i^>.
ISÉ
van
„Personeels-uitbreiding"
dringend gewenscht
p^ttUeceeMtc
DE MAN-—
S'"S
mil
PROBLEMEN IN
Deel
MOSKOU
tevens
wrijvingsvlak-
DOOR HET PANAMA-KANAAL GEVAREN
MET EEN NOTEDOP
Schutgeld op een halfje af
nauwkeurig berekend
Katholieken nemen gestadig
in aantal toe
H
v §g ~%'^^Mf>
fissi#
-
Duitschland van heden (I)
DE HOOFDSCHOTEL Op-de conf bomen echter dingen ter sprake,
drag met' Duitschland. Daarbijerentie te Moskou Is het Vredesver-
die op het eerste gezicht er nauwelijks mede te maken hebben.
Wat heeft de Chöicesche kwestie met het Duitsche ;vraagstnk te' nu-
'kén y. V"-ff .X'-":'
Soortgelijke verrassing-en staan ons meer te vrachten. Want Duitsch
land la minstens op drie wijzen bü deze conferentie betrokken. Het is
In de eerste plaats een wrijvingsvlak tusschen de groote mogend
heden. De grooten zien Duitschland in verhouding- tot andere „aard
rijkskundige atoombommen". De grooten kunnen niet over één van
die wrijvingsvlakken spreken, zonder de andere er bjj te betrekken. De
Balkan, het Nabije Oosten, het Verre Oosten, Afrika r het zijn even-
zoovele knikkers, die gedurende de onderhandelingen kunnen- worden
geruild tegen den Dultschen knikker en dus met dezen knikker In het
.spelKQlL- k
ren achter den rug.De Dultscher
was nog altijd behoorlijk gekleed.
Vooral ten koste van de bezette en
leeg geplunderde gebieden. Pas
sinds het einde van den oorlog is
Duitschland in de periode van
„potvertceren" beland. Van aan
vulling en vervanging is sinds twee
jaren natuurlijk geen sprake meer.;
Oude voorraden wordenversleten.
Men staat er op het oogenblik voor
gelijk wij In b.v. 1943. Dit blijkt
ook uit den toestand' ten aanzien
van andere gebruiksgoederen.
BUURLANDEN DE
DUPE
Daahnaast is Duïtsciiiand een
deel van Europa. De buurlan
den van Duitschland .kunnen
de eigen volkshuishouding niet ge
scheiden zien van het Doitsche
achterland, dat in de toekomst,
evenals in het verleden, het eigen
welvaartspeil mede zal bepalen.
Voor hen is deze aardrijkskundige
verbondenheid met Duitschland
- niet te vergelijken met - de positie
ven de- grooten; voor hen is
Duitschland geen knikker, die mak
kelijk kan worden geruild. Zij moe
ten dit probleem helpen oplossen,
vooral nadat de Duitschers gedu
rende drie generaties hébben bewe
zen tot een zelfstandige'- oplossing
niet in staat te zijn, tenzij, ten kos
te van het bestaan van hun buren.
Tenslotte is er nog Duitschland
als Duitsch probleem. Wij hebben
de les van do onverschilligheid
tegenover de „binnenlandsche aan
gelegenheden van een bevriende
mogendheid" te duur moeien beta
len, om haar reeds nu weer te mo-
- gen vergeten.
Deze drie problcmen ;stean te
Moskou ter discussie. zy zullen el
kaar voortdurend „overlappen".
Om tusschen hen een compromis
te vinden, dat een oplossing mag
heetcn,. dient men het tegenwoor
dige Duitschland te kennen. In een
vijftal artikelen zal een poging
worden gedaan, een schets van het
Duitschland van heden te'geven.
Hoe is de toestand in
Duitschland
Hoe Is de stoffelijke en geestelijke
toestand van de Duitechers in het
voorjaar 1947, op het oogenblik,
waar te Moskou zonder hen en
over hen wordt beslist, wat b
hen en o p hen zal worden toege
past
Voedsel
BUNA twee JAAR na de on
voorwaardelijke capitulatie. In
in den harden winter van 1947,
is de voedselvoorziening gedaald tot
het peil van. den Nederlandschen
hongerwinter 19441945. Een over
groot deel van de Duitsche bevol
king, vijfmaal grooter dan. het aan
tal Inwoners van Nederland, lijdt
in den meest letterlijken zin hon
ger. En aan het einde van dezen
winter zullen door honger en koude
een aantal mensehen zijn overleden
dat men moet ramen op het geza-
meijUJke aantal inwoners van Am-
eteraam, Den Haag en Rotterdam.
Dat weet men in geallieerde Krin
gen. Daaraan is niets meer te doen
Daaraan veranderen ook de cijfers
niets, die op gezette tijden worden
verstrekt over het aantal calorieën,
waarover de Diutschers nog kun
nen beschikken. Want deze cijfers
hebben betrekking op de u i t g c-
reikte bonnen, maar niet op de
g e h o n o r e e r d e bonnen.
En precies ais gedurende den
hongerwinter zijn er wèl bon
nen, maar is er geen voedsel
Er zijn streken in Duitschland,
waar men sinds vier maanden
geen aardappel heeft gezien en-
sinds vier weken geen brood.
Het heeft weinig zin vergelijkin
gen te maken over den toestand in
de verschillende zönes. De desorga
nisatie van het vervoer en het ge
brek aan vervoersmiddelen heeft
tot gevolg, dat niet eens binnen
een betrekkelijk klein gebied' verge
lijkingen mogelijk zijn, laat staan
tusschen de zönes.
Inderdaad is het zoo, dat in de
Enge^che zóne twee keer zooveel
menschen wonen als kunnen wor
den gevoed met de 'hoeveelheid
voedsel, die dit gebied voortbrengt.
In de Amerikaansche zóne is de
productiecapaciteit toereikend voor
het aantal inwoners. En in de Rus
sische, zóne wordt twee keer zoo
veel voedsel voortgebracht als noo-
dtg is voor het onderhoud van de
daar levende menschen. Deze be
rekeningen zijn gebaseerd op de
productiecijfers van vóór den oor
log en benaderen dus den toestand
van heden slechts zeer globaalIn
leder geval zou hieruit een verschil
in voorziening kunnen worden op
gemaakt. Wanneer hiervan echter
in de practijk geen. sprake Is, dan
ls dit als volgt te verklaren het
Russische- bezettingsleger, -voedt
zich uit Duitsche voorraden feit
geldt trouwens ook voor het Fran-
sche, terwijl Engelschen en-Ameri
kanen geen aanspraken maken op
verzorging uit Duitsche voorrader..
Gedurende een tocht van
5000 kilometer door Duitsch
land. heb ik één. keer vanuit ?-/
de auto, - een flets -meteen,,
surrogaatband opgemerkt. Om
dat een dergelijke-ontmoeting
zich later nooit meer heeft bér-r
haald, ben- Ik erachteraf niet
geheel zéker van, of ik mU ook,:
dezen eenen keer niet héb-ver- V
igtót.- 1
Natuurlijk zijn de -banden slecht,
zjj zijn vaak gelapt, maar het zijn
nog rubberbanden. Weer: dus del si
tuatie zooals in Nederland oro-
rstreeks j.942: Ivoor zoover.';,''toen
"niet reeds Jïet' grootstedeel? vair 'de
600.000 in Nederland „georganiseer
de" fietsen over de grens was.
Conclusie: ook op dit gebied ls men
beland bij het onderste uit tie kan,
ls "de pot leeg en begint nu de tijd
van de „Ersatz". Dit voorbeeld met
de fietsbanden kan men gerust
veralgemeenen. Het-- is de sleutel -
tot het begrijpen van de Duitsche
economie. Oude voorraden grond
stoffen zijn op. Aanvoer is er niet.
De productie is minder dan een:
Jaar geleden-;En de werkloosheid; Is
stijgende.^
Gevaarlijke gevolgtrekkingen
DE VERGELIJKING van den
Nederlandschen toestand gedu
rende de laatste oorlogsmaan
den met de situatie in Duitschland
ja twee, jaren na bet einde van
den, oorlog, gaat; niet geheel op.
Gedurende den barren Neder
landschen hongerwinter hebben wij
OP WEG NAAR SCHOOL. Door
rtGues von sir at en gaat de Duitsche
jeugd naar schooi;'Precies als bij
ons in vele steden, suit u zeggen.
Goed! Maar straks sullen wij onse
puinen weer snoeten vervangen
door steden en de Duitsciters ook.
En onze kinderen' sullen met de
kinderen op bovenstaand plaatjein
grooter verbandweer -moeten
samenleven.
met spanning naar de berichten
uit Engeland geluisterd. Knip-
oogend zeiden wy tegen elkaar
„het gaat goed". De honger was
het einde, niet een begin.
Voor Dmtschlaml fa deze ellende
een begin. Het begin van een chaos
die niets te maken heeft met her-
stelp licht, die niemand baat brengt,
die geen enkel glimpje .hoop laat.
Sinds twee Jaar strompeltde
Duitscher van den eenen dag in
den anderen, gespeend' van ieder
perspectief.
Tegen een ;dergeiijke kwelling is
geen menschenziel bestand. Hier
wordt dag ln dag uit. geestelijk
puin geschapen, waarbijde bom
men van de R. A. E.'en hun uit
werking kinderspel waren. Hier
wordt bij een door twaalf jaar Hit-
Ier-bewind gedemoraliseerd volk,
een nihilisme gekweekt, dat de
misdaad! niet helpt overwinnen,
maar bestendigt.
En'de conclusie van dén geptid-
delden Duitscher is, dat - dit v met
opzet - gebeurt. Volgens hemis het
de wraak der overwinnaars. Zij
laten de kinderen verhongeren, en
NAUWELIJKS waren We binnen de pieren aangekomen en wiegden
we nog a» <>P de lange deining van den Atlantischen Oceaan, toen
een aneOe motorboot op ons af kwam. Aan boord waren gezondheids-
douane en Immigratie-ambtenaren. Enkele minukn later waren allen
reeds druk in de weer. De dokter keek ons eens met een lachje aan en
behoefde verder nWs.te vragen. DeImmigratie-officier maakte beneden
in gezelschap van den douanier een praatje met dén kapitein, die hen
een lövig boekdeel en allerhande officieel aandoende' papieren voor-
druaJde. Ook daar was alles in orde. Een nagekomen scheepsmeter
kroop ijverig met een tape-line over ons schip rond, keek in alle hoeken
en gaten en noteerde tientallen maten om straks op een halfje nauw-
kenrïg het Kanaalgdd te kunnen bepalen. -
EN DAN OP NAAR
TAHITI
HOEWEL wy -in het bezit zijn van.
een officleelen meetbrief, moest
het schip opnieuw, volgens Kanaal-
maatstaf worden gemeten. Later
vernamen wy op het kantoor, dat
de Kanaalkasten onze scheepskas
vijf dollar en vier cents lichter zou
den maken. Verder luidden de voor
schriften, dat men vier trossen van
elk 110 voet - lengte alsmede enkele
stootkussens gereed moest houden.'
Aangezien de bemanning uit slechts
drie menschen bestaat, zien we ons
gehouden twee „Kanaal-zeelieden"
aan te nemen, die élk zes dollar per
doorvaartmoeten verdienen, boven
den kost wel te verstaan.
Nadat öe douane ons een anker-
plaatsje had aangewezen, raakten
we het voortvarende ploegje kwijt en
ankerden op-een rustig plekjt, vrij
ver van den steiger. We hadden
practica en mochten dus aan den
wal.: Na ons geschoren en opgedoft
te hebben, gingen de kapitein en ik,
zooals gewoonlijk, aan den wal met
öe scheepspapieren- We zochten on
ze agenten, de Royal Dutch Steam
ship Compy. (K.N.SJM.) op en on
dervonden, zooals overal, de volle
medewerking.- Uit hun handen ont
vingen 'wy tevens onze post, altijd
opnieuw een evenement. Daarna
gingen we naar den Hollandschen
consul, een Amerikaan, dien wij
achter een lessenaartje in zyn krui
denierswinkel vonden. Een koopman
was het in hart en nieren, want hij
ontnemen hem leder uitzicht op in- verkocht ons en. passant nog een
schakeling in ren iteuwe maat
schappelijke orde. D# "verbetenheid
tegenover 'n volgens hem huichel
achtige wereld,,die het Hitier-be-
wind menschonwaaxdlg noemde en
dienovereenkomstig' bestreed, en
daarby nu soortgehj ke methoden
vanuitroeiing toepast, is groeiende.-
Het gaat er niet om op deze plaats
de onjuistheid van de bewering en
de; overdrijving bU de vergelijking
te weerleggen.-Het-gaat alleen om
de noodzaak, deze voor ce Euro-
peesche toekomst funeste ontwikke
ling-te rignaleeren,
ALFRED MOZER
kist soep, waar .wy veel plezier van
hebben gehad. Daarna gingen-wij
naar de Balbao-jachtclub, waar we
na kennismaking, met hetbestuur
permissie kregen om van, hun steiger
gebruik te maken. We aanvaardden
<li; dankbaar, want het was anders
een heel eind .roeien met ons kleine
\ietjc. Een clublid deed loodsdienst.
Reisroute van de Alk. Schiedam
Golf van BiskajeLas Palmas,
Kaap Verdische cilcr.den, Perrxtm-
buco, Paramaribo, Willemstad, Pa
namakanaal, Stille Zuidzee:- Mar
kieseneilandenTahiti. i
„De.
te Cristobal (Par.air.z-
kanaalzone). V
meerdere ongerechtigheden inhei
zicht: takelingen vernieuwen, slui-
tings borgen, schavielingsmatjes
aanbrengen enzoovoort. 'Hiermede
klaar en alles voor den tocht: gereed,
gingen we eens aan den wal kijken.
Het eerst ontdektenwe een groot
restaurant -van de Kanaal Mijl waar
ook wij, heerUJk en betrekkelijk
goedkoop konden eten. Een welver
diende en welkome afwisseling, na
den nogal eentonigen scheepskost.
We 'wandelden daarna door een
fraai verzorgd woonkwartier van de
Kanaal Mij. Tegen redelijken prijs
kunnen de employé's zoo'n. gescreen
de, gestoffeerde en gemeubileerde
woning betrekken. In een pracht 1-
gen grooten winkel -kunnen zij al
hun voedsel en kleeding tegen sterk
gereduceerde prijzen betrekken. Ze
betalen met bonnetjes, zoodat alleen
zy er gebruik van kunnen maken.
Als „klant" kregen wij ook het recht
Mruina
Met de „Alk" rond
de wereld (VII)
wy hebben de Alk, of Itever,
de Alk heeft ons Indertijd verla
ten In Cristobal aan den Insane
van het Panamakanaal, waar het
scheepje eind November voor,
anker ring. inmiddels heeft het:
a grooten sprong over den Sta
len Oceaan gewaagd: en de eerste
reisbrieven sedert dien bereikten,
ons dezer dagen nlt Tahiti. ïn-
Jimi of JuJl hoopt de bemanning
van .het twaalf meters-en-nog-
■ïvat tellende zeiljacht je, bestaan
de uit kapitein Van .Nieuwkoop,
„stuur*» H oogs trat e -n „mei-ster"
vajiGrevensteln Batavia te b er el-:
kim...zegt V dit niets, lezer?
Dm TJw herinnering wat op te
n ïsclirn drukken wij hierbij een
luartje af, waarop de enorme,
reisroute van de Alk sedert haar
vertrek uit Schiedam op 2 Juli
IM6 staat aangegeven,
In bU gaand artikel vertelt
stuurman Hoogs tra te op zijn be
kende gemoedelijke, humoristi
sche wüze van de tocht door het
PanamakanaaL
In 1943 reeds 40
van onze bevolking
Het aantal roomsch-katholleken
in Nederlandsteeg van 35.6 - pCt.
in 1920- tot. 36.42' pCL in, 1930 ^ea
zou volgens-den Pius Almanak van
1943 toenreeds 40 j pCt. - bedragen.
Hun. geboortecijfers, zijn hooger
dan die der niet-katholiéken (al
dalen -zy - ook), hun sterftecijfers,
vroeger veel-hooger dan die der
niet-katholieken,- zijn zeer gedaald
en daardoor is hun geboorteover
schot grooter.
Deze en dergelijke gegevens vindfc
men in een artikel van prof. dr.; J.
P, Kruyt; „Rooms ch-katholleken en
protestanten in Nederland",' -waar
mee het eerste nieuws van het
nieuwe „Sociologisch: Bulletin" van
het Ned.Herv.instituut „Kerk,; en
Wereld"(Uitg; Boekencentrum,
Den Haag) Opent. v -
De groei van het aantal roomsch-
katholieken acht prof. Kruyt in
hoofdzaak een demografisch pro
ces enrhetls"z.i..in;het geheel niet
zeker, dat: de demografische- winst
opden langen duur zichautoma
tisch voortzet. - -
De schrijver geeft- aan :de .hand
van de resultaten een er door. hem
ondernomen, enquête voorts belang
rijke gegevens over de rjc1 activi
teit in tot nu toe hoofdzakelijk
prótestantache gebieden als Noord-
Holland '-boven het U en - Fries
land; De centra-van een intensieve
actie in -Friesland liggen 'i inDrach
ten, waar zich in 1933 Francisca
ners en'in 1935 Carmelitessen ves
tigden, belden-nu. met een. klooster,
en in Witmarsum waar sinds 1902
zich een Augustijner 'klooster be
vindt.- Sinds bezetting en bevrijding
kreeg Drachten een vijftal' depen
dances (z,g. uthóven).
Vijftien der Friesche'. gemeenten,
■waar de enquête werd gtóioudcn en
zeventien - - Noordhollandsche .ge
meenten meldden- eensterk' opkno
pen van grond, hulzen, boerderijen
en: ralddenstandszaken- door
roomsch-katholieken; deze rbieden
ln-'den regels hethoogst.
.jSjaKrïr:bij-Pandit Nehroe
Pandit j.Nehxoe, vice-president - van
de tvoorloopige Voor-Indischeregee
ring,- en '-.SOetan ..Sjahrir, •- eerste mi
nister en.: minister vanbuitenland- -
sche zaken van de Indonesische re
publiek, zullen- vandaag "inleidende
besprekingen voeren, over de uitwis
seling van diplomatieke vertegen
woordigers, alduszegslieden van de
Indonesische delegatieop öe Pan-
Aziatische': conferentie.
Voor-Indië- zal dus - waarschljnlUk
het eerste land.rijn, waarmee de In
donesische republiek ln directe di
plomatieke relatie treedt.
omdat zonder loods geen enkel schip
in de haven mag verhalen, ons hier
mede tevens 25 dollar loodsgeld be
sparende. Op dat punt rijn ze in. de
„Zone"? niet; mis,v\;;:_V'';.
Hartelijke ontvangst
AAN den steiger liggende, kregen
we veel bezoekers, meestclub
leden, die- hun bewondering uit
spraken over den sollden bouw en
afwerking van de Alk ren-ze konden
bijna niet gelooven, dat het een
stalen schip was, zoo glad en strak
ls de'huid.
.De gerieven van hun clubhuis
werden te onzer beschikking gesteld,
zooals warme douches en bovendien
een all-day bar. ZIJ hechten daar
groot gewicht aan en inderdaad is
een koel potje bier niet te versma
den, maar de mededeeling, dat cr
een kraan op het vlot.was met een
slang om water te Iaden, klonk ons
als muziek in de ooren. We begon
nen direct met de tanks eens goed
om te spoelen:, we hadden water met
een luchtje geladen en waren biy,
ons hiervan te kunnen ontdoen.
Daarna lieten we de dirle tanks
volloopen met duizend liter heerlijk
drinkwater. Ook namen we nog een
•flinke hoeveelheid oiié ln bussen
aan dek, waardoor we onzen olievoor
raad tot 800 liter opvoerden. Hier
mede, kunnen we 800 mijl op den
motor varen.
Colon is gezellig
U/E lagen bier. prachtig en had-
YV, den allen' tyd èra enkele kar
weitjes op te knappen. Zoo had, na
een hall jaar dienst, ons vaantje,
een- z.g. koffiezak, het begeven en
toen we eenmaal boven in den raas;,
ig waren, kwamen cr. aldaar
er te. koopen en maakten hiervan
gebruik bij het 'aanschaffen van een
jachtlog. Tot onzen spüt waren los
se, vinnen niet voorhanden, dus za
gen "we ons genoodzaakt een com
plete log te koopen.
Christobal eri Colon bewaken de
Atlantische zijde- van het Kanaal,
Balboa en Panama de Pacific-zijde.
Christobal en Balboa zijn Ameri-
kaansch, netjes, ruim van aanleg en
goed onderhouden, maar stil en
deftig. Van de Panameesche steden
Colon en Panama kan dit niet: ge
niet te weten om haar toch te kun
nen aanwijzen.
Gezellig is het Panameesche deel
echter in hooge mate. In Colon met
zijn rommelige straten, waarin vele
Chineescbe Chopsue>zaakjcs typisch
aandoen, ziet men den passagieren
den matroos en den soldaat van
zaak naar zaak zwaaien om cr hun
vermaak op allerlei gebied te zoeken
engemakkelijk te vinden. De
politie is er gemoed elijkheïd zelve
en doet écn, desnoods belde oogjes
dicht.
Door het Panamakanaal
ONZE vertrekpapieren waren in
middels in orde en we spraken
af om op Maandag 2 December door
het Kanaal naar den Stillen Oceaan
te varen. Proir.pt op rijd waren loods
cn „zeelieden" aan boord en nadat
wij in de gauwigheid nog een kleine
motorsfoomis hadden verwerkt, tuf
ten we om half acht weg om ons
naar de eerste sluizen. Gatun-Locks
te begeven. Het was prachtig weer
en de loods was een gezellige, baas.
die óns allerlei bijzonderheden alt
zijn practijk vertelde. De tijd vloog
om en vóór we er erg in hadden,'
waren we aangekomen voor de enor
me sluisdeuren, die zonder geluid
voor ons open gingen.
Tegen een sterken stroom In tuf
ten we naar binnen en meerden met
twee trossen en een springer aan
bakboordzij tegen den sluismuur.
Daar lagen we in de diepte als in
een vallei eu keken omhoog- langs
Jen, vuilcn, slijmerlg-ilrulpenden
muur, waar allerlei ongedierte in-
en uitkroop en de loods ons waar
schuwde den: muur niet met de han
den aan te raken. Jammer genoeg
mag er In de .Zone" niet gefoto
grafeerd worden, anders was een
foto van de kleine Alk in dit mach
tige waterwerk wel de moeite waard
geweest.
iTe half. elf waren we. de drie In-
ecnloopendc sluizen; door en: tuften
we,, thans 80 voet hooger, heé Ga-
ttmmeer ia Dit ls een vallei ge
weest,-die onder water is gezet, het
geen de, vele boomtoppea-waar. .we.
links en rechts tusschendoor voerea
duidelijk maaktea Het was een
mooi begroeid gedeelte tusschen de
eilandjes, vroegere heuveltoppen,
door. Tenlotte belandden we ln de
Culebracut, een in de rotsen uitloo-
pers van de Andes, uitgehouwen ka
naal. Hier moet gezwoegd zijn en
het spreekt van geduld en durf,
wanneer men de harde rotswanden
ziet, waarin dit deel werd geprojec
teerd. Er wordt nog steeds aan ge
werkt, want telkens-vinden aardver
schuivingen plaats, die echter met
voortvarendheid worden aangepakt
en zelden komt hetvoor, dat de
scheepvaart niet vlot doorgang kan
vinden. Na te 4.30 de Miraflores-
sluizen te zijn gepasseerd en onder
een malsch buitje tiet een vaartje
55 voet omlaag gezakt te zyn, lieten
we de zware dubbele deuren achter
ons en klotste het eerst© Pacific-
water tegen den boog. -
Inalle sluizen-werd de Alk met
de hand bediend, van die vijf dollar;
kon natuurlijk geen eleclrische loco-,
motief meer af, zooals de grooie
schepen er. twee aan, elke kant
kregen om in en uit de sluizen te
worden getrokken. WJJ konden dat
billijken, vooral toen de loods ons
nog vertelde, dat het schutten van
de Alk de maatschappij 70. dollar
kostte,
Bovendien vonden we het veiliger,
want als zoo'n machinist even niet
uitkijkt, trekt hij "de Alk aan zoo'n
staaldraad misschien boven op ztfn
locomotiefl ;?i--
zegö wordon en men hoeft de grens. Wat zal de Pacific-océaan brengen?
Kleine
,^Ab twee "kijven ïiebbèa bêi-
den schuld", zegt de xechter.
Vaak zal het waar zijn, maar in
deze gaat de deernis en sympa-
thie der - aanwezigen gedecl
deerd in één richting en ;wel
naar Jacoba uit, Jacoba, de ner
veuze, magere sloof van een
vrouw, moeder van vijf kinde
ren, in scheiding: mét haar man,
Johannes,een boom van een
gezonde kerel, die het getergde
mensch meermalen gestompt
heeft en geslagen- Jacoba was
ruziemak erig. zegt Johannes.
Hij verzuimt er bij te zeggen
dat hij zijn - vriendin bjj zich
thuis liet wonen, dezelfde Juf
frouw met wie hij er vandoor
ging;, vrouw en kinderen ach
terlatend. Zoo iemand moét zijn
echtgenoote noodig kljfzucht
verwijten!
Op een avond zat Johannes
een brief te schrijven aan - zhn
moeder. „Zit je me weer zwart
te maken om je eigen vuil te
bedekken"; zei Jacoba geprik
keld. Toen Johannes daaropeen
dreigendehouding aannam,
greep de vrouw een blik met
snijboonen, dat juist openge
maakt op tafel stond en, wilde
hem daarmee te lijf. Johannes
sloeg het haar uit de hand; zoo
dat de boon en door de kamer
vlogen en doldriftig geworden,
tuigde hij de arme vrouw er
barmelijk af. Hij greep twee
messentegelijk eri schreeuwde
dat hij Jacoba het hoofd-van
het lichaam zou snijden. Geluk
kig kalmeerde Johannes,bijtijds;
maar na dit incident kwam het
tot een volledige breuk tus
schen de echtelieden. Nu zijn zij
nog eenmaal samen hier; de' ge-
zondestevige man en de deer-
niswekkende, magere afgesloof
de overspannen vrouw. Als be
schuldigde en aanklaagster, ,als
kat en hond,: de zelfde men
schen die eens samen de zorg
voor hun-vijf kinderen hadden,
nu vreemd en vijandig; Wij
hooren hun tragedie, de trieste
ondergang van hun gezinsleven,,
Wij zijn getuige van het cynls-
me waarmee de man notabene
hooger beroep aanteekent tegen
zijn 10, boete, omdat mijnheer
zich bedreigd voelde door; dat
blikje snijboonen. En dan-blijft
ons de- ontroerende slotscène;,
van. dit treurspel evenmin be
spaard. Want bultende. recht-
zaal zien we hoe de vrouw haar
man staat opv te wachten. Als
zij hem uit de wachtkamer ziet
komen verzachten haar kramp1
achtig - gespannen trekken.'.:;:;
Hoopvol en vergevingsgezind jv
kijkt zij naar hem en wil, hem
aanspreken, maar snel en. on-.;
verschilligloopt' hij door. Zij
snelt hem achter na- op straat,
doch" als zij hem heeft, inge
haald, maakt de man een af
werend gebaar; met zijn. anri eri
loopt snel-veirier. Roerloos blijft
de vrouw midden ;>op' 'straat
staan; de. rug gebogen, de anriën
slap, den man nastarend 'zoo
lang zijn breede rugte zien
Examens
Aan de Universiteit te Leidan
zijn geslaagd voor het apothe-
kersaBslstentsexamen: de dames:
H. J. Lybers, W. Jansen, A. I.
Kamer, W. M. G. Roth, allen t*
Rotterdam. M. Biyieven te V]aar
dingen en C. S. Lage weg to Roe
kan) e.
GOEDE VRIJDAG
ET LIJDEN eri Bterven van
Jezus Christus, geiyk dat "in
;Ee>i kanjer van Ui haai!" Deze foto werd genomen toen de 'Alk
nog -op den Atlantischen Oceaan zwalkte en ér zoo nu en dan door
de bemanning: op ■'itgr oot wild" werd gejaagd.
die niet
mocht, terugkeeren
ooor waxT eoasARi
29)
- V 'Kleeding
EOTGS^S^dm;^^^het^inet;
^(toeslandv-niet^ "te- ivo-geiyiren
|meKde.ïsltuaüe|.van'iac^éderland^
nfporiop^^^d^totó^ééri
haare6bteperiode^variv,eenlgejJa-'
Erik trok een grimas. Hij was op
het punt te zeggen: „En wat dan
nog?", maar hij bedwong zich.
„Misschien maakt ze zich - verrij-
:tén over die ruzie en is daarom zoo
oterstuur";zei mevrouw Van Het-;
tem- nadenkend. Toen' vroeg- ze op
anderentoon„Jijhebt toch - nooit;
meer ergens1 last van, Sigurd?" ri
^.OfDeen, ik-ben in orde", zei Si-
gurd..-' „Mijn: longen zyn vorig -jaar
nogonderzocht".
i-';,Ja,HJe rieK er bést •rüit'V: zei* dr.:'
Van. Hettem tevreden.'',J>aar rie Je;
dat eenïmensch soms-niet ;weet wat.
goed is,'? Destyds hebbemwé het ons;
allemaal;, aangetrokken ,r:toen f je;' zoo
ziek werajrjimar^als^dabi'tdetXwas
gebeurd,*; zou v jewaarscliyniyk; nooit'
naar-Zweden'zyn;gegaan-enhad''die'
héele^éllenae^hiferSmeegèói^kfc^eri
;wat^reemdi^,„
tïïe e overkomen.^.
:dlkwyi^gbéd|té^|i
d^éllën^ge^dbigiöSj
"blij kèri? naderhhrid;
""'Jjiet:
niet voor jezelf i», dan voor een
ander."
Ellen wierp hem een snellen blik
ioe; z© lcleurd© en boog toen he'
hoofd.
„Dien hongerwinter, hier had je
vast - ntet uitgehouden", zei mevrouw
Van Hettem.
Sigurd keek haar aan. Hij glim
lachte. ,JEen mensch houdt soms
verwonderlijk veel uit"; zei hij. ,Jk
geloof, dat, het'.dikwijls meer af-
iiangt van den geest dan van het
lichaam."
Erik begon té lachen, maar .zon
der hatelijkheid.; -■
;,Dat ls echt1 ren gezegde van
ienumd.v die alleen het geestelijk
iy,deri -kent'.', zei hij'. j„Ikben er van,
overtuigd; ïdat. er nietszoo ergjils
danv lichameiyk UJden.lhonger,
pyn, ,koti.Neen, geef my dan
maar-liever 'eenof andere ongeluk
kige liefde." - --"
;;z© lachten allen,.; behalve; Ellen,
zy -keek' niet op.-Vri-'l;.
Wel, ;:het ia \tiorbij',P .dachfcV me
vrouwVan r Hettem metVeen v zucht."
van' te\Tedenhefd;- „al:.: mag- dan', al-,
lès^riietw'aöo i züri;;:;alsl'we.?géhoópt:.;
haddeiv datiia x-oïibij.
f^,Tpen.^k^rika^én^rimnéiikwam'.
dat Je genoeg te eten krijgt, dat je
nie eeuwig in angst hoeft te zitten,
iemand te verliezen, van. wien je
houdtAls Je zoo hier zit, Si
gurd, heb je dan. niet een gevoel of
je nooit bent weg geweest? Ol er
niets gebeurd is?"
Sigurd keek haar aan. „Ja, Juist
zoo", zei. hij. Zij was de eenige. die
d© vage Ironie in zijn stem nie'.
opmerkte.
vV - vrn
Den .volgendén dag telefoneerde
Erik naar Chris Reuvers. Sigurd zat
by hem en kon de levendige, luide
stem van den ander hooren, waar
hy zat, en soms, zelfs verstaan.
„Komen! jullie morgenavond!",
brulde Chris -in de telefoon; „Dan
is er. niemandanders en kunnen
wé gezellig boomen over dengoelen,
ouwen tijd, toen er nog' wat rie -be^
leven viel. .Het is maar: een ver-,
du veldsaaie boeltegenwoordig. Ik
zal zorgen '.voor?; alcohol?: enjullie;
kunnen by cmijbiy ven slapen. Je
kunt ook vanavond komen, dan; heb
een fuifje."
sengdie^.fuifjesJjvani'jë^dari^-ji'er,-
:mei 'jf$ p^aat en.rilcïzbu&het"'aardig
vinden - alsjei mijn vrJend lucr. >--es
- r-..' -i f van be v« d,
hy logeert hier.was al dien lyd
in Zweden. Die verhalen van. jou
zijn Interessant, voor een buiten
staander."
„Zal gebeuren", verzekerde Chris
luidkeels, „we zullen dien Zweed
van jou aan zijn verstand proboe-
ren te brengen, hoe het hier was."
Erik glimlachte, toen hy den
•hoorn op den haak legde.
„Chris had een' paar eeuwen eer
der moeten leven", zei hij. „Dan
had hij telpaard en met een mas
ker voor. postkoetsen kunnen uit-
rooven of met een zwaard een af
anderen vorst verdedigen of schoo-
ne jonkvrouwen ontzetten om ze op
slag te verleiden. Hij vis te laat ge
boren en als het", mis gaat met hem,-
is datzijnverontschuldiging: 'Alslhy
hier- blijft, gaat het waarschijnlijk
mis! Vroeg of laat vliegt hy .'èr 'm,
voor' zivarten "handel; voor VBluta-
.geknóel of de hemelweet "wat; Maar
hij zei. laatst, dat hij zin had naar1
Spanje te:-: gaan, daar viel: nog iets
te - beleven; zoolang - Franco er aan
het bewind - waspNiet- dat;.: politiek
hem -iets- kan? schelen. Hij 'izoekt.: al-
Jeen'hét,avontuur.,,
„Ik heb nog 's zoo iemand ge
kend", zei Sigurd, „Die ging als
vrijwilliger vechtenin .Spanje...;,
voor'de .regeering;- Later, ging .hij' als
vrijwillig©:: naar -, Engeland. Volgens
hem allemaal, omdat hjj leen huis-
•Auin-cn-keukenleveneenvoudig niet
kon uithouden. Waar'het nou eigen
lijk om ging, dat liet hem koud, be
weer dehij, als er maar wat te be
leven viri- Maar toen. ik hem vroeg,*
of hy eventueel bij de SS had wil
len gaan, zei hy alleen:, je bent gefei
Dat was zijn geloofsbelijdenis. Som
mige menschen? redeneeren 'niet, ze
voelen alleen en meestal, 'juist,".:
Erik lachte. „Ik 'geloof bepaald;
dat je een zwak hebt vodr Chris",
zei hij, Je neemt het telkens vóór
hem op," s
Sigurd glimlachte;.Misschien heb
Ik dat ook", zei hij.
Zij ireisdendenvolgendén middag
naarAmsterdam. Erik ging -'.naar.
hetkantoor;! van de scheepvaart
maatschappij en ontmoette".- nader-:
hand; Sigurd ln ieen café. ;Zé ;aten
samen..Erik. was ren? goed -^hu1,
meur;':?:;omdat^-hyv;:irisschJen;;kans
-maar^eenrnaariop ï^zéérizatjtzbu"
wat Jie mimt'-z'-
jrijnvhóofd
alles?
de evangeliën wordt verteld,
heeft door alle eeuwen de grootst*
dichters, schilders, beeldhouwers
en musici geïnspireerd" tot schep-
pingen, waarin delaatste; moge-
lijkheden van riet menscheiyke
leven werden uitgedrukt en zelf*
overschreden. v-
Op den Goeden Vrydag Berden-,
ken wij den kruisdood van Jezus
van Nazareth. Het is een feit, dat
iedereen weet en. waaraan niets
meer te veranderen is; het schijnt
een dood feit Maar wiehet aan-
raakt en er zich mee gaat - herig-:',?,
houden wordt ingeschakeld in een
fantastisch krachtenveld, dat de:
diepste menscbeiyke ellende, en de
heilige nabyheid Gods onder v;
Btroom heeft. Wat twee duizend
jaar geleden gebeurd is, bltfkt ge
laden met krachten, die ook den
modernsten mensch, die zich daar-
voor openstelt, nog weten te dnt-j:.
stellen en tegeiyk te genezen door-"
dat hij God en zichzelf daar ont
moet en leert kennen als nergenc
anders. ~J%'~
Wie het ondergaan wij» leze den
tekst der evangeliën in zyn lapi:;
dairen vorm. En wie te zeer ver
strikt is in. de ingewikkeldheid van
het moderne leven of wie bedorven
is door: het lawaai, de brutaliteit
en het bedrog van onzen tyd, zoo
dat hij den eenvoud niet meer be-
rit om de waarheid van aange
richt tot -aangezicht te kunnen
aanschouwen, die luistere naar. de
Matthauspassion of verlieze rich
'in de origineelen of reproducties
van. enkele der tallooze scMlder-:
stukken, waarin' menschen,dié
dichter by onzen tijd staan, -de
werkelijkheid van het oudeevan-
gelie op hun manier én in hun tyd S'-:
tot-nieuw leven hebben gebracht.
In ieder geval late men zich de
kans om mét deze werkelijklield
in aanraking: te komen niet ont-,
gaan.
Het :kruis is het uiterste ,van' al
wat er is.- Het demonstreertop?
niet te overtreffen wijze alle men-
schelijke onmacht en schuld.1: Yfa£-,*;d
men" ooit" bedoeld heeft
machten: derhelwordthier open^-c
baar. Het doet 'ons voor goed we-!?,
ten hoer?erg het: levenen-'hoefifJI^
schuwelijk' de mensch- tftn* ^'de
menschheid kan zyn, ;die een Ori-ï?^
sriiuldige liever - ómbrengt wdari^l
eigen schuld te erkennen en- te r::.
boeten., Maar. behalve deze nega-"'
tleve ópenbarihg is ^ertn^het krulisi^j1;
een. positieve.'ïHèt-^kruis demon'-?^
steeërt evenzeerop', niette over-;'.";
treffen wijze waartoe! liefdeV,. in.^
staat is. Dit is h et" Off er,:;- waarop -v?J-;?
al vd'offcrs -zagén.r Geen: kwaad;??;?:
geen .schuld kan :dezé lièfdë;ténlet|^
doen)'omdat'deze;riefde?\ny^Uigipr,-ii,%
'en ongevraagd ideSschuld
neemt en
^Dè^kruisdópd'^v^
.staat>om:;ahè;iUusIë?té:!óhtnemei
?Maai^dit|is^i9l«Ht^.Ede^r
Sjezen^v"'
