I
Mannen zijn meestal niet lastig,
vindt de theater-ouvreuse
Wat Hugo de Groot over het
geweld heeft gezegd
Waar weergoden ons weertje
brouwen
Redelijker verdeling van nationaal inkomen
De vrouw en haar werk
Maar de vrouwenzij zijn er vaak
nog jaloers bij!
„Dure rangen" stellen
hoger eisen
Heidebrand nog niet
onder controle
TUInKaLENDER
Transito-verkeer
via Rotterdam
•Problemen die
blijven
Uit de gevangenis
Letterk. prijs van
duizend gulden
De „Cirrus" gaat er
spionneren!
Hdiiiecethtez
,,Geen cake voor enkelen, zolang
er geen brood is voor allen"
Zet 'm op. Dirk!
Zaterdag 30 Augustus 1947
3
k
ONGEZELLIG, zo'n lege zaal met alleen wat meisjes,
die ijverig de boel afstoffen. Maar 's avonds kun
je die ouvreuses niet te pakken krijgen, dan hebben ze
t veel te druk. \VU schieten er een aan met een paar
levendige ogen en een wipneus en vragen hoe ze haar
baantje vindt.
„Fijn", zegt ze nadenkend, „maar als het foolensysteem
je dwars zit moet Je er niet aan beginnen".
„De mensen?"
„Net als overal, aardige en lastige.
Mannen zijn gemakkelijker dan
vrouwen, niet zo bïjterig. Een man
gaat zitten op de plaats die je hem
aanwijst, een vrouw - wil altijd er
gens anders. Trouwens, iedereen wil
het liefst een boekplaats.
En wat zijn die vrouwen vaak 5»'
loers!_ Logisch, dat wij vriendelijk
naar iedereen kijken. Dat hoort bij
de service! Vele dames nemen de
kaartjes alvast in de hand om haar
man te beletten ons een dubbeltje te
geven
De_ goedkope rangen zijn vaak
prettiger dan de dure. Die voelen
zich onwenniger en zijn blij als je
op ze toeschiet. De dure rangen be
schouwen de sendee als vanzelfspre
kend en zijn niet zo erg scheutig.
En dan de mensen, die in het don
ker op een duurdere rang gaan
zittenAls het besproken plaat
sen zijn heb je de poppen aan bet
dansen, de baas erbij, wij 'n uit
brander en het publiek de last....
- „Hoe is het in de bioscoop?"
„Je hebt daar drommen ineens te
verwerken, in de schouwburg zel
den. Gekke dingen zie je soms: kin
deren met haveloze kleren vol gaten,
maar toch naar de film. En in de
achterste loges krijg je wel eens de
Indruk dat ze niet weten of er een
toneelstuk of een film aan de gang
is..., U snapt het wel. meer inte
resse voor elkaar dan voor iets an
ders.
Wel leuk, maar je moet er aan
wennen: de ene week snotterenden
en snuivenden, de andere week
-steeds maar lachers. Flauwvallen ge
beurt ook wel. Bij „De Rode Aarde",
die Deense verzetsfilm, en het to
neelstuk „Oranjehotel" moesten we
nog al eens te hulp schieten".
Dc mensen van 't spel"
„Wat vind Je van de toneelspe
lers?"
„Fijne lui", zegt ze onmiddellijk.
„Defresne, Mary Dresselhuys, noem
maar op, ze behandelen ons net als
hun collega's. Wat hebben we vaak
gezellig zitten praten In het hokjè
onder het toneel, voor ze „op"-moes
ten. Dat worden gewoon vrienden
van je. En van de winter, met die
barre kou, reden ze dm met de bus,
cm ons thulsrië brengen"/, -
„De stukken?".
Je gaat zien, of de artiesten er „tn"
'zijn of niet, je voelt met ze mee als
de zaak bijna leeg is en ze gaan
overleggen: „Doen we nog wat of
doen we niets?"
„Tekort aan ouvreuses? Niets
hoor, bij ons op kantoor liggen nog
stapels sollicitatiebrieven, ook van
kantoormeisjes met H.B.S.".
Bij het weggaan licht ze ons des
kundig bij, een gewoontegebaar van
het meisje-met-de-lantaarn.
Gisteren heeft een deel van de
militairen die behulpzaam waren by
het blussen van de grote heide
brand in het natuurreservaat Cam-
pina de wacht gehouden, want
steeds nog wakkert het vuur hier
en daar aan.
Het vuur zit tientallen cm. in de
humuslaag en door om het gehele
gebied greppels te trekken, heeft
men de brand althans kunnen be
perken.
De schade valt bijzonder mee, al
is een grote hoeveelheid heide,
halmgras en ook ongeveer 1% ha.
mastbos vernield, doch het volgend
jaar zal het <daar weer volop met
heide begroeid zijn-
De prachtige bossen in de omge
ving van Oisterwjjk zijn gespaard
gebleven.
Successen van Palthena in
Colmar
Na Straatsburg hébben de athle-
ten van Palthena ook in Colmar
aardige successen geboekt. Ans
Nooraraven won van de Elzasse
sprintkampioene Suzanne Roth de
honderd, meter in 12,6 sec. Jhnnle
Stehouwer werd eerste op de 300
meter in 27 sec., Felix van Luyk
won de 300 meter voor juniores in
39 sec. Tot besluit wonnen de da
mes de 4 maal 100 meter estafette
met c.a. 20 meter voorsprong in
53 sec.
ZATERDAG 30 AUGUSTUS. In
de vorige eeuw werd te -oskoop een
blauwe spar gewonnen, die nader
hand een zeer grote bekendheid in
binneju en buitenland zou verwer-
ven. Het ws de bekende Boskoopse
Blauwe Spar of Picea pungens glau-
ca Kosteri, die door de prachtige
zilverblauwe kleur zijner malden de
aandacht trekt. Daardoor geeft deze
naaldboom vooral in de winter een
mooi effect. Reeds van oudsher
wordt hij veel voor aanplanting als
gazonboom gebruikt. De grootste af
nemer van blauwe sparren was in
dertijd de bekende Amerikaanse to
baksmagnaat en millionnair James
Duke. Deze liet op- zijn landgoed in
Somerville in New Yersey een ge
hele keuvel met blauwt sparren be
planten. Hiervoor werden enige tien
duizenden mn deze bomen in Bos
koop aangekocht. S- L.
Wie kent haar
niet, het meisje
met-de-lamp?
In bioscoop en
theater licht zij
U bij en dat Z'j
U ook doorziet,
zal l' in dit
stukje lezen.
De president van de Amerikaans-
Duitse .Kamer van Koophandel,
Daniël P. McDonald, die op ver
zoek van de Amerikaanse militaire
autoriteiten naar Duitsland j.s ver
trokken om een. onderzoek in te
stellen naar de mogelijkheden van
de handel tussen Amerika en Duits
land, zeide Donderdag bjj vertrek
van Laguardia, dat het mogelijk is
dat de transito-verschepingen via
Rotterdam in de nabije toekomst
zullen toenemen. McDonald, die via
Amsterdam naar Duitsland reist,
verklaarde, dat de mogelijkheden
van de handel tussen Amerika en
Duitsland uitstekend zijn. „In dit
verband beschouw ik Nederland als
zeer belangrijk". „Ik zie geen. reden
waarom een groot deel van deze
handel niet via Rotterdam zal
gaan", aldus McDonald.
TELKENS als er geweld wordt
gebruikt in de wereld, wordt de
naam van Hugó de Groot erbij ge
haald, ons zevenliende-eeuws rechts-
fenomeen.
Hoe is bij zelf tot zijn inzichten
gekomen?
In Februari 1603 kaperde Jacob
Heeraskerck een rijk geladen Portu
gees schip, dat van Macao naar Ma-
lakka voer; Heemskerck bracht de
enorme buit. naar de Nederlandeu.
Direct verhieven zich twee soorten
'i stem.uen: de ene ar tij was blij
en trots over het stevig optreden van
de Hollandse zeeman tegenover de
Portugezen, die maar niet nalieten
de scheepvaart van 002e Staten Ge
neraal op allerlei brutale wijzen te
dvarabomen; en de andere partij (in
dit geval: die der scrupuleuze Chris
tenen) wilde niet0 weten van acties
„die des oorloge" waren; de gelovi
ge Protestanten' maakten van "hun
bezorgdheid geen geheim. Enigen
hunner verlieten de Oost-Indische
Compagnie, omdaf zij van een han
delsonderneming die een oorlogvoe
rende, buitende vereniging was ge
worden genoeg kregen en de Com
pagnie, hierover verontrust, nodigde
de 21-jariee.rechtsgeleerde Hugo de
Groot uit, na te gaan, in hoeverre
Heemskercks optreden te rijmen viel
met onze.-verhouding tot de Portu
gezen eh met de opvattingen om
trent het maken van buit op zee.
Buit- en ander recht
In zijn'betoog De Jure Praedae
(Hèf Buitrecht) gaf De Groot, zijn
inzichten weer. maar de openbaar
heid bleef hiervan verstoken, tot 'n
18u4, dus tweehonderd vijftig jaar la
ter, op een verkoping 't manuscript
weer te voorschijn kwam. De Jure
P.aedae kan men beschouwen als de
grondslag van bet internationaal be
roemder geworden werk De Jure
Belli Ae,Pacis, Oorlogs- en Vrede
recht.
Meer door toeval da„ we] uit voor
bedacht* ,1 rade schijnt Hugo de
Groot zijn gedachten te hebben laten
gaan over de vraag in hoeverre een
oorlog gerechtvaardigd is en men
buit mag maken, of niet. Enkele ja
ren vroeger had hij reeds de overtui
ging gekregen, dat oorlogvoeren niet
onder a!!.« omstandigheden verwer
pelijk en uit de boze is: dit is ons
duidelijk geworden uit zijnParalle-
lon Rerum Publicarum, 3e deel; aan
die opvatting Is hij in De Jure Belli
Ac Pacis trouw geblevep.
Hugo de Groofc ^Huigh de Groot,
en ook we] Grotiue) gelooft, eh is
er vast van overtuigd, dat'men niet
iedere oorlog moet veroordelen,
want er zyn oorlogen, die zich. ten
doel stellen het Recht te dienen en
de Rechtsorde te (her)scheppen, en
zo gezien, acht, hij oorlogen verstan
dig en zedelyk-veranttvoord. Er zijn
Christelijke standpunten die zich
hiermede klmnen verenigen, doch er
zijn er ook, die andere maatstaven
aanleggen, vooral op grond van het
Nieuwe Testament.
Dit laatste heeft De Groot min
stens zo goed geweten als wy, en
hij is er niet aan voorbijgegaan, al
zat bij met de uitspraken in de Berg
rede in de knoop. De Groot acht de
Bergrede, de hoogBte, volkomenste
zedeteer voor het individu, doch niet
voor de verzameling van individuen,
die men „de staat" noemt; (bijv.
met het toewenden van de andere
w£ng, het met iemand twee mijlen
meegaan, e.d.). ''iet men de staten
als „individuen in de vclkerenge-
meenschap", dan is volgens Hugo"de
Groot zelfverdediging en afweer wel
degelijk toegestaan.
Dal allen, die het zwaard grijpen,
door het zwaard zullen vergaan,
heeft, volgens Grotlus, te maken
met de burgeroorlóg, enz. en zijn
conclusie luidt: „Een Christen mag,
cu moet, oorlogvoeren, als de oorlog
zelf gerechtvaardigd is".
ïs DeGroof deswege een milita
rist? Nieuwe strijdvraag: velen zeg
gen Ja, velen zeggen Neen. En deze
Isatsten argumenteren aldus: „Gro-
tius was een vredelievende geest-,
een humanist, die sief hts de vrede
verzekerd wijde-zien. "Willekeur wijst
hij af, en hij wil de staten aan een
rechtsorde binden. Hij was een her
vormer, die met middeleeuwse op
vattingen brak".
Maar wie zich op de Bergrede ba
seert.
Conclusie: De Groot heeft een
HP©
c; r o~vi its,
twistpunt van zijn eigen tyd voó.rlö-
pig opgelost, doch over die %opios^
sing is men drie eeuwen later nóg
niet uit-getwist.
En zo gaat het met ieder appèl
aan ons geweten, ai is het duizenden
jaren o.ud.
Met deze ballon waaraan een radio
sonde hangt, worden druk, tempe
ratuur en vocht igheidsgehalte in de
hoge luchtlagen gemeten.
Ds. C, W. Coolsma, gevangenis
predikant te Groningen, heeft zijn
ervaringen en gesprekken met ge
vangenen gepubliceerd in een boek
„Gekooide Vogels". Het is uitgege
ven bij J. N. Voorhoeve te Den Haag
en kost f 3.90. Ik kan de lezing zeer
aanbevelen. Uit een brief van één
der gevangenen neem ik het volgen
de over:
„Slechts één ding kon ik nog maar
niet geloven: dit, dat ik met dit
verleden van mij werkelijk een
volkomen nieuw mens zou kunnen
worden. Toen had ik een wonderlijke
en toch zo vlak-bij liggende erva
ring. Ik kreeg bezoek, langs onge
oorloofde weg! Een rups had de weg
tot mijn cel gevonden en doelbe
wust vervolgde die rups haar weg
tot het plafond. Met de moordlust,
die ons. mensen, eigen is, wou ik
haar uit de weg ruimen. Toen kreeg
ik een eigenaardige gedachte: Het is
zonde om een leven gewelddadig te
verdelgen. Maar die rupt is een
schadelijk dier en heeft zij dan nog
wel recht om te blijven leven? Neen,
maar dan ik ook niet! Dat redde
haar het leven, en na drie dagen is
het wonder geschied uit die rups
is een pop gewordeneen volko
men nieuwe gedaante had zij aange
nomen. Ik kon het bijna niet gelo
ven; iets van het oude moest toch
zijn achtergebleven, maar hoe ik ook
alles nazocht, er was niets te vin
den. Alles was nieuw geworden. Aan
het feit kon ik niet ontkomen; wat
God aan deze rups doet, dat kan Hij
cok aan mij doen. Drie dagen had
deze rups nodig tot zij een andere
gedaante had aangenomen. Nu ben
ik zoveel méér gecompliceerd; zou
het bij mij dan van vandaag op
morgen, of zelfs in één ogenblik
gaan? Twee jaren zijn verlopen se
dert deze gebeurtenis; en het ge-
daainteverwïsselmgsproces is nóg
niet beëindigd. Begrijpt u wat ik
met dit alles wil uitdrukken?"
De gevangenis is een wereld op
zichzelf. Maar wat daar gedacht en
geschreven wordt is ook van beteke
nis voor de wereld daarbuiten.
B. J. ARIS.
Ter gelegenheid van haar BO-ja*
rig jubileum heeft de uitgeverij J.
M. Meulenhoff te Amsterdam een,
voorlopig voor 5 jaren, jaarlijkse
prijs van f 1000.gesticht voor
het beste essay. In de jury zitten
mevr. E. du Perron-de Roos, Jan
Engelman en V. E. van Vriesland.
Dc eerste toekenning geschiedt 15
Februari 1948 en zy betreft inzen
dingen .van essays die tussen 5 Mei
1945 en 1 December 1947 zijn ont
staan of verschenen.
Omschreven voorwaarden te ver
krijgen bü de firma J. M. Meulen-
hoff, Rokm 44, Amsterdam.
V, d. Pol naar Spanje
De Rotterdamse biljarter v. d.
Pol zal deelnemen aan de wedstrij
den om het wereldkampioenschap
45/2, die Dinsdag 23 September te
Saragossa in Spanje zullen begin
nen.
p KGENS op de uitgestrekte
-L-/ waterplas tussen de belde
continenten Europa en Ameri
ka, in de buurt van IJsland,
plegen de depressies te ont
staan. Zij kiezen hun wisselval
lige weg over de Atlantic, ver
diepen zich wel, lossen zich ook
wei eens gedeeltelijk op, doch In
ieder geval beïnvloeden zlf, ook
ln ons landje aan de Noordzee,
in hoge mate de weersomstan
digheden. Voor de oorlog had
men. hiervoor reeds aandacht,,
doch thans, bij het steeds inten
siever wordend luchtverkeer
over de Atlantische Oceaan, is
het absoluut noodzakelijk geble
ken de weergoden b(| het klaar
maken van hun brouwsel nauw
keurig op de vingers te kijken.
De landen rondom de Atlanti
sche Oceaan staken de koppen
M] elkaar en besloten spionnen
uit te zetten in de vorm van een
dertigtal prima uitgeruste drij
vende weerstations.
Nederland, als lid van de Inter
nationale Burgerlijke Luchtvaart
Organisatie en tevens belangheb
bende in het transatlantische lucht
verkeer, doet daaraan ook mee en
heeft tezamen met België er voor te
zorgen, dat het weerstation dwars
van Ouessant, een plekje aan de in
gang van de beruchte Golf van Bis-
caye, onafgebroken bezet blijft.
Daartoe is een ex-Amerikaans fre
gat, het snelvarend dubbelschroef-
stoomschip „Cirrus" als weerschip
uitgerust. Thans was men zo ver,
dat de wel zeer omvangrijke voor
bereidende werkzaamheden konden
worden 'afgesloten met een. succes
volle proeftocht, die Vrijdagmiddag
van de thuishaven Rotterdam uit
op de Nieuwe Waterweg is gehou
den. Verscheidene autoritei! en. w.o.
minister Vos, waren hierbij tegen
woordig.
Op haar standplaats, een stukje
Oceaan' van tien mijlen in het vier
kant, staat de „Cirrus" in voort
durende radiografische verbinding
met Schiphol, waaraan alle weer
berichten worden doorgegeven. Ook
kan zij radiotelefonisch spreken met
vliegtuigen, die binnen een straal
van 150 mijl passeren. Er is verder
radar voor het afzoeken van hemel
en wateroppervlak terwijl radio
bakens zorgen voor de geleiding der
vliegtuigen. De meteorologen aan
boord doen waarnemingen niet
slechts op zeeniveau, maar ook hoog
in de lucht door middel van loods-
ballons met radiosondes, die auto
matisch gegevens verstrekken om
trent druk, temperatuur en voch-
tigheïdsgehalte van de lucht.
Op li September zal de „Cirrus"
onder commando van kapitein
Groen, dia 32 jaar als zodanig bii
de Wyklyn (Erhardt en Dekkers)
gevaren heeft, naar de Atlantische
Oceaan vertrekken. Hij blijft daar
drie weken en wordt dan afgelost
door het Belgische weerschip. De
„Cirrus" is dus telkens een maand
uit en thuis.
De weerschepenorganisatie ia een
glanzend staaltje van internationaal
samenwerken, waarmee niet alleen
de veiligheid van de luchtvaart en
eventueel ook scheepvaart in hoge
mate wordt gediend, maar ook veel
geld wordt bespaard. Immers, door
dat de piloten precies op de hoogte
zijn van de weersomstandigheden,
kunnen zij de meest gunstige route
kiezen, wat neerkomt op minder
brands tof'verbruik en hoger nuttig
laadvermogen.
HET WEERSCHIP „CIRRUS" dat 10 September, naar zijn observatie-
plaats- op de Atlantische Oceaan zaTvertrekken voor de internationale
meteorologische dienst ter beveiliging van het luchten scheepvaartver
keer, is naar het demagnetiseringsstation in Waalhaven verhaald voor het
opmeten van de instrumenten.
Natuurvriend
Floris rijwielhersteller dief
stal, lezen we op de rol van de deur
waarder, die de klantenlijst van de
politierechter even devotelijk be
studeert als een eenvaarde z'n bre
vier.
Wat voor diefstal? Een doodge
wone zwijntjesjager? Een haven-
dief of een pupil van die meer
acrobatische school, waarvoor het
„lood stele van de dakes" nimmer
z'n charme verliest?
De rol vertelt er niets van. Dat
moet 'n verrassing blijven.
Welnu, het is een verrassing.
Floris komt voor. Schiliernemd,
fluwelen jasje, manches terbroek,
'n Arme schilder soms, die er wat
bij moet verdienen
Neen. Floris is natuurvriend. En
wat voor één?
Doordeweeks plakt ie bandjes in
z'n schimmelige tochtkelder.
Scheurt ie bounetjes af van
daag nog terug meneer? beleefd
meneer! werkt ie met overgave
aan ouwe molens van fietsen.
Maar dan de Zondag, daér leeft
Floris op. Dan is de stank van olie
en roest, vergeten, Floris pakt z'n
botaniseertrommel en weg is ie, een
hele dag 't vrije veld in.
In de duinen van Rockanje, daar
weet Fioris prachtplekjes. Hij is lid
van de natuur-historischo vereni
ging en die maakt daar dikwijls ex
cursies heen. Maar 't liefst gaat
Floris toch op z'n eentje uit speu
ren.
Wat 'n kanjer van 'n Teunis
bloem, daar in die duinpan; even de
flora erby halen: kroonbladen even
lang als de meeldraden, bladen der
rosetten lancetvormig. Op zand
grond en in duinen, "vrij zeldzaam.
Ja hoor, 't klopt. Stekelteunisbloem,
Oenothera muricata.
En Floris vindt nog meer
kruisgentiaan en bremraap, honds
roosjes en. wilde orchideeën. Ja die
orchideeën! Die stonden in liet na
tuurreservaat en de opzichter heeft
gezien, dat Floris ze meenam.
Waarom deed je dat, Floris?
Ik ben 'n reuze natuurvriend
en die orchideeën, die heb ik niet
zo maar geplukt. Nee, netjes uitge
stoken heb ik ze, zodat ze nog
helemaal fris waren, toen ik thuis
kwam. Kijk, dat deed ik niet om za
te houden. Ik wilde ze thuia», op
m'n gemak bestuderen en er zaad
uit winnen en dat wilde ik weer
zaaien in de duinen. Want 't zou
doodzonde zjin als die orchideeën
uitsterven. Floris heeft nog meer
Elannen, achter z'n stalling heeft
ij een botanische tuin in zakfor
maat en nu wil ic in de buurt van
de stad een grote hcemtuin maken.
Hij kan cr niet over uitgepraat
raken en het doet de politierechter
zichtbaar leed, dat hij zo'n char
mante man nog moet straffen. Vijf
gulden boete krqgt Floris, maar hjj
hoort 't niet eens.
Met z'n hand op de deurknop
gaat hij nog door over z'n bloemen
en planten. -7- Volgend Jaar. me
neer, dan staan er honderd nieuwe
orchideeën in de duinen van
Rockanje, Zo zeker als ik 'n na
tuurvriend ben!
WANNEER de regering over een
netelige zaak heeft te beslis
sen. dan neemt zij nog wel eens haar
toevlucht tot het benoemen van een
commissie om het waagstuk nader
te onderzoeken. Boze tongen bewe
ren dan nog al eens, dat zij een
dergelijke commissie als kapstok ge
bruikt om voorlopig van de moei
lijkheden af te zijn. Ik zou niet dur
ven beweren, dat dit nimmer voor
komt. Maar aan de andere kant heeft
het instellen van een commissie,
waarin allerlei stromingen en groe
pen vertegenwoordigd zijn het voor
deel. dat de zaak uit de zuiver par
lementaire sfeer wordt gehaald en
dat allerlei vooraanstaande niet
ambtelijke belanghebbenden en des
kundigen er hun licht over kunnen
laten schijnen.
In zulke omstandigheden doet een
commissie veel nut. Terecht is dezer
dagen nog weer van dit middel ge
bruik gemaakt, nu de Minister van
Sociale Zaken'zal overgaan tot het
instellen van een commissie, „welke
zal onderzoeken of. en zo ja, ln hoe-
1 verre het wenselijk is, door wette
lijke maatregelen de spreiding van
bezit over de grote massa des volks
en een redelijker verdeling van het
inkomen over de verschillende groe
pen der bevolking te bevorderen".
wLTAT wordt bedoeld met de meer-
v v dere bezitsspreiding? Ieder
mens is gehecht aan bezit. Persoon
lijk huiselijk bezit is iets. dat het
leven waardevol maakt. Wij allen
zijn gehecht aan het bezit van de
dingen, die wij dagelijks gebruiken,
zoals onze meubelen, onze fiets, enz.
Belangrijk Is daarnaast ook het
hebben van enig vermogen. Men kan
er in moeilijke omstandigheden op
terugvallen. Het geeft daardoor het
gevoel van sociale zekerheid, dat op
dit ogenblik nog te weinig wordt
gevonden.
Wie de vermogenstoestand van het
Nederlandse volk nagaat, ziet, dat
het aantal personen, dat in de ver
mogensbelasting is aangeslagen, zeer
gering is. Het overgrote deel der
Nederlanders heeft weinig bezit. De
taak der commissie is na te gaan of
hierin verandering zou kunnen wor
den gebracht. Daarbij zit niet de be
doeling voor, dat men van het ver
mogen der bezittenden een deel
neemt en dat aan de niet-bezitten
den geeft. Met een dergelijk „ge
lijk op delen", dat gelijk staat met
verbeurdverklaring, wordt slechts
een economische chaos geschapen.
Het gaat bij dit vraagstuk niet om
een aantasting van het persoonlijk
bezit van hen, die wat hebben, maar
het bevorderen van persoonlijk be
zit van hen, die nog niets hebben.
Reeds thans bestaan cr enkele
wettelijke maatregelen, die dc bezits
spreiding in de hand werken. Ir.
1918 kwam de Landarbeiderswet tot
stand. Het doel van deze wet is om
landarbeiders door gunstige afbeta-
door Craig Rice
Vertaald door Ada Campers,
„Als ze tien abonné's wint, dan krijgt ze een echte dia
manten nng", zei Archie.
Db vrouw met het grijze haar klemde haar lippen opeen
Toen barstte ze los. En tien minuten lang weidde ze erover
uit, waarom ze geen abonnement op het Tijdschrift voor de
Plattelandsvrouw wilde hebben, en wat ze dacht van brutale
kinderen, die met. tijdschriften liepen te leuren en het hun
buren lastig maakten en over het slechte gedrag van de
moderne jeugd in het algemeen. 2e eindigde met te zeggen:
„En schiet op met die hond",
Dinah verschoot van kleur. April moest nog in het huls
zyn. Vanaf een gunstig punt in de brandgang zou ze hun een
teken gegeven hebben, als ze er uit was en tot dusver had
den. ze nog niets van haar gehoord.
De huishoudster van Mr. Holbrook wou weer naar binnen
gaan en de deur dicht doen. Toen liet Archie de riem van
Samson los; Samson ging meteen achter de kat aan, die
jammerend wegliep. De huishoudster gaf een gil en holde
Samson achterna, terwijl Archie en Dinah weer achter de
huishoudster aanvlogen. De verwarring, die daarvan het ge
volg was, duurde ruim vijf minuten en eindigde in de ach
tertuin, waar de kat halverwege een telefoonpaal zat en
Samson onderaan de paal een verschrikkelijke herrie stond
te maken. De huishoudster stond tegen Dinah en Archie te
schreeuwen en Dinah en Archie schreeuwen zo maar in liet
wilde weg.
Midden onder het spektakel kroop April uit een. zijraam,
liep hard om het huis heen en voegde zich bij hen, terwijl
ze luid uitriep: „Archiel Schaam je je niet, die afschuwelijke
hond achter dat arme poesje aan te laten jagen?" Het arme
poesje klauterde nog een paar meter hoger de paal in ter
wijl ze Samson.allerlei lelijks naar zijn kop slingerde.
April greep Samson's riem, gaf hem Archie in zijn hand
en zei streng; „Jij gaat regelrecht naar huis. Ogenblikkelijk!"
Archie smeerde hem vlug, een nog steeds blaffende Samson
achter zich aantrekkend. Dinah holde hem achterna. April
bleef nog net lang genoeg om vriendelijk tegen de huishoud
ster te zeggen: „Belt U de brandweer maar op. Die kat komt
nooit uit zichzelf uit die paal". Halverwege de straat haalde
ze Dinah en Archie in.
„En?" vroeg Dinah. „Heb je hem gevonden?"
April knikte. „Ik heb hem gevonden ja. Hij Isg in een 3ft
van het bureau, precies.waar ik dacht dat hij zou liggen. Ik
heb hem daar gelaten, want het was geen bewijsstuk".
„Waarom niet?" vroeg Dinah.
April zuchtte. „Die foto van de dochter van Mr. Holbrook
is tamelijk gewaagd, met die kralen en die pauweveren
Maar ze is groot en blond en een beetje aan de vlezige kant.
Ze heeft net zo veel van Bette LeMoe alsArchie".
Dinah keek haar strak aan. Archie liet de riem los en
Samson, die nu helemaal van streek was, rende naar huis.
„Bedoel je", zei Dinah grimmig, „dat we dit allemaal heb
ben meegemaakt en dat we een kat in een telefoonpaal heb-
hfï1 gejaagd en dat ik de hele dag heb lopen hinken om.-...
nrets te weten te komen?"
„Luister, ezelsveulen", zei April. „We zijn iets heel be
langrijks te weten gekomen. We zijn te weten gekomen, dat
Bette LeMoe niet de dochter van Mr. Holbrook was. Dat
is een flinke stap in de goeie richting. Want nu weten we.
dat Mr. Holbrook Mrs. Sanford niet kan hebben willen ver
moorden omdat ze bü de zaak Bette LeMoe betrokken is
geweest. Alles, wat we nu te doen hebben, is uit te zoeken
wie Mrs. Sanford dan wel vermoord heeft".
Dinah snoof en zei niets.
„En", zei April, „laten we dat verband van je enkel af
halen voor we thuiskomen en Moeder het ziet en weten wil,
wat er gebeurd is".
Het kostte'nogal wat moeite om het verband er af te krij
gen en ze konden het er maar niet over eens worden, hoe
het moest. April leende Archie's padvindersmes en probeerde
'het opzij stuk te snijden. Dat ging niet Dinah opperde te
proberen de pleisters los te weken met van dat goedje,
waarmee je nagellak kunt verwijderen. Maar April herin
nerde haar er aan, dat ze dat niet hadden. Tenslotte greep
Archie geërgerd een eind van het verband en gaf er-èen
flinke ruk aan. Dinah gilde maar een keer. Toen was het
verband eraf. Dinah trok haar ski-sokje en haar schoen weer
aan en ze liepen naar huis.
„Hou op met hinken", fluisterde April toen ze de veranda
aan de voorkant van het huis over liepen.
„Het is een gewoonte geworden", zei Dinah met een ver
drietig stemmetje. „Ik zal mijn hele verdere leven wel blij
ven hinken en het is allemaal jouw schuld".
Ze gingen in huis en liepen vlug naar de keuken. Op de
tafel stond een grote citroenpudding af te koelen met dikke,
heerlijk bruine meringue. Op het fornuis stond de rollade,
klaar om in de oven te worden gezet. Hij rookverruk
kelijk! Er naast stond een schotel met aardappelpuré, en o
heerlijkheid aller heerlijkheden, op een laag pitje stond
uiensoep te sudderen. April snoof verrukt en zei: „Heerlijk!"
Jenkins, Inky en Stinky zaten op de keukenvloer smach
tend naar het fornuis te kijken. De ingrediënten voor een
heerlijke sla stonden in het vergiet in de gootsteen. De bis
cuitjes waren gevormd en klaar om gebakken te worden.
„April", zei Dinah verrukt, „nu is hij zo goed als gevan
gen".
April fronste haar voorhoofd: „Luister 's! Is dat niet de
wasmachine?"
Ze luisterden. Het wès de wasmachine. En in de Achter
tuin floot Moeder: „Het schuurtje van myn tante", luid en
vrolijk.
Ineens iets vreselijks vermoedend vloog April de achter
tuin in, terwijl Dinah en Archie haar op de voet volgden.
Onderaan het trapje van de veranda bleef ze staan en zei
met een stem, waarin duidelijk ergernis klonk: „Moeder!"
„O, daag", zei Moeder. „Het was zulk mooi weer en ik
had wat tijd over en daarom besloot ik de oude kampdekens
te gaan wassen. De laatste zitten nu in de wasmachine.
Willen jullie me helpen ophangen?"
„Maar Moeder", zei Dinah. „Uw nieuwe^ manicure".
Moeder staarde haar aan. Haar mond viel open en ze 'zei:
„Dat was ik helemaal vergeten".
Ze keek naar haar handen en de drie kleine Carstairs
volgden haar blik. De dure manicure was volkomen naar de
maan.
(Wordt vervolgd.)
lingsvoorwaarden in de gelegen
heid te stellen eigenaar van 'n
„plaatsje" te. worden. Het in eigen
dom verkrijgen van duurzame ge
bruiksgoederen als radiotoestellen,
naaimachines, stofzuigers, kan wor
den bevorderd door een goede rege
ling van het afbctalingsbedrijf. Een,
wet van 1930 stelt allerlei waarbor
gen, dat zij, die het beroep of bedrijf
van klein verkopen op afbetaling uit
oefenen. voldoende betrouwbare
lieden zijn. Voor velen is een groot
ideaal het hebben van een eigen
huisje, Het zijn o.a. de bouwspaar-
kassen, die het verkrijgen daarvan
gemakkelijker maken door het be
vorderen van collectief sparen. .Mi
nister Lieftinck heeft het vorige jaap
door een wettelijke voorziening het
bouwspaarkaswezen. dat door de be
zetter \vas gehavend, weer op gang
gebracht. Het belangrijkste middel
voor het verkrijgen van bezit is
uiteraard het sparen. Er komt bin
nenkort voor dit doel een Nationale
Spaarraad, die het sparen moet sti
muleren.
Een ander middel tot bezitssprei
ding. dat niet wettelijk is geregeld,
is dc z.g.n. deelneming in de onder
neming. Dan kunnen de arbeiders
onder bepaalde voorwaarden een of
meer aandelen in de onderneming
waarin zij werken, ontvangen, waar
op zij dividend krijgen. Het systeem
is reeds jaren bekend, maar nog
slechts sporadisch toegepast. Bij ons
bestaat het o.a. in de Gist- en Spiri
tusfabriek te Delft.
R EHALVE de bezitsspreiding
XJ moet de Commissie onderzoe
ken dc mogelijkheid van een meer
redelijke verdeling van het nationale
inkomen over de groepen der bevol
king.
De cijfers van het Centraal Bureau
voor de Statistiek wijzen uit welke
grote tegenstellingen er op dit ge
bied zijn. Het aantal gezinnen met
een inkomen beneden de f 1800.—
bedroeg in 1938 1.152.000; het aantai
gezinnen met een inkomen boven,
de t 6000.bedroeg slechts 65.000.
In het licht van deze cijfers zal wel
niemand ontkennen hoe gewenst het
is het inkomen der grote massa op
te voeren. Het zal daarvoor nodig
zijn. dat de nationale goederen
stroom wordt verbreed en dat een
groter deel. daarvan aan de grote
massa ten goede komt. De bekende
Engelse sociale hervormer Lord Be-
veridge stelde hier een pakkende
leuze: ..geen cake voor enkelen zo
lang er geen brood is voor allen".
De vormen, waarin 'de sociale po
sitie der massa kan worden verbe
terd. zijn van verschillende aard.
Twee daarvan wil ik noemen.
In de eerste plaats kan de gemeen
schap bepaalde diensten voor da
grot massa gratis of tegen geredu
ceerde prijs bewijzen. -.Men denka
aan het goedkoop beschikbaar stellen
van scholen, ziekenhuizen, enz. Een
Engels schrijver heeft voor 1937 een
schatting gemaakt, dat door open
bare uitgaven en belastingen de in-
komens der eenvoudigen met 8
waren gestegen, terwijl de inkomens
der welgestetden met II a 12 wer
den verminderd.
Een hetere verdeling kan in da
tweede plaats worden bereikt, wan
neer het inkomen, dat als loon e.d.
wordt ontvangen, reëel wordt ver
hoogd, zodat er meer voor kan wor
den gekocht. De Commissie zal dit-
punt zeker uitvoerig bezien en dan
voor heel wat moeilijkheden komen
te staan. Onderwerpen als de kapi
taalvorming. de vermeerdering der
productiviteit, e.d. zullen aan de or
de moeten worden gesteld.
Wij zijn benieuwd naar de resulta
ten van de arbeid der Commissie.
Mr Dr. A. A. van Rhijn.