Totale staatsschuld van
23 milliard
k -
DE* SCHIEDAMMER
Russische penetratie
van Weenen tot Sofia
Nationaal - niet
federatief
ins
mmm
iül
Ir. Müller voor zijn réchters
A'Jitec het nieuws
De toekomst van de Oost
mmsgssmmÊm
„HoogeVeJu^e''
conferentie-oord
Voor 1945 een tekort van 3'*2 milliard;
liquidatie van sommige overheidsdiensten
noodzaketijk
Mil. Gezag kostte
100 millioen
Ook gisteren enorme
drukte op Jaarbeurs
r
RED." en ADM.; LAN GEHAVEN; 141: SCHIEI>AM
v TELEFOON 69300 7 - M
ABONNEMENTSPRIJS. PER WEEK 31 CENT
i ~:y PER KWARTAAL if 4.— LOSSE NUMMERS f 0.09
ZESDE JAARGANG No. 31
ADVERTENTIES EN INLICHTINGENDIENST:
S CHLEDAMSCHESINGEL wROTTERDAM
TELEFOON NRS. 25330 EN 419300
POSTGIRO.: No. .398644
Bankier: AldSTEKD. - BANK ~TE ROTTERDAM
VRIJDAG 5 APRIL 1946
Rotterdams nazi-burgemeester ter verantwoording
De aflvocaal-fiscaal, mr. Don
ker, heef fh cd en tegen den ex-
"burgemeester van Rotterdam,
Müller, tien jaar gevangenisstraf
geëischl.
„Steeds moet men zich er reken
schap van geven, dat, als de Duit-
schers niet gekomen waren, ik thans
op deze plaats niet zou hebben ge-
Staan".
Aldus sprak de N.S.B.-burgemees-
ter, ir. Frederik Ernst Müller op 1
November '1941, by zijn 'installatie
als districtsleider en gemachtigde
van ir. MusserL Dat was.in de -Rl-
vièrahal. Thans, in de zelfde stad,
maar voor het hekjevan het Byr
zonder Gerechtshof aan den Noord-,
singel, zou hy deze, meer logische,'
dan diepzinnige uitspraak letterlijk
kunnen herhalen. Ja, de Duitschers
hebben dezen ijverigen propagandist
voor de „nieuwe orde" in het zadel
gezet en dank zij hun „komst" staat
hun dankbare, tra want. nu „op deze.
plaats", nJ.voor zijn rechters, ber
schuldigd van het bevorderen en
verspreiden van vijandige propagan
da en van verraad, zooals wij gis
teren reeds uitvoerig hebben gemeld.
Begrijpelijk is de groote belang-,
stelling die er voor deze zaak be
staat. Tegen tienen is dc zittingszaal
dn het Paleis van Justitie aan den
Noordsingel druk bezet met genoo-
dlgden en nieuwsgierigen.
Precies twaalf minuten voor 10
neemt Müller in de beklaagdenbank
plaats. Hfj lijkt nerveus en is be
langrijk magerder geworden. Nu en
dan spreekt hij een paar woorden
met den parketwachter.. Om 10.12 u.-
komt het Hof binnen. De president
is mr, J. v. Vollenhoven, terwijl mr.
J. C. Donker als advocaat-fiscaal
optreedt. Vrsv5
De dagvaarding is niet groot. Het
voorlezen door mr. Donker neemt
nauwelijks vijf minuten in beslag.
Dan wordt als eerste 'getuige ge
hoord mr. H. A M. Roelants uit
Schiedam. Deze was voor 1940 com
mandant van de burgerwacht al
daar. In dc bezettingsjaren Is hti
ondergedoken, Verdachte Müller
heeft in Augustus'; 1942 per brief"
aan den Beauftragte.van den Rijks
commissaris in- Zuid-Holland mee
gedeeld, dat Roelants een heftig te-,
genstander van het -nationaaksoefc-
alismeltvasrTiy noemde Kern ver-'
antwoordelijk vobr de slechte be
handeling der nationaal-socialisten-
in de oorlogsdagen van Mei 1940.
Daardoor heeft hij Roelants bloot
gesteld aan vijandelijke vervolging.
President: „U voelt toch, dat V
op deze wijze met menschenlevens
hebt gespeeld?"
Müller: „Ik herinner mij niet, dat
Ik dergelijke brieven onderteekend
heb."
Tweede getuige is C. Küpers, ge
meenteambtenaar te Rotterdam. Op
2 Mei 1944 ls getuige op het Raad
huis door den 3D. gearresteerd.
Müller heeft den S.D. later meege
deeld, dat Küpers een hoogst onbe-
Be'gische noodoplossing
Nadat Spaak had gefaald, ls Van
Acker geslaagd. Het prestige der so
cialisten bleek niet groot genoeg om
het parlement ccn socialistisch min
derheidskabinet op te leggen: dus
moest er een coalitiekabinet komen,
maar het prestige van. Spaak die'
in zijn eigen partij altijd een vreemd
element ls gebleven was waar
schijnlijk niét groot genoeg,om „de.
socialistische fractie met deze drie-
partycnregeerlng'te verzoenen.
Het is dan ook een wonderlijke
combinatie. De liberalen, hoewel een
dor kleinste partijen, krijgen even
veel portefeuilles als de socialisten
on daaronder ls de portefeuille van
economische zaken. Ze hebben hun
positie wel uitgebuit. Het is duide
lijk, dat de socialisten hierdoor in een
uiterst aanvechtbare situatie komen,
maar-ze hebben getracht zich daar
tegen te wapenen door ook commu
nisten in hun regeering op. te nemen.
En dit ls tegelijk de wonderlijkste
figuur In deze combinatie. De cocn-
munlsten hebben Immers hun zctel-
wlnst te danken aan de felle critlek
(en de nog fellere actie), die ze tegen
dc - regeering-van Acker gevoerd
hebben; zo kunnen echter kwalijk
verwachten, dat de nieuwe regeering-
Van Acker een progressiever politiek
zal voeren dan de vorige.
Dit ls geen positieve combinatie,
samen gekomen op een progressief
program, dit ls een antikatholieke
combinatie, bijeengebracht, om den
terugkeer van Leopold te verhinde
ren. De katholieken hadden een coa
litie met de socialisten wel gewild
en ze 2ouden vermoedelijk tot 'con
cessies in zake .de koningskwestie be-
reid zün geweest, maar het was te
laat. Do verkiezingsstrijd heeft de
kloof tusschen de beide partijen zoo
groot gemaakt, dat een samenwer
king vandaag onmogelijkis, te meer
daar de katholieken uit den strijd als
overwinnaars te voorschijn kwamen
fn dus in die coalitie de overhand
hoesten hebben.
.Het.blijft lntussehen een ongezon-
Sni.»;S5?t5ndï de koningskwestie ver-
5° Politieke verhoudingen en
van ?ki socialisten tot ccn politiek
^rjktand hetgeen de werfkracht
rtr. ti«pr?Êrom an>reuk moet doen
dvtift ,,l„urlCOze cnassa in de richting
IS w ,rcaclle cn de Le°P01*
n frln'kan „deze situatie niet
lot onn£!L de koralen niet snel
coalitieS ^?n dwingen, moet de
zouden uiteen vailen. Misschien
socialisten zich
neerleggen bij een coalitie waar-
Si"
genomen, misschien gaat Van Acker
2? ï.K.a™r tmtblndeal^e hoop
5® de communisten in de regee-
gemaakt, hun.
socialisten weer'
dplfA r de h0°P verder, dat
tuaHw» v i60po 'ets van haar ac-
UMA ^ye^°.ren zal hebben,
ls di eerst murw zijn? Dat
ranpp» mi' aJ3e betrokkenen zich
mogen stellen.
trouwbaar persoon oppolitiek'ge
bied was en hem zoo aan.straf
door den vijand blootgesteld.
Verdachte ontkent corresponden
tie te hebben gevoerd met den SD,
Wel met - Völckers heeft hfj brief
wisseling over deze zaak gehad: Hij
beweert later nog moeite te hebben
gedaan om Küpers vrj) te'krijgen.
Later is Küpers weer in gemeente
dienst teruggekomen.
Mr. M. Smeding, de gemeentese
cretaris van Rotterdam, verschijnt
vervolgens als getuige voor: het'hek
je. Den beelen bezettingstijd is "hij
in die functie werkzaam geweest.
De circulaire van 6 Oct. 1942 van
het Departement van Blnnenland-
sche Zaken waarin stond, dat be
paalde gemeenteambtenaren niet-
voor uitzending naar Duitschland
in aanmerking kwamen, komt het
eerste ter sprake. Müller heeft zich
niet aan deze circulaire gehouden.
Naar het oordeel der Duitschers
'stond Rotterdam wat de uitzending
van gemeentelijk personeel betreft
op de „goldene Liste". Getuige had
- het departement opgebeld om .te
zeggen, dat er in strijd 'met ge
noemde t circulaire in Rotterdam
toch bepaald gemeehtepersoneel
werduitgezonden. Getuige is toen
veertien dagen geschorscht.
President:..„U. hebt kunnen con-
stateeren, dat er 1361 ambtenaren
in. Rotterdam waren uitgezonden.'
Dat is 8.2 pet;.In Amsterdam 6 pet
en in Den Haag - 3.4 pet.
Getuige: „Ja".
Rechter: „Hoe was de reactie van
den burgemeester toen U na die
veertien dagen weer tenig kwam?"
Getuige: „Geschikt". -
Getuige verklaarde,, dat Müller
vaak het belang van Rotterdam
stelde' boven het partybelang. Ook:
de vernieling der havens en bedrij
ven heeft hij getracht te voor
komen. 'Inderdaad heeft hij doori
besprekingen met de Dultsche auto-
riteiten bereikt, dat de vernielingen
werden stopgezet. De stemming op
het stadhuis was: Als de man geen.
N.S.B.-er was; zou er best met hem
te werken zijn. Er valt met hem te
praten en de belangen van den
staat gaan hem zeer te harte.
Dan komt ter bespreking de be
schuldiging. dat Müller het ge
meenteambtenarencorps heeft ge-
nazificeerd. Hij heeft zich om
geven door natlonaal-socialistische
wethouders -envertrouwensmannen.
De "directeur van de R.E.T., die" af-
wijzend stond tegenoverde nieuwe.
^orde^erirbnföiagéhTIn 4fn plaats,
kwam de NjSJB.-er Bosman. ;V-
Pres.:. „Ik moet XJ toch even
zeggen;- dat ik- het uiterst' onvoor-
zich tig vind,, dat een man .als
'Bosman, tegen wien zoo gewaar
schuwd was,- hebt -aangesteld. Ros-
man stuurde als vertrouwensman
arbeiders, die hem niet goed ge
zind waren, eenvoudig naar
Duitschland. v.:?x
Verdachte "Müller ts volgens een
rapport van den P.O.D.met Mus-
sert b{jHitler geweest. Hij vond
het een- vrij onbelangrijk onder
houd en Hitler een pathologische
figuur (althans in het P.O.D.-ver-
haat). Van hetzelfde bezoek heeft
hij echter aan partij genooten hoog
opgegeven en in gezwollen taal
getuigd.
President: „U zult moeten toege-
s ven, dat deze uitlatingen in flag-
ranten strijd zyn. met elkoar en dat
-.V'-f».4'fv-i
tt -
- - -
Vandaag'verscheen de cx-burgemccs-
ter tan Botterdam, MilUcr, voor cijn
rechters
wjj hier moeten spreken van dema
gogie".
Müller: Ja, meneer de president.
De pres. doet vervolgensvoorle
zing van diverse, brieven, waaruit:
blijkt, dat Müller het ambtenaren-
corps nazificeerde. '-•••-•
Voor bijna alle gemeentebaantjes
was het lidmaatschap der N.SJ3.
vereischfc. Onder deze brieven Is ook
het laatste schrijven van Musserfc,.
gedateerd 4 Mei 1945. Müller doet
daarin Mussert het voorstel, de be
weging maar te ontbinden, voordat
zy verboden wordt.
pres.: Staat U nog' op het stand
punt, dat het de schuld der vorige
regeering is, dat wij- in den oorlog
betrokken werden,
Verd.: Nu niet meer.
Vervolgens worden: de beschuldi-
dingen in de dagvaarding behan
deld. De president las gedeelten van
redevoeringen .voor,:. door Müller in
bezettingstijd f.cbouden, bij gele
genheid o.a. \tói ^jn installatie als
burgemeester en als districtsleider,
die wy ta' ons blad van;, gisteren
hebben vermeld.
Pres.: U zult thans wel willen er
kennen, dat het verkeerd geweest
is,- destijds Jonge menschen tc ani-
Op het landgoed De Hoogér Ve-
luwe zal de Nederlandsche; rcgce-
ring verder praten met dc lndone-
sische afgevaardigden en dr. Van
Mook. Dit prachtige buiten -was
i-roeger een particulier bezit, ge
bouwd In 1914 door den ?ouden
Bertage, die toen op het toppunt
van zün roem stond; hü heelt er
van onder tot boven een Ilubertus-
slot van gemaakt, d.wjE. - een lu
xueus jagersverblijf. Een der vleu
gels is schilderüen-inuseum 'ge
worden met modem werk, o.m. van
Signac, Verster, Gauguin, Picasso
en Van Gogh; het monument voor
wijlen Chrlstiaan de Wet: door
Men des da Costa is bekend gewor
den door zijn basement dat aan
alle zijden harde, vastberaden Boe
renkoppen toont.
Mevrouw Schermerhorn zal op.
treden als gastvrouw van de ver
schillende delegaties. I
Reeds nu vermoedt men, dat, na
de conferentie op De Hooge Vel uwe,
de Britsche regeering gaarne en
kele Nedcrlandsche ministers en
dr. Van Mook bij zich zal ontvan
gen.
Keuze voor' 1G.0Ü0
Over de havens Tcgal en Probo-
linggo zullenzoowel de blanke-ge-.;
interneerden op Java als de-duizen
den Japanners worden geëvacueerd
naar Batavia,-S oer aba ja en. Sema-:
rang. Daarna gaan de Japanners op;
23 in beslag genomen Japansche
schepen haar Riouw.1 De geallieerde,
autoriteiten zullen alle. benoodigde
hulpmiddelen voor dit vervoer ver
strekken, dus vrachtauto's, kolen,
technici, medicamenten, en zelfs
vliegtuigen en oorlogsuitrusting
Van Acker redt het
Do regcerlngsverklarlng van het
nieuwe kabinet-Van Ackcr ls door de
Belgische kamer met 107 tegen 91
«•smmen aangenomen.
Pétiot ter dood veroordeeld
Dr. Marcel Petlot, beschuldigd van
den moord op zeven en twintig per
sonen. la echuldig bevonden aan 24
moorden en ter dood veroordeeld.
Toen het vonnis werd uitgesproken
schreeuwde Petlot plotseling tot.zijn
verdediger: „u zult mij moeten wre
ken". Het vonnis zal door de guillo
tine worden uitgevoerd.
Vloedgolf bij Hawaï
Eenzeebeving en een daarop,
volgende vloedgolf, hebben HUo
(Hawaë-groep), midden in den
Stille Oceaan, geteisterd. De ge
leerden omschrijven de. ramp als
'„een hittegolf in. een merkwaardig
diepzeeeebied" en zij noemen de
snelheia waarmee de waterultbar-
sting zich voortbewoog, een van
600 -kilometer per urn*. Het epicen
trum-lag bij de Aleoeten in-het ge
bied waar de oceaandiepte 5,000
en meer meter bedraagt,
Op Hilo vielen 300 slachtoffers
en in het oosten van de Stille
Zuidzee ongeveer 100. Legervlieg
tuigen vervoeren levensmiddelen, -
eik. naar HUo en Honoloeloe
maakt zich gereed duizenden dak-;
loozen te herbergen. In Iqulque
(Cfofll) ontstond een-paniek, toen
de vloedgolf kwam, maar het. liep
daar met een sisser, i.e. met veel
materleele schade, af. De aanvan
kelijke berichten t.a.v, de vloed
golf en haar gevolgen waren sen
sationeel; men kan. thans gerust
aannemen, dat de omvang van
wat een onherstelbare ramp had
kunnen worden, niet groóter s
dan de hierboven geschetste. Dé
zeebeving werd veroorzaakt dour
40 (geregistreerde) onderzeesche
aardschokken.
De Amerikaaasche vertegenwoor
diger bij. den geallieerden bestuurs
raad voor HongarUe heeft een protest
gezonden naar maarschalk Worosjt-
Iof. den Russlschen opperbevelhebber
ln Hongarije, met het verzoek 'alle
Sovjet-personeel terug te trekken uit
de Hongaarsch-Amerlkaansche olie
velden ln Zuid-West Hongarije.
UET: JACMXUUIS ST. HÜ BEU*
j-US^Hoofdgebouw' op het natio
nale Parte„doHooge Veluwe" - dat
aopr dc regecring ts uitgelcoscn om
'cr. vxet de Indonesischifgevaardtg-
deiK over dé toekomstige verhouding
■tusschen Nederland cnIndonesië, tc
-onderhandelen. Het jachthuis, door
Ncrlagc in opdracht van den heer A.
G. Eröllcr gebouwd, heeft den vorm
van het gewei ran: een'hert.
voor 2 bataljons, dit laatste slechts
ta leen.
Volgens Sjarifoedin, die deze bij
zonderheden op een persconferentie
te Batavia meedeelde, zijn er nog
ruim 36.000 Japanners op Java en
14.000 geïnterneerde blanken. Aan
de 16.000 overige Europeanen zal
de keuze worden gelaten naar him
plaats van bestemming terug te
keeren of. zich onder Javaansche
bescherming te stellen. De 14.000
die' geëvacueerd worden waren
reeds door de Japanners geïnter
neerd; j v
Sjarifoedin acht den invloed en
het gevaar der niet talrijke com
munisten op Java beide gering.
MaarschalkTUo heeft ln een
rede, welke hij aan het Joego-Slavl-,
sche parlement heeft gehouden,- de
voornaamste grondstellingen van de
ttek uiteengezet;, de belangrijkste,
joego-Slavlsche- buitenlandsche poll-'
punten daarvan zijn: De verwerkelij
king .van de Jocgo-Slavische elschen
ln Venezfa Julia en Karfnthld en het
versterken van politieke en cultu-
reele tietrekkln,-:»!. met 'de Slavische
landen, met .BttJand als leider.
De vooruitzichtenvoor:;eenstèm-.
migheid onder- de geallieerden over
Bulgarije zijn door het bericht over
de vorming van 'een nieuwe Biil-
gaarsche regeering, uitsluitend ge
baseerd op het - onder communisti
sche leiding staande „Vaderlandsche
Pront",' niet beter geworden,-: aldus
de. diplomatieke", correspondent- van
de Manchester Guardian. Zoowel
Londen als Washington zijn teleur-,
gesteld: over 'deze mededeeling, die
in strijd is met de berichten, dat in
Sofia goede vorderingen werden,
gemaakt met de verbreedihg van
het rmnisterle-Georgieff.
Ter conferentie ,van Moskou ln
December 1945 was-overeengekomen,r
dat Engeland en'de Ver. Staten de
Bulgaarsche regeering zouden er
kennen, zoodra vertegenwoordigers
van andere, waarlijk democratische
groepen in het kabinet zouden zijn
opgenomen. ,De laatste weken he^ft
Moskou evenwelkennelijk het Va-
derl an dsche Front aangemoedigd
een onverzoenlijke houding aan 'ts,
nenten en. de. leiding op te elschen,
zoodat van een verbreeding. der re-"
geeringsbasis niets - is terecht- geko-
men.
Ruslands strakker houding in
Bulgarije weerspiegelt de algemeene
strekking der Sovjetpolitiek op 'den
Balkan ,ën in: de bevrijde landen
van Midden-Europa. In 'Roemenië
wordt de Sqvjetrussische bezetting
sterk -gevoeld en In Hongarije neemt
de communistische Invloed toe,
wordt land gevorderd en vestigen
.zich Russische en Oekralnsche boe-
;rén..:!'-': .V.
Eenzelfde neiging valt in de Rus-,
slsche bezettingszone van Oostenrijk
waar te nemen. Groote huizenblok
ken in Weenen zijn gevorderdvoor
de gezinnen van Russische officie
ren en soldaten, die aldaar de ko
mende weken worden verwacht en
waarschijnlijk gerulmen tijd. zullen
blijven; Moskouschijnt voornemens
te zijn,"aldus -besluit de correspon
dent, om de toekomst van dén Bal
kan en - Midden-Europa via' mario-
netenregeerlngen en door het ves
tigen-van Russische nederzettingen
„eenzijdig te regelen".
Kaasrantsoen wordt ver
dubbeld
Wy vernemen, dat het kaasrant-
soen binnen cén, uiterlijk twee
maanden zal worden verdubbeld,
liet rantsoen zou dan 100 gram
per week per; persoon .bedragen.
De .eerste groep van. 50 Belgische
arbeiders zal Belglö op 6 Mei verla
ten om medewerking te' vcrleenen
»an den wederopbouw van Grooi-
BrlttannliJ.
meeren, dienst tt nemen in het
Dultsche leger.
Verd.. Ja. v
AIS laatste punt der-dagvaarding
wordt behandeld het rondschrij
ven aan de N.S.B.-burgemeesters,
waarin Müller adviseert, kamera
den als vertrouwensmannen in
Duitschland bij de aldaar te werk
gestelde-Nedertandsche arbeiders te
benoemen, uit eenoogpunt van
belangrijke propaganda-mogeHjk-
heid. t
(De zitting duurt voort.)
BEGROOTING 1946 OP KOMST
In de memorie van antwoord inzake de nota betref
lende aen toestand van 's lands financiën wordt mede
gedeeld, dat de begrooting voor 1946 dezer dagen aan
de Kamer zal worden Cvorgelegd. Eveneens zal dezer
dagen uitkomen een witboek betreffende de rijksfinan
ciën gedurende de jaren 1940--44. In de dekking van
tekorten op gemeentebegrotingen zal, worden* voorzien
door rijksbijdragen. Volgens den minister ter beschik
king staande gegevens moet de totale staatsschuld per
31 Dec. '45 op rond 23 milliard.worden becijferd. De
schatting van een tekert van 3]/$ milliard voor 1945
acht de minister nog aan den lagen bant. Ook voor 1946
is^ te vreezéri, dat^ de; begroótli^g één5 tëkörtyan buiten-
gewoon ernsfigen omvang zal aanwijzen.
Sr moet worden gestreefd naar
een ;lagen rentestand der overheids
schuld,-die met name van de verze
keringsmaatschappijen; een, belang
rijke aanpassing .zal- vereischen.
Daarom zal slechts geleidelijk tot
conversie worden overgegaan.
Dc groote armoede waarin wij
verkeeren maakt, dat alle Inkomen,
dat uitgaat boven hetgeen noodig
is voor de bevrediging van de drin
gendste behoeften voor den weder
opbouw moet worden aangewend.
De minister zal alJes doen om dez*
middelen voor dit doel te moblli-
sceren. By de heffing ineens op het
vermogen zal een progressief tarief
worden voorgesteld. Verlaging van
dc op het bedrijfslevendrukkende
belastingen is volstrekt geboden.
Een verzwaring tot op zekere hoog
te van de indirecte belastingen, met
uitzondering van die op de noodza
kelijke levensbehoeften is daarte
genover het kleinste kwaad.
Het iiquiditeitstekort van de Ned.
Spoorwegen is in de kasbegrooting
2e halfjaar '45 begroot op 70 niil-
lioen. Het verlies op de exploitatie
bedraagt rond 35 millioer..
Het primaire doel van hette-
geerbeleld is niet verlaging van de
staatsschuld, maar het leggen van
een nieuwen grondslag voor den
wederopbouw van een zelfstandig
en welvarend volksbestaan. Dank
zij de geldsaneerlng is het monetai
re evenwicht -hersteld.. Het gaat:
hierbij echter slechts om een eerste,
zij het zeer belangrijke schrede.
Inzake de reorganisatie van de
overheidsdiensten deelt de minister
o.m. mee, dat voor geheele of ge
deeltelijke liquidatie in aanmerking
komen het Bureau Nat. Veiligheid,
Oog en Oor, de politieke opspo
ringsdiensten. de kampen, de tehui
zen voor N:S.B.-kinderen, de dis
tributieorganen, het Directoraat-
Generaal voor de prijzen, verschil
lende rijksbureaux enz. -
Eerst." over enkele maanden kan
een overzicht worden verstrekt van
dc totale kosten van bet M.G. Een
schatting van deze kosten luidt:
eerste halfjaar '45, inclusief enkele
maanden '44 f 30 miUïoen, 2e lialf-
jaar '45 f 67,2 millioen. De kosten
met de liquidatie gemoeid worden
geschat op D/s millioen. De duur
der liquidatie kan gesteld worden
op 4—t6 maanden. ;-v; -;.
De regeering ïs voornemens de
inkrimping van het distributie-ap
paraat gelijken tred te doen houden
met de; afneming van de schaarseh-
te. Het aantal ambtenaren behoo-
rende tot bet ministerie \-an H.' en
N. en de daaronder ressortccrende
diensten bedroeg op 1-Jan. 11772,
tegen 1963 op 1 Mei 1940.
De -Amerikaansche regeering
heeft aan de Joegoslavische regeering
verzocht leden van het Axn.erlkaan-
sche leger toe te staan te getuigen.ih
het proces tegen Mikhailowitch-
Mlkhallowitch ,die de leider was x-an'
dc rcchtsche chetnlk-guerlllastrljders
;en minister van oorlog-tUdcns de be
ginperiode van de Joe&oslavlscho rè-
gcerlng in ballingschap, werd op 13
Maart J.l. gevangen genomen.
Een stemming onder de ^erlïjn-
sche sociaal-democratenoyer., fusie
met de communlsilsche party, waar
aan 71.4 pet van het eantal kiezers
deelnam, deed uitkomen dat f&5 pet
tegen een fusie was.
Het zou naar alle waarschijnlijkheid-
ëen vrome wensch blijven, dat het
„nationale'; tot - uitdrukking zou
komen in het programma van een
federatie van de omroep ver eenlgm-
gen. De practijk ls dienaangaande in
structief. Men wil ons by voorbaat
doen gelooven,. dat. de federatie óp
programma-gebied alles gemeen-
schappehjk doën zou, watgemeen
schappelijk gedaan .kon worden, om
zoodoende-alles,-wat--ons: alSTNeder-
landersbindt, góed te onderstrepen.'.
Dezelfde "gedachte lag. echter, blijk-
baar ook reeds ten grondslag aan
een perscommuniqué van 17 Novem
ber J.1; over'het optreden van de;
Stichting, dat - In- zijnook door de
omo ep veree al gingen goedgekeurden
tekst o.m. de volgende passage be
vatte: „Verwacht wordt, dat bij het
coördineeren van de programmastof
zal bUjken, dat een aantal program-
madeelen, die vroeger gescheiden,,
werden voorbereid en uitgezonden,
thans door de Stichting, als orgaan
waarin de verschillende stroomingen
samenvloeien, zal kunnen worden
verzorgd". "Welnu; men .behoeft een
der programmabladen van thans
maar op te slaan, om te constat eer en
hoeveel programmadeelen naar het
oordeel der omroëpvexeenlgingen
voor gezameniykeuitzending in aan
merking komen. Behalve de nieuws
berichten, -waterstanden en enkele
lessen en lezingen, beslaan de geza
meniyke muziekuitzendingen zegge.
en schryve B uur van den totalen 250.
uur zendtyd per weck. En dat, terwijl ;-,
de omroepvereeniglngen nu een kans
hadden te latenaden." hoe ver haar
samenwerking in de practijk. wel
ging, meer nog, iiu zij zich bedreigd
■weten en het bev"ijs hadden kunnen -
leveren; dat hetgevaar over haar
particularisme hokjesgeest maar
„geklets" i5. Aan de vruchten kent
men den boomt
Leten wU eeriyic. zUn: deze situatie
was onvermydelljIe. zoolang.de hier
boven weergegevenopvattingen van
prof-Kors en de N. C. R. V. het om
roepbestel volkomen beheersen en ia
nog-wel een oplossing ln waarlijk na-
tlonalen zin van het omroepvraagstute
mogelijk, maar ln geen geval de .fe
deratie", die deze heeren Juist., zeg-,
genvoor te slaan. Wont men moet
kiezen tusschen deze beide mogelijk-
11 adeeên „teüeratie", die den totalen
zendtijd onder haar leden zou verdoe-
len én dan onvermljdeiyk een pro-
gramma producoeren, dat al dan niet
gecamoufleerd bestaan zou uit los-
samenhangende dcclen, afkomstig
van elk der leden, óf
b. een waarlijk „nationale" omroep,
met een centraal opgesteld, behoorlijk
gecoördineerd en harmonieus
gramma, waarin echter voor bepaalde
principieels onderdeden zekere met
name aan te wijzen Instanties de ver-
antwoordeUJkhcJcridragen.
Dc' keuze 'lijkt niet moeliljK. Volgt
men" den tweeden weg niet, dan ver
valt m'en. mét of zonder federaue,
met -of zonder Stichting ln een be
stendiging van'den huldigen toestaud,
die programmatisch onverdedigbaar
is. Zonder aan lndivlduecle prestaties
den lof te onthouden, dlc haar wer
kelijk to*;kot:i(. moet gezegd woraen,
dat de programma's In bouw en ln
^pzet den toets van een zelfs zeer
milde critlek niet. doorstaan kunnen.
Een niet meer d3n vluchtig lezen
der programmagidsen bewhst dit
zonnck2aar. Iedere lijn, iedere grond
gedachte ontbreekt; zy móeten ook
ontbreken, omdat de programma's
een losse samenvoeging zijn van
stukjes, kennelijk zonder het minste
overleg opgesteld. Doublures 2ljn aan
de orde-van den dag; zelfs een ele
mentaire clsch als het.vcrrrüjden van
het gesproken woord'over belde zen
ders tegelijk, of van identieke mu
ziekprogramma's op denzelfden tijd,
wordt herhaaldeiyk met voeten Be
treden. Toch zou, volgens de bewoor-;
dingen van het reeds vermelde com-
muniqué. van 17 November31.,een
„coördinatie-commissie" worden in-
gesteld, welker taak het zijn zou „de
ingezonden programma's te beooraec-
len, zoodat geen doublures ontstaan,
de programma's op hoog peil biyven
en deze denoodlge harmonie en het
gewen5Chte evenwicht vertoon en". Is
deze commissie inderdaad aan het
■werk? V
Tn'. leder geval demonstreert de hul-
- dlge gang vanzaken, dat wy -er .zoo;
niet komend en dat een., „federatie"
als nationale omroep eigenlijk erger
nog ls dan de kwaal, omdat de fouten
dezelfde zouden biyven, maar achter
een masker worden "verborgen. -Het
moet het'„Comité voor den Nations-/
len Omroep" niet moeiiyk vallen met
een plan té komen dat, anders dan
de federatieve gedachte, aan het om-
- rocpvraagstuk een oplossing geeft ln
waarlijk nütlonalen zin.: -
Het bezoek aan de Jaarbeurs heeft
Donderdag alle records geslagen.
Reeds op den tweeden dag was het
zoo, dat velen het terrein niet
konden bereiken en onverrichter-
zake huiswaarts 'keerden- Toch za-
gen er veertig duizend personen
kans een bezoek aan de beurs te
brengen, waar zij voetje voor voet-
je voortschuifelden. De Spoorwe
gen alleen brachten al tusschen de
dertig- en veertigduizend reizigers
naar Utrecht, terwijl ruim twee-
entwintig honderd auto's in de stad
stonden geparkeerd. Gisteren was
het nog erger.. Om elf uur stond
over de volle breedte van de bijna
vierhonderd meter lange Rijnkade,
een enorme menschenmassa opge-
steLd en naar schatting zou het tot
drie. of vier uur ln den middag
duren voordat allen de toegangs
hekken'zou den hebben bereikt. Dat
door een dergelijke drukte van
zaken doen by na geen sprake is,
spreekt. Dit ls dan ook de klacht
van de standhouders zoowel als
van de zakenlieden.
Clandestiene eitjes
Rotter cl ranVrijdag
Dezer dagen arresteerde dc politic
nan het'Haringvliet den scliipper V.
uit Wijk, die 8000 eieren met zyu
scliip veivoerdo cn den cliauffeur
L., die dezo eieren met zyu carrier
verder wilde tj-ansporteeren. Dc
eieren waren uit Brabant afkomstig
en bestand om to Rotterdam in den
zwarten handel to verdwijnen. G. v.
A. on P. E. die do eieren bij dc
boeren afhaalden, konder. evcneeu?
worden aangehouden.
r 1-7.'
V*-V>
'ru;'-"V-k;";
