tmigmi
©cfjuuam
3|n'MIati6ia
HOE KOMT SCHIEDAM AAN ZIJN STRAATNAMEN?
als Liduïna-biograaf
BouvC'Suggestie
429
t
In liet Januari nu 111 mor is de herinne
ring nog eens opgehaald aan de St. Valen
tijnsdag, 14 Februari 1489, toen Schie
dam door een eigenaardig misverstand
bevrijd werd van de listig beraamde over
val door Jonker Frans van Brederode en
zijn trawanten. De Schiedammers schre
ven toen deze overwinning toe aan de
voorspraak van de H. Liduïna, die in 1433
in geur van heiligheid was overleden.
Behalve dat zij dit bijzondere feit jaar
lijks herdachten met een processie en de
opvoering van „Het Spul van Joncker
Franssen Oorlogh", meenden zij hun
dankbaarheid ook nog op andere wijze
te moeten uiten. De Franciscaner-monnik
Jan Brugman beroemd volksredenaar
en dichter wiens naam men nog vaak
hoort in het volksgezegde: „Hij praat
als Brugman", had enkele levens van
St. Liduïna geschreven en men besloot
derhalve om van een dezer levens een
bijzondere uitgave te verzorgen. Dat dit
werkelijk iets heel bijzonders was, kunt
li opmaken uit het feit, dat dit het eerste
boek was dat in Schiedam werd gedrukt
Het kwam in 1498 van de pers, verlucht
met een tw intigtal zeer mooie houtsneden.
Ken prachtig exemplaar van dit boek,
waarvan de houtsneden bovendien met
de hand zijn ingekleurd, bevindt zich
thans nog in het archief van de pastorie
van de Oud-Katholieke kerk op de Dam.
Aan het slot van deze uitgave is een
verklaring afgedrukt van de kerkmees
ters van Schiedam, waaruit wij het vol
gende citeren: „Dit werk is onder Gods
genade te Schiedam voltooid in het jaar
1498, ter ere der allerheiligste Drie
vuldigheid, en gedrukt tot lof der goed
gunstige, uitnemende Maagd Liduïna van
Schiedam. Schrijver dezer bladen is
Fr. Joannes Brugman, van de orde der
Observanten, weleer een vermaard pre
diker, die uit bijzondere devotie, welke
hij deze Maagd na haren dood toedroeg,
deze levensgeschiedenis heeft te boek
gesteld. Ook wij Hollanders gevoelen ons
wegens het bijzondere voorrecht der over
winning, ons door God op Sint Valen
tijnsdag, 14 Februari 1498, binnen de
muren van' Schiedam geschonken, ver
plicht haren lof te verheffen. Om deze
reden hebben wij, kerkmeesters van Sint
Jan de Doper te Schiedam, deze uitgave
bekostigd".
Aan de schrijver van dit boek nu dankt
de Brugmanstraat haar naam.
Jan Brugman werd omstreeks 1400 te
Kempen geboren. Vanaf 1439 verbleef
hij in de Nederlanden, waar hij over het
gehele land preekte met een vuur en een
vrijmoedigheid, die hem dikwijls in ge
vaar brachten en in een taal die het volk
onmiddellijk aansprak.
Van de liederen, die op zijn naam
staan, zijn vooral bekend: „lek heb
ghejaecht al mijn leven lanc" en „Met
vreuchden willen wi singen", met als
refrein: „Och ewich is so lanc".
Hij stierf te Nijmegen in 1473.
Wij. ontvingen „Bouw", centraal week
blad voor het bouwwezen in Nederland
en België, d.d. 13 Februari, waarin een
artikel voorkomt over de gerestaureerde
Schiedamse Beurs. Onder een foto van
het exterieur troffen wij een suggestie
aan, die wij graag overnemen: „Welke
Maecenas maakt een vulling van de twee
nissen (naast de hoofdingang) mogelijk?"
Titelpagina uit Het leven van Liduïna'\ van
Joannes Brugman