Zeemansdröom
gaat in vervulling
De atoombom
Goednieuws voor
rookers
VRIJ ONVERVEERÜEEt
w
POLITIEKE MIST
Woensdag 8 Augustus 1945
ONAFHANKELIJK DAGBLAD VOOR ROTTERDAM EN OMSTREKEN
5e jaargang nummer ill
V -
Modernste zeeliede?itvijk ter wereld
zal te tiottertlam verrijzen
Plan in Gestei uitgebroed
Nederlanders in Australië
SCHIEDAM
Schiedam helpt Oostburg
Zij pootten aard
appelen voor ons
)apansche beloften aan Indië
Binnenkort 2 rantsper
14 dagen
Rijnvaart per 1 Sept.
Gezondheid van
Koningin verbetert
Redactie en AdmlnUtr.;
EENDRACHTSWEG 42
Tel. 25430 (3 lijnen)
Abonnementsprijs p. -week
.0,31» p. kwfirtMi 4.
losse nummer» f f 0-1
HEI PAECDI
Advertenties:
EENDRACHTSWEG 42
Tel. 25430 [3 lijnen)
K.L.M.-G E B O U W
CQOLSINGEL
Teleloon 24339 en
Inlichtingendienst 2 7 839
Tevens vermaakscentrum
voor Rotterdam
In het gijzelaarskamp te St.'
Michielsgestel zijn destijds de
eerste plannen gemaakt voor den
bouw van de modernste zeeT_-den-
wijk ter wereld...... Sen der ge'
interneerden, H, Hollaar» voor
malig European port-captain van
de Black Diamond Lines te New-
York, deed tijdens eenlezing in
het kamp ideeën aan de hand
voor de stichting van een „mari
time centre", die aan de stich
ting „Havenbdsngen" te Rotter
dam werden voorgelegd.
Er toog een commissie met
een architect aan hstj. werk en
op het oogenblik zijn .de„eerste
ontwerpen en begrootingea ge
reed, Het zal ongeveer vier jaar
duren, voor dit centrum, waar
voor- in het kader van Rotter
dam's wederopbouw 13,000 MB
is gereserveerd, gereed zal zijn.
Het hpofdgebouM* zal een front-
breedte van 200 meter krijgen
Slet
ue bouwkosten er van zuilen
ruim e mij Hoen gulden ge
moeid zijn. Het is de bedoeling,
dat; bureaux en bedrijven, die
voor het haven verkeer van be-
teekenis zijn, zich zooveel mo
gelijk in deze wijk zullen vesti
gen. Daarom zai er een afzon
derlijk gebouw dat een tronl-
breedte van 75 meier krijgt
verrijzen, waarin consulaten,
scheepvaartkantoren, een bank,
enz. zich zullen kunnen vestigen.
- Het „Maritime Centre" moet
beschouwd worden a's een bewijs
van dankbaarheid voor wat ile
koopvaardij in dezen oorlog heeft
gepresteerd. Daarom zat er voor
de zeelieden van alle vereenigde
naties plaats zijn, ln liet enorme
hoofdgebouw, dat aan de Zalm-
haven zalkomen te liggen en
de Maas overziet, kan door zee-
liedeiwrgariisatjes van alle landen
ter wereld «i deel worden ge
reserveerd. De inrichting is zoo-
dan'ig, dat elk land een eigen
centrum kan: rormerj* maar dat
allo centra op een groot en hal
uitkomen, den „Hall of Na lions".
Deze hal kan als tentoonstel
lingsruimte worden ingericht. Er
zal gezorgd worden voor een
informatiebureau, een telefoon-
en telegraafkantoor, een be
spreekbureau voor bioscoop en
theaier, voor winkels van aller
lei aard, kortom alles, waaraan
een zeeman in den tijd, dat hij
aan den ival is, behoefte heeft
ELK WAT WILS
Er komen Nedenaiidsche en
buitenlandsche waaronder Clii
ncesche restaurants, bars,
dancings, o.a. ook - een daktuin
dancing en een groote zaal voor
film- en variété voorste Hingen
Het is allerminst de. bedoeling,
dat alleen de zeeman hiervan
gebruik maakt. Het publiek heelt
vrij toegang en het ziet er naar
uit, dat het „Maritime Centre"
tevens een belangrijk vermaaks
centrum voor de Rotterdammers
kan worden. Er zijn voorloopige
plannen gemaakt vo~r logies van
450 personen en de dagprijzen
varieeren van 3, gulden voor of
ficieren tot 25 cent. Naar
schatting sullen d« exploitatie
kosten ongeveer 150 Q0Q gulden
'per jaar bedragen- Het stichting®
uCQjpjté. „reken z>p
steun vafi' reëUers en zeeliedeh-
vereenïgingen' in binnen- en bui
tenland. ,Y;?
Het zjjn menschen van de
haven en van de zoe,die de
plannen ontworpen hebben, men-
sclien, die beseffen, wat wij den
zeeman verschuldigd zjjn en
precies weten, waaraan hij be
hoefte heeft.
De eerste groep Nederlandsche
recruten is dezer dagen in
Australië aangekomen.' de jon
gens ziin ondergebracht in een
kamp bij Darley. Onder hen
bevinden zich 150 adspirant-
leden van de 'luchtmacht, die
reeds aan boord de eerste les
sen in luchtvaarlkunde, 'motor-
techniek enz. hebben gevolgd.
Morgen, Donderdag 9 Augus
tus, vertrekt een contingent Nc-
tier'andsche vrijwilligers voor de
luchtmacht.' Dit contingent, dal
ca. 500 man gróót is, zal via
Oelgië, Engeland en Amerika
naar Australië gaan, waar het
zijn verdere opleiding zat ont
vangen.
In October 1944 stonden de
kanonnen in een halven cirkel
rondom Oostburg en scholen hun
granaten gedurende vier weken
over en op het stadje. De be
volking was geëvacueerd bij boe
ren in don omtrek; soms 150
manschen in één boerderij'. Men
zat in do duikers onder de
dijken, aan de knieën in het
water. Voedsel was er genoeg,
want ve.'e koeien werden door
het granaatvuur in de weide ge
lood, In Maart hebben deze
menschen een voed-e.actie voor
Zuid-Holland ingezet. Van hoog
tot laag, van schoolkind tot nota-
rlsvrouw, pootte men aardappe
len bij de boeren, want het kon
den komenden winter wei eens
gaan spannen in het Noorden....
In hun nood dachten de Oost-
burgers aan ons. Zouden wij hen
nu vergeten Oostburg zal her
rijzen!
De lapanneesche leger autori
teiten inde Zuidelijke gebieden
hebben fornieeV hun instemming
te; r kennen gegeven met het in-
maand,, van'«en commissie ter
voorbereiding van de onafhanke
lijkheid van Oost-Indië",
Hèt nieuws van den dag!
WItlvV
De atoombom zal voorloopig
nog voldoende opzien baren, ge
zien de nadere bijzonderheden,
die meer en meer bekend wor
den.
De stad Hirosjima Is over
een oppervlakte van 4Yic vier
kante mijl (d.i, 60 pCt.) ver
woest door hetbomb ardemen t mei
het nieuwe projectie!. Het Japan-
sche Volk zal door middel van
pamfletten gewaarschuwd wor
den voor verdere atoombom-aan
vallen.
Thans blijkt, dat de Russische
professor Kapitza. een der groot
ste geleerden van de. Sowjel-Unic,
tot de ivczb-reiders van de
.-doornbom behoort.
Het woreldcommenfaar is niet
te stuiten. In Amerika spreekt
men van interplanetair ver
keer, dat thans tot de mogelijk
heden zou gaan behooren I Voorts
wordt de uilschakeüng van steen
kool on olie alskrachtbron voor
mogetijkgehouden. Een jacht op
het uranium, als bcslandileel van
de atoombom, is niet onwaar
schijnlijk.
Volgens Japansche mededee-
!ingen is de atoomboom afgewor
pen, bevestigd aan oen vat-
scherm. De bom explodeerde, vol
gens deze berichten," gedurende
den val.
In Rusland worden geen bij-
rondëro commentaren gegeven. V"
Middelerwijl gaaf de '-gewone
militaire.'actie .tegen Japan voort.
Maandag is het Janansche ei-'and
KioésjOG' hevig gebombardeerd.
De aanvallenop Japansche scbe-
jtl'
Naar het Rijksbureau voor
Tabak mededeelt, ligt het in de
bedoeling dat op 30 Augustus
over heel Nederland een bon sal
worden bekend gemaakt, welke
recht zal geven op. naar keuze,
een rantsoen sigaren, sigaretten
of tabak.
Men hoopt in de periode
van September tot en met
December geregeld twee
rantsoenen in de 14 dagen
aan te kunnen wijzen.
riet is begrijpelijk, dat het
slagen van deze. rantsoeneering
in sterke mate afhankelijk is van
het tempo waarin de aanvoer
kan geschieden. Dat hier groote
moeilijkheden kunnen rijzen, zal
een ieder duidelijk - zijn. Zoo is
Nederland voor den invoer van
ruwe tabak geheel afhankelijk
van het buitenland. Verder is het
niet zeker, of voldoende scheeps
ruim!» voor - het transport nier-
van beschikbaar gesteld zal wor
den.
Het is dus niet'uitgesloten, dat
er vertraging in de aflevering
zal ontstaan. Het U zelfs mo
gelijk, dat soms de-bonnen niet
op -den -normalen" djd aarigëw'ëzén"
kunnen worden.Mocht dit liet
geval zijn, dan zal er echter
steeds naar gestreefd worden,
dat net totaal van de gedistribu
eerde rookartikelen gelijk zal
blijven.:
De tal aksindustrie in het Zui
den is, naar het A.N.P. ver-
aeemt reeds weer gedeeltelijk in
orde en verwerkt goede tabak.
Tot dusver werd de sigaretten-
tabak uit Rhodesia aangevoerd.
De "te distribueeren sigaretten
zullen daarom den naam „Rho
desia" dragen en 75 ct. per 20
stuks kosten.
De kerftabak-industrie zal ook
een eenheidsproduct leveren,
..Libra" geheéten.
Zestig sigarenfabrieken wer
ken weer in het Zuiden des
lands. Men rekent erop. dat het,
zelfs al is Indië spoedig bevrijd,
het toch wel eind 1946 zal wor
den, vóór men dekblad uit Indië
zal krijgen. De, sigarenindüstrie
-al voorloopig op een capaciteit
werken van ca. 20 pCt. van haar
vooroorlogschc productie.
A]s het mist over bet water, brui-
jen -de boeien en laLea de schepen
hun sirenes loeien. Dat is aües wat
de roensch er tegen k?n doen; ver
der moet hij wachteQ tot bet weer
opklaart Dat welen zt aan de mon
den van de Theems en de Tyae en
op de Maas en het IJ-
Maar met den polftieken mist
staat hot anders* Die hing ook over
Engeland, Daar probeerde de conser
vatieve partij nationale vrachten le
plakken van de internationale ver
diensten van haar leider en trachtte
zij door de oazÉuüïgsle verdachtma
kingen aan het adre? van Labour het
oordeel der natie te benevelen. Doch
hier konden mcnschelijke durl en in
zicht de atmosfeer verhelderen. La
bour ging de verkiezingen r niet uit
den weg ea door een program tegen
over persoonsveTgoding en laster te
stellen schiep zij klaarheid; te za-
men «et- enkele kite]nere groepen»
die tot links gerekend moeten wor
den, behaalde zij ln bet aantal ze
tels een groote, in Etemmenlal een
kleine meerderheid- -
M ist. politclke mist, hangt ook over
Nederland sinds de bevrijding en
hij wordt er met den tijd niet ijler,
eer dichter op. Politiek zal men bij
wijze van spreken, als hst zoo door
gaat, weldra ge»n haüd voor oa#oc
m»er kunnen zien. Er I» ergens in dit
duister, eon reactie gaande, een rsa«*
lie op een wil tot vernieuwing, die
zich nog amper heeft kunnen, rnani-
fettieeren. Men. voelt baar meer dan
men baar ziet; - men bespeurt b»*r
aanwezigheid -overal «li nergea*. Bet
duidelijkste symptobm^.is..e
tegenworkïüg-Ugen de zuivering;
Wé hebben een Nationale Advies
Cotntnïs&io, dfe althans eenigc klaar
heid zon kun non brengen, wannoer
haar meerderheid hoe groot wan
zij? niet besloten ïpid, haar ziUin-
gen slechts bij feestelijke gelegenhe
den in 't openbaar te houtten. en dia
zoo good als alleen bijeenkomt* wan
neer haar voorzitter het noodig vindt.
AleoJ niet openbaarheid de eenige
mogelijkheid schiep voor het volk om
zich op .de ons voorgelegde vraagstuk-
ken mede te bezinnen cn daardoor
zich omtrent zijn eigen wil te ver.
heldoren. En al6or er geen vraagstuk,
ken genoeg en deze niet urgent ge
noeg waren voof «»u pfrrruajtfttte ad
viescommissie. -
Wij vernemen van bevoeg
de zijde, dat in tegenstelling
met eerder in de pers ge
publiceerde berichten, de we-
der-openstelling van de Rijn
vaart omstreeks 1 September
zal geschieden.
De gezondheidstoestand van de
Koningin blijft zeer bevredigend.
Toch za! 'zij gedurende, de maand
Augustus zich n'og moeten ont
zien. Het is de. -wensch van de
Koningin haar. eersten, verjaar-
dag na de bevrijding in Neder-
en^en andere belangrgke doelciiland in alle stilte in haar-familie-1 deéi althans doen opklaren,
'.ctvs- Chronicle".
duren - voort.
Veltn beschouwen den mistljren
toestand bij ons als een argument
logen spoedige verkiezingen. Zoo. ds.
Banning, die eerst wil aanzien of de
Neder! and sche Volksbeweging, nu een
partij-berg- of een comité-muis zal
baren (als ik het spreekwoord een
beetje varieeren mag) en vaü oor
deel schijnt, dat de verkiezingen daar-
op nog roaar wat moeten wachten.
Maar wij vragen: zijn de verkiezin
gen er nu Ier wille van de partijen
of de partijen ter wille vaa de ver
kiezingen? Wij zoudeu zoo denken het
laatste.
Jlct Enjrcteehe voorbeeld heeft op
nieuw geloeid hoe vei helderend verkie*
zingen kunnen weren-. Labour'heeft de
onvoorzichtigheid aangedurfd, ze ;te
houden terecht vertrouwende op de
politieke rijpheid van het Engelscho
volk. In politieke rijpheid volgtech
ter wij durven deze uitspraak aan
het Ncderlatidsche volk op liet En-
gel SC be. En daarom: wanneer men wil
voorkomen, adt de politieke miet
blijft hangen eu dichter «n dichter
wordt, met alle gevaarlijke botsingen
yan dien. dan zal men den sprong naar
verkiezingen, zoo spoedig .mogelijk
moeten wagen. Wie wil wachten tot
de opklaring „vanzelf- komt. zal be
drogen uitkomen. Waar zou zij van
daan moeten komen als niemand weet
wat er gnando is? Omgekeerd:' reeds
bet vooruitzicht op verkiezingen zal
de partijen dwingen met een program
te komen, en do Nationale Advlescom-
missie wellicht tot openbaarheid no
pen voor de rest van .haar dagen. Eo
dat op zijn beurt zal reeds den mist,
ii© over Nederland hangt en die het»
politiek gesproken verstikt, voor «en
kring door te brengen.
Dr. JAN ROMEIN.
