Herstelt Rechtsherstel recht?
Grondig antwoord
gewenscht
TELEURSTELLING IN ENGELAND
VRIJ ONVERVEERD=r
„loyaliteits-verkiaring"
Contant of met
iet
Zaterdag 25 Augustus 1945
.ONATHANKEL0K T3^GBL^CR5OOIt ROIJ£RDAM>EN OMSTREKEN
5e jaargang nummer 125
Of wordt onrecht bestendigd
Minister v. d. Leeuw.
voor de radio
SCHIEDAM
Verlossing van Indië
Anti-revolutionnairen m
oppositie
Distributie-nieuws
Herdenkingsweek
VLAARDINGEN
Koninginnedag
Offerdag
voetbal
- Redactie en Admlnistr.:
ÊËNDRACHTSWEC 42
TeL 25430 (3 lijnen)
Abonnementsprijs p, -week
0,31, p. kwartaal 4.—
losse nummers 0.10
Advertenties:
EENDRACHTSWEG 42
Tel. 25430 (3 lijnen)
Inlichtingendienst:
.K.L.M.-G IBOUW
COOI.S1NGEL
Telef. 27839 en 24 3.9 9
Dc term „Rechtsherstel" U een
prachtige psychologische vondst.
Wie oiidcr den Indruk der bezetting
het slachtoffer van onrecht was of
links en rechts onrecht zag geschie
den, werd door het woord Rechts
herstel gepakt. Het opende verschie
ten van vergelding, van het opheffen
van bevoorrechting, van teruggave
van geroofd bezit, kortom van her
stel van geschonden recht.
Menschen, die uit hun woning ge
zet waren, Joden wier zaak a*g®n5;
men was en die óf gedeporteerd oF
ondergedoken waren; menschen, die
om princlpiqele redenen of wegens
hun illegale werk huis en haard
hadden moeten verlaten, uit hun be
trekking gestooten waren, zij allen
doorleefden de moeilijkste oorlogs
jaren, doordat zij geloofden dat bun
eens recht gedaan zou worden.
jS'u is -dc Mol weg, nu. hebben
vjjj een eigen Nederlandse!» bewind
nu., zijn er 3I/2 maand verloopcn,
sinds do.bevrijding eti dus mogen
vrïj nu eens om ons heen zien,
hoeveel recht er inmiddels hersteld
ia cn hoeveel onrecht nog bestendigd
werd. En helaas moetgeconstutccrd
worden, dat cc niet alleen veel on.
recht gecontinueerd is, muar dat er
ook veel meuvv onrecht geschapen werd
Hierbij hebbenwij niet het - oog
op weggevoerden, die hun vroeger
huis .door anderen bewoond vinden.
Wanneer deze Iantsten op regeh
maligo wijzo zoo'ri woning toegc-
-wczco'r/kregenr zou het onbillijk -zijn.
h'cncVuit ter 2GIter»4, -wbc1ioeve
iV van vroegere huurders. Evenmin - niag
yySmen J'ail liet oog. verliezen, dat -er
•vvBr.ofltp 1'.woningnood hcerscht, cn dal
- ory;,'n.lt}j tl S50 teleurgesteld cn zijn
I^Avannecr 50 woningen onder duizend
liefhebbers moeien worden verdeeld.
Malle gevallen
TJf !aar.er zijn ook gevallen
waarbij het rechtsgevoel van ons
volk bepaald gekwetst wordt. Voor.
boeiden zijn er maar al te veel,
én wij stellen;; ons voor daar al
en toe eens 'een uit naar voren
te halen om te bewijzen, dat bij
het loepassen van de, veelal reeds le
tonden vastgestelde bepalingen, j u.
'r,i-.d.ï s c h misschien juist gehandeld
wordt, maar m O re el o n recht ge,
schiedt»yvyy -■
Wat denkt de r- nieLspilSvondlge,
maab zaïver.menschelijk, denkende le
zer bijvoorbeeldvan het volgende
gevat?,;; y
Een.;; winkelier, die jarenlang een
zaak als opticien-fololiandelaar heelt
gedreven; moet zich om bepaalde
redenen voor den Duitschcn bezet,
teronvindbaarhouden. Zijn zaak
wordtl;door den Mof gestolen en
In liamlen van een; N.S.B-.er gespeeld,
dio'-tévens den winkel daarnaast,
Joodsch bezit,verwerft en; do twee
winkels y samentrekt. De N-SJ3«er-
opent ia de vergroote ruimte eon aan
verwant bedrijf, n.1. alsopticien.
juwêlicr. -'kÏV:^~ü
-Ka tie'bevrijding' wordt de N S B er
opgepakt en de winkel komt weer ier
beschikking. De winkelvoormad van
•den ,N.S.B..er was inmiddels ver
dwenen; -7 naar hij zeide, tengevolge
van;1 diefstal.,.Do vroegere bewoner
van; den winkel, de opticlemfoiohande-
laar duikt op, weliswaar .volkomen
uitgeschud, maar hoopvol dat hij zijn
zaak weer kan opwerken.
v Immers: nu zou er r c h t
h órs to Id worden Mis, naïeve
Ieiórïy,. - -
De MiddensLandscommissie van het
Bureau Rechtsherstel, toog aan het
werkje precies volgens do uitgestippelde
richtlijncn en als .resultaat ontving
do 1 rechthebbende winkelier; bericht;
dal hij mocht komen bieden om zijn
zaak van Rechtsherstel 'koopen 1
ZoöaW; gezegd was de man volkomen
uitgeschud, en in Mei teruggekomen
uit dc Schcveningsche gevangenis met
een to taalbezit van 23 xCitfeh. -"y
Daarvoor koopt men tegenwoordig
geen zaak, cn bovendien was dc
man zoo - kinderlijk óm todenken,
dat hij het hem onlslolcno niet
behoefde lc k o o p c n, als de;roever
gepakt was. Rechtsherstelwas niet
zoo kinderlijk, want de commissie
beslaat uit vakmen-chen en beschikt
over een« prachtig werkapparaat; n.l.
de Gcmeenlelijke CrèdicL en 1 Voor
schotbank, onder leiding van - bet
Commissielid, den heer J.* Melles.
Om de centjes
Dus kreeg niet de vroegere opticien
gelegenheid zijn geruïneerde leven in
zijn oude zaak op te bouwen, maar
werd deze toegewezen aan een .nian;
die nooiteerder een winkel 5 heeft
gehad cn uitsluitend juwelier
maar.;.... die cenljes dj» -.tafel kón
smijten,v. en duar. draait dc wereld
immers ora, en: niet om ró c h t l
Mén wilde den vroege ren .eigenaar
niet Jteolcmafti voorbijgaan en daarom
mocht hij dc rest van zijn eigeri
wiukelinvcntaris, wat vitrines, een
tafeltje, cn een paar sloeleo, er uit
halen.
Nu rijzen er bij. U, naïeve -lezer,
verschillende vragen. Bij ons* ook.
Maar bij ons, die dil speciale geval
wat dieper onderzochten, waarschijn
lijk- nog een paar méér dany ïjij U.
Natuurlijk; zetten wij 'ook ccn Vraag,
tcekeri achter het woord:Rcc)»^her$lci,;
vmaar;vGrïler^ z efüd oh jj&ctefëi!
\v erkt lfct*'r a'dnïi hillraUcvp. a pparaat
van dei» heer Melles wel onfeilbaar?
Brengt hef, helidlvo een voikbhicii
juist, ook een .geheel volle dig
rapport over do verschillende gegailig.
den naar ccn vrij komenden winkel
u it? Beslaat of bes lend cr misschien
een bepaalde relatie tusschcu fchct
administratief apparaat van den. lieer
Mclloa ert den thans gearresteerden
N.SB-.er? Beslaat of bestond er
soms een bepaalde relatie tussehen
dit apparaat en den" man, die: den
winkel wél toegewezen kreeg?
Ziehier een paar vragen,' die bij
naïevelingen kunnen bpkomèn, maar
die een zeer ernstig nader 'onderzoek
gewenscht maken,- indien ze beves.
tigend worden beantwoord..;Want we
leven -"wel in een tijd van overgang,
maar ditmoet zijn een overgang
van wanorde naar orde,: cri niet
omgekeerd v- i-v.
De minister van Onderwijs.
Kunsten en W^etcnschappca, prof.
dr. G..van der Leeuw, heeft Vrij-
dagavond een radiorede gehou
den, waarin.^ hij dc vraagstukken
can het Hooger Onderwijs onder
ic loupe nam.
Prof. van der Leeuw wees er
op, dat het beteri moest wordén
geacht leege collegezalen of'des
noods heeiemaaf geen universitei
ten in, stand te houden, dan onder
het juk van den verdrukker te
rijn doorgegaan. De studenten,
die in 1943 weigerden de z.g.
„loyaliteifsverldaring" te onder-
reekenen, hebben dit begrepen.
Slechts 2600 van de pl.m. 16.000
studenten faalden en zetten hun
■sandteekening. Zij zullen thans
voor dë consequenties va^ hun
loudinggesteld worden. De eer
van ons land ging boven alles.
Ook op het gebied van het
noogeirJ onderwijs zal gezuiverd
worden.'■- V-
Maatregelen zullen genomen
worden om de studenten, die hun
vaderlandscben, plicht deden,' te
gemoet te komen. De examen-
eischen zullen oa. verlicht wor
den.
worden gehouden, Albertvan d
.-dat zij da;ironf*Tïï5T"Kaffeïf "*E3 l'Au'g. 21.
Do Brilsclic Oost-Iudisclie
vloot isuitgevaren in afwach
ting van orders om verschil
lende punten in Malakka en
Nederlands v! Oosf-Indië te be
zetten, Do zevenhonderd mijl
lange waterwég ziil van mijnen
gezuiverd dienende worden. Als
dit gerieliiëd is, zullen de eerste
vlooteenhedèn, hospitaalschepcn,
transport- cn voedselsrfiepen, met
volle kracht het herstel- en
steun verlecningsvrerk beginnen.
Vrijdagmorgen is op de rivier
•livars van de Feijenooolkade, de
motorbootSlagda. overvaren door de
stoomboot Oud.Gouverneur Tengbor-
gen.'.Dé ïlagda is -ezonkèn, een der
opvarenden -j," J. de J. verdronk, i
Uitg.: Stichting „Het Parool" Am
sterdam. Verteienw. voor Rotter
dam; B. de Vries. Chef-redocteur:
Th. Ramakt-r Druk H. A .M.
Roclants, Schiedam.
Altlec, de Britsche premier,
heeft voor het Lagerhuis ver
klaard, dat president Truman's
order tot?, opheffing van de leun
en pachtwet was genomen, zon
der voorafgaande consultatie van
de Britsche rog coring. „Wij heb
ben verwacht,"* aldus Attlec, „dat
de leen- en- pachtovereenkomst
na het beëindigen der operaties
zou vervallen, maar dat-dit zpp
spoedig zou gebeuren ,en "zonder
nader óverleg, hebben wij niet
gedacht. Het brengt onoverzien
bare complicaties mét zich
mede:" Churchill acht de ophef
fing!- zeer ernstig- en verontrus
tend. Hij had nooitkunnen den
ken, dat de Amerikanen 7-0Q
hard tegen hun trouwén Óipiidgö-
noot'zouden Optreden.
Crowlev, de leider van de
Amerikaansche buiten! andsclie
economische politiek, heeft he
den een overgangsprogramma be
kend gemaakt, bedoeld om de
gapingen, die veroorzaakt zijn
door hetplotseling inlrekfcenvan
den leen- en pachtsleun, op te
vullen. Dit overgangsprogramma
bestaat j in de volgende pun
ten: Ten eerstealle nieuwe
uinkoopen van' geallieerde re-
geeringen zullen wórden stopge
zet, behalve wanneer:, de geal
lieerde regoeringen contant wil
len betalen wanneer zij met
de .^xporl- cn import-bank ere-
diëten voor- deze aankoopén over-
eenkomen. Ten tweede: aan alle
geallieerde regeeringen zal dc
ge'cgcnlieid worden gegeven,' om
alle goederen; die zij bestótd
hebben, 'en die nu vervaardigd-
wordeii, anti te koopen. Zij zui
len zich dan jegens do Vcreenig-
de Staten- moeten verplichten tot
gelijke jaarlijkscho betalingen,
verdeeld over derlig jaar cn
tegen betaling van eert jaarlijk-
scïio rente. Ten. derde: goederen,
dio ,)iu -in. geallieerde handen
zijn én of iiu afgeleverd wor
den, zullen de geallioerdo re-
geerineen' kunnen koopen op ba
sis van contante betaliing of op
c red iet.
In antwoord op;. U'w circulair
schrijven van den, burgemeester
,an 17 Augustus 1015, betref
fende „tijdelijke. Gemeenteraden",
hebben wij de eer ter Uwer ken
nis te brengen:
1. Dat dc Anli-Itcvolutionnaïre
Partij in tijden van nood, nim
mer geschuwd heeft do verant
woordelijkheid te dragen of te
helpen dragen, wanneer dit baars
inziens in 's lands belang was,
2. dat zij ook thans, nu do
!v< rwarring schier; dagelijks toe-
neéml, bereid zou zijn mede te
werken aan pogingen om tot
orma'.e verhoudingen te komen,
3. dat als bekend mag worden
.ondersteld, dat de A. R. Partij
veds op do bres heeft gestaan
voor do verkregen rechten, en
rijheden des volks,
i. dat daaronder behoort liet
door het Nederlaudsche Volk
zelf aiuiwijzen van Ver'.egenwoor-
digers in de Tweede Kamer, Sta
ten der "Provinciën en van den
Gemeenteraad,
5. dat zij van- meening is, dat
hirmen zeer afzienharen tijd langs
normalen, wcUelijken weg, ver
kiezingen voor den Gemeente
raad, althans té Scliicdam, kun-
i-n
G. -dat zij
mag medewerken aan voorstel-
'ton,-, die. zuudcr - noodzaak - do
Grondwet en -andere organieke
Wetten terzijde stellen;
7. dat Sfaaïsreehlelijko bezwa
ren haar beletten aan Uw voor
stel om „een aanbeveling in te
zeilden voor de 'ycrvulling van
plaatsen in liet kiescollege" mede
werking tc verlccncn,
■Wij verzoeken U den Heer
Commissaris der Koningin .in
Zuid-Holland cn Zijne Ê^x^én-
tïe 'den - Minister
landscho Zaken wel in fcénm^ te
willen stellen van onze Staats
rechtelijke bezwaren en op nor
male verkiezingen aan te dringen.
Met verschuldigde gevoelens
van hoogachting, hebben wij de
eer te zijn,
liet Bestuur der A. R. Kiesver,
Nederland en. Oranje.
Voorzitter.
;- Secretaris.
Door délaillisten kunnen alleen
ingeleverd worden: brood, .melk,
eieren, vleesch'en. aardappelen.
Echter moeten in verband met
do sluiting der kantoren op .Vrij
dag 31 Augustus dé detaillisten
met een codenummer beneden
506G Donderdagsmorgens en ho
ven- 5067 Donderdagsmiddags ko
men..'-'
Aardappelhahdelaren dienen
hun opplakvellch Donderdags
morgens op den Voor hcai aan
gegeven tijd aan te bieden.
Grossiers in tabaksproducten
ontvangen ec-n voorschot, ge
baseerd op het door bon ingcle-
venle. van detaillisten ontvangen,
aanlal toewijzingen tabak. Hier
voor worden toewijzingen sigaret
ten uitgereikt,weïkc geldig - zijn
voor het betrekken van tabak,
sigaren, cn sigaretten.
O p oen tfrg in het laatste deci
der bcrettinj kwam de S.D.
binnen In een huis, vraar zes hceren
nan het werk waren en namen cr
vier van mee, mitsgaders de vcba
papieren waaraan rij werkten* Re
S. D. juiebto en deed ppbliceerch
dal do „SlichUiis 1940—'45'" niet meer
bestond. Zulke vergissingen!heeft de
3-D, meer gemaakt» De vier artes.
Lanlen werden evenzeer vervangen
als de papieren en dat was maas
goctl ook.
De „Stichting 1940—'W, heelt daar
door óók verder haar taak kunnen,
vervollen» Men kent hel doel: leniging,
van de zedelijke cn maatschappelijke
no oden van personen en groepen; dio
het verzet diendon, hulp aan hun
nabestaanden. Destijds moest dit werk
in het verborgene, gedaan worden»
Nu kan hei openl'dk gebeuren. De
week, waarin, da Kmiinginnedag valt,
zal de herdenkingswerk rijn.
TDrinses Juliana geeft het goedo
voorbeelden houdtop 2G Augus
tus ora 12.30 uur, eon radiotoespraak.
Do radio-uilzendiTigen. worden ook
verder zeer interessant. Men oordcclo
zcK: -
21? Augustus voormiddag: kerkdienst
uil de Ger. kerk lc Laron: voorgangen
prof. Bavinckj namiddag: uitzending
voor zieken, verzorgd door Mgr»
Willcnhorg.
20.55—-2L15 uur: referaat over. ver
zetsliteratuur door Jan H. de Groot.
27 Aug. - 20.05—20.13 uur: toespraak
door den lieer A- van Velsen, (voor.
zilt er van de Stichting).
29 Aug. 21.40—22 uur: voordracht;
verzclspoézie door Jan Musch en
Dalsum*
,40—22 uur: voordracht
verzoLs poëzie door Nel Knoop cn
Paul Huf.y.; 1 r
3D Aug. namiddag: reportage uit' het
iicrstêmngsoord voor oud-Illegale wer-
kcrsV ^Karcoór'.
3i Atig- toespraak prof. Schermer.
hor«; des avonds: uitzending laatste
bedrijf van het tooneelsluk „Vrij
Volk". x
Ifel RoBcriïanisch Phil harmonisch'
Orkest, zal verder op "Woensdag 29
Augustus oen concert in do Kóningin,
nekerk geven, ten bate van de Stiel»,
ting 1940—'45,.
Het gironummer van de Stichting
1940—'45 is: 1940451
11.— uur V.FiC.—R.A.S.C. 715
Cöuip. .:i.Vj-'i" vy'"
X2.15 uur Goal—Excelsior.
13.30 uur C.V.V.—Vi09.
14.45 uur QutckOvermaas.
16,uur S.V.V.—Y.D.1L
31 Augustus 1945 zal voor het eer3t
na jaren ons volk \veerr Koningin,
nedag kunnen vieren in een vrij landt.!
En bovendien nu in een wereld, dia
bevrijd is van het juk van de vrcese.
lijkslö aller oorlogen, die de wcreU
ooit to aanschouwen gaf.
Volksherstel besloot, dat rlczo dag
voor het gehcolo land als o f f eirdag
zal worden gevierd. Daarom zal
Volksherstel In Vlaardingcn 31. A'ugus.
lus a.s. hier ter stede een grootèn
speldjesdag organiseeren, waarvan dö
opbrengst ten goede komt nan <ks
talloos velen, die in bizondere- raalo
het slachtoffer van den oorlog werden.
Wij, Vlaardingers, moeten, dankbaar
zijn, dat de verschrikkingen vanden
oorlog ons, vergeleken bij andere
steden en streken van ons land; ge,:
spaard bleven.
Zouden wij' dan niet medehelpen
om het leed \*an hen, dio niet zoo
bewcldadigd rijn, heipon verzach
ten? Het antwoord hierop behoort
te zijn, het antwoord van dc daad.
'Als wij blijde feestvieren, denken
wij ook aan hen, dio het leed van
den oorlog nog gevoelen en zullen
blijven gevoelen.
"Wij" rekenen op Ut t
Ten bewijze hoeveel or noodig is,
zij opgemerkt, dat vanaf do opening
van het bureau van N-VJL, eind Mej,
lót'18 Augustus j.l»; voor materieole
hulp aan oorlogsslachtoffers, etc. in
Ylaartljngen werd uitgekeerd een r be.
f7rag. van f 30.700.—. En ook ge.
durend o <3o komende 'maanden zal
deze hulp nog moeten worden ver-
Ieend/'' .0*
Dezer 'dagen ïs opnieuw een tan-
tingent N.l.C.A. personeel uit Den
Haag vertrokken, naar zijn eindbe
stemming in het Verre Oosten»