SOflEDftMS
DAGBLAD
u
[fj-jrige geallieerde terreinwinst ten oosten
van Eindhoven
Geallieerde groep
landde ten Z. van
Den Bosch
a-ï
d]
Cruys Voorbergh
NooLs: bonnen
worden Tif- gewezen
Bekendmaking
ijaatsefijte aanvallen in nat
"Ikied 'ArnhemNijmegen
- mislukt
(Duitó iegerbericbt.)
nip - HET üOJi'ÜiïARTIER
K deN FÜHRER, 25 Sept.
Sb.) Eet opperbevel van de
ÏJcht maa-M bekend:
i sjestely^ Nederland sloegen de
Stroepen in nieuwe stellingen
Sieióene vijandelijke aanvallen
gebied Arnhem—Nijmegen
'vtgji de tegenaanvallen den uit
Lent gelanden vijand, die nog
i tof grotere aanvallen overging.
La zware verliezen toe. Plaatse-
aanvallen van den vijand mis-
L ten dele in verbitterde ge-
*l^eh op Korte afstand. Van de nog
«sten van Arnhem op een zeer
a gebied strijdende resten der
1, Engelse luchtlandingsdivisie
den ffeer SÖO gewonden binnen-
«ebt Ten oosten van Eindhoven
ajjjh de vijand geringe terrein-
st formaties slagvliegers
aden Zich ondanks het slechte
■met succes in de gevechten te
In Nederland. -
le JAARGANS - No. 226
DINSDAG 26 SEPT. 1944
Riga wierpen troepen van het leger en
van de Waffen-SS de bolsjewieken ln
succesvolle tegenaanvallen terug,
Ann het overige front van de noorde
lijke sector verliepen de bewegingen
verder volgens de plannen. De ln ver
scheidene sectoren volgende vijand kon
onze bewegingen niet storen. Na ver
woesting van alle militair belangrijke
installaties werd voor enige dagen de
stad Beval ontruimd.' Onze "uitwljkbewe-
Elpgen naar noordelijk Finland nemen
het nauwkeurig voorbereide verloop
BIJ Fr liep ln Macedonië werd een
«terke Bulgaarse strijdgroep bij geringe
eigen verliezen uiteengeslagen. ZIJ Jet al
naar uitrusting aan kanonnen en zware
«vapens ln onze handen achter. Aan de
Bulgaarse westelijke grens en aan de
IJzeren Poort zijn plaatselijke gevechten
aan de gang."
üe /.rud Jerapars Abonnementsprijs 21 et. p. w. ot 2-/3 pei «wartaal. Losi» nrb S ct
6urj PASSAGE 18-20, SCHIEDAM
TEL 68798 POSTGIRO 20410
j noorden en zuldooscen van Aken
a vijandelijke aanvallen afge&Ugen,
jk ïeiscfceldene tanks werden" etuk-
stea. Aan hei Blfelfront vhrloor d:
bil vruchteloze aanvallen 1(
Fwröelljk van Nancy en bU
g^u-Sjllns wierpeneigen aanvallen
vijUd ondanks hardnekkige tegtm-
l terug, ln het gemed van Epmal
iacürenioct hielden de zware ge
in san. Bh verbitterde tegenstand
wen troepen won de aanvat van
«jh—aieefita plaatselijk aan ter-
pulflkerken en Calais wederzijdse
ijge activiteit van üe artillerie. De
gaden vochtende bezettingen van
5 en St, Haz3lre sloegen vijanüe-
ignvaJIea uiteen en ondernamen
de tegenaanvallen. Na vernietiging
iiste steunpunten is de heduhaftlg
2de bezetting van Boulogne na
aware strijd. vooï do vijandelijke
lag in ae ai gelopen nacnt weer
tèl vuur van de V 1.
Udden-Italle zctle de vijand gls-
sljn, zware taukaanvalien ten
se en oosten van Jt'irenzuoia
«erd bijna overal afgeslagen
Rechts een inmiddels ivigegren-
junetratlo bereiken". Veertien
|U tanks werden stukgescQuien.
tólatischB Zee werden onze
gena bevd op nieuwe ateilln-
..je&telijk van ftimlnl terugge-
ÜürUke vljandeiuke aanvallen
jp werden ondernomen, werden
waarbij 25 tanka^ werden
iidyesuelljk Zevenburgen catston-
glBteren slechts gevechten van
I.jke betekenis. Aan weerskanten
nreacurg en ln het' noordelijke
de punt van Szekien werden
en van bolsjewistische en Roe-
rorLOEtles afgeslagen of opgavan-
deze gevechten verloor do vijand
Wj .Ihorenburg dertig tanks. Aan
aden-passen ten zuiden van Sa-
Srosno werd gisteren tn aajlval
edlglag met wisselend succes ge-
Tussen de noordelijke rand van
pathen en Mitau vonden «een
idellngen van betekenis
het gebied ten zuiden van
4-e tankspltsen er.:g terrein winnen, doch
hier zUn Duitse "tegenaanvallen gaande.
De strijd ln het gebied van Aken be
reikte ook Zondag niet xveer de omvang
en de kracht van de vorige dagen. Een
uit het zuidelijk deel van Nederland Sn
de richting Gcilenklrcben ondernomen
aanval der Amerikanen etoitte Ineen
waarbij acht Sherman-tanks werden
stukgeschoten. Ten zuiden van Aken ln
de streek van Stolberg slechts plaatselijke
gevechten zonder verandering van positie
Het bosgebied van Rootgen werd ge'
Euiverd.
Van het gebied van de hoge Venn tot
ten zuiden van Metz ontstonden slechts
plaatselijk beperkte schermutselingen.
Alleen ln het gebied van de zuidelijkt-
Schuee-Elfel bleven de Amerikanen ei
naar streven de hun ontrukte verstcx
knlgen te herwinnen. ZIJ werden opnieuw
verdreven tm verloren 16 'tanks. Ten
oosten van Pont-k-Mouson gingen
Duitse strijdkrachten tot een tegen
aanval over, die ten dele aanzienlijK«
terreinwinst opleverde. Daarbij werden
talrijke plaatsen heroverd, een uitgestrekt
bosgebied gezuiverd en tjelangrijks
heuvelstellingen bezet. Er werdi een grot»
bult gemaakt.aan wapens en meer dan
400 gevangenen werden binnengebracht
Met even groot succes verliep een aan
val uit het gebied CMteau-Sallns naar
het Zuiden, die eveneens leidde tot ver
betering van de Duitse stellingen. Dt
Amerikanen wierpen sterke tank groepen
in de strijd waarvan cr zes vernietigd
werden. In het gebied Lunévllle, van
waar dé Amerikanen poogden naar het
Saargebled op te trekken, la de toestand
Verder geconsolideerd.
Zware en wisselvallige gevechten met
sterke Amerikaanse strijd krach ten ons-
stonden in de streek van Epinal. Hier
probeerden de Amerikanen het bruggen
hoofd van het Zuiden, Weeten en Noot
den, ln te drukken Tijdens de taak
gevechten die voor belde partyen met
grote verliezen gepaard gingen geiukir
het de Amerikanen de stad binnen t*
dringen. De Duitse troepen verdedigden
zich met uiterste verbetenheid, maar
moesten zich tenslotte na zware straat-
en hulzen gevechten ln de avonduren
dlstuncieren naar de Ooatranü van de
stad. Ten zuiden van Bemiremont wer
den herhaalde aanvallen van d'e Ameri
kanen afgeslagen.
Aan de rest van het westelijk front ir»t
aan de Zwlt6erse grens staat de strlj-l
stil. Alleen tussen De Doubs en St
Maurice stormdefi Franse troepen op
de Duitse stellingen los maar bleven met
zware verliezen in bet afweervuur van de
Duitse batterijen steken.
De sfrïjd in Italië
Noordelijk van Florence tekenen zich
thans drie zwaartepunten af en wel noor
delijk van Prato, noordoostelijk van Fl-
renzuola en aan weerszijden van Pttfa-
zuolo. In alle drie deze gebieden vielen
de Geallieerden met grote hardnekkigheid
aan en voerden zij voortdurend verster
kingen aan. Aan weerszijden Van de
straatweg Parto-Castig!lone bleven alle
aanvallen zonder resultaat. De Montc
Coroncina. die de vorige dag verloren
w» gegaan, werd na een kort trommel
vuur dear Duitse grenadiers stormender
hand heroverd.
Terwijl noordelijk en zuidelijk van Fl-
renzuola geallieerde tankconcentraties
door zwaar Dul&s artillerievuur verstrooid
BERLIJN. 25 Sept. Bet Intern In-
«■matIonsbtoo meldt omtrent de ge
vechten ln het Vlaamse en Nederlandse
gebied: De in het bruggenhoofd ten
zuiden van de Westerschelde vechtende
achterhoeden hebben na de succesvolle
te-ugvoering .van sterke Duitse formaties
met alle wapens en oorlogstuig uit hun
steunpunten, Ook op 34 Sept. sterk over.
machtige Canadese troepen afgeslagen
en konden het bruggenhoofd indrukken.
Noordoostelijk van Antwerpen konden
de Duitse troepen een kleine concen-
tratieplek der «vorige dagen weer op
ruimen en een aanzienlijke buit aan
wapens alsmede 51 gevangenen binnen
brengen veel groter waren de bloedige
verliezen der Britten, die meer dan 120
doden ln het penetratlegebied achter
lieten.
In het Nederlandse gebied wordt de
toestQDd ln de gehele streek ten noor
den van de Nader-Rijn door de Duitse
troepen beheerst. Laatste resten der
eerste Engelse luchtlandingsdivisie hand
haven zich wanhopig ln de tussen Arn
hem en Wagenhuren liggende bossen of
elders. Wel gelukte bet westelijk van
Arnhem aan kleine groepen der ge
lande strijdkrachten op een plek over
ne Neder-Rljn te komen naar de res-
tsrende groepen der eerste Engelse lucht
landingsdivisie. maar de verbinding weid
weer verbroken, zodat thans ook deze
strijdkrachten zijn ingesloten. Dat zij
zelf het kansloze van hun situatie heb
ben ingezien, blijkt uit het feit dat zij
gisteren weer ca. 800 gewonden aan de
Duitsers hebben overgegeven, die zij zelf
met meer kunnen Y«n3l«?en en öle,
evenals de 600 gevaniehen die zich de
vorige dag hadden overgegeven ter
stond werden weggevoerd. De aanvallen
op de luchtlandingstroepen tussen Wan]
en Rijn blijven vorderingen maken.
Evenzo ls een ten zuiden V3B Den
Bosch gelande groep thans omsingeld
en gaat haar" vernietiging tegemoet. Deze
groep had reeds bij de landing zeer
zware verliezen ondergaan.
Behalve de machines die door de
Duitse Jager^ werden vernietigd, wer
den dcor de troepen te land nog 26
vrcchtzwcc vliegtuigen nog voor de lan
ding neergeschoten. Gisteren ln de Joop
der gevechten werd een uit ca. 50 voer
tuigen bestaande colonne vernietigd.
Oostelijk van Nijmegen werden her
haalde tankaan vallen met aanzienlijke
verliezen voor de aanvallers afgeslagen
Hun poglncen de basis van de verbin-
dlnrspluls Elndhoven-Nltmegen naar het
Westen en Oosten te 'verbreden, bleven
zonde» succes. Alleen bij Asten zuid- werden, drongen de Geallieerden langs de
oostelijk van Helmond, konden de Brit-1 straatweg naar Iaaola le zuidoostelijke I toestellen omlaaggehaald.
richting de Duitse troepen enige hon-
derden meters terug. Tegen de voet van
de Monte la Fine, die de vorige dag
moest worden opgegeven, worden krach
tige Duitse .tegenaanvallen ondernomen,
die langzaam vorderen. Aan weerszijden
van Palazuola, dat ln brand, staat sloe
gen Duitse troepen binnengedrongen
Britse strijdkrachten terug.
In de Adriatlsche sector trachtten de
Britten met plaatselijk geconcentreerde
tioepen en krachtige steun van artillerie
de beddingen der Marecchlft over te ste
ken, en de heuvels, die door de Duitsers
tot verdedlglngsstellingen zijn Ingericht,
te nemen. Op een smalle sector deden
zij ln SC uur niet minder dan 27 aan
vallen ter sterkte van een bataljon.
'Daarna staakten zdj hun pogingen, na
een verlies van honderden, infanteristen
en pioniers.' Tegen de avond trokken zl]
zich terug met een verlies van 37 pant
serwagens. 'Vrij zwakke aanvallen langs
de kustweg werden spoedig gestaakt met
het oog op de krachtige Duitse tegen
stand.
Van het oostelijke front
Westelijk van Mltau hebben de bols
Jewisten ongeveer 1000 tanks geconcen
treerd. ZIJ zijn klaarblijkelijk voor
nemens ln noordelijke richting door te
breken naar de Golf van Riga, om daar
door de Duitse noordelijke vleugel af
te snijden- en.tegelijkertijd ln zuidelijke
richting de Duitse pantswrfonnatles ln
de flank aan te vallen, die over oen
.breed front diep ln het vijandelijke
hoofdgevechtsterrein zijn doorgedrongen
en- een gevaarlijke bedreiging voor d<
voorgenomen operaties vunnen. Huu. sx-
's reeds begonnen alch ln te
sell let en en vrij hevige luchtaanvallen
kondigen een. offensief aam
In het penetretlegebied noordelijk van
Bauske vielen SS-mannen, roet steun
van „tijgers" en stormgeschut in zui
delijke richting aan, braken door
de Sowjetwig en drongen de Sow-
Jets tqfc Baldone terug, "Noordoostelijk
vanFrledrlchstadt sloten de Duitsers
ln een tegenaanval een leemte ln het
front en vernietigden daarbij twee Sow-
jetbataljons vrijwel volkomen. Weste
lijk van Propl werd ecu SowjetaanvAÏ
opgevangen. Zuidoostelijk van Wolmar
werd *het" Duitse front, om reserves te
kunnen opnemen, enkele kilometers
teruggenomen op voorbereide «tellingen.
In de stad zelf wordt verwoed gevoch
ten-
In het moer noordelijk gelegen gebied
volgen de .Sowjets de distancifirlngsbe-
weglng lechts aarzelend. Door zware
Oultae luchtaanvallen leden zij' grote
7ert!»s"»n totaal verloren de Sowjcts
gisteren aan ds noordelijke vleugel van
het oostelijke front 56 pantserwagens
Atukken stormgeschut
:n Noord -Finland verlopen de Duitse
dlstanclSrlngsopwe"]-ren volgens
plannen. Nergens ls het tot enig contact
met Finse troepen gekonen. Voor de
stelling van Kuusarno werden enige
jev.toottroepen overweldigd
Luchtaanval op Den Helder, jlnterlnf)
Bij een aanval van ongeveer - vijftig
vijandelijke bommenwerpers op de Ne
derlandse haven Den Helder zijn Maan
dagmiddag door de op do rede liggende
vaartuigen en door de luchtdoelart/llerie
van de marine acht vliegtuigen neer
geschoten. Waarschijnlijk zijn nog meer
De mensen van de Nieuwe
Rotterdamse Comedie
Cruys "Voorbergh, de artistieke
leider van de Nieuwe Rotter
damse Comedie, begon zijn toneel
loopbaan bij het Nieuw-NedeHands
Toneel. Nadat Roy aards was heen
gegaan trad hij op met een „combi
natie van diens spelers en via het
gezelschap van R'ika Hopper en het
Verenigd Tcmee. kwam hij bij Van
Dalsrum, roet wicn hij in tal van groe
peringen beeft samengewerkt. Met
hét Oost-Neder
lands Toneel trad
hii op in Arn
hem; ook later,
na een Indische
tournee, kwam. hij
bij een gezelschap
in het Oosten van
ons land, name
lijk bij de Neder
landse Toneel
groep in Deven
ter. .Tenslotte
was hij een van
de voornaamste
acteurs van „Het
(Eigen foto).
Masker", K.o Arnoldi's gezelschap;
de Rotterdammers speciaal herinne-
hen aich hem als regisseur van Gol-
doni's „Jaloerse Gierigaard"
voorts ais leider van de voorstellin
gen, die een zomercombinatie enkele
jaren geleden ln Arena gaf. van
„Pygmalion" en „Klaasje Zevenster"
Cruys Voorbergh zegt:
„Tammer, dat toe als spelers zo
ver van ons honh zijn geraakt. Als
toneelspelers hebben we in do eerste
plaats het recht om te spelen;
we lüïZIen daarmee het vak weer in
zijn eer herstellen c» daarvoor een
toepassing zoeken, die zo waardig
mogelijk is, dus door optreden in
belangrijk werk. In het spelen juist
ligt de kracht van "het toneel tegen'
over de filmwij staan in nauw
contact met het publiek en door dat
mee te slepen kan het op zijn beurt
ons weer inspireren. Dat ls het
wezenlijke van het toneel, waaraan
men ten onrechte is gaan twijfelen,
Als regisseur sie ik het voorts als
mijn taak, niet dictatoriaal fA be"
slissen, maar de acteurs te lijrpen
kun inzicht te verhelderen. Come
diespelen", het Nederlands stuk,
waarmee we zijn begonnen, geeft cms
de kans om werkelijk te spelen cn
het publielc heeft ons reeds blijk ge
geven, dat te waarder+n.
Ga nd bouw en
dat de bon-
>-.!e van 1 tot'
p'aatseHik
erd zullen
uooöfcaarten
n. geven
plaatselijk
ct, slechts
- artikelen
"«erin zï\
de distrl-
«ndering
welke
>riekrine
.tten.
oonnen
irtike-
De secrei .ir-;j?~u >-nii van de de
partementen van D-.r .iel. Nijverheid
en Scheepv v :i rri
Visserij ma,..- cv-S<-r.
nenlijstéh v. nr dt U-:
en met 14 "clo'-T
vastgesteld u
worden.
De 'bonnen ran
welke word er. auvco'v
tenzij in af wijl1 c n -
anders wordt b g-to
recht op het b-nen w"
binnen de distribninline
zijn uitgereikt.
Rantsoenbonnan ?"n
butiekringen geld:n -
van ncod-ranti -.ob-.-n-u
eveneens slechts i nb
ran uitreiking v.«,'
Zelfverzorgers Tsigfn
van de,noodkaarti
len. waarvoor zij eifv i- zijn.
niet voor de aar -god v.Tj ar
tikelen gebruiken. ri-Th dezt-
zorgvuldig te bewaren. Ns> hc-ein"Vglng
van het gebruik van cc r.G"dv- nrten
zi1n zij verplicht dez- run u de
dLstributiedicnsten in .e L«*-en.
Betreffende 't tiidstir ms. su'f-iine
der bovenbedoelde bonnen vt-c«. og
een nadere 'bekendmaking
Voor personen, gebr- -.n in de
jaren 1930 tot en met 1&-9 v.'u? dt or
het tijdvak van 1 tot en -- Ok
tober 300 gram kinde-4 ran u tIer
beschikbaar gesteld op de beu ..1p.-
serve C 80". voorkomend- v ag '"-'•fi
kaart KG 410, .terwijl dt p'r-^u-r:
op bon .reserve C 78" v-/1 «..c;" i
bonkaart 150 gram ven?-\t. ,rin t.,
kunnen kopen.
De bonnen voor toile ■■•ir v
kinderen, geboren in het .'.-'i
of later en voor waspocder c i.u
sonen geboren in de jarei *8" ui i
later, zullen nog nader wo L-1
kend gemaakt.
Bonkaarten r I
De secretaris-genersAl vr:
departement van Landbouw
serii maakt bekend, dat het v'n-:
de bonkaarten RA t-ot en rr,"
411-412 zorgvuldig -dient te be
daar de bonnen van deze ka - rlen
te zijner tijd voor hei kopen van
levensmiddelen zullen worden aan
gewezen.
V- 1 het vernielen en beschadigen
vau spoorwegins tallatjes, telefoon
kabels en postkantoren stel ik de ge
hele bevolking der gemeente, in
welker rayon deze daden zouden wor
den gepleegd, aansprakelijk. De be
volking van deze gemeenten moet er
rekening mee houden, dat als repre
saille in die gbvallen op het eigendom
der bevolking door vernieling (van
hulzen of gehele huizenblokken' zal
worden teruggegrepen. Ik geef de
gemeenten in overweging, door het
In hun rayon Instellen van wacht
posten, of anderszins, voor een af
doende bescherming der verkeers
middelen zorg te dragen.
Der "Reichskommïssar für die
bcsetzten nJederlandischen
Gebicte,
25 September 1944. -
H. Hotke overleden. In 55-Jarlge
ouderdom !s Zondag te Den Haag over
leden de heer H Hotke, lid van de
Haagse redactie der Nieuwe Rotterdamse
Courant.
invoering van de wintertijd
Het Rijkscommissariaat deelt mede:
Op 2 October 1944) *6 nachts om 3 uur,
eindigt de thans geldende zomertijd. Op
dat tijdstip worden de openbare klokken
een uur, d.w.z. van 3 uur op 2 uur,
achteruitgezet. Van het op 2 October
1944 dubbel verschijnende uur van 2 uur
tot 3 uur des nachts, wordt het eerste
uur betiteld ala 2a, 2a 1 mlnut tot 2a
59 minuten en het tweede uur als 2b,
2b 1 minuut tot 2b 59 minuten.
Amerikaanse Ylooteenhcderj voor Hal-,
malieim. (DNB) De operaties van
Amerikaanse vloot- resp. luchtstrijd
krachten ln het zuidwestelijke en cen
trale deel van de Stille Oceaan duren
voort. Volgens een pas ontvangen iront-
bericht verschenen op de ochtend van 23
September ook ln de wateren van het
eiland Halm3hc!ra Amerikaanse vloot-
eenheden, die enkele punten van
eiland ondei vuur nemen, r
Was ook het eiland Palau w
van do vijandelijks luchtaai
Oproep aan naiionaaUodalisten
Nederlandse natlonaal-soclallsten, uw
kameraden van het grenadlerreglment
Landstorm Nederland en van het Wach-
rgt. 3 hebben ln de gevechten van de
laatste drie weken op uw Nederlandse
geboortegrond ln de strijd hun plicht
vervuld. Alle commandoposten van de
Waffen-SS en de weermacht "hebben
haar dank en waardering geuit voor deze
Nederlandse frontsoldaten. Zij hebben
voor het grootste deel tegen Engelse
keurcorpsen gestreden en zich dapper
gehouden. Vijandelijke strijdkrachten
uw Nederlandse .geboortegrond,,
er jaar hebben wij tezamen
- uw Nederlandse leiders gewerkt
het weerbaar maken van het Nede^-
3se nationaal-,socialisme. Thans, nu
vaderland bedreigd ls, thans nu elke
kante metyir vaderlandse grond kan
moet worden verdedigd, ls het de
plicht 72a u allen ln de dienstplichtige
leeftijd onder de wapens te komen.
De Relchsfübrer SS heeft uit waar-
,'erïng voor* het dappere optreden van
et Landatormreglment Nederland
emmlng verleend voor de onroldi
richting van een Strijdbrlgade 2
1 nd. Mijn oproep ls gericht tot allo
1 jrbare Nederlanders ln dit uur van
it - roevlng om onder de wapens te
-.iien en dienst te nemen bij- de Land-
..n-brlgade. Tienduizenden wakkere
N»-erlanders hebben sedert Jaren in het
Oosten en het Westen gestreden voor
ons gemeenschappelijk Germaans Ideaal,
ïk, hen ervan overtuigd, dat de weer
bare mannen, die nog ln Nederland ^zijn
ln deze uren hun plicht zullen luzieu
en gevolg gevend aan de stem van hun
bloed onverwijld onder d« wapens zullen
komen. ZIJ die dienst nemen, moeten
zich melden bij de bureau's van het
Ereatzkommando Nordwest in Den Haag,
Amsterdam of Hengelo.
Alle inlichtingen en gratis reisbiljetten
worden bij de volgende aanmeldings-
bureau's der Waffen-SS verstrekt: Den
Haag, Korte Vijverberg 5; Amsterdam,
Dhm 4; Utrecjit, Vredenbtirg 19: Gro
ningen. Herenstraat 46: Enschede, Hen-
:elDsestraat 30: Hengelo, St. Janstraat 5.
Tieve onze Germaanse Führer Adolf
Hitler.
Leve Oermanie.
De Ftlhrer des SS-Oberabschnltts
Nordwest" und höhere SS- und Pollzel-
fllhrer
Gez RATJTER.
SS-Obergruppenfllhrer und
General der Pollzel.
Uit Gen five. United Press verneemt
uit Moskou dot de Sowjet-Russische
autoriteiten in Roemenië en Bulgarije
dagelijks nieuwe arrestaties verrichten
op grond van de sinds jaren voorbereide
lljstftn van de z g. oorlogsmisdadigers
19.30 tot 7.30
ziin van
