k.
DE SCHIEDAMMER
Aon havenstakingen moet een
einde komen
Dit jaar impcjrt van 12.000
personenauto's
Ranfsoenveriaging in Amèr.
Duitschland
Roep om graan
Bloed vloeit in Napels
Twee mogelijkheden
RED EN ADM- LANGE HAVEN Itt SCHIEDAM
TELEFOON 69300
ABONNEMENTSPRIJS PER WEEK CENT
PER KWARTAAL f4.— LOSSE NUMMERS *0.0»
ZESDE JAARGANG NO. 114
ADVERTENTIES EN INLICHTINGENDIENST:
SCHIEDAMSCHESINGEL 42 ROTTERDAM1
TELEFOON NRS. 25430 EN 69300
POSTGIRO NO. 3S8S44
Bankier: amstèrd. bank te Rotterdam
VRIJDAG 17 HP! U)46
Minister Schermerhom:
Geen enhel verantwoordelijk bestuur kan z'ch
üeroor/oouen het ellendige pad te gaan, waarop
de E.V.C. iverkend Nederland dringt
Oproep voor vrijwilligers
De minister-president, prof.' ir. W
Schermerhom heeft gisteravond
voor de radio een rede gehouden
over de stakingen in de havens
van Amsterdam en Rotterdam.
Begin April ontstond een., zeelieden
staking, zoo zeidé hij. Da Eenheids-
vakcentrale stelde zichhierachter als
logische consequentie van haar- hou-
ding .in het geheele afgeloopen jaar.
Het ging daarbij allerminst om een
strijd tegen loonsverlaging. Tij dens de
oorlogsjaren golden -voor de buiten
gaats zijnde zeevarenden zeer bijzon
dere omstandigheden. Eenerzijds be-
stond voor'hen een"wettelijke plicht
om te varen, anderzijds was aan het
varen indientijdgroot risico ver-
bonden, op de'koopvaardij!ZOO'goed
ais in de marine. Men stond bloot
aan duikbooten, mijnen en vlieg-
tuigaan vallen. Het spreekt dan ook
vanzelf,: dat aan de zeelieden boven
het verhoogde loon eenbelangrijke
gevarentoeslag is. verleend. Die 'ge
varentoeslag droeg slechts een tijde-,
lijk karakter. Nü de ..oorlog en daar
mee het .'gevaar voor torpedeering,
luchtbombardementenenz. 'voorbij
zijn en' ook de- wettelijke vaarplscht
weer is, afgeschaft,, is er voor voort
zetting van dezen .tijde J Ijken toeslag
geen grond meer: Ofschoon 'ook de
normale gages voor de zeelieden tij-,
dens den oorlog niet onaanzienlijk
zijn verhoogd, is men er niet tos
overgegaan om dezen gevaren toeslag
zonder meer in te trekken. Wel was
er alle aanleiding om' de nog geheel
op de oorlogsomstandigheden afge
stemde regeling van loonen en ar
beidsvoorwaarden ten deze" te'vervan
gen door een nieuwe regeling, aan-'
gepast aan de huidige omstandig
heden. Deze nieuwe arbeidsvoorwaar
denregeling is in het voorjaar door
vertegenwoordigers van de werk
gevers en van de oude. vakorganisa
ties voorbereid en in April door het
college van -rijksbemidd^aars goed
gekeurd. De'regeling is zeer gunstig.
Bedroeg het .-loon van een matroos;
voor den oorloof 90rper maand,- fer-
wijl <het bulten den';toeslag 'geleide-'
lijk werd verhoogd tot f165. thans Is
dit maandloon gesteld op f 195. Ge
durende drie: maanden wordt nog
een toeslag van f50 per maand ver
leend en daarna tot 1 September
een toeslag van f 25 per maand. Ook
de overige "arbeidsvoorwaarden zijn,
vergeleken met 1940, belangrijk 'ver
beterd.'
Staking op bevel
Niettemin heeft de E.V.C. geadvi
seerd op de nieuwe voorwaarden niet
te monsteren en een staking gepro
clameerd. Omdat deze staking verre
van algemeen is en er dan ook nog
geregeld schépen uitvaren, is de E.
V.C. er toe gekomen de havenarbei
ders in het conflict te betrekken,
zelfs ten aanien van buitenlandsche
PAROLOSCOOP
Bij de urn
ziJn te dezer plaatse nogal
soDer geweest t.a,v. de 'conferentie
van De Groote Vier te Parijs, omdat
wy Voorzagen, dot zij zonder behoor-
lijke resultaten zou veriaopen. Dat
was. geen voorbarig pessimisme of
overbodig scepticisme, het was een
nuchtere conclusie toen wij zagen
hoe de stukken' op het bord stonden.
De uitslag - verdaging tot 15 Juni
a.s, en aansnijding van het lot van
Duitschland pas in November van dit
jaar -- bevestigt de aanvankelijke
zienswijze; allerlei landen zullen nog
een poosje op een behoorlijk vredes
verdrag moeten wachten,. Italië, bijv,,
dat ernaar zit te springen, krijgt
voorlooplg niets anders dan een her
zien wapenstilstandsverdrag.. Zooals
het thans gaat na den il-den. Wereld
oorlog, zao ging het mutatis mutan
dis ook no den i-sten: toen, net als
nu, was het winnen van den vrede
een groot probleem. De volkeren zijn
er net zoo min voor gereed als de
staatslieden. Vlugge verkiezingen le
veren dikwijls net zoo min gewensch-
te verhoudingen en geschikte men-
schen als late verkiezingen. Mis
schien moeten we daarbij een uit
zondering maken VDor Engeland
waar .tnen In weerwil van zijn over
winningsvreugde toch den kop zóó
koel hield, dat men P6re la Victolre
Churchill niet met de leiding van
den nieuwen koers belastte Maar
men neme België, Frankrijk en al
die andere landen waar men vond
dat het; lot der .natie uit de mysteri
euze urn, des volkswHs moet worden
tevoorschijn gètboverd la het lot van
koning Leopold III daarmee al op een
honorabele' wijze, opgelost?. Hoe 'gaat
het met de grondwetsherziening- in
Frankrijk:?:!'"de i1allonale, vergadering
zei er ja tegen, en het volk dat; die
VCrRadering had'sarnenge-
"een De .problemen - zijn
veriyard en de Juiste manier
Xfit °bl0s^eh .is.-ór nog steeds niet: of
-*°lks?e«egenwaórdlging die
if^5 probleem 'van' alle kanten -bc-
Kljkt cn niet-over. een nacht Lfa gaat,
of per referendum en - dan maar
hopen dat iedereen van Surhulster-
veen tot .Hoogcruts en ;van Ootmar-
sum tot Rückanjo-: zich zooveel in
zicht heeftverworven dat hij -tol
oordeelen gerechtigd; Js?. Van veel
referenda achter elkaar wordt een
volk moe; de.ervaring heeft geleerd,
dat voori leder volk; na hot vijfde re
ferendum 'dé aardigheid er af -gaat.
Een abt levé ^volksvertegenwoordiging,
een polltiulc-jva'k-llchaam Is per slot
het beste, een/' waar In alle vrijheid,'
Arbeid wordt verricht-door Integere
idealisten cn nuchtere practlsche
vernieuwers die bij alles het alge
meen belang laten gelden boven het
geraffineerde belang, van ..welke
groep ook, al staat ze met het schijn-
heiligste gezicht Churchills V-ieeken
na te doen. Men zij voorzichtig met,
leuzen, symbolen en t.eekens zij
worden zoo gauw een meineed
schepen, die er niets mee te maken,
hebben. A -
Thans staken dus mede als ge
volg van onjuiste voorlichting en van
bedreigingen vele havenarbeiders
zonder dat hun arbeidsvoorwaarden
op eenigerlei manier in het geding1,
zijn en daartoe zijn zü aangezet,
omdat de oproep van de E.V.C. aan
de zeelieden om te staken te weinïgr
resultaat had, -
Tot eenig resultaat kan. deze sta-
king niet leiden. zy levert slechts-
schade en nadeel op zoowel voor,dè
havenarbeiders als voor het herstel
van ons land, voor de voedselvoor
ziening en-het bedrijfsleven. Boven
dien is hierdoor het geheele evaeua-
tieplan- van nog 35.000 landgenooten
in Indië en Slam en Siam In de
war. Daarom nemen de overige vak-*
organisaties ten sterkste stelling
tegen dit drijven.
Thans wordt gedreigd deze staking
ook op andere bedrijven te doen
overslaan. De E.V.C. poogt thans!
de binnenvaart en den groenten -
export, dus speciaal de - groenten-
veilingen bij deze staking te be
trekken.
.De havenarbeiders zijn bezig ln het
eigen vleesch te snijden om der wille
van het prestige van de E.V.C., die
in de oogen van het Nederiandsche
volk dat prestige maar op één ma
nier kan herwinnen, n.l. door .af
stand te doen van de methoden, die
thans worden gebruikt.,
E.V.C. terreur
Toen Zaterdag de oude vakcen
trale op een vergadering van 800
leden met vrijwel algemeens stem
men besloot. Maandag het werk te
doen hervatten, heeft de E.VC.
tegenmaatregelen genomen, o.'m,
door de vrouwen van stakers op te
roepen, weJke buiten het z.g. afzet
gebied cordons vormden en daarmee
de werkwillige arbeiders tegenhiel
den. Kortom er worden methoden
toeymast, die in :een rechtsstaat niet
kunnen worden toegelaten én die de
regeenng dan'ook..met de grootste
kracht -;zal- bestreen. Gelukkig-- Is*
thans de-öoJiije soodanig -geactiveerd,-
dat er voor menschen, die hun ware
belang zien en bereid zijn om te
werken, geen lijfsgevaar .meer be
staat. Het is duidelijk, welke uiterst
bedenkelijke gevolgen dit geheels
spel.voor ons nationale bestaan..kan
hebben. Dat de voedselvoorziening in
het gedrang komt, in het bijzonder
de vetvoorziening, staat van tevoren
vast. Dat er aan onze havens een
slag wordt toegebracht door eigen
kortzichtigheid, is misehien' het bit
terste van alles.
Spr. kon dan ook niet anders dan
met alle kracht* van overtuiging
verklaren,dat-, de regeering dezen
gang van'zaken 'niet kan aanvaar
den. Geen enkel verantwoordelijk
bestuurder zou zich kunnen ver
oorloven het ellendige pad te gaan,
waarop de E.V.C. werkend Neder
land blijkbaar dringt. Immers. toL
eenig resultaat kan een staking
als deze nooit lelden.
Maatregelen.
Aan deze staking moet een einde
komen, W(f zien ons geplaatst tegen
over een strüd om de macht cn de
ondermijning van het gezag van de
overheid. De regeering heeft daarom
besloten nu nog een oproep voor
vrijwillige arbeidskrachten voor Rot
terdam te doen in de gemeenten der
Zuid-Hollandsche eilanden cn ln
West-Noord-Brabant en voor Am-
sterdam in het gebied rondom onze
hoofdstad.
De minister van binnenlandsche
zaken heeft aan een groot aantal
burgemeesters telegrafisch verzocht
een oproep voor vrijwilligers te doen
Zij worden verzocht zich in verbin
ding te stellen met de districtshaven-
commissarlssen van Rotterdam en
Amsterdam, Reeds eerder Is er een
beroep gedaan op de studeerende
jeugd. Het is echter duidelijk, dat dit
slechts voor een beperkt tijdvak re
sultaat kan hebben, de desorganisa
tie van de scholen is ontoelaatbaar
en daarom doet de regeering thans
dit beroep op het werkend volk van
Nederland in het belang van de na
tie en ook van de arbelderswereld
zelf.
Wat hier gebeurt, kan Nederland
niét verdragen cn wij zijn niet be
reid lijdelijk toe tc zien. Er z«n drie
mogelijkheden: De eerste is, dat aan
het begin van de volgende weck de
arbeiders het werk zullen hervatten;
de volgende stap is het gebruik van
vrijwillige arbeiders van elders en
indien noodzakelijk zullen wy niet
schroomcn tot hei gebruik van mi
litairen voor dit doel over to gaan.
Eet m.s.„Onnïjc". dat, g^rmMc^geftrpatriccrden Rotterdam, an
veerde, ligt gcm^erdjgm de WÜhcbninaka'dc.
De ontmoeting Noorwegen—Ncdex-
land (niet te verwarren met het
Davis Cup Tournooi) Is begonnen
met een 6—3, 6—4, G~2 overwinning,
van Van Swol op Rinde. De partij
tusschen Rinkel en Haanos moest
tengevolge van de duisternis worden
onderbroken met den stand 7—3, G—3,
,5—7. -
WEERPERÏCHT
ïtZaterdagavond: Nj
*yï\ een betrekkelijk helde-,
ren nacht overdag op
nieuw halfof zwaar
bewolkt. Plaatselijke
regenbuien met cenlge
kans op onweer, zwak
ke or matige wind
tusschen Zuid en Oost.
.Weinig verandering 111
temperatuur.
Zon op 4.45'uur, onder 20.33 uur.
Maan ouder c.03 uur. op 23,09 uur.
ie iU 5.40 uur; 2e <0 17.M uur.
Verdeelsng volgens
urgentieschéma
'(Van onzen' parlementairen
redacteur)
Dit jaar zullen nog 11 a 12.000
personenauto's in ons land worden
ingevoerd, wanneer alle Neder",
landsche bestellingen inderdaad op
tijd worden verscheept.' Sinds de
bevrijding importeerden wjj ca- 800
personenauto's, waarvan ér meer
dan COO naar de 'artsen g-lngén.-
Thans is aan de door. de medici
zelf geuite verlangens voldaan: De'.
_RÖks Verkecrs Inspectie zal nu dan
ook de vcrdeeling weer ..ter hand.
hemen volgens het oudeurgentie-
schema, waarin overigens ook-aan."!:
dc behoeften der artsen een voor
aanstaande plaats Is ingeruimd..
Waren het tot dusver voomianïe-
lijk kleine zuinige wagens als Aus-
tin, Morris en Hillman die binnen
kwamen, nu reeds beginnen de'
eerste middelzware auto's als. Ford-
en Chevrolet af te komen," terwijl
wij ook uit Frankrijk en Tsjecho-
Slowakije auto's wachtende zijn.
Die zwaardere types zijnin de
eerste plaats bestemd voor gebrul:
kers uit het bedrijfsleven, die er
groote afstanden mee moéten af
leggen. - - -
Op 't oögenbiik zijn er circa
50.000 personenauto's op den weg,
waarvan een derde deel constant
in reparatie is,: tegen rond 100:000
in 1940. Hr moet rekening mee ge-.:
houden-,, worden,, dat- ons-:n^oor-r
logschv wagenpark,- -i slecht^'bnder-
houden, van zes "tot tien jaan'oud
is. Velewagens, worden- - gesloopt
om de overgebleven- auto's -ia rljd-
baren staat te brengen- want bet
blijkt, dat de fabrieken vaak-'de
verouderde onderdeden niet' meer
in stock hebben. Zelfs bip een
handhaven, van den import ^ophet
voor 1946 beraamde niveau zal het
dus jaren duren voor men kan
zeggen, dat aan de behoefte aan
personenauto's eenigermate Is vol
daan.
Publicaties in de Engelsche pers
hebben hier te lande voedsel ge-
Beruchte S.S.'ers
gepakt
Een van hers had ruim duizend
gulden op zak
De Zandvoortseho recherche hooft
«lezer dagen twee beruchte, uit de
Harskamp ontvluchtte S.&.-mannen
kunnen grijpen en in verzekerde be
waring gesteld,
Ecu van deze' S.S.-mannen blcclc
jnr. Wolthuis to zijn, dio tijdens de
bezetting vrederechter tcArnhehi
was.
Do rechcrcho ontdekte Dinsdag
middag to Zandvoort mr. Wolthuis
die op zijn gemak door het dorp
kuierde. Men besloot niet dadelijk
tot een arrestatie over to gaan, om
dat vermoed' werd, dat door ziju
gangen na te gaan men nog tot an-
dcro verrassingen zou kunnen komen.
Toen hij dan ook naar Amsterdam
reisde, werd hij geseliaduwd. Na"ver
loop van ccnigen tijd .vertoefde hij
in gezelschap van twee dames cn een
heer.
Dit viertal werd gearresteerd en
naar de badplaats- overgebracht.
Toen bleek d?t. men de hand had
gelegd op nog ecu borucht.cn S.S.-
man, n.L dr. W.l'uit G-roningen, die
laatstelijk in Yught woonachtig was
en eveneens uit tie Harskamp was
ontvlucht. Bij fouilleering bleek nir.
Wolthuis in het bezit tc zijn van ceii.
bedrag van 1100. - ,'r
De dames, dio zich "bü deze „hec-,
ren51 hadden aangesloten, bleken"
vi'ijuit tc gaan én'zij m dan öók op'
vrijo voeten gesteld.
Over enkele dagen zullen aeze,.
twee knapon: weer haar- hun - kamp
worden overgebracht.
83ye? aiui de veronderstelling, dat
wy ve duur zouden koopen. Door
cijfers, ons ter beschikking gesteld,
door het ministerie van Verkeer en
Energie hebben wij ons van het
tegendeel laten overtuigen. Dc ge
middelde prijs,' dien wij tot 10 Mei
betaalden, bedroeg niet 500, zoo
als gepubliceerd, doch 228. De
duurste auto's waren twee Austins
van. :348, .-de goedkoopste - een
isp-tar, Fords type Anglica van
1G~. Wellicht Is deze onjuists
opvatting-, ontstaan doordat ver-,
^scheidene - dure auto's zijn inge-
'voerd zonder bezwaar van.'s lands
cleviezenkoffer, terwijl zij in Enge
land niettemin als export naar
- Nederland te boek staan. Zoo arri
veerden hier kortelings -vier kost
bare limousines,' bestemd voor de
Chineesche ambassade, die ze na-
tuurlijk ook zelf betaalde. Verge
lijkt men den doorsneeprijs van
.£-223 met. dien van "andere landen,
r dan zien wij/ dat volgens de Brit-
sche statistiek Zwitserland 311
heeft betaald en Brltsch-Indië
-yS 213, terwijl de overige landen
daar tusschen in Liggen.
Bankbiljetfenomloop
neenrit af
Voor het eerst sedert de geldsa-
neering ls de bankbiljettencircula-
tie deze week verminderd en wel
met 11 millioén tot 2.240 milloen
gulden, aldus wijst de laatste week
staat van de Nederl. Bank uit.
Ook weerspiegelt .zich' in dézen
..weekstaat; „de uitgifte - van^schatr
kBtpapiër" waardoor de- rekening--
courant van het Rfjk toe- én-die
deri overigenafnamen. De reke-
nlng-oourant van' het .Ryk steeg
met 545 mlllioen, terwijl de geblok
keerde:- saldi van banken en ande-
millïoen verminderden en de vr?je
ren met respectievelijk 424 en 25
saldi niet 74 millïoen afnamen.
Paauwe en De Vroet
vertrekken 1 Juni
Zaterdag 25 Mei, des namiddags om
half twee vertrekt het Feijenoord-
gerelschap van 16 personen van
Schiphol, direct naar New York,
waar het 16 uur later .aankomt.Van
New York vertrekt men" dan onmid
dellijk naaf Miami (Florida), waar
men zal overnachten.; Den volgenden
dag starten de Feijenoorders voor
het einddoel Curasao, waar zij den
27slen zullen aankomen. -
Bas Paauwe. en Arie de Vroet zul
len niet van de partjj zijn, omdat
zij eerst op 1 Juni vertrekken In ver
band met hun meespelen ln het Ne
derlandsen elftal tegen België op
Hemelvaartsdag. Het Is Inmiddels
definitief geworden, dat zij beiden
op Zaterdag 1 Juni vertrekken,
eveneens des namiddags om half 2.
Ook zij zullen dezelfde route vol
gen Het ligt In de bedoeling, de
verschillende wedstrijden van het in
ternationale tournooi dat Feljenaard
maakt, via de radio uit .to zenden.
Op 1D Mei zal een proef wedstrijd
worden uitgezonden, n.l. die van de
veteranen van Venezuela en Cura-
?ao, die gespeeld wordt van 4.15G.DQ
uur Cur. tijd, "hetgeen bet eekent om
.15 uur Ned. tijd.
Deze radioreportage wordt uitge
zonden pp de ultra korte golflengte
4138 M, .zoodat zfj, die er prijs op
stellen, deze proef uitzending te be
luisteren:z- uien tijd hun toester op
de g»Moemde golflengte kunnen af
stellen.
De Duitsche raad, het. besturend
lichaam in de Amerikaansche zöne
van Duitschland, hééft aangekondigd,
dat de voedselrantsoenen, voor! dé'
Duitschers in deze zöne met ingang
van 27 Mei zullen worden terugge
bracht tot een waarde van 1180 ca
lorieën tegen 1275 cal. op "heden.-
Deze maatregel wordt beschouwd.als
een desperatepoging, om nog stren
ger verlagingen in de nabije toe
komst te vermijden. Volgens den
nieuwenmaatregel zal het brood-,
rantsoen van zes tot vier kilo - per
maand- (ruim 130 gram per dag)
worden verminderd.
De raad. heeft Hermann Robert
Dietrich tot commissaris van voed
selvoorziening' en landbouw benoemd.
Dietrich bekleedde eenzelfde functie,
alsmede de post van minister van.
financiën, onder de republiek van
Weimar.
Het nieuwe, voedselrantsoen zal o,
m. 50 gram. elpoeder per week voor
personen van tien tot'achttien laar
omvatten.-
Rampen
Hooge officieren van het Britscbe
militaire béstuur hebben, verklaard,
dat negen-millïoen menschen in de
Britsehe zöne van Duitschland bin
nen zes maanden van honger zullen
omkomen, indien de schepen met
graan niet voor het einde van deze
maand zouden avriveeren. Doordat
er geen broodgranen meer voorradig
zijn in de Britsehe zöne, ls de toe
stand zoo ernstig geworden, dat mo
gelijkerwijze het -' huidige rantsoen
voor den normalen verbruiker tegen
begin Juni van 1050 tot 400 500
calorieën gedaald zal 'zijn. Zelfs met
100 Poolsche studen
ten voor het gerecht
De Poolsche autoriteiten vatten de
studentenrelletjes van 3 Mei. jl.. op
het marktplein te Krakau ernstig
op. Dc gouverneur van Krakau
heeft medegedeeld, dat 2Q0 van de
40(1 gearresteerde studenten nog Ln
de gevangenis worden vastgehou
den. Van dezen zullen ongeveer 100
voor het gerecht worden gedaagd.
De voornaamste beschuldiging is
hét voorbereiden en ensceneeren
van een demonstratie teeen de re
gering op den nationalen feestdag
3 Mei op het marktplein van Kra
kau, waarbij 'zij beleedigingen uit-:
schreeuwdenaanhetadres vandé-
Sovjefc-Unio 'èr>- presiöentr.'Bierutr en
dat zij riepen ,,lang leve generaal
Anders" en „lang leve Mikolajczyk,
de redder van Polen".
Uit Napels .wordt vernomen, dat'
daar 23. menschen gewond zjjn, toen
aanhangers van het koningschap
trachtten het communistische hoofd
kwartier te bestormen, waar zij met
handgranaten werden ontvangen. Er
werd eenige uren zwaar gevochten
GEVLUCHTE SS-ER SCHOOT
MET REVOLVER
Rotterdam—Visdag
Gisteravond werd in een cafetaria
aan het Zwaanh&te-eeh uit 'n kamp
ontvluchte "SSrerontdekt. Toen
eenige leden van de D.R.A. hem wi
den arresteeren, maakte de SS-er
gebruik van een vuurwapen. Na een
worsteling wist men den knaap te
overmeesteren en hem achter slot en.
grendel te zetten. Aangezien het on
derzoek in deze zaak nog loopsnde
is, kon ce P.R.A. ons hedenmorgen
nog geen nadere, inlichtingen ver
schaffen. -
Zondag 19 Mei zal 'op-. Schiphol
neerstrijken het -eerste vliegtuig
vrn de American Overseas Airways
ln den regelden dienst New York-
Beriyn
Aan boord bevindt- zich een der
tigtal vooraanstaande Amerikanen,
die ongeveer een uur "op Schiphol
zullen vertoeven.
Voefbalprogramma
District I. ADO—De Volewljekers.
RFCEDO. Xerxes—VSV. Ajax—
DOS. Hermes-DVS—'t Gooi.
District II. BLauw Wit—DHC.
StormvogelsNeptunus. DFC—
VUC. Haarlem—Feljenoord. HES—
DWS.
District III. Go Ahead—Ensched.
Boys. AGOVV—Quick. Tubantia—
Be "Quick, EnschedePEC. NEC—
Wageningen.
District IV. NOAD—Eindhoven.
RKTVVLonga. Vlissingen—BW.
NAO—RBC. Willem II—Helmond.
District V. GVAV—Leeuwarden;
Achilles—HSC. LSC—Be Quick.
VeendamHeerenveen. Frisia
Sneek. r
District VI. JulianaMW. Mau-
rits—Limburgia. BrabantiaPSV.
WV—Bleijerhoide. Roermond—De
Spechten.
District II. 2 A. Overmaas—HW.
Coal—Fortuna.' ODS—Excelsior.
VFCVDL,CW-rSW.3C Excel
sior '20—Postduiven, H. v. Hdtelnd-
Spartaan '2ó, Leonidas—RDM. DHS
Martinit, VOC—DCL, EDS—Pech
vogels. 3 E. CKC—The Rising
Hope, Fluks—DDC, DCV—Zwijn-
drecht. 4 E. Lenig en Snel—Maas
straat. Rijswijk—DJS. USC—WIp-
polder. Delfla—DVK—Voorburg.
DVC—DHL. 4 G. Oud Beijerland—
Saturnus. D RL—Steeds Hooger.
DZB—Flakkee, Hion^St. Lodewijk,
SFGBloemhof. 4 H. HiHegers-
berg—GRV-Ajo, Hellevoetssluls—
DONK,. OVV—SIOD. 4 I Wit Rood
Wit—PFC. Dindua—Hlllesluis. St.
Volharden—Hermandad. Ursus—
Schiedam. 4 J. Het 'Noorden—FSV
Pretoria. Bolnes—HO'V. Belvédère
Transvalia. Dilettant—Zwervers.
Sunrise—Progress.
Urnamanie
De umaphielen hebben het gewel
dig gewonnen van de uniaphoben,
d.u>.s. e\j die. dol syn op stemmen en
op stembussen en, al dergclijlcc din
gen hebben hendie er bang voor
£(?7t met stukken geslagen.
Wij sijn vanmorgener direct op
■uit gegaan naar de verschillende lo
kaliteiten, waar men voor ruim een
jaar nog bliibbersoep placht «if te
dcelen, om te sten hoe het stond met
dc verlciezingsneigingen van oiike
brave stadgcnootcn. liet was eenvou
dig verbluffend. Toen in 1037 ruim
90*h blcclc te zijn opgekomen om de
verschoningsplicht cn-ook rijn stem
plicht na te leven, dachten -toy, dat
coo iets nimmermeer zou worden
overtroffen. Maar eooals - het cr van
morgen uitzag hij dc verschillende
urnen leek het wel, of top over de
90% opkomstwoede .zander, beleven.
Eet woord woede is niet overdreven,
cr hccrschte inderdaad stcmbnsmcde
Negen generaties, die nog nooit zoo
iets heerlijks hadden Jzunnen dóen
verschenen, gewapend met de nicest
zonderlinge identiteitsbewijzen, c-m
toch maar in een hokje te mogen
kruipen cn met dat grooto mooie
rijkspotlood dat eenc, kleine, geheim
zinnige witte stipje van 'den óf dp
uitverkorene huns harten te mogen
volsmeren met rood. Veel families
verschenen voor de lokalen en stel
den zich in rijen op cn het moet ons
van het hart, wijwisten niet dat
bepaalde vaders öergclijlce aardige
dochters hadden cn wij wisten ook
niet, dat die dochters al in den stem-
gercchtigdhciJslceftijd vielen,- want
gisteren nog gedroegen tj zich te
genover óns op de tram, als vijftien
en zestienjarigen. Maar nou ja, bij
de stembus vergeeft men iemanu al
les, behalve dat ie net op de verkeer
ds partij stemt. Foutenmalccrs van
vroeger stonden er met een gezicht
van dat rij het mt drommels goed.
zouden doen. Zij zouden wel min
stens SO hokjes rood maken, zoo 'niet
meerOok stonden er met opeenge-
sloten lippen cn wraaknemersgcricht,
vastbesloten vandaag hun gram te
halen. Ook ontbraken dc gebruike
lijke valrecpbekeerdcrs nietdie tot
op den stoèp van liet soepuitdeelings-
lokaal nog proselieten trachtten te
maken.
ln ieder geval, waar wij ook kwa
men, «jij ontdekten, dat derinds ne-
gen jaren opgekropte politieke Broei
vastbesloten was zich te ontladen
Men vormde queue en men hield
stijf geklemd in de handen rijn lid
maatschapskaart van .rijn kegelclub
of van_ rijn hcngelaarsvereeniging,
of wel 'rijn trouwboekje, om toch
maar die piech tige burcawneneexen
van ccn-tlag tc overhrifl'ett, dat men;
het recht had, zijn- vaderlandschc
recht, om zijn plicht te mogen" ko
men doen. De eenige,-die scheel keek
was tie stembus zelf. Zij wist niet,
hoe zij dat allemaal moest verwerken.
het huidige rantsoen, zoo verklaar
den de officieren, kan een mensch
hét, globaal geschat, zes maanden
'.uithouden/maar dé dood kan alleen
afgeweerd worden door geb ikma-
king :van particuliere voorraden en
den zv'f-tpn hand'''
ENKELE uren nadat dit blad
is bezorgd, zullen de uitsla
gen van de verkiezing be
kend" zijn. „Sweep-stakes" en wed
denschappen zullen kunnen wor
den afgerekend. Nieuwe kansbere
keningen zullen volgen. Er zijn
voor de kabineteformatie twee mo- -
gelijkheden. Beide zijn grootendeels
afhankelijk van de positie, die de
grootste twee partijen: de Katho
lieke Volkspartij en de Partij van
den Arbeid zullen innemen. e
Het meest voor de hand ligt een.
samengaan van Katholiek en Ar
beid. Zelfs bij de laagste schatting
van het aantal door deze beide te
samen te behalen zetels, komt men
eerder bij 60 dan bij 55. Een meer
derheid zullen zij hebben. De ver
andering van den naam der -Ka
tholieke'Staatspartij in Katnolieke
Volkspartij, de wonderlijke soms
letterlijke eenstemmigheid van een
katholiek programma en een pro
gramma van Arbeid, de houding
van vele katholieke intellsctueelen,
arbeiders en middenstanders, per
soonlijke en onofficieele" besprekin
gen tusschen de eerste vertegen
woordigers der beide groepen wet
tigen de verwachting, dat het voor-;
uitstrevend élement ia de; katho
lieke politieke wereld sterk genoeg
is om katholieke sanctie te krijgen
voor een krachtig progressief be
leid, als resultaat van cr- samen
werking Katholiek-Arbeid in par
lement en regeering.
De positie van arbeid Ln het par
lement zal van grooce beteekenis
zijn voor de ontwikkeling bij de
katholieken. Indien Arbeid de
grootste partij wordt of blijft, zal
de interne strijd bij de katholieken
tusschen conservatief en progres
sief in het voordeel van de laatsten
worden beïnvloed.Het lijkt para
doxaal, te verklaren, dat deze fac
tor zelfs van meer beteekenis zat
zijn dan de directe uitslag voor de
Katholieke Volkspartij zelf en de
schatting' van de verhouding tus
schen conservatief en progressief
binnen katholiek politiek verband.
.Indien, .deze,, paradoxale,,verklaring;,
juistis," is. daarmee "ook,, .bewezen,:
hoé - gemakkelijk dé katholieken
nog steeds" twee kanten uit kunnen,
met andere woorden hoe merk
waardig en - politiek- dubbelzinnig
de verhoudingen bij de katholieken
nog steeds liggen.
De andere mogelijkheid Js een
samengaan van A.R. en C.H. en
Vrijheid, een conservatief blok, dat
zelfstandig nog geen derde kan
bezetten, met de katholieken. Het
lijkt echter niet waarschijnlijk, dat
Witteman en Stokman hiervoor te
vinden zullen zijn. Dit zou een
voetval zijn voor het conservatis
me, die in breeden katholieken
kring niet aanvaard zal worden.
Katholieken, die misschien weifel
den of ze niet Arbeid zouden stem
men en hiervan weerhouden zijn
door de naamverandering van hun
partij, door het opnemen van so
cialistische elschen in eigen pro
gramma, door de" verklaring, dat
het dus ~hiët nöodig was'om, als
.socialist", iets anders dan katho
liek te stemmen, zouden hiermee
geen vrede kunnen hebben.
De mogelijkheden van een herstel
der coalitie en van een .nationaal
kabinet.liggen ver, de eerste nog.
verder dan de tweede. De katholie
ken weten, dat op vele practische en
op vele zeer principieele punten
(pro cessie vrijheid, gezantschap, ook
onderwijs) overeenstemming met
Arbeid mogelijk is en zelfs meer
voor de hand ligt dan niet de oude
coalitiegenooten.
Een „nationaal" kabinet wordt
ondanks de welluidende klank door
allen, die in staat zijn eên parle
mentair, op een meerderheid steu
nend kabinet te vormen, verworpen,
als een noodoplossing bij gebrek aan
beter. Degenen, die nu een natio
naal kabinet aanprezen ter wille -
van de rechten van minderheden of
ter wille van z.g.n. „nationale" bo
ven „partij-bepaalde" belangen,^
mogen bedenken, dat toen hun poli
tieke voorouders in staat waren
„zelf"te regeeren, zij dit gedaan
hebben en dit op principieele gron
den hebben gedaan!
Mr. H. WÏLLEMSE.
Een 1'. otter dams che minister kwijt
zich van zijn stemplicht. Trof. mr.
•i Lief tinck opr hét óogeniblik, dat
hij rijn bil jet. in .dc stembus van het
btircau aan den] Vredenhofweg
-deponeert.
