SOCIALISATIE NED. BANK
EN ANDERE BEDRIJVEN
Handhaving Nationaal wel-
vaartsplan en inkrimping der
overheidsbemoeiing
De koers inzake Indonesië
blijft gehandhaafd
v telefoon «moo
DE SCHIEDAMMER
REGEERING^VERKLARING KABINET-BEEL
Orde in den spellingschaos
Vredesconferentie op 29 Juli
Voor duizenden guldens
goederen gestolen
90 der dieren over
leefde Bikini
RED, EN ADM. LANGE HAVEN 141 SCHIEDAM
ABONNEMENTSPRIJS PEB - WEEK 11 CENT
PER KWARTAAL t 4.— LOSSE NUMMERS 10,w".
HET PARCDl
ZF.SDE JAARGANG NO. 154
ADVERTENTIES EN INLICHTINGENDIENST:
SCKIEDAMSCHESINGEL 41 ROTTERDAM
TELEFOON NRS, 254S0 EN 68300
POSTGIRO NO, 388G44
Bankier: AMSTERD. BANK TE ROTTERDAM
.VRIJDAG, 5 JULI 1946
Hedenmiddag heeft de minister-president dr. Beel in de
Tweede Kamer de volgende regeeringsverklaring voorgelezen:
Mijnheer de voorzitter, T
Het kabinet, dat ik hiermede de eer heb aan de Kamer
voor te stellen acht het zich tot een voorrecht aanstonds na
zijn optreden de volksvertegenwoordiging mededeeiingte
doen-van de beginselen, waarop het zijn beleid wenscht te
grondvesten. r-,
Het vorige kabinet, mijnheer de voorzitter, heeft bij zijn
optreden verklaard zijn werkzaamheden te zullen richten op
herstel en vernieuwing, en "onder de bezielende leiding van
zijn voorzitter, wiervik van deze plaats gaarne hulde breng,
heeft het inderdaad menige schrede op den weg naar dit doel
gezet.
Dit kabinèt beschouwt zijn optreden'als een teeke'n, dat
thans, ruim een jaar na de bevrijding, herstel en vernieuwing
voortgang hebben gemaakt in ons land. Voor het eerst immers
na zeven; jaren treedt thans een kabinet; op, dat wederom
naar normale constitutioneele gebruiken tot stand kwam. Ik
zou zelfs nog verder kunnen gaan. Voor het eerst sinds 1925,
toen, naar een uitdrukking in déze Kamer gebezigd, een oud
bestand ten val kwam, treedt thans eeh kabinet op, dat
wederom tot stand kwam in nauw overleg met die groepen
in de volksvertegenwoordiging, waarop het steunt.
voorstellen worden
WEERBERICHT
"UaatsclUk een
enkel regenbul
tje. Overdag wis
selende bewol
king, matige wes
telijke wind, niet
6 Juli: Zon op 4.29. onder 21.03.
Maan onder 0.37, op 13.10 (E.K.)
WATERSTANDEN ROTTERDAM
te ty 9.5«, 2e t(j 22.20 uur.
drijven zullen
voorbereid.
Ten aanzien van de verdeèling der
stoffelijke goederen gaat de regee-
rring uit-van een erkenning der hooge
waarde van den arbeidenden mensch
.en van het beginsel, dat aan lederen
burger- de .mogelijkheid tot arbeiden
alsmede» een redelijke bestaanszeker-
In zooverre dit kabii.jt de tradi
der goede verbindingen met een
vestigde meerderheid in de Ka,
uit den ouden tijd der parlement au
kabinetten weer opneemt, waarbij
het nochtans vertrouwt dat zijn be
leid veelal breeder instemming zal
verkrijgen.-- -beschouwt dit kaMoeU
.zijn optreden.als„e.en h..ex.s.t,e.Uvan_j^heidMt3ckomeL""'D£r'-regeer ing-rzlet dit'
-een-vorm,- die in ons constitutioneele
leven' tot-sterke - regeeringen placht
te leiden.- Naar den vorm derhalve
een uiting van herstel beschouwt dit
kabinet zichzelf echter naar den in
houd als een uiting van vernieu
wing. Het oude bestandheeft plaats
gemaakt: voor. een nieuw, dat over
eenkomstig den wensch, door de
meerderheid van het Nederlandsche
volk bij de verkiezingen van de
Staten-Generaal .uitgesproken, een
vooruitstrevend karakter draagt.
Dit kabinet, manheer de voorzit
ter, stélt zich' ten doel alle krachten
waarover! het Nederlandsche volk
beschikt, te richten op een zoo snel
en zoo volledig mogelijk herstel van
onze volkswelvaart, de stoffelijke
zoowel als de geestelijke, en op een
zoo rechtvaardig mogelijke verdee-
ling van en een zoo gelijk mogelijke
toegang tot de stoffelijke en geeste
lijke goederen, waarvan het bezit de
welvaart dergemeenschap bepaalt.
OPVOERING DER PRODUCTIE
Herstel van de stoffelijke welvaart
zal, moeten geschiedenin de eerste
plaats door de opvoering van de
nationale productie, welke voorwaar
de ls voor. het bereiken - van. een
hooger welvaartspeil.. Behalve aan
voortbrenging voor de binnenland-
sche markt zal bijzondere, aandacht
worden besteed aan de productie
voor export en het leveren' van
diensten aan het buitenland, waarvan
de mogelijkheid tot haodhaving van
den noodzakelijken invoer afhangt.
Daarnaast staat een krachtige-voort
zetting van den wederopbouw, tn
het bijzonder in de geteisterde ge
bieden. De regeering acht het nood
zakelijk ook aan het herstel van de
- 'vaart krachtige leiding te geven.
^elding In .dier voege, dat de re
geering, voorgelicht door een voor
bereidend en advlseerend planbureau,
in nauw overleg met de volksverte
genwoordiging richtlijnen zal aan
geven, samengevat tot een nationaal
welvaartsplan, volgens welke het
herstel der welvaart zal worden na
gestreefd mede door bü de uitvoe
ring het volle profyt te trekken van
de zelfwerkzaamheid van individuen
'en groepen, wier activiteit de regee
ring zich voorstelt zoo krachtig mo
gelijk te bevorderen.. Dit .zal baar
-tevens de gelegenheid verschaffen om
waar: mogelijk de rechtstreeksche
overheidsbemoeiing, die onder den
druk der omstandigheden van de
laatste Jaren sterk was toegenomen.
Ingrijpend In te krimpen en mede.
aldus den grondslag te leggen voor
een gezondmaking der financieele
positie van den Nederiandschen staat"
Op deze gezondmaking zal het stre
ven der regecring ernstig zUn ge
richt. Daar by zal - werden voortge
bouwd op de. reeds getroffen en
voorbereide maatregelen op monetair,
budgetair en fiscaal terrein.
Mede in verband met de' centrale
positie van de Nederlandsche Bank
ten aanzien van het credietwezen zal
haar socialisatie worden bevorderd.
Nopens de socialisatie van .andere
daarvoor blijkens in te stellen onder
zoek in aanmerking komende bc-
niet 'enkel als voortvloeiende uit den
eisch van" socialerechtvaardigheid
maar tevens als voorwaarde voor het
behoud,;van ons democratisch staats-
'bestel. Haar. voornemens tot, het be
vorderen van een opvoering der pro
ductie bieden haar voldoende moge
lijkheden tot: het in belangrijke mate
verruimen der werkgelegenheid. Aan
'den eisch,'. het verschaffen, van een
redelijke bestaanszekerheid, stelt zij
zich voor te voldoen door een con
structieve loon- en prijspolitiek, als
mede-door een uitbreiding der sociale
verzekering, waarbij ih het bijzonder
de oudersdomszorgde aandacht zal
hebben Tenslotte stelt de regeering
zich voor overal waar bijzondere
omstandigheden zulksnoodzakelijk
maken, ook bijzondere maatregelen,
ter verwezenlijking van het beginsel
der gelijkheid van lastenen gelijk
heid van kansen te treffen. Daarbij
denkt deregeering in het bijzonder
aan de beschermingvan het groote
gezin.
Gestreefd zal wórden, naar X verste
viging vah:-de. positie van den land
bouw en tuinbouw onn. door ratio
nalisatie van product en afzet, waar-
- bij .1 bevorderd dient te - worden, dat
aan. het. kleine boeren- en tuinders-,
bedrijf een ^economisch, verantwoorde
grondslag wordt gegeven.
Geestelijke welvaart
Stoffelijke welvaart, mijnheer de
voorzitter^kan .naarde overtuiging
van deze regeering een volk niet we
zenlijk gelukkig maken, wanneer zij
niet steunv^op geestelijke welvaart.
Ook daaraan stelt de regeering zich
dus voor bijzondere aandacht ,te be
steden. Daarbij gaat zli uit van: de
gedachte, dat een oplossin# vah7 de
geestelijke moeiiykheden, waarmede
onp .valk .te kampen heeft, 'i slëchfe:
kan worden gevonden wanneer-men
•uitgaat van de zedelijke beginseleh,
die aan onze beschaving .ten gronde
slag liggen en zonder welke geen
goed geordend gemeenschapsleven
mogelijk is. Dat Is de erkenning; .dat
het christendom voor zeer groote
groepen van ons volk.de bron
waaruit zij hun geestelijke krachten
putten en welks zedelijke normen-
doorvele aanhangers van andere; dan-
christelijke overtuiging everiêens-
worden aanvaard.
Op dien grondslag stelt 2U zich
voor een versterking van het gezag,
een herstel van de diep geschokte
publieke moraliteit, een wettelijke
zoowel als sociaal-economische er
kenning van de hooge waarde van
het gezin en een vernieuwing van
hec onderwijs waarbij de versterking'
van het. besef van de waarde der
geestelijke en zedclUke beginselen en
normen - waarover ik zoo /even*
sprak - voor individu en' gemeen-:
schap, de; karaktervorming, dé '^es
thetische vorming en de staatsbur-'
gerlüke vorming sterker dantot dus-
ver het geval Is op den voorgrond
zuil en" treden. 'Xj-,:.i
Zij stelt zich .ook voor,.; deze,-
geestelijke goederen alsmedé^öé'
cultureele goederen, waarover' 'ons
volk nog steeds beschikt, zoo;,aIge-:
meen mogelijk, onder meer- door
steun aan cultureele Instellin-i
gei en organisati.es van cuJtureele>
en - Jeugdvormenden aard, toeg^n-,
kelijk te maken." Aan de ernstig::
gesch o kte volks gezon dhe id zal volle
aandacht worden gewijd-
Bij dit alles, mijnheer de voirzit-
ter, mag het staatkundig leven niet
buiten, beschouwing1 blijven. -j:-J
Ook daarover heeft deze régééring
1 zich bepaalde beginselen tot" richt-
snoer gesteld. Voor wat aangaat: onze
betrekkingen met het buitenland is
zij zich ten volle bewust van het
groote belang voor het Koninkrijk*
der Nederlanden, om zijne positie in
internationaal verband in de komen
de jaren te bevestigen tn overeen
stemming met de beteekents van bet
rijk In en bulten Europa. De regee-
ring zal met kracht hare hulp.blijven'
geven aan de organisatie ea. de ont-.'
wikkeling van de Vereenlgde Naties;-'
Met. kracht zal-,worden voortgeweT»c;
aan den opbouw van een effectieve
strijdmacht ter zee en in de lucht,
welke bescherming van de nationale
en van de internationale rechtsorde
ten doel heeft.. Reeds werd -opge
merkt, mijnheer devoorzitter, .dat
de regéerïng zich ten'aanzien, van ,de
uitvoering harer economische ën van
zelfsprekend ook van hare sociale
plannen op het-standpunt- stelt, dat
de sterk .- toegenomen overheidsbe
moeienis geleidelijk zal. -moeten
plaats maken voor de zelfwerkzaam
heid van individuen van lagere, met
publiekrechtelijke - bevoegdheid om-
kleede organen, waarbij nóchtans er
voor;-.dient te worden gewaakt, dat
reeds vanaf de eerste voorbereiding
van de regelingen derbedrijfsorga
nen het algemeen belang en waar
hóodig de algemeen leidende taak der
overheid tot' gelding komt. Deze op
vatting huldigt dé regeering ook,
voor andere terreinen dan het soci
aal-economische. Haar beleid zal er
op gericht zijn In ruime mate gebruik
te maken van de mogelijkheden, die
onze grondwet te dien aar zien reeds
bevat.-
Grondwetsherziening
Daarnaast' stelt zij zich voor zoo
spoedig mogelijk een algeheele her
ziening van de grondwet, tc doen
voorbereiden, welke ojh. .gericht Is
op een verdere uitbreiding van die
beginselen, alsmede op.de erkenning.
,van de rechten der burgers, aange
duid in wat hiér v66r werd opge
merkt over de verdeeling. van de
nationale welvaart.
Indonesië
Ik kom thans tot het punt, dat
in de laatste maanden aller gedach-
Bet vUegdelcschip Karei Doorman op de rivier, begroet door stoom-
fluiten en een juichende menigte.
Wetsontwerp bij de Kamer ingediend: ééne,
één o, geen ch na s en facultatieve
naamvals-n
De Vries en Te Winkel
als grondslag
Ingediend is een ontwerp van wet,
inhoudende „voorschriften met be
trekking tot de schrijfwijze van de
Nederlandsche taal".
Hot wetsontwerp bepaalt o.m. dat
de officieelé Spelling van do Neder-
lantlsche taal -bij algemeenen maat
regel van bestuur wordt vastgesteld
én "gevolgd in alle van de ministe-
rieele departementen, autoriteiten,
colleges en ambtenaren uitgaande, in
het jNedcrlandsdi gestelde," stukken.
De instellingen van openbaar, zoowel
als" van gesubsidieera bgzonder ou
derwijs volgen de offieïeele spelling.
Er is een vaste commissie van.ad
vies inzake .dé.',- schrijfwijze van de
Nederlandsche taal, bestaande uit 7
léden. ,-v -
1 De commissie7 brengt advies uit
omtrent uitvoering en toepassing en
omtrent ontwerpen tot wijziging vau
deu bovenbedoelden algcmccncu
maatregel van bestuur.
Het einde van een .nisstand
In zijn toelichting op het wets
ontwerp zegt dc minmtcr o.ra. het
volgende:
'■„De Teden, waarom bijgaand ont-:
worp - aan de goedkeuring der Sta-
^rtm-OencTaal:' wordt ..^onderworpen is:
tweeërlei.
Vooreerstbedoelt dit ontwerp een
einde te maken aan den door ieder
veroordeelden misstand, dat over
heid en onderwijs niet dezelfde spel
ling volgen..
Tontweede yrordt hierdoor ge
streefd naar oen regeling in dezen,
die voor Nederland en het Ncrler-
iandscli sprekend deel van Belgie
dezelfde is. V
Wie dit .doei: wil - bereiken^ moet
bereid zijn tot eeh compromis. De
spelling- ecner taal kan niet de uit
komst zijn van de strakke doorvoe
ring van bepaalde wetenschappelij
ke beginselen. Zij heeft, rekening te
houden met- een reeds bestaande tra
ditie en .moét. tegenstrijdige opvat-
tingen kunnen verzoenen.
Daarom is de schrijfwijze van De
Vries en Te Winkel als grondslag
aanvaard van den ^algemeenen
maatregel van bestuur, v artikel 1
van het ontwerp bedoeld, en is bü
dt afwijking daarvan naar een re
geling 'gestreefd, waarbij tegen- en
Triëst wordteen onafhankelijk en vrij gebied
onder toezicht van den Veiligheidsraad
Geen verstikking der
Ita.iaansche productie
De ministers van buitenlandsche
zaken van de groote vier hebben
den datum van de vredesconferentie
vastgesteld op 29 Juli, aldus bericht
Keuter ujt zeer gezaghebbende bron
Het plan voor de. regeling van
het internationaal bestuur. over
Triëst, dat door de conferentie van
ministers te Parijs is aanvaard en
dat de eerder voorgelegde plannen
van Molotof en Eidault in zich be
sluit, „ts alsvolgt:
:Ete ministers.vanbuitenland
sche zaken komenovereen, dat
een vrij gebied >ah" Triëst,^^;lxnet'
inbegrip van het gebied ten Wes
ten -van de'in het'Pransche plan
j; voorgestelde lijn - vanafDuino tot
'ten Zuiden van Clttanova, wordt
Ingesteld
De onschendbaarheid en de on
afhankelijkheid vah dit vrije ge-
bied zal verzekerd worden, door
denVeiligheidsraad der. V.N,
Er zal een Speciale commissie,
waarin vertegenwoordigers van de
vier groote' mogendheden,, in den
Veiligheidsraad worden benoemd,
om. na overleg met Joegoslavische
en Itaiiaansche vertegenwoordigers,
bij de: vredesconferentie der 21 ver
eenlgde naties aanbevelingen om
trent het bestuur van het gebied te
doen.
De minister van buitenlandsche za
ken der Ver. Staten^ Byrnes, heeft
een compromisvoorstel betreffende
do Italinanschc herstelbetalingen aan
ziju coilega J9 doou toekomen. -
Bymes stelt voor, dat de Sovjet
unie van Italië goederen tot een be
drag' van 100.000.000 dollar zal .ont
vangen.
Het - herstelbetalingscom;jrorn(is
van Byrnes doet, verder het -voor
stel, dat Italië aan Griekenland en
Joegoslavië inplaats van herstelbe
talingen afstand van grondgebied
zou kunnen doen met dien ver
stande, dat laatstgenoemde landen
onverminderd tot een zeker percen
tage aandeel zullen krijgen v^ix de
Itaiiaansche vloot, zulks bij het
vredesverdrag te bepalen.
,Dë vitale: clausule., van hetAmerï-
kaansche voorstel., is -de concessie aan
hét -principe vau Molotof,- die gedu
rende alle discussies over de Italiaan-
fscbé': herstelbetalingen aandrong op-
betaling aan de Sovjet-Unie üit: de
loopendc - productie.Tezelfdèftrjd
tracht het eeu limiette.'it'ellenaan
den omvang van dergelijke betalingen
door .het 'opnemen van eerdere, voot-
stellcn 'yan Pransche zijde over- eeii
moratorium voor Itaiiaansche-"beta-
lingeh,..Ook wordt het plau yau Byc-
nes beschouwd .als een pogmg. om het
verstikken van de Itaiiaansche :ïoo-
pende productie te vöörkomen.
Het Amerihaansche cpmpromlBvoor-.
stel werd met eenige wljzagingcn on
aanvullingen door de vier ministers
geaccepteerd. Dc betaling der
100.000.000 dollar zal over zeven
jaar loopcu'; gedurende de eerste
twee betalingsjaren die na ecu
driejarig moratorium aanvangen
zullen geen betalingen uit dc op
brengst der ïtaliaanscho productie
pisvats hebben.
voorstanders eener meer ra-cale
wijziging elkaar kunnen vinden,
mits zij bereid zijn ter b*~?iking
van de bovengenoemde doeleinden
eigen voorkeur te laten varei.
Dit is ook het geval geweest in
den boezem der NedcrlandschBel
gische commissie; welker rapport ten.
grondslag ligt aan den algemeenen
maatregel van bestuur, in artikel 1
bedoeld.
-Bovenbedoelde commissie ..komt
ïn naar rapport tot de volgende spel
lingsregels:
1. Spelling van de heldere ee in
openlettergreep. Do voorstelling vyu
dezen klinker door enkele e blijft
behouden, pok in uitgangen als
-eelen, -ecren en -eesche.
2. Spelling van' de heldere oo in
open lettorgrèep. Deze wordt voor
gesteld. [door .o, ook op het eind van
een woord. Vódr ch blijft de oo ge
handhaafd.
3. .Spelling van de klank s. De
geen klank vertegen woo rdigendo ch
na s vervalt. Dc spelling -isch blijft
echter behouden.
4.De buiging van een,geenen
de bezittclyko voonmnm woorden
blijft fueultaticf en verwacht wordt,
dat de buigingsuitgangen geleidelijk,
geheel zullen verdwijnen. Staande
uitdrukkingen als „Huro Majesteit"
blijven gelmndhaafil.
5. De z.g.. ,.naamvnls•n/, wordt
over de geheele lini'o facultatief'ge-
steld. Do vraag of er geen toestand
vau anarchie.zal ontstaan beant
woordt do commissie ontkennend.
Overgangsbepalingen
1, De commissio sfcelt»vöor een
afzonderlijke commissie te benoemen,
voor de spelling van aardrijkskundige
namen. Wel heeft de commissie vast-
gesfceld,-dat de bnmoh van steden enz.
buiten Nederland en België, waar
voor het Nederlandse!: een eigen
vorm heeft, de regels 1—3 volgen
(dus: „"Wenen", „Parijse").
:2. Geslacht en voornaamwoorde
lijke aanduiding; oudenaamvals-
vormen.
Met betrekking tot het geslacht
en. de voornaamwoordelijke aandui
ding der zelfstandige naamwoorden
ten gespannen houdt: n.l. de her
ziening van de positie van de over-
zeescbe staatsdeelen en vanhun.
verhouding tot Nederland.
De regeering. blüft zich stellen op
den grondslag der koninklijke rede
van 7 Decemher 1942. De daarin
aangegeven richtlijnen zullen echter
in haar uitwerking aanpassing tae-
hoeven aan de veranderde omstan
digheden. Aan de bireen te- roepen
rijksconferentfe zal de regeerings
verklaring van 10 Februari 1946, als
bevattende het kader waarbinnen
.ook de huidige regeering bereid.ïs
tot de regeling van een nieuwe
staatkundige verhouding te komen,
worden voorgelegd.
;Ten aanzien van Oost-Indië
streeft de regeering er voorts naar,
voor de uitvoering van de taak van
het opperbestuur in dat rijksdeel
voor den huidigen nw-><rslïjd.
:m,a;w."totdat een nieuwe rechtsorde,
Waarvoor het koninkrijk dé verant-
woordeliikheld zal kunnen dragen,
'kan worden gevestigd, een voor deze
periode geëigend bestuursorgaan te
vormen. Hiertoe wordenvoorstellen
lontworpen.;
- Ten aanzien van West-Indlë zal
het, naar .de regeering. vertrouwt,
mogelijk blijken om voor Suriname
en de Nederlandsche Antillen bin
nen het huidig grondwettelijk ver
band reeds tot een aantal voorloo-
pige herzieningen te komen, die
aan dedaar heerschende verlar is
be\Tediging zullen schenken.
- De regeerlng._ ts. zlch den ernst van
het Indonesische-probleem ten volle
bewust,nochtans vertrouwt zij, dat
een vredelievende oplossing daarvan,
welkehet welzijn zoowel van het
■Indonesische, als van het Nederland
sche volk, alsmede van alle andere
^bevolkingsgroepen, zal dienen zoo
spoedig als- maar mogelijk
is, medé dank zij eonerzljds de al
oude .banden en anderzijds het ook
hier,;, levend begrip voor den drang
naar: zelfstandigheid,.- zal kunnen
worderi verwezenlijkt en hierdoor
ook de gezamenlijke taak van alle
staatsdeelen in de internationale sa-
1 menleving weer zal kunnen worden :-i.
opgenomen en vervuld...
Dit, mijnheer de voorzitter, zijn de
beginselen, waarop de regeering haar
beleid wenscht te bouwen. Zij heeft
gemeend niet In nadere concretisee-
ring harer plannen voor de komende
zittingsperiode te moeten treden,
omdat de plechtige opening dezer-
zitting op 23 Juli a.s. baar daartoe
de gelegenheid biedt.
De Karei Doorman
"V:/.: binnen.
Voor de eerste maai in de geschie
denis is een vliegdekschip een Neder
landsche haven binnengeloopen en
Schiedam heelt da primeur. Het is
de „Karei Doorman", genoemd naar
den gesneuvelden sebout-blj-nacht
van dien naarr., die hedenmorgen om
streeks u uur onder commando van
kapt. ter zee A. de Booy uit Ply
mouth aan de werf van Wilton-Fije-
noord te Schiedam ls gearriveerd. Op
verschillende plaatsen langs de rivlei*
■waren de menschen satimgestroomd
om het schip te bekijken. Sleepboo-
ten in de havens lieten de stoomflui
ten blazen, welke groet door de Karei
Doorman werd. beantwoord.
Wie van een mooi schip houdt, zal
door het uiterlijk van de Karei Door
man niet worden bekoord. Hel- im
posante 170 m lange vllej'dek over-r
heeTscht het geheele aanzi van het
schip. Een slanke cominandotoren
steekt langs de zijde omhoog. Een
schoorsteen ontbreekt. Langs de
boorden staat op talrijke bordessen
het .luchtdoelgeschut opgesteld
De Karei Doorman, die door de l>i-
gelsche marine in bruikleen is afge
staan. zal als oefenschip dienen. Het 5
werd tn 1943 door de echtgenoote van
den toenmaligen Brltschen minister
van Buitenlandsche Zaken, Anthony
Eden, te water gelaten en ged iopt
met den naam Nair. Het heelt een
waterverplaatsinrg van naao torn een
di elmotor geeft het een snelheid
van 17 mijl, te weinig voor een
'jnoedervllegdekschip waarom ook
de twee nieuwe vliegdekschepen, die
de Nederlandsche marine zal krijgen,
veel sneller zullen zijn.
De Karei Doorman kan ongeveer
24 vliegtuigen meenemen. De volledi
ge bemanning zal uit 700 koppen be
staan,' waarbij 250 man bedieningsper
soneel voor de vliegtuigen.
Nadat de Karei Doorman bij Wil-
ton-FJJenoord zal zijn grepareerd.
keert het schip naar Plymouth terug,
waar o.m. de vliegtuigen Fairy
Fireflies aan boord zullen worden
genomen. Daarna zal de Karei Door
man begin September naar IndSë wor
den gedirigeerd.
Op de kade, waar zich een groot
aantal familieleden der opvarenden
had verzameld, was de commandant
van de marine te Rotterdam kapt.
lt. ter zee Van Straelen aanwezig. Ook
bevond zich de kapt, lt. ter zee Gos
lings, de eerste officier van de Karei
Doorman onder de belangstellenden,
die de interessante aankomst van het
schip hebben bijgewoond.
en het gebruik van genitief vormen
heeft de commissie de principes vast
gesteld volgons welke zli zicli deze
quaestie deukt te regelen.
Een; vaste en, levende onderschei
ding dér niet onzijdigezelfstandige
naamwoorden is gelegen indo wijze,
waarop deze pronominaal worden
anngeduldl Een aecl wordt aangeduid
met -hq, waaTbij het.Jae.wttel^ke. ?5.i n. -
~bèhoórt,- het; andere - met-zij -/haar)
..Dieusvolgens -onderscheidt "de- oom-
missie do zelfstandige naamwoorden,
zoover deze niet onzijdig zijn,in de
volgende gToepen
a. Zelfstandige naamwoorden,
waarmee pronominaal hij én zijii eor-
r09póndeeren, terwijl - de begeleidende
woorden ^facultatief) 3e naamvals'n
aannemen. Deze znwJ zullen ia dn
samen te stellen woordenlijst worden'
aangeduid als ml.
b. Die, waarmee zij en haar cor-
respondeeren, terwij! de begeleidende
woorden de naamvals-n niet kunnen
aanaemen (in de woordenlijst, aan
geduid, als vir).
e.Enkele groepen' vanzelfstan
dige naamwoorden met dubbel ge
slacht.
De knoeierijen bij de H.A.R K. berecht
Tegen magazijnchef
één jaar geëischt
Rotterdam; Vrijdag
Zooals wj] in een deel onzer
edities van gisteren reeds berichtten,
stonden voor de Arr. Rechtbank al
hier terecht zeven leden van bet
HA..R.K.-personeel, beschuldigd van
diefstal van reliefgoederen. In totaal
werden 3084 stuks goederen ont
vreemd. Ongeveer duizend stuks zijn
bij de verschillende verdachten in
beslag genomen. Getuige Werner,
ambtenaar bij de Voedselvoorziening
te Tilburg zeide, dat hij wel toe
stemming had gegeven om het per
soneel van kleeding te voorzien,
maar hij erkende, dat M. veel. te
ver was gegaan. Ruilen van klee-
dingstukken was nooit door hem:
toegestaan; Getuige v. d. Berg, in
specteur van de H.A.R.K. zei ook,
dat het personeel op bescheiden
schaal goederen mocht uitzoeken,
maar Inj erkende, dat men daarin
veel te ver is gegaan. De magazijn
meester vooral. Get. had het volste
.vertrouwen In hem en liet alles'aan
hem over. Hij geloofde niét dat'Ml
kwade bedoelingen had met dé ach
tergehouden kisten, die na de ont
ruiming van het magazijn op een
apart zoldertje gevonden werden, op
welk zoldertje alleen M. en" zijn
vrouw toegang hadden. Getuige B.
J. Oosterheert, directeur van Sociale
zaken te Dordrecht legde soortge
lijke verklaringen af.
Alleen bij gebleken noodzakelijk
heid en hoogen nood had hij toe
stemming gegeven het personeel van
goederen te voorzien. Ook zijns in
ziens had M. zich veel te veel toege-
eigend. Het is nooit de bedoeling ge
weest, de geheele familie van een
personeelslid van goederen te-;voor
zien.
Directeur Sengers,; daarna als ge
tuige gehoord, legde eensluidende
verklaringen af.
De officier, Mr. C. W. baron -ran
Dedem eischte tegen den magazijn
chef M. wegens verduistering 1 jaar
gevangenisstraf met aftrek van het
voorarrest. Hlema werd de zitting
geschorst.
In de raiddagzitting stonden de
overige 6 verdachten terecht, t.w.
ML's echtgenoote, Maria J. M L.,
de zusters F., C. A. v. d. W.t allen;
kantoorbedienden, Jos. P-, magazijn
bediende en K. J. F.,' eveneens werk
zaam geweest in het Hark-magazjjn.
Bij al deze verdachten werden thuis
veel meer goederen, afkomstig 'van
de H.A.R.KU aangetroffen, als'
waarop zij redelijkerwijze recht
hadden kunnen hebben. Een der
zusters F. had b.v. 29 japonnen in de
kast hangen. De verdachten zeiden
allen, dat zij slechts gebruik hebben
gemaakt van de vergunning, iedere
week 1 stuk mee naar huis te mogen
nemen. Vaak hielpen zij kennissen
en familieleden die in nood verkeer
den. De president noemde ..het een
schandaal, zooals de verdachten te
werk zijn gegaan. Voor een waarde
van duizenden guldens is bü hen
aangetroffen. De getuigen verklaar-'
den ook thans, dat het nooit de be
doeling kan zijn geweest toestem
ming te geven tot 'het toeëigsnen
van dergelijke hoeveelheden rel'ei-
gpederen.'.y/-/;.,,,
Mr. Van Dedem eischte tensiolts'
tegen Jos. P. 1€ maanden mét aftrek
van het voorarrest; tegen Maria J.
M. L., de echtgenoote van den roa-
gazijnchef M., 5 maanden;, de ge-,
zusters F., leder 6 maanden: K. ,J.,
F., 8 maanden 'en C.' A. v; d. W. 8
maanden, met aftrek van het voor-
arrest.7:
Geleerden aan boord van de Ap
palachian hebben bekend gemakt.,
dat ongeveer 90" van de diereu
op de schepen in de lagune van
Bikini de explosie der atoom v
overleefd heeft. Hun. toestand be-
gint echter achteruit te gaan."Van
150 varkens en 150 geiten zijn
slechts 10 van iedere catagorie on
middellijk gedood. Van de 3000 .t-
ten zijn; er - 300 doodgegaan. ™en
varken aan boord van den kruiser
Sakawa, die 24 uur na de explosie
zonk, bleef leven. Enkele uren na
het zinken van den kruiser tg
men hem frenetiek zwemmen. Men
heeft het dier nu onder observatie
gesteld.