Besluiten van Moskou openen
Hebben wij een toekomst
in Indonesië?
SBH®
VRIJ. ONVERVEERD
J
Overeenstemming bereikt over
de komende vredesver
dragen met de As-
mogendheden
Achtec Uei nieuws
"^s^srr;
82SS%
Kerstbijecokomst der
fascisten....
Gecombineerde reis
biljetten
DE B0NNENL1)ST
Vrijheid en opbouw grondslag
voor samenwerking
Bij
Dr Gyula Bando thuis
De nieuwe gastdirigent uan het
Rott. Philh. Orkest
Frans Andre volgt
hem op
Minder aardappelen
igV 00
.TtiifnACTIE '•EW - ADM. EENt}RACtlTSW£G 42
ROTTERDAM." TELEFOON CS430 f3, LTJNEN1
ABONNEMENTSPRIJS PER WEEK 31 CENT
PER KWARTAAL J 4.— LOSSF. NUMMERS fO.10
Bankier: -AMSTEflD. BANK TE ROTTERDAM
Giro' 1153 ten earne van Anibierdamsche Bank
ADVERTENTIES EN: ■•JNLiCHTINGENDIEfJSTï-
- 4*TAr':'ii. nfiTTKRfiAM
5CHEDAMSCHESTNOEL NO. 42. ROTTERDAM
TELEFOON Nos.' 27839 24155 34165 343B9
ADVERTENTIES UITSLUITEND TELEE. -2<155
INLICHTINGENDIENST UITSL. TELE F. J4156
VIJFDE JAARGANG No. 229
Onafhankelijk Dagblad voor Rotterdam en Omstreken
VRIJDAG 28 DECEMBER 1945
De ministers *van buitenlandsche zaken van Amerika, Rusland
en Groot-Brittannie hebben hun conferentie te Moskou beëin
digd. Byrnes. Molotof en Bevin konden op veie punten vér
strekkende beslissingen nemen. De regeeringen van Roemenië
en Bulgarije zullen na het vervullen van zekere voorwaarden
erkend worden; dc commissie voor het Verre Oosten krijgt
grootere bevoegdheden: Korea zal onafhankelijk worden en zal
voorloopig onder supervisie van een Russisch-Araerikaansche
commissie komen. Ook t.a.v. China en Japan werd overeenstem
ming bereikt. De ministers zullen de algeraeeue vergadering
van de Vereenigde Volken voorstellen, een commissie voor de
controle der atoomenergie op te richten, welke zal bestaan
uit de leden van den Veiligheidsraad en Canada. Na afloop vari
de conferentie deelde Bevin mede. dat de Spaansclie aange
legenheid wel besproken, maar niet opgelost werd.
Het- communiqué van de confe
rentie te Moskou-meldt, dat over
eengekomen is de algemeene ver
gadering van de U.N.O. uit te noo-
dlgen over te gaan tot het instel
len van een commissie, welke de
problemen betreffende de atoom
energie moet bestudeer en. Deze
commissie zal een voorstel indie
nen tot uitschakeling, van atomi-
scke wapens uit de. nationale be
wapeningen benevens de uitschake
ling van alle anders zware wapens,
welke voor vernietiging, op groote
schaal kunnen worden gebruikt.
De onderhandelingen der drie
ministers te Moskou droegen een
informeel en verkennend karakter
Er is overeenstemming bereikt op
de volgende plinten.,
Zooals reeds op 24 December is
bekend gemaakt hebben de regee
ringen van dé Sowjet-Unie, van
het "Ver. Koninkrijk en van de V.S.
de goedkeuring 'van de regeeringen
van Frankrijk en van China ver
zocht voor de onderstaande proce
dure van voorbereiding bij het op
stellen van de vredestractaten.
Aan het opstellen van de vredes-
Be fit».
trac Laten met Italië, Roemenië.
Bulgarije. Hongarije en Fiuland
door den raad van ministers van
buitenlandsche zaken zullen slechts
die leden van den raad kunnen
deelnemen, die de wapenstilstands
voorwaarden hebben onderteekend
alsmede rie ministers van bui
tenlandsche zaken van de landen,
die daartoe aangewezen zijn bij het-
besluit tot instelling van den raad
van ministers van buitenlandsche
zaken, dat op de conferentie te
Berlijn genomen is tenzij en tot
dat de raad verdere stappen on
derneemt vooraten bij de overeen
komst om andere leden van den
raad uit te noodigen om deel te
Geduld
Zoo is dan dc conferentie van Mos
kou geëindigd als alle conferenties:
met een communiqué. Het eerste en.
ntet geringe verschil met de confe
rentie. van Londen ligt daarin, dat
men net tenminste over het commu-
qué eens Is geworden. Dat wijst of
een streven aan belde kanten om dc
zaken niet op de apits te drijven.
Maar wijst het op meer?
wat de atoombom betreft heeft men
besloten de centrale In handen te
leggen van een Internationale com
missie. wat aan den feltelijken toe
stand, een Amerikaanse!) monopclle,
berustend op een technisehen voor
sprong, niet vee! verandert. Verder ts
de atoombom tot een verboden wapen
verklaard. In deze positie heelt de
atoombom een voorganger: het gifgas.
Inderdaad is gas ln dezen oorlog niet
gebruikt, maar dat lag voor een be
langrijk deel nan het feit. dat gas
geen doorslaggevend wapen was. zoo-
dat het voor Duitschland niet ge-
wenscht was ermee te beginnen, in
tegendeel. van het oogenblik af dat
Kitler de superioriteit in dc lucht
kwijt was. zou het gaswapen zich
tegen Duitschiand keeren. Van de
atoombom is echter bekend, dat het
Juist een bij uitstek doorslaggevend
wapen is, zoodat het gebruik of niet
gebruik ervan alleen afhangt van de
strategische situatie, on var» den aard
van de tegenstellingen, die er bestaan
op het oogcnbiJk dal het conflict uit
breekt. En aangezien elke volgende
oorlog er weer een wordt op leven
en dood hoeft men op dit p-.pt ten
minste niet al te gerust te zijn
Een zekere souplesse is betracht in
de Oost-Europeeschc landen. Ook hier
aanpassing aan de bestaande situatie,
want Rusland, dat wellicht zijn assi
milatie-vermogen had overschat, heeft
thans reeds zekere concessies gedaan
in de richting van een wat vrnsre
politieke moenlngsvormlnn.
blijft streven «aar een com-
K^feChina waar AmerttMnaflw
'•uiaa,C11 te tucht b j el-
waar df °J?en Tn Iran echter.
stand ECBtahtHeÜL1 >n bestnanden toe-
fercnllGs. Co McSteiYLi!?""'®, co"-
Geen geheime clausules
Byrnes heeft omtrent de
thans beëindigde Moskousche
conferentie verklaard:. „Het
belangrijkste is, dat ei nauwe
contacten tot stand zijn ge
bracht, zoodat er onderling
begrip bestaat tusschen onze
regeeringen en de mogelijk
heid tot het aangaan van
overeenkomsten.' Ik kan ver
klaren, en dat is van belang,
dat er geen overeenkomst be
staat over welk. onderwerp
dan dok, welke niet in het
communiqué is genoemd. Ik
•Mg dit,.omdat sommigen al
tijd verlangend zijn te weten,
of er nog geheime overeen
komsten over niet genoemde
onderwerpen zfjn gesloten.
Wanneer ge in het communi
qué leest, dat er eén commis
sie voor de atoomenergie zal
worden ingesteld, kunt ge er
zeker van zijn, dat dit onder
werp Ui geen enkel ander op
zicht ter sprake is gekomen".
pacIflcatleiHn- ,i%15ers.z^dcn VBn dim"
met! a"?
niet mfpr voldongen feiten
tadto la kunnen- worden.
den Inzien.
nemen aan de bespreking van
quaestles, clté hen rechtstreeks aan
gaan. D.w.z,; a) Het vredesverdrag
met Italië zal worden opgesteld
door de ministers van buitenland
sche zaken van Engeland, de V.S.,
de Sowjet-Unie en Frankrijk; b)
-De- vr edesver dragen-roet-Roemeniët
Bulgarije en Hongarije, zullen wor
den opgesteld door de ministers
van buitenlandsche - zaken van de
Sowjet-Unie, de Ver. Staten
Engeland; c) Het vredesverdrag
met Finland zal worden opgesteld
door dc ministers van' buitenland
sche zaken van de Sowjet-Unie en
Engeland.
Zoudra de voorbereidingen tot
het opstellen van elk dezer vredes
tractaten zullen zijn getroffen, zal
de raad van ministers van buiten
landsche zaken een conferentie bij
eenroepen teneinde dé vredesver
dragen te bestudeer en. Deze con
ferentie zal bestaan uit 5 leden
van de raad van ministers van
buitenlandsche zaken tezamen -met.
alle leden van de U.N.O., die daad
werkelijk met een behoorlijke mili
taire kracht - tegen de vijandelijke
staten in .Europa oorlog gevoerd
hebben. Hiertoe worden gerekend:
de USSR, het Ver. Koninkrijk, de
V.S., China, Frankrijk, Australië,
België, Wit-Rusland, Brazilië, Nw.~
Zeeland, Canada, Tsjecho-Slowak.,
Ethiopië, Griekenland. Indïë, Ne
derland, Noorwegen, Polen, Zuid
Afrika, Joego-Slavtë en de
Oekraïne.
De conferentie zal uiterlijk 1 Mei
1946 worden gehouden.
Na-de besprekingen op deze con
ferentie en rekening houdende met
hare adviezen zullen de mogend
heden den uiteindelijken tekst op
stellen van de vredestractaten.
De teksten der respectievelijken
vredestractaten zullen vervolgens
worden voorgelegd aan de andere
vereenigde volken, die met de be
trokken vijandelijke mogendheden
in oorlog zijn.
De vredesverdragen zullen van
kracht worden terstond na hun ra-
tlficeering door degeallieerde lan
den.
Met instemming van China is
overeenstemming bereikt betreffen
de het instellen van een advies
commissie voor het Verre Oosten.
Omtrent deze commissie is het vol
gende bepaald: t
De commissievoor het Verre
Oosten, welke thans is ingesteld, is
gevormd uit. -vertegenwoordigers
van de USSR. het Ver. Koninkrijk,
de V.S.. China, Frankrijk. Neder
land, canada, Australië, Nleuw-
2 e el and, Indi'é gn de Phllippijnen.
De functie der commissie zal zijn:
1Het formuleeren van de poli
tieke beginselen én maatstaven,
in overeenstemming waarmede
Japan zijn verplichtingen volgens
de wapenstilstandsvoorwaarden
dient na .te komen.
2. Op verzoek van eenig lid de
richtlijnen te toetsen, welke aan
den geallieerden1 opperbevelheb
ber gegeven zijn, of de maatrege
len te be oordeel en, welke door
den opperbevelhebber genomen
zijn, voorzoover daarmede poli
tieke beslissingen gemoeid zijn,
die blnnen.de. bevoegdheid van
de commissie vallen.
De commissie zal de bestaande
bestüurmachinerie eerbiedigen.
De regeering der V.S. is. gerech
tigd Interimaire richtlijnen uit te
vaardigen, hangende een actie door
de commissie, wanneer er dringen
de aangelegenheden zich voordoen,
die niet z|Jn voorzien bij de poli
tieke" richtlijnen, die reeds door de
commissie zijn geformuleerd, met
dien verstande dat richtlijhenmet
betrekking .totfundamenteelever
anderingen in de JapansGhe con-
stitiittoneële structuur,. of in 'het
regiem van hetbestuur, slechts zul
len worden' uitgegeven,- na overleg
'met en nahet, bereiken van./ over
eenstemming, iri 'dei commissie" voor
het Verre Oosten.
Het- instellen van de commissie
.i.uwi-j'-Trivóverleg
'.vari.het'
Molotof..
Verre Oosten door de deelnemende
regeeringen niet uit.
De commissie zal zorgen voor een
volledig en behoorlijk overleg met
vertegenwoordigers der vereenigde
volken, niet-leden der commissie,
ten aanzien van zaken die van bij
zonder belang voor die volken zijn.
Geallieerde raad voor Japan
Er is» tevens overeenstemming be
reikt ten aanzien van een geallieer
den raad- voor Japan.
Er zal een geallieerde raad wor
den ingesteld met zetel te Tokio,
onder voorzitterschap van den op
perbevelhebber. optredend voor de
geallieerde mogendheden, met het
doel den opperbevelhebber te raad
plegen en van advies te dienen met
betrekking tot het nakomen der
voorwaarden van overgave, bezet
ting en bestuur 'van Japan.
De leden van den geallieerden
raad zullen gevormd worden door
den opperbevelhebber, die voorzitter
zal 'zyn, en als leden: de V. S„ de
Sowjet-Unie. China en een ver
tegenwoordiger van Engeland, Aus
tralië, Nieuw-Zeeland en Britsch-
Indië gezamenlijk.
Korea.
Met hel oog op het;, herstel van
Korea als onaihaukeJijken staat, zal
er een voorloopige democratische
Koreaanse!) e regeering gevormd
worden, die alle noodzakelijke stap
pen zal doen voor het ontwikkelen
van industrie, vervoer én landbouw
en de nationale cultuur van hut
Koreaansche volk.
Met het doel hulp te verleeneii bij
de vorming van de voorloopige Ko
reaansche regeering zal er een ge-;
mengdecommissie ingesteld worden,
bestaande uit vertegenwoordigers
van. het Amerikaansehe en het Rus
sische opperbevel.
- China.
De ministers van. buitenlandsche
zakèn'hebberf. vari gedachten gewis
seld over de situatie in China. Zij
waren het eens over. de, noodzake
lijkheid van een eensgezind en de
mocratisch China onder een" natio
nale regeering, van het deelnemen
van democratische elementen aan
alle takken van de nationale regee
ring en van het eindigen van den
burgerstrijd. Zij hernieuwden hun
verzekering, dat; zij een politiek
wenschten van niet-inmengïng in
de interne aangelegenheden van
China
Roemenië.
De drie regeeringen zijn bereid
aan koning Michael advies te ver
strekken, waarom deze heeft ge
vraagd aangaande de uitbreiding
van de Roemee nsche regeering. Aan
den koning zal worden geadviseerd,
om een lid van de'nationale boe
renpartij'en een lid van de liberale
party in de regeering op te nemen.
De drie regeeringen nemen er
nota van, dat de gereorganiseerde
Roemeensche regeering moet ver
klaren, dat voo spoedig mogelijk
vrije verkiezingen zullen worden
gehouden op de basis van algemeen
en geheim kiesrecht.
Wysjinski, Harriman en Archibald
Clark Kerr worden gemachtigd als
commissie onmiddellijk naar Boeka
rest te gaan, teneinde met koning
Michael en de leden der huidige re
geering besprekingen te voeren over
de uitvoering van bovengenoemde
opgaven. Zoodra deze taken zullen
zijn volbracht, zal de regeering van
Roemenië worden erkend door de
"V. S. en door Engeland.
Bulgarije.
Door de drie regeeringeu is over
eengekomen. dat de Sowjetregeering
de taak op zich neemt om op vriend
schappelijke wijze advies te ver
strekken aan de Bulgaarsche regee
ring, wat betreft de wenschelijkheid
in de Bulgaarsche regeering,welke
thans door het vaderlandsche front
wordt gevormd, nog twee vertegen
woordigers op te nemen van andere
democratische groepeeringen, die
werkelijk representatief zijn voor*de
partijen, welke niet aan de regee
ring deelnemen. Zoodra dit advies
door de Bulgaarsche regeering aan
vaard is, zuilen de V. S. en Enge
land de Bulgbarsche regeering er
kennen.
r Atoouicommissic
De besprekingen over het onder
werp der atoomenergie hadden be
trekking op het vraagstuk der op
richting "■.an een commissie door de
algemee ergadering van de ver
eenigde vown. De ministers zijn
overeengekomen om aan de alge
meene vergadering van de vereenig
de volken in overweging te geven
over. te «aan tot de oprichting van
een. commissie door de vei'eenlgde
volken' ter bestudeering van de pro
blemen, welke voortvloeien uit de
ontdekking van de atoomenergie en
de hierby betrokken aangelegen
heden. Zij rijn overeengekomen om
de andere permanente leden en den
veiligheidsraad, nJ. Frankrijk .en
China, alsmede Canada uit te.noo
digen met hen het Initiatief te
nemen voor het indienen van een
resolutie in de eerste bijeenkomst
van de algemeene vergadering van
de vereenigde volken in Januari.
De commissie zal haar rapporten
_..i .aanbevelingen voorleggen aan
den veiligheidsraad èn deze rappor
ten en aanbevelingen zullen bekend
worden gemaakt. tenzij de veilig
heidsraad in het belang, van den
vredeen de veiligheid anders be
paalt. Geziende pririaire verant
woordelijkheid van den veiligheids
raad krachtens het handvest van de
vereenigde volken voor de handha
ving van' den' internationalen- vrede
en de internationale veiligheid, zai de
veiligheidsraadaanwijzingenaan; de
commissie verstrekken.^ in.aange
legenheden, welke de - veiligheidbe-
f-reffeiil^f'-
^Dè^-CÖif
Mosïcy belooft wraak en
Engeland ziet toe
In de Engelsche bladen kon men
het verslag lezen van een in, het
Royal Hotel, Woburn Place. Lon
den, gehouden Kerstbijeenkomst met
zeer exclusiefkarakter. Alleen ex-
politieke gevangénen werden name
lijk toegelaten. Alle anderen, ook
verslaggevers en; fotografen, werden
dooreen stelletje ;,zware jongens"
geweerd. Niet minder dan 1150 ex-
fascisten waren Aanwezig, o.a. lady
Mosley. capt. Gordon Canning, die
'Hitiers buste öit de' voormalige
ambtswoning van Von Ribbentrop
verwierf voor 500, Quentin Joyce,
de broer van lord Haw-Haw, welke
laatste binnenkort wegens landver
raad zal worden opgehangen, en
een .aantal meisjes in uniformvan
de Hitler-Madchen.
■Des avonds run kwart voor tien
trad Moslcy. met»,zijn „gevolg" bin
nen, enthousiast toegejuicht door de
geheele vergadering, die als één
man opstond en den Hïtler-groet
bracht. Onder igeweldigen bijval
hield de Engelsche fascistenleider
een rede, die 20 minuten duurde en
waarin Lij verzekerde, trots zijn ge
vangenschap niet veranderd te zijn
en zijn ideeën weldra door een in
Londen op te richten uitgeversmaat
schappij te laten verkondigen. Den
„rijand" zou de aangedane smaad
vergolden worden.' In het program
ma. dat werd uitgegeven, werd de
Britsche politiek gehekeld, dié een
oorlog begon ierwille van de vrij
heid. terwijl in eigen "land de fas
cisten weiden gevangen gezet,
Chuter Ede. de Britsche minister
van binneniandsche zaken, heeft,
verklaard, geen actie tegen Mosley
te zullen beginnen, wanneer hü en
zijn satellieten de openbare„orde
niet verstoren, in welk geval dé po
litie zich op de gewone wij2e met
hen zal bemoeien. „Wij leven in een
vrij land,", aldus Ede, met vrijheid
van spreken en van politieke opinie
en wij kunnen hier. niets tegen
doen"
In samenwerking tusschen de
K.L.M. ende Nederlandsche
Spoorwegen zullen gecombineer
de luchtvaart-spoorbiljetten
worden uitgegeven, waardoor
het voor het publiek mogelijk
wordt zich aan één kantoor te
voorzien van één reisbiljet voor
aaneensluitende lucht- en trein
reizen. Men kan dan een plaats
bewijs koopen. geldig voor de
treinreis van een N-.S.-station
naar Amsterdam C.S. de
vlucht van Schiphol naar een
viïeghaven (buiten Nederland)
in Europa of omgekeerd.
Reizigers die naar "het buiten
land mogen vliegen, kunnen
zich dus b.v. te Arnhem voorzien
van een biljet waraop zij per
spoor naar Amsterdam, per
vliegtuig van-Schiphol- naar~Zü^
rich, van Zürich naar Parijs, van
Parijs naar Londen, van Londen
naar Schiphol en' tenslotte per
spoor van Amterdam naar Zwol
le kunnen reizen.
Deze gecombineerde biljetten
zullen reeds met ingang van 1
Jan. 1946 verkrijgbaar worden'
gesteld aan de K.L.M.-kantoren,
inlichtingenbureaux der N.S. eh
de daarvoor in aanmerking ko
mende reisbureaux. Indien deze
regeling voldoet, zal tot uitbrei
ding van dezen dienst worden
overgegaan.
Kdttercfam helpt Rotterdam
ian ieder, die iets geefi bij
de &.s. inzameling en het ont
vangstbewijs zendt aan Ne
derlands Volksherstel, Ma-
th en ess er la an 414, wordt een
door den Rotterdamschen
kunstenaar Wout van Heus-
den vervaardigde, fraaie oor
konde verstrekt, als blijvend
aandenken aan zijn of haar
vrijgevigheid.
Hedenavond,na de nieuws
berichten van 1 uur, spreekt
via de Rotterdamsche Radio
distributie Dr. J. Ph. Backx,
Voorzitter van Nederlands
Volskherstel. -
Aanvullende bonnenlijst voor
de eerste helft van de eerste
periode 1946 (23 December 1945
t/m. 5 Januari 1946).
Elk der volgende bonnen geeft
recht op liet koopen van;
De bonkaarten KA, KB, KC
601
steld uit een vertegenwoordiger van
elk der staten, vertegenwoordigd in
den veiligheidsraad en Canada,
wanneer deze staat geen lid is van
den veiligheidsraad.
De commissie zal voorstellen doen
voor een uitbreiding tusschen alle
landen van de uitwisseling van
wetenschappelijke inlichtingen
voor vredelievende doeleinden;
voor de controle der atoomenergie
tot-een omvang, noodig voor de
verzekering van haar gebruik, uit
sluitend voor vredelievende doel
einden; voor de verwijdering van
de atoomwapens en alle. andere
belangrijke wapens, welke gebruikt
kunnen worden voor massale ver
nietiging, uit de nationale bewa
peningen; voor een doeltreffende
beveiliging door middel van toe
zicht en andere middelene, ter
bescherming van de zich aan de
bepalingen onderwerpende staten
tegen de gevaren van overtredin
gen en ontduikingen.
Iran.
Bevin heeft machtiging gegeven
voor de publicatie van een mede-
deeling over de Ira&nsche aange
tegenheid. De Iraansche problemen
werden uitvoerig besproken. Er werd
echter geen definitieve overeensfcem-
nvng bereikt en over deze aange
legenheid worden de besprekingen
langs de diplomatieke kanalen, voort
gezet. De verdragsdatum van 2
Maari voor het terugtrekken der
troepen blijft gehandhaafd.
Andere ineeuingen
Hét Italiaansrite nieuwsagentschap
wijst er op, dtt officieele ItaJiaan-
sche kringen „bitter- teleurgesteld"
zijn over het communiqué van de
conferentie van Moskou,
Fr ankrijks erkentelijkheid tegen
order Bevin werd door een spreker
voor radio Parijs tot uiting gebracht,
die verklaarde: „Berin is de strijd
bare behoeder geweest van onze
belangen op de conferentie van
Moskou door de bespreking te wei
geren van Duitsche vraagstukken bij
onze afwezigheid. Daarvoor rijn wij
hem dankbaat".
250 gr. bloem
200 gr. zout
250 gr. jam, stroop;
enz.
500 gr. peulvruchten
2 kg. aardappelen
225 gr. huish.zeep
2 doosjes lucifers
1 kg. aardappelen
1 Yz liter melk
B 46 en C 46 3 liter melk.
KB en KE 601
250 gr. bloem
200, gr. zout
250 gr. lam. stroop,
enz/
250 gri peulvruchten
1 kg. aardappelen
5 liter melk
225 gr. huish.zeep
2 doosjes lucifers
522
523
524
525
526
526
529
B 45
A 46
616
61"!
618
619
620
621
622
623
Tabaks kaarten
T 06 2 rants, tabaksarti
kelen (geen import
sigaretten),
V 06 100 gr. chocolade of
suikerwerken
X06 100 gr. chocolade of
suikerwerken
Bovengenoemde bonnen kun
nen reeds op Vrijdag 28 Decem
ber van des middags 12 uur
af worden gebruikt met uitzon
dering van, de bonnen voor
melk en aardappelen, waarop
eerst met ingang van Maandag
31 December mag worden afge
leverd.
Bij deelneming aan de maal
tijden-varr d e- centralekeukens-
moeten aldaar de bonnen 616
of 611 voor vleescli en 526 voor
aardappelen worden ingeleverd.
Met een schoone lei
beginnen
Dc ontwikkeling in Indonesië gaat
snel r.-n dc Icloof verwijdt zich \cde
ren dag. Van Nederlandsche li, "kant
vtordt gepoogd «rut Ie looiicn, dat
ons gezag in Indonesië onmisbaar
sok stfn.
Ziet Art»: daarom geen kicaad er
op te wijzen, dat de Indonesische re-
peering, waarin Soctan Sjahrir en
Amir Sjarifoedin de, politieke kop
pen s\jn, self bezig is met het her
stel van gezag, met hét scheppen
van orde, met constructief werk.
En men kan, de ongelooflijk moei
lijke omstandigheden waaronder de
Indonesische leiders werken in aan
merking nemend, niets anders dan
liet diepste respect hebben voor de
rustige oucersettclijkheid en de be-
kwuüiiiheidj waarmede z\j kernen en
eilandjes row ohle fn den chaos we
ten tc scheppen.
Terwfjl de regeering zich naar
twee of drie kanten moet verdedi
gen, heeft ze, boven iedere verwach
ting, tijd voor consolidatie gevonden.
De - Nationale Conventie van eind
November heeft haar moreel gezag
enorm versterkt. Al wat goed en
zuiver'is in Indonesië, vertrouwt
haar en werkt voor haar. Politiek
durft niemand haar openlijk te be
strijden; want zy alleen heeft een
politiek. Haar tegenstanders hebben
slechts vitterij, formaUsmen en, in
het verborgen, demagogie en. geïn-
trigeer. Terroristen, extremisten en
bandieten zetten hun acties nog
overal voort, zelfs onder het oog van
de regeering, die nog niet over een
apparaat beschikt om hieraan een
eind te maken. Maar terwijl hun
rumoer en htm wandaden de open
baarheid vervullen, heeft de regee
ring de leiders der jeugd, de studen-
de eerlijke menschen voor zich
gewonnen. En naar alle richtingen
gaan jongeren en ouderen er op uit,
om in het dorp de jeugd en den
lanflman er van te overtuigen, dat
weerstand moet worden geboden
aan bandieten en terroristo-extre-
misten en dat de Indonesische zaak
onoverwinnelijk is. als men orde
weet te scheppen, alle ongeorgani
seerd optreden en gewelddadigheid
nalaat, een fungeeren van een re-
gee rings machine en een simpele be
hoeften-economie weet tot stand te
brengen.
Wat de hier aanwezige correspon
denten {meest oorlogscorresponden
ten, en dus belust op moord en
doodslag) slechts zelden elen, dat is,
dat er hJ weer heele gebieden ta het
bhinenlaJi.d_«lt^. waar ,h^_.rró^ te,
waar de bandieten oltya-oéfd1 zyn,
waar dé boeren- ohdér TêldJng van
de aanhangers der regeeering rich
georganiseerd hebben, nieuwe be-
g zal zijn .-ra?».- daiïiatv') n-< - De g t-
Het kunstleven kent geen af
gesloten kalenderjaren. Het re
kent met seizoenen en ondanks
dat, zijn wij geneigd ons bij het
bereiken van den mijlpaal aan
"het eind van deze maand af te
vragen, wat het vervolg ons
brengen zal. Het Rotterdamsch
Philharmonisch Orkest heeft tot
heden eenigc dirigenten bereid
gevonden om de leiding bij zijn
uitvoeringen op zich te nemen
en deze reeks zal na het oude
jaar worden voortgezet. Aan
wien is nu* de beurt?
We raken in gesprek met den
man aan ..wien de volgende
maand de zorgen y^n het or
kest zal worden toevertrouwd.
Dr. Gymla Bando Is niet geheel
en al een vreemdeling ln de we
reld van de muziek. In zijn ge
boorteland, Hongarije, zou men
hem "aanspreken met Bando
Gyula Dr (Gyula uitgesproken
als Djoela), maar. dat is niet
noodig. Onze toekomstige diri
gent heeft al veel van Europa
gezien. Hij houdt van reizen. De
studie in de rechtwetenschap,
hem door zijn ouders opgelegd,
heeft, hij plichtmatig voLtooid.
Tot het in praktijk brengen
van het geleerde is hy nooit ge
komen. Zijn ambitie ging in de
richting van de muziek. Na het
Conservatorium in Boedepest
bezocht te hebben, maakte hij
deel uit van het Gertler-kwartet
om later in Brussel bij Herman
Scherchen in de geheimen van
het.gebruik van den.dirigeerstok
ingewijd te worden. Dr. Bando's
denken en handelen is altijd be-
heerscht door de gedachte aan
wisseling van standplaats en uit
voerend programma.
Ik ben vroeger al een keer
in Nederland opgetreden en kort
geleden nog met het Rotter
damsch Philharmonisch Orkest
in Delft. Ik stel aan muziek het
criterium, dat ze goed is. De
laatste keer was de avond gewijd
aan Roussel, Kódaly, en Beetho
ven's Zevende. In Rotterdam zal
ik bijvoorbeeld een Suite van
Bartok, werk van Ravel en een
hier vrijwel onbekende Haydn,
de 98ste Symphonie in bes gr.;
dirigeeren. Ik breng geen. series.
Schakeering. 7 u;
Ons gesprek wordt' in meerde
re talen voortgezet. Het Duitsch,
dat af en toe onderbroken.was
door Hongaarsch, voor zoover
het binnen het bereik van den
ondervrager lag, wordt alga uw
vervangen door- Fransch, totdat
we bij de komst van -Mevrouw
Bando! onverwachts 'in het 'Ne-
Dr. Gyttfa Bando
vrouw blijkt van onze nationali
teit te zijn. Ze is danseres, ze is
leerlinge van Jodjana geweest
en..
Dr. Bando toont ons zijn laat
ste compositie. Een ballet, waar
van de muziek met groot orkest
moet worden uitgevoerd.
De eerste'acte van dit bal
let, A Szekunda, speelt in een
klas. De onderwijzer kan geen
orde houden en de leerlingen
voeren allerlei kattekwaad uit.
In de tweede scène, waarin twee
jongens hun geliefden een sere
nade brengen, ontstaat
nachtelijk tumult, waarbij de
onderwijzer, die er ook in be
trokken wordt, er minder goed
afkomt. In het laatste bedrijf,
dat zich weer op school af
speelt, is de onderwijzer vrijwel
buiten gevecht gesteld. Aan het
slot van de burleske is de wan
orde in het lokaal grooter dan
ooit te voren,
De opvoering?
De mogelijkheden daartoe
weet ik nog niet. De verbindin
gen zijn moeilijk tot stand te
brengen.'Na Janüari ga ik mis
schien naar Parijs. Ik heb ge
hoord, dat - er goede, voor ons
nog onbekende, Jonge compo
nisten zijn. De naam van Mes-'
sian werd .me; genoemd. Er moet
een - internationaal contact tot
stand komen. Voor ik vertrek
wihik het werk van dé jongeren
inruw land leeren kennen. Ik
wil het muziekleven hier en el
ders; helpen'opbouwen.
Uw opvolger als dirigent in
Rotterdam?
U kent hem. In September
heeft hij met de Orchestre Na
tionale de Belgique ook-hier
succes gehad. Frans Andrë zal
in Maart de concerten leiden.'
Er. wordt weer in vier talen
verder gesproken over de mu
ziek in Rusland,:Denemarken en
Amerika tot we van,.Dr, Bando
Gyula Ur'afscheid nemen..
':A r viszoritlatasra.- ^Tot/- ziens.
■We 'zuüen; binnenkort, meer." van
bluren hebben ingustcld cnhun
sanab beuerken. Onrust k daar,
waar de Europeanen z|jn, waar da
troepen zich vertoonen en waar dus
angst voor de vreemde ovcrhecr-
sching den extremisten emplooi
geeft en de bandieten in staat stelt
in het kleed \-an vrijheidsstrijders
de beest uit te hangen.
Sjahrir heeft een dezer dageii ge
zegd. dat hij binnen eenige weken
be: herstel van de rust hoopte te
hebben verkregen. Dat scheen een
dwaze en onreëeie bewering. In het
licht «an het bovenstaande zal men
tnLsch:en erkennen, dat het een
zeer reëele mogelijkheid is. Tenmin
ste als meu deze regeering van An
glo- Nederlandschen kant met rust
laat en haar actie tot consolidatie
niet op militaire wijze doorkruist of
belemmert.
De open deur
En waarom valt er niet te pralen,
vraag ik? Als men eerlijk is en als
men zaken wil doen. valt er altijd
te praten.
Maar als men. zooals Van MooK,
op de persconferentie van eind No
vember, zegt, „dat de deur open
staat, maar dat het initiatief van de
Indonesiërs moet komen", terwijl
men op hetzelfde oogenblik zelf het
initiatief genomen beeft om de In
donesiërs vertrouwelijk te laten
polsen voor informeele besprekin
gen, kan dat dan op die Indonesiërs -
een anderen mdruk maken dan die-
van oneerlijkheid en onbetrouw
baarheid?
En als men dan in het openbaar
tevens zegt. dat de Indonesische re
geering blijkbaar wel zou wilieu
praten op den door Nederland aan-
geboden grondslag, doch blijkbaar
daarna meegesleept is door de ex-
tremisten en onafhankelijkheid
eischt. zooals Logemann dat doet,
daardoor insinueerend,dat de re
geering-Sjahrir het Nederlandsche
aanbod eigenlijk wel heel belangrijk/:
acht. terwyl niemand uit die krin-
gen ooit iets anders heeft gezégd,
dan dat dit aanbod mijlenver ver- -
wijderd is van wat thans aart de
orde kan komen, wat is dat dan
anders dan een nieuwe belemmering
aan het praten in den weg leggen,
omdat, wie na zruike aankondigin
gen gaat praten, verdacht wordt,
van het aanvaarden eener opvat-
ting, die, het moet herhaald worden', -
reeds in 1942 niet meer actueei was.
En als daar dan direct het dreigen
met de troepen aan vastgekoppeld
wordt, wat is dat dan eigenlijk?. Een -
uiterst sluwe manier om de onder-
handelingen te doen mislukken, al
leen al door de wijze, waarop za
aangekondigd worden, of alleen
maar onhandigheid? -
Veel en veel beter zou het z|Jn,v' -
als men van Nederlandschen kant.//
.besefte,;. 6at^het,geexi^to.,.heéftlde^.
toekonïsv'? aan het verleden, aan
prestige, aanvergane traditie öp -té i
offeren. Dat men wijs doet met een V:
schoone lei te beginnen. .v.'J'-:
J..DE KADT,
Moeilijkheden b|j den aanvoer
tengevolge van de feestdagen ma-
ken het noodzakelijk, dat reeds '-.de"
volgende week de bij de verbruikers J
gevormde reserve van 9 kg aard-*
appelen wordt aangesproken.
Het op den bon te verstrekken-.;
rantsoen voor personen van vier '-,
jaar en ouder zal voor de komende
week één kg minder bedragen dan
tot dusver. Het ontbrekende pg kan
van de reserve worden afgenomen.
VOETBALPROGRAMMA
Eerste klasse. District X:. ADO—
RFC, EDO—Xerxes, EmmaAjax,
V5V—'t Gooi, Hermes-DVS—DOS.
District II; Biauw-Wit—Stormvo
gels, DHCDFC, Neptunus—Haar
lem, VUC—HBS, Feljenoord—Spar
ta.
District III: Ensch. Boys—Hera-
cles, Quick—Tubantia, AGOW-Go
Ahead, Be QuickEnchede, PEC—
Wageningen.
District IV: RKTW-WDlem II,
BW—Longa, RBC—NAO, Viissln-
gea—Baronie-DNL, Eindhoven—
NOAD.
District V: GVAV—Velocitas, HS
O-Be Quick, FrislaLeeuwarden.
LSCSneek.
District VT: Juliana—Maurits,;
Sportclub EmmaBleijerheide. VV
V—Limburgia, De Spechten—Roer
mond, MWBrabantia.
District II. 2de klasse A: Over-,
maas—Coal, HW-OD5, For tuna—
VFC. VDL—SW, CWBMT.
3de klasse C: Terlaak—Hoek -van
Holland, Excelsior '20—VCS, Post-
duiven—Concordia, Spartaan '20—
BEC, De Holland! aan-De Musschen
3de klasse D; Pechvogels—VOC,
DCL—Poortugaal, DHS—ÉDS, Slik-,
kerveer—Leonidas, Martlnifr—RDM.
3de klasse E: Zwijndrechb—DDc.
AlblasserdamThe Rising Hope, E
BOH—DHZ, CKCDCV.
4de klasse E: Lenig en SnelRUs-
wijk. Maasstraat—USC. DJS—Del-
fia-DVK. Wippolder—DVC,: Zuld-
elndeDHL.
4de klasse G: HionDoud-Beijer-
land, SatumusBloemhof, Steeds
Hooger—SFC, St. LodewWk—DRL.
4de klasse H; DEH—DONK,
Hellevoetsluis—Hlliegersberg; Flo-
rissantNHS, OW-RGV Ajo.
4de klasse I: Ursus—Hermandad,
Schiedam—Hillesluis. DinduaWit-
Rood-Wit, Aeolus—PFC.
4de klasse J: Het Noorden—Bol
nes, FSV Pretoria^Belvedère, EOV
SMV, Transvalia—Dilettant, Sun-.,
riseZwervers.
UIT SCHIEDAM -
/PRETTIGE KERSTDAGEN.
Gedurende de Kerstdagen wa-
ren er toch viog roovers op het
pad. Zoo werd op het laatste?^
moment J. A. R. z'n voor' de!
feestdagen bestemde konijn onfc-1 -
futseld en heeft A. v. L. hetiwel^rl-
licht de beide dagen'. zohdèri/V
groenten moeten stellen, daar...'
deze vitamine-bronnen van rin
volkstuintje: weren: ontvreemiü:^
De ;heeren wilden! op; hun
deren tocht blijkbaar/rijdënSi
want het kostte P. v. tt'H.'Vn.'/./
fiets. Ook de' carrier. van -CZ-'F/'
de V. en twee /.'.mdwagens
G:/S.; 'waren ~van' hun 2 gad
terwijiv zij terisl ottedé- sa'sf
ningenVult:';den*- gasmeter":
V/r,/V'
