r
m
m
Bibliotheekassistente is geen
„droog" vak
Passief N.A.F.-lidmaatschap
belet promotie niet
Philips bereikt voor Kerstmis
vooroorlogsche productie
Uit den ouden Stadsdriehoek
1 heden....
MIJNEN VEGEN IS EEN LASTIGE EN
TIJDROÖVENDE KARWEI
Haar faak is de lezers van Courts-Mahler af
te brengen en er iets beters voor in de plaats
te stellen
IK houd sou yeel van lezen", 1» tneeilal het antwoord van de blblio-
theekajsls'ente-ln-spé, die gevra agd wordt, waarom ze nu Juist dit
vak gekozen heeft Maar dat ls niet voldoende! Gedurende het
werk Is er niel veel tild oin te lezen- Dat men graag leest en,veel boeken
lezen moet, spreekt vanzelf. Doch bibliothecaresse moet 'inen In <le
eerste plaa's worden omdat men ertoe wil medewerken, dat anderen
goede Boeken lezen, dat het peil van de lezers wordt opgevoerd.
- „«et moet net gaan. als tn dat parli&cite restaurant, waar. Ik joo graag
kwam om de manier, waarop ue eigenaar zijn specialiteiten aanbeval", zei
ons een ervaren bibliotheek-assistente. „J« proefde dc heerlijkheden al
van te voren. Zóó moét Je ook iemand van Courts-Maiiler afbrengen en
er -leis beters voor ln de plaat» stellen en zóó maak. Je öe menschen
langzamerhand tot bewuste lezers."
be opleiding duurt
twee jaar'
De opleiding voor het bibliotheek-
ssslstenlsdlploma duurt tegenwoordig
twee-Jour met het einddiploma gym
nasium oï K.B.S. als ondergrond- Ge-
durende dien tijd- moeten de ge
gadigden practlsch wecken aan ton
openbare leeszaal. Eens per veertien
dagen ln het tweede Jaar eens per
week krijgen zij cursuslcs ln dc
oplcidlngsleeszalen te Nijmegen,
Utrecht, Groningen, Slttnrd, Am
sterdam, Rotterdam of Deventer- op
die cursuslessen worden, naast de
echte bibliotheekvakken, geschiede
nis, sociologie, wijsbegeerte en hut-
icnlanüsche letterkunde onderwezen,
Daarna kan men in Den Haag de
opleiding voor het dirccicursdiplome
volgen, dle-ncgen maanden duurt.
Wie assistente ln een kinricrulbtlo.
theek wil worden, legt zich in haar
oplcldir.gatild speciaal toe op kinder*
psychologie cn Jeugdlectuur en Krijgt
een aparte aanteekenlng op het
slstentsdlploma. - V
Om ln het ook hier bestaande te
kort aan krachten te voorzien zullen
ln September ook meisje» met
diploma Kinderverzorging - en Op
voeding worden toegelaten.
t Wat leest men
„In etk genre zjjn er wel goede
boeken", vertelt onze zegsvrouwe
„Alleen is. het raak moeilijk, er
achter te kamen wat dc menschen
eigenlijk zoeken.
Elke wUk heeft zoo z'n eigen
lezera. Dc bewoners van Tuindorp
houden van boeken ever bloemen,
planten, tuinieren. De havenarbeider
heeft een voorliefde voor sociale
DE VROUW
EN HAAR WERK I
VJ
romans. De beter gesitueerde arbeider
Is trouwens vaak ambitieus, hij wil
i"n zoon bijvoorbeeld Ingenieur la
ten worden en haalt al vroeg goede
populair wetenschappelijke boeken
ln huls,
Zoo'n eersten keer kun Je Je wel
eens vergissen. Eens kreeg Ik een
naaistertje bij mij, een eenvoudige,
stille vrouw, ik zocht het in t
vriendelijke, leen ln het religieuze,
maar pas nadat ze een roman over
de „groote wereld" had Ingekeken
zei zei „Nou ben je aw, dfit ls wat
lk hebben meet, eiken - dog zit ik
ouden boel te verstellen en dan wil
ik ln m'n vrijen lijd wel eens lezen
over rijkdom, genot, mooie kieerent"
Een oud vrouwtje beweerde, van
realistische romans te houden. Ik
liet haar wot zien van Heljernums.
Johan de Meester, Querldo, moor
tenslotte kwam 'ik er schier, dot ze
met realistisch religieus bedocldel
„Juffrouw, hebt u een boek over
Atje?" (klemtoon op de A). Wl)
peinsden.' wat de man kon bedoelen.
Eindelijk-kwamen we er achter: hij
wilde- een wekrover-wjeh* lezen!
Het verkeerd onthouden van titels
gueft nofi ai eens aanleiding tot hi
lariteit, b-v. „Fijne HtUetje" ln plaats
v»n; „TUnc van HUletje" van Alle
Smeding. Eens, ln de kinderbiblio
theek, vroeg m'l een jongen: „Juf
frouw, mag ik van V- „Eindelijk ge
trouwd"? „Dat hebben we niet,
Jongen," zei ik, maar hü wees de
kast aan, waarin het back had ge-
slaan.* Het heette: „Tot het einde
getrouwl"
Er zün menschen. die eiken dag een
boek uitlezen en er zijn er, dlc bij
A ln den catalogus beginnen en deze
afwerken. Er komt hier een lezer
van Engelsche romans, die nu de G
lot Galsworthy genaderd Is.
Niet alle msnschen behandelen de
boeken even netjes. Van èin man
kregen We de boeken steeds terug
met een sterke vlschluehl. Het bleek
dat bij vlschgratcn «la bladwijzer ge.
bruiktei"
In de kinderbibliotheek
wy brachten -een bezoek aan een
kinderbibliotheek,. Opvallend is het
aantal Illustraties, dat men.hier Ziet.
WU zagen een groot cartonnen blad
met titel» van boeken en naast eiken
Hiel een uitgeknipt plaatje van den
omslag. Dit spreekt tot de fantasie
van dc kinderen. Boven de kast met
sprookjesboeken was een sprookje
uitgebeeld Langs de wanden en ln
Het is verbazingwekkend,
wat er allemaal met een boek
gebeuren moet voor het ln «te
ultieentng van een openbare lees
zaal terecht komt- Nummeren,
cataloglseeren, classiflcecren. op
bergen, het zijn voor den leek
nietszeggende aanduidingen van
werkzaamheden, die groote nauw.
keurigheid en vakkennl» ver-
elschcn. Hel lijkt allemaal zon
gemakkelijk, maar waar zou V
een schrijfster onderbrengen, die
driemaal getrouwd ls geweest en
onder drie verschillende namen
heeft gepubliceerd?
de gang, waar tic kinderen moeten
warhten als het druk ls. hingen ge
kleurde plaatjes.
Vooral voor kinderen, die geen
middelbaar otidenrijs volgen, ls .de
kinderbibliotheek van onschaibar?
waarde. Uier wordt met populair
wetenschappelijke boeken de eerste
steen gelegd voor hun verdere ont
wikkeling en hier worden zij opge
voed voor ..de groote leeszaal".
De klnderbtbliotheekasilstente tnoet
gotd kunnen voorlezen en vertellen,
want die uurtjes op vrije middagen
of na schooltijd zijn uitermate ge
schikt voor hei lot siond brengen
van nader contact.
De kinderen zijn dour den oorlog
Innerlijk rUper-geworden, in de goe
de cn de kwade iieteekenl*. De meer-
endeels onbenullige boeken,die er
voor de kinderen en voor de oudere
Jeugd verschijnen, houden daar geen
rekening mee Hel verlangen naar
romantiek ls blijven bevtaau, alleen
vinden ze gauwer een hoek „kinder
achtig". Indianenboeken b.v. worden
door Jongere kinderen gelezen dan
vroeger. in de laatme oorlogsjaren
werden ze niet aangekeken, de reali
teit was immers veel spannender!
Nog steeds bestaat er jrooio belang»
stelling voor het oorlogsboek.
Hei Atnerlkaankchc Book Com
mittee schonk dc Holland sche
jeugd een «rooi aanbal boeken,
die verdeeld zijn over scholen en
bibliotheken, Het schalie is aan
merkelijk beier dan van wat er in
ons land uitkomt, ,Hti begrip
prentenboek is ln Amerika een
geheel ander dan ln ons land, het
1b daar niet bedoeld voor het
•Jongere kind, maar ook voor heta
oudere- Do illustraties zijn zeer
mooi. en de Jongere kinderen
zijn er dol op. terwijl do oudere
"dc boeken met smaak lezen. WIJ
zagen een interessante klndcrency-
clopaedle en een zeer goed ge*
illustreert boek over de geografie
der VereenIgde staten-
-Bibliotheekassistente een dr-og
vak? Werk, waarbij men In zoo
groote male den menseh kan dienen,
kan nooit „droog" zijn!
Dc interlocale telefoongids komt te eer vil! 185,000 exemplaren rnn de
niéuwe infrrfocnfe t;lcfoor\ijid$ ruften binnenkort, voor bet eerst veer
sedert 1940, over het luid worden verspreid. Een kijkje in dc expeditie-
o/(Jeefi»fj van do druxfcery te Ctrchl, tenor e'torme slujrct» voor v'r-
zending gcrud liggen.
Minister Lieftinck beantwoordt vragen ewer
bevordering van ambtenaren
Disciplinaire straf
opgelegd
Op vnigen vim <1i*u heer Stapel
kiunp botreffemie de bevordering tarn
unilitouiuvn ldfl tien dienst der
kistingen, 'lie tij<l«'nu Ot' lieuilliiij
IUI vtin Imi %*,AP, z.\iu geweest
lu'üft O»» iiiiiiitder vim PiniiDi-iffn hol
volgende j»vaut\vvH*nl
De eerst»,' i-n tweede vrnojj, 7.00:1 Is
/,"\5 ryii gvstvM, *«vs<l«ni ilm indruK
Ifiuuicji WF-kkr-n, n1«nf liy don ImjIhs-
tïiip dienst iiniUnniitoii wonlil) he-
vordnril, tvir-r politiflie antecctlenten
ongunslig zouden kutmoji woylea
Senoenwl, iu zulks met ronrhijgnnn
van heil. die-niet alleen kunnen hogen
up een nil stukenden stunt van dieiiot,
«Joch die hu vcn dien in de bezeil lags-
11 citi r«?g«*eriiiffsyetri>mv niiible-
r tijnnden |0 zijn.
it is ni«*t het jjevnl. Wel degelijk
•vni-li bij Ih-uot-iiiiiigcii «n hevornn*
ringen vim sinititeiniron, liehoo rende
toi het dienstvak dpr bPlastinRen, ge
let op hun houdtug in den bezetting"*
tijd> Dit is ook liet geval geweest
bn 'de bevordering van een nantui
acijuBct-conimiezen tot conimie»-
titulair, Knkete ambtenaren werden
óm die redcu dan ook gepati-eerd,
hoewel lum etoat van diepst «1 d"
tc liunnen nnnzieii. uitgebrachte rap-
porteu oen bevordering niet in den
weg stonden.
Dit 1* echter niet goüdiiod ton
aanzien van de z.g. X.A-F.-Iyden
Hoezeer liet aanblijven «Is lid van
een vakorgonimtie, nadnt deze door
het Hederiandsclio Arbeidsfront «v»f
genaast, naar objcctioren maatstaf
BEZOEKERS VAX SEX KINDEI!LEESZAAL, nol ah groote menschen
verdiept i|> óint tcctuuT.
Radioprogramma
VRIJDAG 13 DECEMBER
Avondprogramma
BILVEESDil 1, SOlfi 31.r 19.V0
Denk om do bocht; 19.15 .Varferl.
componisten; 19.50 Ft\jz. Prof. fit)-
loof; £0.00 Nieuws; 0-05 TPeer-
0verzicht; £0.08 Sonata voor twee
piano'*; 0.50 Jeugd Cn. ouderen;
£1410 Slen vraagt£1.50 Bui
tent, rrez/rovcrric/if/ 21.45 Omroep
orkest; ££JS Jaze-uitzending ££.40
Avondwijding; £500 Nieuws; S3 Ja
—SJ.00 Syriiphonisch Concert
ZfiLFEZhSUJ! 11, 415S X. en
18 11.; to.00 Nieuws; 19.lo üe
pr^zcitcommhsus; 1PJ0 Zang;
19.45 Prijsliehecrschinfi en Kleinoe-
driff; £0.00 Nieuws; 0.05 De ge
wone man,.....; £0.15 Luisterspel;
10.65 Pianomuziek; £1.50 Luister
spel; SJ.OO Nieuws; ££J0 Muziek
uil Canada; ££.35 Avondgebed;
SS.SO Vioolconcert; £3.00 Klaas va»
Becck; £5.50—£4-00 Frooli/Xo d/o*
'RtCfc.
ZATERDAG 14 DECEMBER
Ochtend- en middagprogramma
HILVERSUM J, SOS A M.: 7.0G
Nieuws; 7.15 Ggmn.; 7AO Gr. pi.;
i.00 Nieuw»; 8.15 Gr..pi; 9.16 K er
ken Camiïle Saint-Saen*: 10.00 Mor
genwijding; ÏOAO' Jladio-feuilleton;
10.40 üitz, t', d- Continubedrijven;
11.45 Ber uit Indonesië; ISJ'O
Vaudevillc-órk.; 1£J0 Kalender;
ISJ5 T~audeville-ork.15.00 A cd.
Xtrijdkr.; 15 AO Carillonklankcii;
15.40 Sonate, t'ornerod; 14.00 Metro
Sax Quintet; 14.10 Concert14AO
Sport praatje; 14.45 Radio Philh.
Ork.; 15.45 Fö» öorfc tot backric.oo
Aecordeon-orkcii16A5 Herdenking
Jr. Ztmcnlioff; 16.40 Trcl.-vagel.uit.
ending; 17.05 Dar'sorkcst17*iO
[}m tn ïuibi) de ticintig; 18.0U
Nieuws; 18.15 Lezing; 1S.S0 Ncd.
4tr[jdkr. -
HILVERSUM 11, 415-5 M.: 7.00
Nieuws; 7J5 Ggmn.; 7NO Morgen-
gebed; 7.45 Maria ter cere; 8J>0
Niéuws; SAS .Dh'k den dag; 9.00
FTOuicewepiepel; 9.05 Pluk den dag:
XSO Ifahrti en pol. ber.; Ü.50 N id.
J»t>or.; lOAO Komerrituttefc; 10.45
Voordracht; 11.00 De Zonnebloem:
11.45 Miiziekkahndtr- 12.00 Ange-
lus; 1£.0S Pinaorecifof; 1SA0 Lunch
concert; 1£A5 Zonnewijzer; 131)0
Nieuws; 13.15 Lunchconcert; 13.45
Da Tooncdlijker; 11. CO Flpceh
Mannenkoor; 14A5 Engelsche les;
14.45 Harp cn viool; 16-00 ERG
Kiosk; '15.15 IMbulnntenronccrt;
15.45 rracBjl-c klanken; 16.15 Dc
Vliegende [7 eiland er; 16.30 Causerie
17.00 De Wigwam; 18.00 Dincrmuz.;
13A5 Journal. WeekoverzichtIS AS
Dincnuiuiek; 18AO 's A ronds als if:
slapen go.
Aantal arbeiders steeg van 15.000 in 1940
tot 21.600 thans
Wederopbouw gaat in
snel tempo
Het Phillps-bedrüf verwacht, da!
een dezer dagen, althans voor Kerst
mis, d voaranrlocsche productie we*
derom tal worden bereikt Daartoe
zijn wel Zl-COO arbeiders noodlg, ter»
wUI voor 1910 slechts is.ooo arbeiders
le werk waren gesteld, maar toch
dient opgemerkt le worden, dat de
arbelüs-lntenslviielt byna gelijk ls
aan 1939.
Ten eerste Is het aantel verleturen,
tengevolge van "huishoudelijk^ om-
standlghcden bij dc. arbeiders bijn#
dubbel 200 groot als voor den oorlog
«n vervolgens ls er nog steeds ge
brek aan materiaal, waardoor de
■wach'Ujden jpcootet zijn. De praduc-
Ue per arbeider mag men mans even
groot schatten, al» voor den oorlog.
Het Philips-complex bevindt zich
overigens in een siadium van weder,
opbouw. Op den Emmasingel ls het
groote nieuwe kanloorgebouv: weer
ln gebruik genomen. De gebombar
deerde gedeelten van de gloeilampen
fabrieken en de apparaienïabriekon
zijn thans weer herbouwd cn ln ge
bruik Bonomen voor kantoorruimte.
Van dc21.6M arbeiders worden er
4200 van bulten Eindhoven nnf.ge-
vcietd, waaronder zich 12W Belgen
bevinden, hierbij zijn er 2M, die op
de admlnlstraHe zijn tewerk gesteld-
Om het tempo van den wederopbouw
bij Philips ie lUustreeren zij ver
meld, dat Philips In IMS. 8000 arbei
ders ln dienst had. In Januari 1945
bedroeg dc productie -W pet. van dc
vooroorlogsche. Tengevolge van het
foit.' dal. Eindhoven een groote wo
ningnood kent (er staan circa 200D
FhHJps-cmployees voor een woning
ingeschreven) en dus geen arbeiders
op kan nemen, is men mede onder
Invloed van het orbaids-aanbod In
Slitsrd, Roermond en andere plaat
sen tot „orbaids-spreldlng' ever-
gegaan, In SHtard Isde Philipifabrlek
van 6S personen uitgegroeid tot een
bedrijf van 225 man. Bij de montage
der radiobuizen ln de fabriek van
Ellas te Roermond zullen Ifl hei, be
gin van het volgende jaar rijwiel-
dynamo's met tocbehooren worden
gemonteerd- In Roosendaal word!-
thans een moniage-atelter voor-gloei
lampen ingericht, in Zwolle volgt een
nederzetting voor de montage van
scheernpparaten; ln deze laatste
plaat» wordt begonnen met 50 tot ?0
arbeiders. Verder wordt momenteel
door Philips geproduceerd te Oss,
Den Bosch, Tilburg, Middelburg, Hil
versum en Dordrecht. Op een vraag
hoe groot dc geschatte waarde van
door de DuÜsobers ontvoerde hoe
veelheden grondstoffen en machines
bedroeg werd medegedeeld, dat deze
r bo.doo.ooo wss, Hiervan zijn tot dus
verre machines tot een bedrag van
f 750.000 teruggevoerd Kunnen wor
den.
Vermelding verdient verder nog.
dat philips weer naar alle landen (77)
ter wereld, behalve Japan cum an-
nexls, exponeert.
ul.« onjuist moet worden cc(|uuli£i-
ccdrd, toch Is «Ie minister van
oordeel, dft* dit lidmnntsehnp iu-
dtcn het slecht* i'3Fsief t« «loweeM
en niet ccpruird ia gegaan niet feiten
of omrlttndigóden, <Up tot gereeden
hvijfel orufreilt dc politieke geestea-
gesteMlieid vim liotrokkciton naalei-
riinc cevp» niet al ie ztrnnr mo4»t
wonkm anngervlwEd.
Men mug niet «it het oog ver li e-
7.m, dat hrt hie? «mbiennjTJi betreft.
«He niiiomiitifii-'i» lid *U« eewordrn.
«iiiordnt zij 'd* üd va» een of nnderim
bond viiaar het X.A.F. werdon over
geheveld ca hetzij uit vree* voor
r<7»ro«;<flillpp. hetzij wit goinsiizuckt
rerzuini'leii dit lidmant?cli«p op to
zeggen. Bovendien waren velep jaren»
hing aeorgmijfeerd geweeat en li'T 1*,
Iioi'tvnl onjuist, niettemin verk'anr-
hnar, lint suimnï?f-n liehhon geanr-
7p)d, nu ill oene ieder eontnef. «net .Ie
vi«JiurKlin>salio 1» verbreken. Ook i»
niet Ptecds m ui Ie geledingen even-
wl B(eu» vnn d«? hestniirdfirs u»t-
KCCiinu.
VCMirr.oover de «ovnllen ter ken
nis vuu den minister z.yn gH*
bnicht, zijn of worden do bei rokke
nen met een disciplinaire n
mant regel gestraft. In dit verhard
zjj opgemerkt, dat. het niet als «ït»
ces loten moef worden Vesvhouwd^
dat enkele ambtenaren do den vnn het.
N.A.F. door de mazen vnji het nêt
zijn geslipt. Boveudien waren eenigc
der iiigeslelfle zniverings-commissica
iernnnwmiond hereid zich met. deze
iinngelpgenheid bezig te houden, over»
tuigd nis zjj wnren. dat er onder deze
A'.A.F.-teden dikwjjls overigen* voor-
treffelyke va cl erl nn ders schui tden.
De niinister is ia ieder gfl-
rni de meening toegedaan en de
uitgelirnelite adviezen ran de zuino-
ringscommis9i(M zoowel als de op
vatting van het centraal orgaan op
do zuiverwig ran overheidspersoneel
hebben hm iu deze meaning ver
strekt dat hier-,met een lichten
disciplinai ren "maatregel kon -worden
volstaan.
.Zouden ?.y, die lid van het H.A.F.
zijn geweest, thans voor e<m bevorde
ring moeten worden gopaateer'l. duo
zou dit feitelijk bcteekenea, dnt z\i
b'ij wijze van straf v»c bevordering
werden uitgesloten. Een dergelijke
straf wordt niet evenredig aan not
geïnerimitiwdf! feit geacht.
Restimeemide knit worden gezegd,
ilnt bü de bevordering van meerge
noemde ndjnuct-comniiezen het ('lou
ter passieve en Automatische) lid
maatschap van het X.A.P. buiten be
schouwing is gelaten. Tiet wij den
minister voorkomen, dat deze gnn,
van zaken den toets der eritiek zeer
wel ka a dnoTfltann Dat deze bevor
dering in brcede kringer van amb
tenaren groote on gerust heii] heeft
gewekt, is dea minister niet bekend.
Mocht dor.e ongerustheid er echter
wel zyn, dan acht hij ze misplaatst
Er bestnat voor den minister geen
aanleiding in don bestnaadón toe
siand wijziging tc brengen.
Volkstelling in 1947
In den loop van 1947 zal een al-
gemeene volkstelling plaats vinden.
De laatste gegevens omtrent de
bevolking van Nederland dateeren
van 1930, ln welk Jaar voor het
laatst een volkstelling is gehouden,
doordat de telling, die ln 1940 zou
plaats vinden, in verband met de
oorlogsomstandigheden moest wor
den uitgas leid. Een wet van 26 April
1918 bepaalt, dat om de tien Jaar
een telling moet plaats vinden,
doch daar de volkomen verouderde
uitkomsten van de telling van 19.10
geen voldoende basis vormen voor
de onderzoekingen, ten behoeve van
de maatschappelijke ordening, kan
niet tot 1050 worden gewacht.
De ministers van Economische
Zaken en van Blnnenlandsche Za
ken hebben daarom bü de Tweede
Kamer een wetsontwerp tot wijzi
ging van de wet van 23 April J918
Ingediend, waardoor het mogelijk
wordt ln 1947 een aJgemeene volks
telling te houden.
De teldatum van de twaalfde
volkstelling zal bü algemeenen
maatregel van bestuur worden vast
gesteld en zal hoofdzakelijk afhan
kelijk zijn van de technische uit
voerbaarheid.
Mutaties in de B.B.C.-leiding
SL» Allen Powell en Ch. Millts,
resp. voorzitter en vitvoorzitter
van de B.B.C., hebben per 31 dezer
ontslag genomen. Lord Inman (La
bour) en lady Reading zijn ln deze
functies benoemd.
Goed Leekenwerk
ALS men om den roman „Duiven
om Sint Laurens" door Willem
Westerhout (ÜJtg. De Comblnaile.
Herlaeretraat Rotterdam) heen-
snuffelt, komt men tot dc conclu
sie, dat-zich achter den schuilnaam
WUlem Westerhout een goed. echt
Rotterdammer moeL verbergen, die
van nature een vredelievend man
ls mei een sterk, zakelijk ta.em.
een mild. leergierig waarnemer met
'n verrassend combinatievermogen.
Vermoedelijk iemand, die Rotter
dam heeft verlaten om in Haarlem
onder te duiken. Met een begrijpe
lijke nostalgie de l'horizon heeft
hh, tijdens zÜn onderduiker^ aan
zijn goeie.- ouwe Rotterdam terug
gedacht. zoo sterk, dat hij niet
aan den dwang ontkwam een roman
te schrijven over Rotterdamsche
menschen zooals hij. ze gekend had,
of ZGoals ze hadden kunnen zijn,
„Duiven om Sint Laurens" ls hei
resultaat, ervan. Menig vakman zal
hen* moeten bekennen, dat zün lee
kenwerk goed geslaagd is, waar
schijnlijk mede hierdoor, dat de
auteur zich aan geen enkel mo
dernisme of aan Iets extra-va „„nis
heeft gewaagd, doch de veilige pa
den der beproefde sclirijfkiuist en
der gewone compositieleer heelt
gehouden.
Een kaal pension
HJJ gaat uit van een pension aan
den ouden Schledanischt-singel.
zonder tot dc veellteid-en-volhcld
van de Schaften's te vervallen ln
hun Huis vol Menschen. neen, hy
geelt niet meer dan hij strikt noo
dlg heeft: een Engelschman die
lang genoeg ln Rotterdam vertoeft
om de pensiondochtfir gPhiteklp tc.
maken, of: ongelukkig, ai nnaf
men wil; verder er" vrijgezel-
kunsthandelaar van ,ict raison-
neursgenre: een monteur. \v;cn hij
een geslaagde montage-rol heeft
toebedacht: ceh man die aan lager
wal komt en een reeds verloopen
Jurist, dien niet hJJ alleen, doch wij
allen hebben gekend een die
stierf, vóór hU een straattype werd.
De auteur heeft echter nog een
eigen liefde, waar ook zijn schrij-
vershart in Is neergelegd tin dit
verband meer: een voorliefde) al.
een echt oud-Rotterdamsche be
wondering voor de zakenvrouw met
'r gezond, nuchter moreel. Dat is
de Micsje in zijn boek. Mlesje van
Roo.ven. die haar man's manufac
turenzaak op den Goudscheweg er
krachtig bovenop-werkt en tot on-
sekenden bloei brengt: een vrouw,
wier lichaam en ziel aan het za
kenleven zijn gewijd.
Doel en middel
Het, pension had Westerhout
noodlg als een utiliteit, als een ult-
13 DECEMBER
In December of lo Januari kunnen
voor vermeerdering va O verschillen
de boomen en heesters stekken wor
den gesneden. Hiervoor komen In
aanmerking: dc Sneeuwbal. Vlier,
Jasmbn. Deutzla, DlervJUa, Ribes.
Aalbessen, Kruisbessen, Liguster,
Wilg, Populier en nog verschillende
andere gewassen In een lengte van
25 a 30 centimeter worden de stek
ken uit éénjarige twijgen gesneden.
Dcarna worden ze In dc narde ln
den tuin Ingekuild en ln Maart lef
bestember piaaisc In-den grond ge-
ftoken"' r—»nu-, -
a l.
gangspuht, om zjjn „stukken op
het bord te zetten", maar Miesje
van Hooyen en haar onversaagd
Rotterdamsch vechtaterswezen
heeft hU telkens gezocht om er
zichzelf, al schrijvend, uan le war
men. Door de pensiongasten bewast
hij. hoe goed hij op de hóóg te ls
van het lichtschuwe pernose-volk-
je van Spul, Binnenrotte en Hr.ag-
sche Veer, de juffers van de
Lombardstraat, de toestand op een
groote kleeding fabriek aan den
Goudsehe Singel, de mazen de? wet
en de veie wegen waarlangs de
menschen tenonder kunnen gaan.
Aan de zijde vau Miesje van Rooyen
echter vuurt het- haide, succesrijke
werken aan, glanst de milde hulp
van de behoorlijke bankwereld,
hijgt de Twentsche textlelkracht,
en ademt het Zaterdagsavondsche
fatsoen van den gewonen menscb
rustig, hoe bet zoeklicht ook over
hem heen zwiept.
-Wat wel, wat niet
Het is een elliptische roman ge.
worden van een groepje RoUer-
dainsche menschen, geen - groot
werk van de havenstad Rotterdam,
Uit de belde punten „het pension
en Mlesje's zaak" is de ellips ge.
trokken, waarbinnen ook nog
sclierp-waargcnomen Kipstraat
leven ls weergegeven, inanr waarin
de geschiedenis van de stad zelve
het niet verderbrengt dan een cn-
i:el fait divers, dnt in het geheu
gen Is blijven hangen, zooais het
instorten van den muur aan de
Valkensteeg e.d. Tot de vulling be.
hoort een beetje typische wijsheid
(„men kan een man uit z'n dorp
halen, maar niet het dorp uit
hem"), een zweem onbettuubaren
humor (het briefje met „de tlevus,
kiengeD. en materiaal waarvan
ook De Berkelmans en Toonder's
"Vreemdeling in Babyion zich heb
ben bediend.
Druk en uitgave zlln zeer ver
zorgd maar een herdruk werpe er
me-nlg smetje uit en corrigeere en
kele deralllementjes (43, 55), late
de voorrede vallen, want clie stoort
meer dan zij excuseert of helpt, on
verder: een schrap door eenige
mool-schrljverljtjes (op 38. 47, ea.)
Zoodat blijven; de neiging den
auteur geluk te wemchen dat zijn
eersteling aldus uitviel, en de ver
bazing, dat Rottenjam voor de in-
slaers altijd weer de bezielende
st3d Is, die alles mogelijk maakt en
niets voor bepaalde kringetjes re
serveert: anders kon een werkklee-
dlng-inanufacturier niet zoo'n "boek
hebben geschreven, waarvan men
by de herproeving ook. nog gaarne
erkennen wil, dat het nog boeiend
is ookl
J. W. DE BOER.
Bezwaar Tegen maximum
prijzen van wild en
gevogelte
De detailhandel ln wild en gevo
gelte heeft een telegram aan den
ïnlnlsier van Landbouw gezo-.-en,
waarin hij bezwaar maakt tegen
dc maximumprijzen voor konijnen,
kippen en kuikens, welke prijzen
ver beneden de marktprijzen zou
den liggen.
'Bormann zou in
Zweden zijn
Volgens een Z weeds ch blad zou
Marhn Bormann tn April '46 uit
Dultsehland door Denemarken naar
Malmö tn Zuid-Zweden zijn ont
snapt. Leden van de Zweedsche
nazipartij zouden d020.ontvluchting
hebben georganiseerd.
De dichter
Goed: men gaart het ei en leest
het vers. Maar hebt u wel eens een
el zien leggen of een dichter 2den'
dichten? Wat mij betreft: het eer
ste niet, 'k ben er ook heelemaal
niet nieu wsgierig naar zacht ge
kookt cn in een dopje ls het mo
voorshands interessant genoeg,
maar een dichter bü zün arbeid
betrappen lukt niet licht. Gisteren
is het mij overkomen. De dichter
zat in de tram op een één-per-
soonsbankje, knie aan knie met mij
iegen over hem. Een kleine bloc
note lag in zijn linkerhand cn J*1.*
schreef zoo gemakkelijk, zoo heele
maal niet gehinderd door het sioo-
ten en zwieren van de tram, of hij
aan zijn kale tafel op zijn dakka
mer zat. Aanvankelijk geloofde ik
niet in zijn dichterschap. Iemand
met 2óó'n kwaliteit bruine ulster,
met bijpassende sjaal en hoed en
glimmende Bchoencn leek mij een
dichter van verdacht allooi, een
dichter met een banksaldo of
spaarbankboekje, kortom een ar
tist met een luchtje. Maar die ulle-
bril sprak ln zijn voordeel en toen
lfc hem een minuut of tjen had ga
degeslagen, was ik volkomen over
tuigd hier met een waarlijk schep
per le doen tc hebben, Alleeu wie
door de .muze bedwelmd is kan zóó
onverstoorbaar geconcentreerd be
zig zijn, Sissend tusschen do tan
den begeleidde hy hel rythme van
de stenografisch snel opgeschreven
strofen. Ietwat Ja'.oersch zag ik
het aan hoe de inspiratie geen
oogenblik stokte. Regel na regel
vulde het blad. WIJ gingen door dc
bocht. Een forsche dame, staande
naast des dichters plaats, kwakte
tegen hem aan, deukte zjjn hoed
en schoof dien scheef. Metgeaeuk-
ten en scheeven hoed, zonder een
seconde op te zien, dichtte de rich
ter door. Andermaal gierden wij
door een bocht. De forsche dame
overkoepelde opnieuw den poëet,
hierbij zijn bril beroerende. Met
carlcaturalc brillenstandafgezakt
en dwfirsig, kwamen do strofen
even regelmatig op het papier en
de dichter knipperde zelfs niet met
de oogen. Machtig en interessant
vond ik het, dat ik dit scheppings
proces had tnogen bijwonen, tót het
einde, want de dichter zette een
dikke streep ten toeken dat het
vers uit was. Hij sloeg een bloc
noteblaadje terug en zag, nu, iet
wat ontspannen, met welgevallen
nar zijn Jongste oeuvre, nog steeds
sissend tusschen de tanden, maar
duidelijker nu, als floot hij een
melodietje.
t weet: het hoort niet, maar
toen lk opstond moést lk even een
blik slaan op zijn papier. Hyhad
een duidelijke hand van schrijven.
Zóó ving hot vers aan:
Louise, zit niet op Je nagels to
bijten..,.
Ik had het immers wel ge
dacht.,.. met zóó'n Jast.'.,.
- Het proces tegen acht Italia-
nen, die verdacht worden van me
deplichtigheid by den 20 jaar ge-
leden gepleegden moord op den so
cialist Glacomo Mabeotti is wegens
ziekte van. den openbaren aankla
ger uitgesteld.-. Waarschljnlljk'-zfcl
het in Januari beginnen.
Geheel schoon wordt
de zee noo.it
(Van onzen specialer» verslaggever).
SCHVïMSPATTEND «laan de «oivcn
van de tCoorazce stuK op de bü*
zaltblakken. die de pieren van
tJmulden beschermen. Ce wint) 15
Noordwest cn De Bilt waarschuwt:
cr Is storm op komst. BuUer.unnts is
het echter even t(ruk ais altijd, maar
in de Trawlerhaveh liggen dc ranke
mijnenvegers van de Koninklijke
Nederlandsche marine 'netjes naasi
elkaar gemeerd. Vandaag wordt er
niet gevaren. Zijn ze soms bang voor
de witte schuimkoppen <3,1 nr buiten,
onze marlnemenscben?
zoo ls hei gelukkig niet, maar bU
een woelige zee laten de mijnen zich
toch nlei vangen en dus blijven de
schepen vandaag mnar binnen.
Een merkwaardig bedrijf, deïc mij*
nenvegcrlj. De landrot heeft daar zoo
geen kijk op en vindt het maar een
Bcvaariyk karweitje om die oorlogs-
dulvel» onder water op te ruimen
met «Ue risico, dat Je vandaag al
morgen de luehi in vliegt. Toch ls
het niet zoo riskant als het lllki cn
tot dusver heeft men ln Nederland*
schc wateren nog geen brokken ge
maakt („Afkloppen II"), ook nl, om-
da! men bij dit werk natuurlijk zeer
voorzichtig en vooral systematisch te
werk gaat. De mljnenvoegdlen.tt Is
ln den oorlog ln Engeland opgebouwd
en daar heeft men heel wat ervaring
opgedaan, waarvan we nu kunnen
proflteeren. Zoo tol» deze dienst
thans uitsluitend houten achepcn.
l'cht bewapend, snel en voorzien van
de nieuwste technische anufjes.
Drie soorten
Het menschelijk vernuft heeft ln
hoofdzaak drie soorten mil non uit
gevonden: het meest oudcrwetscbe
type Is dc verankerde mijn dlc ont
ploft, wanneer üe booem vnn een
schip ln contact komt met een der
„voethoorns", uoorgnans zijn deze
mijnen geregistreerd op kaarten en
met behulp van enkele kabels, door
mijnenvegers voortgetrokken en voor
zien van een snijappomat kan men
zoo'n verankerde mijn vrij gemakke
lijk Intcn opduiken om het ding ver-
volgons lek te schieten. De magneti
sche mijn heelt de marine meer
nachtmerries bezorgd. Een betrekke
lijk envourlice methode om dit tuig
onschadelijk te maken had men reeds
ln Engeland uitgevonden: mei behulp
van -een gcncraior. geplaatst in een
houten mijnenveger cn twee drijven
de kabel», éón langen cn óén korten,
mnakte men een magnetisch icracht-
lljnenveld, enkele honderden meter»
achter het schip, op een velllgen
afstand kon de mijn daardoor tot
ontploffing worden gebracht.
De Dultscher» cónstruccrden echter
een. nieuw type, waarbij dc mUn één
tot twaalf maal eert „injectie" noodlg
had. alvorens tot explosie te komen.
Zon kan het gebeuren, ünt van een
konvooi elf schepen ongehinderd een
bepaald punt passeerden, doch d«t
het twaalfde schip tot zinken Werd
gebracht. Het ziirt» nu juist deze
mijnen, dlc den officieren van den
mljncnvoegdlcnst dc meeste grijze
haren bezorgen. Een bepaald gebied,
waar men magnetische mijnen ver
moedt, moet ten minste iwaallmaai
worden afgeroomd, wil men althsns
eeniRe zekerheid hebben, dat- het
gebied weer veilig ls.
Don zijn er ook nog ds acoustlsche
mijnen, die een afvuurinrlchting
hebben, die op het geluid cn dc
trillingen van een posseerend *chip
reageeren. Deze bestrijdt men met
geluld, De schepen zbn daarvoor
uitgerust met een vreemd instrument,
een grooten Ijzeren Kegel, twBurln
een elect romoior draalt, die een
hamer met kracht tegen een mem
braan laat roffelen. De mijnenveger
MIJNEN VÉGERS IN ACTIE LANGS DF. EC8T
motearDei
Drrrsr- tiyn.
:;:r trm tcund l^atA
Door ANTHONY BERKELEY
39)
De gEwenschtc leoctie bleef ech
ter uit, want hoewel Juffrouw Goole
door een heitlge niesbui overvallen
werd, had zij toch de tegenwoordig
heid van geest naar haar bril te
grijpeo.
Het was Mouse, die zijn chef te
hulp kwam. Terwijl mijnheer 'Chlt-
terwicfc zich uitputte ln veront-
tchukUgLngen, greep hij haar hand
beet en begon de peper uit haar ha
ren te verwijderen. De prija viel ln
mynheer Chitterwlck'E uitgestoken
hand.
Het experiment was dus toch ge
lukt, voor zoover het er ten minste
om ging juffrouw. Goole zonder bril
te kunnen bestudeeren. Maar-dat
was dan ook alles, want door de.
ultweridng,.die de pej>er op het ge
laat van het slachtoffer had gehad,
was elke herkenning onmogelijk
geworden. De tranen liepen haar
Uit neus en oogen en haar geheele
gezicht was vertrokken door het
niezen.
Mijnheer Chitterwick verdubbel
de nu zijn verontschuldigingen en
tn zijn verwarring zette hij juffrouw
Goole's bril op zUn neus, tenvyi hU
die van hem juffrouw.Goole in de
handen drukte. Toen hy zUn vergis
sing bemerkte, schaamde hij rich
nog meer.
Juffrouw Goole keerde langzaam
tot haar positieven terug en het
kan niet gezegd worden, dat haar
oogen, toen deze ophielden met
tranen, mijnheer-Chitterwick vrien-
deiyk aankeken. Desondanks ver
klaarde- zy hem rijn onhandigheid
te vergeven en als een getrouwe en
yverlge dienares verdween zy op
nieuw naar de keuken om een. an
dere bus met peper te halen.
Gedurende haar afwezigheid
staarde mynheer Chitterwick het
raam.uit. Men kon het hem aan
zien, dat hij na zulk een fiasco riln
assistenten ternauwernood aan
durfde kyken.
Bij het afscheid stamelde hU nog
eenige verontschuldigingen aan het
adre3 van juffrouw GOole en ver
viel daarna wederom ln stilzwygen.
Eerst toen de wagen een kilometer
of wat van Earlshaze verwijderd
wes, haalde hy een schoon en zij
den zakdoek- te voorschyn, zette
ervolgens zijn bril af en wikkelde
dezen daarin.
„Een succes stootte hij uit.
„Een succes?" herhaalde Judith,
met meer twijfel dan beleefdneld.
..Natuurlijk", verzekerde mijnheer
Chitterwick haar. ..Misschien was
mijn optreden wat drastisch, maar
ik heb myn doel bereikt. lx heb
niet slechts haar bril onderzocht,
maar bovendien heeft zy dien van
my in haar handen gehad".
„Maar.,.., welk nut had dat?"
vroeg Judith verbaasd.
Mijnheer Chitterwick's oogen
schitterden nu. „Haar bril ls een be
drog. Het 'rijn gewone glazen! Dc
verwachtte aj half en half, Zij
heeft zich vermomd. Tk weet nog
niet met welk doel, maar dat zal
lk wel uitvinden, in ieder geval ls
zy een verdacht persoon, die wJJ in
het oog moeten houden".
„Hoe is het mogelijk, mynheer
Chitterwick! Maar waarom gaf D
haar bovendien Uw bril nog? Wat
had U daarmee voor?"
,,Dc bezit nu een paar prachtige
virigerafdriiken van haar op de
glazen", antwoordde mijnheer Chit
terwick trots!
Judith keek hem met ontzag i
Mynheer Chitterwick verteldeniet,
wat hij met Juffrouw Goole's vin-
vingerafdrukken van haar op de
er van verwachtte. Misschien wist
hl) het zelf ook niet.
De volgende twee dagen werden
door mynheer. Chitterwick feitelijk
met nietsdoen doorgebracht. Wei
had hy lange gesprekken met Mou
se gehad, maar nieuwe gezichts
punten waren daarby niet aan het
licht gekomen.
zyn bril had hij naar Moresby ge
zonden met de vraag hem een foto
der vingerafdrukken toe te 2enden
en na te gaan of deze by Scotland
Yard bekend waren. Een naam had
hy in zyn brief niet genoemd, want
tenslotte had hy geen afdoend be
wijs, dat er met juffrouw Goole Iets
niet m orde was.
Na eenige dagen ontving hy een
vriendelijk antwoord van Moresby
met de gevraagde, toto's. De vinger
afdrukken. aldus schreef de hoofd
inspecteur, waren by de Engelsche
politie niet bekend. Niet wetende,
wat nu te doen. besloot mynheer
Chitterwick ten slotte de foto's naar
de Amerikaansche politie te zenden."
Juff-ouw Goole had immers eenige
ja" 'n Amerika gewoond en men
kc *!t weten....
1. was Mouse, die mynheer
Chitterwick een nieuw idee voor een
verder onderzoek aan dc hand deed.
„We praten maar en praten maar",
merkte hU op, „cn zUn zeker van
dit en zeker van dat. maar eenigen
vooruitgang maken we niet".
Mynheer Cbittzr:;'„b moest dit
tot zijn spUt toe.-even. ,Jk vrees, dat
je geiyk hebt. ),b moeilijkheid is,
dat we hier zoo weinig asnknco
pings pun ten hebben. Sommige cri
minologen schynen hun beste theo
rieën op eetdgen afstand van het
tooneel van de misdaad te kunnen
ontwikkelen, maar wat mijzelf be
treft....
„Het tooneel van de misdaad",
peinsde Mouse hardop, „wel, ten
slotte hebben we dat nog niet opge
zocht".
Mynheer Chitterwick greep deze
kaas tot meer activiteit onmiddel
lijk aan. „"WU mogen geen gelegen
heid voorbij laten gaan", zei hij
energiek.. „Ik moet toegeven, dat lk
er op het oogenbllk het nut niet van
kan Inzien, maar de Franschen heb
ben een methode om een misdaad
op de plaats, waar deze gebetirde,
te reconstrueeren en zy schijnen
daarbij af en toe succes te hebben"
(Wordt vervolgd).
sleept dat dlnfe voort en de acousti-
scho mUnen vliegen cr in; re re-
axeeren dp den eleclrtïchen hamer
alsof hij de schroef van een mailboot
was en ontploffen.
Riet dat al zijn mijnenveger» tegen,
woordlg eigenlijk Kleine ürtjvondo
laboratoria geworden met e«n hoe
veelheid a#n machines cn instrumen
ten, waarvan de Jeefc staat tp dulze»
ien. Maar het wordt hem tevens
duidelijk, waarom mijnen vegen ook
een kwestie 4* van mooi weer: met
al die tuigage aan bakboord en
stuurboord, voor en achter komt cr
van effectief mijnen vangen niets
terecht, wanneer de zee te woelig
wordt.
Vaargeulen vrij.
Desondanks heen de mijnen.
veegd lenst goed werk gedaan.
Een breede vaargeul langs do
kust ls reed» lang vrijgemaakt, even*
ais do toegangen lot onze havens.
Do onderscheidene binnenwateren en
ZL.-gaten zijn eveneens vrij gemaakt.
IdoclllJHer en Ujdroovender l» hot
opruimen van dc mijnenvelden, die
de Dulitchcrs op verschillende pun
ten in de Noordzoe hebben gelegd.
Die zun zoo talrijk cn ditgcsirckt,
dot het niet doenlijk 1», de heel»
Noordzee schoon te vegen. De
scheepvaart zat daar weinig hinder--
van ondervinden, maar voor do
vlareherl) blljli het oppassen do
eerste Jaren. Al is ook dat gevaar
weer niet al tc groot, omdat mag
netische en acoustlsche mUnen niet
ai te zeer op kleine, weinig diepgang
hebbende schepen reagoeren.
En blijft de zee ln theorie dan toch
aJtljd gevaarlijk?
Dat "let Ook de levrnnriutir van
een zeeroUn ts beperkt, liet Ingawlk.
helde mechanisme kati den tand de»
tUds ook niet doortman en roen raas
wel aannemen dat na. een Jaar of
tien een mlln oatevaarlbk Is ge
worden. Wat dl» betreft hebben de
Eneelichen het op het laatst van den
oorloi goed bekeken. Dlc legden «Wik
mijnen, m»ar voorzagen «tle onder,
waterduivels van een apart Instru
ment, waardoor ze na negen maanden
lek ïlaan vandaar ook, dat de N«.
derlandsehe marine zich met die
Erigclschc mUnen pracilsch niet
behoeft te bemoeien.
De Nederlandsche mljncnvcegdlenst
heeft thans dc beschikking over mo
derne Engelsche en Amerikaansche
schepen. Vooral de laatste (van het
type BYMSl zijn juweeltjes in' do
oogen van den marineman. De leek,
die zich ln een ondoordacht öogenbilk
heeft laten overhalen om cen tochtje
mee te maken (bij windkracht Cl]
denkt er anders over cn geeft do
voorkeur aan den schommel op de;
kermis wanneer hij rondtolt tusschen
de grijze stortzeeën voor iJmuiden.
Duïtschers helpen
En dan zijn cr ook nog do
Duitscher». Met hun eigen schepen,
waarvan nu echter met meer de
gehate hakenkrulsvlag wappert-
Krijgsgevangenen zijn ze feitelijk
niet. want ze hebben zich vrijwillig
opgegeven om mee te helpen al dien •-
rommel op ie ruimen, dien ze onder
water hebben achtergelaten. En
het moet Rezefid worden ze doen
hun werk goed.
In totaal zijn er op deze wvlze »*dctl,
de bevrijding reeds 235 mijnen ■,!«*-
geruimd. Een getal, ...dat mKsihlei
weinig tót de fantaalé spreekt. tn'iar>
«lat dengene. «lle even achter ,de:;
schermen van dij unieke bedrijf-heeft 4
gekeken toch met respect vervult. Ihji-
de Nederlandsche wateren zal men
tn den loop-.van 1917 wel mei het v
werk gereed knroen. maar ,ln lnd«>.: ri;
nesië wacht dezen dienst nog belang-'-rf.".
rtlk en Uldroovend werk.' Eh öat trï^'
een zeker;xlsleo aan is verbonden:?-<
heeft, on* helaas het droevige ongeval
met de „Walcheren" geleerd. -
Frankrijk beolfc- ctmVdrinRentf&i
heróop 'gedaan on do VoroontRdo.
tl/u om onverwtfld tweeliondorödui- f'
zeud tón'steenkool te zenden, - èeztciivj;
de critiekc steenkoólposiiio ln '"Frank-:?
rijk. - V
