ra
Wi-
In het Rijk van de plastics
Het circus is
er weer
Rotterdam braadde 16 dagen
in tropische hitte
Hoek van Holland had een
pracht seizoen
heöen
Muziek als leervak op de
middelbare scbolen
Revolutie in de techniek en in de
fabricage-methoden
Dank zij de chemie
Goed programma van
Karei Strassburger
Warmtebalans van
deze recordzomer
Engelse modeflitsen
Per dag 5000 badgasten;
niemand verdronken
Het afscheidsuur zal
spoedig slaan
eU
CALVÉ'S
■mosterdsaus
Prachtig initiatief, doch nog
geen vaste lijnen
De tijd is rijp
Donderdag 4 September 1947
3
GORDIJNEN van vinyl; kou
sen, borden, bekers en lepels
van nylon; kammen, borstels en
spiegels van a v r y lic; kapstokken,
zaklampen en speelgoed van ace
taat; knopen, gespen en breinaal
den van casein e; valiezen en
koelkast en van polystyreen;
tafelkleden en flessen van v iny l i-
cfeen; strijkijzers en thermometers
van phenolicautosturen en
trompetten van b ut y r a a t; pot
loden van c el! u I o s e-n i t ra a I.
bureau-uitrustingen van polyvi
nyl isc he alcoholI
En iedere week komen er nieuwe
plasties uit. zodat een mens uitein
delijk dingen koopt, zonder te in
formeren van welke stof ze gemaakt
zijn.
De scheikunde heeft in de „Sta
tes" een ware revolutie ontketend:
leer, wol, bont. katoen, zijde, hout
en ivoor hebben het loodje gelegd
tegen de nieuwe stoffen, die de be
staande triomfantelijk in de hoek
dringen. Alkatheen, ethyleen. vinyl,
polyvinyl, polystyreen, glyptal, dia
kon, perspex, eindeloze series pro
ducten, dunner dan papier, fijner
dan zijde, elastischer dan gummi,
lichter dan aluminium en zo stevig,
dat een kogel er niet doorheen
dringt. Ze rijn ook bestand tegen 40
graden vorst cn tegen 150 graden
hitte..,.-
En reken maar dat ze gebruikt
worden, deze plastic's. Wie heeft ze
eigenlijk los gelaten in de „Nieuwe
Wereld", zodat de brave oude, die
zich zo zeker van zich zelf waande,
'op baar grondvesten trilt? Welke
theoretici, welke „gevaarlijke idea
listen'* schiepen de plastic's?
Soms toeval
Soms is het stomme toeval ver
antwoordelijk geweest voor hun
ontdekking. In andere gevallen wa
ren zij de vrucht van lange, moeilij
ke arbeid.
Neem „Saran", de stof die leer en
Wie zich afvraagt of het circus
zich ook na de bevrijding, nu weer
zoveel ander amusement is terugge
keerd, zal kunnen handhaven, heeft
gisteravond een antwoord gekregen,
dat aan geen duidelijkheid te wen
sen overlaat. Hoe kort is het nog
maar geleden, dat Mikkenie-Strass-
burger hier zijn tenten heeft opge
broken, maar nauwelijks is het in
Rotterdam terug, dit maal niet aan
de Jonker Fransstraat doch aan de
Kruiskade, of lange rijen verdrin
gen zich aan. de tentopening, waar
door de bekende circusmuziek naar
buiten klinkt.
Het circus is er weer. Met Mikke-
n ie-Strassburger is het nog iets an
ders, omdat deze mensen hier de
moeilijkste tijd van ons volksbestaan
de hongerwinter met ons dor-
gebracht hebben. We zien Karei
Strassburger er nog op uittrekken
met z'n sjeesje om voer te kopen
voor z'n paarden, die op het abattoir
een veilig onderkomen gevonden
hadden.
Natuurlijk zullen de Rotterdam
mers zich niet alleen, door gevoe
lens van sentiment naar het circus
laten lokken. Het programma moet
goed zijn. Welnu, het programma is
goed.
In de eerste plaats is er het weer
zien van de goede oude bekenden,
"de ongeëvenaarde paardencollectie
van Karei Strassburger. De num
mers kunnen we wel dromen: de
vrijheidspotpourri van Elly Strass
burger, de twaalf Friese stamboek-
hengsten, de hogeschool van Regina
Strasburger, maar zullen we er ooit
genoeg van krijgen om er naar te
kijken? En geldt eigenlijk niet het
zelfde van de tijgers van Hadada,
de beren van William Wilkie en de
paardenevoluties van zijn zoon en z'n
dochter?
Maar daarnaast is er ook veel
nieuws. En dan denken we in. de
eerste plaats aan het slotnummer,
aan de olifanten, die we sinds 1939
niet meer in Rotterdam gezien heb
ben. Deze zelfde olifanten, die Strass
burger van Rolf Knie in Zwitserland
gekocht heeft, zijn nog eens in onze
stad aan de haal geweest. Welnu, ze
hebben het gisteravond dubbel en
dwars goed gemaakt. De kunstjes,
die ze vertonen we denken alleen
al aan de voetballende olifant en de
opzittende en pootj'es gevende dik
huiden zijn klassiek. De collec
tie dieren is ook nog uitgebreid met
kamelen en drommedarisen.
Aan uitstekende acrobaten ook
geen gebrek. Het programma telt
met minder dan drie voortreffelijke
nummers, waarvan de evoluties aan
de vliegende trapéze door de „4 Al-
gevols" bij het publiek het best in
de smaak vallen. Vergeten we ook
n,eï twee Ballans, die goochelen
xnet hun fietsjes of ze er mee ver
groeid zijn en vermelden we tot
slot de 3 French, de bekende Bel
gische clowns, die de „note gaie" in
de tent brengen. H-o.
touw vervangt,- een harsachtig
chloorvinyhdcen, dat in vaste toe
stand ontstond door polymerisatie,
d.w.z. door massale moleculvpke-
tens tot stand te brengen. De Fran
se scheikundige Kcgnault ontdekte
deze stoi in.... lbJ8! Neem „Koro-
séal", in 19.36 bij toetal ontdekt in
het laboratorium van Goodrich,
waar men naar niets anders zocht
doch deze stof ontstond, opvallend
door de verbazingwekkende elasti
citeit. bn dan het „plexiglas", ont
dekt door een chemicus van Du
Pont de Nemours, die experimen
teerde met synthetische houtalcohol
en per ongeluk een fles in e zon
liet slaan.
Veel vroeger nog Üan in de eeuw
van de onthutsende scheikunde en
wel omstreeks 1800 ontdekte een
amateur-si helkundige. John Hvatt,
het „celluloid". Hvatt wilde een
prijs van 10,000 dollars winnen, uit
geloofd door een fabrikant van
biljartballen, die de ivoorprijzen
veel en veel te hoog vond. Een do-
miné vroeg zich f of dit „ecliu-
loïd" niet kon dienen als „onbreek
baar glas". Hij brak n.I. zoveel gla
zen lantaarnplaatjes. Hij nam proe
ven, boekte de ene mislukking na
de andere, totdat hij, na een explo
sie, stuitte op de nitro-eelluiose
film.
En het Bakeliet?
Hendrik Baekelandt. een in de
V.S. wonende Belg, kreeg in 1907
van de firma Kooak een millioen
dollars voor een vinding op fotopa-
piergebied. Dit geld gebruikte hij
om zijn onderzoekingen, resulterend
in de ontdekking van het bakeliet,
voort te zetten.
En vandaag de dag maakt men
schepen, piano's en vliegtuigen van
plastic's. Zonder ep iets van te be
merken zjjn we het plastic-tijdperk
ingetreden. Plastic's bereiden de
weg voor de a.s. robol-fabrieken,
waarin niet langer geschoolde wer
kers met boor, vijl en andere preci
sie werktuigen hout en metaal tot op
tienden van millimeters bewerken.
En wat zal de mot moeten begin
nen tegen plastic-stoffen, waarvan
men geheld vliegtuig- en autorom
pen giet?
Talrijker en talrijker zullen de
plastic's worden, in de wereld van
morgen zullen zij net zo overheer
sen als vandaag Amerika ervaart,
eenvoudig omdat hun bestaan niet
van de bod em rijk dom afhangt, maar
van de scheikundigen, d.w.z. van de"
scheppende verbeelding van de
mens die in zijn vindingrijkheid on
uitputtelijk is...
De toon die deze van plastisch ma
teriaal gemaakte viool voortbrengt,
mout kristalkelder zijn.
PLAS?
vim tasusTtrr
JVTu wy zoetjes aan het ein-
1 de naderen van een zomer,
die ons een onbekende warmte
heeft gebracht, kunnen we vast
stellen, dat het jaar 1947 de
grootste tegenstelling te zien
heeft gegeven, die in de historie
van de meteorologie is voorgeko
men. Het lijkt wel of we in een
vastelandklimaat leven, zoals in
de Amerikaanse stad Chicago
bijvoorbeeld, want op de meest
strenge winter, die we te door
worstelen kregen, is een zomer
gevolgd. d!e in de annalen van
het Meteorologisch Instituut in
het Poortgebouw te Rotter
dam sinds de oprichting in 1889
nog niet is voorgekomen.
- In het voorjaar gaven we onze le
zers een overzicht van het aantal
„ijsdagen" en de grootste hoeveel
heid koude, thans mag evenmin een
overzicht ontbreken van een wat
temperatuurverloop betreft even
merkwaardige zomer.
Wanneer we de maanden Mei.
Juni, Juli en Augustus als basis ne
men om een overzichtelijk geheel te
krijgen van het aantal graden Cel
sius, waarop de zon ons heeft ge-
tracteerd (let wel. temperaturen op
genomen in de schaduw!) dan blijkt,
dat de thermometer deze zomer is
gestegen tot een totale waarde van
2827.9 graden celsius. (Dit zijn dus
de bijeengetelde dagelijkse maxi
mumtemperaturen in genoemde
maanden). De maand Mei gaf 637.7
(gemiddeld per dag 20.6), Juni 681.7
t r, (S6m- 22-7)- Juli 7402 (§em- 239> en
ANDRE LABARTHE Augustus 768.3 (gem. 24.8) Augu-
Modellen goed draagbaar
voor de doorsnee vrouw
(Van een speciale verslaggever)
ONLANGS bezochten'wij shows
van Digby Morton en Bianca
Mosca, waar we nog eens konden
vaststellen, dat de Londense Hau
te Couture origineel is naar dat
de modellen, in tegenstelling mot
vele Parijse. goed draagbaar zijn
voor de doorsnee vrouw, die niet
al te veel wil opvallen.
Een aardig nieuwtje voor tail
leurjasjes: zakken, die over de
heup naar achteren doorlopen
met grote kleppen. Een bij zón der-
beid die vrij eenvoudig is en na-
\oiging verdient: tailleurjasjes,
gevoerd met hetzelfde materiaal
als waaruit de blouse bestaat.
Zeer belangrijk voor de winter
zijn de kraggn van de 'mantels.
Ze worden omhoog gedragen en
vertonen de Napoleonstijl, Een
flatterende noviteit zijn shawls
met franje van hetzelfde1 mate
riaal als de jas. de ene helft van
achteren, de andere van voren
hangend. Prachtig was een don
kergrijze losse mantel, waarin
vastgezet een kort lichtgrijs vestje
van voren in de taille sluitend,
dit was tegelijk de enige sluiting
van dö jas.
DE ijscoman aan het strand in de Hoek leunt !ul over zijn crême-ge*
kleurde -wagentje. Hij kan het er weer eens van nemen en zijn krantje
lezen. Over de toestand in de Oost, de communisten in Hongarije, en over
deze Hollandse zomer, die alle sinds een eeuw gevestigde records sloeg.
Bij het lezen van die Aveerkundige beschouwing trekt er een glimlach over
zijn chocoladebruin gebrande gezicht. Ja, de drukte aan het strand is al
een stuk minder geworden, de laatste dagen. Maar het is een best seizoen
geweest. De Avafels, bakjes en hoorntjes ijs zijn hem maandenlang ats het
ware uit de handen gevlogen.
tus is dus de warmste maand ge
weest in deze warme zomer.
In Mei viel de hoogste tempera
tuur op de 30-ste (32.4), in Juni op
de 2Sste (37.7, meteorologisch
cord), in Juli op de 22-ste (33 2> en
in Augustus op de 15de en 16de
(32.2).
In de sis basis genomen a
maanden kwamen 47 zomerse dagen
voor. dit zijn dagen, waarop de tem
peratuur tot boven 26 graden steeg
en hierbij waren weer 16 tropische
dagen met meer dan 30 graden.
Records gebroken
De cijfers van het oude recordjaar
1911 zijn door 1947 met stukken ge
broken. In 1911 bereikte de thermo
meter een totale waarde van 2551.5
en wel in Mei 540 6 (gem 17 in
Juni 563.2 'gem. 18 81. xn Juh 7019
(gem. 22 6) en in Augustus 745 8
(gcm. 24.1). Er kwamen 24 zomerse
dagen voor. waarond-T 9 tropische
dagen. In 1911 was oc-k de Septem
bermaand zeer warm met 6026 gra
den Celsius (gem. 201) en nog 9
zomerse dagen, waarvan 2 trgpische
De zomer van 1947 is ook zeer
droog in totaal viel in de vier maan
den slechts 1501 rri'm. neerslag De
ze zomer steekt ook wel zeer sterk
bij die van 1946 af. Verleden jaar
bedroeg de totgle warmte 2345 0 gra
den Mei gaf 613.5 fgem 19 8), Juni
506 6 (gem. 16 9), Juli 679 9 (gem.
21.9) en Augustus 613 5 (gem. 16,8).
In totaal waren er 14 zomerse da
gen, waarbij slechts twee tropische,
terwijl 283 xn m neerslag werd waar
genomen.
(ingezonden Ned-deling).
1 Hek ideale Laxeermic
Laxeermiddel
Radio-programma
Hoe simpel d't Engelse model ook
is, voorshands zal toch niet elke
vrouw het „aandurven", Het Is van
zwarf fluweel, in combinatie met
een grijs-en-zwarte ruif en geheel
geïnspireerd op de periode 1911
tot 1916.
TUINKALENDER
DO.XÜERÜAG 4 SEPTEMBER.
Wanneer aalbessenstruiken in de zo-
mer, hun bladeren laten vallen en
reeds in Augustus kaal staan, kan
(tof verschillende oorzaken hebben-
°et kon o.a. een gevolg zijn van
aantasting u0or de bladvalziekte.
Deze ziekte wordt veroorzaakt door
een zwam. Men bestrijdt ze door di
rect na de bloei en na het plukken
J sPulien met een oplossing van
Bordeoust, Pap. Indi de randen der
bladeren leeds vroeg >n de zomer
geel worden en daarna verdorren
en de bladeren ook vroegtijdig afval
len kan de oalbessenstruik lijden aan
de z.g, randjbsziekte. Deze ziekte
€v-n zVn van rebrek aan
halt. Er zal dan een estvra kalibernes
ting moeten worden toegediend-
S.L.
DONDERDAG 4 SEPT.
Avondprogramma
HILVERSUM I: 19.00 Nieuws.
19.15 Willem Pyper herdenking.
19.30 Actueel geluid. 19.45 R.V.D.
antwoordt. 20.0U Nieuws. 20.15 Om-
roepork. 21.15 Grieg-Jiederen. 21.50
Dr. Scholten, lezing. 22,30 Nieuws.
22.45 Avondoverdenking. 23.00
Lichte muz.
HILVERSUM II: 19.00 En nu
naar bed, 19.05 Bernard person.
19.15 Aeolian Sextet. 19.45 Bridge
drives. 20.00- Nieuws. 20.15 Muset
te ork. 20.40 Luisteispel: Cadeau
tjes voor de dochter. 21.15 Radio
Philh. ork. 22.15 Hoe was Uw va
cant! e? 22.50 Love-songs. 23.00
Nieuws. 23.15 Gram.pl.
VRIJDAG 5 SEPT.
Ochtend- en middagprogramma
HILVERSUM I: g.Ou Nieuws.
10.15 Boek der boeken. 10.40
Haags matrozenkoor. 11.00 Voor de
zieken. 11,35 Als de ziele luistert.
11.45 Cello en piano. 12.00 Angelus.
12 03 Gr.pl. 12.30 Weerovcrzicht.
12.33 Harm.muz. 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws 13.15 Welk boek?
33.20 Zd.-Am. Volksmuziek. 14.ÜÖ
Piano, li 20 Koorzang, 15.00 Omr.
kameror.i. 16.30 Voor de jeugd.
16.45 Gr.pj. 17.45 Wat het buiten
land leest. 18.00 Silvester trio. 1S.30
Progr. v. d. Ned. Strijdkrachten,
HILVERSUM II; 8.00 Nieuws,
8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Lichte
morgenkianken. 9.30 Waterstan
den. 9,35 Kamermuziek. 10.00 Mor
genwijding. 10.20 Voor de zieken.
11.05 Jussi Bjorling. 11.15 Voor de
vrouw. 32.00 Gram. PI. 12.30 Weer-
praatje. 12.32 Sport. 12.37 Skynias-
ters, 13.15 Gershwin muz. 13.45
Queen's Hall ork. 14.00 Kookkunst.
14.20 Brahms. 15.10 Dr. P. H. Rit-
ter over Ned. Dichters. 15.30 Roe
meense Hcrderswjjzen. 16.00 Be
kende ouvertures. 16.30 Voor de
jeugd. 17.00 Miller sextet. 17.30
Muzikaal babbeltje. 18.00 Nieuws.
18,15 Vara feliciteert. 18,20 Ensem
ble „Barcarole". 18.45 Silvestri
kwartet.
En niet alleen de yscoman, maar
ook de badinrichting, de café|s, alle
andere neringdoenden, eigenlijk heel
Hoek van Holland heeft een uitzon
derlijk lange serie van goede dagen
beleefd. Door het warme weer gedu
rende de vacantiemaanden is het
strand bezoek buitengewoon groot
geweest. Gemiddeld kwamen er 5000
badgasten naar Hoek van Holland;
wat drie a. vier maal zooveel was als
men had verwacht. Al was er dan
nog altijd maar een bedroevend klein
stukje duinterrein vrijgegeven, al
verstoorden de bonkige bunkers en
dreigende kanonlopen nog steeds de
schoonheid van het strandpanorama,
toch zijn de van hitte haast smelten
de stedelingen dagelijks bij duizen
den naar hun Rotterdam-aan-Zee ge
trokken. In de trein, op de fiets en
met de boten van Van der Schuyt.
En ze Hebben rust, ontspanning en
ATerkoeling gevonden in de hun ver-
trouAvde badplaats
Men prijst sicli gelukkig
Een record-aantal badgasten is er
geweest van het jaar, Hoek van Hol
land wa* daarmee ingenomen, omdat
het geld -ifht in vele laatjes. Maar
Hoek van Holland prijst zich ook ge
lukkig en het is er niet weinig trots
op. dat er van die vele tienduizen
den badgasten geen enkele ia ver
dronken. Al sedert tien jaar heeft de
zee In. de Hoek geen tol gevraagd.
Dat stemt de inwoners en ook de va-
cantiegangers dankbaar.
Iedereen is er maar wat bly om,
dat het strand hier zo breed is en
dat het zo ongevaarlijk langzaam af
loopt in zee. De Rotterdamse Red
dingsbrigade is slechts enkele malen
in actie moeten komen om een on
voorzichtige zwemmer te hulp te
snellen. Hoek van Holland is fortuin
lijk geweest, in vele opzichten. Er
waren gedurende d;t badseizoen geen
onaangenaamheden met oorlogstuig
en er is ook veide r geen ernstig on
geluk gebeurd. Diefstallen aan het
strand kwamen sporadisch voor en
waren dan. nog van weinig belang.
"Weinig hotels
De Hoekers vinden het jammer
dat ze nog maar zo weinig hotels
hebben, Het ministerie van oorlog is
ook nog ni.t bereid, de verboden
kringen om het oude fort, waar het
beste gebouwd zou kunnen worden,
op te heffen. Zo wordt de ontwikke
ling van deze badplaats ernstig ge
remd. Maar ook deze moeilijkbeden
kunnen haar groei niet geheel tegen
houden.
Want volgend jaar komt de trots
van Rotterdam-aan-Zce gereed, het
nieuwe kampeerterrein, iets Noorde
lijker dan liet tegenwoordige, op
twee minuten afstand van het
strand. Dan komt een kampeerplaats
in gebruik met tenten, maar ook met
stenen huisjes. %raar men A*oorzien
zal zijn A'an riolering, gas. licht en
waterleiding. Er kunnen drie a vier
honderd permanente huisjes Avorden
geplaatst, gebouwd van distributie-
vrije stenen en héél weinig hout.
Wat ze precies zullen kosten, is
nog niet bekend en de voorschriften
waaraan ze zullen moeten voldoen,
zijn evenmin nog vastgesteld. Die
voorschriften zullen in de loop van
de winter worden bekend gemaakt.
Liefhebbers doen dus het beate, daar
nog even op te wachten.
Afscheid
Het einde van het seizoen is in
zicht. De exploitanten van de strand
tenten dikwijls afkomstig van
buiten Hoek van Holland zagen
het aankomen. Alvast hebben zij
Woensdag de Hoekse jeugd ten af
scheid gefuifd. Aan het strand van
hun geboorteplaats deden de kinde
ren hun spelletjes en zy lieten zich
onthalen op gratis consumpties, die
er best afkonden. I
pen, deed een plotseling felle en
gure wind de vlaggen en vaantjes
even driftig wapperen. De lucht be.
trok en er vielen dikke, lauwe drop
pels. Het einde van Hoek van Hol
land's pracht-seizoen meldde zijn
komst!
ng ezon den He 'edcling).
Cilvé's mosterdsaus
tw gekookt* vi» juist het
gekruide imiikje, dit het
nodig heeft.
Heerlijk pikrnt op duiiend-
en-een gerecht 16 te ge
bruiken droogt niet uit.
i OVERAL vmKRUfliAAR. SLECHTS F.0.38 KR
Veluwe 3
Wandelen tussen borden met
doodskoppen gaat ai gauw op je ze
nuwen werken en toen hei. in de
tuin van het hotel ook al niet te
harden was door dat gegil aan de
hond Sonja, gingen we rust 20ckea
m het gewoel van de mooie Veluwe-
stad Apeldoorn.
Van ons dorp naar die metropool
rudt een bua. Ken veel mooiere dan
die prachtige safe gele wagens van
de R.E.T, hier. Een bus niet twee
verdiepingen, regelrecht uit Londen
overgenomen, waar ze vijfentwintig
jaar geleden zacht over het asphalt
had gezoemd. Daar moeten we toch
eens een keer een ritje mee maken
dacht ik al, toen ik het gevaarte de
eerste maal voorbij zag stuiven.
Nou, we klommen er aliemaal op
gewekt in, natuurlijk naar de bo
venste cabine, want dat was juist
het aardige: in een bus-boven-op-
een-andere bus te zitten. Het was
er lekker luchtig, want de ruiten
waren ei voor het merendeel uit.
Wel waren de banken erg aftands,
maar een gegeven Engels paard
moet je niet Jn de bek Kijken, niet
waar, en dat bij het rijden de wan
den begonnen te fladderen en de zit
tingen te cakewalken was eigenlijk
wel leuk, net of je in een kermis-
apparaat zat. De kinderen vonden
het een enig verzetje, maar ik
kneep 'm eigenlijk een beetje, want
op de duur kon dat onmogelijk goed
aflopen met dit voertuig, dacht ik:
die bovenste helft moést wel los
trillen en er af rollen, maar de win
kelhaak in m'n oor en die grote
kras over m'n gezicht heb ik ge
lukkig toch op een andere manier
opgeiopen. Die bekwam ik toen de
bus even naar rechts moest uitwij
ken en dwars door de kruin van een
jonge eik reed. Een paar lenige tak
ken zwiepten door het open venster,
waarvoor ik met m'n dromerig
hoofd zat te schuddebollen. De kin
deren vonden het ontzettend grap
pig en toen de treffer mammie ook
nogal scheen te vermaken, besloot
ik het dolkomisch te vinden voor
deze keer, omdat we nu eenmaal
leuk uit waren en straks enthou
siast naar ren apotheek te gaan
zoeken voor een noodverband.
DESIDERÏUS.
door Craig Rlce
Vertaald door Ada Campers.
86)
Ze dacht aan alle dingen, die ze brigadier O'Hare wel zou
Aviiien aandoen en geen van die dingen was erg aangenaam.
„We hebben Mr. Sanford gevonden", zei brigadier O'Hare
puffend. „In de struiken achteraan de oprijlaan van zijn
eigen huis. Hij heeft er nog niet lang gelegen. Ik heb Fla
nagan bij hem gelaten om hem te bewaken".
Bill Smith sprong op en gooide bijna zijn koffiekopje om.
„Vermoord?"
„Bijna", zei brigadier O'Hare. „Aangeschoten. Maar ik denk
toch wei, dat hjj blijft leven. Laten we eerst maar een zie
kenauto laten komen en dan het Hoofdbureau opbellen".
Manan sprong cp en zei: „Daar is de telefoon".
April stormde de keuken in, siste: „Kom mee!" en troonde
Dinah en Archie mee de achtertuin in. Onderweg naar de
oprijlaan van Sanford legde ze uit, wat er gebeurd was.
Toen: „Archie. Er is een smeris bij hem. Kun jij hem vlug
wegkrijgen?"
„Vast!" zei Archie. Hij dook de struiken in.
Dinah en April renden het grasveld van Sanford over en
liepen voorzichtig de oprijlaan af. Aan het eind ervan stond
een agent naast een onheilspelend stil liggende gestalte, die
met een deken bedekt was.
Plotseling klonken er vreselijke, schrikaanjagende kreten
uit de struiken. De agent schrok op, draaide zich om en
vloog weg in de richting, waarvan het geschreeuw kwam.
April en Dinah holden naar de gestalte met de deken er
over heen.
Wallie Sanford deed zijn ogen open en keek de twee meis
jes aan. Zijn gezicht was heel bleek.
„U bent niet vermoord", zei Aprih „Brigadier O'Hare heeft
het zelf gezegd. U bent alleen maar aangeschoten. Maak U
dus maar niet ongerust".
„Alles is in orde met U", fluisterde Dinah.
Hij probeerde te spreken, kon het. niet, sloot zijn ogen en
opende ze toen weer.
„Kalm aan maar", zei Dinah.
„Luister", kreunde hy. „Luister. Jullie tweeën. Nu weet ik
het. De man, die Flora vermoord heeft.Zijn ogen vielen
weer dicht.
„Ja?" hijgde April, „Ja?"
Hij opende zijn ogen weer tot een heel klein spleetje. „Was
-."•„de .mandie het losgeld betaald, heeft. Hij was haar
Zijn ogen vielen weer dicht en gingen niet meer open.
Dan ah boog zich over hem heen. „Hij leeft", fluisterde ze.
„Hy is alleen ir.sar buiten kennis".
In de struiken klonk geritseL „De smeris komt terug",
siste April, „Weg!"
Ze stoven de oprijlaan op. Juist toen ze by het hek waren
kwam Archie achter een boom vandaan. Ergens in de verte
floot de agent. Bill Smith, Brigadier O'Hare en Moeder vlo
gen de voordeur uit juist op het ogenblik dat de drie kleine
Carstairs bij de achterdeur waren gekomen.
Toen Dinah weer op adem was gekomen ging ze mecha
nisch verder met de vaat en zei: „Dat was op het nippertje".
„Hoe vonden juUie m'n geschreeuw?" zei Archie trots.
„Prachtig", zei Danah.
„Je moest me soms horen brullen", zei Archie. „Hé April!"
April antwoordde niet. Ze ging op een keukenstoel zitten
en steunde haar kin in haar handen.
„April!" zeLDinah,
„Hou'en jullie je snater, kinderen", zei April. „En zanik
niet aan m'n hpofd". Ze zag er verward en een klein beetje
ongelukkig uit. „Want ik moet dénken".
HOOFDSTUK 26.
„Flanagan hoorde zeker de schreeuw van een uil", zei bri
gadier O'Hare.
Moeder keek hem en Bill Smith stralend aan. „Enfin, U
hebt in ieder geval Uw Mr. Sanford. En wat zou U nu den
ken van een kopje verse koffie? Binnen de twee seconden
heb ik ze klaar".
„Ik heb al koffie gezet", riep Dinah uit de keuken. „En
hier is ze al",
Ze bracht het blad binnen, April en Archie achter haar
aan, ogenschijnlijk om de suiker en dc room te dragen, maar
in werkelijkheid om een indruk van de situatie te krijgen.
Moeders haar was enigszins uit zijn fatsoen en de roos,
Zo men weet. Ml met Inping van het nieuwe leerjaar, dus S Sq)-
temher, de mueiek op de middelbare scholen ale verplicht leersak In dd
programma's worden opgenomen. Dit ministerieelbesluit^n.
dors dan van harte worden toegejuicht. Een in die richting j^nUng
streven, van onderwijskrachten en muziekpaedagogen Is dus eindelijk
met succes bekroond.
de persoonlijkheid van d«
leraar af
zonder in paedagogïscbe bijzon
derheden te willen treden ib
hier een beknopt schema volgen,
dat ik zelf aan de praktijk h$b
getoetst en dat onder de g&gevcr
omstandigheden tot zeer gunstige
resultaten kan. leiden.
Les-voorbeeld
Na enige inleidende beschou
wingen over de betekenis van de
muziek móet elk jesuur beginnen
met een kwartier muziektheorie,
bet volgend kwartier kan besteed
worden aan het overschrijven van
een notenvoorbeeld (voor begin
ners een uitstekende oefening om
met het notenbeeld vertrouwd te
raken) vervolgens een kwartier
gchooroefeningen; de resterende
tijd kan worden benut voor vraag
stukken van algemeen musicolo
gische aard, (begrippen melodie
én harmonie, consonant en disso
nant enz. enz.) het bespreken en
laten horen (door middel van een
gramofoonplaat o| aan de pia
no) van klassieke en moderne
meesterwerken.
Het beoefenen van ensemble-
spel of het gemeenschappelijk
zingen moet om verschillende re
denen facultatief zijn. dus moet
eventueel na schgpltyd geschie
den.
Een muziekleraar met paedago-
gieche ervaring zal natuurlijk dit
schema niet star doorvoeden. Uit
persoonlijke ervaring weet ik, dat
de rijpere jeugd zich zeer interes
seert voor populair-oauzikaal wijs
gerige beschouwingen, zodat er
dus bijvoorbeeld niet het minste
bezwaar kan zijn om na de theo
rie het verdere uur te bestedon
aan een muzikaal onderwerp van
algemene aard. Het gaat er im
mers in de eerste plaats om, de
jeugd nader tot de toonkunst te
brengen en haar tevens de nodige
kennis en het inzicht te verschaf
fen, de schoonheden van de mu
ziek bewuster te beleven en die
per te ondergaan.
Het zij nogmaals herhaald: de
tijd is rijp om met dit vak een
begin te maken. Eenmaal goed
op dreef zijnde, zullen langza
merhand de moeilijkheden zeker
kunnen overwonnen worden. Ten
zeerste moet het worden gewaar
deerd. dat Minister Gielen veel
begrip toont voor een harmoni
sche ontwikkeling van de jeugd
en dat, zoals de redactie van het
Algemeen Maandblad voor Mu
ziek „Mensch en Melodie" terecht
schreef, de minister met zijn
maatregel ee-i bewijs van ver
trouwen geeft in de stand van de
Nederlandse muziekpaedagogiek.
een vertrouwen, hetwelk zeker
niet beschaamd zal worden, om
dat er op dit gebied reeds meer
tot stand is gebracht, dan men in
brede kringen weet.
HERMAN VAN BORN
Ongetwijfeld is de tijd rijp te
achten om met het muziekonder-
richt op H.B.S. en Gymnasium
een begin te maken. Niet echter
kan worden ontkend, dat de vele
problemen die zich bij de invoe
ring van dit nieuwe vak voor
doen. veel tijd zullen eisen. Om
trent de aanstel! ingseiscn is,
vnorzoover ik weet, ook thans nog
niets definitiefs bekend, zodat
musici die voor de betrekking
van schoolmuziekleraar in aan
merking wensen te komen, niet
weten aan welke eisen zij behoren
te voldoen. Een vest omlijnd leer
plan is evenmin bekend.
Van nog groter belang is het
vraagstuk, ip welke banen de
leraar gedurende de eerste jaren
het onderwijs zal moeten leiden.
Want een vruchtdragend muziek-
onderricht op de middelbare scho
len is eerst dan mogelijk, wan-
nuer het zang- en muziekonder
wijs op de lagere school systema
tisch en vooral met kennis van
zaken geschiedt, hetgeen thans
zeker nojz niet het geval is. Zo
komt de muziekleraar dus voor
een uiterst moeilijke taak te
staan. Hij zal moeten werken met
heterogene groepen van leerlin
gen, want hij zal in de klas aan
treffen wel- en niet-muziekgevoe-
l.gen. vvel- en niet-begaafden en
door reeds genoten privé-muziek-
onderwijs gevorderden van wje
me» moeilijk kan verwachten dat
zij zich opnieuw geïnteresseerd
tonen bij het behandelen van de
namen der poten, intervallen enz
euz.
Niettemin <*an. ondanks al deze
bezwaren, de onderwijskracht de
interesse voor muziek van de
leerlingen doen ontwaken on hen
zeer voel bijbrengen dat van groot
belang zal kunnen zijn, zowel bij
bet zelf-musiceren als bij hetmu-
Toen het feest byna was afgelo- ziek-horen. Dit hangt geheel van
die erin stak hing treurig scheef. Maar ze had blozende
wangen cn haar ogen schitterden. Bill Smith zag er adem
loos uit en keek een beetje onbehaaglijk. Brigadier O'Hare
leek volkomen rustig. Hij keek stralend naar de drie kleine
Carstairs in het algemeen en goedkeurend naar de schortjes
van Danah en April en zei: „Moeder aan 't helpen, hè? Zo
hoort het ook". Hij draalde zich om en keek nu Moeder met
stralend gezicht aan. „Dat is de juiste manier om kinderen
op te voeden. Ik heb.„U hebt er waarschijnlijk negen
van U zelf grootgebracht", zei Moeder, „en U weet er alles
van". Ze probeerde 'r haar weer in orde te brengen, maar
slaagde er alleen maar in het nog erger in de war te maken.
Bill Smith grinnikte. „Of je bent helderziende, óf hij heeft
je er al 's over verteld", zei hU. Zijn gezicht werd ernstig.
„Ik moet nu toch werkelijk naar het Hoofdbureau. Zo gauw
ik deze koffie op heb.
Brigadier O'Hare keek de door kaarsen verlichte kamer
eens rond en toen naar Marian Carstairs' rose house-coat
en het pas geknipte haar van Bill Smith, „Vergeet het", zei
hy. „Laat hem tot morgen wachten. Hij is niet zwaar gewond
en als hij een goede nachtrust heeft gehad zal hy heter pra
ten, U hebt de man te pakken. Rust dan nu ook uit en wees
er biy om".
„Maar...." begon Bill Smith, terwijl hij zijn voorhoofd
fronste.
Dinah zei: „Hij kan Mrs. Sanford nooit doodgeschoten
hebben. Want wie zou er dan op hem hebben moeten schie
ten?"
„En er heeft iemand geprobeerd de politie van het lichaam
weg te lokken", zei Moeder.
„En het geschreeuw van alle uilen, die ik ooit heb gehoord
klonk heel anders dan dat gegil. O zo!" zei Archie met'ver
geeflijke trots.
„Bovendien hebben wij de schoten gehoord", zei April
Dinah was net wezen kijken of het tijd was om de aard
appelen op te zetten..
Bill Smith mompelde een enkel woord. De drie kleine
Carstairs hoorden het niet en dat was waarschijnlijk maar
goed ook.
(Wordt vervolgd.)
In het Theater de la Mar te Am
sterdam, dat vorige maand zijn poorten
voor het publiek opende, ging de pre
mière van een cabaretprogramma, dat
rien de la Mar met het uit Indonesiö
teruggekeerde ensemble van Willy van
Hemect, onder de titel „Huis, tuin of
keuken" ten tonele voert.
