MËm
c
HET ROTTERDAMSCH PARCDL
mm
U.N.O. - COMMISSIE ZOEKT CONTACT
MET DE REPUBLIEK
Samenwerking met PvdA
gaf goede resultaten"
Mikolajczyk heimelijk naar
buitenland vertrokken
De Gaulle wil ontbinding van
het parlement
Vrij. onverveerd
Onderhandelingen met Indonesië op
neutrale plaats
„Gij bedreigt onze
vrijheid"
Weerbericht
Het hielp niet...
Weer treinongeluk
in Engeland
Wm
KINDEREN OORDELEN OVER DE
SCHILDERKUNST
ROTTERDAMSE JEEP KWAM 4LS
EERSTE AAN
J. Kreisel jr. en B. Schmitz enthousiast
over de tocht
Bij Alblasserwaard in
de knoei
Lips protesteert
Posthume hulde
aan Henri Polak
Autorijden op Zondag
niet strafbaar
Brand in textielfabriek
Achterlichtjes op rijwielen
aed en Adm. Lange Haven 141, Schiedam
teL 69300
Abonnementsprijs per week - cent, per
Wartaal 4,—, losse nummers 0,09
SCHI Ï.DR MMEE
Uitgave Stichting „Het Parool" Postgiro
396644 Bankier; Arasterdarosche Bank
te Rotterdam PL Directeurs B. de Vries
PI. Hoofdredacteur: Th. Ramaker
Maandag 27 October 1947
Zevende jaargang, No. 250
Edelweiss-piraten in
Sovjet-zone
De UN O-c om missie van drie voor Indonesië heeft telegra
fisch de Veiligheidsraad medegedeeld, dat de Republiek bereid
is mede te werken en de commissie zo spoedig mogelijk te ont
moeten. Ter vermijding van moeilijkheden met de verbindingen
heeft de commissie de republikeinse regering voorgesteld om in
Djogja of iedere andere geschikte plaats te confereren over het
vaststellen van een neutrale plaats, aanvaardbaar voor beide
partijen, waar de kernbesprekingen kunnen worden gehouden.
De commissie gaat ermee accoord dat deze buiten de door de
Nederlanders bezette gebieden gehouden zullen worden.
Vandaag zou de commissie in Ba
tavia aankomen negen stafleden
van de commissie zijn Zondag al ge
arriveerd en vandaar doorrreizen
naar Djogja of een andere door de
republikeinse regering voor te stel
len plaats om de inleidende bespre
kingen met de Republiek te voeren.
De Republikeinse regering heeft in
tussen in een boodschap aan de com
missie van drie, deze welkom gehe
ten te Djogja „of op elke andere
plaats welke zy verkiest".
Alvorens daarheen te vertrekken,
zou de commissie te Batavia nog be
sprekingen voeren met de Neder
landse autoriteiten over de vast
stelling van de procedure voor de
komende onderhandelingen.
Naar A.P. meldt, bereidt Sjarifoed-
din een reconstructie van zijn kabinet
voor waarin ook de Mohammedaanse
partij Masjoemi zal worden opgenomen.
Verwacht wordt dat dr. Mohammed
Roem in dat geval candidaal zou zijn
voor het vice-premier schap.
Royale geste
Zeventien officieren van de TNI,
het republikeinse leger, die sinds het
uitbreken van de vijandelijkheden
te Batavia waren vastgehouden, zul
len in vrijheid worden gesteld. Dit
besluit van de Nederlandse autori
teiten te Batavia is per radio aan
de Republikeinse regering medege
deeld. Indien de Republikeinse rege
ring toestemming zou geven voor
een landing te Djogja zouden de of
ficieren Maandag per vliegtuig naar
de hoofdstad der Republiek vervoerd
worden. Volgens AFP meent de Re
publikeinse regering dat het landen
van Nederlandse vliegtuigen mo
menteel niet gewenst is en geeft zij
de voorkeur aan het transport door
een internationale organisatie, bij
voorbeeld het Rode Kruis, daar het
hier krijgsgevangenen betreft.
Wel schijnt overigens deze maat
regel door Republikeinse kringen
gunstig te zijn ontvangen. Zij be
schouwen haar, aldus het Franse
persagentschap, als een gelukkig
blijk van de wens tot verzoening
voor de hervatting van de Neder
landsIndonesische besprekingen.
Om 14.15 Javaanse tijd is de der
de mogendheden-commlssle van
middag op het vliegveld Kamajoran
bij Batavia geland, meldt TJ.P. na
der.
De republikeinse vice-premier
Gani, luitenant-gouverneur-gene-
raaL Van Mook en andere Indonesi
sche en Nederlandse autoriteiten,
benevens de Amerikaanse consul-
generaal Livengood, waren op het
vliegveld ter begroeting aanwezig.
Dr. Van Mook sprak de commissie
namens de Nederlandse regering
toe.
Vakverbond in Z.-Amerika
beschuldigt V.S.
In de heftigste aanval, die hij tot
nog toe tegen de V.S. heeft gericht,
heeft Vicente Lombar de Toledano,
voorzitter van het vakverbond van
Latijns Amerika (CTAL). de V.S. er
van beschuldigd, dat zij een imperia
listische politiek vceren, die gevaar
lek is voor de onafhankelijkheid van
Latijns Amerika, en onder voor
wendsel van te strijden tegen het
communisme, de ontwikkeling van
de regeringen der Latijns-Ameri
kaanse landen 5n anti-democratische
zin voorstaan.
Deze beschuldiging is vervat in
een lang document, dat aan alle bij
de CTAL aangesloten vakverenigin
gen is gericht, Toledano veroordeelt
hierin de versterking van de econo
mische en politieke druk, die de V.S.
op de regeringen in Latijns-Amerika
uitoefent.
Het document sluit met de verze
kering. dat de CTAL nocht de Sow-
jet-Unie. noch de V.S. noch Enge
land, noch enige andere mogendheid
dient, doch alleen de arbeiders van
Latijns Amerika. Het doet een be
roep op de arbeiders om het pro
gramma van de CTAL te verwerke
lijken, „een programma van voor
uitgang en vrijheid, van strijd voor
ae vrede en tegen de aanstokers van
een nieuwe wereldoorlog*
De voetbalwedstrijd tussen
do militaire ploegen van België
en Noorwegen, eindigde in een
5—1 overwinning der Belgen, na
dat dn Relden met rust een tl0
BEI BLIJ F t KOUL
VieeisvefivactiUng lol
Dinsdagavond,
Matige, nu en dan nog
vrij Krachtige Oostelijke
wind. Droog en koud weer
met enkele overdrijvende
wolkenvelden. Vannacht
op verscheidene plaatsen
weer nachtvorst, echter
voornamelijk In het Midden en Zuiden
van het land.
Twee jeugdige filmaspiranten
die bif hun sollicitaties nul op
het request hadden gekregen
hebben onlangs een nieuwe me
thode geprobeerd om bif de film
te komen Zif vlogen over de
studio's van Hollywood en lieten
pamfletten vallen, waarop te
lezen stond:
„Opgelet, filmstudios, A ften-
He, chefs t al eni af delingen. Hier
zijn Pope en Griswold, wij wil
len een jilmccntract. Geef ons
een kans, toe."
Het heeft niet geholpen.
Een-en-twintig doden,
71 gewonden
Een-cn-twintlg- personen werden
gedood en 71 gewond by een tweede
spoorwegongeluk in Engeland, dit
maal op de lijn EdinburgLonden.
De locomotief is bij Berwick on
Tweed uit de rails gelopen; drie wa
gons zijn van de spoordijk gestort.
Een goLLcïubhuis is als eerste-
hulpcentrum ingericht. Het zieken
huis te Berwick is dermate in beslag
genomen, dat de telefoon door een
der lichtgewonde treinpassagiers
werd bediend, omdat er niemand an
ders beschikbaar was.
Te Wertgerodö in de Sowjel-
zöne van Duitsland zijn leden
van ren gewapende Duitse nazi-
groep. die zich ,.E de iweiss-pi ra
ten" noemen, gearresteerd.
Leden van déze groep waren in
het bezit van wapenen en explosi-
va. Aan het hoofd stond oen ze
kere Hoffman, voormalig officier
bij de Luftwaffe.
Sovjetambassadeur in
Washington benoemd
De Sovjetambassadeur in de Ver
enigde Staten Novikoff is ontheven
van zijn functie. Zijn opvolger is
Alexander S. Panjeisikin
Panjoesjkin was vroeger ambas
sadeur in China.
(Van onze Amsterdamse
correspondent
„We veronderstellen veel, maar
weten weinig". De voorzitter van de I
gaan nu een tentoonstelling speciaal
voor kinderen inrichten. Ik zal vijf
of zes onderwerpen b.v. interieur,
landschap en stilleven uitkiezen en
weten weinig'. JJe voorzuier van oe i ^ede/tijdperk enige schilderijen
Amsterdamse ™d®ri®*4aa1dedez- met dte onderwerpen ophangen;
A. J. J. van ooo! ne. naaide aez- W(,i.pn pikaar gaan de hoog-
Jack West (geheel ree hts op de foto), een bekend renner van de T .T
races, is thans verkoop/cider van een Londense molorfietsenfabriek. Hij
draagt als zodanig een steentje bij aan Engelands inspanning meer pro
ducten ook motorfietsen!) te exporteren
Prof - Romme op KVP-congres:
?T
BELANGRIJKSTE TAAK VOOR DE TOEKOMST:
RECHTVAARDIGE BEZITSSPREIDING
„Ik heb er nog geen moment spijt van dat de Katholieke Volkspartij
vorig jaar het besluit nam de regering-Beei te steunen", zei prof. mr.
C. P. Romme in een boeiende rede, welke hij Zondag hield op het K.V.P.-
c on gres dat Zaterdag in Utrecht geopend was met een rede van de heer
J. W. Andriessen. Constaterend, dat de beide regeringspartners, IL.V.P.
en Partij van de Arbeid, handelen uit verschillende beginselen, waaruit
natuurlijk wel eens moeilijkheden voortspruiten, meende hij toch zijn
vreugde te kunnen uitspreken over de resultaten van de samenwerking.
Prof. Romme legde er sterk de
nadruk op dat de K.V.P. een_ min
derheid, zij het de grootste5 uit ons
volk vertegenwoordigt. Zonder sa
menwerking met andere groepen is
geen enkele Nederlandse partij in
staat een regering te vormen, dus
constructief werk te verrichten.
Minstens twee politieke constella
ties zyn daarvoor nodig.
Hoewel dus verheugd over
de bereikte resultaten zou
prof. Romme het toejuichen
indien de basis van het kabinet
VREESDE VOOR HET LOT VAN PETKOF
Mikolajczyk, de leider van de Polske Stronistvo Ludove (Poolse
Boerenpartij), is met drie van zijn medewerkers en hun echtgenoten in
het geheim naar het buitenland vertrokken. Dit is meegedeeld door de
vice-president en de secretaris-generaal van de partij, nadat Poolse
autoriteiten een onderzoek naar Mikolajczyks verblijfplaats hadden
gelast. Buitenlanders, die kort geleden Mikolajczyk hebben ontmoet,
achten het waarschijnlijk, dat hij persoonlij!" van mening was dat er
maatregelen tegen hem op handen waren. Zijn vlucht zou beïnvloed zijn
door de executie van de Bulgaarse oppositieleider Petkof.
De P.S.L. -was de enige oppositie
partij in Polen. Zy was bij de laatste
onder sterke politieke druk gehou
den, verkiezingen verslagen.
Het is met do P.S.L. gegaan zo
als met vele van dergelijke partijen
in Oost-Europa; haar verleden was
in democratisch opzicht niet smet
teloos en in haar gevolg drongen
de reactionnaire, heel- en half-fas-
cistisehe elementen samen, die bij
gebrek aan mogelijkheden voor een
eigen politiek, in de oppositiepar-
tijgn vaste grond onder de voeten
trachten te krijgen.
Hoe groot deze invloed is kan
moeilijk worden nagegaan, maar zij
was in elk geval voldoende om zich
de beschuldigingen op de hals te
halen een staatsgreep voor te be
reiden en zich aan vervolging bloot
te stellen. De P.S.L. was in zjjn
mogelijkheden zeer beperkt; haar
orgaan was onderworpen aan cen
suur en zij had geen eigen drukke
rij-
Interne oppositie
De laatste tijd had Mikolajczyk
ook met oppositie in zyn eigen
partij te kampen. Tweehonderd
partijleden hadden onlangs zelfs
een resolutie ingediend waarin
zijn ontzettnng uit het leider
schap werd geëist.
Als de medewerkers die met Mi
kolajczyk zijn gevlucht worden ge
noemd: Baginski, hoofd van het
partubureau voor publiciteit en. de
vroegere parlementsleden Bryja en
Korbonski.
Baginski was in Mei 1945 gear
resteerd wegens „activiteit achter
het front van het Rode Leger" en
tot een jaar gevangenisstraf ver
oordeeld.
De Warschause bladen brengen
het nieuws van Mikolajczyks ver
trek op de voorpagina's. Dc Gazeta
Ludowa, die tot dusver als een blad
van de Boerenpartij beschouwd
werd, schrijft dat Mikolajczyk met
zijn vlucht zijn medewerkers heeft
bedrogen.
Distilleerderijen in V.S.
sluiten 60 dagen
Ongeveer 140 distilleerderijen, die
meer dan 95 pet. van de totale hoe
veelheid whiskey en industriële al
cohol in de V.S. kunnen produce
ren, hebben m ingang van Zon
dagnacht voor 60 dagen het bedriif
stop gezet in bet kader van de ac
tie om voedsel voor Europa te spa
ren. De hoeveelheid tarwegraan en
andere granen, die door deze slui
ting zal worden uitgespaard, wordt
op 10 tot 12 millioen schepels ge
schat. Men verwacht geen tekort
aan likeuren of prijsstijging, daar
een grote voorraad aanwezig is.
Men neemt aan dat Mikolajczyk
zich naar Engeland heeft begeven,
Zjjn vrouw woont reeds enige tijd
in Middlesex en zyn zoon studeert
in Cambridge.
verbreed kon worden, omdat
hrj de huidige politieke taak te
zwaar acht voor twee partijen.
Versmalling van de basis zou
hij zeer betreuren..
Prof. Romme besprak uitvoerig
de resultaten van de regeringspoli-
tiek, waarbij hij gelegenheid vond
van zijn instemming en critiek blijk
te geven. Naast hulde aan de ka
tholieke ministers sprak hij, onder
levendige instemming van het con
gres, zij'n bewondering uit voor de
arbeid van minister Drees, in het
bijzonder voor wat deze bewinds
man deed voor de ouden van d;
Ergste wantoestand
De belangrijkste wens voor
de toekomst achtte hjj: recht
vaardige spreiding van het be
zit. „De bezitloosheid der grote
massa vind ik één der ergste
wantoestanden in onze maat
schappij", riep hij uit. Hij bleek
dan ook uitermate verheugd
dat de regering een commissie
heeft benoemd welke een op
lossing voor dit probleem moet
zoeken.
Sprekend over Indonesië richtte
prof. Romme zich over het congres
heen tot het Nederlandse volk, het
toeroepend, bereid te willen zijn of
fers te brengen om de opbouw in de
overzeese gebiedsdelen mogelijk te
maken. „Iedere burger draagt uit
eindelijk de verantwoordelijkheid
voor of wij in de toekomst in duur
zame samenwerking met Indonesië
groot werk kunnen verrichten.
Glaspositie verbetert
(Van onze Haagse redacteur)
Er is een grote verbetering ge
komen in de ^lasvoorziening. Bijna
alle aanvragen kunnen op bet ogen
blik worden gehonoreerd. Men is
thans doende d,e groothandel en de
schilders ruim te bevoorraden om
indien de aanvoer uit het buiten
land mocht stagneren, deze stagna
tie te kunnen opvangen. De import
uit België en Tsjechoslowakye ver
loopt tot heden zeer regelmatig en
het zou zelfs mogelijk zjjn he1" glas
vrij van distributie te geven indien
men er zeker van was dat dit zo
blijven zou.
Ameland geïsoleerd door
Oostenwind
Twee dagen oostenwind en Ame
land is alweer geïsoleerd. Vrijdag
avond vertrok de postboot „Brak-
zand" van de Nes met 60 passa
giers, maar tengevolge van de zeer
lage waterstand op de Waddenzee,
12 cm A.P. kon de boot de
'astwal niet'bereiken en hebben de
passagiers d nacht op de Wadden
zee moeten doorbrengen. Zij keer
den Zaterdag onverrichterzake op
het eiland terug.
Het op 10 October uit Batavia
vertrokken motorschip „Johan van
Oldenbarnevelt" zal vermoedelijk
op 4 November a.s. te Amsterdam
aankomen. Het motorschip „Java",
dat 17 October uit Batavia vertrok,
zal waarschijnlijk 20 November a.s.
te Amsterdam arriveren.
constatering enige keren in ons ge
sprek over het experiment, dat hu
genomen heeft met steun van de
wethouder van de kunstzaken om
kinderen beeldende kunst te doen
genieten. Met leerlingen uit de hoog
ste klasse van 12 scholen uit ver
schillende wijken van de hoofdstad
heeft hij de tentoonstelling „Vijf
Generaties" m het Stedelijk Museum
bezocht. Hij heeft ze in zeer eenvou
dige bewoordingen, die hun begrips-
vermogen kunnen bevatten, rondge
leid langs de collectie schilderijen,
die niet speciaal voor kinderen was
ingericht. En het resultaat?
,IK heb. zegt hij. hun de vrijheid
gegeven een opstel over dit bezoex
te maken. Veel kinderen waren nog
nooit in een museum geweest. Uit
hun opmerkingen en hun briefjes
bleek, dat hun belangstelling groot
was Hun beoordeling werd het
meest door het onderwerp bepaald
Daardoor werd de periode van 1800
3840 't meest gewaardeerd. Een
woelige zee van Jacob Maris werd
vaak ..te ruw" of „echt woest" ge
vonden De Franse realisten waren
..te donker" naar hun smaak Breit-
r.er was „afschuwelijk donker". De
lichte -en primaire kleur van Schu
macher. Willink en Charley Toorop
vonden meer genade in hun ogen.
Doeken, die niet iets bepaalds voor
stelden. als die van Picasso en
Braque vonden ze dikwijls geen
schilderij. Verbuigingen van kleur en
vorm werden „geklodder" en. „kin
derachtig" genoemd".
„Wat ik beoog" zegt de heer Van
Gooi. is de kinderen kunst te leren
genieten De binnengekomen briefjes
zijn op het ogenblik in handen van
de gemeentelijke psycholoog Dr. A.
Querido, die ze ook voor hem van
belang achtte.
Begin van een groot plan
..De eerste ploefneming zal door
een nieuwe gevolgd worden. We
De Gaulle heeft de onmiddellijke ontbinding van het
Franse parlement geëist, omdat de huidige zetelverde
ling niet meer in overeenstemming is met de wil van
het Franse volk. zoals die bij de gemeenteraadsverkie
zingen tot uiting is gekomen. De gebeurtenisseri" zijn te
dreigend om uitstel te gedogen, zo wordt in De Gaulle's
verklaring gezegd: „leder weet dat de staat, zoals hij.
thans is samengesteld "en gèlefef wordt, gevaar loopt in
een te storten en tot anarchie te vervallen". De Gaulle
wenst een eenvoudig systeem van stemming bij meer
derheid, in plaats van de huidige evenredige vertegen
woordiging.
Het tweede deel van gemeenteraadsverkiezingen
(voornamelijk herstemming in de districten, waar de
eerste stemming geen meerderheid voor een der partijen
had opgeleverd) heeft een belangrijke nederlaag voor
de communisten gebracht. Deze uitslag is zoveel opval
lender, waar de communisten een intensieve campagne
hadden gevoerd.
Twee Rotterdammers, de heren J. Kreisel Jr. en B. Schmitz, zijn bij de
24-uurs-rït voor jeeps door Nederland als eersten te Tilburg, het eindpunt
aangekomen. Vanochtend, toen ze eindelijk weer een beetje waren bij
gekomen, hebben we het tweetal enkele ervaringen over hun reis horen
vertellen.
hoorlijk in de knoei, vertelde de heer
Kreisel en zjjn we, aangezien het
parcours heel moeilijk te vinden was,
uit de koers geraakt.
En in de Druner duinen?
Dat ging als de gesmeerde blik
sem. We lagen toen ongeveer gel ijk
met Gafcsonides, de beroemde Haar
lemmer en ik moet zeggen, daar had
de KNAC het extra moeilijk ge
maakt. U moet echter niet denken
dat wy winnaars van de tocht zijn.
We zijn als nummer 2 In Amersfoort
gestart en zijn als eersten op het
eindpunt aangekomen, doordat num
mer 1 uitgevallen was. Het kan ech
ter evengoed zyn dat nummer laatst
tenslotte als winnaar uit de bus
komt, want het komt er tenslotte op
aan wie de minste straf punt en heeft
gekregen. Het spreekt immers van
zelf, dat alles op tijd werd gereden.
Hebt U strafpunten opgelopen
Ik denk van wel, waarschijnlijk 60,
doordat we te vroeg by een van de
controleposten aangekomen zijn,
maar het kan natuurlijk wel zijn dat
er meer fouten gemaakt zijn.
Erg vermoeid geweest?
Neen, niet dadelijk. We zijn, na de
aankomst in Tilburg, zelfs nog te
ruggegaan naar de Druner duinen,
Kreisel heeft de hoofdrol gespeeld
in ons speelplan. Hij heeft vroeger
in de Ballye de Monte Carlo meege
reden en bovendien verleden jaar als
een van de weinige burgers ook deel
genomen aan een militaire tocht
voor jeeps door Nederland, aldus
vertelt ons de heer Schmitz, en zo
gaat hij voort daarom heeft hij
ook de moeilijkste stukken gereden
en ik alleen de grote wegen. Ik zelf
heb weinig ervaring van het rijden
met jeeps. Zonder hem waren we er
trouwens nooit uitgekomen, want in
de buurt van Zwolle, toen onze olie
druk plotseling achteruit liep, ont
dekte hij, dat dit alleen aan het over-
drukventiel van de oliemeter kon
liggen. We hebben toen geleidelijk,
bij elk rustpuntje schroeven en bóu
ten om de uitlaatpijp demonterend,
het euvel hersteld door een vuiltje in
het ventiel te verwijderen.
Kreisel is trouwens vakman en het
kwam er in de practijk wel op neer,
dat vaklieden het fyne werk moes
ten doen.
Bij Alblasserwaard raakten we be-
Het verlies van de communisten
kwam voor een groot deel ten goede
aan de socialisten. De socialisten ver
loren echter aan de RPF. Dit wordt
verklaard door het feit dat in distric
ten waar een socialistische candidaat
kans maakte op een overwinning, hij
dikwijls door de RPF werd gesteund,
en dat in het omgekeerde geval de
SFIO zijn steun gaf aan De Gaulle's
candidaat.
Twee incidenten
Over het algemeen zijn de verkie
zingen rustig verlopen. Uit Orly
<bij Parfjs) wordt echter een inci
dent gemeld bij de bekendmaking
van het herverkiezen van de socia
listische burgemeester. Tweehonderd
communisten, die zich twee uur te
voren bij het gemeentehuis hadden
verzameld, doorbraken het politie-
cordon en trachtten de burgemeester
te verhinderen het gebouw te verla
ten.
De socialistische burgemeester
van Choisy Ie Roi (eveneens bij
Parijs) werd, nadat zijn verkiezing
was bekend gemaakt, naar een tele
foontoestel in een leeg kantoor van
het stadhuis gelokt, waar hij door
omdat we nog eens wilden kijken of
we het beter hadden kunnen doen.
Maar 's avonds waren we zeer ver
moeid en hebben we de verloren
nachtrust dubbel en dwars inge
haald.
Ons respect voor de beide Rotter
dammers, die met rekenliniaa! para
chute-uniform, doch bovenal met
taaie volharding en door een onver
slaanbaar optimisme de zware tocht
van de KNAC met zooveel succes vol
brachten.
een groep mannen, die communisten
genoemd werden, werd vastgegre
pen en mishandeld. De politie voer
de een charge uit en bevrijdde de
burgemeester.
André Mutter, een der extli
rechtse leiders in het parlement,
heeft een resolutie ingediend, waar
in de regering wordt verzocht de
communistische partij op te heffen.
Herriot is herkozen als burge
meester van Lyon, Ramadier als
burgemeester van Decazeville.
Werkte Wilton-Fyenoord
voor W ehrm a cht
(Van onze Haagse redacteur)
Het wederom arresteren van de
voormalige directeuren van de werf
Wilton-Fyenoord, de heeren T. en
Mis geschied op last van de advo
caat-fiscaal van het bijzonder ge
rechtshof te Den Haag, omdat geble
ken zou zijn dat de werf Wilton-
Fyenoord zich in de bezettingstijd
vrijwillig zou hebben belast met het
maken en monteren van geschut
voor de Duitsers.
In Juni 1940 Was echter bij onder
handelingen tussen generaal Winkel
man en de Duitse bezettingsautori
tei ten. waarbij ook de heer Tesch-
macher aanwezig was. komen vast te
staan, dat de Nederlandse scheeps
werven geen geschut zouden behoe
ven te vervaardigen voor de Duitse
oorlogsvoering. De meeste Neder
landse scheepswerven hebben zich
daar dan ook niet mee ingelaten,
doch uit onlangs onderzochte corres
pondentie zou zijn gebleken dat de
werf Wilton-Fyenoord zich op uitge
sproken wijze met het vervaardigen
van geschut had belast. De heer T.
was in oorlogstijd de leidende figuur
op genoemde werf. de heer Muller
was chef van de afdeling geschut.
Tegen overlading van
schroef bij Moerdijk
Het gaat hard tegen hard in de
kwestie over het transport van de
reserveschroef van de „Willem
Ruys", die nog steeds op het markt
plein van het Brabantse plaatsje Ze
venbergen staat.
Het laatste nieuws dat van Vrij
dag was de mededeling, dat het
ministerie van Verkeer en Water
staat verder transport over de we
gen heeft verboden, in zoverre, dat
de expediteur het gevaarte maar
naar het haventje van Moerdijk
moest rijden om het daar over te Ia-
den op een schip. De kwestie scheen
hiermee van de baan te zyn.
Nee zegt de directie van Lips
bronsgieteryen in Drunen, die de
schroef in opdracht van de Rotter-
damsche Lloyd heeft gemaakt dat
gaat zo maar niet. Voor wie zijn de
risico's van deze overlading?
Het haventje biedt voor een derge
lijk karwei onvoldoende accomodatie
en stel je voor als er wat gebeurt,
als bijvoorbeeld een schroefblad een
flinke duw zou krijgen of in het
ergste geval zou breken. Dan
moet de hele schroef opnieuw wor
den gegoten en de „Willem Ruys"
zou zonder reserveschroeven moeten
vertrekken.
Genoemde directie heeft de expe
diteur een brief geschreven, waarin
zy haar bezwaren tegen deze overla-1
ding kenbaar maakt en verder op
merkt, dat alle risico's voor het mi.
nisterie van Verkeer en Waterstaat
zijn.
Wy vernemen verder, dat de expe
diteur, de heerRuiten, zich vanoch
tend in verbinding heeft gesteld met
de directie van de Rotterdamsche
Lloyd.
Alleen in het geval, dat de rederij
hem de schriftelijke opdracht geeft
de schroef naar het haventje van
Moerdijk te ryden en het daar over
te laden op een schip, zal hy de hier
voor nodige maatreegelen treffen.
En als ook de directie van de
Lloyd dit risico niet aandurft?
We weten het nog niet en wachten
met belangstelling de verdere ont
wikkeling der gebeurtenissen af»
enige weken na elkaar gaan de hoog
ste klassen van drie scholen uit ver
schillende buurten daar naar toe. Dat
is het slot van mijn experimenten.
Om alle scholteren van de hoogste
klas in Amsterdam ten minste een
maal in een museum te brengen, zal
het gedeelte in de rechtervleugel
van h'et Stedelijk Museum waar ntt
nog de oude apotheek en de Kamer,
die een beeld geeft van de krank
zinnigenverpleging in vroeger tijden
als tentoonstellingszalen ingericht
worden. In de ene zaal zullen kinde
ren. rustig de schilderijen kunneo
bekyken, in de andere mogen ze zich
vrij bewegen",
De heer Van Gooi haalt de brieven
van regering, gemeentebesturen en
directeuren van musea voor de dag,
die hy na zijn uitvoerige mededelin
gen van zijn eerste uitkomsten ont
vangen heeft. Het voorbeeld dat Am
sterdam geeft zal men zich elders
Rotterdam spreekt bv. van eige»
plannen ten nutte maken.
In vakverenigingsleven
een pionier
(Van onze correspondent)
Op de begraafplaats Muiderberg
in Zondagmiddag een gedenksteen,
onthuld op het graf van Dr. Herni
Polak, overleden in Februari 1943
en destijds hier in alle stilte te rust?
gelegd. De heer Koos Vorrink, voor
zitter van de Partij van de Arbeid
schetst de ontslapene als een huma
nist, begiftigd met diepe liefde tot
het leven van de mens en voor zijn
land; zyn scherp politiek inzicht
noopte zijn stem waarschuwend te
laten horen tegen het groeiend ge
vaar van het nationaal socialisme,
lang voordat de wereld op deze
waarschuwing acht zou slaan.
Thans is het politieke lichaam,
waarin *t nationaal-socialisme zich
uitte, vernietigd, doch de verschrik
kelijke infectie, die het de wereld
heeft gegeven is nog lang niet ver
dwenen.
Bewogen Klonken hierna de woor
den van een bejaard mede-strijder
en huisvriend van Dr. Henri Polak
de heer Jan van Zutphen.
De heer P. van Muyden. mede
sprekend namens het N.V.V., herin
nerde aan- Dr. Henri Polak's pio
nierswerk op het terrein-van het
vakverenigingsleven.
Terecht heeft de familie van d©
overledene van de vele functies die
hij heeft gehad er een uitgekozen
om op deze steen te laten uitbeite
len: voorzitter van de Nederlandse
Diamantbewerkersbond.
Het graf was met bloemen en
kransen bedekt.
De Groningse advocaat mr. J.
N. Polak heeft in verband met
het feit, dat er twijfel bestaat
over de rechtsgeldigheid van ver
bod om op Zondag te rijden, deze
aangelegenheid principieel aan
te kantonrechter te Groningen
voorgelegd.
Mt. Polak heeft zich met opzet
laten bekeuren toen hij op Zon
dag met een auto reed. De ambte
naar van het openbaar ministerie
eiste hiervoor zes gulden boete.
Mr Polak was echter van mening
dat een veroordeling niet kon
volgen omdat overtreding van de
voorwaarden, die aan de verkrij
ging ener rijvergunning verbon
den zijn bij de wet niet strafbaar
zijn gesteld. De kantonrechter
achtte het ten laste gelegde feit
bewezen doch was van oordeel
dat dit niet strafbaar was. De
heer Polak werd dan ook ontsla
gen van rechtsvervolging.
In de kunstzijdeweverij van de
N.V. Raymakers textielfabrieken te
Helmond brak Zaterdagavond door
tot op heden onbekende oorzaak
brand uit. Zowel de opslagplaats
van. grondstoffen en de voorberei
dingsafdeling van de kunstzijde-
weverij met verscheidene machines
is geheel uitgebrand. Een zeer gro
te partij grondstoffen, waaronder
de gehele vooraad garens, is ver*
loren gegaan. De productie zal hier
door aanzienlijke vertraging onder
vinden.
Voorschot op uitkering
aan invalide zeelieden
Met de totstandkoming van de wefc
tot invoering van een buitengewoon
pensioen voor zeelieden-oorlogs
slachtoffers en voor hun nagelaten
betrekkingen is nog geruime tyd ge
moeid.
In dringende gevallen, ter beoor
deling van de minister van Verkeer
en Waterstaat, kan echter een voor
lopige uitkering worden toegekend
aan invalide zeelieden en aan nage
laten betrekkingen van omgekomen
zeelieden, als voorschot op het bui
tengewoon pensioen. Het bedrag van
de voorlopige uitkering zal niet ho
ger zijn dan 75 van het pensioen.
Naar de verkeerspolitie ons mede
deelt is een rood-brandend achter
licht verplicht wanneer op de fiets
een dynamo voor voorverlichting is
aangebracht. Wanneer het rijwiel op
andere wijze verlicht wordt dient de
achterverlichting te bestaan uit een
rode reflector en een witgeschilderd
achter spatbord.