekend:
Tn bet gebied van Yperen hebben
nakomende troepen in zware
tegen vijandelijke pantser-
^nanes bet uitwijken van onze divi-
ffnaar het Noorden beschermd,
{fviiandeliike tanks werden daarbij
'iitTffi Aan weerskanten van
rS houdt de sterke vijandelijke
rT «aar het Oosten aan. Aanval-
rrLm flen vijand in het gebied van
Tiit bil Besaneon en ten oosten
sSvan, werden uiteengeslagen.
1 ,ftn ge Frans-Italiaanse grens
L«a de gevechten op de paswegen
iroort, zonder dat de vijand successen
i iront stortten plaatseUtte
ran den vijand meen. De
S de motste verbitterins aan de
fSSatlscbe bust gevoerde gevechten
fSSfS* gisteren de gehele dag
S ome troepen deden opnieuw, aüe
Sddiite doorbraakpogingen mis
takken De vijand leed bitaonder zware
wbezen aan doden en gewonden.
TtjandeUJke tanks werden stuk-
^°het zuidoostelijke deel van
Zevenburgen en m de oostelijke Ear.
Jïttien werden - talrijke vijandelijke
aanvallen afgeslagen en penetraties
in onverwijlde tegenaanvallen ge
zuiverd.
Duitse slagvliegers ondernamen
hier succesvolle aanvallen op' het
vijandelijke r avit alllerlngsverkeer.
Aan. de beneden-Narew verijdelden
onze troepen in narde gevechten de
doorbraakpogingen van de bolsje
wieken. Aan de overige delen van het
oostelijke front vonden geen ge
vechtshandelingen van betekenis
plaats,
In de afgelopen nacht wierpen
afzonderlijke Britse vliegtuigen bom
men op Karlsruhe.
In aanvulling op het l*gerberich.t
wordt gemeld„In Roemenie hebben zich
de strijdgroepen van eten lutt.-generaal
Von Scott en van. den gene raai-majoor
Winkler, voortreffelijk gesteund door
formaties van de 15e divisie luchtdoel
geschut or.der hevel van Kolonel Simon,
bijzonder onderscheiden."
EERLUN', Sept. (D.N.B.), De"
EUfcigevolmacütlgde voor de totale oor-
^slCBpunning, Rijksminister dr. Goeb-
W deelt mede:
i n Het Pruisische ministerie van. F1-
janelSa wordt met onmiddellijke Ingang
opgeheven. De totdusver door dit minis
terie waargenomen zaken worden, door
'<e desbetreffende Rijksministeries, over-
^wrot Uitvoering van de reeds be-
lead gemaakte beperkende en ophef-
flcgsmaatregelen op het gebied van de
cproeding heeft de Rijksminister voor
Wetenschap, Opvoeding en Volksontwik
keling fundamentele beschikkingen ge
troffen Deze bepalen welke studerenden
tun studie moeten opgeven en wie een
studie mogen beginnen. Na uitvoering
van deze maatregelen kunnen een aan-
tsl hogescholen samengevoegd of opge
geven worden. Verder regelen de be
schikkingen wat er met scholieren van
ie achtste klasse van hogere onderwijs
inrichtingen en met leerlingen van de
'achtste en zevende klasse der Ober-
schulen voor meisjes zal geschieden,
3) Op het gebied van de tijdschriften
ïUn vérgaande beperkingen en opheffm-
,'gen ingevoerd. Het grootste deel van de
;totdusver' ln Duitsland nog verschijnen
de ongeveer 1500 tijdschriften zal niet
meer uitkomen. Slechts werkelijk voor
de oorlog belangrijke tijdschriften bltj-
rsn verschijnen, doch worden ln omvang
ipperkt. Op het gebied der vaktij dschrlf-
cn blijft voor elk groot vakgebied e^n
iad bestaan. Boot deze maatregelen
Vrrdcn maandelijks grote-, hoeveelheden
lapier "bespaard. De vrijkomende arbeids
machten van uitgeverijen, drukkerijen
.n talrijke 'cevenbedriJven kunnen
Rechts geraamd worden, doch bedragen
,vele duizenden.
4) Alle ambulante tentoonstellings-
bedrljven worden opgeheven en de daar
bij werkzamearbeidskrachten tot. voor
.'de oorlog belangrijk werk gebruikt.
5) Het Duitse Rode Kruis heeft zijn
uitgebreide organisatie nagegaan wat be
treft de besparing van arbeidskrachten
iin maatregelen getroffen, waardoor tien
duizenden arbeidskrachten vrijkomen
rVoor de bewapening en bovendien tien
duizenden soldaten voor het front. Be
president van het D.R.K. heeft bepaalde
ïultvwrendè beschikkingen bekend ge-
jtnsslrt.
j* 6j Teneinde de bevolking de moge-
illlldield tot het afdoen van hear per-
lEooallJke zaken te geven worden de
•diensturen dar overheidsinstellingen, die
Voor da arbeidende bevolking van bij--
zonder belang, zijn voor het publiek op
Zen of twee dagen van de week. over
eenkomstig de plaatselijke verhoudingen,
zo nodig tot 21 uur verlengd. Bovendien
korden deze bureau's ook op Zondagen
minstens "drie tot vier uur voor de be
volking opengehouden.
Op soortgelijke wijze kunnen de ver-
ikoopstUden der winkels al naar gelang
[Tsn da plaatselijke noodzakelijkheden
idoor de bevoegde plaatselijke polltier
autoriteiten .opnieuw geregeld worden,
ktdnde aldus rekening te -houden met
't behoeften van de zwaar arbeidende
CTolking,
v" Chinese s+eden -bezet
TOKIO, 8 Sept. (D.NJ3.) Het
;elzerlUk hoofdkwartier heeft Vrijdag
pet volgende bekend gemaakt: Ver-
icneidene formaties, die zich tn de
mgevtn? van Heng Jang In de pro-
™ie Hoenan voor toekomstige opé;
ulies voorbereiden, zjjn einde Augus
ts onder het vernietigen van vljan-
raüke troepen,' verder, gemarcheerd
to hebben zich in het bezit gesteld
het vliegveld bij Lingling. Op
i September viel hun de stad zelf in
landen. Op 3 September hebben Ja
panse troepen de stad Hoengsjiang
to op 5 September de stad Aitsjau
^genomen,, waarbij zij meer dan 1500
«landelijke soldaten vernietigden.
De woordvoerder van het Japanse
m, gene ra al-majoor Matsoemoera,
heeft in een per&gesprek over de in.
aeming van Llngl-Ing gezegd,"dat met
k stad. tevens het vliegveld in hm.
3«U fran de Japanners is gevallen,
"•tot beschikt over omvangrijke in.
.nd,tingen, met name over een start.
vmLvan 150° meter lengte. De be-
wttiag van Lingllfie is voor de Ame.
Kïaanse luchtmacht een even zware
"a? als de bezetting van Hengjang.
'e Amerikaanse luchtmacht heeft
oaannede wederom een belangrijke
TO voor de aanvoer verloren.
Het Tsjoengkinese opperbevel heeft
•"tdagavond de val van lingling
*vestig<L
Vergeefse aanval van benden
uiswf, r Berlijn, b Sept. cd.n.b.) v«r-
ene communistische benden
u &J5.®en dezcr dagen door tot het
jiunw PWJe Gracac ln zuidwestelijk Kro-
ibroei^tie. dafc tot een steunpunt was ge-
^akt. De slechts zwakke Duitse be-
nj*- Fverdedigde zich met- succes
tt ft cjpto de overmacht en wist de
P^sjewistenzolang in bedwang te
- ^oudea. tot er versterking arriveer-
!cklh ge. -weldra was Gracac ontzet. De
«dreven 'bandieten werden naar
we richtingen vervolgd. Zij hadden
w doden en lieten grote hoeveel-
®den oorlogsmateriaal achter.
j
TOKIO, 8 Sepit. (D.N.B.) De
woordvoerder van het Japanse leger,
generaal.majoor Matsoemoera heeft
er hedenmiddag Jegens vertegenwoor.
dlgers van de buitenlandse pers op
gewezen, dat de Amerikanen voorbe
reidingen schijnen te treffen, om van
hun pas verkregen bases op de Ma.
rlanen uit, Japan uit de lucht aan te
vallen. Zou voor deze aanvallen de
superbommenwerper B. 29 gebruikt
worden, dan. zonden er evenwel, naar
de woordvoerder onderstreepte, nog
omvangrijke bouwwerkzaamheden
verricht moeten worden. Voor deze
machines, heeft men n.l. startbanen
nodig ter lengte van 4 km. Het'eiland
Saipan is hiervoor minder geschikt
dan het eiland Tlnian, daar het ter
rein daar vlakker is. Ook ad mi mal
Nimitz heeft reeds verklaard, dat het
nooit mogelijk zal zijn, de Marianen.
eilanden eventueel tot een tweede
Hawaii" te versterken, zelfs indien
men zich nog grotere inspanningen
zou. getroosten. De Amerikanen zijn
ovenwei eerst genoodzaakt, niet alleen
nieuwe grote vliegvelden aan te leg
gen, maai vooral ook havenwerken
te maken, om de benodigde grote
hoeveelheid oorlogsmateriaal van
allerlei aard aan land te kimmen
brengen.
ZATERDAG 9 SEPT. 1944
it JAARGANG - No. 2li
U.igdve r-J.V. De Arbeidsrspers. Abonnementsprijs 21 ct. p. w. ot f2.73 per fcwarraal. Losse nrs. 5 ct.
Buig
arife heeft aan Duihi'rand
de oorlog verklaard
STOCKHOLM, 9 Sept. (D.N.BJ
De Sowjet-Russische berichtendienst
heeft in de afgelopen nacht een ver
klaring gepubliceerd Yan het bureau
voor de inlichtingen van. het com
missariaat van Buitenlandse Zaken
te Moskou,
Onder verwijzing naar de verbre
king- der betrekkingen met Duitsland
door de Bulgaarse regering en het
feit; dat Bulgarije de oorlog heeft
verklaard aan Duitsland, deelt de
Sowjetregering daarin mede. dat zij
het thans mogelijk acht het verzoek
der Bulgaarse regering om wapen-
stilstandsonderhandelingen te onder-.
goeken. r
Prof. Filof afgetreden
-.Belgrado, a Sept. id.n.b.)
jaar de zender Sofia meldt, is de
jiua-premier prof. Filof afgetreden
lid van de Bulgaarse regent-
"aapsraad.
f Japón én Neef. Irrcfië-
TOKIO, 8 Sept; (DN.B,)" Naar
hier bekend wordt, zijn de voorberei
dingen voor de komende onafhanke
lijkheid der bevolking van Oost-
Indië reeds aan de gang. De woord
voerder van de regering, Igoetsji,
heeft in dit verband Vrijdag aan ver
tegenwoordigers van de buitenlandse
pers verklaard, dat de nadere bijzon
derheden .echter nog niet gepubli
ceerd konden worden. Het was hem
onmogelijk, reeds thans lets over het
tijdstip der opafhankelijkheid of over
de gebieden te zeggen, die hieronder
zouden vallen. Igoetsji liet echter
doorschemeren, dat de onafhanke
lijkheid zich niet alleen tot Neder-
lands-Indië zou uitstrekken, doch ook
tot de gebieden, *dle eens onder
Engelse heerschappij hebben gestaan.
Daarmede, zo betoogde de woordvoer-
'der, komt Japan ook hier een vroeger
gegeven politieke belofte na.
Davao gebombardeerd
TOKIO, 8 Sept. „(D.N.B.) Op
6 September zijn ongeveer 40 Ameri
kaanse bommenwerpersboven de
Philippijnse stad Davao verschenen,
die zonder te richten bommen heb
ben uitgeworpen, zo wordt uit Manil
la gemeld. Daarbij kreeg o.a. ook een
ziekenhuis verscheidene treffers. Op
7 September bombardeerden de Ame
rikanen de Zuidchlnese stad Kanton,
waarbij in het bijzonder woonwijken
werden vernield. Het aantal slacht
offers onder de burgerbevolking be
draagt rond 150.
Nieuwe aanval op Belgrado
BELGRADO, 8 Sept. <D.N.B.)
Vanochtend hebben Anglo-Amerl-
kaanse -vliegtuigen opnieuw Belgrado
aangevallen. Onder, meer werden
twee duidelijk gekenmerkte lazaret
ten door zware bommen getroffen.
In het centrum en de buitenwijken
werd aanzienlijke schade aan huizen
aangericht. De bevolking leed op
nieuw aanzienlijke verliezen. Volgens
de tot dusverre ontvangen rapporten
werden alteen in het gebied van Bel
grado drie der aanvallende vlieg
tuigen neergeschoten. -
Schending van het volkenrecht
BERLIJN. 8 Sept. (D.N.B.)
iDezer dagen hebben zich weer twee
gevallen voorgedaan, waarin Engels-
Amerikaanse luchtstrijdkrachten het
volkenrecht hebben geschonden. Het
in de haven van Genua liggende
lazaretschip .Erlangen" werd weer
door een Amerikaanse formatie
bommenwerpers aangevallen, waar
door verscheidene gewonden om het
leven kwamen. Het tweede geval be
trof de aanval op een Duitse laza-
rettrein in het Zuidoosten, die even
eens duidelijk van het Rode-Kruis
teken was voorzien.
Fatale burgemeesterspost
MADRID, 8 Sept, (D.N.B.) Naar
uit Mexico gemeld wordt, is de
burgemeester van het Mexicaanse
stadje Resureccion op straat doocr
een dolkstoot in de rug vermoord.
Hetzelfde lot heeft sinds 25 Jaar alle
burgemeesters getroffen, die aan het
hoofd van dit plaatsje- waren ge
steld. Tot dusver is men er niet in
geslaagd, de daders te grijpen. Ge
zien de geheimahïniige moordaan
slagen van. de laatste jaren 2ijn de
moeilijkheden, voor Resureccion om
een burgemeester 'te vinden, steeds
groter geworden.
Uit Stockho lm: Volgens een be
richt van de Zweedse omroep hebbDTl.de
Finse autoriteiten de. bevolking van
Noord-Finland aangezegd zich- gereed te
houden, voor evacuatie,
BERLIJN. 8 Sept. (D.N.B.) Aan
het wesetlijke front stonden de ge
vechten in her Midden bel gische ge
bied en in het grensgebied van
Lotharingen gisteren op de voor
grond. Sterke formaties van het le en
2e Britse leger drukten ten noorden
van de Lys naar de kust. Ondanks
aanzienlijke verliezen kon de vijand
echter slechts in de richting van
Calais enig terrein winnen. Verder
oosteliik, wear de Duitse troepen
thans ia volle breedte de beheersende,
bijna tot Gent reikende heuvelrug
bezet hebben, mislukten alle ten dele
hevige aanvallen. In Gent zelf ver
ijdelden Duitse troepen 't voornemen
van den vijand, overgangen over de
Lys te verkrligen. De voornaamste
druk van de in Noord-België opere
rende vijandelijke legers lag tussen
het Albertkanaal en de rivierde
Sambre. Herhaaldelijk viel de vijand
rr.et strijdkrachten van wisselende
sterkte aan het Albertkanaal naar
het Noorden en Noordoosten aan en
probeerde- tevens, met vermijding van
de taai verdedigde steunpunten bij
Namen, zich verder naar het Oosten
te ontplooien. Uit deze sanvalspogin-
sen ontstond, een aantal zware ge
vechten en hevige teeenaan*allen, in
welker verloop de Duitse troepen het
nieuwe, kleine, vijandelijke bruggen
hoofd ten noorden van Antwerpen
weer Indrukten en oostelijk van Na
men den langs de Maas doorgedron
gen tegenstander tot staan brachten.
Aan de midden-Maas zijn ten noord
oosten van Sedan eveneens nog harde
gevechten aan de gang,
Ket tweede zwaartepunt lag in het
grensgebied van Lotharingen. Vooral
ten westen van Metz ondernamen de
Amerikanen talrijke verbeten aan
vallen. die echter merendeels bloedig
voor den vijand werden afgeslagen.
Het uit de Frans-Duitse oorlog be
kende stadje Gravelotte werd door
den vijand tijdelijk ingesloten. Duit-se
tegenaanvallen verbraken evenwel de
ring en ontzetten de verdedigers, die
verscheidene uren lang al lei gecon
centreerde aanvallen hadden door
staan. Verder zuidelijk stortten -bh
Font A Mousson verscheidene ter
sterkte van een regiment ondernomen
aanvallen der Amerikanen ineen op
de taaie tegenstand der Duitse troe
pen. Ook de van Toul uit naar het
Oosten.gestuwde vijandelijke pantser-
verkenning trok zich na hevige tegen
slagen terug.
Tegenover de verbitterde strijd tus-
■géri~Maa<r en 'Moezel "tradende- ge-"
vechten lit het dal'van de Saöne en
ln de Franse Jura op de achtergrond.
Hier blijft do vijand druk uitoefenen
op het Duitse versperringsgebied.
dat vóór de Bourgondische Poort is
gelegen. Van. een onbetekenende
plaatselijke penetratie afgezien, mis
lukten de aanvallen en de ovexzet-
pogingen van de Amerikanen over
de Doubs in het gebied van Besancon.
Aanvallen van Franse terroristen op
Duitse beveiligingen in het dal van
de Saöne werden eveneens bloedig
afgeslagen,
In het Frans-Italiaanse grensge
bied tracht het 7e Amerikaanse leger,
na 't mislukken van zijn afsnoerings-
voomernens in het Rhönedal, de ver
sterkte grensplaatsen, die alle be
neden de eigenlijke passen liggen, te
veroveren. De aanvallen hadden weer
plaats beneden, de kleine St. Bem-
hard-pas en de rivier Durance
stroomopwaarts in de richting van
de pashoogte aan de Mont Génêvre.
Na gevechten van verscheidene uren
bleven de aanvallende Amerikanen
en.'Marokkanen in het vuur der ar
tillerie en ln tegenaanvallen steken.
De oorlogsverslaggever van het
D.NB. in het Westen, Alex Schmal-
fuss. schrijft:
Een zelfde zware strijd als om de
zich heldhaftig verdedigende vesting
Brest, is thans ook in Le Havre ont
brand. Tot nu tóe hebben de ver
dedigers, die zoals bekend een ver
zoek om overgave hebben afgewezen,
nog alle aanvallen van den vijand'
afgeslagen. Hoezeer de Franse burger
bevolking onder de voortdurende
bombardementen te lMdèn heeft,
blijkt uit het feit. dat na een enkele
vijandelijke aanval 500 doden en meer
dan 800 gewonden onder de bevolking
werden geteld, waarvan zoals bekend
de evacuatie door de belegeraars werd
afgewezen. Bil deze zelfde aanval be
droegen de Duitse verliezen 16 doden.
34 gewonden en 14 vermisten,
In Bretagne hield de sterke druk
der Amerikanen op de Duitse stel
lingen voor de vesting Brest met on
verminderde hevigheid aan. aldus
Interinf. Ondanks het zeer sterke
gebruik van zwaar geschut 'en tal
rijke vliegtuigen, bleven alle Ameri
kaanse aanvallen voor de Duitse stel
lingen steken. Bij Lorient deden zich
tot nu toe geen grote gevechten voor.
Talrijke Duitse verkennings- en
stoottroepen houden voeling met den
tegenstander. De Duitse veld- en
kustartillerie nam de vijandelijke stel
lingen in de noordelijke sector doel
treffend onder vuur.
!n Italië
De onafgebroken zware vijandelijke
aanvallen In het 'Adrlatische kust
gebied zijn. naar het D.N.B. verneemt,
oox Donderdag weer met een opmer
kelijk afweer succes der Duitse troe
pen geëindigd. Ondanks de grote ver
liezen zette de vijand zijn grote aan
val in dit gebied voort en beperkte
zich tiaarfciJ tot'het middendeel van
de kusteeetor.;.'het gebied ten" westen
van San Clemente. Na voorafgaand
trommelvuur kon hij slechts de kleine
plaats Groce veroveren. Alle overige
aanvallen stortten ineen.
In Hef Öos+en
In de eerste 'Vier degen van' de
bolsjewistische stormloop tegen de
benedenloop van de Nafew, tussen
3 en 7 September, hebben de Duitee
troepen in deze sector 308 vijandelijke
pantserwagens vernietigd. Dit is me?r
dan het effectief van drie Sowjet-
pardw?! corpsen, en geeft een indruk
van de verbittering der gevechten,
die onafgebroken voortduren en
waarvan het einde "nog niet in zicht
is. Tevergeefs probeerden de bols 1e-
wisten de grote doorbraak tot stand
te brengen. Duitse slagvllegtuigen
grepen overal in. om de zwaar strij
dende -legerformatles te ontlasten. Zij
vielen vooral-het vijandelijke verkeer
over de Narew aan. De benedenloop
van de Narew blijft- dus nog steeds
het zwaartepunt vormen van de ge
vechten tussen Karpathen en Finse
Golf. Alle overige gevechten aan het
oostelijke front hebben voorlopig nog
slechts plaatselijke betekenis.
Zet gij als het sigitaal lucht
alarm weerklinkt, uw fiets tegen
een huis, parkeert gij uu> auto of
«Ti> paard en wagen aan (le rech
terkant van tie straat?
f Voorlichtingsactie hoofdinspec
tie luchtbescherming).
DEN RAAG. 9 Sept. Van 10 tot
en met 18 September a.s. kan men
op elk der bonnen „aardappelen 38"
Hé kg: aardappelen kopen. Op bon
.Toeslag 38' is 3 kg aardappelen ver
krijgbaar Up deze bonnen mag eerst
Maandag worden gekocht.
De geldigheidsduur van dc aard-
appelbonnen 37, welke aangewezen
waren voor het t,ijdva!c van 3 tot en
met 9 September is verlengd, tot en
met Zaterdag 16 September.
BERLIJN, 1 Sept. (D.N.B.)
„Onze wil en ons besluit", aldus luidt
het opschrift van het wekelijkse ar
tikel van dr. Goebbels in „Das Reich"
waarin hy o.a, schrijft:
De politiek-milltaire crisis1 van deze
oorlog valt in deze zomer en herfst.
Onze vijanden lopen met het gehele
gewicht van hun materiële overmacht
storm op de beveiligingslinies van het
Duitse Rijk en pogen deze open te
breken. Het is daarbij van minder
beslissende betekenis of wij op bepaal
de plaatsen aan het front gedwongen
zijn, ook nog zo belangrijk gebied op
te géven, dan wel of het den vijand
gelukt onze strijdende formaties uit
een te slaan. De oorlog, die wy ge
dwongen zijn te voeren, gaat om ons
leven. Wanneer het ons gelukt deze
pogingen van den vijand over het
geheel genomen te verijdelen, dan
zullen wij in de herfst vermoedelijk
voor een geheel nieuwe situatie van
de oorlog staan. Zowel de Engelsen
als de Amerikanen, alsook de Sowjets,
zijn een wedloop met de tijd begon
nen. De minister wijst in'dit ver
band op het politieke conflict-mate
riaal, dat. zich in het ksmp van den
vijand openbaart en op de angst voor
nieuwe Duitse wapens alsmede op
het voortdurend toenemende Duitse
bewapen togs- en mensenpotentieei.
welke dan zeer veel gewicht in de
schaai zouden Werpen.
Het Is dus volstrekt niet zo, aldus
merkt de minister op. dat onze tecen-
standerB zich naar belleven veel tijd
kunnen gunnen. Integendeel. Van een
bepaald punt der ontwikkeling af zullen
or.ze kansen op succes weer beginnen
te stljftcn en liet komt er op aan dit
punt onder alle omstandigheden te be
reiken. .Nadrukkelijk onderstreept de
minister, dat een volk, dat zijn. vrijheid
verdedigt, zich bij heel grote Kritieke
belastlngproeveu uitsluitend op zichzelf
Organiseren van fentoons+ellingen
DEN HAAG. 8 Sêpt. Het de
partement van Volksvoorlichting en -- -
Kunsten mankt bekend dat ve-luti- en Z^R elgen kraehtJ:an verlaten, welke
s ten fr c. be?.<.na echter lu de meeste gevallen ook vol-
nmgen tot- het houden ener tentoon-1 -
stelling tijdig dienen te worden aan
gevraagd. openen ener tentoon
stelling zonder toestemming yan het
Departement van Volksvoorlichting
en Kunsten Ie verboden. Aanvragen
dienen gericht te worden aan het
departementsgebouw, Prinsessegracht
21 te Den Haag.
Rïetstapprljs 1914. Het departement
van Volksvoorlichting en Kunsten maakt
bekend, dat het aantal Inzendingen voor
de Rietstapprljs 1944 taljna verdubbeld Is
rer&elcken met dat van het vorige Jaar.
Met het oog op de bijzondere omstan
digheden heeft men besloten d.e termijn
van Inzending te verlengen tot 16 Sep
tember.
doende zijn, om zijn nationale veilig
heid te garanderen.
Van, vijandelijke -djrte poogt men, al
dus <ir. Gcebbels. ons door een markt
schreeuwers-agitatie wijs te maken, dat
hun overwinning zo goed als zeker Is.
teneinde hun militaire voorsprong, welke
voor de eindoverwinning geenszins vol
doende 1b„ op een dergelijke psycholo
gische en politieke wijze te .completeren.
Ket gaat ln deze zomer en herfst In
derdaad om alles. Wij moeten de storm
loop van onze vijanden op alle terreinen
dei militaire en politieke oorlogvoering
manhaftig en zonder vrees tegemoet
roden, dan zal hij door onze tegenstand
mislukken. Wij zien ln de crisis de
kurakterproeven, van de oorlog. Toen wij
ln de zomer van 1940 de Atlantische
kust veroverden en Engeland open lag
voor de greep van onze luchtmacht, was
het uur der beproeving voor het BxltJ»
volk gekomen. Toen wij ln de.herftt van
lg-Jl Moskou omklemden, moeet da Sow-
jet-Unle zich tot een laatste inspanning
vermannen. Thans, nu onze vijanden met
tun troepeD en materiaal Btorm lopen
op onze fronten, klopt het noodlot aan
onze eigen deur.
Er ligt wellicht con diepe historische
symboliek ln. hst feir, dat de be3ll&senü-
crises van deze oorlog geen volk ontzied
en d&t alleen de vraag wélke volken dez'.
crisea meester worden en welke niet. <5
oorlog zijn historisch aanzien geeft. Üe
weg der dapperheid en van de manlijke
moed 18 steil en moeilijk, en achUnt
daarom 20 moeilijk te zijn, omdat er.
steeds een gemakkelijker weg naaat ligt,
aan het begin waarvan generlei hinder
nissen staan, doch die aan het eind In
het verderf voer.t. Wie deze weg Inslaat
Is verloren. Kjj geeft met de eer ook bet
leven en met het leven Iedere hoop op
een betere of ook slechts draaglijke toe
komst van zijn volk op. WIJ kunnen het
by alle landen, die deze strijd om het
lot van Europa voortijdig staakten, ln
de mening aldus bun Jiardete beproevin
gen te ontgaan, waarnemen, hoe zij na
het begune verraad en de val zeef epoedlg
uit hun lUusles ontwaakten en voor een
gruwelijke,, onverbiddelijke ontwikke
ling van feiten gesteld werden, waaraan
zj te voren zelfs niet ln hun ergste
dromen hadden durven denken. WIJ zijn
ln deze tiorlog langs alle hoogten van
militaire overwinningen en trlomphen
et» olie dieptepunten van militaire tegen
slagen en teleurstellingen gegaan on
bleven ln het ene zowel nis ln het
andere geval ln onze nationale kern on
aangetast, Dat Is een bewijs hoo gezond
ons volk la, over welke krachten het op
bet ogenblik nog beschikt, en wat het
nog geven kan wanneer het voor de
laatste 2rware proef van het lot wordt
gesteld.
Wanneer wU vroeger in goeda tijden,
toen dat nog tot iets verplichtte, vaak
hebben gezegd, dat wij „Frlederizlanlsch"
wilden leven en handelen, dan moeten
wij dat thans waar maken. Is ons ge
hele volk, tot den laataten man en da
laatste vrouw, Ja. tot het laatste kind
daartoe besloten, dan zullen wij de een
of «andere dag toch de grendel open-
biekcn, die onze vijanden voor de toe
komst hebben gelegd. Daarom willen wy
ln het diepst van ons hnrt onberoerd
door de veranderlijkheid van het oorloga-
geluk. onze weg. die het lot heeft voor
geschreven, vervolgen, willen ons niet
laten verwarren, willen trouw aan onzs
2unk zijn en deze des te fanatieker ver-
dtdlgeu. hoe meer zij bedreigd wordt.
Niemand ls uitgezonderd. Waar het
leven van het volk alles geldt, daar geldt
het leven van don eenling nog slechts
weinig. In elk geval moet het ten offer
gebracht worden, voor zover het leven
van het volk dit noodzakelijk maakt.
Want het Rijk moet bestaan. Het most
Uit' dit gewapendo conflict sterker te
voorschijn komen. Dat Is oaze wil en
ons besluit, die voorkomen uit de on
wankelbaarheid.. waarmede wij nllo ge
varen trotseren.
vjiv ;Vi v-:-';'.- V'
Een auto met gewonden'vertrekt van
een veldhospitaal aan het Italiaanse
front (Foto Transocean/Europapressj
elniff nieuws hoort men. ra-eer van hem. de
laatste tijd. maar men kan er zeker van.
zijn-, dat Willem Pijper rustig- voorzover dat
In deze tijd mogelijk, is doorwerkt. Zeker, zijn
directeurschap van het Rotterdams Toonkunst-
Conservatorium eist veel van hem. maar hij is
er de mam niet naar. zich binnen de'beslotenheid
van het muziekonderwijs in te kapselen.
Ofschoon: het muziekonderwijs heeft altijd
zijn hart gehad en een groot deel van zijn werk
zaamheid opgevorderd. Want eigenlijk is Willem
Pijper, ondanks het feit, dat hii nu pas aan de
viif kruisjes toe Is, de grondlegger van de school
onzer Nederlandse Jóngere toondichters, nadat
hij zichzelf in de school yan Joh an Wagenaar
had gevormd.
Te Zeist zag hii op 8 September 1894 het
■levenslicht. Zijn muzikale aanleg bleek al. vroeg,
maar hii was verstandig of zijn ouders waren
het voor hem en begreep, dat .een goede alge-:
xnene ontwikkeling en - liefst een klassiekeop
leiding'ook voor een muzikale loopbaan een niet.
te tehderschatten^fcroderRTonrf-woimt.-So'doorliep
hij dus het gymnasium. In zijn vrUe tijd. cello
spelend.
Maar toen wijdde hij zich ook verder aan de
muziek. Hif liep college bil Wagenaar aan de
Utrechtse Toonkunst-Muziekschool. Wagenaar
onderrichtte hem in piano, orgel en compositie,
het muziekvak, dat Pijper het meest beoefenen
zou naast zijn grote bedrijvigheid op
het gebied van publicaties over mu
ziek en muziektoestanden. Want let
ters vloeien even "vaardig uit Pilper's
pen als noten.
Zo werd hij in 1918 muziekcriticus
van het Utrechts Dagblad, in. 1S25
redacteur van .De Muziek", welk
•tijdschrift later met ..Caecilia" ver
enigd werd. Vetder publiceerde hii
een groot aantal essays op muziek
gebied, diegebundeld werden ultgè.
geven onder de titel ,De Quintencir-
kel" en „De Stemvork". Uit deze.pu
blicistische arbeid leerde men zijn
scherpe blik en zfjr* scherpe pen
kennen.
Pijper als componist, Hii heeft de
school doorlopen van'een hervormer,
die rich aan de zoete romantiek der
Tachtigers ontworstelde. Hii heeft de
school gesticht van een hervormer,
die op zijn beurt de'neo-romantlek
van het „fin de siècle" ontkende en
er de ..muzikale zakelijkheid1' voor
in de plaats stelde. Van die zakelijk
heid is hij in zijn latere werk wel
min of meer teruggekomen.
Daarom is het jammer, dat men
sinds zitn Vioolconcert van 193^ vrij
wel niets meer van hem heeft ver
nomen. "want ln dit Vioolconcert viel
onmiskenbaar een aanmerkelijk mil
dere toon te beluisteren dan in de
vroegere kernachtige zakelijkheid van
zijn Zes' Symphonische Epigrammen
of zijn drie symphonieën. Pijper had
er zelf de formule voor gevonden:
„Het komt er ln de muziek niet op
aan óf de noten discorderen, maar of
hun werking discordant of consonant
(niet of wei samenklinkend) is."
Zi1n gehele oeuvre van zijn Trio
voor viool, cello en piano van 1913
tot zijn Vioolconcert van 2939 op te
sommen heeft hier weinig zin. Als
belangrijke pijlers worden er zijn
bewerkingen van oud-Hollandse en
oud-Franse volksliederen, zijn drie
symphonJeën, ziin Pianoconcert van
1927, zijn symphonisch drama „Haïe-
wiln" van 1933. ziin muziek bil Von
dels ..Faëton" van 1937 en ziin reeds
genoemd Vioolconcert uitgelicht.
Pijper als publicist. In deze hoe
danigheid kan hij zich even kern
achtig en scherp uitdrukken als in
zijn muziek: even discordant, maar
helaas niet altijd zonder dtscorderen-
de uitwerking.... Zijn genadeloze cri-
tleken konden hem in geen geval de
naam bezorgen van een zachten heel
meester, die stinkende wonden
maakt. EU kon pijnlijk juiste .din
gen zeggen, maar die anders opge
diend meer indruk hadden gemaakt-
Maar zoals mildheid hem ook in
zijn muzikale taal niet vreemd was.
zo kon hii rich ook op zijn manier In
zijn woorden toegeeflijk tonen. b.v.
In een kwalificatie als de volgende:
,De uitvoeringsmogelijkheden voor
longe Nederlandse toonkunstenaars
"zijn hier veel te gering. Het Is al
leen de vraag. in.hoeverre men de
dirigenten daarvan de schuld moet
geven. -Ten eerste zijn deze met een
bepaald muziekbesef opgegroeid,
waarmee zil op middelbare leeftijd
nog slechts een deel van de ver
schijnselen kunnen waarnemen. Het
is bij hen ongeloof en onwetendheid:
onwil is het in de regel niet. Verder
is het percentage der programma s
waarop uitvoerenden directe invloed
hebben, waarschijnlijk veel geringer
dan men algemeen vermoedt. Com
merciële factoren spelen daarbij een
geweldige rol."
En om met een andere uitspraak
WILLEK PIJPEF
van den thans vijftigjarige te beslui
ten: „In Nederland hebben de jeugd-
concerten een funeste invloed. Zoals
men ze hier opvat, zijn zij versim
pelde uitgaven van gewone concerten
met een al dan niet interessant cau
serietje vooraf. De enig juiste
methode om een generatie te kweken
met meer gevoel voor en kennis van
muziek is de muziek te brengen op
de scholen, zowel theoretisch als
practlsch. De zelfwerkzaamheid op
muzikaal gebied moet noodzakelijk
worden bevorderd, wil een volgende
generatie niet de nadelige gevolgen
van onze laksheid ondervinden."
Jc hen ondergedoken. Maar ik
houd nog net de kop boven water.
Ik sit in de salon van de hoot Enk-
hvfeen-—Stavoren en "begeef mij uit
het land van de groente naar het
land van het gras. Juist is mijn
hoofd nog hoven het tea f er, dat in
krullende bogen opspat tegen de
patrijspo or ten.
De meeuwen hebben ons uit Enk"
huizen nog even achtervolgd. Vroe
ger vlogen ze dagelijks viermaal mee,
van Holland naar Friesland, van
Friesland naar Holland. Op het dek
aten dan duizend mensen en omdat
de zeelucht. 7io»(7eri<y maakt, deden
die mensen niets dan eten. Als sij uit
Holland kwamen, aten zij broodjes
met worst en lappen lillend vlees en
als zij uit Friesland kwamen, aten
zij broodjes met hompen- kaas en
gele .boter, die uit het brood van
daan puilde als het dikke cadetje
tengednrkt werd, om het in de
gapende monden te bergen. De meeu
wen gilden, als ze dat zagen en Uit
medelijden gooide dan een passagier
wel eens een half broodje over
boord. Of hij nam een gerookt pa-
link ie ?iit het bosje, dat hij nog tttf
Enkhvizen mee Jiad gebracht
keilde da. slingerend door de lucht
Be weeietoen grepen de hompen
brood en de kronkelende palinkies
in de lucht, schrokten, vochten en
gilden brutaal in nieuwe, stuivende
capriolen boven het schuimende
kielzog van de boot.
De meeuwen vliegen nn nog even
mee. oudergewoonte, nit stom in
stinct maar weldra merken ze, dat
ook dit weer een boot /ronder bon
netjes is. Blijkbaar eten dc mensen
tegenwoordig zelfs de papiertjes van
ftu» brood op, want dc boot levert
7ie7em<7oZ geen. uitwerpselen meer op.
Ze 1 veten niet, dat alle mensen met
hun bonnen zijn ondergedoken aan
boord vanwege de bommen en an
dere vriendelijkheden, die zo nu en
dan vanuit een woTJeenloze lucht
■neerdalen. Daarom zit alles volgens
voorschrift en om het vege lijf te
bergen benedendeks en keren de
meeuxcen al bij de havenmond moe
deloos terug; er xoapperen peen pa-
linkies, gestoomd en gerookt, door
de hfcht. Zo zxillen er blijkbaar ook
van daag xceer zelf vo^r moeten wer
ken en zoeken. En dat is voor
meeuwen en mensen .sinds dc "kwes
tie-A dam en de verjaging uit. het
paradijs de grootste last..,. v TIJL
Wanneer men van den slager de
hieronder genoemde minder gang
bare. artikelen betrektkan me»
per rantsoen naar keuze aanspraak
maken op de volgende hoeveelheden:
125 gram verse tong, lever of hart
van runderen, kalveren, varkens,
paarden en schapen, £00 gram verse
zwezerik van runderen en kalveren,
e50 gram varkenskluiven, verse uiers
van, runderen of verse nier van nm-
der én, kalveren, varkens en scha
pen, S£5 gram staart van runderen
en kalveren, 500 gram varkens
poten of kg gebroeide onderpoten
van mtcAfere kalveren, ontdaan van
huid en hoeven.
- Zoals bekend geeft een rantsoen
vlees voorts recht op het kopen van
ZOO gram rund-, halfs-, varkens-,
paarde- of schapevïees, been inbe-
'prëpétu'Hiérbijdient te worden" op
gemerkt, dat een rantsoen recht
geeft pp tenminste 75. gram
vlees en een hoeveelheid been tot
oen zodanig gewicht, dat in totaal
wordt verstrekt 100 gram vlees piet
been. In plaats van het been 'mogen
bonnen worden verstrekt, waarop
men do beenderen kan betrekken.
Wannéér varkensvlees wordt ver
strekt, moet men bedenken, dat
hierbij het beenderenpercentage
belangrijk lager ligt; het zal
dan kxmnen voorkomen, dat de
zal dan Jcunnnen voorkomen, dat de
slager geen £5 gram beenderen kan
leveren, zodat hij dienovereenkom
stig meer vlees dient te verstrek
ken. Voorts geeft een rantsoen vlees
naar keuze recht op het kopen van
75 gram gekookt of gerookt rund-
kalfs~, varkens-, paarde- of schape
vlees, zonder been dan xoel gerookte
worst, gebraden gehakt, 'of corned
beef, 100 gram knakworst, of ge-
Tot en met 16 Sept.;
Bonnen 37 en 3B voor brood,
beschuit, vlees. melk. taptemelk,
bon 37 voor tabak (naar keuze),
en geldig toten met 9 Sept.
bon 36 en 37 vcor aardappelen
114 kg) en 36 en 37 toeslag
<1 kg).
Voorts voor bloem: 217 en.
218 alg.: roggevlokken. gort of
havermout; 219 alg. (250 gr.) en
reservé D 73 (250 gr.); kinder
meel: reserve E 73 (250 gr.);
vermicelli of maïzena: 2Q0 alg.
(100 er.); boter: 37 A (125 gr.
boter)37 B 125 gr. margarine)
reserve B, C. D em E 76 (elk'
125 gr. boter);1 kaas: 221 alg.
(100 gr. 20 plus); suiker: 222
alg (250 gr.); jam of stroop:
223 alg. (250 grJ versnaperin
gen: 37;(150 grJ.
Inleveren, tot 10 Sept. 226 alg.
voor- vette kaas; en reserve bón-'
nen B 77 en C 77 voor tweede
rantsoen Hongaarse bloem.
Tot én met 30 Sept.:
Zeep: 224 alg. een "rantsoen
eenheidszeep. 225 alg reserve. C,
D en E 74 elk één' rantsoen
wasüoeder. reserve E 75 een
santscen. toiletzeep. Scheerzeep:.
R 10 tabak 45 eram t.e.m. 6 Jan.
Wcc.ru!t dau automatische opzegging zou
voortvloeien. De vergadering heeft una-
nlem gelast, mét Hetoog op de over
eenkomst tussen transportverzekeraar*
en makelaars, tot de collectieve opzeg
ging van alle contractverzekeringen tot
dekking van molest, zodat deze molest-
dekklag .een einde neemt temidder
nacht van 9 dezer. De ondervaKgroep
Beursbedrljf Amsterdamls hiermede ln.
kennis gesteld en de bedoeling ligt voor,
de nog geldende molestpremlee eveneens
te middernacht van-9 dezer te annule
ren.
- -...vakgroep transportverzekering
Koofctc worst, 125 77mm leverarttiie- j beursbedrljf, afdeling Rotterdam, deelt
ten, tongenworst of nierbrood, 150 voorts mede, dat reeds met Ingang van
gram zure zult of 300 gram bloed
worst.
Rijksmuseum gesloten. Op last raa
het departement van Opvoeding. Weten
schap en Kultuurbeschermmg zal het
Rijksmuseum te.Amsterdam van Vrijdag
8 September af gesloten zijn.
Het rijksbureau voor oude mate
rialen en afvalstoffen heeft sedert
het begin xxtn de ooflog reeds meer
dan eens gexcezen op de ,aro>td.sfo/-
fennood van de Nederlandse papiex
industrie en op de noodzaak oi«ï pa
pier en karton in te leveren, ten
einde te voorkomen, dat men op
zeker ogenblik voor een absolxiut te
kort zou komen te staan.
Vete mensen, die klaagden, dat
men niet meer onbeperkt nieuw pa
pier voor allerlei doeleinden kon
verkrijgen, bleven toch hardnekkig
doorgaan met het vernietigen van
oud papier en karton, dxis 'van de
grondstoffenwaaruit het nieuwe
papier gemaakt kan xcorden. Als ge
volg van dit gebrek aan vrijxvllJige
medewerking van het publiek kon
een dwangmaatregel «iet uitblijven;
voortaan ismen dan ook verplicht,
zoals reeds is medegedeeld, om de
kartonnen verpakkingen van aller
lei artikelen schoon en droog te be-
xvaren en ze bij aankoop van nieuwe
artikelen, die in karton verpakt zijn,
in te leveren. Dit behoeft «iet een-
zelfde verpakking te zijn maar dg
hoeveelheid kafton van de oude
verpakking moet ongeveerovereen
komen' met die van de nieuwe.
Het is in ieders belang, dat zo-
xoel het publiek als de winkeliers
medexverken om deze maatregel te
doen slagen. Niemand kan verlan
gen naar een toestand, xcaarbij het
gebrek aan grondstoffen voor nieu
we verpakkingen zo nijpend zou
worden, dat de winkeliers nog
slechts onverpakte en Tos uitgexoo-
gen xuaren zouden kunnen verkopen
7 September de premies van bet land-
molccttarlef en van de molesttarlefvoor
waarden, voor reizen binnen Nederland
zijn vervallen, aangezien gebleken ls,
dat assuradeuren te Amsterdam reeds
Dinsdag JJ. een kennisgeving hebben
laten uitgaan, waarbij het vervallen der
tarieven op deze datum werd mede
gedeeld.
Opzegging eofifracfverzekeringen
tot dekking van molest
ROTTERDAM, 8 Sept. Van den
tweeden plaatsvervangend voorzitter van
het bestuur van de vakgroep transport
verzekering beursbedrljf ontving de af
deling Rotterdam van de vakgroep ma
kelaars ln aasurantlén en assurantlebe-
zorgera een schrijven, waarin .wordt
medegedeeld, dat de algemene ledenver
gadering de oorlogstoestand dermate
kritiek en onoverzichtelijk had geoor
deeld, dat redelijkerwijze niet kan wor
den verwacht, dat assuradeuren zich nog
langer verbinden, moïestyerzekerlng on
der contract te lopen, zy was verder van
mening, dat door- een uitdrukkelijke op
zegging van de molestcontracten belang
hebbenden beter gediend zijn dan mpt
het afwachten van de onderbreking, der
mogelijkheid tot schriftelijk verkeer,
N.A.F. r.iel opgeheven
De heer K van Wijngaarden, lei
der van de dienst van pers en pro
paganda van het stedelijk kantoor
Rotterdam vau het N.AJ?. schrijft
ons het volgende
,,Naar aanleiding van het versprei
den van liet gerucht, als zou het
Nederlandse Arbeidsfront zijn opge
heven, kunnen wij mededelen, dat
zulks onjuist is.
.Wel hebben een aantal leiding
gevende functionarissen, behorende
tot de N.S.B., in strijd met het de
creet van den Rijkscommissaris, -
waarbij verlangd werd, dat een ieder
zijn beroep, ambt of bedrijf op de
gewone wijze moest blijven verrich
ten, hun post bij het N.A.F. verlaten,
doch de meeste functionarissen zijn
op hun pos; gebleven en denken er
niet aan om deze te verlaten.
Voor de belangen van de arbeiders
en hun socialerechten, die steeds
door hun werden behartigd, zullen
sij blijven opkomen.
Ondanks het verdwijnen van enige
N.S.B.-ers, welke hun. funttie bij het
N.A.F hadden, zullen echter de op
hun posten gebleven functionarissen
van het N.A.F. op de diverse plaat
selijke kantoren, in. de provincie
Zuid-Holland, hun werkzaamheden
op de gebrulkelyke wijze voortzetten.
Wij zijn van oordeel, dat zulks ook
wel in de overige provincies plaats
za! vinden.
Met het spoorloos verdwijnen van
enige inconsequente functionarissen
van het N.AF. is allerminst daar
mede het N.AF. opgeheven, doch kam
daarmede slechts deze organisatie
alleen gezuiverd worden van onge
wenste elementen, hetgeen uiteinde
lijk de organisatie zelf ten goede kan
komen."
De zon gaat vanavond onder om
20.10 uur. komt morgen op om 7.06
uur. gaat morgenavond onder om
20.07 uur en komt Maandagochtend
op om 7.07 uur. De maan komt van
nacht op om 0.00 Uur, gaat morgen
middag onder om 16.26 uur, komt in
de nacht van Zondag op Maandag
op om 0.42 uur en gaat Maandag
middag onder om 17.21 nur.
De verdu'stcringstUden ziin ïn do
week van. 3 tot 10 September van
20.15 uur tot 7 uur: in die van 10
tot 17 September van 20 our tot 7 uur.
