V
Nieuwe bloeiperiode
Al een jaar of twee maakt de Schiedamse Toon
kunst Muziekschool een duidelijke bloeiperiode door.
Het sterk stijgend leerlingenaantal, de voortdurende
verruiming van studiemogelijkheden, alsmede de
aantrekking van volkpmen voor hun taak berekende
docenten zijn daar evenzovele graadmeters voor.
Er zijn nu meer dan vijfhonderd leerlingen, die er
van meer dan twintig leraren les krijgen in ritmiek,
ballet, algemeen basisonderwijs, elementaire theorie,
blokfluit, piano, orgel, viool, altviool, cello, fluit,
klarinet, trompet, gitaar en accordeon.
Moeten we het grootste verschil met vroeger aan
duiden, dan vinden we dat belichaamd in het klassikaal
onderwijs, nü de leest, waar het instrumentaal privé-
onderwijs voor meergevorderden op geschoeid is,
vroeger een zeldzame bijkomstigheid op basis van
vrijwillige inschrijving. Dat maakt een fundamenteel
onderscheid uit. Wat voorheen een gebouw was
waar een aantal leraren hun leerlingen ontvingen,
is thans een werkelijke school, met een welomlijnd
leerplan, waarvan de onderdelen en stadia op elkaar
zijn afgestemd tot een zinvol geheel. De individuele
begaafdheid is niet meer alpha en omega van de
muzikale opleiding, die ook rekening houdt met de
sociale behoeften van de jonge mens. Een op weten
schappelijke inzichten gegronde pedagogie vindt
meer en meer ingang, ook in Schiedam.
Dalcroze-ritmiek, het troetelvak
Een typisch voorbeeld daarvan levert het troetelvak
van de school: de Dalcroze-ritmiek, zo genoemd naar
de Zwitserse ontwerper. Het is een in ons land nog
te weinig en te zelden toegepaste onderwijsmethode,
waarbij het kind spelenderwijs vertrouwd wordt ge
maakt met de elementaire begrippen van de muziek,
zonder die bij name te moeten kennen. Het is een
spontaan bewegingsspel, waarbij het kind zelf mede-
scheppend is, zodat de verbeeldingskracht en de
voorstellingswereld worden geprikkeld en verruimd.
Toonhoogte, toonduur en dynamiek corresponderen
met bewegingen van handen, armen en benen, en
zelfs de gelaatsexpressie kan een rol spelen. De resul
taten hiermee behaald zijn op zijn minst verrassend
en vaak sensationeelgeremde en schuchtere kinderen
worden attent gemaakt op hun sluimerende en ver
borgen uitdrukkingsmogelijkheden, die ze leren han
teren en richten.
We hebben nu één ,,vak" uit het programma ge
licht. Het lijkt ons weinig zinvol om het gehele leer
plan op die manier aan een beschouwing te onder
werpen. Wel is het nodig er de aandacht op te ves
tigen, dat in de stadiumopbouw van het muziek
onderwijs een duidelijke parallel te vinden is met het
lager onderwijs. Na de Dalcroze-ritmiek, die voor
de kleuter bedoeld is, volgen de klassen voor voor
bereidend muziekonderwijs (waarbij eveneens in
Louis van den Hoonaard en zijn blokfluit-klasse.
