JalUtfJ
[f
ilil
lil
Milliüenentekort in textiel
Dat heeft men ons
VRIJ ONVERVEERD
Geen resignatie
De H.A.L, begint
te bouwen
Leger voorloopig
onbruikbaar
njj
20».
M
ONAFHANKELIJK DAGBLAD VOOR ROTTERDAM EN OMSTREKEN
JE'en vriend f
keerde terug
In Noorwegen nog 4000
Nederlanders
ff
Men tloliter over de
nazi-gruwelen
ff
Eerste paal voor nieuwe
loodsen geslagen
mv/vfA,
«O
ill
Redactie» Adminwratiecti
«Advertenties
EENDKACHTSWEG 4a
Tt3*Joon *9095
en K.L.M.*GEBOUW
COOLS IN GEL
Telefoon 34399 *7^39
Inlichtingendienst
Abonnementsprijs p. week
03L per kwanaai
Losse nummers i Ö.I0
DINSDAG 19 JUNI 1945
be JAaRGAI-jG NUMMER 69
De ongeregeldheid op be
stuursgebied, waarover het
Nederlandse!» volk zich meer en
meer beklaagt, vindt baar tegen
hanger in de onrustigheid van
de bevolking zelf. Velen willen
verandering van werkkring, van
woonstede, van atmosfeer, ja, van
land en werelddeel, zonder bo
venal te overwegen, of bet an
dere ook het betere is. Zij wil
len de verandering als zoodanig,
zij willen de beweging en het
nieuwe. Do voortzetting van een
regelmatige laak, van een studie,
van den dageüjksehen tredmolen
valt bun zwaarder dan ooit Ver
schillende begrijpelijke oorzaken
zijn daarvoor op te geven en er
ligt in zeker opzicht zelfs iets
heugelijks in, in zooverre bet
een bewijs is van ongebroken
vitaliteit Zóólang heeft men phy-
siéfc en geestelijk opgesloten ge
zeten, dat het openen van het
venster naar de wereld wel een
sterken prikkel moet geven. Velen
ook zijn achter geraakt ju bun
ontwikkeling of carrière* voor
hen zijn deze vijf jaren verloren
jaren geweest en zij willen dat nn
woer goed gemaakt hebben, want
het leven is maar kort De ont
ruimingen, de ondwduikwj, ie
deportaties, het algemecno los
geraken van familie en bezit,
zij hebben nog bet hunne bijge-
gedragen tot het verschijnsel der
beweeglijkheid.
Wanneer het alleen maar hier
om ging, dat de tnenschen nog
niet. aanstonds bnn rust kunnen
terug vinden, dan zou er geen
reden zijn tot bijzondere bezorgd
heid. Het bemoeilijkt weliswaar
bet herstel en den opbouw wan
neer iedereen wil stuivertje wis
selen, maar dat komt terecht.
Ernstiger is de ondertoon van
resignatie, die hij bon, die om
verandering roepen, valt waar
to nemen. "Verrassend en verheu
gend groot was do belangstelling,
toen de gelegenheid wenl open
gesteld om zich voor de bevrij
ding en wederopbouw van Qost-
IndiS aan te melden. De Neder
landse!» overzeesche tradities,
de wcnsch tot den dienst aan
hot vaderland voor menigeen
gedurende do bezettingsjaren een
onvoidoond bevTedigde wensch
en de hoop op een voorspoe
dige toekomst, behooren tot de
overwegende motieven. Daarnaast
zouden sommigen Nederland en
dit werelddeel met verlichting
den rug loekecren. Na het vele,
svat men heeft doorgemaakt en
bij het aanschouwen van do ver
warring in het binnenland m
in Europa, is ook dezo geeste
lijke malaise verklaarbaar on men
zou wederom kunnen zejgen
dit gaat voorhij. -
ItiwminnfiiiitmimiimiiniiiiitmttimiiimiiiRiimiimttiuiii
I Na een gevangenschap van 15
I maanden in Duitscbland, is dezer
f dagen een onzer oude medewer,
kers, de faeet B. W. van Wijk, 1
in zijn gezin teruggekeerd. In M
de jaren 1943 ea 1944 was hij
verspreider eo de cantactman g
tusschen de Rotterdamsche luis-
terpost en de reductie. De S. IX
heeft olie bekende middelen toe-
gepast om v. Wijk adressen e*»
=f namen te ontfutselen, doch zon- 1
der succes. Tijdens zijn «fwezlg- gj
f beid meende mevr. v. Wijk In g
den getsf van baar echtgenoot te
j handelen toen zij o.«. Parool- g
I redacteuren in moeilijke tijden B
onderdak verleende en ons blad
I verder verspreidde. Gelukkig
zijn deze onopvallende, docb
niettemin heldhaftige tnenschen
weer btfeen*
HiumKiniiiittiiiiiiiiiitiiumiiiimtnnitniuiutniiiiiinntntuif
la Noorwegen zijn nog 4000
Nederlanders. Zij maken hot
goed. Een repatrieeringsorganisa-
tiö is opgericht. Twee Neder
landse!» ambtenaren zijn daartoe
ud Londen naar Noorwegen ge
zonden.
„Geen hemd meer aan
het liiiT"
Een groot deel van ons volk
heeft letterlijk ,,geen hemd meer
aan het lijf". Enorme hoeveelhe
den textielgoedoren zijn voor do
eerste drie maanden noodig. On
der meer: 1.600.000-handdoeken",
4.400.000 hemden, vier en oen
half millioen camisoles, even
veel heerenonderpantaloris, even
veel directoires en evenveel sok
ken. Verder anderhalf millioen
miuinenoverbemden, bijna zes eh
een half millioen zakdoeken,
vier millioen molton- ca één
millioen gewone dekens, en één
en een kwart millioen luiers.
Verder moeten voor de eerste
drie maanden ten minste beschik
baar zijn: 375.000 jongensblou
ses. 400.000 bedden, 400.000
overalls,800.000 costunms en
idem voor jongens: 250.000
stuks, 800.000 werkhemden en
een half millioen werkbroeken.
Deze getallen zijn bijeenge
bracht door de Slichting Ver-
koopbeiangen en de Kamer van
Koophandel te Rotterdam, die
een lijst heeft opgesteld van de
hoeveelheden, die minimaal noo-
Maar het zit dieper en daar
om is het misschien goed er
alvast het .liclit op te laten
vallen. Wnnt ook onder de land-
genooten, die doorverblijf in hot
buitenland niet dan neerdrukken-
den. invloed van de bozettins
Uiig.: Mlchtiniri.net Parool Am
sterdam. Ve.-lcjjL-ew, vour K >)t
;.<i*mri Vriend Chef-redacteur:;
I'll, KBinakv' liuitLnl.t. J.c, rrc.ni
Rihrienliipd'TH,; V lobl.:. Ht&ncjjp
Joh.en.il»,..- V)r m ö.li-trfl «clrur
sMtjfe'CsiS Hirlncmnn" CledrjVf frr
.Koninklijke: Nederl. Boekdrukkerij
H.A," M.' Roel.nt», Schiedam..
vinden een kaalgeschoren fflQn
mtt bet bekende ^czwotfeo en
uitgeputte gezicht, diep In het kus
sen rustend, Met een heesche lang.
zame stem verhaalt dokter Krop*
veld van zijn ervaringen als zieken*
hulsaft* in het concentratiekamp
Eb cd see in Salzkammergut. „Waar
komt die idiote zachtzinnigheid van
daan?" fluistert h\j verbaasd, terwijl
bij zich moeizaam opricht.
„AU ik lees dat tengevolge van
ruimtegebrek en allerlei andere re
denen arrestanten worden vrijgelaten
en noodzakelijke arrestaties achter
wege blijven, heb ik. het idee ot er
in mijn hoofd iets niet meet wit.
ik verzeker U, dat het zeer wel mo*
gelijk is vier personen op een bed
van 80 c*M* breedte te legeren. Na
tuurlijk, ze slapen haast niet, maar
deden w ij dat? Wist U: dat men
ónder het bed zonder bezwaar oog
twee man kan plaatsen? Op die ma
nier blijkt een barak voor 600 per
sonen er 3600 te kunnen bevatten*
„Mijnheer", zegt hij,: zijn hriJ af-
hebben ondergaan (ook al heb
ben. zij dikwijls eveneens een
moeilijken tijd achter don rug),
vindt ineu hetzelfde, verschijn
sel, angst voor een blij vonden
terugkeer. En het is bekend,
dat menigeen, ofschoon Nederland
dc basis moet blijven van zijn
bestaan, middelen zoekt om zich
elders to. kunnen blijven ves
tigen. f> •-'* v jff'*
Gaat het zwaartepunt van de
beschaving uit Europa weg 't La
ten- wij ons niet van d'6 wys
laten brengen. Nederlanders. heb
ben zich altijd gemakkoljjlc~ 'aten
opnemen in het internationale
verkeer, tot heil van onze wel-
i-aarl en ons aanzien in dc
wereld.Maar: het eigen land moet
'de hoofdzaak blijven: hier moe
iend e grond slagen gevonden wor
den, hier moet: door menschen,
die' weten wat zij willen en
rustig hun gang gaan, bard wor
den gewerkt aan oen nieuwe
toekomst;
nemend, U weet niet, neen U weet
bet niet, maar i k, mija eigen oogen
bebbeo bet gezien, degelijks, maan
denlang, hoe ze doodsloegen en
doodtrapten, boe ze met bnn laarzen
sleede feilloos de gcstachudeele»
wisten te reken, cm daarop bef zich
In wilde pün bukkende slachtoffer
tnet do hiel de knak te verbrijzelen,
U hebt de wandelende skeletten met
de zich een etmaal voorden verlos-
Benden dood spookachtig wijd ope
nende ooeett niet gezien. weet
niet dat de Joodse he kinderen levend
in de brandputten zijn geworpen.
Van tijd tot tijd kwam er een
S. S.-dokter, die de gevangenen ont
kleed langs zich Het gaen en dan
werden dé slachtoffers, die. geschikt
waren om gegast te worden, er uit
gekozen. Dat waren dan de ergste
zieken, de schurftige», die «i te
zwak waren geworden en *U. die te
mager waren. Twee of drie dagen
later kwamen groote vrachtauto's
voorraden en werden de tnenschen,
die builden, schreeuwden en niet
mee wilden, naar dc gaskamer ge
bracht. En -een uur Sater zagen wfj
vlammen en rcok uit den schoor
steen opstijgen.
Ik heb IS. en 16-jarige Jongens
voor ze naar de geskamer gingen,
op den grond, voor den S.S.-®as
liggend, dm bnn. leven booren
■seeken op kinderlijke wijze be
lovend nog barder te zullen wer
ken dan de slumperds al deden,
„leb bin doch eo, jung...."
Denkt U, dat w|J zachtzinnig z\jn
dig zijn am de eerste noodea
te lenigen.
Wat voor textiel geldt, gaat
ook op voor ander» dingen, die
in het dagclijfcsche leven on
misbaar zijn. Zoo zijn er voor-
ioopig maar een kleine zes en
een balf millioen borden en ruim
drie. en een half millioen tanden
borstels noodig. We zullen hel
niet onder de 5.600.000 paar
schoenen kunnen stellen, een
half millioen rijwielen lijkt géén
overdreven eisch en naar schat
ting zijn er ten minste 20.000
schrijfmachines noodig,
AI deze cijfers hebben maar
betrekking op een eerste fase.
Een tweede fase van drie maan
den brengt weer andere ert meer
nooden op den voorgrond. Voor
den winter zuilen ten minste ruim
anderhalf millioen Nederlanders
aan een winterjas geholpen moe
ten zijn.
In een deel van wat er noo
dig is, zullen de Nederlandse!»
industrieën kunnen voorzien,
als zij tenminste grondstoffen
en kolen krijgen. In belangrijke
mate zal Nederland echter af
hankelijk blijven van invoeren
uit bet buitenland. Moge de toe
komstige regeering, onder de tal
rijke problemen, waarvoor zij
zicli gesteld zal zien, deze .nood
zakelijkste aller herslcdeisrhen
naar een bevredigende oplossing
stuwen. _o_
Te Milaan ïs een aïgemecne sta.
king afgekondigd, omdat de iasefsri-
sehe prefect 20 jaar gevangenisstraf
kreeg co niet de doodstraf.
geweest? Ik ben arts, ea dus een
i&cnsch waarvan mee. humaniteit
verwacht, maar toen we bfj onze be
vrijding zestien per ongeluk echter,
gebleven, bewakers te pakken kre
gen, hebben we er net zoo lang op-
geranseld tot er geen geluld meer
uitkwam; toen hebben we ze me«r
direct in den crematorium-oven ,<e-
stopt.
Toen de bevrijding voor de deur
stond, wilden ze ons in een grooten
bergturniel.schuil kelder drijven „voor
one, veiligheid", waarvoor ze be-
ïorgd waren ais nooit te voren; we
wisten dat deze tunnel ondermijnd
was en door den moed van een
Franschman, die. de toespraak van
den commandant moest vertalen en
zelf Inloschte*. „maar we gaan er niet
Int'is een ramp. gruwzamer dan
die op de reedc van Lübeck, voor
komen. Men probeerde ons. dokto
ren, te dwingen den gevangenen
benzine in te spuiten, maar .door
tijdwinnende uitvluchten is alles
oog goed afgeloopen.
De maximale levensduur van een
gevengeaa was op enkele uitzonde
ringen drie maanden, weet O
dat? Ik wou, 'dat fk Iemand alles
kon laten begrijpen. U kuni mijn
naam eo alles .er bjj vermelden"
hjj komt steunendovereind en pro
beert zich het kussen in den rug te
duwen „en U kunt schrijven dat
ik niet weet wat ik lees, dat ik het
niet verwerken karn,, dat men op
motief van gebrek aan ruimle van
arrestaties afziet; ik zeg U dat geen
enkele terugkeerende gevangene det
za! gelooven".
Zaterdagmorgen klonk aan de
Wilhclminakade deze naam is
in eere hersteld na de kinder
achtige berdooping door de be
zetters een doffe slag. Er
hebben in deze omgeving vaker
doffe knaller: geklonken, maar
dan begeleidden die het ineen
storten van. nuttige haveaoutil-
lage. Zaterdag volgde er even
wel geen onheilspellend geraas,
doch een vroolijk gejuich. Het
was namelijk de eerste slag van
een heiblok op den eersten paal
van de eerste loods, die de Hol-
land-Amcrika Lijn Sant herbouwen.
Hoofdinspecteur Van West, van
de maatschappij, heette dr. jr.
J1 lagers en burgemeester Oud
welkom bij do verheugende ge
beurtenis, die den wederopbloei
van Rotterdam onderstreept en
hij daukte beiden voor hun krach
tige hulp aan den wederopbouw.
De te bouwen loods is de
eerste van - een drietaj, dat ver
rijzen zal. De afmetingen zijn 100
bij 30 meter. Het materiaal voor
den onderbouw heeft men ter
beschikking gekregen, dat voor
den bovenbouw ligt al sedert
1040 gereed.
Be plechtigheid werd door ver
schillende vooraanstaanden uit
het Rotterdamsche haven- en
scheepvaart leven bijgewoond, bur
gemeester Oud sprak enkele har
telijke woorden.
Ons leger heeft te weinig offi
cieren en bot heeft een enor-
men techuischan achterstand,
verklaarde een zegsman van. de
regeering voor „Herrijzend Ne
derland". Wapens, uniformen
zoowel als instructeurs moeten
ons door de geallieerden gele
verd worden. F-en Nederlandscli
leger op de been brengen, dat
de volkomen gerevolutionnoerde
oorlogstechniek van thans be-
heersebt, is zoo'u enorme taak,
dat het Britscho departement van
Oorlog or op het oogenblik wei
nig voor voelt, daaraan tijd on
moeite te besteden. Het zal, als
de onderhandelingen toch resul
taat zouden hebbon, nog wei-een
jaar duren, voordat geveebts-
raardigo soldaten in het Verre
Oosten kunnen worden ingezet.
AUos wat op het oogenblik ge
daan kan worden, is het ope
nen van aan moldings bureaux. Do
rost hangt volkomen af van de
geallieerden.
K E TEL BIN K IE
doot Wim MeuldQk
Mf~ï7nrT~P"~ï
7\TV\ v p
Terug haten
