i
SCHACHT; VON PAPEN EN
FRITSCHE VRIJGESPROKEN
Doel is een karakteristieke
stad te bouwen
DE SCHIEDAMMER
Belgrado teekent niet
Vier punten van bëschuldiging
Seyss-lnquart schuldig op
drie daarvan
In '47 twintigduizend
huizen,
Wat zei de dominee?
WED. EN ADM. LANGE HAVEN 141 SCHIEDAM
ADMINISTRATIE: TELEFOON 6MM
REDACTIE: TELEFOON W30S
ABONNEMENTSPRIJS PER WEEK >1 CENT
PER KWARTAAL tLOSSE NUMMERS i 0.09
ZESDE JAARGANG NO. 228
ADVERTENTIES EN INLICHTINGENDIENST:
SCHIEDAMSCHE3ENGEL ROTTERDAM
TELEFOON NBS. 13420 EN 63300
POSTGIRO No. 338614
Bankier: AMSTERD. BANK TE ROTTERDAM
DINSDAG 1 OCTOBER 1946
Vrijgesprokencn zijn
reeds ontslagen uit
gevangenschap
- - Vanmorgen- vroeg "hébben" allé
klaagden-stuk voor-stuk hun-von
nis vernomen. Van dit von
nis wisten 58 menschen af die
onder, een specialen eed van stil-:
zwijgen stonden en die den laatr
sten tijd In volledige afzondering
liebben doorgebracht; het waren
de 8 rechters met hun plaatsver
vangers, de vertalers en de typ'.s-:
ten zij allen hadden hun taak
vrijwillig op zich genomen.
Een groot aantal buitenlandsche
autoriteiten woonde de laatste
Neurenbexgeruren bil. om. de Ne
der landsche minister- van Justitie.
Nieuw recht geboren
Het was voor de wereld een
groote dag, want met het vonnis
over de 21 nazi-bonzen en hun
organisaties is een nieuw recht
geboren, krachtens hetwelk staats
lieden cle een oorlog ontketenen
als gewone misdadigers kunnen
worden gestraft. Neurenberg
heette die geboorteplaats voor.
heel het Westen en Tokio zal het
zyn voor het geheele Oosten.
Ieder woord van 30 September
en 1 October 1946 weerspiegelde de
strengheid van Jacksons slotrede
van den 26sten Juli 1.1. toen bij
zelde: „Alle beklaagden zijn schul
dig en geen hunner, kan zich ver
schuilen achter onwetendheid ot
achter de dictatuur dien hU zelf
heeft helpen uitroepen. Met een
teutoonsche furie hebben allen
moedwillig alle wetten en alle
grenzen overschreden van de hu
maniteit. Zij zijn chanteurs en
gangsters geweest zl) hebben de
ondenkbaarste oorlogsmisdaden be-
gaan en de gruwelijkste misdaden
tegen de menschheld". En aldiis
veroordeelen Amerika, Sovjet-Rus
land, Groot-Brittannlë en Frank
rijk hen. mede namens alle andere
landen die door Hltler-Duitsch-
land besprongen zijn
Geallieerde militairen schatten het
aantal Joegoslavische troepen ten
oosten van de Morgan-lijn .in Isme
op bijna 14 divisies, het dubbele van
het aantal geallieerde troepen aan
den anceren kant van de grens: de
Joegoslavische verklaring dat Joego
slavië de overeenkomst t.z. Triest
weigert te onder teekcuen zou kun
nen lelden tot versterking van de
geallieerde strijdkrachten, die Tnëst
bewaken.
KardelJ verklaarde namens Bel
grado: De westelijke mogendheiden
willen hun wil opleggen aan het
Joegoslavische voik en de bevrijding
verhinderen van het buitenlandsche
- juk van een belangrijk deel der
Slovcensche en Kroatische bevol
kingen. -
WEERBERICHT
Aanvankelijk op vele
plaatsen mist of laag
Hangende wolkenban
ken. Morf en overdag
bij let* toenemenden
wind tusschen Oost en
Zuid op meerdere
plaatsen doorbrekende
zon en tijdelijk stijging
van temperatuur. Geen
neerslag van. beteeke-
nis.
October:
sy>n up 6.43.uur; onder 18.19 uur.
Maan onder 21 43 uur; op 14.24 uur.
WATERSTANDEN ROTTERDAM
le tü 8-14 uur; Ze Ui 24.36 uur.
alles aan in een houding die er
op wees dat zij gedeprimeerd .waren
en die heel erg verschilde van de
gepleizlerde laatdunkendheid waar
mede zij in. November 1045 voor
'het .veerst.lin .de. .beklaagdenbank
verschèrieri-MisschletT' begrepen zij
voor het eerst, dat. het heuscn
ernst was en dat het om him leven
ging en" dat niets hen meer kon
redden.
Binnen en buiten
Meermalen ging er een siddering
door de tjokvolle zaal. Ieder woord
was reeds eerder gehoord en was
reeds vele malen door de .interna
tionale pers voorbereid, toch klonk
hetweer. alsnieuw. 'v,
„The man in the.street" trok zich
van alles niets aan. Werelc .rdcel
noch het laatste contact met. de
halfgoden van het Hitlerlaansche
tijdvak beroerden zUn ziel. Er was
extra haring op de bon te kragen
in Neurenberg, en dat vond de
Duitschers van het najaar I94u veel
belangrijker. r
Schuldig zijn,:
Direct schuldig zijn, zeide rech
ter Lawrence de S-S,, de S,D, en
de Gestapo met hun leden en vele
leden van de S.A. en het opper
bevel. Hitler voor alies alleen ver
antwoordelijk te stellen; Is: onzin,
want 1«U kon In ztfn eentje geen
aanvalsoorlog voeren, maar Hitier
ging1 evenmin vrvj-uit als staats
hoofd, want het hoofd van een
staat die het Internationale recht
schendt is ook schuldig en wie zjjn
schermende doeleinden uitvoerden
■zijn', ook schuldig.;7.v
iAgressie én misdaad
V Niet' alleen rechter "Lawrence las
de beschuldiging voor,ieder, half
üur laseen andervan de vier;
hoofdnaties; ook rechter Donnedieu'
(Frankrijk).
De bezetting van Oostenrijk en
Tsjecho-Slowakije was schermende
agressie geweest, zelden zij. Ën de
Lnvasle3 tn al de kleine West-
Europeesche landen ln Polen, op
den Balkan en ln Sovjet-Rusland
waren- aanvalsoorlogen geweest en
daëen van agressie waarbij het
eene verdrag na het andere was
geschonden Aile daaruit voortge
vloeide daden .waren oorlogsmis da-
ben''geweest, begaan in koelen
bloede. De namen Lidice(TsJ,. si.)
en O rad our (Fra.) weerklonken, en
Nederland kan daar Putten bij-:
voegen.
Het uithongeren, de gaskamers
ln de kampen, de slavenarbeid van
vijf millioen weggevoerden: niets
Hedenmorgen is te Neurenberg hét .vonnis tegen de fndi-
viduëele verdachten uitgesproken.
De 4 punten van beschuldiging luidden:
1 Samenzwering tegen den vrede.
2 Misdaden tegen den vrede en voorbereidingen tot den
aanvalsoorlog.
3 Oorlogsmisdaden.
4 Misdaden tegen de menschheïd.
Goering, Von Ribbentrop, Keitel, Jodl, Rosenberg en Von
Neurath werden schuldig bevonden op'alle vier punten.
Streicher is schuldig bevonden-alleen op punt vier, Frick,
de voormalige minister van Binnenlandsche Zaken, is schul
dig bevonden op 3 punten, Kaltenbrunner is schuldig be
vonden op de punten 3 en 4, Frank op de punten 3 en .4,.
Seyss-lnquart is schuldig bevonden op de punten 2, 3 en 4
van'de aanklacht, doch niet wat betreft deelneming 'aan het.
plan tot den oorlog, Hess is schuldig bevonden op de punten
1 en 2; Doenitz is schuldig bevonden op de punten 2 en 3,
Speer op de punten 3 en 4, Raeder op de punten 12 en 3,
Bormann (bij verstek) op de punten 3 en 4. Funk op de
punten 2, 3 en. 4, Sauckel op de punten 3 en 4 en Baldur
von Schirach op punt-4.
Vrijgesproken zijn: Schacht, Von Papen en Frïtzsche.
Deze drie zijn door het tribunaal reeds ontslagen uit ge
vangenschap. Behalve de drie genoemden zijn dus alle
beschuldigden schuldig verklaard.
Maandagmorgen 10 uur 4 minuten begon de Eng-elsche rechter
Lawrence met de voorlezing van.de acte van beschuldiging tegen de 21
nazi-kopstukken te Nearenberg. Als eerste was grootadmiraal Doe
nitz binnengeleid, met evenveel voorzorgsmaatregelen als waar
mede heel Neurenberg was afgezet, en waarmede de inhoud van
liet 250 pagina's en 35.000 woorden tellende beschuldigingsdocument
was geheimgehouden lot op het laatste oogenblik.
De beschuldigden hoorden dit
In de. memorie van toelichting
op de begrooting 1947 van openbare
werken en wederopbouw .wordt ojn.
meegedeeld, dat in verband met de
in voorbereiding zijnde „financie
ringsregeling. nieuwbouw 194G",
welke ten. doel heeft de particuliere
bouwnijverheid aan den gang' te
helpen en zooveel mogelijk testf-
muieeren ut van uitgegaan Is, dat
met behulp van deze regeling in
1947 20.000 woningen zullen worden
gebouwd. Het ligt in de bedoeling,
ter tegemoetkoming in" eventueele
exploitatie-tekorten, gedurende een
.aantal Jaren jaarljjksche bijdragen
toe le kennen van gemiddeld 800
per jaar. -
Voor 1947 wordt gerekend op den
bouw van 500 landarbeiderswonin
gen, tegen een gemiddelden prjjs
van 7000.—.
SKÏÜS-1NQOAUT, voor het wéreid'l
gericht schuldig bevonden.
werd 'bij' de 'vernietigende veroor
deeling overgeslagen, en liet top
punt van alles: de uitroeiing der;
Joden; in Auschwitz alleen' zijn
meer dan 2>/z millioen Joden ver
moord. v
Het klonk alles zeer hard, doch
het was volkomen objectief. -
Goering en'ztfn bewakers bleven
In de lift steken, zoodat hfj bijna"
te Iaat in de zaal met de 545 loe-ri
hoorders binnenkwam. Hess werd
onwel en moest worden wegge-
bracht.
Na Malino Bangka;
De drie leden van de Commissie-'
generaal zouden hedenochtend vroeg11
naar Pankalpinang vertrekken.
Tijdens de lunch, die ln de appar-
tementen van lord Klllearn werd
gebruikt, heeft men aangelegenhe-,
den besproken, die" ln verband staan,
met het bijeenroepen van de eerste*
samenkomst van de Commissie-ge
neraal. en een Indonesische delega-;
tic, waarbij aan lord. Kllleam hel-,
voorzitterschap is aangeboden.
De opening van de conferentie te
Pangkalplnang op Bangka. betee-:
kent de vervulling van de wensch*
vande Nederiandsche regeermg.
zooals zU tot uitdrukking .is ge-,
bracht op de conferentie te Malino,
toen daar de toekomstige politiek
van Indonesië metzijn minder
heidsgroepen in de bevolking; be1-
sproken werd. Evenals op de confe
rentie te Maljno vormen bespreking
gen waar' uitdrukking gégeven~'zai;
kunnen worden aan. de wenschen.
het hoofddoel en niet het nemen
van besluiten.
De delegaties worden gevormd
door 6 Arabieren. 32 Chlneezen en
39 - vertegenwoordigers yande asso
ciatieve groepen (b.v. de Indone-.
szsch-Europeescbe' Vereeniglng én de
Vrouwenunie), enz.
Dr. van Mook zal vergezeld worden
van. 6 adviseurs, terwijl, zijn secre
tariaat uit 6 leden zal bestaan. H°t
ligt in de bedoeling om eerst de
politieke kwesties;'j te regelen, een
procedure, die op de conferentie te
Malino als de meest' effectieve is
bevonden.^: - :-r'
Meer Britten naar
Griekenland
- Naar aanleiding van ongeregeld
heden in het gebied van de .Vardar
(rivier in Macedonië); zouden nieuwe
Bntsehe versterkingen naar Grie
kenland gezonden ..worden; - Verschil
lende eenheden zouden te Saloniki
aan land gezet worden, teneinde ds
mogelijkheid van afsnijding der
Britsche troepen van noord Grieken-
1 and door oen 'operatie van. de
streek van dén berg, Olympus uit,:
te verhinderen. Het', zenden van
deze versterkingen zouin! het Brit
sche kabinet r- heftigen tegenstand
van zekere.zijden hebben ontmoet,
Veldmaarsch. Smuts
in da Staten-Generaal
Ontvangst op I I October in de
Ridderzaal
De minister-president van de
Unie van Zuid-Afrika, veldmaar
schalk Smuts, zal bjj zjjn twee-
daagsch bezoek aan Nederland, door
het parlement worden ontvangen,
vermoedelijk op 11 October des
voormiddags 11 uur5in de Bidder
zaal. Het ligt ln de' bedoeling, dat
de voorzitter der Vereenigde Ver
gadering der Staten-Generaal,
prof. mr.K. Kranenburg,' een be-'
groetingsrede zal uitspreken/ waar
op veldmaarschalk Smuts,,zal. ant
woorden:: -r r v-^. •••?-"••
Des middags om 3 uur zal de heer
Smuts aanwezig zUn in een open
bare bijeenkomst der Kon. Ned.
Academie van Wetenschappen te
Leiden, waar dc president der aca
demie .prof. mr. E. M. Meyérs, den
hoogen gast zal begroeten. De veld
maarschalk zal hierna een rede
uitspreken. -
Bezoek aan Walcheren
Nader vernemen 'wij nog, dat
veldmaarschalk Smuts 9 October in
den'ioop van den morgen hier te
lande zal aankomen. Op dien dag
zal hij bij de koningin ten paleize
Soestdjjkhet noenmaal gebruiken.--
In den namiddag van dienzelfden
dag zal de Zuid-Afrikaansche lega
tie ln het kasteel Oud-Wassenaar,
alwaarde veldmaarschalk 2al lo-
geeren, een cocktailparty aanbie
den. Donderdag 10 October bezoekt
de veldmaarschalk het eiland Wal
cheren, van waaruit'zijn voorvade
ren in 1692 de groote reis naar hun
nieuwe vaderland Zuld-Afrika heb
ben aanvaard.
Te Goes zal dien dag het noen
maal worden gebruikt. Des avonds
biedt de regeering ln Den Haag
den veldmaarschalk een diner.aan.
Het nieuwe Rotterdam
Uitbreiding afhankelijk van economische
ontwikkeling
Ten aanzien van dt toekomstige
ontwikkeling van Rotterdam kan
men verschillende verwachtingen
koes'cren, ir. C. van Traa, „de
man" van het stadsplan Is optimis
tisch gestemd, hoewel hij terdege re
kening houdt niet mogelijke tcrug*
slagen .ln de economische expansie
Van onze stad. Er zijn nog tat van
^onberekenbare factoren, waarvan weJ,
„reeo der. voornaamste- is, hoe het
Dultscbe achterland zich ln de tiaas-
te toekomst zal, ontwikkelen. Daarom
zal er bij den wederopbouw niet van
.^worden uitgegaan,-dat Rotterdam een
enorm groote stad-wordt met meer
dan een millioen Inwoners. Het'doel
Is thans, zoo snel mogelijk een gaaf
geheel In beperkten vorm tut stand
-te- brengen. In - de eerste Instantie
wordt gerekend met een stad van
circa 700-000 Inwoners. Oia de vol
tooide kern heen, kunnen dan op
een later tijdsrlp al naar gelang der
-behoefte, andere eenheden w den
aangelegd.
Zooals verwacht, ztjn na de goed--
keuring door den gemeenteraad, nog
tal van wijzigingen" ln het basispl-m
aangebracht. Het. spreekt welhaast
vanzelf, dat deze veranderingen niet
uitsluitend de vrucht zijn van over-
■peinzingen van Ir. van Traa cs.,'
doch het resultaat van voortdurend
contact tusschen bouwers, architec
ten en gegadigden. Het doel Is Im
mers een karakteristieke stad te bou
wen, waarin de wenschen van velen
vorm kri;gen, doch ook zoodanig, dat
een bevredigend, samenhangend ge
heel wordt verkregen. Onze stad zal
op democratlschen grondslag worden
opgebouwd en meor dan tot dusver
het geval is geweest, zal hiermedo
door de.ontwerpers van het stads-,
plan rekening worden gehouden.
Wijzigingen
.'.Enkele van de voornaamstever-
anderingen, die inmiddels ln het oa-
slsplan zijn aangebracht: liet Beurs
plein wordt beknopter van uitvoe
ring door de oostelijke rooilijn lOT
meter naar voren te verleggen. De
opzet van het plein zal echter groo-
tendccls gehandhaafd moeten blijven,
met het oog op het gevarieerde,
enorme verkeer, dat het plein te ver
werken zal krijgen.
- Het Van Hoger.dorpspleln wordt 80
MJ 70 ln plaats van ïoa bij ïoo meter.
De Bijenkorf zal helaas moeten ver
dwijnen daar het plein anders le
veel het karakter van een wegkrui-
slng zou krijger..
De uitvoering van de spoorweg
plannen voor Rotterdam zou zeven
jaar vergen. Het eerst zal begonnen
worden met den bouw van het
nieuwe station en het Rutte-vJaducU
-(.•Verblijdend was ir. van Traa's1
mededccling. dat van 'demping van
den Weatcrsingel ts afgezien, met het
oog- op de waterberging in- onze
stad. Het landschappelijk karakter
van den singel zal evenwel meer aan
de moderne omgeving moeten wor
den aangepast.'. :-"''c
Het ligt niet ln" de bedoeling; het
maken van kostbare noodgebouwen
te stimuleeren. De nieuwe bioscoop
„Lutusca" zal over vijf Jaar moeten*,
worden afgebroken, daar zij .juist'op
den geschetsten weg van station naar
Westerelngcl. is gebouwd.
Een Zesjarenplan
ontworpen
Het Centraal Planbureau heeft
ecu „raamplan" voor zes jaar op
gesteld, betrekking hebbende op de
geheele herstelperiode van ons. land.
Het plan zal hét; karakter van een
taakstelling: dragen; het is daarom
niet zeker,Wdat de verwachtingen
in vervulling'; zullen gaan. Speciale
aandacht Wordt gewyd aan produc
tie, uitvoer en soberheid. Wij komen
op dit plan uitvoerig terug.
S.D.-spion krijgt levenslang
'"Sv1 h?; Rotterdam. Dinsdag
Het Bijzonder - Gerechtshof alhier
veroordeelde gisteren. Petrus Moei-
ker, die als lid van Groep 10. splon-
nagediensten had verricht ^waar
door een aantal Illegale werkers te 1
Meerkerk ln nanden, der Duitschers
viel, tot levenslange gevangenis
straf.Recht van cassatie werd hem
verleend. -
De leden van Groep 10 P, O, J.
Meijer en P.,H.'Meijer, werden ver-
oordeeld tot tesp, 8 en 12 jaar ge
vangenisstraf, .met aftrek van het
voorarrest. De eiich luidde resp,
10 en 15 jaar,
De moordaanslag op de Lek
Do Arrondissementsrechtbank alhier
veroordeelde vanmorgea den21-jari
gen J. S. en den M-Jaiigen A. H.,
beiden -wonende te- Nieuw Lekker-
land, wegens poging tot moord op den
gymnastiekonderwüzer P. de Jong,
dien zij ln een roeiboot op de Lek
met,hamerslagen hebben willen duo
den, leder"tot zes. jaar gevangenis
straf. De vrouw van De Jong, de 24-
Jarige D. H. werd wegens medeplich
tigheid aan- de moordpoging even
eens tot zes jaar veroordeeld. Tegen
elk der verdachten was tien Jaar ge-
eischt.
Prins Bernhardt tó Parijs V;
gedecoreerd
Gisterochtend heeft, Prins Bom
hard te Parga het Grootkruis van het
1-egiocn van Eer uit handen van den
Prïuischeu minister van het leger,
Michelct, ontvangen. Tovcns werd döj
prins het Eransche oorlogskruis uit-;
gereikt.
Vervolgens reed do prins haar. de
Qruii d 'Oreer, waar minister Bidauit
hom een diner aanbood.
Bcp van Klaveren keert
huiswaarts
Bep van JvJavc-'en, dio kort voor
don oorlog naar Aroerika vertrok en
sinds 3941 in Australië alB sportin-
etructcur by do Nedcrlandscho lucht-
strydkmchten dicudo, zal vermood©*
lijk in da loop van deze. maand gede
mobiliseerd worden. In November
hoopt Van Klaveren met zijn vrouw
naar Nederland te komen.. Naar wy
vernomen is Van Klaveren van plau
hier nog eonge malen in bokswedstrij
den uit to komen.
De situatie om de st. Laurenskerk
is het onderwerp van een nieuwe
studie, door de geprojecte-rde be
bouwing rondom de kerk. velen niet
heeft bevredigd.
Verschillende ln bet basisplan op
genomen stralen, zooals de Binnen
weg. zijn thans recht getrokken. De
Goudscbesingel zal niet langer een
deel zijn van de noordelijke afbake
ning van de stadskern, doch een
krachtige, rechte weg worden tn het
totaalbeeld van de stad. Een tweede
gebouw van de Industrlestichlng zal
aan den singel verrijzen.
De westelijke rand van den Cool-
slogel maakt nog het onderwerp uit
van studie en proefnemingen. Go-
dacht ls aan een lageren voorbouw
van winkels met daarachter hoogere
en duurdere panden, doch deze pro
jectie voldoet niet geheel ten aanzien
van het ontworpen plein vóór het
raadhuis.
Wanneer en waar zal met den
bouw van de stadskern begonnen
worden? De enorm gestegen bouw
kosten. thans tenminste reeds 3,14 x
zoo hoog als ln 1933, houden voorals
nog een snellen wederopbouw tegen.
Wel zal er een proef in het klein
worden genomen om hieraan de kos
ten en problemen van het geheel te
kunnen toetsen, doch het heeft er
veel van, dat ln de eerstvolgende
jaren het initiatief tn handen blijft
van individueele bouwers, die de
hooge bouwkosten durven riskceren
en kunnen dragen.
Maar ln leder geval, aldus de heer
Van Traa. zullen de Rotterdammers
ln i9so bij wijze van spreken, strui
kelen over de bouwerijen ln hun
stad.
Informateur" voor den
rechter
Gedurende den geheelen bezet
tingstijd had de thaus 61-Jarlge
W.. C. .Moeling, houder van een in
formatiebureau, den N.S.B.-er
C. Versfeit Inlichtingen verstrekt
over de politieke gezindheid van
vele vooraanstaande Rotterdam
mers. Versfeit gaf de rapporten dan
door aan den S.D., van welken
dienst hij agent was.-De rapporten
leverde Moeling af aan de loketten
van het informatie-bureau ,„Uni-
taa" waarvan Versfeit de chef was.
Het personeel van „Unitas". had
echter weldra in de gaten dat de
inlichtingen, die Moeling. verstrek-
te; voor Versfeit" privé, bestemd wa-"
ren. Ook merkte men dat Versfelt
ze doorgaf aan den S.D. Het perso
neel ging er toe over de brieven van
Moeling open te maken en sommige
voor de betrokkenen gevaarlijke
rapporten te vernietigen.
ïn Januari 1943'had de Kriminal-
Sckretar Simon, Moeling- opdracht
gegeven kerkdiensten te bezoeken
en rapport uit te brengen over het
geen de voorgangers op den kansel
.zeiden.
Gisteren, op de zitting van het
Bijzonder Gerechtshof alhier, waar
verdachte Moeling terechtstond,
verklaarden vier getuigen,, allen. In
dienst van „Unitas", dat zij de in
lichtingen van Moeling gelezen
hadden en uit vrees voor kwade ge
volgen sommige brieven ./hadden
vernietigd. Verdachte beweerde niet
geweten r te hebben dat Versfeit
N.S.B.-er.was, hetgeen mr. Donker,
de advocaat fiscaal, wel zeer vreemd
vond voor een informateur vari.be-'
roep. Iedereen wist n.l.dat Vers-
felt.al jaren lang het N.SJ3.-speldje
droeg. r-v
Met het inlichtingen verstrekken
over vooraanstaande Rotterdam
mers meende verdachte geen kwaad
te doen en de rapporten over de
breeken zeide- hij gefantaseerd, te
hebben. Ook dit trok mr. Donker
in twijfeL „Er is één verzachtende
omstandigheid" aldus de advocaat
fiscaal in zijn requisitoir.
„Als je altijd in andermans vuil
zit te wroeten want dat is hét-
voornaamste werk der „informa
teurs" dan voel je niet meer dat
het vuil is".
Rekening houdend met den leef
tijd van verdachte eischte mr. Don
ker 5 jaar gevangenisstraf met af- -
trek van het voorarrest en ,het ver=
bod om ooit'meer een informatie
bureau te exploiteeren.
Het kruidenschip is er weer
Het Canadeesche bruidenschtp
„Lady Rodney" geeft weer acte d°
presence in de Rotterdamsche ha
ven. Het is gistermiddag weer ge
arriveerd en wacht opnieuw op een
400-tal bruiden van Canadeesche
soldaten, niet alleen uit Nederland
maar ook uit andere West-Euro-
peesche landen. Zaterdag zal het
schip met zijn lieve lading ver
trekken.
Zr. üuidekoper, die Prinses Juliana
tn 'verband met de te verwach
ten bljjde gebeurtenis cal verplegen.
Geen wapenstilstand
De onderhandelingen tot net be
reiken van een wapenstilstand in
Indonesië zijn voorlooptfi mis
lukt. Niettemin zullen do besprekin
gen tusscüen de J •tierlandsche en oo
Rcpubiikelnsehft «.UegaUe Inzake het
tot stand brengen van een staatkun
dig accoord spoedig beginnen. Men
meent, dat een wapenstilstand wel
wenscheUJk, maar niet beslist nood
zakelijk is voor het openen van da
politieko onderhandelingen. Dit moge
waar zijn, maar een goed begin is het
ln elk geval.niet.
De gevechtshandelingen, die vrijwel
onafgebroken voortgang vinden tus
schen de Nederiandsche en de Kepu*
blikelnsche. troepen ook al bestaat
er dan officieel geen oorlogstoestand
geven beide partijen onophoudelijk:
aanleiding tot scherpe en bittere cri-
tiek op eikaars gedragingen. De we-
derzijdscho verwijten dreigen de ver-
blttering aan beide kanten telkens
grooter te maken en er wordt zeker
geen rieer door verwekt, die geschikt
is om het bereiken van een onder
handelingsresultaat te bevorderen.
Alles dient dan DOk gedaan te wor
den om dit voorioopige échec onge
daan te maken. Een onderzoek van
de vier punten, die oorzaak waren
van de mislukking der wapenstil
standsbesprekingen, Is daarom op
ziju plaats.
Om te beginnen verlangde de Re-
publikeinsche delegatie, dat dc wa
penstilstand niet alleen voor Java en
Sumatra, maar ook voor BalJ, Rornen
en Zuid-Celebes zou gelden. In deze
gebieden bestaat! echter geen front-,
noch een demarcatielijn, diu beide
partijen duldeljlk van elkander
scheidt. Er wordt daar op meer of
minder intensieve wijze een guerilla
gevoerd, waarby de Republlkelnsehö
parttsanen 'zich midden in het Ne
deriandsche gebied bevinden. Hoe
men daar ooit een wapenstilstand
zou kunnen sluiten, waarbij de status
quo gehandhaafd zou kunnen wor
den, is olet duidelijk. Eéa van beide
partijen zou deze gebieden volledig
moeten ontruimen. Van Nederiand
sche zijde zou men daar bezwaar
legen maken op grond van het feit.
dat men er een overheerschende mi
litaire positie Inneemt De RepubUek
van haar kant zal waarschijnlijk
evenmin iets voor een dergelijke con
cessie gevoelen, indien er althans
geen conpensaties tegenover zouden
staan.
Het tweede punt, dat moeilijkheden
opleverde, zijn do troepentransporten
uit Nederland, die de Republiek ge
staakt wenscht te zien. Nederland
staat echter voor het probleem, dat
de 20.000 man Britsche troepen In
donesië ontruimen cn uiterlijk 30 No
vember a.s. vertrokken zullen zyn.
Indien de wegtrekkende Brltteo niet
vervangen worden, zou men verschil
lende belangrijke bevolkingscentra
geheel ven bescherming moeten ont-
blooten. In de gegeven omstandighe
den zou dat - tot bloedige gevolgen
kunnen lelden. Men denke slechts
aan de tragische gebeurtenissen, die
•zich ln December van het vorige Jo-»r
to Batavia hebben voorgedaan. An
derzijds kan men zich voorstellen, dat
de Republiek weinig vertrouwen tn.
een wapenstilstand kan. hebben,-In
dien de tegenpartij hem mag gebtu-
ken om baar positie belangrijk
versterken.
Het derde geschilpunt vindt ztjn
crund ln de bezwaren, die de Repu
bliek heeft tegen het gebruik van
Japanners voor burgerlijke en mili
taire doeleinden door de tegtnpar.ij.
Men kap op Java dagelijks Japanse e
krijgsgevangenen bezig zien met het
laden en lossen van schepen, het
transport van vliegtuigbagage. h--t
reparecren van asfaltwegen e.d Hat
is moeilijk te begrijpen waaróm ca ar
bezwaar tegen gemaakt zou moeten
worden. Dat Japanners door het N--
derlandscne of geallieerde opperbe
vel vooi1 militaire doeleinden tegen
de Republiek gebruikt zouden wor
den. 13 tot nog toe rtoor gencr,..«l
Spoor steeds ten stelligste ontken
indien men deze beschuldiging van
Republlkelnschc zijde nJettem n
staande wil houden, dan maakt' tnc.i
heel Nederland nieuwsgierig naxt i*
bewijzen, waarmede zij gestaafd be
hoort te worden
De vierde twistvraag betreit o-
blokkadc van Java door de Neder
iandsche marine, waardoor ce schee-,
vaart tusschen Java en Sumatra en
het rfjksvervoer van Java naai Ma-
uoera Inderdaad onmogelijk wordt
gemaakt. Het Is niet goed in te' zien.
waarom cr.cn onzerzijds geweigerd
hpeft deze blokkade op te geven
Juist op dit punt, waarmede o.e *>et
stuiten van den hongersnood op Ma-
doera gemoeid Is, had men zich van
Nederiandsche tijde ongetwijfeld een
verzoenend geb3ar kunneo veroori
ven. Voortzetting van de blokkade,
legt Nederland Immers een zware
verantwoordelijkheid tegenover ce
hongerende bevolking van Madoera
op de schouders.
Het militaire uitgangspunt, dat bij
de wapenstiJstandsondcrhandehngen
heeft voorgezeten, blijkt oorzaak van
de mislukking te zpn geworden Men
heeft nu het verstandige besluit ge
nomen. do wapenstilstandsbesprekin
gen aan de komende politieke onder
handelingen te koppelen, waardonr
de militaire zaken, die tennauwste
met politieko strijdv-agen verbonden
blijken te zijn. door oe polltic» bctian.
detd en tot een goed einde gebracht
dienen te wcuden. Laten wij hopen,
dat de politici daar meer succes mee
zullen hebben dsn de generaals
PiETER ~T HOEN.
Koningin eind October
naar België
Officieel' werd Maandagmorgen
te. Brussel bekendgemaakt, dat
koningin Wilhelm (na eind October
een officieel bezoek aan Brussel .zat
brengen.
Dit bezoek, zoo zeido een officiec-
le woordvoerder der regeertng, ia
bedoeld als siting ran danit roor de
hulp, die na de bevrijding door
België aan one land Is geboden.
Overval op wapendepot^
Naar wij vernemen zullen ruim
twintig verdachte betrokkenen van
den voornoemden aanslag op bet
wapendepot van de gezagstroepen
te' Hoek van Holland op 31 October
voor de Rotterdamsche rechtbank
terecht staan. De tenlaste legging
luidt: „deelneming aan een veree
niglng, die tot oogmerk heeft het
plegen van misdrijven tegen per
sonen cn goederen". Zooals wfj in
dertijd reeds zelden. 2»u het motief
van den aanslag zijn geweest do
ontevredenheid over het massaal
loslaten van politieke delinquenten
