tküttïity
GEZAG VAN DE REPUBLIEK OVER
JAVA EN SUMATRA ERKEND
LIJDENSGESCHIEDENIS VAN HEX BUREAU
NATIONALE VEILIGHEID
Drie beschuldigingen jegens
kolonel mr. Einthoven
ONDERZOEK
GEBODEN
SAMENWERKING TOT VESTIGING VAN
DE VS. VAN INDONESIË
DE SCHIEDAMMER
Onderzoek-DeGeeris
voltooiing nabij
Resultaten van Cheribon openbaar
-
Et SO. EN ADM. LANGE HAVEN 111 SCHIEDAM
ADMINISTRATIE; TELEFOON 83300
- HEDAÖTIE: TELEFOON 6C50J
ABONNEMENTSPRIJS PEH WEEK 31 CENT
PER KWARZAAli t i.~ LOSSE. NUMMERS 10.0»
HEI PAROL
ADVERTENTIES EN INLICHTINGENDIENST:
SCHIEDAMSCHESINGÉL 42 - ROTTERDAM
TELEFOON NHS. 23430 EN BgHtt
POSTGIRO NoiWMM
Bankier: AMSTERD. BANK TE ROTTERDAM
ZESDE JAARGANG NO. 269
MAANDAG 18 NOVEMBER 1940
DE lijdensgeschiedenigvMHetBureau Nationale Veilig-
heid thans in liquidatie begon reeds .in Londen,
waar het Bureau Inlichtingen -onder: majoor'; latêr-
oy ersté S o rn-e rzijn/. informatief^ orii
1 de^ regeering te doen ^efodven-, dat de geest in hetjbezetté
Nederiand' geIij k! gestel d kon -wórden met dien van den CXD/:
j (iet. Nederlandsche volk. zou genoeg hebben-.„yrirrparjemên-
tarisme en democratiè. en om een sterk centraal gezag vra
gen" onder directe verantwoordelijkheid van de Kroon.
Achtergrond van de
„zaak Sanders"
„Deze B.L-heeren", aldus het
rapport-MatthiJsen, „ztfn nog
„steeds aan. bod. De topleiding van
het Bureau* Nationale- Veiligheid
CB.N.V.) heeft er met gelijke on-
- deskundigheid als het-BX, en met
dezelfde knoeierige middelen, naar
gestreefd' een ;technlschen dienst
\te misbruiken om een persoonlijke
en reactionnaire politiek te steu-
nen'\'V-- f-p''?.-;:
Het rapport komt tot drie conclu
sies en beschuldigingen: Y
L v Mr. L. Einthoven, oad-hoord-
commlssaris van politie teRo^er-
dam en oud-lid van het drieman
schap der Nederl. Unie, mist' als
leider van het B/K-,V. „zoo ongeveer
alle kwaliteiten"- ;v
2. Dezelfde kolonel Eln'hoven zon
er met grooten Uver het B.N.V-
voor hebben gespannen .om tot
eiken prijs de taéere» K. Vorrlnk;
en F. Goedhart (Pleter. 'fc Hoen) re
compromlttecren.-
3. Dezelfde kolonel Einthoven - ton
den heer Sanders, .het hoofd van
de voornaamste onderardeellng-van
het B.N.V.. den Opsporingsdienst
voortdurend met alle middelen heb
ben tegengewerkt om hem ten.
slotte, onder onmiddellijke verant
woordelijkheid van den mlnlster-
president, In. een val te. lokken,_v
- Heeds de opzet van het B.N,V. leid
de tot chaos: tn den majoor G., dien
kolonel Einthoven zich meende te
herinheren' als' een man van Y den
geheimen dienst vori vóór den oorlog.
Mr, L. Einthoven W. Sanders
werd per ongeluk een oud-boek
houder van de A.K.U. tot leider van
den Opsporingsdienst benoemd
Deze had dus geen flauwe notie
van opsporingswerk, maar men zou
hem over 'n paar maanden wel f,weg-
werken";
De organisatie en coördinatie van
de verschillende diensten ia nooit
veel verder gekomen' dan een haastig
krabbeltje, met potlood op papier
V-geworpen.
Tegenstel I i rigen
Ai spoedig traden de tegenstellingen
tusschen kolonel Einthoven en den
heer Sanders aan den dag - v-*
Sanders beschouwde lederen vijan--
delijken agent, als eerf anderdeeltje
van een grodt apparaat,-.Soms.:duurt
het -maanden, voor een verdachte be
gint te praten. maar men mOest ge-
duld hebben en alles ulteenrafelen
tot. In finesses Slechts op die wijze
kon men een nauwkeurig beeld ont
werpen van de organisatie, die vóór
en tijdens, den oorlog In Nederland
..bad gewerkt.
De kolonel echter was er-slechts
op bedacht, zoo snel mogelijk verlost
te worden van de arrestanten van
BNV Daartoe gelastte hij, bulten
Sanders om. de arrestanten niet een
summir proces-verbaal over te dra
gen aan den procureur-fiscaal zonder
proces-verbaal.:, van getmgen-verhoo-
ren. maar met een lijstje van.te hoo-
ren getuigen De P H A moest de
zaak dan maar '..rondmaken"
Men maakte er den kolonel opmerk
zaam «>p. dat getuigen In spionnage-
zaken meestal zélf verdachten zijn,
zoodat de P R A -rechercheurs dan op
BNV-terrctn zouden komen ..Ik gé-
last het zoo", was het antwoord
De kolonel, aldus het rapport, legde
een .onbegrljpelljken afkeer aan den,
dog van hei napluizen van voor-
oorlngscbe sptonnageverblndingen- en
dat. terwijl de „Canaris-menschen".
weet op belar.gtuke posten In Dultsch
land zitten en een aanzienlijk aandeel
hebben in de leiding van de Chris
telijk Democratische Partij
Een bepaalde O D-groep lanceerde
he, praatje, dat Sanders communist
was QtJ collega's en autoriteiten be
gon Sanders daar last van te krijgen
en hU verzocht den koldncl tn te
grijpen, die zulks'weigerde Hij wel-,
gerde ook valsche beschuldigingen.
Jegens Sanders In bepaalde bladen
geuit, te weerleggen Personeel, door
Sanders weggezonden wegens Incor
recte uedraglngen, werd aangesteld
op het kabinet van den kotoneL, of
bU de personeelsrecherchc.
Het rapport noem* allerlei voorbeel
den van gevallen, die er toe leidden,
dat uie-ï den kolonel zooveel mogelijk
jutten l,ci werk van den Opsporings
dienst ging houden: ..Men kon den
leider noch bij het werk noch bij de
menschen. die er voor staan moesten,
vertrouwen-'
Tot zoover de eerste beschuldiging:
WEERBERICHT
WISSELENDE BEWOLKING
Matige, vooral aan de kust tijdelijk
krachtige wind, tusschen zuid en
west, wisselende bewolking met
plaatselijk enkele buien. Weinig ver
andering In temperatuur,
zon op s-07 our; onder 16.41 uur.
WATERSTANDEN ROTTERDAM
Xe tij 1.34 uur; 2e tU 13.41 uur.
de incompetentie van-mr.: -Einthoven.
Nu de tweede beschuldiging: mr.:
-ELnthoven's pogen - om de heeren
Vorrlnk en Goedhart 'te 'compromit-
teeren. Y
Het rapport-Matthljsen deelt mede,
dat de heer Sanders ,,een brief Je In
handen kreeg, waarin de S 'D-man
Grothe verklaringen aflegde over
een „verdadhte houding", dié de
heer - Vorrlnk ln het concentratie
kamp zou hebben aangenomen Daar
de heeren Vorrlnk. en Sanders be
vriend Vzljn.f.-gaf- laatstgenoemde dit
epJstël correctheidshalve door aan
'zijn superieur, kolonel Einthoven.
.die* geneigd bleek zich door de ver
klaring: van den S. D-man te laten
Imponeêren, evenals door sdortge-
--UJke verklaringen van de SD-ers
Vlebahn en 'Rflhl. ,die den;i heer
Vorrlnk' zelden te verdenken van
samenwerking met den SD„- De
verdenkingvan deze. SD:,ers baseer
de zich overigens'uitsluitend-op de
omstandigheid, dat het hun ln de
'bezettingsjaren door de Duitsche
autoriteiten ln Den Haag verboden
'was. zich met Vorrlnk te bemoeien
Sandera wees er kolonel Eintho
ven op, dat dit Hasgsche verbod,
polltle-technisch heel gewoon was
geweest: als dg leldJng'van den SD
vorrlnk zeU naging, kon zij niet
hebben, dat haar actie doch plaat
selijke SD-groepen werd' doorkruist.
Kolonel Einthoven wilde hier
echter, niet van hooren en toen hij
kennlg kreeg van het-, verhoor van
twee SD-mannen. die van Vorrlnk
en Goedhart beweerd hadden, dat
zij na hun arrestatie een aantal
kameraden hadden verraden, was
hij opnieuw uitdrukkelijk nenelgd
hieraan geloof, te. hechten, hoewel
de heer Sandera hem onder bet oog
had gebracht;' dat .men SD-handlan-
gers kon -laten verklaren wat men
wllde,-;,ea/dat-xb.v^i,V.oiTtok7^rtegeliJ k-
-met al zijn kameraden was' gearres'
'teerd 7.door"" toedoen van - Van'-deE-
Waals, voorwien de gevangenen-
groep'geen geheimen had.
Het rapport beschuldigt kolonel
Einthoven er dan van:
1. dat hU opzetielUk naar Dnlt-
schers zocht, die bezwarende
verklaringen over Vorrlnk c.s-
konden afleggen;
2. dat Raufer geprest Is valsche
verklaringen tegen Vorrlnk af te
T leeeen: 7.
3. dat de voornaamste Neder,
landsche spion, Van der Waals,
aan Sanders en zijn afdeeling
werd' onthouden, daar kolonel
Einthoven nog altijd d« hoop
koesterde, van Van der Waals
compromltteerende verklaringen
over vorrlnk los ie krijgen:
4. dat zekére C-, wegens zwen
del en onbetrouwbaarheid door
Sanders verwijderd, doch door
den kolonel '.gehandhaafd, thans
mede is belast met de ondervra-
ging van Van der Waals.
Tevens beschuldigt het rapport
kolonel Einthoven er van tosschen-
beide te zUn gekomen, toen Sanders
plannen maakte Arnold Meyer te
arresteeren
;;i^Dc«urnentatié^materiaai:
^t^«-eh' de cluplrcaten '-
Toen tot 'liquidatie van het BNV
was besloten, bracht de heer San
ders op 7 Aug.'J.i. 'n reorganisatie-
rapport uit aan minister Be el. waar
in hij voorstelde, dai de waardevolle
documentatie van het B N V zou
worden overgedragen aan de Bij
zondere Afdeeltng de»- Rljksrecher-
che. opdat de prosecutle iroortgang.
zou kunnen vinden.
Toen de liquidatie afkwam, werd
deze door kolonel Einthoven echter
aan anderen dan san den heer San
ders opgedragen.
Het personeel wilde mede deswege
in staking gaan, waarvan de heer
■Sanders het terughield. Daarop gin
gen de ontslagbrieven' aan hei per-
soneei rond; bijna alle veteranen
moesten er uit. zoodat eenlge hon*.
derden ambtenaren opeens maar
moester zien onder dak te komen
Op dat oogenbllk ging kolonel Elnt-
hoven zeven weken .met vacantle.
'Al; met al voelde, het personeel*
van het B N v zich "zoo gegriefd,
dat een onderhoud werd gevraagd
cn 'ook verkregen met (toen nog)
minister-president Schermerhom
■Voorcl de Opsporingsdienst d!e voor
het meerendee] b't oud-Illegalen en-
oud-polItieke gevangenen bestond,-
was zwaar getroffen, .pldus de dele
gatie. (Minister Schermerhom ,was
belangstellend, maar van re^ia 'rer
s uitat envan het onderinouu rept het;
rapport niet;
Hei rapport-Matthljsengeeft dan
een vloed van bijzonderheden over
de beschuldiging aan 'f adres van1!
den heer Sanders, dat deze .dupli
caat-dossiers zou hebben .vervreemd
Daar de heer Sanders zag aankomen.
dat het documentatie-materiaal .van
het BNV. verloren zou, gaan want
eerst moest het wordèri overgedragen
aan hel dlreetoraat-^cneraa)* voor
Bijzondere Rechtspleging en na ll-
quldatie daarvan pas aan 't depar
tement van Justitie had hij met
medewerking van .eenlge autoriteiten:
van politie en 1<istitle, zich>ln het
bezit gesleld van duplicaten, copieën
en organisatieschema's met de be-
doelinp olies overte1 dragen aan de.
Rijksrecherche, opdai deze terstond
zou beschikken over alle gegevens en
.niet pas naJaren over een alsdan -
.gehavend archief.
Een eerste onderhoud hierover met
minister-president Bee) werd door
den heer Sandera zelf aangevraagd.
HIJ had daarbij den Indruk, dat de
premier niet twijfelde aan zijn. San
ders', goede trouw Ook 'n tweede
onderhoud verliep zeertot genoegen
van den heer Sanders, totdat deze
bij een derde onderhoud op een an-
,Aa-n i' een uitvoerig rapport? opr
■ge«tcld dovr'den heer J.
lth^sen 'é^?doör<leee*i ter. Jcenni^:
'-gebiöeht van'dé bevoegde autori-
teilen, ontjcéncn u>y neve7tsf£M«ri«
i by^rCderiied^ die eenig 'i Jicht,
[verbreiden over-gobeurlijJc-
f'heden in-én ^rondom-het „Bureau.
i-.'v'i i2?atiéiUiïó Veüigheia'', '/:-
dere ontvangst stultle.
Hem- was .-vóór dit onderhoud ge
vraagd ^„onvoorwaardehjkrile®-henr'
bekende: bukken: ie willen -"Overhan
digen".. Hij" laadde daarop «dè. dos
siers, die hij .van verschillende édfes-
sen in hét land bijeen had 'gehaald,
ln een auto:en reed naar het kabinet
wan den' minlsiér-presldent,: waar pok:
overste .Slx^blnnenging, terwijl later
.kolonel Einthoven eveneens^'werd
binnengeroepen. ,:i i r
Het rapport-Matthüsen bevat'; San
ders' "beschrijving van het verhoor,
hem door den minlster-presidéat^fcf-
genomen, die naar verschUIende dos
siers vroeg» waarbll dosslers,:dio
Sanders óf niet kende, ófvail): non
sensical en- Inhoud, zookla .éeh-v'-fgn.
.^toomdossler", waarvan Sandera^Ia-
ter te binnen schoot, dat; dit hetjro-.
laas bevatte van een Juffrouw, die
met een Amerikaan op. stap was 2ge-
weest en van hem verbalen bad gft-
hoord over .atoom-energie. l f
Einthoven. werd daarbij naar ^bin
nen geroepen.', uit iJIes' bleek,. ?ot-:
gens den heer Sanders, dat dezévbtf-
eenkomst b0 den mlnlster-presidenf
uitsluitend légen hém was geën&ceT-
ncerd, tot en mei de finale: dé:komst:
van de pollle, die 7Sanders mccBana,
inspecteur Vonk leidde het onder
zoek tegen Sanders, die dim. lot: op
zijn hemd werd uitgekleed. Vonk
vroeg daarbij telefonisch Inatructlea
aan Einthoven, en niet," zooals 'het
hoorde, aan zijn chef, den commis
saris van politie, of aan den officier,
van Juslltle. Deze kwam des avonds
om 9 uur en liet den heer Sanders,
vrijelijk naar huls gaan. ',;y
Dé..rel-Sariders"
Daarna kwam de „rersaiidera",':
waarover ganders mededeelt, dat bet
bekende regeeringspersberictit var» 4
Sept. In elkaar is gedraald door Elnt-
hoven en „met medewerking van den
heer Beel Is gelanceerd".
De Justitie verklaarde aan Sanders,
dat zij het bericht „zeer onjuist vónd
en er geen enkele verantwoordelijk'
held voor aanvaardde".
Hetrapport eindigt o.m. che?: gen
uitvoerige opsomming, compleet met
namen, 'voorletters en geboortedata,
hoe luitenant V. van het kabinet van
Einthoven de.: van SD-spionnagq1 rer-
dach te -Msria-V- trachtte te bowsüsti'
"ln ifcfrS te" kómentegen Sanders: hoe
er-in de-zaak-Sanders huiszoekingen
werden, verricht: hoe men mevrouw
V. er toe kreeg te verklaren, dal zij
Vijf. nachten triet Sanders had door
gebracht in een hotel te Schevenln-
gen ln Juli 1945, waarop zij. danig
in hel nauw gebracht, later moest
bekennen deze lasterlijke verhalen
te hetben verteld „op dringend ver
zoek". -
Vele pagina's van het rapport wor-'
den in beslag genomen door een tjlt-
voerjge weetgevlng van de onver-
kwikkeiykste bijzonderheden nopens
zulke intriges. Ons ontbreekt de
plaats om deze „couleur locale* tot
haar recht te kunnen taten komen.
Zelfs..zouden allerduisterste figuren
naar weenen zijn gezonden om bij
een daar, gedetineerden SD-man ma
teriaal le zoeken tegen Sanders, het
geen volledig mislukte. En met het
relaas dóórvaneindigt het rapport
De Hongaarsche autoriteiten
hebben den geallieerden verzocht om
uitlevering van aartshertog Joseph
van Habsburg 'en de Hongaarsche
oud-minister 'van financiën.'
r'fe£:5^
De vrije Woensdagmiddag heeft voor de juniores van de voetbalver-
v eemging ;y,Haarlem" een bijzondere beJcóring, want dan geeft een der
grootmeesters óp de Nederiandsche'voetbalvelden. Kick Smt, college .in
i de behandeling van het ^„bruine monster"., Ondergroote belangstelling
van - ejjn jeugdige leerlingen geeft „Kick"' een lesje in het „koppen'
Ken van.cijn vurigste bewonderaars is^ svel Smit Jr? dig geboerd toe-
kijkt. y?;
Ringers trad af om
politieke redenen
Hij is hef' nief eens met het'
Indonesisch beleid
Naar aanleiding van zfo'n ont
slagaanvrage deelt de thans af
getreden minister van Openbare
■j Werken en Wederopbouw, dr. ir.
J. A. Ringers het A.N.P. het vol
gende mede:.
,3U de samenstelling van het
kabinet-Beel heb ik, zy het met
een bezwaard'hart, mjj bereid
verklaard voorloopig zitting te
nemen. Het voorbehoud, dat Ik
-toen maakte vond zyn oorzaak
- in de richting, die het ipolitiek
beleid ten aanzien van de ver
houding van Nederland tot
Indië onder het vorig (cabinet
had genomen. ZJjn verdere ont
wikkeling heeft er toe geleid,
dat ik op 30 October j.l. om eer-
vol ontslag heb verzocht",
Zestig getuigen gehoord
„Het onderzoek in de zaak Die
Geer. nadert zjjn voltooiing. .Er
zijn ln Nederland, Engeland en
Duitsciüand,' meer dan 60 getui
gen gehoord", aldus verklaarde
mr. W- P. Bakhoven, advocaat
fiscaal bjj het Byzonder Ge
rechtshof te Amsterdam tegen
over een A-N:P--verslaggever.
Mr Bashoven deelde, mede, dat
met uitzondering van minister Van
Klef fens, die In New York vertoeft,
alle ministers,die deel uitgemaakt
hebben van het laatste kabinet-De
Geer,gehoord zullen worden. Ook
met jhr.De Geer zelf Is, naar de
advocaat-fiscaal mededeelde, con
tact opgenomen doch hem zal eerst
na het getuigenverhoor gelegenheid
■worden gegeven, zjjn standpunt naar
voren te brengen.
MOORD GEPLEEGD OP ZES
INDONESIëRS
Nederlanders de daders
In den n'acht van. Zaterdag op
Zondag zjjh të Buitenzorg '6 Indo
nesiërs vermoord, onder wte de
waarnemend .burgemeester; aldus
Aneta. Volgéns 'de Indonesische le
zing van het gebeuren hebhen Ne-
derlandsche militairen Zondagmor
gen omstreeks; drie uur een aantal
huiszoekingen verricht.
- In den loop van den dag is een
rapport van de T.R.I. aan Sjahrir
overhandigd, waarin wordt ver
klaard, dat Nederlandsche militai
ren den waarnemend burgemeester,
Mashoed,. hebben neergeschoten en
dat vijf andere Indonesiërs den
zelfden nacht bjj huiszoekingen rijn
gedood.
De Koningin, betuigt
haar deelneming
De begrafenis der slachtoffers
De K.L.M. deelt mede, dat de
directie der maatschappij het »vol-
gender-telegram heeft ontvangen;
'„HniI.7,,ae-;KöhlDghi;'fiëeJt; inü*op-*
gedragen ;.u"mede te deëlen1 hoezeer
zij meeleeft ln het droevig ongeluk,
dat een toesteluwer. maatschap->fj
trof. De Koningin verzoekt u haar;
diepgevoelde deelneming aai' de'
nabestaanden der 'slachtoffers over
te willen brengen.
Particulier secretaris van
H.M. de Koningin:
w.g. M. Kohnstam.".
Overeenkomstig de wenschen van
de familie der slachtoffers van de
ramp rijn de begrafenissen thans
geregeld. Op Crooswflk w den
Dinsdag de stoffelijke resten van
mevr. A. P. de Groot en van den
heer W. L. Eldersoa bijgezet. Ter
man de Man wordt denzelfden dag
op de R.K Begraafplaats teraarde-
besteld.
De stoffelijke overschotten der
Engelsche passagiers zullen naax
Engeland worden overgebracht
Het rapport-Matthysen
Da Dpenbaarraaklng van een Bamen-
vatttag :van het materiaal, dat de
beer. J. W, Matttüjsenomtrent do
roemloos geschiedenis en de liqui
datie van het Bureau Nationale Vei
ligheid heeft bijeengebracht behoort
niet tot'de vreugden van het Journa
listiek beroep. Wie de meer dan 70
foliovellen van den heer' Matthijsea
doorworstelt, krijgt he* - verdrietig
besef, dat hier een hoeveelheid on
kunde, kwade trouw! geneigdheid tot
achterklap en list wordt openbaar
gemaakt, waarvoor herrijzend Neder
land zich alleen maar diep schamen
kan.
Ware het daarbij gebleven, de li
quidatie van het Bureau zou een
zucht van. verlichting opwekken en
het ware'.doelloos, aan de ergelljke
praktijken uit den voltooid veriede»
tijd nog ruimte te besteden. Vier
omstandigheden zijn er evenwel, dio
verbieden, liet materiaal van den\
heer. MatthJjsen bij te zetten trien of
ander. mausoleum voor gemiste
kansen:
L Kolonel Einthoven. die ln dat
materiaal te voorschijn komt als een
man van minder bekwaamheid dan
zin voor, politieke -Intrigues, wordt
hoofd van den nlepw ln te- richten
veiligheidsdienst.
2. Minister Beel, wiens perfecte
goede trouw In deze aangelegenheid
voor ons boven twijfel verheven la,
werd elech't voorgelicht, tot .het ver
vullen van een rol 'tegenover den
heer Sanders geïnstigeerd die ln ver
band met t»e onhoudbaarheid der
tegen Sanders uitgebrachte beschul
digingen, schade doet aan het gezag
van den minister-president
3. De voortdurende pogingenonder
leiding van Kolonel Einthoven om
materiaal té verzamelen ter aantas-
tfng van het vaderlandsch gedrag van
den heer Koos Vorrlnk wiens be
wonderenswaardig en- voorbeeldig
gedrag ons beter dan velen bekend
Is..wijzen op een verpolltlseering
van den veiligheidsdienst, die. bij
gelijk blijven van de leiding ons ook
In de toekomst een bedreiging toe-
lijkt voor een democratlschen rechts
staat.
4. Nadat de kroongetuige Lindeman
{King Kong) aan den greep der ge-
gerechtlgheld kon ontkomen door
gebrek aan scherp.'toezicht, dreigt do
kroongetuige Van der Waals ons to
ontglippen als gevolg van behande
ling van zijn zaak op eventendenti
euze als onkundige wijze
Deze vier uit het materiaal van den
heer Matthljsen naast andere voort
vloeiende conclusies dwingen de Ka
mer tot attentie. Ons zou het bet
beste voorkomem ^lndicn zij besloot
tot een ëbquète "naar hét geheele
beleid"-"-Vanhet Loijïlensche:..Bureau;
"■rölfchririgenr^'waaniiti" het B.N V is
voortgekomen - Daarvan zou veel op-
.heldering en de voorkoming van
'nieuwe- narigheid verwacht mogen
jwordeii;'i'
GEEN SPIJSOLIE
VVe! een extra-bonvoor thee
Téztgevolge van de slechte vetpo-
sltfe zal dit Jaar met de feestdage;;
geen ^spijsolie kunnen .worden ver"
strekt We) bestaat het plan, om half
December een extra bon voor 50
gram thee beschikbaar te stellen.
Van andere extra's zal met de feest
dagen geen sprake kannen ^(Jn.
OVER TWEE WEKEN ZEEP?
ÜU krtngeo van zeepfabrikanten
vernemen wU,,dat,.er weer voldoend®
grondstoffen voor de fabricatie zijn.
Waarschijnlljk zal op 23 November
weer een bon wordenaangewezen.
HEDENMORGEN omstreeks elf nar bereikte ons een ABefet-felegram
uit Batavia, dat de officie^Ie trfest vermeldt, van de overeenkomst,
die te Linggadjati b|J Sherïbon de vorige week gesloten is tusschen de
Nederlandsche en Indonesische delegaties en die op 15 November Ba
tavia ztfn geparafeerd. Bfl. het ter perse gaan van dit. nummer was het
geherie bericht nog niet ontvangen. Bieronder volgt de preambule die
voorafgaat en als volgt luidt:
.-„De Nederlandsche T^eering, ver
tegenwoordigd door de commissie-ge
neraal, en de; regeering van de Re
publiek Indonesl^ .vertegenwoordigd
door. de Indonesische, delegatie,
bel de'geleid doca-, een oprecht ver
langen om een goede verhouding te
verzekeren tusschen de volken van
Nederland en Indonesia, en zulks ln,
nieuwe vormen van vi^jwillige sa-'
menwerkingwelke, de-berijöggarantle
bieden voor een gezonde ^krachti
ge ontwikkeling van beldelanden ln
de toekomst. en welke het mogelijk
maken dat eennieuwe grondslag
wordt gegeven aan de verhouding,
tusschen de twee volken komen als
volgt overeen en zullen deze over
eenkomst' zoo spoedig. mogeUjk ter
goedkeuring voorleggen aan .de res
pectieve parlementen.
Artikel 1. De Nederlandscne re-
geerlng erkent de regeering' van de
Republiek.-Indonesië als de facto,
ui toef end het gezag over Java, Ma-
doera en Sumatra. ;De door geal
lieerde of Nederlandsche troepen
bezette gebieden zullen geleidelijk,
door wederzij dscbe samenwerking,
ln het republikeins che gebied wor
den ingevoegd. Hiertoe zal aan
stonds een aanvang worden, ge
maakt met de noodige maatrege
len, zoodat uiterlUk op het tijdstip
artikel 12 genoemd de Invoeging,
zal zijn voltooid.
Artikel 2.. De Nederlandsche re-'
geering en de regeering van de. Re
publiek werken samen tot de spoe
dige vestiging- van een souverelnen,
democratlschen staat op. federatie-
ven grondslag, genaamd- de Ver-
eenlgde-Staten-.van Indonesië.
Artikel 3, De Vereemgde Sta
ten vEin Indones 1 zu Ueri omva tten
Het geheele, grondgebied van Ne-
derlandsch-Indië met in dien ver
stande dat.lndien de bevolking van
eeniggebiedsdeel ook, na overleg-'
langs democratisch en weg, t? ken
nen geeft niet of nog niet tot .e';
Vereenigde Staten van Indonesië te
willen toetreden, voor dat gebieds
deel een bijzondere verhoudingtot
deze" Staten-en het Koninkrijk der-
Nederlanden ln het leven kan or
den geroepen.
Artikel 4 eerste lid: De samen
stellende: staten van. de Vereenig-
de Staten van Indonesië zullen zijn
de Republiek, Borneo en de Groote
Oost, onverminderd het recht van
de bevolking van eenig gebiedsc el
om langs democratlschen weg te.
kennen te geven, dat zIJ haar plaats
in de Vereenigde Staten van Indo
nesië op andere voet geregeld
wescht te zien.
Tweede, lid:Onverminderd ,*t
bepaalde ln artikel 3 en in het eer
ste lid van dit artikel, kunnen de
Vereenigde Staten van Indonesië
een bijzondere regeling' treffen ten
aanzien van het grondgebied van
haar hoofdstad. v-v
Eerste lid: De grondwet van .de
'Vereenigde Staten van' -Indonesië
zal worden vastgesteld' door een
cons tl tue erende vergadering, dlczal
zijn samengesteld uit op democra
tisch? wijze aangewezen, vertegen.
woordigers van de Republiek en
;van de andere' toekomstige d y*-
nooten der Vereenigde-, Statei met
Inachtnemmg van het bepaalde ln
het volvende lid van dit.-arfcik'
Tweede lid: Partijen zullen ln
overleg treden omtrent de wijze van
deelneming aan deze constltuee-
rende vergadering door de repu
bliek, door deniet tot het gezags-,
gebied van-de republiek behooren.
de gebledsdeelen en door de niet of
onvoldoende vertegenwoordl e:d^ be.
volkingsgroepen, een en ander met
Inachtneming van de ""onderschei-
dene verantwoordelijkheden van de
Nederlandsche regeering en van de
regeering der republiek. :f t
Artikel 6 eerste lid: De Neder.
landsche regeering en de regv - ag-
der Republiek zullen ter rti-
girij van de gemeenschappelijke be.
lansen vanNederlanders en In::or
nesiers - samenwerken tot le vor
ming van een Nederlandsch- 'ndo-
nesische Unie, waardoor het Ko
ninkrijk der. Nederlanden, omvat
tende Nederland, Nederlandsch-
Indlë, Suriname en Cura?ao, zal
•worden omgezet ln genoemde ünle.-
bestaande uit eenerzijds het .o-
ninkriJk 'der' Nederlanden, omvat
tende Nederland, Suriname en Ou-
raoao en anderzijds de Vereenigde
Staten van Indonesië Hét v n-
staande Iaat .onverkort de moge
lijkheden tot nadere, regeling van*
de verhouding tusschen Nederland,
Suriname en Curacao..
DE C.-G. NOG DEZE
WEEK TERUG
Aneta verneemt nltbetrouwbare
bron, dat de commissie-generaal be
sloten beeft nog deze week naar
Nederland te vertrekken. De heer
Van Poll en zijn adviseur - dr. C. C.
J. Maassen zullen op 21 dezr per
Skymaster vertrekken, prof. Scher
merhom en de herr De Boer ver
trekken eendaglater.'../;
Voorloopig geen rantsoen -
verhooging van tabak
He1 ministerie van Economische
Zaken deelt ons naar aanleiding
van desbetreffende vragen mede,
dat op dtt oogenblik. nog geen en
kele voorspelling kan worden ge
daan over een evenlueele verhoo-
glng van het 'tabaksrantsoen. V
"- Waar *ijn de schepen
/j^rian de 'Wltt. 18 van A'dam Ie
Batavia -verwacht.
Kllpfontein. p 16 vrrj B uur Gibral
tar." 2t vm ie R dam verwacht.
Nieuw Holland, 14 V Aden n 'Java.
Oranje, 15 v-Batavia n R'dam.
Tegelberg, thuis 13 te Bombay.
Prijzen Staatsloterij
20.000.— 20132.
ƒ5.000.— 3186. - - - C
ƒ2.000.— 14221.
1.500.— 4369, 14468. :-'
f1.000.- 17340, 19507, 12830,
f 400 20525; 11941.
200.—.15968,
100.— 7040. 3771, 3769, 16106,
2426, 15692, 1375, 5740, 21957, 12890.