Groot aantal
bedrijven maakte zich
los van oude sfeer
SCHIEDAM: jeneverstad?
door Hans van der Sloot/Foto's: Rob Collette
104
i
Wenneker deed de eerste stap met zijn vertrek in na
volging van de niet- Schiedamse distillateurs Lucas Bols
en Henkes die compleet nieuwe bedrijven hebben opgezet
in Nieuw Vennep en Hendrik (Henkes) Ido Ambacht.
Het idee, een vaste burcht in ons Schiedam is tanend.
Allang is bekend, dat Schiedam niet meer dé jeneverstad
van vroeger is. Alleen in naam bestaat ze nog voort als de
absolute hoofdstad van de vaderlandse borrel, gerekend
tenminste naar het aantal bedrijfsvestigingen per stad.
Volgens een opgave van het Produktschap van Gedistil
leerde Dranken zijn in Schiedam nog vijfendertig van de
totale tweehonderdtwee distilleerderijen in bedrijf, maar
dat aantal is breed, zeer breed genomen. Ook de firma's
met een heel klein regionaal afzetgebied tellen in dit aantal
mee en eveneens een aantal bedrijven dat voornamelijk
fungeert als grossier van andermans produkt.
Vergelijking van de bedrijfsgrootte en het marktaandeel
zal echter een heel ander beeld te zien geven. De pro-
duktie van de gehele Schiedamse gedistilleerdindustrie zal
dan slechts een gedeelte blijken te zijn van wat de overige
distillateurs elders in den lande produceren en nog niet
eens een groot gedeelte ook.
Er zit iets van een tegenstelling in die vergelijking tussen
markt en omvang en aantallen distillateurs. De tegenstelling
tussen oud en nieuw, rationeel en traditioneel georgani
seerde bedrijven en tussen werken volgens de overlevering
en een nieuwe structuur. Veel Schiedamse bedrijven, vooral
de kleinere, staan in die vergelijking als de vertegenwoor
digers van de traditionele, volgens de overlevering werkende
gedistilleerdindustrie. Juist dat aantal bepaalt sterk het
karakter van de stedelijke drankindustrie. Die is daardoor
nog altijd gebleven zoals de Schiedammers haar graag als
ideaal zien: een rustige industrie, gevormd in de opvolging
van generaties, vergroeid met de stad, vertrouwd en toch
weer onbekend aan de andere kant. Een mooi bedrijf zoals
het aan het water wordt uitgeoefend, toeristisch aantrek
kelijk al ontbreekt het voorlopig én aan initiatief én aan
coördinatie én aan medewerking om dat op grote schaal
aan te pakken.
Het trieste alleen is, dat een zo georganiseerde industrie
in deze tijd nauwelijks meer de kans maakt om zichzelf
te blijven.
De gedistilleerdindustrie, de distributie en het verbruik
van sterke drank zijn de laatste jaren sterk veranderd.