iht t was toen
Toen wij
nog in de
pofbroek liepen
Ja toen.... mag ik hem nog eens aantrekken, m'n pofbroek
van donkerblauw cheviot? En m'n lange zwarte kousen en hoge
schoenen, m'n blauw gestreepte blouse met matrozenkraag,
keurig wit afgebiesd? Zo, nu nog H.M. Koninklijke Marine-muts
opgezet en daar sta ik dan weer in het Schiedam van toen.
50 jaar geleden.
Mijn domein was dc Broersvest, het Herenpad en het Brocrs-
veld met de daarachter gelegen hofjes en steegjes. Tegenover ons,
op de hoek van dc „Baas Bencgang", stond het sombere gebouw
van dc school van Meester Sanders, gelukkig aan de zijkant links
wat opgevrolijkt door een keurig aangelegd plantsoentje. Er
was trouwens nog meer groen op de Broersvest en vanuit de
Lange Kerkstraat liep men zelfs door èen schaduwrijke laan langs
de voormalige begraafplaats naar de Singel.
Rechts van de school lag een vrij groot plein, dat doorliep tot
aan het voormalige badhuis direct onder aan de Rotterdamse
dijk. Dat plein was een eldorado voor de jeugd om te spelen en te
ravotten. Behalve „buuten" en „krijgertje" kon men de meisjes
zien touwtjespringen, bikkelen, balanceren, tollen en ballen, ter
wijl de jongens zich bezighielden met steltlopen, knikkeren,
potjeschuiven, hoepelen, sannieplakken enz. Bij verschillende
spelletjes ging het erom wie „eersie" mocht zijn en om dat te
bepalen waren er enkele aftelrijmpjes zoals bijv.: „Eun deun dip,
vette kale kip, vette kale hobbeldale, eun deun dip" of „Olleke
bolleke rubestolleke, olleke bolleke knol".
Op de Broersvest was natuurlijk een halte tevens wissel
plaats van dc beroemde Schiedamse paardetram, die reed van
het station naar het Hoofd. Menige Zondag was de vaste wandeling
eerst naar het station, vandaar werd per „open paardetram
gereden naar het Hoofd. Daar werd bij het „Schreiershuisje wat
uitgekeken over de Maas. Dan mochten wij een knappende
„Haagse Meid" kopen bij bakker Noordegraaf aan de Hoofd
straat en daarna ging het wandelend door de Plantage weer
huiswaarts. Vader en moeder hadden dan onderwijl heel rustig
huil dutje gedaan. Men hoort wel eens vertellen, dat er nooit
iemand in die paardetram zat. Ik ben het daar helemaal niet mee
eens, ik weet wel beter! Ik heb namelijk eens een keer gespijbeld
van school met een paar „slechte" vrienden. We hebben toen
een heerlijke rit gemaakt op zo'n lage sleperswagen van Tak,
waarop de grote fusten vervoerd werden. Ik kwam natuurlijk net
als gewoon om kwart over vier thuis, doch daar stond mijn vader
me al op te wachten met een flink pak slaag. Hij had me namelijk,
rijdend in de paardetram, in dc Lange Nieuwstraat op die slepers
wagen zien zitten. Zeg dus niet meer, dat er nooit iemand in die
tram zat!
Het Broersvcld was vol van die gezellige winkeltjes. De groot
ste was wel „De Zoete Toko"; daar werden dc boodschappen ge
haald en je kreeg er altijd wat „toe". Dan was er het winkeltje
van Rambach op dc hoek van het Herenpad. Daar inocst je zijn
voor pijpdrop, laddertjesdrop, duimdrop en nog veel andere
droppen. Ook de zure bommen waren er uitstekend en de polka-
brokken en dan stonden er altijd van die grote bakken, van
binnen wit geverfd, waarin dc stokvis lag te weken. Ruikt u het ook
nog? Stokvis met witte mosterd! Die Rambach was waarschijnlijk
bij de schutterij, want wc zongen altijd om hem te plagen:
Rambach kan dc trommel niet meer dragen
Falderalderiere, Falderalderiere enz.
Er waren daar ook nog enkele van die kleine, gezellige snoep
winkeltjes, bijvoorbeeld van „Het Dove lijfje" en van „Dc
houten Poot" op de hoek van de Kreupelstraat.
Behalve de genoemde droppen kon je er voor 1 cent van alles
krijgen: zoethout, Johannesbrood, tamarinde, borsthoning, tover
ballen en rotte of ontzettend-zure appeltjes.
Ik herinner me ook nog een sigarenwinkeltje in het Broersveld,
schuin tegenover „De Zoete Toko" waar ik van „thuis" eigenlijk
niet voor de etalage mocht kijken, 'k Weet nog precies dat het
hele raam volhing met Franse sensaticprenten in felle kleuren.
Alle drama's van de wereld stonden erop afgebeeld. Je zag er
een schone jonkvrouw, niet al te zedig gekleed, met waanzinnig
angstig gezicht uit bed wegvluchten met een dolk mals in de
borst gestoken. De bloedspatten zaten tegen het ctalagcraam.
Ja, dat waren allemaal verschrikkelijke dingen: roof-overvallcn,
Vervolg op pag. GS
Daar stonden wij danbedaagde mannen en
vrouwen van nu, tuk op een plaatsje op het
plaatje dat de man met het kiektoestel ging
maken, op de oude Broersvest, ivaar die
enkele prae-historische auto eigenlijk een
vreemde indringer uas in een nog door jeugd
en paardetram beheerste straat, waarin de
kapper nog zijn uithangbord met „Scheeren
en Haarsnijdenkon uithangen. Rechts
achteraan de school van meester Sanders.