VAN ACKER GISPT LEOPOLD
VRIJ ONVERVEERD
Spelen mei
vuur
Proteststaking in
de haven
Han Hollander dood?
Het kunstleven
m
JSi
\CocMa£c&
pjffiZEE
MAANDAG 23 JUÜ 1945
ONAFHANKELIJK DAGBLAD VOOR ROTTERDAM EN OMSTREKEN
5e JAARGANG NUMMER 97
k
N.S,B.-ers breken uit
kfife? - i-
Repatrieeringsdienst te
Assen at goed
Onregelmatigheden
ontdekt
Prinses Juliana en de Prinsesje,
in West-Schotiand aangekomen
Aangekomen schepen
WERELDNIEUWS
Stakingen voorspeld
Overeenstemming in de
Rotterdamsche haven
SCHIEDAM
Zuivering overheidspersoneel
Zuivering kunstenaars
Défilé NJ.VL
Feast voor de ).K.B.«jongeren
smmimm
iÉrfc
■■■l'if-f I
dedacue, Administratie en
Advertenties
EENDRACH 1 i»WEG 42
Tel 25t30 :,3 tónen)
cd fC.L.Al.-G EBOU v\
COOLS INGEL
Telefoon 24399 en
inlichtingendienst 2 78 3
Abonnementsprijs p week
9.31» p. kwertael
l s e nummers f 0.50
he:' pargdl
HdkCI .vV^,p
V ROTTERDAM
ft
Wat in de itoMortlaiiisclio- hulp-
gevangen is gehumde, is eert
schandaal. Als zCaliort jnan tege
lijkertijd kunnen ontsnappen, dan
is dat een slag in het gerucht
i van bet Nederland scbe volk.
I Over het te zachte aanpakken
.f der landverraders om nog
maar te zwijgen van het heele-
maal niet aanpakken van velen
hunner hoerscht in het heele
land de grootste ontstemming
- Dat er na zoovee! maanden em-
- 'lelijk een paar N.S.B.-erijes voor
een tribunaal kwamen, de een
omdat hij in een dronken bui
'id geworden was en weer spoe-
lig bedankte, een ander om-
I lat ze spoedig omzwaaide en ille-
I gaal werd, zooiets wekt verbit-
Ifit. 'ering. Do vox populi eischt
terecht snelle en strenge bestraf
fing van de g r a o t e n en niet
van de kruimel ge va!J-etjes, en de
vox dei zon verstandig doen,
i j daar snel en ernstig rekening
i meo te houden.
Wanneer nu bovendien blijkt,
dat het voor sommige landver
raders nog makkelijker is om
üithet gevang to komen dan
voor anderen om erin te ge
raken, dan is dit spelen met
vuur.,
Het Nededandsche volk elseht
en mag dat na de doorge
smaakte vijf jaren eischen
j' dat met zijn doodsvijanden afge-
takend wordt.
„h,| Ir^t geval der zestien ontsnap-
life staat niet op zichzelf. Al
treen onjdat het er zestien tege-
Tjjk waïen, trekt het de alge-
'meene/aandacht, maar geregeld
hoort men van individueel» ont
snappingen, vooral bij de te
werkstellingen van N.S B.-cs. De
'lewakers zijn met slenguns ge
wapend, maar kunnen die niet
"gebruiken, omdat het gewone pu
bliek te dicht in "de nabijheid
.verkeert,- het gebeurde aan de
s Hillevliet, waarbij een onschuidi-
l ge voorbijgangster gedood werd,
bewijst dit
Is er nu werkelijk geen mo
gelijkheid' om pogingen tot door-
- geven van briefjes en eten door
te geven, afdoende tegen te
gaan?
Vaak hoort men door ex-poiï-
tieko gevangenen zeggen: „Ik
wou dat ze óns maar eens lie
ten oppassen....!" Dat zou mis
schien te kras w-orden, maar
tzóker mag bot anderzijds niet
te kras worden.
i
Zestien gevangenen hebben weten
te ontvluchten uit de hulpgevangenis
[ti, de Ambacht»school aao de Tam-
boerstraat. Onder hen bevinden 2ieh
cenige zwate Jongens, die tijden» dc
bezettingsjaren op naam van de
„JJodergrondscho roofovervallen
pleegden en het gestolen© in den
zwarten handel brachten. Een van
ae uitbrekers moet een ware acro-
gewecst zijn. Hij wist door een
luchtkoker op het dak te komen»
waarna hij met behulp van aan el-
•i?f« £eb{>ndcn dekens de overige
vijtttcn denzclfden weg beeft doen
Vervolgens wisten allen in het
nachtelijk duister de straat tc berd-
1 in üij te ontkpmen,
1 '^middels is men erin geslaagd
ycïfic"cidcnc uitbrekers to achter-
.^naicn en opnieuw achter slot* tc
u brcngen. Van bevoegde zijde wordt
*- "°P gewezen, dat het aantal bcwu-
ffcriSj. steeds minder wordt. Dit
- ii, verband met het feit. dat er
*icn zooveel gemeld hebben als
'Oorlogsvrijwilliger* De wachtdiensten
v -zijn den, laatstcn tijd dan ook btil-
Sl" ;fnSeWoon' zwaar Het toezicht Ja
'V* -. vofflcbcrpt» 1
Bij don repatrieeringsdienst io
Assen zijn ernstige onregelmatig
heden ontdekt. De directeur en
het hoofd der afdeeSng Voeding
zijn op verdenking van verduiste
ring ingesloten.
Gebleken is, dat meermalen
minder gcrepatrieerden aanwezig
waren, dan waarvoor levensmid
delen werden ingeslagen- „Ter
voorkoming van bederf* werden
deze goederen, 300 eieren, 40
K.G, boter en 100 K.G. kaas.
ten deele tegen betaling, maar
steeds zonder bonnen, onder
een groep van 15 tot 20 man
verdeeld. Een uitgebreid 'nadir
onderzoek wonlt ingesteld in de
zeer onvolledige levousmiddelen-
aihriinistratie.
Prinses Juliana is Zondagavond
met de drie Prinsesjes aan
boord van de Queen Mary in
Gourock (West Schotland) aange
komen.
Nader wordt uit Londen ge
meld, dat de Prinses zich zoo
spoedig mogelijk naar Soestdijk
zal begeven. 'De Prinsesjes zul
len korten tijd in de vroegere
verblijfplaats van H, M. de Ko
ningin te Londen vertoeven.
O
bi den loop van Zondag zijn
in de Roüerdamsche haven weer
zeven schepen binnengeioopen,
waaronder de „Stad Maassluis",
iiggendo in de Menvehavcn, de
„üada", die doorvaart naar Dor
drecht, en de „Van der Helst".
De lading bestond uit graan en
stukgoed.
Tijdens de debatten in de Bel
gische kamer over de konings
kwestie beeft premier Van Acker
o-m. het volgende verklaard: De
koning heeft zijn land niet ver
raden, maar hij geloofde in een
Duitsclio overwinning. Het zou
vruchteloos zijn to ontkennen,
dat er voor den oorlog een
spanning aanwezig was tusschen
den koning en hot land. Wij
moeten echter de monarchie niet
met eigen handen vernietigen.
Koning Leopold heeft niet lan
ger voldoende vertrouwen en
gezag om zich van zijn hooge
taak te kwijten. Hg heeft fouten
begaan en is onder de Duit-
sche bezetting gebleven- Hij
heeft op die bezetting niet ge
reageerd als de rest van do
Beigen heeft gedaan- Hij heeft
het land niet verlaten en is do
regeerlng niet naar Londen ge
volgd. De overwinning van Bel
gië is niet te danken aan den
koning- Zij werd behaald in
weerwil van hem. Zijn huwelijk
heeft zijn prestige onder hot
volk geschaad. Een dergelijk
huwelijk is alleen l© aanvaarden
in romanliteratuur, maar niet in
een regeerend vorstenhuis.
Overtuigd van do Buïtsehe
overwinning, nam de koning niet
eiken maatregel, die noodig was
om de plannen van den vijand
te dwaraboomen. Integendeel,
hij aclille het noodzakelijk tot
een overeenstemming met den
vijand te geraken. Dit was een.
essentieel» fout, waaruit allo an
dere zijn voortgesproten. Kort
voor zijn deportatie naar
Duitschland heeft do koning een
voorstel om te ontsnappen en
„koning van de Maquis" te
worden, afgewezen. Aan zijn per
soonlijken vriend Van intraden
heeft hij gezegd, liever naar
Duitschland te gaan, dan be
trokken tc worden bij de bloedige
reactie, die de bevrijding zou
meebrengen.
Thans zweeft de koning tus
schen verschillende invloeden,
die hom telkens van raeming
doen veranderen. De houding
van den koning vormt een slecht
voorbeeld voor onze jeugd. Leo
pold's onderhoud, met Hitler te
Berchtesgaden in November
19-10 valt niet goed to praten.
IHer word o-a» do handhaving
van zijn dynastie, het Duitsdie
militaire béstuur in België, do
Duitsch© eöntról©op onze bui-
-Lri'jhk-L' w:T- --
tenlandsche aangelegenheden en
andere kwesties besproken-
De socialistische afgevaardig
de Max Bus et, zeïde in het de
bat: „De meerderheid van het
Belgische volk wenscht de mo
narchie, zoolang zij constitutioneel
is. Do socialistische partij zal
tevreden zijn met het aftreden
van koning Leopold". De com
munistische afgevaardigde La-
haut verklaarde, dat zijn partij
oen motie zou indienen inzake
cmmiddeiljjko abdicatie.
Poolsehe verkiezingen
De Vereenigde Staten zullen
beslissen, of het al dan niet aan
te raden is, dat de geallieerden
toezicht houden op de komende
Poolsche verkiezingen, en wei
op grond van rapporten van
den ambassadeur van de V. S.
te Warschau, aldus heeft Grow,
waarnemend minister van buiten-
landsebe zaken van do V. S.,
aangekondigd. Hij voegde er aan
toe: „Indien besloten wordt, dat
op dezo verkiezingen toezicht zal
worden gehouden, zullen de V.
S. or natuurlijk op staan, dat
zij daaraan deolnemen op gelijke
basis met do andere mogend
heden.
R. J. Thomas, president van
de vakvereenigtng van automo
bielarbeiders in do U.S.A., heeft
verklaard, dat do overwinning
op Japan voor hem hot" sein
zal zijn om te beginnen, mach
tiging to geven voor stakingen.
„Er zullen er hooi wat ko
men", waarschuwde hij. „Wij zul
len stakingen toestaan in elke
fabriek, waar do tegenwoordige
grieven voortduren". De hoofd
oorzaak van de na-oorlogscho
stakingen in zijn vakvereeni-
ging zulten voortspruiten uit het
feit, dat do werkgevers in do
automobielindustrie eenvoudig do
vakvereenigingen niet wenschen
te erkennen.
Do vermaarde sportjournalist,
bekend vooral om zjjn oogge
tuigenverslagen bij voetbalwed
strijden Han Hollander, zou vol
gens hot blad j,IIet Binnenhof'
m oen Pooisch kamp ovorlodon
Zate,Jug hield de EV.B- aan de
Parkhaven een openluebtvergadering,
iraarin de overeenkomst ter sprake
kivam. die «straften werd tttssdion
dc drie samenwerkende Centrale, Chr.
on R.K. bonden van transportarbei
ders en waarin vrijwel alle in het
..urgentieprogram" gestelde eischen zijn
ingewilligd.
De voorzitter Van den Berg uilie
zijn ontevredenheid er over, dat de
regeering weigert de eenheïdsvakbe.
weging te erkennen, waardoor deze
niet aan de onderhandelingen kon
deelnemen. De «eheele gang van zaken
achtte hij een provocatie, maar tot
een nieuwe havenstaking mocht het
niet komen, meende hij, omdat deze
bj de bevolking niet sympathiek is
en er op het oogenblik meer verloren
dan gewonnen zou worden. Uit protest
zon echter Maandagmiddag 23 Juli een
uur lang niet gewerkt worden.
Aan den minister.president zon een
motie van afkeuring worden gezon.
den. Er werd op deze vergadering
«een gelegenheid geboden tot gedach
ten wisseling.
Met de havenarbeiders in Rotterdam
overeenstemming bereikt De sameiv
v c. kende trfensportarbeidorsböftrïen dee*
len mede, dat de onderhandelingen
mot do werkgever 5 tot een goed
einde zijn gebracht Zoo goed als alle
tn het urgent ieprogram gestelde
eischen 2ijn door de Schecpvaartveroe-
Jijging „Zuid" ingewilligd.
Alle valide arbeiders van voor den
oorlog worden opnieuw In de bedrij»
ven opgenomen. £r komt oen wacht-
geldrcgcltns op basis van de rijks
regeling en met een minimum \an
f 3G.90 per week Het collectieve con.
Iraet wordt gehandhaafd met enkele
wijzigingen, waarover op korten Ier.
myn zal tvorden beslist en voorts
wordt een bedrijfsraad ingesteld. Ook
is volledige overeen «.lemming bereikt
betreffend^ de m de egr«n c'a, in
socjale maatregelen, terwijl dc toezeg
ging werd verkregen voor pensioen,
regeling.
Tenslotte werd men het eens over
de wenscheltjkbeid eenheid in de loo.
nen en arbeidsvoorwaarden ïn alle
havens van Nederland te bevorderen
en daaromtrent internationaal overleg
te plegen-
Ten Noorden van Borkum 13 de
logger „Den Helder 108" op een mijn
geloopen, waarbij J. Lips, E. Zwaan,
en «L Baaies gedood en J. Slot en
J Boer gewond werden.
Hel heeft vóór den oorlac hier ter
stade niet ontbroken aan po«ingen het
cuiiureeJe Jevcn op hooger plan te
brengen, getuige de Kunstkring en
vele voorstellingen op het gebied van
tooneel cn muziek in het Passage
theater. De bezettingsjaren loonden
exceseen, zooais de ongezonde uitge
latenheid tijdens' uitvoeringen van be.
kende dansorkesten, later stierf alle
cullurccle loven af en beperkte zich
tot schaarache clandesüenc avonden.
Thans moeten wij zoo snei en zoo
grondig mogelijk trachten do belang
stelling voor goede kunst, hclgeen dan
in bet bijzonder betreft muziek cn
tooneel, op to wekken en aan ie
kweeken. Er is behoefte aan ont
spanning en deze behoefte dient ge
leid te worden naar een beter peil.
Schiedam heeft echter een zeer
moeilijk publiek ert bovendien is er
nog steeds het oude jprobleom mn
het gebrek aan zalen.
Temeer reden tot verheugenis is
het welslagen van twee bijeenkomsten,
gisteren ,resp. in Monopole on Passage
theater gehouden.
Het kleine theater aan de Hoog
straat hud bet initiatief genomen tot'
een vrij gewaagd experiment, het uit
noodigen van Max Croiset, die voor
een vrij goed bezette zaal Ik' Ge
dachte van Leomiee Andrejew speel
de. Croisel's tsunst is typisch dra.
mutisch, niot declamatorisch. Stem on
spel ondersteunen elkander tot het
bereiken van een voortreffelijker! vorm
van uiting der subtielste en heftigste
gevoelsmysleries, gelegen op de gren.
zen van het menschelijk-redelijko en
deu waanzin. De moord door dea
krankzinmz geworden dokter ICerjcnts-
jew op zijn collega, die gehuwd is
mol de vrouw, die hem afwees, was
hot eind van een stadium van ratio-
ncele zekerheid, maar het begin van
den twijfel, waauin de rndeloozc Kcr.
jentsjerv zuil: tenslotte afvraagt waar
do God is, die hem kan redden ,in
zijn absolute eenzaamheid: Croiset
snoeide dozen dokter ten voeten alt
en In de bijna twee nnr durende voor.
dracht leefde deze gepijnigde mensch
e lork en tastbaar.
Het dankbare publiek zal ongetwij
feld gewonnen zijn voor volgende
kunstochtenden.
In het Passage theater trok det po
pulairs organist Joop Walvis een
volle zaal mot een wenschprogramma,
waarna bij een virtuose rdemonstralie
gaf van zijn talent door een recital
op tweo vléugeis. Hot is verheugend
te hoeren, dat ook deze ochtendvoor-
Btettingen laflen .wëtdon soo|dgez<»i.
De zuiveringscommissie voor het
overheidspersoneel deelt mede, dal zij
lot op heden zeven vergaderingen
hield.
In die vergaderingen werden 1G ge.
vallen een advies tot schorsing uitge
bet Militair Gezag werd voor ge
val in een advies tot schorsing HlgÜe-
brachfc, voor 7 gevallen een advj.es
lot staking van werkzaamheden, ter-
wijl 4 gevallen niet in aanmerking
kwamen voor een advies.
De commissie adviseert, het Militair
Gezag bcslKl. Ingeval van schorsing
door het M G.t wonlt den betrokkene
verder salons onthouden, ingeval van
staking niet, daar deze maatregel niet
als oneervol wordt beschouwd*
De Militaire Commissaris van het
district Schiedam vestigt er de aan
dacht op, dat ook BChnjvere* archi
tecten, beeldende kunstenaars en be
oefenaars van toegepaste kunst cn van
do filmkunst in het bezit moeto# zyn
van ecu voorloopige werkvergunning.
Formulieren vcor bot verkrijgen ran
een dorgelijko voorloopigo vergunning
rijn verkrijgbaar aan de bureaux van
het Militair Gezag tc Schiedam, Vlaar-
dingen, Maassluis cn Naald w%k.
o
ZintepJaj orjanfeecrile de afiieeüng
Schiettam wan het Ned. Jongeren Ver.
bond een défilé voor don ouderenraad,
dat werd afgenomen op het bordes
vonden zich roede geroepen nit Rotter,
van het stadhuis. In den stoet be.
dam, Vlanrdingen on Den Haag. Een
sportmiddag op do terreinen van
Bosoliliock ging aan hot défilé vooraf.
Een kampvuur op een terrein nan den
Rotterdarosehedyk besloot den dag.
Na het officieels sluitinpfeeet Vrij.
dagvaond in het Jlonopoje (boater,
hebben do jongeren sn jongste mede.
werkenden aan het Interkerkelijk Bu.
rr.au, Zaterdagavond in de vroegere
Drileehuur, aan het Groeneweegje,
ihana de distilleerderij van de firma
Bois en de Koning ,een «ezelligen
avond aangeboden gekregen. Na de
opening door den hoer C. SI. Hey-
mnns, _wcrd een gevarieerd cabaret
programma afgewerkt, waar tusschen.
door gelegenheid was tot een dansje.
In enkele korte toespraken worden
do verdiensten en de toewijding van
do LK.B.-jeupi gememoreerd.
■GsA'ift