I
iiaSSr
MMtlPsêi
swit.'Sï saiHs
s 53wSr?£'-'-"-ws.
fKersigebrmkèti
4
S het
shfo'hai I
He
ST'^ r £5,*"»* £t0d- Zoo .gi^het 4
KS hM d Sln8-°'
kCrcT'nfe7^the<r^0^S£i Het "^^V^n
i-v^nhW ^RVStSS M
flati Jf hfö.-O.Ó.
™™w Weet ,e 1105 van toeD *k
ge^y an«d V^PH W1" vadcr
"7:' V. »A - 'S'
^F*
tóC sterveling zich nergens
U,JfL ld eenzamer gevoelt dan midden in het tnen-
I.J.', ïiuddag voor Kerstmis was beland in eeu
tjok^oi groote-stadswarenhuis. Het straalde mM n
^en m^ifn >^braIlddC'n ^^-verllchte K^tbS
aiSéi scrfl el^hnt^d?nbali stond 603 vetizenboom
xr .h vreugde, daar stond slechts één vi«jn
etgeniyk? sgfïïF ^L, k«*; Waa™" »t hfl hier
had om htohl^f^ wat prec^ hem bewogen
te doen - niet »gf^J56?tmk00f>en h0d hil aiel
hli hor» ft 7 ,i,eJ,oeS sela voor, trouwens, ze deden"
htl hem thuis niet veel aan Kerstmis
-séi^v, wasse)ukk;8 nt« vol op deze afdeéling;kunst"
to^re. Nu 5Tnmtne J* 7* koo^a "ever Iets
irTho!? J f-ea,: dus cm zich heen, hli staarde
dui «m en mijmerde hoe merkwaardig hét was.
SS whka^je^ muiwl
Z7hll „r op' naar hem toe. Zijn oogen werden
hit bri Lni geboeid en vastgehouden. En ofschoon
Irj,a"' ,.1™ikte 06 man. Hij wist het nog.-vyt Jaar en
heel dek m een ziekenhuis. Te ziek om mee te mogen
naar het zaaltje waar Kerstfeest werd' gevierd. Toen was
KerihSmntf"^L 2? 06 85101 8dko£oeu met een klein
Kerstboompje met eén brandend kaarsje er in en dat
werd naast zyn bedje gezet. Dat kaarsje had glanzen ge-
wwpen op de ballen en slingers, in het boompje en hem-
van allerlei toegefluisterd.. Dat hij wel gauw weer beter
aou worden en naar huls mogen, naar moeder en vader:
oïh i. de groote school zou gaan Dat hij misschien
"e' dIen ^in am krijgen, waarnaar idj zoo ver
langde, dat er vanmiddag vast Iets lekkers zou zijn bli -
dingen Ufc*eten".'" a!lemaa! Pm"ige vertroostende
die,,vele keeren thuis?", -zei het Kerstkaarsje. ,jï
-t7?uw elk Jaar het boompje op het ronde
tafeltje voor het raam, want de menschen buiten moes-
- -mïUn ?°k. 'ete aan hebben, vond ze. Daar brandden wij
0 ren zangstém
gehad, de Kerstliedjes, die hij en MIeke, zijn zusje
g0KL °nderaiJ' had Wj dat warme ge-
1™.,- binnen, waarvoor, je nooit woorden hebt; het
gevTje^dat Je zegt dat alles heusth wel goed gaan zal. ais
„Jcmt'KT ^V' "col en later m jTwerk.,
fader dood, Mieke met een raren on-'
ierschjlbgen tnan getrouwd. l
„Toenje zelf een vrouw en een huls kreeg en kinder»
tjes.toen waren mijn soortgenooten en ik er toch
ook vervolgde de Kerstkaars.,.„Herinner, je Je "met hoe
ontroerd Je was. toen je het licht van de Kerstkaarsjes
weersp.egeld zag In de bogen van Je eigen kinderen? Van
•die blanke groote oogen waren het en wat. zagen ze, vol
kindergeluk, op naar den mooien boom, dien je vrouw
versierde, zy was ook mooi en lief,' in dat kaarslicht weet
lij? j€ ï5?,LeeDen keer dacht' dat die roode Japon
b^eh^n bUa J erg goed stond en dat Je eigenlijk
gS^d.. ZiJn? Maar dat heb Je haar nooit
dUlsen
b 7H,fS ;aar''beaamde het Kerstkaarsje..» Want als Je
het wél had gedaan, zouden Jullie m^schlen niet zoo'n
beetje, van elkaar-zijn afgegroeld. geiyk nu het geval is
Vrouwen hooren die dingen nu eenmaal graas, ara»- we
gaan verder. Weet Je nog wat je Je allemaal voornam bij
v d.en Kerstkaarscngioed? Wat zou Je niet allemaal doen
en ondernemen voor vrouw eri kinderen?"
best gedaan..-.'.'^ begon de man veront-
scnuldgeDd, „maar we hadden ook alles tegen.... Die
oorlog, om te beginnen".
o.rö>tuaril-lk- Maar die had iedereen „tegen" - zooais
4n XlI n0Cmt herinner Je nog Je oorlogs-Kerstmlssen?
nil ws,23P'tjc cm het potkacheltje? Weet ie
nog hoeveel angst cn ellende Je vrouw om jou- uitstond,
telkens als Je vnjlieid gevaar liep? Wat ze deed om ie te
verstoppen, bulten schot te houden?:
„Ik weet het", zei de man beschaamd.
„Nu je haalde het er door, wat duizenden anderen Je
niet kunnen nazeggen. En nuwat maak Je er nü van?
Waarnjec oewvs'Jij eigenlijk je dankbaarheid over je ge»
bVeC" Je 8èredde toekomst....?" Het kaursje flak-
mi,p ot was 1615 verwij tends In zyn stem-
Mtór'i tel «b oitevrcden zijn, kan ledereen web
Maar er iete van maken man, iets doen. Iets zhn
voor Je gezrn. Je vrouw, Je kinderen en de groote huis-
wereld..,., heb Je dat eigenlijk wel eens
.Jïr is mij veel tegengeloopen.fluisterde de man.
i^7NltülIrlUk"W;eD ,00pt het aUeniaaI mee? Maar
het gaat om je houding tegenover de dingen Weet Je
een slim mannetje vond onlangs een „Elfde Gebod" uit
f^thaudena! niet vol genoeg Mdmaao de
ÏÏÜ5\ 036 maaf 81 slecht worden nage-
leefdj- En dat Elfde Gebod" luidde: „Pak wat ie kunt
taljgen.Maar kijk, dat is nu net precies de raad dien
»en°lc' motten hebben deze wereld. Alsjeblielt hoé
langer hoe meer handen, die zich uitstrekten, gevend ca
dienend uitgestrekt. Dat heeft met voorspoed of tegen-
to^en. Kijk eens naar ons, Kerstkaarsen. Wij
branden onszelf op, in liefde "branden wij onszelf opleder
h^SSST' mCnSCh vcort^d. Maar zlerT^
zyn maar weinigen, JU zaf en
besefte het bij voorbeeld heelemaal niet en daarom ben
Ik dit keer met Je gaan praten. Nu zal ook ik spoedig uit
gebrand zyn. Vergeet mijn woorden niet".
lo.n°^ iff ide tets erg-onhoUandsch: h(j' stond op,
k"ar,Je 60 «1 zachtjes: „dZc Je w^
d® ^tatdeeltog was maar bUJ, dat
!ÏJSaL eptdjad. Ze had het een beetje grtezelig
gevonden zooals hij .daar een heden tfjd STonb^S?
hlk alspf hy naar Iets luisterde. Stel Je to St
J«d.werd; dat gaf maar deining op^Xeetogln^
ron ^Lhel; Pf' vandaag wel gTaag vroeg weg. Kerst-
tnls.Opgelucht zag ze hem gaan.
De mwdelooz» man was niet 200 moedeloos meer Hli
spande zijn hangende schouders. Hij nam zich veel toot
m de^paar seconden dat hy bet warenhuis verliet 'om
haar huls te pan; tal van geloften fladderden, -als" witte
1r0^ brela- Hy kochteen paar kleinigheden-
om thuis het Kerstfeest op te neuren en met veerkrach-
tlgeo pos verdween hy in den avond. -
Kerstgebruiken z(Jn er vete. Als men dén oonnmm*
van een bepaald gebruik gaat nazoeken, komt men smm
tot de wonderlijke ontdekking, dat het nog' niet eemzoo
beel lang beslaat - de Kersboom byvoXeW -^
weer zal blijken, dat een Keistgewoonte reeds bestond
3? 2-e.Were''d aaa' Kunstfeest dacht. Het laatste
moetl voor' omd0t vele Struiken in lang
ln "g^ostend". Men heeft ie een
anderen zin gegeven.
Doch met den Kerstboom is dat niet het geval. Daar.
rt^idm 10 bw' bé8tn v8" de tesiieade eeuw het eeret
me.dlng gemaakt. Maar van een feest rond den Keret-
KmSivJ!™ IK>S eeco' sprake. Langzaam aan werd du
Eerst in Duhschland. Omstreed
1S30 hur^^y5eneTark,en Noorwegen kenden ln
5® Kersttoom, terwij! de eerste boom in Enge-
land waarachlfnlük in 1829 zjln lichtjes heeft kuL
tomiden. In 1841 werd de eerste boom geplaatst in bw
Wleis van Konlngm Victoha. Parijs, walr op het^ln^
van de negentiende eeuw rond veertigduizend Keretboï
ÏÏSJïffiSS* 288 drae hrt «-t omsireeïïX
Mistletoe
Lf11 ,andere Periode stamt de mistletoe die
naar Engelsch. gebruik boven dé deur plegen te
hangen. Lang voor het Christendom tot West-Enror%<.
was doorgedrongen, beschouwden de Druïden
senccsmlddel ««g«n alle
ee?é Hi7 r bü droeg, was veilig voor hek
sen. Hij kon zelfs geesten zien en met hen spreker,
de pl-' met een goudo^ tT^
h,-,!71b^ °.Llde van mistletoe zuiver wil'
8411 dat» moet zjjn gISeden
met een gouden mes en dat voor eiken késeentS
moet worden geplukt.
reSh 01? kussen onder de mistletoe is En-
gelreh. Ito «wt met meer, wanneer het is ontstaan
Sn^lalT'To heet het, dat een meisje met binnen
ffiLetoe. trouwen; 815 h«t «iet is gekust onder de
Kerstgeschenken
Omland kent het Sinterklaasfeest en spreekt van
he t Kfers l manneij e by of in den KemtalX Sf.
fflr® van 8^ claus, op Kerstmis en dan ls
üet Santa Claus, geschenken geeft. k
dt haI!d. dat dit gebruik stamt van den
SSÏ? c^°p van M-Vra. die in het begin van, de -
en smdsdien de beschermheilige werd
kfmmïi L,ls 06 weldcener- der armen, die tel-
het Rfv^rrSi1 cutvmgen, zonder te weten van wien
L tOtd0t 1611 sIol'te bet geheim werd
Het gebruik om geschenken te geren op 6 December
«n by den Kerstboom is aan hem te aanken.
i Da lum van Kerstmis
.Het feest van Christus' geboorte Wordt gevterd co de
?J21elrw<' 2013 werd herdacht,
ia "h® "fahéfsebruiken Diachten
f ""ben van-begin November tot Driekoningen." THdens
na 25 heette
m «broglng waren. Om de werking dezer
machten teondersteunen, werd er gedatS ^S
alleen in Vondels tüd was Kerstmis de periode om te
dansen en te bancketteeren". 03
In de vorige eeuw rong een kind op Kerstavond:
„En we zitten samen al bij den haard
En eten koeken- met prulmetaart."
rt™„SChXUver Ter c3ouw betoogt. dat deze koeken nog af.
H,f^'e,n den ouden Oermaanschen offerkoek: den
wv Noord-Holland noemt men de Kerst-
koeken nog „katers" en wie ei een bestelt moet'opgeven
hébben. 20utec' 20eten ven krenlenkato wil
mu óe liefste cater, vtn de mal gekomen met
een Tclan Kerstboompje met één brandend haar,je
er tn .,,00.. -
-".-,Geluk van,Kerstmis
h^etbftte Erheen, dat het geluk van Kóstans een
KTlti t,20- dfw- Vaadaar.... prijsschletoa op
Kerstd^. En in 1583 beklaagde de Engelsche schrijver
nmnJ^1„é2rZlCb' d? rnen 2!cil tyd®1» de Kerstdagen
nergens anders mee. bezig hJeld dan mét kaarten, dob-
belsteencn, triktrak en dergelijke, -
.„^f'- ^dke dingen:zyn,we in de twintigste eeuw na-
tuuritjk heen. Maar het Kerstmaal is nog even belang
rijk als in den Germaanschen JoeltUd en in den' tiki
van Vondel.
Oude gebruiken mogen een andere beteeSwals krijgen,
zij houden toch stand door de eeuwen heen! -.