Schermerhorn
de N.V.B.
voor
mm
N.V.B. wordt geen
politieke partij
Steekt elkander
de hand toe
DOME DURF
Rotterdamsche
industrie?
VRIJ ONVERVEERD
Zaterdag 15 September 1945 ONAFHANKELIJK DAGBLAD VOOR ROTTERDAM EN OMSTREKEN
5e. jaargang nummer 142
Desnoods we! eigen
candidatenlijst
Aan onze weekabanné's
Turken 'zetten zich
schrap
^WEERBERICHT
Radio-rede van den G.G.
Wij kunnen alleen goed worden langs
4 den weg van hei offer"
Redactie en Adroiolstr.:
EENDRACHTSWEG 42
TeL 25430 (3 lijnen)
Abonnementsprijs p. wetk
0,31/ p. kwartaal 4.—
1 o's se nummers 0.10
Advertenties en
Inlichtingen-
dl e n s t:
SCHIEDAMSCHE-
SINGEL 42
Telef. 21839 en 2 4309
Advert, uitsl. Tel, 27839.
In de constltue; rende ver;a
dering,. van deNed. Volksbewe
ging tc Amsterdam, heelt de
N.V.B. als haar houding vast
gesteld, dat zij zich "n i e 1 om
zet in .oen po.itieke p.ariij," om
dat zij nadrukkelijk haar u e.cn-
lijke soeiaal-paedagogisdie taak
wenscht 'te 'vervuil-en.
Zij "acht st.ch ing noodcakoijk'
van een broede volkspartij met
personaIis:isch-socia!i; ti.--che doel
sielhng en roept alle part i tn
groopecringen, die i is ommen
«et dit doel, op, de voorberei
'ding van' zulk oen partij ter;
hand te nemen. Di.K.V B ze re
aelit' het haar plicht,' hierbij be
nijdde ing aan te bicden.
De N.V.B. dringt er met klem
bij die politieke partijen, dié
geroepen zijn een poHuek her-
sol en 'vermsuw ingin f^r.ro ->a-
üstisch socialiitisehen /.geest te
voeren, óp aan, om met een
concreet gemeenschappelijk ver-
kid irigs rogrameneen ge neen-
schappelijte. cand.da-enlét uit te'
komen,-.waarop ook ai dan niet
poliliiek -georganiseerde leden'dér
In verband roet de schaarschle
1 aan pasmunt, hebben wij; ten-ge-
rleve van onze weckabonnê's
1 besloten, Maandag o.s. het abon-
nementsgcld voor drie -weken
tegelijk te laten innen. De abon-
né'3 betalen doar één gulden. De 3
S verrekening van bot ^teveel be-
faalde vindt plaats by de vol-
g-gende inning. g
s Directie Het Parool, i
eert zoó brééd/'''mogelijk "steüii'-
Mfiat;;jnëhèt voik voor déze 'pó-
ylitiekworde gevormd. ;éf/i/-
•Mochten de politieke partijen,
'v die' voor deze samenwerking .liet
"'••eerst in aanrntr .ing i.ornm. haar
Ih'cHihtianS; ;af\vijzen, dan acht de
•'IN.V.B.'hoi onvermjdéljk ennood-
1 zakelijk, dat in de aldus gescha-
pén noodsituatie,' buiten de
N.V.B., doch op grondslag van
'4 baar program,' een comité voor
.zal..
.'worden gevormd,' om,aan den in
V; breede-kringen levendenwil tot'
vernieuwing,' ook van,
■het partijwezen, een voorloopige
ges.1*116 Xjeveiy.
-'DeTurksche regeering beeft een
- uieeenzétfing van. haar standpunt
4 inzake';; het DardaJtte!lenvraagstuk
doen'/ toekomen aan den raad
ï^vanminister.; - van. buitenland-
sclie zaken,' welke momenteel te
Londen confereert. f -■
gill In hun' uit.eenzet'ing;.,verklaren
//'do -Turken,."'.dat zij niet bereid
izijn,- sanien met de Sowjet Unie
bases' aan de Dardanelles te
hebben-'en orehmin.;. zijn - zrj- Üe-
reid idézöbasés gohcefaan de
•/•Russenover telaten. Wel wil
:- ';de Turksche crégeeririg deze bases
vernet;: do vereenigdo volken deé-
iion,'-- ofgéhóèl ;aan; hen ovcrdra-
4- gén?/Een rectificatie -"van/:; do'
...iTurksch.-RMZsisciie grens -komt
4;7hie4f'tor sprake. De Turksche"
t/iTegéenng 'acht bet:' een zaak van
leven'en".dood'.en zal/zich niet
onderworpen.:- aan ,'eischen .over
afstand--van Turksch grondgep
C Kédtffif S
v;*44lnJ;aftvachting--van ^'do /nadere
- onjtwikkoifng;.v;blij{t.:;iJ!et- gelieeie
Turksche pleger- onder de wape:
S^giQyei^e^enfezwMr^béwrilldlihetft'u-iie'-i
44' H -/teióférntuur.; i fc
iiimimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuimiiiiiiiiiuiiiiiii
Besef van Saamhorigheid
De góuvcrneurgoneraal van
Ncd. Iudië, jlir.. mr. A. 'W. L.
Tjarda van Starkenborgh Stee
houwer, heeft gisteravond een
korte, radio-rede uitgesproken. Gij
zult de ontroering beseffen, al
dus ving de G. G-. aan, die hel
geven moet,"na zoovele jaren op
nieuw in het vaderlandte zijn,
"het weer te zien gewond, ver
ouderd," maar toch in zijn zoo
vertrouwde wezenstrekkon, het
zelfde goede land. Na aan zjjn
afzondering in gevangenschap
eenige woordengewijd te hebben
en na de verderfelijke maatre
gelen door den bezetter geno
men, te hebben aangestipt, ver
volgde spr. met er op te wijzen,
'dat-het voor hém eert voorrecht
is in deze sfeer vanhartelijk
heid die hem hier ten/dèel valt,
do"bevrijding van Indië af ..té'
-wacb tou.-.. De-.- G.G-./ hoop té spoo-.
dig j;.de/>>vpldC^ii!ng';.: tó '1 sm a k<m
Nederlands -/jfulpberèidhcidtot
herstel van de-normale lorde cn
1 leniging van nood:' en -■ lijden in
Indië vwerkzaam- te zien ingezet,
zooals Indië eens gehoopt had
N ederland - bij des zelfs bevrijding
- bij te staan,-yóiir het ze'f nog
in oorlog was. Tóen Nederland
in 19-10 strijdtoonccl 'werd, gat
dat een schok in Indië,* ver-,
volgde dc G. G\, dien niemand,
die dezenmee beloofd heelt, ver
geten zal. Op geen oogenblik
werdzoo krachtigdc eenli^d
van hét. koninkrijk- bèledeh./Indië
zal thanservaren :hóèzéer voor
zgn besef van saamhoorigheid
van' toen. in Nederland .weder-
kcerigheid bestaat. De G. G.' be
sloot zijn rede; mct;hbt'-ui tsproken
valt zijn hoop, dat de weder
opbouw van het koninkryk hooge
hoogten émag hereikénlïM^S'?
Prof; - Schermerhorn i heeft in de
vergadering van de Ned. Volksbewe
ging te i Amsterdam een gloedvolle
rede gehouden. In de harlen van
duizenden Nederlanders, steide de
spreker onder meer, lècft de N.V.B.
als de draagster van de gedachte
aan den Strijd op de puinhoopen
onzer steden en huizen. De een, om
dat hij weet dat Gods heilige wil
hem dienstrjjd in zijn ieven heelt
geplaatst, de ander, omdat hij. een
voudigweg in zijn bloed heelt, dat
dit de cenlge weg is,:waarlangs men-
schen met menschen kunnen leven.
In deze .wereld wil de N.V.B. ons
volk in dc ziel branden, dat wij al
leen gered kunnen worden langs den
weg van het offer,. Duizenden heb-
ben in het verzet hun leven op het
spel gezet-ien-verloren, tienduizenden
hebben het offer.: van een rustig- le
ven' gebracht en hebben .als opge
jaagd wild.J temidden van het; volk
verkeerd.: Óok in. den kring van onze
volksbeweging- en „Je -Maintiendrai".
Staande verzocht spr.' dc:'.vergadering
de nzgedechtenis .vati -'drie dezer.
strijdmakkers' te ceren. n.l. Cor Vlot.'
■Jo Wüttrich en' ir. Krijger. Heelt
voorts het offer van het leven van:
duizenden." geallieerde soldaten ons
volk. .nietfc^dee-^vrijheid- .-"gegeven?
Noemt/u 'dit' 'alles .geen- geêsieiijkc
vernieuwing?.\Vij' hebben clkuudcr
.'gevonden in'i«jen gemeenschappelijke
erkenning, zoowel vnn zedelijkc- nor
men als ven concrete doelstellingen.
Tusschen'. deze beide bestaat een
innig -verband. Het gaat er om. wat
in .het, binnenste" f van den:roensch
schuilt.' op welk fundament hij zijn.
leven bouwt,. Wie ernst wil maken
met dc keuze tusschen goed en
kwaad In de concrete situatie van
dezen barren tijd, - zal beseffen, dat
hij zich in zichzelf heeft te kèercn
en zich .rekenschap /zal/- hebben te
geven over de vraag, waar ook voor
hem in laatste instantie de bronnen
van het'leven liggen.
DE WERELD VAN VANDAAG.
Al weel ik,zoo vervolgde 6pr., dat
de wereld'van vandaag er anders uit
ziet dan ik mij eenmaal gedroomd
heb en datde werkélijkhéid oneindig
veel harder en rauwer is, loc!) weet
ik. met'nog veel grootec zekerheid dan
in .dagen, van' optimisme, dat het erom
gaat of wij- 'ook' in .ons volksloven
kans zien. den vlcfeuscn. cirkel to
doorbreken. In dezen gèdnchtengang
ligt een van de diepste grónden,' waar
om do Ned.' Volksbeweging ais zoo
danig meer is dan een politieke parlij,
in per wil zijn en moet zijn dan een
deel. van. het vólk. Natuurlijk' 'moeten
.in het politieke loven ook de krachten
gericht wórden op do geestelijke grond
slagen van onzo maatschappij.;: In
haar streven-en in haar strijd ontmoet
do N.V.13. het geheele georganiseerde
mensclielijkaleven, dus ook het poli-
vernieuwing én versterking van ons
zedelijk normbesef in belangrijke mate
met het politieke, leven: vaa ons volk
te 'makóó krijgen "cn 'lang nadat do
politieke- consplïdalio van hek partij
wezen, .waarom.,' thans noggestreden
wordt,-,haar. I. beslag" heeft gekregen,
daar ook 'mee te 'maken houden., Zij
zal een centrum kunnen blijven van
groepen uit het Apolitieke leven.
Door haar program, besloot prol.
Schermerhorn, nadert; de N.V.B. het
politieke leven en steekt hen, dia
op dat veld hun grootste activiteit
verrichten, j van harte de hand, tóe en
wil met hen strijden voor een vorm
geving in ons. staatkundig en maat
schappelijk leven, die zij noodig acht
voor het eigenlijke doaL - Spr. had
de 'Overtuiging, dat dit eerste; congres
van de N.V.B.; in. het maatschappen
lij ké leveu van Nederland èen gebeur
tenis is van historische bcteekenis.
De wereld bevindt.zich op een breuk
punt' der;, historie, en is bezig zich
grondig te verandereD. Het is geen
toeval, .dat juist nu in do laatste
20 jaar de ontwikkeling van - lucht
vaart-en radio hun bekrooning vinden
in do aloomkornsplitsing. Spr. weet.
ijiit,de Schepper .van hemel en-aarde
-Ónvergankojijk cn onveranderlijk is cn'
dat ergens ondanks alles/; een. Vast
puntligt.. Deze vastheid heeft echter
■'alléén, betrekking;op/het-diepste' wezen
"Vart 'ieder;- pcr.crnnlijkheid.'VTaar
"ïri dat vlak van menschelijko samen-
Joving,waarin dp N.V.B. -werkt, treden
dia keerpuntenin" d<> mensebolijke
geschiederts aan' 'den dag, waarvan
wij er thans <én beleven.
Opsterhen
liegt (U elcctrldên
U kunt „opsterken" mei
LAAN'S B.Q. gortmout, een
gezond, voedzaam gerecht
Vraag Uw winkelier B.Q.
Klaxjr in een tap!
K L .M.-INTERNAAT,SOES-
TERBERG.
Heden wórdt "oen. K.L.M.-inter-
naat te Soesterbc-rg geopend; Op
dit internaat zullen onder lei
ding van. den. K.L.M.-radiotelegra-,
fist P. Oolgaard, ongeveer 120
jongelui worden opgeleid vóór
i do diverse.lakken van hetK.L.M.-
lieko lcvem De N.V.B. zal ook,': nlbedrijf. De opleiding duurt drio
gaal hel óns alleen om geeslclijko, maanden.
13,/Als alle'.-, groote.Vmcnncn': hod Dokie: bofialve een."'
buis om'in te .wonen,'óok een kantoor om In te .werken.;
Na diep.: nadenken, besloot .hij naar kantoor; tc gaan :en;
zijn".vricnd- Dicu'crik. Rnp op tc - bcilcnA Dicdcrik - wns
ecp ■'aankomerid'.uievinder/die al aardig .naam bcgoni te:~
maken/VVooral zijn '.Machlnale Klp/oogstte 1 veel jsucces".;
Jc.'moest.jeea.: kwartje Irr hetfapparaat stoppcnVen. dan,
kwotnAer-ó-r. al; naar ibeficvcn l -^ eengekookt, -een-ge-;
;"bakkenj,^é'eéggcklutst//cehrARóssisch/of-;een';tóerelJuit;f;
Allceniyan-.'ac/zijde/vanhetvyakverbondi-'van" Leghennen
'wasier jvccl tegeriwcrklng-en'eridrcigde.'zelfs een proces
wegens oneerlijké 'concurrentie.'.. Dokie draaide, eerst
/drie verkeerde nummers/ waaraan; allemaal booze/men-
/6Chën.vastzaten/;die,-zeidcn/:dat:hlj:vefkeord:;verbónden'
:iwas".,:l-iEindeIijk/:;kreeg;h!j;Rap/'/, Ben./je;:'thuis?",:/
Dokieji/Ua'f,-.zetiDiederlk.Blijf/het,,, ikikom/naar; je;
-foe.">./BuBcn/6'sfohd;'é.zljn-/auto//ett/hlJ;;sprong /ferih;-
J EENT een - stad als Rotterdam
zich voor de vestiging van in
dustrieën van ir.ccr dan locale- bc
teekenis? Vroeger meende men he
slist' van niet- Thans denkt men
daar anders over, aangezien mfcn
bestaanszekerheid zoekt die ons ach
terland",' wellicht niet moer zat bie
den. Het lijkt ook ons gewcnscht, - dat
in Rotterdam, althans bij do stad/een.
hoogovenbedrür met de daaraan ver
bonden aware industrie wordtgeves
tigd. In de eerste, plaats; kan daar-
door den invoer verminderen van
haltfabrikaten, speciaal ijzeren en
stalen producten, waardoor onze han
delsbalans gunstigerkomt te liggen;
ten tweede bereiken wij compensatie
in den aanvoer van kolen en ertsen
en voorts gevenwij de bevolking van
Rotterdam nieuw emplooi.
Er liggen, op ditterrein natuurlijk'
allerlei voetangels en klemmen. Aller
eerst in de verhouding tot Amster-
dam. Het hoogovenbedrijf te Velsen
-had in Nederland een monopolie
positie. .-Do zware industrie aldaar was.
echter niet voldoende om geheel Ne
derland to voorzien van ijzer- en
staalproducten, zij 'kent daarvoor teveel
specialisatie. Ook in Rotterdam wordt
niet beoogd Nederland op het gebied
van ijzer- cn staalvoorzienïng „sell-
supporting" to. maken," Op de hulp van
het buitenland moeten wij blijven
rekenen, en dat is maar goed. ook,
anders zou, het begrip internationale
handel roet ce daaraan verbonden
scheepvaart tot het verleden behooren.
Met betrekking tot het Rnhrgebied
gelooven .wij. ook niet, datbepaalde
industrieëete plannen In Rotterdam
beoogen, do aan het Ruhrgebied ge
vestigde industrie oen afzetgebied te
ontnomen. Zooals men weet. lfeelt de
zware industrie daar betrekkelijk wei
nig schade geleden en kunnen de
fabrieken er in betrekkelijk korten
lijd worden hersleld. Het ligt in de
bedoeling van do geallieerde autori
teiten, do industrie in het Rahrgo-
bied weer tot 1/3. van haar voor-
norlogscha capaciteit op te voeren.
Deze induslrie werkt voor het huilen-
land en dus ook voor Nederland.
\J\fIJ ontkennen allerminst, dat het
vestigen van 'n hoogovenbedrijf in
do buurt van Rotterdam grooto
sociale moeilijkheden met zich brengt.
Wij beschikken hier le lando n.L
niet over voldoende geschoolde ar
beidskrachten.
Hoewel de plannen noggeenszins
een. vaslen vorm hébben aangenomen
hebben wij vernomen, dat een zeeg
goede vestigingsplaats, voor de nieuwe
induslrie wordt gevonden in - de na-
bijheid van het gedurende dezen
oorlog zoo zwaar gehavendo Poorters-
haven, tusschen Maassluis cn .llock
vanHolland. Dit terrein hoeft het
voopdeel, dat het „natuurlijk" is, het- -
geen .het. makon van belangrijke grond-
versterkingen'overbodig maakt- Verdct -
is do ligging bij den mond van den
Nieuwen Waterweg zeer gunstig voor
den aanvoer van ertsen cn giotcokes.
Daar het niet 'gewcnscht is, dat sche
pen langs den Nieuwen Waterweg
moron om Jiuri lading to .lossen,
hóeft men gedacht aan een inslcok-
haven, dio door een sluis met den
Watervi-eg verbonden is. Do haven
zou, dan verder worden vertakt in
cnkclo kjeincro havoris. Voor dit doe!
zou .hot echter noodzakelijk .zijn?' den
spoorweg van Rotterdammaar Hoek
van Holland, die, zooals men weet,
vlak langs den NieuwenWaterweg
loopt, naar het Noorden te verleggen.
Het is zeker dat, wanneer eenmaal tot
•Stichting van do botroffende induslrie V
wordl overgegaan,, de gevolgen daarvan V
voor do. lmvon van iRotterdam furida-
nienleor zullen zijn. Het is n.l. door
do welensclmp1 bewezen, dat; do eene -
industrie, do' andere :naar zich' teelókt,
- Dit-kan stimuieorend zijn yoór
een verdere bevolkingsaanwas van
hetr -belangrijkev/gobied, dal' door; j
de Maasd elta wó'rdt. ge vo rmd.- Voa r/;;/.,;.'/
loópig'.echter; is dit ;allés;.nog .tockpn^trl|f~:///
muziek/-.-' at '-doet',: meni'goedóizich^ïez
