I I Nationalistische beweging in Indië een realiteit Geen dominionstatus Onze landbouw verloor 600 800 millioen VRIJ, ONVER VEERD Zij is doorgedrongen tot in de kleinste dessa nm':' Concessies waren onvoldoende Steenkoolcrisis in Frankrijk H-umaan requisitoir en een voornaam pleidooi Max Blokzijl ter dood veroordeeld Mac-Arthur slaat toe Azerbeidsjan autonoom? Duitschers vermoorden Brilsche soldaten Belgische troepen naar Duitschland? SJAHRIR „De opbouw van Rotterdam" Rotterdam bouwt XV Slachtoffers van het verzet POSTZEGELS xf SÉ Uil ^REDACTIE en ADM. EENDRACHTSWEG ROTTERDAM. TSLEFOON 25430 {3 LIJNEN) ./ABONNEMENTSPRIJS PER WEEK 31 CENT WARTAAL J LOSSE NUMMERS f 0.1D I/Ëaniheriamstehd. bank te Rotterdam Ölro 1353 ,en name van Amsterdamsche Bank' HET PARGDL ADVERTENTIES EN INLICHTINGENDIENST: SCHIEDAM3CHESINGEL NO. 42, ROTTERDAM TLLL70QN NOS. 27833 24155 24155 24334. -: ADVERTENTIES UITSLUITEND TELEF. 24155 INLICHTINGENDIENST UITSL. TELEF. Ï4156 yjjppE JAARGANG No. 211 Onafhankelijk Dagblad voor Rotterdam en Omstreken WOENSDAG 5 DECEMBER 1945 i Bandoeng, 11 October. MtH heeft in Nederland vrijwel uitsluitend den nadruk gelegd op jhet Japansche aandeel in het ontslaan van de Indonesische Repit- Miek. Niemand kan ontkennen, dat dit aandeel bestaat en dat de duchtende Japanners deze republiek als'een Parthen-pijl naar de na derende geallieerden en Nederlanders hebben afgeschoten. Maar dit iJles zou weinig om het lijf hebben gehad, als er ook niet nog een indere kant .aan de zaak was geweest: de realiteit der diepgaande ^nationalistische volksbeweging in Indonesië, met name op Java en Hadoera. Waar men zich in Nederland blijkbaar niet de minste voor telling van kan maken, is, hoe vol komen algemeen deze beweging is ea hoe zij, tot in de kleinste dessa, is doorgedrongen, hoe iedere stulp b de binnenlanden de rood-witte kleuren vertoont en hoe de kleinste kinderen de kokarde dragen en den vrtfheidsgroet brengen. Het Indonesische nationalisme- is dus een zeer hard en zeer groot feit. Een ander feit, éven hard en even groot is, dat Soekarno-Hatta het centrum, van dat nationalisme vormen. Voor het Indonesische volk zijn zU niet de sameziwerkers met de Japanners, maar de mannen die ondanks de moeilijkheden en ellen de der Japansche terreur, dan toch maar de grondslagen eener Indo nesische natie hebben gelegd. Van daar dat...zy, die de Indonesische bewegingwillen overreden zich los te maken van deze leiders, haar vragen zichzelf te verloochenen. Eenheidsfront Willem de Zwijger is voor de Neder landers (althens voor het Protestant- sche deel er van) «en vrijheidsheld, voor de Spaansche en Roomsche we reld was hijen is hij tot op zekere hoogte nog altijd een afschuwelijk creatuur. Wie zich dat voor oogen houdt, zal ■begrijpen waarom dingen, die wij onweerlegbaar vinden, hier, op - de nationalisten, niet den minsten 7. in druk maken. De Indonesische natlo- Reizigers naar Midden- en Oost- Java, menschen die langs de binnenwegen van West-Java zijn gegaan, zij allen brengen het zelfde verslag uit.-En minstens negentig procent van deze reizi gers zijn. gemiddelde koloniale 'Nederlanders, die afwijzend staan tegenover iedere Indonesische be- j weging, die alles zien als een groote brutaliteit van de „inlan- - dera" en. als maakwerk van'„Soe- kamo", zonder te vermoeden, dat de symptomen, cie zij aangeven, op heel iets anders wijzen. Wat men wel moet begrijpen is, dat de nationale idee al lang voor de Ned,erlandsehe capitulatie veel ra veel meer aanhangers had, veel uitgebreider en dieper om 2lch heen greep dan de officieele voorlichting toegaf en, wat belangrijker is. dan officieel inzicht vermoedde. De af wezigheid van ieder serieus politiek leven, de aanwezigheid van een regiem, dat in laatste instantie (maar nieestal in eeme instantie) een politie^regiem, was, belette het tolk zich te uitencn de over heid de werkelijkheid te zien. ttt' Alle concessies, die van Neder- f landsche zijde gedaan werden, wa nten onvoldoende, alle beloften on bevredigend. En Indonesië zag dos, In zijn meerderheid volkomen pas- üef, voor een gedeelte geladen met 7.wrok, voor een ander gedeelte vol ^Vreugde, hoe het Nederlandsche - regiem ten onder ging. Hoe roemloos deze ondergang; foor zoover het de kern van het gebied, Java, betreft, is geweest, is een kwestie op zichzelf, waarop ik hier niet verder inga, hoe nood- zakelijk het ook zou zijn, dat Ne- (Ierland de volledige waarheid hier over .verneemt;-Voor nu is het vol te constateer on, dat de van „Nederlandsch"- Indië tót"'n enorm prestige-verlles voor de Nederlanders en Nederland beeft geleid. Het Japansche regiem Daarna is het japansche regiem gekomen. Alles wat hierover gezegd t is in veroordeelenden zin. is altijd nog te zwak. En iedere Japansche daad had de bedoeling het totali taire front te versterken. Maar in de historie hebben bedoelingen, hoe «lecht ook, vaak minder beteekenis i-dan haar uitwerking, die soms het !*-tegendeel kan zijn. In ieder geval 'moet geconstateerd worden, dat-de Japansche poging om het Indonesi- ë?SChe volk in het totalitaire front te 'scharen, het noodzakelijk maakte de nationalistische beweging orga- nisatie- en propaganda-mogelijk- fheden te verleenen, die alles over- -troffen wat zy tot dusver had -igehad. En het einde van het Japan- fsche regiem vond het Indonesische nationalisme propagandistisch en organisatorisch tot in de uiterste uithoeken doorgedrongen. Het al lang latent aanwezige nationalisme Is tot een georganiseerde macht .geworden,. Daarnaast heeft de Japansche ^propaganda en opvoeding gevoerd •''j.iot een Aziatisch zelfbewustzijn, "*4at, met al zijn anti-Westerschen m anderen verkeerden inslag, ten fttünste een zélf bewustzijn is. En dit gegroeide zelfbewustzijn, zich voe gend bij het zeer sterk gedaalde respect voor de Nederlanders, m organisatorisch tot uitdrukking ge komen, ls een factor die het Hïdo- nesië van nu fundamenteel doet verschillen van het „Nederiandsch- ïndtë" van vroeger. Het Fransclie gebrek aan steenkool is zoo groot, dat de .regeering bepaalde, dat de voornaamste industrieën drie i dagen per week mogen werken, &s de electriciteit voor het huishou- Idelijk gebruik vijf uur per dag 3£wordt stopgezet eh de theaters gkorter geopend zullen zijn. Wij. publiceerm heiten het eer ste van twee artikelen van J. He Kadt over de situatie in. Indone sië. Zij cyn op 11 October te Bandoeng geschreven, dus vóór Sjahrir zijn "kabinet vormde nalisten zijn noch anti-geallieerden noch totalitair, noch in eenig opzicht pro-Japansc'n, maar 2ijvinden, dat zij bet recht en zelfs den plicht had den,, .tijdens het Japansche bewind, waaraan zij onder alle omstandighe den hadden moeten gehoorzamen, en dat, goedschiks of kwaadschiks, het Indonesische volk gedwongen zou hebben alle krachten, waarover het land beschikte, in dienst te stellen van hét Japansche oorlogsapparaat, deze pijnlijke en ellendige situatie te gebruiken, om hieruit alles te halen wat er voor den bouw der natio nalistische organisatie, en der na tionalistische idee, uit te halen was. Men zou in dit opzicht alleen geaar zeld hebben als men ten aanzien van het Nederlandsche bewind eenl- ge moreele verplichting tot trouw of dankbaarheid had gevoeld. Doch men voelde alleen maar wrok en haat, of onverschilligheid en verachting, hooghartige afwijzing van de hand, die de nationalisten den Nederlan ders na Mel 1940 toestaken, de wei gering veranderingen tot stand te brengen, en het op de lange baan schuiven van zeer vaag toegezegde en trouwens in alle opzichten onvol doende, in het vooruitzicht gestelde wijzigingen, hebben er nu eenmaal toe geleld dat men Nederland ais ho peloos had opgegeven. En vandaar dat allen, ool^ zij die vele bezwaren hébben tegen' de pa- Utiek*. en/of de personen van Soekar- no en Hatta, het hierover eens zijn, dat het Nederlandsche gezag, als het hier zou pogen, terug te keeren, een nationaaleenheidsfront, tegenover zich dient te vinden. J. DE KADT., vrijheid Mevr. K. in gesteld Een hoogst respectabele vrouw, een voorbeeldig echtge- noote en goede moeder staat'te recht voor een, naar zijzelf toe geeft, zeer afkeurenswaardige daad. Haar is diefstal ten laste, gelegd. Ik vind die kwalificatie niet juist "en zou liever zeggen: zdj heeft onbevoegdelijk beschikt over eigendommen van een .an-; der; maar* niet' ten eigen" bate; De feiten zijn 'doodeenvoudig. Zij heeft eenige gouden voor werpen uit een groot aantal tot zich genomen en deze uitge deeld aan verschillende men schen, aldus mr. Drost, de ver dediger van mevr. K- uit Gouda, die gisteren voor de arrondisse mentsrechtbank te Rotterdam terecht stond Zij werd er van beschul digd, dat zij begin Maart van dit jaar uit een koffer met sie-r raden, dien de juwelier H. uit vrees voor de S.D. bij zijn buur man, den electriciën T., had on dergebracht, eenige gouden en, zilveren voorwerpen had geno men. Armbanden, kettingen en horloges stond mevr. K- in bruikleen af aan haar dochter, haar pleegkinderen, twee Jood? sche jongens en een zekeren B. Na de capitulatie liet zij de. sie raden aan de familie T. terug brengen- f Mevr. K.' bekende het ten las te gelegde. Maar, 200 zeide zij, ik heb nooit de bedoeling ge had, mij een dezer sieraden toe te eigenen. Ik weet werkelijk niet, hoe ik tot deze daad ge komen ben; ik moet wel geheel overspannen zijn geweest. - In zijn requisitoir prees de of ficier, mr. Grasso, mevr- K.'j houding in het huis van bewa ring, waar zij zich sedert 11 Augustus in preventieve hech tenis bevond. Deze verdachte, aldus mr. Grasso, ls te pletter geloopen tegen de omstandigheden. Par ticuliere moeilijkheden en de sfeer der illegaliteit hebben haar zenuwen geknakt. Er is een psychiatrisch, rapport met het advies haar de daad ten deeie aan te rekenen. De vier maanden preventieve hechtenis zullen -haar reeds zeer zwaar ge- valLen zijn. Spr- eischte dan ook een gevangenisstraf van vier maanden met aftrek van den tijd, in voorarrest doorgebracht. .iK 2.AL. TbfeN iK ZÊLtr JOWG Kocht K Vüurwé h Krvoo^ hsl zaKGClD... i/SRJMROAG NEEMkon toch Hier „hct djê ouWê «OiHnÉ-L Üir H^r VÓdr-atömKchê TliD- Pt'ftK AAMDR;AC,£rs - O IÉ (TlAUWé: PlN'&Ê A) tNYERessCCRCN OMS MlÊTS rwotpt In zijn pleidooi,waarvan wij het begin hierboven reeds aan haalden, betwistte mr. Drost in een helder juridisch betoog de kwalificatie „diefstal" en toon de aan, dat mevr- K. niet de minste bedoeling heeft gehad, zichzelf te bevoordeelen." Zij heeft gehandeld in een toestand van ernstige zenuwoverspan ning. Spr.1 vroeg vrijspraak en onmiddellijke invrijheidstelling. Na raadkamer gelastte de rechtbank, mevr. K-'a invrijheid stelling en, deelde mede, na li dagen uitspraak te zullen doen. Ka een afkerigheid ton fuxut «es jaar is Willy den Ouden in het ouderlijk huis tenjggekeerd Musici geschorst door Eercraad De eereraad voor de muziek heeft, naar wij vernemen, de pianiste Rucky van Mill en dep pianist Paul Nies sing voor twee jaar uitgesloten van optreden in het openbaar, omdat ztf gedurende de bezetting meerdere malen voor de Nederlandsch-Duitsche Cultuurge meenschap hebben gespeeld. In de uitspraak ten aanzien van Cox de Groot, die, zooals wij reeds meld den, tot 5 Mei 1955 is uitgesloten, wordt overwogen, dat hij meer malen huisconcerten heeft gegeven bij Seyss-Inquart, toumée's heeft gemaakt door Duitschland en con certen heeft gegeven onder auspi ciën van het Departement van Volksvoorlichting ln de Rolzaal te Den Haag. Men vestigt er onze aandacht op, dat tijdens de zitting van den Eereraad. De Groot niet handtastelijk ls geworden; het is bij een heftige woordenwisseling ge bleven, die tot gevolg had, dat de voorzitter van den Eereraad den pianist te verstaan gaf, het onder houd niet langer te willen voort zetten. De impressario Johan Koning, die gedurende de bezetting concer ten voor -Duitsche instanties orga niseerde, is voor twee jaar uit- -!Vv' ÏAU' ''V Sir Ernest Oppenhcimer, president van de Diamond Corporation die een bezoek aan onsland brengt, heeft verklaardr dat 7iy bereid is aan de billijke verlangens van de Am- sterdmnsche diamantnijverheid tege moet te kamen. De Büzondere Rakd van Cassatie heeft Max BJokzijlheden ter dood veroordeeld. ••-'"••• 'Generaal MacArthur heeft Maandag een slag geleverd tegen' de wortels van Japans feodale, industrieele en politieke syste men door bevel te geven ••tot de arrestatie van 59 der voornaam ste leiders hiervan- Deze actie reikte zelfs tot in: de keizerlijke hofhouding en de machtige in- dustrieele en financiële combi naties, die- zich in handen van een aantal families bevinden. Gearresteerd zijir o.a.' de 71- jarige prins Morimasa Nasji- moto en. twee voormalige minis ter-presidenten, baron Kiitsjiro Hiranoema en Koki Hirota. Te Teheran werd vernomen, dat Donderdag een nieuwe re geering in Azerbeidzjan zal ge vormd wprden door de demo cratische partij, welke onlangs werd opgericht. Voorts wordt gemeld, dat de autoriteiten in Azerbeidzjan reeds begonnen •4jn met het oproepen van de mannen, die dienst hebben ge daan in het Iraansche leger, voor de nieuwe militie. De Britsche troepen zijn gis teren gewaarschuwd om op hun hoede te zijn tegen aanvallen van Duitschers. Deze Waarschu wing, die volgde op den moord op twee Britsche soldaten, luid de: „Het is waarschijnlijk, dat de toestand voor de Duitschers gedurende den winter erger zal worden door het tekort aan voedsel en brandstoffen. Het grootste gevaar bestaat in een aanval op militairen, die alleen loopen of rijden, vooral in het donker". De kabinetschef van dhr. ^undeleer, Belgisch minister van landsverdediging, is op het oogenblik te Londen om bespre kingen te voeren over de; kwes tie der militaire bezetting van *n Belgischen sector ïn Duitsch land. Duitsch verzet groeit Bewijzen voor een groeiende Duitsche verzetsbeweging zijn wijd verspreid en nemen toe in de Amerikaansche zöne. Dit bleek Maandag uit een tot dus verre geheim gehouden rapport van den Amerikaanschen inlich- lïchtingendiensh In het rapport wordt gezegd, dat het opkomen van een Duitsche weerstandsbe weging wordt gevoed door onte vredenheid over het Amerik. bestuur en dat vele bedachtza me Duitschers. van meening zijn, dat wellicht groepen zullen wor den gevormd, om vrouwen,; die aan „verbroedering" r doen, te straffen en dat men 'verwacht, dat aanvallen op soldaten zullen toenemen. Economisch verdrag aangeboden Sjahrir heeft tijdens een pers conferentie verklaard, dat hij nog steeds een mogelijkheid zag om met de Nederlanders tot overeenstemming te komen, hoe wel de minste eisch, die van In donesische zijde gesteld zal wor den, de volledige onafhankelijk heid was. Hijv deelde mede, dat hij bereid was met Nederland economische verdragen te slui ten, waarbij Nederland als de „meest begunstigde" natie zou kunnen worden beschouwd. Ver der verklaarde Sjahrir, dat voor opgesteld zou moeten worden, dat de Nederlanders geen poli tieke controle zouden uitoefe nen. Zelfs een dominionstatus zou niet in aanmerking komen. Sjahrir gaf toe, dat er veel andere moeilijkheden zijn. Een ervan is volgens hem een mee- ningsverandering en herziening yah hetstandpunt der Neder landers. Voor het oogenblik echter bestaat, naar Sjahrir oordeelt, weinig kans, dat de Indor.e- •- siërs en de Nederlanders tot elkaar komen, nu een dreiging van geweld, welke uit de jong ste verklaring van prof. Loge- mann spreekt, de premier noemde deze verklaring onge legen en waarschijnlijk niet als zoodanig bedoeld boven het hoofd van het volk hangt, en welke zonder twijfel de zaken slechter heeft gemaakt. Kinderpostregels komen weer Na een gedwongen rustperiode van enkele jaren zijn de Kinderzegels er weer, Van 1 Dec. lot 5 Jan. worden zij verkocht ln de bekende stands van Het Comité 'noopt óp een goeden koop lust. want de instellingen, waar kin- de wijklokalen van de U.V.V., die 'naar medewerking heelt toegezegd. Eveneens zullen de bekende prent briefkaarten eerstdaags verschijnen; Het Comité hoopt op een goede koop- luct, want de. instellingen, waar kln- derén verpleegd worden, hebben de ondersteuning na dé aarlogsmoeilijk- heden dringend noodlg. De secreta resse zetelt op het Hooldpostkantoor, loket 28, tel. 29.440, toestel 110. De Rotterdamschc Lloyd zal binnenkort op bescheiden schaal den passagiers- en vracht, dienst op: Indië hervatten. De. Java—New York Lijn en de Ja-. Sinterklaas in baftledress Naar' schatting zullen ten minste 30.000 Nederlandsche kinderen over het geheele land op St. Nicolaas door de Canadeezen worden ont haald. Ai langer dan een maand zijn de soldaten hard aan het werk om de voorbereidingen voor het feest tijdig gereed te neDDen. Fusiebesprekingen N.V.V.. E.V.C. geschorst Het N.V.V.-bestuur heeft de fusiebesprekingen met de E.V.C. voorloopig geschorst De heer Blokzijl, voorzitter van de E-V.C., heeft, volkomen in strijd met de gemaakte afspraken en volgens de persverslagen, bovendien op onjuiste wijze raededeelingen gedaan over de fusiebesprekin gen in een openbare vergade ring te Rotterdam. Het bestuur van het N.V.V. heeft van het E- V.C.-bestnur opheldering' hier omtrent geëischt. De minister van financiën heeft er zijn goedkeuring aan gehecht, dat de Amsterdamsche effectenbeurs voorloopig voor binnenlandsche obligaties en pandbrieven wordt geopend. De N.V- Werkspoor te Am sterdam heeft opdracht gekre gen voor den bouw van 60 die selmotoren voor K.P.M.-schepen en van een aantal motoren, voor de kustvaart. In Londen gaf men le kennen, dat Engeland stappen heeft onderno men om te komen tot een vermin dering van de sterkte der bezettings legers in oostenrijk,: daar door de be zetting de economische moeilijkheden. Sjahrir verklaarde verder, dat de Indonesische regeering waar schijnlijk de besluiten van - de Vereenigde Natiesaanvaardt, ook indien dezé" ongunstig voor. de Indonesiërs - uitvielen. Hij, dacht dat de;.Hollanders bet zelfde zouden, doen indien de besluiten hun niet pasten. Op een vraag of hij; yan -mee- nlng was, dat Groot Brittannië eraan meehielp, de Nederland sche souvereiniteit in i Indonesië te herstellen antwoordde Sjah rir: „Er is niets wat in deze richting wijst. Indien de Engel- schen wel zulke plannen heb ben, dan zijn zij geheim". v Doodstraf voor nog twee r Belgische journalisten Nog twee'Belgische journalis ten zijn door een Belgischen krijgsraad ter dood veroordeeld. Het zijn Albert Claes en Cyril Beckers, die beiden voor het onder Duitsche leiding staande dagblad „Het Laatste Nieuws" hebben gewerkt gedurende de bezetting, Twee andere redacteuren van het blad, Jean Walderman en Georges van Acker, werden tot levenslange gevangenisstraf ver oordeeld. Het U,S.S.R.-Instituut «stelt ste nografen. In de gelegenheid zich te bekwamen ln het stenegrafeeren ln het Russisch (systeem Groote). Aan herstel wordt hard gewerkt Meer dan 35.000 arbeiders zijn doende de schade le herstellen, die tijdens de oorlogsjaren aan de landbouw- en veeteeltbedrijven zjjn toegebracht- Die schade heeft mon sterachtige afmetingen aangeno men, al is zjj minder duidelijk waarneembaar dan de schade aan steden als Arnhem en Nijmegen. De inundaties zijn vrijwel alle weer ongedaan gemaakt Walcheren en de VVieringermeer zullen tegen het einde van dit jaar nog droog vallen en als dat gebeurd ls zal er geen cultuurgrond meer schuil gaan onder het wateroppervlak ra aar daarmee is de kous niet af, INTEGENDEEL! De w&arde van hetgeen verloren is gegaan wordt geschat op 600 tot 800 millioen gulden, uitgedrukt In waardevaste guldens anno 1940. Hoeveel Is dat nu? Niemand kan het zeggen. Misschien spreekt een simpele opsomming van verloren gegane Inventaris duidelijker taal: 35,000 paarden, 75.000 koeien, 13.000 schapen, 76.000 varkens, 55.000 geiten, 500.000 kippen en verder 18.000 wagens en karren, 40.000 paardentuigen, 50.000 werk tuigen en machines, 150 tractoren, 600 motoren en meer dan 2.000.000 stukken gereedschappen en andere verbruiksvoorwerpen. En dat ls dan nog lang niet alles; het land dat onder zout water heeft gestaan, zal pas over een jaar of zes weer zijn waarde terug hebben. Jaren lang zal het dus 'geen of onvoldoen de productie opleveren; ook de andere.geïnundeerde gebieden heb ben renteloos gelegen en vergen, zij het in mindere mate kapitaal en arbeid. Datzelfde geldt voor mij nenvelden, vlLegvelduitbreidingen en schynviiegvelden. Ja zelfs de grond, die niet door het oorlogsge weld is aangetast, heeft geleden bij gebrek aan kunst- en stalmest. Er moet nog hèel veel gebeuren wil alles weer zijn zooals het was. Over den heropbouw van boerderijen zij nu nog maar gezwegen...i WEEK! Maar er wordt aan gewerkt Er zijn alweer 950 tractoren ingevoeld en 9000 landbouwmachines. Van de geïnundeerde gebieden is 11.000 Hectaren grasland al weer Inge- Blauwbaards achtste vrouw in Amerika Tommy Manvllle vertelt, dat hij voor de achtste maal gaat trouwenden wel met de 26-jarige Gëorgjnav Campbell, een~Engel- sche-journaliste, die thans In Amerika werkt Hij zei, dat hij haar onlangs leerde kennen, toen zij.hem opzocht om hem te intërvièwéii voor "„Habo 'News",' het officieele orgaan van de Amerikaansche zwervers. Man- ville's laatste huwelijk, zijn zevende, heeft slechts zeven uur gedimdev Engeland leent Van bevoegde zijde werd ver nomen, dat de Britsche en Ameri kaansche delegaties, die onder handelen over een Jeenlng i Engeland, overeenstemming heb ben bereikt over een bedrag van 4.400.000.000 dollar. INTERNATIONAAL GOEDERENVERVOER LANGS DEN W.EG. Door een aantal belangheb benden bij het vervoer van goe deren mr en van het buiten land,- alsmede transitvervoer, ls besloten, tot oprichting eener transeuropeesche wegtransport- onderneming, zooals hi verschil lende landen in den laatsten tijd reeds zijn tot stand geko men. Tot deelneming worden uit- genoodigd Nederlandsche be langrijke beroepsgoederenver- voerders langs den weg, be langrijke verladers, spoor- 'en tramwegmaatschapp., scheep vaartondernemingen en expe diteurs. Küte Kollwitz, die vermaardheid verworven 'neef-, door haar teekenin- gen vaa het verdrukte en misdeej-de arbeidende volk, ls op 78-jarigen leef tijd in een dorpje Ln de Harz, ten gevolge van de ontberingen waaraan zij onder het niuüreglem heeft bloot gestaan gestorven. uava—JVcW IWi; Ajyii Ut Vil- A.V uc VBwPairLfk: TJitf ifteds hervat. aanzienlijk worden verzwaard. Als esrsle van ten ssrle brochures tese„ hot feit tot tfcre brochure sa- iVe T"" n°,terd'ni mengosteld la acor oen lout, niet behandelen ls, zooals gemeld, alleen ob stedebouwkundts-, doch op ür U n w0tler" clk bouwkundig gebied. Het lijkt ons dam door dr. J. ï>h. Backjc. De onjuist eertt de opmerkingen van dam" door Rotterdamsehe Gemeenschap tracht daarmee ölj de Rotterdammers een diepere belangstelling voor den op bouw van onze stad te wekken. Zien wij het goed, dan. geeft deze eerste brochure een algemeens beschouwing die- door andere, meer de detailpunten behan delende, gevolgd 2®1 worden, In enkele hoofdstuk ken als „Oude en. Nieu we tendensen", „Het plan voor den opbouw van Rotterdam" on „De architectuur van onze nieuwe stad" een belangstellenden leek te pubtl- ceeren en daarbij de hoop uit te spre ken dat de discussie van de deskun digen moge volgen.' Het gemak waarmede b.v. de zeer ernstige onderzoekingen van den stadaopbouw ln zijn sa menstellende deelen als quasi-we tenschappeiy k opzij gegooid worden is hinderlijk. Verder zien we naast uitingen van een al te luchthartig cul tuuroptimisme, uitingen van. angst, vooral waar het gaat om de architectuur, een vrees moderne maatschappij en over het plan van den "herbouw van de stadskern, jplus een ontleding van de architectuur die bij de plannen van dezen herbouw tot uiting gekomen ts of zal komen. geeft het boekje ln 16 kleine blad- om tot ***-„ - - zijden een beschouwing over onze dat iHter» i fe gs.an, de vrees r~T cat 'atere geslachten ons zullen zien zooals wij, ontdaan van alle uiterlijk heden en goede bedoelingen, zijn.' De schrijver schijnt tot diegenen te be- hooren die van meenlng zijn dat we ons als samenleving beter niet kun- nen laten zien dan ln de schamele Dat al deze punten eens behandeld .geestelijke habitus, welke wij thans syorden en uitvoeriger dan helaas nog bezitten. Het leven zal ons deze kans steeds ln onze dagbladen mogelijk is echter niet geven; dat gaat verder achten wij van belang. Echter niet en wij moeten mee,, gekleed af on. met de wijze waaropl ln de" eerste gekleed. plaats maken wij bezwaar tegen hetwij hopen dat de aangekondigde tijdstip waarop deze publicatie is.ver- vervolgen geschreven zullen worden schenen. Juist nu bekend Is, <iat het door .de ter zake meest deskundigen, plan Witteveen een algeheele die, naar wij weten, in de kringen revisie ondergaat, dient o.l. de pu-> van de R. G. aanwezig, zijn en dat bllcatle daarvan afgewacht te wor- zij gepubliceerd worden als discussie den. Op het oogenblik Werkt crttlek mogelijk Js en wij weten waarover slechts vertroebelend er. zou een be- het gaat. Dus niet, zooals thans, be paalde stemming tegen het nog te spreking van een plan waarvan we publlceercn plan worden gewekt. alleen zeker weten dat het gewijzigd Ons voornaamste bezwaar ls gericht wordt. >0. zaaid. De rest zal in 1946 volgen, voor een groot deel nog in het voorjaar. Al die grond zal derhalve het volgend Jaar al weer eenig. pro fijt opleveren. Naar schatting zul len in 1946 nog slechts 25.000 Hec taren braak liggen. En 113.000 Hec taren zullen een halve opbrengst te rien geven. Dat is al een mooi resultaat als men in aanmerking neemt, dat dit jaar 215.000 Hecta ren geen oogst hebben opgeleverd. BOEREN HEBBEN GELD! Kapitaal en arbeid zijn er noodig. Twee problemen. De boeren hebben geld genoeg, meenen de stedelin gen. Zeker, velen hebben grof ver diend in en aan den oorlog, maar voor zoover zij dat op een ongeoor loofde wijze hebben gedaan is htm rijkdom dank zij de geldsaneering althans voor een groot deel illusoir geworden. En dan moet men be denken, dat de rijkgeworden boeren niet degenen zijn, die door inunda tie of evacuatie van hun hoeve zijn. verdreven of die hun akkers in mijnenvelden zagen herschapen, danwel hun huis en schuren, verlie ten, terwijl het in vlammen stond. Zij hebben credieten noodig en die krijgen zij ook. De schade krijgen zij herateld, maar op de basis van de afgeschreven waarde d.d. Mei 1940. Slechts zeer ten deele dus. En van vergoeding der schade tenge volge van het niet kunnen bebou wen van den grond (exploitatie- schade) zal heelemaal geen sprake zijn. De oorlogsslachtoffers boeren dus in elk geval achteruit, Zij ondervinden nog andere moeilijkheid, doordat de arbeiders wegloopen. in tal van bedrijven zijn de loonen omhoog gegaan en de sociale voorwaarden verbeterd; de landbouw blijft daarbij ten achter. Een verloop van arbeids krachten is daarvan het verontrus tende gevolg. Het zou zeker op den weg der regeering liggen het ver broken evenwicht te herstellen, Dere zaak is van te groot belang dan dat deze factor de schade nog grootcr zou mogen maken, en die mogelijkheid is niet geheel en alV denkbeeldig. - Prins BernKard in Rotterdam Gistermiddag heeft Z.K.H. Prins Bernhard een bezoek gebracht aan Rotterdam. In zijn functie van Inspecteur-Generaal van de Ko ninklijke Nederlandsche Landmacht heeft "hij de verschillende diensten van den Kwartiermeester-Generaal o.a. aan den Westzeedijk, Albrecht Engelmanstraat en Doklaan bezocht. Daarna gebruikte hij met enkele officieren den maaltijd in de offi ciersmess aan de Rochussenstraat. De Sint bij de grensbewakers In de Beurseantine vierden de - grensbewakers ,van'-b.et_2ee-- front hun Sint Nicolaasfeest. Na een alleraardigst cahaxeV programma, dat gedeeltelijk, door de manschappen zeli" ver zorgd werd, nu ea dan afgewis seld door het optreden van de „Rhythm Devils", verscheen Sinterklaas in hoogst eigen per soon en verraste het vrooiljke gezelschap met geschenken-Een geanimeerd bal besloot den ge slaagden avond. Zaterdag wordt op Crooswijk het stoffelijk overschot bijgezet van drie illegale werkers van het Rot terdams ch oud-Illegaal orgaan „De Wacht", te weten: Wim Hart man, Han Oudwater en Geurt Bosch. Alle drie werden op 29 Jan. '45 in Blij dorp door den Haagschen SXX gevangen genomen door verraad. Zelf hebben rij gezwegen tijdens hun verhoor ln de gevangenis te Scheven In gen. ZIJ lieten hun jonga levens op 8 Maart voor het vuur peloton op de Waaisdorpervlakte. De dierbare dooden rijn ingaande Vrijdag opgebaard in de Aula van het. Bureau „De Wacht" Schieweg 40. Van hier worden zij Zaterdag 1 uur via Groeninxstr., Bergsche- laan, Banlerstr., overgebracht naar de Alg. Begraafplaats Crooswijk; aankomst ln de kapel ongeveer 2.30 uur. ALLERLEI VAN OVERAL De Cansdeesche minister van fi nanciën heeft bij het Canadeesch® parlement een wet aanhangig ge maakt tot het verleenen van exporl- credieten aan Nederland en Neder- landsch-Indlë tot een bedrag vatt i5O.00d.0TO dollars. —Ir. Louwes (Ned.) en Mac Dou- gall fAustr.) zijn benoemd tot tijde lijke speciale adviseurs van den di recteur-generaal van de wereldland bouworganisatie, sir John Orr. Op uitnoodlging van de British Council zullen zeven Nederlandsche geleerden voor de periode van i April 1946 tot 31 Maart 1947 naar Engeland vertrekken. Bovendien worden drie groepen van elk zeven geleerden in de gelegenheid gesteld om omstreeks de maanden Februari en Maart 194S voor den duur van enkele weken een bezoek aan Engeland af te leggen. De registratieplicht voor bedrljfs- transactles van Juweliers, goud- eh zilversmeden, bandelaars ln twééd©, handsch goederen, pelterijen, posteer- gels, antiquiteiten, kunstvoorwerpen: en bontwerken Is met Ingang van December als niet meer noodzakelijk, volledig opgeheven, voor vroegere nletnakomlng der bedoelde verplich tingen blijven de betrokkenen ten volle aansprakelijk. Op 1 Februari zal het geheele Duitsche transport weer in handen van Duitsche autoriteiten worden ge steld. op 60-jarigen leeftijd ls te. Am sterdam overleden de heer;G. W. van Laar, oud-voorzitter van den Ko ninklijken Nederlandse!)en Schaat- 7 senrijdersbond. ..•.u-'. VERZAMELINGEN EN^.-V' LOSSE POSTZEGELS regen hoogen prijs te koop B. J. DE HEER Coolsingcl B 5 Tetcf. ,25774 (voor oude V 1 SÉl

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1945 | | pagina 1