Naar
met
Overleg in rondetafel
conferentie toegeze
ENGELSCH-AMERIKAANSCHE
LECTUUR
SLAPHEID EEN MISDAAD
JEGENS ONS VOLK
Kwart-cew vooruitgang ging teniet
wmmsmmsmmm
De Staten Generaal
Nieuwe leden benoemd
Éérste Kamer
m§®Ww
VRIJ, ONVERVEERD
Regeerings-
verklaring
00^00
Voorlichtingsdienst voor iedereen
Bibliotheek in Den Haag
een eerste eisch
Landverraders verdienden hun straf
Conflicten vermijden
Schrijvende lezers
T.B.C.-sterfte in oorlog
Duitsche activiteit
op Java
dfe^rrde' faVrSem.^;
Grootste veerb oot van
Europa
Mijnen in de Noordzee
TweedeKamer
Herlevende walvischvaart
DOKIE DURF
Vfv.x
mmmiïA
V - --00 -000" 0/
Redactie -ca Administratie Eeodrachtsweg 42
TeL-25430 (3 lijnen)
Abonnementsprijs per week i 031
per kwartaal f4.— Losse nummers f0.10
Bankier: Amsterdamsche Bank te Rotterdam
Giro 1153 ten name van Amsterdamsche Bank
HET
f/ A d v e rtent lea ea??P. a I icbtia g end 1 enati"
SISI SMEDAMSCHESINGEL/42 l|fg§||
-Telefoon are,:-27fi39 -- 2415 5- 24156 'J24399
Advertenties uitsluitend telefoon No 24155
Inlichtingendienst 'w £?W? Nó. 3,24156:;:
VIJFDE JAARGANG No. 188
Onafhaokelijk Dagblad voor Rotterdam en. Omstreken
DONDERDAG 8 NOVEMBER»19451
De Ned.-Inditche regeering heeit, naar reeds in het kort
is gemeld, een verklaring nitgegeven. De verkorte tekst
der verklaring luidt als volgt:
Thans Is het oogenbllk gekomen om het programma der
regeerlng .op de rede van H. M. de Koningin van 6 De
cember 1942 gebaseerd, nader uit te werken, Dc regee
rlng gaat uit van de erkenning van het rechtmatig streven
der Indonesiërs naar een nationaal bestaan en van de
overtuiging dgt dit streven door een goede samenwerking
tüsschen Indonesiërs en Nederlanders, langs den weg van
een wettige evolutie, -te verwezenlijken is.
Op wettige wijze zal de centrale
regeerlng zoodanig gereconstru
eerd moeten worden, dat zij uit
een volksvertegenwoordiging, op
democratischen grondslag -be
staat, in belangrijke, meerder
heid samengesteld uit Indone
siërs en een raad van ministers
onder den Gi-G. als vertegen
woordiger van de kroon.
Door deze regeerlng zullen de
inwendige aangelegenheden van
het vland' moeten worden be
stuurd, terwijl daar beneden
door een doelmatige decentrali
satie de regionale en locale be
langen zul en moeten worden
behartigd.
Het kiesrecht zal een onderwerp
van nader overleg zijn, doch be
hoort op vrije vorming van de
openbare meening en vertegen
woordiging van de burgerij in
haar belangrijkste-geledingen te
berusten. j.
Indonesië zal tot een volledig
- deelgenootschap in het Konink
rijk worden geroepen, welks or
ganisatie dus uit de rijksdeelen
zal worden opgebouwd. De vorm
aan deze grondgedachte te geven
zal door. bet overleg in de rondè-
tafelcohferentie en de behande
ling van haar voorstellen door
de. wetgevende organen van het
""Koninkrijk moeten'worden "bè-;
&md.
Ook vraagstukken als die van
een eigen vlag voor Indonesië,
naast; die van het Koninkrijk,
zullen moeten worden beslist op
grond van de voorstellen der
rondetafelconferentie, De in
schakeling van Indonesiërs en
andere burgers van niet-Nèder-
landschen landaard in de dien
sten van het Koninkrijk, kan
aanstonds systematisch worden
uitgebreid.-
Regelingen en instellingen,
welke nog berusten op of ge
voeld worden als rasdiscrimina
tie, zullen verdwijnen of worden
hervormd.
De scheiding zal worden opgehe
ven tusschen een Nederlandsch
er Indonesisch bestuur,' evenals
degescheiden strafrechtspraak.
In alle publieke diensten zal de
feitelijke opneming van burgers
Yan niet-Nederlandschen land
aard met kracht worden doorge
voerd; tot in de hoogste rangen.
Het onderwijs zal op zoodanigen
voet dienen te worden her
vormd, dat zoo spoedig mogelijk
een einde aan het analphabetïs-
me komt. en dat het voor de
landskinderen lederen vorm van
opleiding, waaraan de maat
schappij behoefte heeft, open
stelt.
Daarbij zal, ter verbreeding van
den grondslag, uitwisseling met
Nederland en het buitenland
worden bevorderd, terwijl aan de
ontwikkeling van de Indonesi
sche cultuur volle aandacht zal
blijven gewijd.
Ook een ruime en eerlijke volks
voorlichting kan in dit verband
vermeld worden.
De erkenning van de Indonesi
sche taal als officieele taal naast
het Nederlandsch zal volledig
doorgevoerd worden.
Onder systematische en krach
tige leiding van de overheid zal
de economische politiek gericht
worden op het herstel en de
vergrooting van de volkswel
vaart. Daarbij zal deelneming
Indo-Arabie-
ïVjn bevor<terd worden.
M?t eP„Indo1"Chlneezen in groo-
i waar onder
industrialiscering, zaj worden
gestreefd naar een verhooging
van-de productie en een verbe
tering van de verdeeling van
het volksinkomen terwijl tevens
de eigen kapitaalsvorming met
kracht zal worden bevorderd.
Ais gevolg van de ontwrichting,
die oorlog en bezetting gebracht
hebben, zal een zich tot alle
klassen van de maatschappij
uitstrekkende sociale zorg meer
dan ooit noodzakelijk zijn.
Opgebouwd zal worden een
krachtige weermacht op den
grondslag van algemeene weer
baarheid, waaraan alle land
aarden zullen bijdragen en
waarin zij allen deel zullen
hebben.
Een streep 2al door het verle
den kunnen worden gehaald ten
aanzien van veel van hetgeen
tijdens en na de bezetting is
gebeurd, doch ten aanzien van
bepaalde handelingen zal de
rechter uitspraak moeten doen,
omdat andershet rechtsgevoel
geen bevrediging zal. vinden.
Tenslotte zullen de wapenen,
die de vijand wederrechtelijk
heeft uitgeleverd aan onbevoeg
den, overgedragen moeten wor
den aan de geallieerden.
Het Is noodig dat de recon
structievan Indonesië zoo spoe
dig mogelijk - aangevangen
wordt. ->
Voor allen die deze reconstruc-
structie willen aanpakken is het
oogenblik gekomen om zich
aaneen te sluiten,
Bovendfen is het de bedoeling
van de regeering om de in het
uitzicht gestelde rondetafelcon
ferentie zoo spoedig mogelijk te
doen aanvangen. Daartoe is het
noodig, dat de orde wederkeert,
opdat kan worden overgegaan
tot de aanwijzing van: de afge
vaardigden uit Indonesië met
voortvarendheid en in eën over
leg dat vrij is van bedreigingen.
PUBLICATIE ONDER PRESSIE.
Dr. Van Mook heeft voordat hij
de verklaring der Nederlandsch-
Indische regeerlng uitgaf, me
degedeeld dat hij tot publicatie
gedwongen was, omdat"eenigc
correspondenten op onwettige
wijze den Nederlandschen tekst
'm handen gekregen en gepublï-
cerd hadden.
Reactie van Sóekarno.
„ik benèr in het geheel niet
van onder den indruk" zei Soe-
kamo, naar aanleiding van de
regeeringsverklaring. „Het is
oude verklarinv van Koningin
slechts een herhaling van de
Wilhelmina. Wij willen'niets te
maken hebben met het Konink
rijk der Nederlanden"; Soekarno
verwees naar het politieke ma
nifest, dat zijn regeering uitge
geven heeft en dat als antwoord
op de Nederlandsche verklaring
beschouwd kan v,-ofden. :V>-
Minister Scebardjo stelde voor
een referendum te houden on
der oppertoezicht van de ver-
eenigde volkeren.
Goed afgslóopen is liet ongeluk, d at Dimdagvond bij den onbewaakr
teni overweg aan den Schulpweg gebeurde, Be Eotterdamsche Brand
weer is nu met behulp van militaire takelwagens bezig om de ravage
op te ruimen.
la'ndwachters, die de- üoodstafff
verdienen,- haar niet krijgen, is
dit een halfslachtigheid en een
slapheid, die niet minder dan
een misdaad is tegenover ons
volk en die zich wel eens bloe
dig zou kunnen wreken.
Nederlands positie in de we
reld is voor de eerstkomende
jaren bepaald door zijn onder-
grondsche strijders. Deze strij
ders leverden vijf jaar lang een
gevecht op leven en dood;het
was een kwestie van - hun leven
of dat van den vijand en zijn
Nederlandsche - handlangers.
Welnu dan
N schrijft ons:
De Nederlandsche regee
rlng, daartoe bijgestaan
door zuiveringscommissies en
eereraden, zuivert thans het
Nederlandsche. volk in een "stij
gend en prijzenswaardig tempo.
Dagelijks lezen we in de Neder
landsche Staatscourant van
ambtenaren, die gestaakt, ge
schorst of ontslagen zijn; in de
dagbladen van door eereraden
uitsluitingen. De man, die een
vioolconcert - voor de Winter
hulp heeft gegeven, ziet zich
in zijn broodwinning zwaar ge
straft. De onbenullige NSB-er,
die op bepaalde voorwaarden
wordt "vrijgelaten, kan zich
evenminbehaaglijk vtoelen bij
zijn terugkeer in de maatschap
pij. De slappeling, die om den
broode tot de organisatLe Todt
toetrad; verdwijnt voor eenige
jaren uit de circulatie.
Maar de politieke misdadigers,
aan wier handen bloed kleeft,
de S' S-mannen, landwachters
dergelijke Individuen, blijven
grootendeels onberecht. Straks,
wanener het .valsche humanis
me nog meer veld wint en de
oorlogsmdrukken vervagen, zul
len zij met fluweelen hand
schoenen worden aangepakt
die vatbaarder blijken voor. ab
stracte rechtsbegrippen dan
doordrongen van -hun plicht
tegenover het Nederlandsche
volk'om de gerechtigheid In al
haar gestrengheid toe te pas-
^Deze ontwikkeling zal velen
van onze landverraders het
leven redden, dat' zij in aller
oogen reeds lang verbeurd had
den. Straks of het nu is over
drie jaar, wanneer de Koningin
haar 50-jarlg regeeringsjubi-
leum denkt te vieren, of wel
later ter eere van een andere
bijzondere gebeurtenis pl
een amnestie op politiek gebied
wellicht sommigen weer in de
maatschappij terugbrengen. Met
het.gevaar, dat wij opnieuw een
potentieele vijfde colonne aan
onsen vc'.ksboezem koesteren.
Onze Sovjet-Russische bond-
genooten hebben het gevaar
van een vijfde colonne tijdig
ingezien. Zij elimineerden de
politiek onbetrouwbare elemen-
Tengevolge van deviezenmoei-
lijkheden enr paplerschaarschte
is het voor een particulier vrij
wel niet mogelijk' in het bezit
te komen an buitenlandsche
vakliteratuur. Waar het echter
noodzakelijk is, dat de indus
trieel en handelsman zich door
loopend op de hoogte stellen
van hetgeen er in andere Jan-,
den op het gebied van zijn be-
drij f wordt gepresteerd en van
de vorderingen, welke er wor
den gemaakt, moge nog eens de
aandacht /worden gevestigd op
öe'te 's-Gravenhage, Bezuiden-
houtscheweg 95, gevestigde bi
bliotheek van den economi-
schen voorlichtingsdienst.
Door de gelukkige omstandig
heden, dat het bureau van den
economlschen voorlichtings
dienst te Landen voor de aan
schaffing van. Engelsch-Amerl-
kaansch documentatiemateriaal
kon zorgen en het tevens mo
gelijk is gebleken contact met
België, Frankrijk, Scandinavië
en.;Zwitserland te leggen,/"komt
een stroom van documentatie
materiaal t;op economisch, so
ciaal-economisch en econo-
mlsch-technisch gebied bij de
bibliotheek, binnen. Genoemd
kunnen o.a. worden deEngel-
sche, Fransche en Belgische
dagbladen^: Voort vakbladen op
verschillend gebied -als textiel,
chemie; lëér. metalen enz. Daar-
haast^tydscSflftenrdlert'oirdpe]
hebben-":dehha n delsman voor'
te lichten over door hem te be
werken gebieden,1 als Commer
cial Intelligence Journal, Fo-
reigh Commerce Weekly, South
American Journal e.a. Handels-
boeken van de Vereenigde Sta
ten, Engeland,. Frankrijk, Zwit
serland en Zweden werden ont
vangen. Ruim 800 boeken
rappor ten op economisch ge
bied kwamen uit Engeland bin
nen, waaronder vele over ac-
tueeie onderwerpen. Uitgezon
derd de naslagwerken kunnen
boeken en tdschriften aan be
langstellenden worden uitge
leend, terwijl hiernaast de
outillage van den economlschen
voorlichtingsdienst, (kartotheek-
abonnementen, fotocopïen enz. j
de mogelijkheid schept hel
waardevol materiaal ter kennis
van het Nederlandsche be
drijfsleven te'brengen. 0 0
De aanwinsten van. deze bi
bliotheek worden vermeld in
het weekblad „Economisch
Nieuws", beide uitgaven van
den economlschen voorlichr
tingsdienst en voorts in de „lijst
van aanwinsten"", van .de biblio
theek. :.i-:
_Vo!gens den Bataviaaschen
correspondent van dc Daily
hebbe? deBritten: vijf
Duttsctienmarine-oMicieren. die
-^>naar«mon verneemt bit
- ta Batavia, be-
^drd behoorden Ken
ëe^capituiatle,": toen Britsche
kerf'ïi? ,a™ lan<!den, do-
een tSÏÏ.S? zor9e!«osheid „van
B?;0?o"Earop?e5clie'i- vrouw.
- f0,ht<itnPila; ™eer Dultschers
teubèvinden °P JaVa moe"
in hun gelederen reeds in
de dertiger Jaren oo een wijze,
die velen toen onbegrijpelijk
hardvochtig toescheen. Maar
het resultaat is toch maar ge
weest, dat na den Duitschen
inval in Rusland geen Quislings
zijn opgestaan, in Nederland
zijn de NSB-ers in het bezit ge
laten van al hun grondwette
lijke vrijheden als staatsburger.
Toen men hier: het gevaar in
zag. was het reeds te laat. Het
gevolg: meer dan 20.000, Neder
landers in. vijandelijken krijgs
dienst; plus eëh- netwerk van
verraad en splonnage door
's vijands handlangers over ons
landgespannen ;^eeh; netwerk,
dat aan duizenden onzer beste
langdenooten leven, gezondheid
of.- vrijheid kostte;
Wanneer wü hier: 'fc^probleem,
hoe een ^herhaling van zulk een
ontwikkeling moet worden voor
komen;' even latenrustenfdan
is hetom met te - meer klem te
fcetoogen^ dat 4ten^;miristè-de
:oudé|yyfd
Langen tijd heeft het tubercu-
lose-sterftecijfer in ons land
zich in dalende lijn bewogen.
Het zakte van 14 sterfgevallen
per 10.000 inwoners in 1890 tot
7,5 in 1920, en het laagste punt
werd, trots de na 1929 ingezette
jaren van economische depres
sie, in 1939 bereikt, toen het op
4,1 per 10.000 inwoners was aan
geland.
De ongunstige invloed van den
oorlog was al in 1940 merkbaar,
toen het cijfer opliep tot 4,4,
voor het eerst.na al die jaren
van daling,, terwijl de stijging
elk j aar werd voortgezet. Voor
Zuid-Holland was het sterfte
cijfer de laatste jaren wat gun
stiger dan het rijksgemiddelde,
terwijl de cijfers voor Rotter
dam van dit laatste weinig; af
wijken, wat voor een groote
stad gunstig genoemd kan
worden.- v "v
Wij laten hier telkens de cij
fers voor het land, voor Zuid-
Holland en voor Rotterdam
volgen:
1939: 4,1, 3,3, 4; 1940: 4,4, 4,2,
4,3; 1941: 5,9, 5,6, 6; 1942 6,1, j
5,7, 6,1; 1943: 7, 6,5, 6,8.
Verdere cijfers voor,.het ge-
héele land heeft het Centraal
Bureau voor de statistiek nog
niet kunnen publiceeren. Voor
Zuid-Holland laat het eerste
halfjaar van 1944 een stijging
zien tot niet minder dan tot
7,5, voorRotterdam tot 7.2,
Latere cijfers zijn nog'niet
bekend, en in hoeverre dé ad
ministratieve verwarring na
September '44 tot het einde van
den oorlog een beletsel, zal blij
ken; voor een verzameling van
nauwkeurige cijfers, moet; nog
Behalve de „Willem -van
Oranje", die reeds in geregelden
dienst tusschen Dublin en- Rot
terdam vaart, zal thans ook: het
K.N.S.M. stoomschip' Orestes"
"worden 'gebruikt: bijhet vervoer
van vee, dat /door de. Iersche
regeering aan i ons land .is ger.
schonken. De „Orestes" is 'meifc
groote medewerking van de Ier
sche autoriteiten speciaal /vóór.
het vervoer -van vee ingericht
en is door een bijzóndere öutil-
i, - .lage thans de;:grooiste;veerboot
4e- «lonne „mogtftwor-i yaniEuxopa. v
worden afgewacht. De hongers
nood in het westen zal-onge-.
twijfeld een acute stijging ver
oorzaakt hebben.
Nederland is in dit opzicht in
elk geval teruggevallen tot den
toestand van 1920. Een kwart
eeuw vooruitgang is in enkele
jaren tenietgedaan. Maar wij
laten den. moed niet zakken:
Nederland moet op het punt
van 'de t.b.c.-sterfte zijn eere
plaats in Europa herwinnen.
Naar schatting bevinden zich
in de Noordzee nog meer dan
een half millioen hiijnen, -ver
deeld over een groot aantal
mijnenvelden. De Britsche ad
miraliteit heeft als eerste maat
regel ten behoeve van- de
scheepvaart banén door dee
velden geveegd, welke banen
door lichtboeien zijn gemar
keerd. Dë toestand zooals hij
thans is, is echter niet bemoedi
gend, omdat bij storm de mij
nen, in de banen terecht kun
nen komen. Geleidelijk zullen
dan ook alle mijnenvelden wor
den weggeveegd; men hoopt
daarmede in 1946 klaar te ko
men. Naast de gewone mijnen
bevindt zich nog een groot aan
tal magnetische en accousti-
.c mijnen in de Noordzee.
Een belangrijke concentratie
van krachten is in dewereld
van bouwnijverheid en weder
opbouw voltrokken' door de op
richting van de stichting Bouw.
Deze stichting omvat namelijk
alle; 'instanties; welke op ëeni-
gerlei /wijze bijhet bouwen be
trokken zijn, te weten: het de
partement van,;; openbare wer
ken èn wederopbouw; het cen
traal college van bedrijfsorga
nisaties vóór hetbouwwezen;
de bond van Nederlandsche ar
chitecten; de, algemeene Neder
landsche bouwarbeidersbond;
de R. K. boüwvakarbeidersbond
,,St. Joseph"; de Nederlandsche
Cliristelij ke 1 bouwarbeidersbond
het koninklijk Instituut" van in
genieurs; het Nederlandsch in
stituut voor;Volkshuisvesting
en Stedebouw;-de nationale wo
ningraad;.-: het/; centraal; college
van, onroerende zaken; de \er-
eeniging van;Nederlandsche ge
meenten.
Prof. dr. j. Klopper, voorzit
ter, van Rat'obouw, zal' 'tstich
tingsbestuur, presideeren.
aangeboden:
een campagne
in Het Parool" van i NöVt wordt
„een campagne gevraagd" voor eer
lijkheid, gerechtigheid en goede
trouw. Dit ls een goede gedachte;
hetia Inderdaad zoo, idat wij, dia
tegenover, de Duitscherg terwUie van
onze nationale vrijheid —^waarop wij
immers, 'zoo goed «la elk «nder
volk aanspraak ;1. makenen ter
doorbreking van het ons aangedane
onrecht, een bepaalde houding moes
ten aannemen._Thans„echter, nu wij
ons doel hebben, bereikt, moeten we
die houding laten varen. Wij dienen
weer te leven overeenkomstig de
waarden,/.die ori*j.in/ .toétv? Evaögölé:
en ook ..wel in andere, bronpen/ jijn
gegeven, en die. kort en bondige,.g«^
typeerd kunnen wo'rderi' dóór"- het'
..hebt Uw naaste lief als Uzelf
Onze minister-president zelde het
reeds in zijn op 23 Augustus in het
Spart as tadlon gehouden rede: „het
machtsstreven moet worden omgebo
gen In «en streven naar recht".
Schermerhorn gat daarbij verschillen
de voorbeelden, aan de.praktijk ent-;
leend. Het deed ons weldadig ;aan ven
hem te vernemen, dat de regeering ln
een enkel geval van corruptie'.door
ambtenaren van'een rijksbureau dras
tisch had ingegrepen: - ;,lietpgeheele
bureau werd uitgemest". Eeri soortge
lijk geval werd nadien bij" de Rijks
verkeersinspectie te Rotterdam ge
constateerd; hier deed zich het euvel
voor, dat rijvergunningen zeker wer
den afgegeven aan hen, die „er wat
voor over hadden". Men mag. uit' deze
voorbeelden niet de gevolgtrekking
maken/ dat de ongerechtigheid alleen
ln het ambtelijke apparaat zou wor
den gepleegd. Het kwaad zlt' in ons
geheele volk: zie maar naar 3 den
zwarten handel! '"00':,.?'':' 0
De vraag ls: hoe komen wij tot her
stel van het moreel besél?.Nietsal
leen door voorlichting; al ls dit'zeer
belangrijk. Ook niet slechts door het
geven van het goede voorbeeld door
al degenen, die hun taak verstaan; si
ls ook dit onmisbaar. Het vrije woord
hebben., wij niet voor niets terugge
kregen. Het is onze plicht, .daarvan
een geoorloofd en nuttig gebruik -te
maken; als ons verkeerde dingen be
kend zijn, dienen wé de daders bij de
bevoegde autoriteiten aan te geven.
Het heeft ons zeer bevreemd, dat
Nederlanders, die vóór de bevrijding,
doch niet minder daarna, den mond
vol hadden met crittek op de on-
Nederlandsche gedragingen van be
paalde personen,.'wanneer zijgelegtui-
heid hebben hun bezwaren.officiéél
naar voren te brengen,, verstek-laten
gaan. Op deze wijze kan de zoo; drin
gend noodige zuivering: nooit een feit
worden; Indien men kin getuigen,
möet men het ook doen.Dit ls geen
verraad, doch nationale plicht,Doch
het dient uitdrukkelijk te worden ge
zegd, dat deze nationale plicht ook
geldt voor de openbare organen^ bij
0*0-^ J ",':w V,0/0/0 - '"0",f.:':-.0;0"V0
vacature J. Hilgerriga (SDAP)
L. N. Palar, belast met leiding
koloniale aangelegenheden bu
reau der SDAP te Amsterdam;
vacature H. van Houten (ODU)
r. yn üe Brug, Gouda; vacature
mej. E. de Jong (SDAP): mevr.
dr. H. Verwey—Jonker, Eindho-
(St geref.)J. W. van Bochove,
hoofd Chr. school der geref. ge
meente te Zeist; vacature C. J.
Kuiper (RK)C. K. J.: M. Re-
ceveur Venlovacature J. ter
Laan (SDAP): mr. J. Ie Poole.
secretaris - NationaleAdvies
Commissie, Noordwijk aan zee;
vacature mevr. mr. C.F. bar.
Mackay—Katz <CH)jkvr. mr
C. W. J. Wittewaal van Stoet
wegen, 's-Gravenhage; vacature
M. V. E. H. J. M. graaf de Mar-
chant; et- d'Ansembourg (NSB)
F, J. Goedhart, Amsterdam; va-;
0^vature dr. H. W. E. Möller
RK)dr. H. van velthoven,
's-Hertogenbosch; vacature mr.
M. M. Rost van Tonningen
(NSB): dr; ir. P. M. Heertjes,
welke' van foute Zaken aangifte wordt
gedaan; deze; mogen.zich er niet met
een Jantje van belden, afmaken, het
geen nog maar ai te vaak geschiedt.
„Bedenken wij, dat de ontelbaren,
die gedurende den strijd tegen nazis
me en wëreldoverheersching zijn ge
vallen, zich nJet hebben afgevraagd,
óf ze ;er Iets-bij te verliezen'hadden.
Voor ..hen gold slechts de gedachte:
hét, Nederlandsche volk heeft er veel
bij-iteT:winnen, n.L een vrij en zelf
standig volksbestaan, dat ons tn; ber
glnsel een eerlijk en gelukkig léven
mogelijk maakt. Het,., is aan ons, dit
thans door het: betrachtenvan eer
lijkheid, gerechtigheid en goede trouw
te-verwezenlijken. - X;f000:0-;"
•'- AAN U. LEZER! DE DAADlï
loctor aan de technische hooge-
school te Delft; vacature dr. J0
R.Slotemaker de Bruine (CH) :0
mr. J. /J. R: Schraal, Voorburg;
vacature J G. Suring (RK)
mejmr.J. de Vink,- Utrecht; 0
vacature Th. J. Thijssen.;.
(SDAP)mr.: j. A. W. Burger,
advocaat teDordrecht^vacatu-/,
re- L L. H. de Visser (Comm.)J,
G. agenaar. Amsterdam; vaca-
ture ir; H. Vos (SDAP)H. van
Kuilenburg, directeur N.V. „de i
Arbeiderspers" te Rotterdam;
vacature dr. L H. J. Vos (Ub.):/|
drs. H. A. Korthals, Voorscho-
ten;- vacature G. Wagenaar
(AR): J. Bmallenbroek, Assen;
vacature D. Wljnlcoop (comm.)
P. de Groot,. Amsterdam;, vaca-
ture: H. J. Woudenberg. (NSB) !0
H, M. van Randwijk, A'dam.
De benoemde leden behooren,
behalve voor watde NSB be*
treft, tot de partijen, waartoe
ook dé leden behoorden, ln wier
vacature zij zijn benoemd.
0De commissie voor de benoe
ming van leden der Sta ten-Ge
neraal heeft haar taak verricht.
Hieronder volgen de namen der
benoemden.
v. Tot leden van de Eerste Ka
mer zijn benoemd: In de vaca
ture S. de la Belle jr (SDAP)
mr. J. H. Cramer te Assen, lei
der van de Opbouworganisatic
Drente; in de vacature C. W. J.
van der Bilt (SDAP): C. Wou
denberg, Amsterdam, secretaris
der'SDAP aldaar; in de vac.-
Jhr. mr. E. J. B. M. van Bön-
ninghausen (NSB)prof. dr.. J.
H W. Verzijl, Utrecnt; ln de
vacature J. A. M. Bruineman
(RK): Ch. L J. M. Weiter,
's-Gravenhage; in de vacature
Jhr dr. S. van Citters: mr. dr.
E J. Beumer, Utrecht; vac. dr.
Oolijn: (AR): A. Stapelkamp.
Utrecht; vacature J. Ter Haar
(OH) prof. mr. P. Scholten,
Den Haag; vacature P. W. de
jong (RK): mr. Ch. M.- J. H.
Hustinx, Nijmegen; vacature
mr - W M.' van Lanschot (RK)
Ir F.f;'C.rMZ Waffels, Brunssum;
vdcature J: Maarsingh (NSB)
A. Koejemans, Amsterdam,
hoofdredacteur dagblad „de
Waarheid"; 'vacature P. Molt-
maker (SDAP)dr. F. Wlbaut,
oorgarts, Amsterdam; vacature
w.'L. D. Nivard <RK)prof. dr.
•J.vR. M. van de Brink, Laren
(NH.)vacature mr. W. de
Rijke(NSB)prof. dr. N. A.
Donkersloot//::Amsterdam; vaca-
ture dr. A. M. A. A Steger
(RK) mr. dr. P. J. Witteman,
Overveen; vacature mr. A J.
van Vessem (NSB): mr. M. N.
D. Pamontjair, Leidenvacature
A B. de Zeeuw. (SDAP).: dr. J.
p Pruyt,: Utrecht, leider cul-
tureele afdeeling instituut Kerk
en Wereld.
Tot leden der Tweede Kamer
zijn benoemd: in de vacature
mevr. mr. B. Bakker—Nort
(VD)mej- mr. C. Tendeloo, lid
van den gemeenteraad van Am
sterdam; vacature J. Bakker
(CK): 3. De Ruiter, hoofd Chr.
landbouwschool te Balk (Pr.);
vacature ir. M. C. E. Bongaerts
(RK)dr.' W. L. P. M- de Kort,
Goirlevacature -.G..o Dieters
/(NSB): R M. Setyadjit, Am-
béTaS omcieren jan
Hubert Jongen, Heerier heide;
N de zeventiende eeuw heeft
Nederland een belangrijke
plarfts in de walvischvaart ln-0
genomen; sindsdien zijn' wijf
door andere landen verdron-
gen. De heerschende voedsel-
schaarschte heeft vele Neder
landers opnieuw tot het maken
van plannen gezet/. Het gaat
niet alleen om het spek van'"de
walvisschen, maar oedt om: hét
vleesch, dat zeer goed consu-
mabel schijnt te zijn. Geduren-
de den oorlog is de walvisch-?:
stand flink r gegroeid, zoodat5
van een overbevissching van.de:-
Zuidelijke Uszee voorloopig
geen sprake zal rijn. Zoowel/in.
Rotterdam als in Amsterdam/-;
heeft, men plannen gemaakt;/;
die rich in een,/;vergevorderd^
stadium bevinden. Ten aanzien
van deze plannen zalvooreerstt
nog niets worden losgelaten,
doch het is waarschijnlijk, da
de groote scheepvaartmijen
de- groote levensmiddelenindus-/
trie een aandeel daarin hebbérivi
Wij hopen spoedig nadere
zonderheden te „kiinnen médef'/v
dcelen.
De repatrieering1 uit' Indië0i
Onder; diegenen;. die;,ala/pav|;
sagiers de proefvlucht
eeréte indië-vUegtuig; /ztÜlenL^'
meemaken, zullen zich ook''twee
offtclereA/vatf>v^i(??: iè|pattïiÈ^
directeur van de repatrieering^;/
„toko" te Oaïro, de inrichting
van waar uit de repatrieerendé/;
Nederlandesr zullen worden ge0$
kleed en vorozien van andere
noodzakelijke 1 evensbehoeften/
Reeds is voor een SOOO personen v
kleeding naar Oaïro gezonden./':
Majoor Rikkelman. zal;,al5 algfr-0
meen organisator aan /dit/kle#^.-:
dingscentrumverbonden
Snelheidsrecord gebroken f
Met de snelheid van gemid-0
deld 963 kilometer per/uur;/-"
door kapitein/ Wilsonmethet'l
Britsche schroeflooze vliegtuig||
.Brittannia" bij de Heme-Bay:vf;
volbrachte proefvluchten U be-/»
reikt, is het record vah :755,l^i
kilometer, dat op naam ,vah^
Duitschland stond, reedsoffi-|^
cieus gebroken. 0' VV
De wrijving; - van/ delucht
langs het metaal van het vlieg-;;/
tuig veroorzaakte bij een» zoolf
groote snelheid een dusdanige»
stijgingvan.temperatuur in: :de|
cockpit,dat' de piloot genood-'-;
zaakt is, zich slechts luchtig t© j:
kleeden. Hoe meer men de snë.l-s
heid van het geluid (1222 kUo^/s
nieter, per uur) nabijkomt;";<"
te meer last ondervindt/- mèri;|
van de samenpersing der Iucht,|
voor dén scherpen kant van dé
draagvlakken. Tenslotte ://'zoU-c
men een punt bereiken, waarop»
de samengeperste lucht zich-/
niet meer zou laten scheiden',;
en dus -een yaste barrière /zou>.|
vormen.
De turbines van de Brittan-
nia kunnen zesduizend paarde^;-.;
krachten ontwikkelen. Per ml-///
nuut verwerken zij twee en/eën"
halve'ton lucht.
Dokie maande de opgewonden schare nogmaals tot
- hU iiT ui GneI/ sehantield worden". zei
hij. ,,lk jal de deur open maken- en ^Jullie volgen
me dan. Maar maak in '3 hemelsnaam geen leven
want als Professor DBclik iets m^kt zLin we
-HIJ '0Pende voortichrig*cle deur,
stapte nair buiten en gluurde ltoks-en-rechts of
er geen onraad was:' Toen" wenkte<:hij"dei gevange
nen, die';.een voor- een 'óp hun téenën de - karperij
ultsURJeji'. Als een (rijtje (eenden liep en,/ze zoa»
zachtjesmogelijkv door de 'ganB. 'üokle^Vond: het0
nogeen heelen toer om den weg terug te vin<Jen.5<,
Af en toe atond de .heelé karavaari .stU, en luisterde#"
mgehouden,.D£$er„ onraad ..was.'s\Vas .:alles,:Stil,-^<Janï/
konden-ze /pas weer behoed zaam '■/verder-, gaan.
-?"?J^/^0^eb^t,/^^/vergl£te/lilj^richinog5,op/60til^t/onnoodlg-^etvcfontriisten:;;Maar^m;i^lg^
nouaen te.i hebben.^tom^veri^te.^hU^tichtanK*'
een gegeyeft- oogenbllk-'stond hij tènmlaste/meti éljn/gSenuffelen/yond/iuj//echter;/
heeie /gevolgv^n:/ eenSkainertjë^- - -
h ar dop rem/ zij af-vriendet
„TsJonge". -da(mt/t>okl0/t,deïprofés3oii.^eti«
^.i-bestvva^ie^eet/stopttWJsiijn^iachtöïlëts;
coodIn
kwiutt|het|óperiee)3:
elmzinnlce-huls.waï