V-2 ontwerpers overleefden ineenstorting van
Hitiers
rijk
Coloradokevers vreten
aan onze deviezen
O
V
Spanje onder druk van honger en Gestapo
Nazi-intellect in Amerika met
open armen ontvangen
Zij
werken door!
Bo-Utiezecktez
-I
Kwestie moeilijk en gecompliceerd
Zij stijgen weer op
Dinsdag 3 Juni 1947
P de 16de December 1944, des namiddags om 3.19 uur, suis
de een rood-gloeiende raket met een snelheid van vijf
duizend kilometer door de stratosfeer naar Antwerpen, de be
langrijkste bevoorradingsbasis voor zes geallieerde legers, die
zich gereed maakten Duitsland de genadeslag toe te brengen.
Met donderend geweld boorde het monsterlijke wapen zich
Sn 'de ,.Rex'f-bioscoop aan de Keyserlei, waar honderden Ame
rikaanse soldaten in het korte „vrij-van-dienst" de avonturen
op het witte doek volgden. Niemand had iets-bijzonders ge
hoord, niemand was op iets verdacht, toen het projectiescherm
vooroverboog en de wanden van het theater als door een
onzichtbare 'hand van de fundamenten werden getild. Een
rokende puinhoop restte. 296 afschuwelijk verminkte lijken
.werden na dagenlange arbeid geborgen.
IJF minuten te voren had
een Obersturmführer van
de SS „Los jetzt!" geroepen in
het bos aan de voet van de heu
vels van Hellendoorn in Over-
ijsel, op een afstand van ISO
kilometer van de Scheldestad.
Een V-2 begon -zijn korte reis,
een der duizenden meteoren, die
in de laatste maanden van de
oorlog dood en verderf zaaiden.
Het was een der wonderwapens
uit de „Forschungsanstalt der
Luftwaffe", ontworpen door
prof. Werner von Braun, dr
Ernst Steinhoff» dr Martin
Schilling en vele anderen.
Toen Hitler-Duitsland de wapens
uit de wontlc vuisten had moeten
leggen, viel Vim Braun met zijn colle
ga's in handen van de Amerikanen.
Nóch de nauwe ccl van Neurenberg,
nóch de klamme kerker van 'n Duits
..Denazificatie Hot" wachtte evenwel
de jeugdige professor.
Integendeel: in Mei 3945 bruinde
hij zyn lichaam onder de diep-blau-
we hemel van het vacantieoord
Garmisch Fartenkirchen, hoog gele
gen in de Beierse Alpen,En thans
twee jaar later, een Lucky Strike In
dc mond, geeft „Hcrr Professor" zijn
instructies op het proefstation voor
V-wapens te White Sands, New
Mexico, USA. Von Braun ontbreekt
bet aan niets. Hij is een geëerde gast,
hij en de meer dan zeshonderd Duit
se geleerden en technici, die het land
van de onbegrensde ruines verlieten
en de wereld van de onbegrensde
mogelijkheden binnenstapten.
Wedloop der rivalen
Een felle sti^jd is gevoerd om de
intellectuele nalatenschap van het
Hitler-regicm. Zowel dc Amerikaan
se, de Britse als dc Sow jet-Russische
regering hadden een vast omlijnd
plan, toen het duidelijk werd. dat de
ineenstorting van het nazi-rijk aan
staande was. Zij zonden kleine afde
lingen naar de veroverde gebieden,
teneinde overal, waar dat mogelijk
was, een onderzoek in te stellen naar
hetgeen de Duitsers op wetenschap
pelijk gebied hadden gewrocht, de
laboratoria, proefstations en opslag
plaatsen te bezetten en elke geleer
de aan te houden. Vanzelfsprekend
richtte zich hun aandacht in de eer
ste plaats op alles, dat te maken had
met de technische oorlogvoering, een
gebied, waarop de Duitsers indruk»
wekkende resultaten hadden bereikt.
Over de activiteit van deze op-
eporings-teams is uiteraard weinig
bekendgemaakt. Reeds onmiddellijk
openbaarde zich evenwel de rivali
teit tussen de verschillende geallieer
de mogendheden. Elk land streefde er
naar, het andere vóór te zijn cn on
gemerkt een. zo groot mogelijke buit
in de wacht te slepen.
Zo maakten de Amerikanen zich
in de grot van Haigerloch in Zuid-
Duitsland mcs'.öi van dc uranium-
voorraad van de geleerden, die zich
onder toezicht van Göring hadden
beziggehouden met de experimenten
op het gebied der atoomenergie.
Toen het Franse leger korte tijd la
ter het dorp bezette, was alles ver
dwenen.
Een rijke buit viel de Ameri
kanen in handen, toen zij b" hun
opmars ten Zuiden van de Harz
stieten op de reusachtige onder
aardse* fabrieken van Bleiclie-
rode en Nordhausen, waar de
Duitsers tienduizenden dwang
arbeiders hadden samengedreven
voor de massale productie van
V-wapens. Een paar weken na
dien arriveerden de Russische
troepen. Zij moesten genoegen
nemen met de bezetting van
leeggehaalde mijngangen en la
boratoria.
Te zelfder tijd had men de hand
gelegd op degenen, die deze super
wapens hadden ontworpen en gepro
duceerd en terwijl nog duizenden
„gewone" nazi's ongestoord door het
vernielde land trokken, waren de
geleerden en technici in verzekerde
bewarmg.
Geen ogenblik hebben de geal
lieerden cr aan gedacht, deze men
sen te straffen. Duitsers, die een ge
allieerde piloot hadden gelyncht, die
een enkele gijzelaar of gevangene
hadden gedood» werden na wilde
klopjachten gegrepen en eindigden
hun misdadig leven voor de lopen
van een vuurpeloton. De nazi-gclecr-
den, die de dood van enige duizen
den Belgische en Engelse burgers
veroorzaakten en tot Op het laatste
ogenblik aan dc ontwerpen van nóg
groter vernietigingswapens hadden
gewerkt, werden met alle égards be
handeld.
Hun lotgevallen vormen een der
meest onbekende, doch bijzonder be
langwekkende hoofdstukken in de
geschiedenis van de na-oorlogse ont
wikkeling.
Atoombom V-2
Nog voor de strijd ten einde was.
hadden de ffealJieerden duidelijk
.kunntn constateren, hoe dc Duit
sers hun op verscheidene gebieden
van wetenschap ver vooruit waren.
Toen de V-l en de V-2 op Londen
en de Belgische steden regenden,
beschikten de railleerden over niets,
dat hiermede kon worden vergele
ken.
Slechts de Amerikanen hadden een
eenvoudig raket, de „Korporaal van
het Vrouwenkorps" genaamd, die
echter uitsluitend voor weerkundige
waarnemingen kon worden gebruikt.
Het „Fernlenkprinzip", de mogelijk
heid om dergelijke projectielen een
doel op grote afstand vrij nauwkeu
rig te doen treffen, was cn bleef
practisch uitsluitend Duits monopo
lie. Op het gebied van straalvliegtui
gen hadden de Duitsers het aanzien
lijk verder gebracht dan de Engel
sen.
Het Hitler-regiem gaf zijn on
derzoekers onbeperkte finan
ciële middelen. Zij konden be
schikken over alle technische fa
ciliteiten en voor de productie
werden de grauwe legers der
gedeporteerden geconcentreerd.
Uitsluitend gebrek aan grond
stoffen en geschoolde arbeiders
en dc uitwerking van de geal
lieerde luchtaanvallen op het
vcrkccrsnct hebben belet, dat
het nazidom de technische voor
sprong heeft kunnen uitbuiten.
Het was waarlijk niet aan prof.
Von Braun en de zijnen te wij
ten. dat Duitsland de oorlog heeft
verloren.
Nochtans kan men niet zeggen, dat
het gros der Duitse geleerden fana
tieke nazi's is geweest.
Evenals de Amerikaanse atoom on
derzoekers te Oak Rirga waren zij ge
heel gevangen in de ban van hun
werk en gaven zij zich niet voldoen
de rekenschap van dc vérstrekkende
gevolgen, diö hun projecten zouden
kunnen hebben.
Engelc maanden na afloop ven de
oorlog kon de balans worden opge
maakt. De Amerikanen hadden de
atoombom, dc Duitsers beschikten
ir het middel om een explosieve
lading over een afstand van een
paar honderd kilometer door dc
tratosfeer naar het doel Ic brengen."
Een combinatie van atoombom en
geperfcctionn eerde V-2 zou het
meest afschrikwekkende wapen op
leveren, dat de wereld ooit heeft ge
kend.
Hieraan wordt thans gewerkt. Se
dert 16 April 1946 stijgen regelmatig
buitgemaakte V-2-raketten op van
het proefstation, eenzaam gelegen* in
de woestijn van de Amerikaanse
staat Nieuw-Mexico. Binnenkort zul
len de Engelsen beschikken over een
modern start-centrum kosten acht
millioon pond in een \*crlatcn
streek in Australië, waar men be
stuurbare projectielen hoopt te kun
nen afschieten naar een bepaalde
plek in de Indische Oceaan, ergens
ten Zuiden van Java. Wat betreft
de Sowjet-Unie, doen de meest fan
tastische verhalen de ronde. Niemand
kan iets mededelen over hetgeen
daar gebeurt achter een gordijn,
zwaarder dan ijzer.
En op al die proefstations vindt
men Duitse geleerden, die zich be
reid hebben verklaard hun verdere
leven te wijden aan het werk der
vernietiging.
Dc tijdbom tikt
De gevaren, die deze ontwikkeling
ten gevolge kan hebben, wil nau
welijks iemand zich realiseren. Was
hington publiceerde onlangs eert
statistiek, waarin met onverholen
voldoening werd betoogd, dat elke
geïmporteerde Duitse geleerde de
„De coloradokever Is een ongewoon kwaadaardige plaag. HU is taai,
vraatzuchtig, plant zich sneï voort en verspreidt zich eveneens snel. Een
afstand van 160 tot lört k.nt. legt hij gemakkelijk af. Als ujj die kevers
op onze stranden ongemoeid lieten, dan zouden zo naar onze aardappel
velden vliegen en cierert gaan leggen, elk vele honderden. In warmere
streken kunnen uit een paar kevers In voorjaar en zomer circa 27 mil-
IJocn nieuwe vormen. In ons land, heeft een keverpaar per zomer circa
100.000 nakomelingen. Dat Is zowat 1000 mJllioen uit die 20.000, die
onlangs aan ons strand aanspoelden."
al optreden, waar geconstateerd
wordt, dat een teler zijn verplich
ting tot bestrijding niet heeft uit
gevoerd.
Het kan voorkomen, dat er bul
len de schuld van öe betrokkene
een erin op zijn terrein voor-
Verenigde Staten drie milliocn dol
lar had bespaard, een som. die zon
der hun medewerking voor voorbe
reidend werk had moeten worden
uitgegeven. Daarvoor knjgt de Duit
ser een salaris van 500 dollar per
maand. Welk een voordcelI En van
andere kant wordt er op gewezen,
dat de oorspronkelijke V-2 reeds is
verouderd en nieuwe verbeterde ra
ketten een grotere afstand' zullen
kunnen overbruggen. Deze berichten
zijn typerend. De meeste Amerika
nen argumenteren aldus: „Laten wij
blij ziin, dat wij die Duitsers hebben.
Wij kunnen dan controleren wat zij
doen cn de resulialcn van hun ver
nuft knmen óns ten goede, met al
leen bij de ontwikkeling van oor
logstuig, doch ook bij experimenten
voor vredelievende doeleinden". Zo
redeneert dc oppervlakkige waar
nemer.
Degenen, «11c dc omstandig! wil en
beter kunnen overzien, zijn met zorg
vervuld. Zij beseffen, dat een groot
deel van Hitler's geleerden volop ge
legenheid, krijgt zich onafgebroken
en onder de meest ideale omstandig
heden verder ic bekwamen in het
ontwerpen van oorlogswerktuigen.
Lens. zo zeggen zy, zal rfc vrede met
Duitsland worden gesloten. Géén
wet kan dc Duitsers dan verbieden
te gaan, waarheen zy villen. 'SA\
kunnen terug imur hun ..Iloimal".
zij kunnen ook hun kennis de
meest biedende ter beschikking stel
len.
Dat is het gevaar. I>ic latente be
dreiging is oorzaak, dat de Anieri- j
kaansc regering alles in het werk
stelt om het leven van dc Duitsers
zo aangenaam mogelijk te maken. Zij j
zuilen hun gezinnen mogen laten
overkomen, dc Amerikaanse burger- i
rechten worden kun in het vooruit
zicht gesteld.
„Vraag het dc Duitsers''
Doch in vele laboratoria hebben
de Duitsers reeds kans gezien zich
gehaat te maken. Als een extra moei
lijk probleem moei worden opgclosl.
wordt maar al te vaak gehoord:
„Vraag het de Duitsers". En dan
komt een „Hcrr Doktor". die op
grond van zyn rypere ervaring veel
al dc juiste for-
mule aanwijbt.
Afgunst en in
triges zijn het
gevolg. In ver
scheidene werk
plaatsen is de at
mosfeer grontllï
bedorven en c<~
vlocicicn reeds
enkele gcmch'
makende scl sn-
rfior. werxer ro.v uiiavx
(molden), dc voommmsic ontwer-
prr van de V-2. best fileert met
wilier medewerkt r$ cm rakrt kort
enny de .s/f/i op hri Amerikaanse
pi orfcfalioe in de teem fijn van
Xicnir-Nrrk'o. Meer dan honderd
IJii'he deskundigen trrrkethier
men mei de esperts der A mi nkatir-
s(> lurlihiificiu
Aldus dr. C. J. Briejer, hoofd van
de Flantenziektenkundige dienst in
een radiovoordracht over dc bestrij
ding van de coloradokever.
„Het spreekt vanzelf, dat landen,
waar de kever nog niet of slechts
sporadisch voorkomt, alles doen, om
hem emit te houden. Tot dc daar
voor door die landen pre troffen
maatregelen behoort beperking of
verbod van de import van land- en
tuinbouwnrtikelen uit landen waar
de kever wel voorkomt. Op deze
wyze werd onze groenten export
naar Engeland dit voorjaar ernstig
getroffen. Zo vreet de kever niet
alleen aan onze aardappelen, maar
ook aan onze deviezen. Als wij het
mscct hier niet hadden, dan konden
wij wel exporteren en om weer daar
toe te geraken, is cr slechts één
middel: de plaag krachtig en zo af
doend mogelijk bestrijden," zo ver
volgde hij.
De bestrijding is bij dc wet ver
plicht. Indien men aardappelplan
ten met coloradokever heeft, moet
men deze insecten vernietigen. Doet
men dit niet, dan wordt proces-ver
baal opgemaakt en voert dc plan-
teiizicktenkundigc dienst de be
strijding uit op kosten van de na
latige, wat alles met elkaar stellig
duurder zal uitkomen, dan wannees
men het zelf doet. Het is zelfs ver
boden levende coloradokevers in
zijn bezit te hebben.
„Loop nooit met ven lucifers
doosje met van die beesten ronrl
om 2p aan vrienden of kennis
sen te laten zien. Als één zo'u
beest ontsnapt Zitten v.Te weer
met een baard van honderden
larven. Neem een watje,, ge
drenkt in benzine cn druk dit
op de kevers. Ze gaan dan dood
en TI kunt ze net zo goed de
monstreren, Voor scholen en
derg. stelt de Plan tenzie kt onkun
dige dienst te Wagcmngcn op
zet materiaal beschikbaar," zo
zei dr. Bnejer.
komt. In zulke gevallen zullen de
brigades op Rijkskosten imgrijprn.
Tegen zuermen, die aan onze
stranden aanspoelen, zullen vlam
menwerpers worden gebruikt.
In het gehele land zuilen ambte
naren van de Planten ziekten kundige
dienst streng op de naleving van de
voorschriften toezien. Zij staan ech
ter ook steeds klaar voor het geven
van advies tui de uit tc voeren be
werkingen. Bii nalatigheid zullen
dc in het Westen gestationneerde
brigades ook in andere delen van
het land kunnen worocn gebruikt.
Zo nodig zal geen grond behandeling
toegepast worden. De kevers over
winteren namelijk in de grond.
Daar kunnen ze ook bereikt en ge
dood worden door van afstand tot
afstand een insrctciidodctid middel
te injecteren. Apparaten hiervoor
zyn op de mobiele brigades aanwe
zig-.
dai*'-' uit voort, die in dc Ameri
kaanse pers uitvoerig werden uit
geplozen.
Maar, wij zeiden het reeds, niet al
le Duitse professoren. die Ililler's
oorlogsmachine np gang hielden, zim
naar Amerika getogen. Em aantal
hunner bevmdt 7ich in Engeland,
honderden wie kent het getal?
verken ai dan niet vrmvillig ten br- Er zyn acht mobiele bestnldmgs-
hoeve van de Sow iet-Unie Zelfs brigades gevormd, bestaande uit
Frankrijk heeft bn dc publieke ver- I jeeps met aanhangwagens, waarop
koop van nazi-intellect een brokje apparaten en chemicaliën vervoerd
kunnen bemachtigen. Zij allen die- worden. Deze brigades zullen over-
non m hoofdzaak technische pro Jee- i
ten voor dc oorlogvoering, al zijn er
vanzelfsprekend ook, die zicli op
onder gebied nuttig maken.
Een gering aantal d"zer Duitsers
ieitslotte bleef de ruines getrouw.
Zij hebben plechtig beleefd bij hun
onderzoekingen geen verboden ter
rein t<* betreden en wij zullen lia-
pun dal prof. Werner Heisenberg.
Duits atoom-expert cn eens winnaar
van tie Nobelpms. zich beperkt tot
de studie van kosmische stralen, kindse Zee. waarbij Amcrika's, mavh-
aartoo hij vergunning heeft gekre- tigc arm wil reiken v:ui de Straat
Fris verhaal
Je kon duidelijk zien dat de heren 1
hun. colbertje onder hun toga had- j;
den uitgelaten. Een advocaat van
liet viouweiyk geslacht pleitte op M
blote voeten in sandalen. Dc par- j
keiwachter had de bovenste knoop
van zyn jas losgemaakt, de deur- L
waar der. die ik nooit anders zag
dan met uruge krullende lokken,
werkte thans met een kletsnat j
hoofd, zo onder de kraan vandaan.
Zelfs <lc nestor van de kranten- j
mensen hsd z'n dasje tliuis gelaten
en het ccn stuk. m de strijd met de j
misdaad gegroefde, boist zien.
Daarom was het zo jammer da1
die oude dame, die ons. puffende I
Uanspireerders. zo'n weldadig koel.j
verbaal deed over de ijsehjke kou, j
waaraan ze van de win Ier geleden f
had. nog boete op de koop toe1
kreeg. Toen zij uitverteld was over i
haar verkleumde handen, haar ka-
mors. waar de bloemen met van de j
ramen kwamen, was het ineens
weer veel heter ui de zaak \Vy had
den het die oude dame wel willen
towoepen
Hó, ga nog even door. zeg het
nog eens: hoe zat U ook weer te
bibberi'ii in uw maldejijlco stoel en
m uw handen tv blazen.
Die heerlijke frisse kou van dei
lange, lange willlrl had die lieve,
goede, oude dame tot 'n kleine on-f
regelmatigheid verleid on daarom'
moest zij thans hier zwetend tc-:
recht staan. Met die juffrouw, aan
wie ze ven kamer vêrhuuid had, f
was geen huis te houden geweest,j
nat mens was Lo ruzieachtig, detj
wfts altijd hier te kort en daar lef
lang en "dan moet zo'n lastige tante
maar opkrassen, dat is het boste.
Maar die opgekraste juffrouw
had liuar kolen formulier vergeten
mee te nomen cn toen het nu zo'
lekker lang koud bloei: én sneeu
wen èn vriezen!en de Hove f
oude dame zonder kolen kwam te
zitten, pakte zij het formulier van
linar weg gejaagde ku.stgailgsler, I
zette de na.iiu \an dat serpent cr
onder en Weide het in.
Ze kreeg er kolen up en die gin-;
gen fijn in liaar kachel cn stoken
jongens: wol 70 graden werd het in
de kamer itoch altijd nog 25 koeler
dan liir'1 op 't ogenblik!.
Maar Iaat het nou uitkomen van
die valse handtekening op het for
mulier.
Eu nü dc last en de narigheid:
f 25 boete moet het mens betalen,
maar allfi, sc heeft cr warm j»'oor
gezeten.
Denk er om, dat U nooit nicer
zoiets uithaalt. Zegt de rechter als
een zoon lot z'n moeder, die hele
maal alleen heeft sehuun ge maakt
en ze mag het niet voor d'r hart.
Nee edel achtbare, 'k zal 't nooit
meer doen, maar ik hoop dat 't van,
deze winter zo koud niet wordt.
Mens, hoe kun io 't zeggen!
Pffff
liet valt nauwelijks aan te nemen,
dat president Truman bij bel aan
kondigen van zfjn actieve politiek
in het Oosiciyk deel van dc Middel-
gen. Doch een Engelse corrcspon
dent, die dezer dagen hel weten
schappelijke een hum Gót tuigen be
zocht. maakt de opmerking, dat. zou
mm willen controleren of He wim
berg niet met wiskundige berekenin
gen voor krachtiger bommen bezig
ik, een mathematicus van zijn for
maat nodig zou 7ijn. En in de wereld
zijn slechts enkele zodanige mannen
tc vinden.
Zo is er ccn sfeer van onbehagen,
overal waar" Duitse geleerden aan
liet werk zün. J)c' Duitse sleden zijn
verworst, het kleinste geweer en de
grootste windtunnel van dc Luftwaf-
te zijn vernield
af weggevoerd,
doch dc hersens
van het nazi-in
tellect konden
niet onschadelijk
worden gemaakt.
Dr toekomst
slee li ts kan leren,
welke gevolgen
dit 7.a! liebbcn.
,1. B.
van Gibraltar (ol aan de JJarda-
ncllcn, ook niet aan Spanje zou heb
ben gedacht.
De situatie in Spanje is greoin-
pHccevd cn moeilijk tc begrijpen;
maar één ding is wel "uidemk: de
enige natie, die politieke munt slaat
lilt de Franco-regering, Is dc Sowjrl-
Unic. Zolang Franco aan het bewind
is, kan Spanje niet tot het tVcstclyk
blok toetreden; het kan geen geld
krügen om zijn machines tc ver
nieuwen; liet blijft verkeren in een
cronomiscb en politiek zeer precaire
positie cn hel moet wel hoe langer
hoe haatdragender worden jegens
dc Angclsuksen.
De zaak tegen Franco is. van
Spaans standpunt bezien, verplette
rend. Telkens leest men slecht gc-
informcorde of zelfs onnozele arti
kelen van lieden, die, hoewel zij
Reen Sptmns kennen, enkele dagen
m Spanje waren en alles wel be
vonden. Spanje heeft honger, staal
s.tu'.woii tn: uavajuava,
dc vi o/'ifa r vert eg cn woord iger
van //i. i republikeinse Spanje b'j
dc l'elke n bond, heeft in de
„ManciicAcr Guardian" ccn arti
kel hvhrcrcn wu het Franco-
icffient, tra am an t rij dc belang-
i pkxi t pas sag es tienen.
om-
Door het opdraaien van dc ijzeren laadbak
wordt de V-2 in verticale stand geplaatst.
Onder hevige rook- cu tntiirvvr-
schijnsplen stijgt dc V-2 of) ran hel
pi oefstaiion While Sands
Ook thans nog kunnen ongelukken niet sleed
tooiden voorkomen. Een V-2 simt neer, een
fractie t'ctn een seconde na dc start.
onder Gcslapo-druk on voelt zich
verslagen. Maar wij Spanjaarden
kunnen met op grond van de on
dragelijke toestand in ons land hel
aan kant zetten van het Franco-
j regime bepleiten. Daar dit niet kan
worden bereikt zonder hulp van
buiten, moot deze hulp op andere
gronden dan op de Spaanse ge
rechtvaardigd zijn. Het regime
vormt een zwarte plek in het Wes
ten en liet is weinig minder dan
schandelijk te noemen, dat jaren na
du vol van Hitler cn Mussolini hun
m,ichtigste imilalor en medeplichtige
nog bleeds nan het hoofd staat van
een natie van 2(3 milhocn mensen op
een dor meest strategische punten
van de wereld.
Bezwaren
Hiertegen wovden vele bezwaren
aangevoerd. „De Spanjaarden zijn
een trots volk en zij zullen zich rond
dc Caudtllo scharen, zodra de bui-
Icnlantlsc interventie Ier sprake
komt." Dit js onjuist. Waarom liet
regime aanvankelijk niet onheus
stond tegenover het optreden van dc
U.N.O. was. dat Polen in de voor
hoede stond cn Engeland cn de V.S.
ver tn de achterhoede waren. Als dc
aanvalsslagordc omgekeerd was ge
weest, zou het regtmo al gevallen
zijn. Do hulp van button zou niet
verder mogen gaan dan het afdan
ken van het fascistische regime cn
misschien alleen nog het geven
van algemene richtlijnen, op wc/kc
j voorwaarden ccn nieuw regime zou
f kunnen worden erkend zoals
I vrijheid van drukpers, vrijheid van
vakvereniging en eerbied voor de
7)
door Craig Kice
Vertaald door Ada Campers.
Bill Smith keek gespannen naar Dinah.
..Zo is het" Zei Dinah, „April ping naar bmnen om op de
klok te kijken om te zien of het tyd was om.
Archie snoof. „Je zet de aardappelen niet op om kwart
voor vijf. Je zet z<c om vijf uur op".
„Vanmiddag wel", zei Dinah, omdat we gebakken aardap
pelen zouden eten. Dal ~*ngof dan gekookte aardappe-
ien''. -
„We hebben vanavond geen gebakken aardappelen gege
ten", zei Archie obstinaat, „we hebben aardappelpuree ge
geten. Je bent gel<!"
Dinah zuchtte. „Dal was omdat we de schoten hoorden en
we gingen erheen om tc kijken wat er gebeurd was en toen
we terugkwamen was het te laat om dc aardappelen op tc
bakken. Ze stak een vinger in Archie's mg. net onder zipi
linker schouderblad. Het was een teken, dat liij herkende, en
hij hield verder zijn mond.
„De kwestie is", zei Dinah gewichtig, „dat het precies half
vijf was. toen April naar de klok keek en direct daarna
hoorden wc de schoten".
„Ik was net terug op de veranda, toen we de schoten
hoorden", zei April.
„Weel je dat zeker?" zei Bill Smith zwakjes.
„De drie kleine Cars talis knikten eensgezind heftig van ja.
cn vormden zo een eendrachtig front
„Hoor eens", zei brigadier O'Harc. „Laat mij dat maar
eens opknappen» ik heb negen stuks van dat grut van me
zelf givotgc bracht".
Hij Uep op April toe en Schudde dreigend zijn wijsvinger
voor liaar neus. „En nou zeg je de waarheid", bulderde hij,
„of je ztflt er spijt van hebben. Hoe laat was het toen je de
scholen hoorde???"
„H-h-h-alf vijf". April barstte in tranen uil. hol tic naar de
andere kant van de kamer en begroef haar hoofd in Marian's
schoot.
„Moesje", huilde ze. „ik ben bang voor hem".
„Hoe op met dat gebrul tegen mijn kind", zei moeder
nijdig.
„»Ty hebt April aan liet huilen gemaakt", jammerde Archie
cn schopte dc brigadier tegen zijn schenen.
„Ik zou zo denken, dal U zich moest schamen", zei Dinah
misprijzend, „Ik dacht dal U zelf kinderen had".
Brigadier ö'llare werd zo rood als ccn gekookte kreeft cn
zei mets.
,Jy moest maar liever in de auto op me wachten", zei
Inspecteur Bill Smith streng.
Brigadier O'IIarc stapte naar dp deur, zijn vollemaansge
zicht was zo langzamerhand purper geworden, IIij bleef
even staan en hier zijn wijsvinger op legen Marian Carstatrs.
,.U bent haar moeder", bulderde hij. „U moest haar een
draai om d'r oren geven, dat ze suizebolde". Hij smakte dc
deur dicht cn ging weg.
„Het spijl me zó. dat hij haar van streek gemaakt heeft",
pro hoerde Bill Smith tc vergoelijken.
„Tk zie wel. dat ze een teer kindje js".
„Ze is geen teer kindje", zei Manan Carstairs cn strcldc
Aprils hfl&r. „Muur dit is genoeg om iedereen van streek te
maken. En als de kinderen zeggendat zc om half vijf de
.schoten gehoord li ebben, dan hébben ze ze om half vijf
gehoord en daarmee uit. Denk U nu werkelijk, dal mijn
kinderen ae politie zouden bedriegen?"
Ze keken elkaar ccn lang ogenblik aan.
Bill Smith probeerde oen beleefde manier te vinden om
te zeggen, dat hij dacht, dal April loog en gaf het op!
Hi.1 kon zich haar voorstellen in de gotuigenbnnk, huilend
en zwerend, dat ze de schnten om half vijf nad gehoord. Hij
kon zich ook dc reactie van dc jury voorste lion.
„Nou, goed, half viiC dan", zei hij stiftjes. „Ik stel Uw
inlichtingen zeer op prijs cn het spijt me, dat ik U moest
lastig va Hen".
„tk ben blij. dat we U van dienst konden zijn", zei Marian
Carstairs even stijfjes. ..En ik hoop. dat het niet nodig zal
zijn. nog verder over dit onderwerp tc praten. Goeden
avond".
Dinah verschoot van kleur. Ze hausile zich naar de deur
en hield die voor hem open. „Het spijt mo toch zó, dat U
weg moet", zei ze met tegenwoordigheid van geest. „Het
was zó prettig, U hier tc hebben. U komt toch gauw terug?"
Inspecteur Bill Smith keek haar verbluft aan. Hij voelde
zich verward en gegeneerd. En, waarom begreep hij niet,
maar hij vond het vervelend om weg te gaan. Hij moest
van Itior, na een kort rapport op het hoofdkwartier naar een
dure, maar eenzame hotelkamer, Hij ivou. dat hij op de een
of andere manier nog even kon bh]ven. „Nou," zei hij, „nou-
et goede avond'*.
Iiij liep struikelend minr dc deur, kreeg een kleur en zei:
„Non, goeden avond dan", en was weg.
April gicholdc, Marian Carstairs duwde haar van haar
schoot Af en stond op. „ik wou dal ik wist", zei ze, „hoe ik
ni vredesnaam aan dat idee kwam, dat ik van kinderen
hield". Ze liep verontwaardigd naar de trap.
„Jullie houdt je buiten die zaak", zei zc beslist, „en houdt
.nj cr uok buiten!"
Zc deed twee slappen cn stond stil.
„"Wat ik zeggen wou", zei ze, „wat zeiden jullie in dat
neidensc taaltje?"
„April zei: „ïk zal het wóórd wel doen", krijste Archie
triomfantelijk, voor een vnn de meisjes hem het zwijgen
had kuhncn opleggen. „En toen zei Dinah: „Best". Je moet
de eerste letter vanAU!"
„ïk krijg jc nog wol", fluisterde April nijdig.
Marian Cm stairs snoof. „Dat dacht ik al. ïk geloofde je
niet. zelfs al had dat stomme heer Smith je wel geloofd.
Denk eraan, dat het nu tilt moet zijn. Het kan mij niet
schelen, wie Flora Sanford vermoord heeft en ik haat die
Jul van de politie", 7c draaide zich om en liep de trap op.
De drie kleine Carstairs bleven een volle minuut ver
schrikt zwijgen. Hel geratel van de schrijfmachine uit de
bovenkamer begon weer opnieuw.
„Nou", zei Dinah peinzend, „toch was het een goed iaeel"
„Er was niks", zei April. Het is een goed idee. zul je
bedoelen. Als moeder niet uitzoekt, wie Mrs. Sanfora ver
moord heeft, dan doen wij liet En wij zijn nou net precies
degenen, die het kunnen ook. Wij hoeven haar niet eens om
hulp te vragen, wij kuiuicir alles net zo goed. in dc J.J.
Laoeboekcn opzoeken".
(Wordt vervolgd!.
MADAItl.tOA;
r, rdvd'n/cr van l'iij Spanje
mens. De rest mort aan Spanje zeil
worden o verge ia ten.
Men zegt: cr is geen alternatief,
Er Is cr echter minstens ééns Don
Juan is voorstander van ccn com
stltutionele monarchie. Er zyn be
sprekingen gaande geweest tussen
de monarchisten en links om alle
nlct-totalUaire krachten tegen het
huidige regime tc Verenigen. Hel
republikeinse kabinet van Llopii
werd samengesteld om deze be>
sprekingen tc hcMtrdcrcn en liel
is slechts te hopen, dat Llojiib ziel
niet door lieden iu zijn oingevinj
zal laten beïnvloeden, die iicvei
Franco hclibutt du» een liberaal-
democratisch ripunjc, Dc stemminj
in Spanje en onder de verantwoor
delijke bannelingen is op het mo
ment verstil mifg en gematigd, zo da'
een oplossing op basis van weder
kerig respect mogelijk is.
Hierbij blijft ven punt oen viaag
Welk soort regering moot Spanji
tijdens du tussenperiode hebben'.
Want or Lunnvn maan don wullidv
oen jaar overheen gaan oor men ioij
algemene vetkie/.mgen under gocdi;
voorwnnrdun ine u. Sommigen nie-i
non, dat Spauie ulloreorrt con krach
tig rey.inu- nociii? heeft on willen cl<
onmiftdclluko instelling van tic mo
narchie mi Franco's vul, waarbij dt
belangen can du dvnasUe pas kumer
na die van hot land zuil. Andoi or
echter, die oen kmgo gevaarlijk»
periode onder con voorlopige rege
ring willen riskeren, zijn bcvrwsi
voor tje voordelen, die de monarchal
de republiek zou ontnemen, uls zi
con Jaar lang vobr dc algemene ver-
kiezlngcn dc macht m handen zoi
hebben, voor welke vreës wel ciug<
grond bestaat Blijkbaar kan di
euvel worden voorkomen door li
bepalen, dal hot ministerie van Bin
nonlandse £ukon dat in alio sou
delijke Europese landen hel voor
nuamstu lnboratommi is, waar dt
vcrkie2ings-alchcmlc wordt bckok
stoofd in hauden van een be
trouwbaar republikein of socialis
zou kouicn.
Een openbare bespreking van di
middelen, welke do westelijke mo
gendheden moeten toepassen, on
generaal Franco weg te werken, zoi
alleen nut nebbon voor dc Cauciilh
zelf. Maar liet staat wei vast, da
a!s dc Verenigde Staten cn Engelant
Spanje werkelijk willen vrijmaken
zij ook de middelen hebben, dit t>
verw openlijken.
(Manchester Guardian-
Het Parool
