wmmm
Knap stuk bergingswerk in
de Waterweg
Van der Goes: „Rechts voert
onverantwoorde oppositie"
DeNederland' neemt contact
met Frits Diepen op
„Prins Willem V" wordt van 18 meter
diepte opgevijzeld
Wat de Duitsers
niet wisten
pMitiecechtec
Prof. Romme bepleit herziening
kinderbijslag-regeling
avondpro gr amm a
LOUIS VAN GASTEREN
Zestig levensjaren
Veertig jaar toneel
Woensdag 12 November 1947
3
Uit een grauw eft jagend wolkendek zwiepten regenvlagen
onophoudelijk tegen de ruiten van de dekkajuit van
het kittige motorscheepje „Noes", dat gistermorgen met een
gezelschap journalisten aan boord de Nieuwe Waterweg op
voer in de richting van Maassluis.
Het doei van ons watertochtje was de met zulk een waas van
geheimzinnigheid omhulde installatie voor het lichten van het
ms. „Prins Willem V", dat dc Duitsers in de herfst van 1944
met nog drie andere grote schepen bij Maassluis tot zinken
brachten met het doel de Waterweg volkomen te blokkeren.
Veel te zien aan de installatie is
er niet. Uit het water steken van
afstand tot afstand stalen wanden
omhoog-, afgedekt door zware be
tonblokken en verbonden door dik
ke stalen balken.
Huiverend in de striemende re
gen klommen wij langs de glibbe
rige, ijzeren laddertjes omhoog
naar dc top van de eigenaardige
staalconstructie. Wat wij tussen de
stalen wanden boven water zagen
uitsteken werd ons aangeduid als
de schoorsteen en een fragment
van de stuurhut van de Prins Wil
lem V. Het zag er niet naar uit,
want een dikke laag modder en
roest maakte vrijwel alles onher
kenbaar.
De masten van het schip zijn
door de zware ijsgang in de vorige
winter afgeknapt. Maar voordat
nieuwe ijsgang het schip en de ber-
gingsinstallatie kan bedreigen,
moet de Prins Willem geborgen
zijn.
Hoe dat precies in zijn werk
gaat, zo zonder gebruikmaking van
bokken of heftanks, de klassieke
middelen, kunnen wij U slechts ver
tellen dank zij ir. J. H. van de
Burgt, hoofdingenieur van Rijks
waterstaat, die ons in zijn kantoor
aan de Westerkade een uiteenzet
ting gaf van deze ongewone ber
ging.
De zee niet bereikt
Het ms. Prins Willem V behoort
aan de Oranjelijn en is met haar
draagvermogen van 2000 ton ge
schikt voor de vaart op de grote
meren van Noord-Amerika.
Eind 194.0 had het schip moeten
worden afgeleverd door de scheeps
werf „De Mcrwede" in Hardinxveld
maar de afbouw werd zo zwaar ge
saboteerd, dat de Duitsers het in
1942 van de werf weghaalden en
het lieten ombouwen tot duikboot
moederschip. waaraan zij op dat
moment grote behoefte hadden.
Het schip heeft als zodanig dc
zee echter nimmer bereikt
Na het tot zinken brengen, zakte
de Prins Willem V vrij snel weg
door de uitschuring van de bodem,
totdat ze tenslotte bleef rusten op
een op 18 meter onder water aan
wezige kleibank, waarbij alleen de
schoorsteen en de masten bij laag
water zichtbaar waren.
Eerst ging het mis
Rijkswaterstaat droeg in 1945 de
berging op aan W. A. van den
Tak's bergingsbedrijf N.V. in Rot
terdam.
Van den Tak probeerde, nadat
duikers de vier explosiegaten en
andere openingen dicht gemaakt
hadden, het schip door middel van
drijvende bokken en heftanks te
lichten. Dit mislukte, nadat geble
ken was, dat het schip voor een
deel was volgelopen met fijn zand
en slik waardoor het te zwaar was
om door bokken en tanks te wor
den gelicht.
Onze knappe waterstaats-technici
peinsden toen naarstig op andere
methoden en kwamen tenslotte op
het idee het schip vanaf een tijde
lijke, op pyiers rustende brugcon-
s truc tie door middel van kabels en
storko hefwerktuigen, zgn, hydrau
lische vijzels, langzaam uit het wa
ter op tc tillen en het leeg te pom
pen nadat liet hoofddek boven wa
ter was gekomen.
Hot gehele plan werd tot in de
kleinste bijzonderheden nauwkeurig
berekend, waarna het Bouw- en
Montagebedrijf C.V. te Rotterdam
met de uitvoering werd belast. Dit
'Itreeg, onder meer voor het water-,
zand- en slik vrijmaken, assistentie
van enkele bergingsvaartuigen met
duikers van Van den Tak en van
de grote drijvende bok „Atlas", van
de Scheepsslopery „Holland" uit
Hendrik Ido Ambacht.
Maar zelfs de geconstrueerde vij
zel installatie, die op 3200 ton hef
vermogen was berekend, kreeg het
schip geen centimetertje van de
grond. Duikers stelden vast, dat
het geheel vol zat met slik en zand.
Een maand lang werkten zuigpom-
pen op volte toeren. Er was haast
bij het werk want onder het ach
terschip bevond zich een groot gat
in de Maasbodem, waardoor de
Niet minder dan 162 schepen
hebben de Duitsers in de herfst
van 1944 in de wateren in en om
Rotterdam tof zinken gebracht.
In de Rotterdamse en Schie-
damse havens waren hef er 19,
op de Waterweg niet minder
dan 32 waarvan vier grote.
Rotterdam's poort naar de
zee blokkeren mislukte de Duit'
sers echfer grotendeels dank zij
hun onkunde van de stromin
gen in de Maas. Zij stopten de
schepen vol met dynamiet, lie
ten dat ontploffen maar terwijl
de schepen zonken, dreven ze
uit de vaargeul naar de kant. Zo
kwam de thans geborgen „Zui-
derdamhalf gezonken tussen
twee kribben terecht.
De Dinteldijkeen oudere
vrachtboot van de U.A.L., zakte
eveneens buiten de eigenlijke
vaargeul aan de Noordzijde en
wordt thans bij stukjes en
beet fes afgebroken.
Alleen de „Baron Baud", een
nieuw, in aanbouw zijnd schip
van de K.P.M., kwam midden in
het vaarwater terecht. Na de
bevrijding hebben Engelse ge
nietroepen de „Baud" met be
hulp van springstoffen uit de
weg geruimd, waardoor een
vaargeul vrij kwam die zelfs de
Nieuw-Amsterdam gelegenheid
gaf ie passeren.
Als laatste van de vier grote
blokkade schepen is thans de
„Prins Willem V" aan de beurt
om gelicht ie worden.
kans niet was uitgesloten, dat het
schip in tweeën zou breken.
Eindelijk op 4 November van dit
jaar gingen de vijzelstangen, waar
aan de zware kabels, omhoog en
rees het schip 20 cm. naar het wa
teroppervlak.
In totaal zal de „Prins Willem V"
negen meter moeten worden opge
heven. Of het gelukken zal?
Onze waterstaatsingenieurs, tech
nici en vaklui zijn voor geen klein
tje vervaard. Hulde voor hun vol
harding en vindingrijkheid, dank zij
waardoor wederom een modern
schip aan onze handelsvloot zal
kunnen worden toegevoegd!
Tweede Kamer
Gistermiddag heeft de Tweede Kamer een begin gemaakt met dc
algemene beraadslagingen over de Rijksbegroting 1948. Met de minister
president, dr. Beel. hadden acht ministers achter de regeringstafel plaats
genomen. Ook nu waren het weer oude vertrouwde geluiden, die we te
horen kregen, enerzijds felle aanvallen van dc heren Schouten (A.R.) en
Tilamis (C.H.) speciaal ten aanzien van het Indonesisch beleid, aan de
andere kant kalme, soms vermanende replieken van dc vertegenwoor
digers der regeringspartijen, die hoewel in sommige détails met elkaar
van mening verschillend, in grote lijnen het beleid der regering trachtten
te rechtvaardigen.
(Ingezonden mededeling
Ik zal nu mijn rijmen
maar stoppen,
En laat mij geen
tweede keer foppen,
Op TIP maakte >k
Een knat Limerick,
Maarde lies kwam
met op de proppen!
Jnz. Mevr. J. V. Bussum ontv. 1 fl. TIP.
Radioprogramma
HILVERSUM I. 19,00 J. F. de
Jong: Beginsel progr. PvdA; 19.15
Zang; 29.30 De kerk nu; 19.45 Ds
Sirks; 20.00 Nws; 20.15 Dolf v. d Lin
den; 20.45 USA Discoparade; 21,15
Luisterspel: Jean Jaures: 22.10 Toe
spraak Prof. Kors; 22.15 BBC Zilve
ren jub. conc.: 23.15 Nws; 23.30 Licht
ork. conc.
HILVERSUM II. 19.00 Nws en
weer; 19.15 Nws uit Indië; 19.30 Ac
tueel geluid; 19.45 Eng les (Gevord.)
20.00 Nws; 20.15 Dankdienst voor het
gewas; 21.30 Kamerork.; 22.15 Nws;
22.45 Overdenk.; 23.00 Sweelinck-
kwartet; 23.35 Slotaccoord.
DONDERDAG 13 NOVEMBER 1947
HILVERSUM I 7.00 Nws; 7.15
Gymn.; 7.30 Ochtendrhythme; 7.50
Dagopening; 8,00 Nws; 8.15 Mars en
Wals; 8.45 Werken Rimsky Korsakof;
9.15 Morgenwijding; 9.30 Clavecim-
bel; 9.45 Arb. vit.; 10.30 Voor de
vrouw; 10.35 Werken van Quilter;
10.50 Kleutertje luister; 11.00 Boyd
Neel Strijkork.; 11.20 Musette; 11.50
Renova; 12.30 Weer, in 't Spionne
tje; 12.38 Pianoduo; 13.00 Nws; 13.15
Vaudeville-strijkork.; 13.45 Piano;
14.00 Voor de vrouw; 14.20 Gram.
muz.; 15.00 Voor zieken en gezon
den; 16.00 U kunt het geloven of
niet; 16.05 Reprises; 17.00 Kaleidos-
coop; 17.20 Dr. Portielje* 17.30 Sky-
masters; 18.00 Nws; 18.15'Sport; 18.30
Strijdkrachten.
HILVERSUM II. 7.00 Nws; 7.15
Grpl.; 7.30 Morgengebed: 7.45 Gr.
muz.; 8.00 Nws; 8.15 Pluk de dag;
9.00 Werken van Mozart en Haydn;
9.30 Waterst. 9.35 Tsjechische en Slo
waakse koorzang: 10.00 Muziek van.
het Leger des Heils; 10.15 Morgen
dienst; 10.45 Orgelspel; 11.00 Zonne
bloem; 11.45 Beroemde violisten;
12.00 Angelus; 12.03 Charles Pan-
zéra; 12.30 Weer; 12.33 Lunchconc.;
12.55 Zonnewijzer; 13.00 Nws; 13.20
"Welk boek; 13.25 Lunchconc.; 13.45
Hors d'oeuvre; 14.00 Recital voor
twee piano's; 14.30 Sopraan: 14.40
Causerie voor de vrouw; 15.00 Tsje
chisch Sympn. *_rk.; 15.15 Amsterd.
strijkkwartet; 16.00 Bijbellezing;
10.45 Piano; 17.00 Jeugdjournaal;
17.30 Zang; 17.50 Rijk over zee; 18.00
CNV-kwartïer; 18.15 Grpl.; 18.30 Ge
mengd koor.
BOVEN WATER is alleen nog maar de top van de pijp van de
Prins Willem V.
Na een inleidende beschouwing
van de heer Schouten (A.R.)
waarin deze het langzame tempo
betreurde, waarmede de herziening
der onderwijzers-salarissen ter hand
wordt genomen, ging* spreker over
tot een meer algemeen overzicht
van de loon- en prijspolitiek der
regering. Spreker betwijfelt het, of
alle beslissingen van het college van
Rijksbemiddelaars te beschouwen
zijn als correcties binnen de tweede
loon ronde.
Ten aanzien van de bakkers- en
landbouvjerslonen is de heer Schou
ten van mening, dat deze herzien
moeten worden, omdat het werk
onder de huidige omstandigheden
niet meer lonend is. Heftig fulmi
neert spreker vervolgens tegen het
Indonesische beleid der regering,
dat hij fataal noemt. Het voortdu
rende gevaar in Indië. de grote kos
ten en ondanks dat meer achteruit-
dan vooruitgang in de algemene
toestand zijn factoren, die geheel
voor rekening van de regering ko
men.
In ongeveer gelijke zin sprak de
heer Til an us (C.H.) die betoog
de dat het regeringsbeleid t.a.v.
Indonesië ons land in ..beschamende
internationale moeilijkheden" heeft
gebracht. Spreker achtte voorts de
P. v. d. A. verantwoordeliik voor
de grote afvloeiing van stemmen
naar de C.P.N. Evenals de heer
Schouten brak ook de heer Til an us
een lans voor bakkers en landbou
wers. terwijl hij tot slot de taal
verarming i.e. de afschaffing van
de buigines-n ten zeerste betreurde.
Strijd tegen communisme
Een geheel ander geluid kwam
van de zijde van de heer Van der
Goes v.n Katers (Arb.) die
de A.R. onverantwoordelijke oppo
sitie verweet, niet alleen t.a.v. de
Indonesische politiek, maar tegen
het gezag zelf.
„Wilde luchtvaart" onder Nederlandse vlag?
(Door onze luchtvaartmede
werker)
Ondanks het besluit van de re
gering- onze scheepvaart niet te
steunen bij haar pogingen zelf tot
een Iuchtverkeersbedrüf te komen,
gaan de reders tóch door met hun
initiatief. Thans zoeken zij het in
de wilde vaart, een element, dat
vooral na de oorlog in de lucht
vaart is gekomen. In de Scandi-
naafsc landen heeft het zich z«dfs
tot een behoorlijk winstgevend be
drijf ontwikkeld. Ook Frankrijk
kent een aantal bedrijven, die zich
op wilde luchtvaart hebben toege
legd.
Het regelmatig lijnverkeer, zoals
dat door de KLM wordt bedreven,
ondervindt voorlopig nog geen en
kel nadeel. De vraag naar lucht
vervoer is immers nog zo overstel
pend groot ten opzichte van net
aanbod, dat onze nationale lucht
vaartmaatschappij nog een raeks
van jaren aan de opbouw van haar
luchtnet kan werken, alvorens zij
gelegenheid heeft zelf ook aan wil
de vaart te kunnen denken.
Wilde vaart.... Wij kennen de
betekenis: het wil zeggen overal
ongeregelde vrachten ophalen,
waar die aangeboden worden en
waar die ook heen moeten, al zou
het van Almelo naar Tsjoengking
zijn.
De grote moeilijkheid daar
bij is het vinden van 'n thuis-
lading. Men zal daarvoor een
vertegenwoordiger in ons
geval in Tsjoengking moe
ten bezitten, die zich tijdig in
spant om een vracht van Chi
na naar Europa gereed te heb
ben. Wil men wilde vaart op
grote schaal en op een behoor
lijk economische grondslag,
dan dient men aldus over een
grote organisatie van verte
genwoordigers in het buiten
land te beschikken.
Daarop kunnen onze scheep
vaartmaatschappijen wel bogen; zij
hebben immers in alle centra van
handel en industrie ter wereld hun
agenten en waar zij niet recht
streeks een agentschap bezitten is
er altjjd wel een zusterorganisatie,
die voor die hoek in de wereld de
belangen van de rederij behartigt.
De Stoomvaart Mij. „Nederland"
treedt in ons land op als de voor
vechtster voor alle luchtvaartam-
bities van de rederijen. Zij trad
voor de oorlog als promotor op
voor tal van luchtvaartobjecten,
zoals het Zeppelinplan voor Indië
en het project om de post per Post-
jager in een sneldienst naar Bata
via te brengen.
Deze maatschappij nu heeft het
contact opgenomen met het lucht-
taxibedrijf van Frits Diepen, dat
zijn hoofdkwartier op het Haagse
vliegveld Yyenburg heeft.
Diepen heeft een concessie voor
zijn. taxibedrijf, dat feitelijk ook
een wilde vaart onderneming is;
Diepen voert immers geen Rjnver
keer in regelmatige dienst uit.
Hij brengt een passagier naar
Groningen of naar Maastricht en
naar iedere andere bestemming,
welke zijn reiziger toevallig heeft.
Diepen's taxibedrijf is een kleine
onderneming, maar de concessie is
de moeite waard voor 'n kapitaal
krachtige maatschappij als de „Ne
derland" met haar agenten-orga
nisatie overal in de wereld. De
„Nederland" heeft zich reeds op 't
terrein van de luchtvaart begeven
met de oprichting van de British
Nederland Air Services, een kleine
luchtvaartonderneming, die zich
speciaal op vrachtvervoer heeft
toegelegd. Een samengaan tussen
Diepen en de „Nederland" onent
nieuwe perspectieven voor onze
vliegerij, zo kan immers een wilde
luchtvaart onder Nederlandse vlag
groeien, welke haar activiteit ver
buiten onze landsgrenzen zal uit
dragen.
„Het is gemakkelijk", aldus de
heer v. d. Goes van Naters, „om
de P. v. d. A. te verwijten, dat de
afvloeiing van stemmen naar de
C.P.N. haar schuld zou zijn. Het is
nog gemakkelijker om de strijd te
gen het communisme aan de P. v.
d. A. alleen over te laten. Die strijd
zal scherper worden naar gelang
de communisten daartoe aanleiding
geven. Daarom eisen wij," aldus
spr„ „dat men deze strijd waar
deert en niet bemoeilijkt."
Vervolgens wijst spr. op de sa
menhang tussen cle financiële. In
donesische en binnenlandse politiek,
die nooit zo sterk was als thans.
In verband met de uitlating van
de heer Anderiessen op het congres
der K.V.P., dat deze de politieke
organisatie van alle katholieken is.
is spr, van mening, dat een i.'der
vrijheid dient te hebben naar eigen
verantwoording zijn keuze te doen.
Met instemming verklaart de heer
Van der Goes van Naters uit de
memorie van antwoord te hebben
vernomen, de verklaring, dat niet
gestreefd vvor 't naar vernietiging
der Republiek, maar dat een her
nieuwd contact tussen Nederland
en Indonesië mogeliik blijft.
Katholieken in eigen
organisaties
De heer Rommc (K.V.P.) zegt,
dat de nood der tijden hem er toe
dwingt zich speciaal te richten
naar de materiële inhoud van de
gevoerde en nog te voeren politiek.
Spr. Is van mening, dat de ka
tholieken zich in eigen milieu be
horen te organiseren. Het gaat er
niet om of men in geweten ver
plicht is dat te doen. maar .vat het
algemeen welzijn uit staatkundig
oogpunt van de katholiek vordert.
Het antwoord op deze laatste
vraag is geweest de oprichting van
de K.V.P.
Na eerst nog gevraagd te hebben
naar de zakelijke kant van de be
noeming van minister Götzen, be
sloot de heer Romme met een be
spreking van de kinderbijslagrege
ling, welk hij 1 de huidige rege
ling niet billijk achtte. Volgens de
heer Rommc behoren ook de kleine
zelfstandigen voor kinderbijslag in
aanmerking te komen.
De zitting wordt hierop verdaagd
tot Woensdagmiddag 1 uur.
Wie worden de zwem-
kampioenen?
Zaterdagavond om 8 uur organi
seert de Z.RO. de jaarlijkse kam
pioenschappen voor Rotterdam en
Omstreken in het Sporlfondsenbad
aan de Van Maanenstraat, Verwacht
wordt dat er fel zal worden ge
streden om de titels.
De 100 m borslcrawl voor heren
belooft interessant te worden door
deelname van Ir. K. Hoving. Gerrit
van Driel. Nijs Ko re vaar en Dolf v.
d. Kuyl. Irma Schumacher is favo
riet voor hetzelfde nummer voor
dames.
De 100 m rugcrawl belooft een
spannende strijd lussen Aly van
Duyl en Corrie Vuyk, die beiden on
geveer dezelfde tijd maken, terwpl
het bij de heren hoofdzakelijk zal
gaan tussen de Merwedianen Kore^
vaar en Kröber.
De dames Broekhoven en Garrit-
sen zullen het uitvechten op de 200
m schoolslag. Piet Kruithof verde.
digt voor de 13e en waarschijnlijk
tevens voor de laatste maal zijn
titel op ditzelfde nummer. De esta
fettenummers beloven alle zeer
spannend te worden, vooral de 3x50
m wisselslag voor heren, tussen RZC
en Merwede.
Tot besluit speelt Maas I een com
petitie voor de ZRO tegen VZC
Windlesham Moor, de toekomstige
woning van Prinses Elisabeth van
Engeland en Luitenant Philip
Mount batten, ligt op kleine afstand
van Surininghill Park, dat oorspron
kelijk voor hen bestemd was doch
door brand grotendeels verwoest
werd.
Olympische hardrijders
naar Noorwegen
Op 8 December a.s. zal de Olympi
sche tramingspioeg, bestaande uit de
hardrijders Langedijk (Oud
karspel), Broekman (De Lier), Huis-
kens (Wierden). De Koning (Pur-
merend», v.d. Voort Os Gravezande)
en Korte no ever Os Graveland) naar
Noorwegen vertrekken om op de
boerderij „Fjetre" bij Hamsr onder
leiding van de oud-wereldkampioen
Peter Smnerud en zijn zoon Arve
Sinnerud zich voor te bereiden op de
Olympische winterspelen.
NUD
Geen eerste klassers
in Rotterdam
Naar aanleiding van de wed
strijd van Zaterdag om de Gouden
onafhankelijkheidsbeker zijn bei
de derby's, die voor Zondag op het
programma stonden, nl. Neptunus
-RFC en SpartaExcelsior uit
gesteld. Hierdoor gaan we een
voetballoze Zondag tegemoet, zo
dat men geneigd is zich af te vra
gen, waarom de wedstrijd om 't
gouden dingske niet Zondagmid
dag kon worden gespeeld
Neptunus-Roldklubben
Inplaats van drie zal de Kopen-
ha agsc voetbalclub Boldklubben
slechts twee wedstrijden in Ne
derland spelen, nl. tegen Ajax, en
op 22 November in het Feyen-
oord-stadion tegen Neptunus.
Vreemd
Deze Piet is -wel groot van stuk,
voor zyn 20 jaren al een hele man,
maar hij staat zo duizelig te dazen,
dat de officier twijfel gaat koeste-
ren omtrent zijn intelligentie en de
jongen vraagt of hy het eindexa
men lagere school wel gehaaid
heeft. Ja, dat heeft Piet, alle zes
klassen heeft hij doorlopen, maar
blijkbaar is dat toch geen waar
borg om het mijn van het djjn te
kunnen onderscheiden, want daar
heeft Piet last mee gehad, toen hij
onlangs op een avond zijn meisje
thuis gebracht had. Toen kwam die
rare Piet langs het schuurtje van
zijn buurman. Nu moet U weten,
dat buurman bestuurslid is van een
voetbalvereniging, anders lijkt het
gek dat hij in zijn schuurtje twee
goalnetten 2ou hebben liggen.
Goed, als bestuurslid van de club
bewaarde buurman dan twee net
ten in zijn schuurtje. Dat wist Piet
en op die avond dat hij juist zijn
meisje had thuis gebracht, brak de
jongeman in en roofde de twee net
ten. Hij verkocht ze voor een paar
tientjes.
De rechter vroeg waarom Pist
die netten stal en ze voor een paar
tientjes verkocht. Toen werd het
verhaal in eens erg geheimzinnig
want wat denkt U dat de reden,
was van de diefstal? Een onbeken
de vrouw was de reden en de oor
zaak van het misdrijf.
Op een avond was Piet zo maar
een onbekende vrouw tegen geko
men en deze had hem verteld dat
zij zo erg nodig 50.- moest lenen.
Nou, als iemand zo om geld ver
legen zit, kun je het hem toch
moeilijk weigeren, nietwaar, ook al
is het een onbekende vrouw die
het je vraagt. Trouwens dat onbe
kend zijn duurt maar even. want
als je eenmaal iemand vijf tientjes
overhandigd hebt, ken ie hem al
een beetje.
Doet U dat dikwijls, geld lenen
aan onbekende vrouwen, vroeg de
rechter.
Nee, Piet deed het maar één keer
juist alleen aan deze onbekende
vrouw.
En wat kreeg U er voor terug
vroeg; de rechter nieuwsgierig.
Niks, mompelde Piet en htf
keek zo wazig of hij alweer een
onbekende vrouw zag naderen.
De rechter en de officier vonden
het kort en goed maar een vreem
de geschiedenis en 't leek hun wel
gewenst wat naders te vernemen
over deze vreemdsoortige jongeling.
Daarom moet er eerst een re-
classeringsrapport over Piet wor
den opgesteld, alvorens zijn vonnii
kan worden geveld.
LOUIS VAN CAST EREN:
„Er is een vervlakking en onver
schilligheid waarneem baar"
JOH/v i/A/v S<V£i.t€fvBE-/2G
zemoes van de feestvierders uit. „Mooi! En nu hoefde er nooit veel voor te doen; zij zwierden
kom je op_mijn schouders zitten, nino, anders kun en zwaaiden me in de rondte en hadden de
je mets zien." meeste pret als ik op 't eind zo duizelig was dat
Ik had helemaal geen zin om op Bolivar's ik bijna niet meer op mijn benen kon staan. Ja,
schouders te gaan zitten, maar hy wachtte mijn het was leuk de Cucaracha met Bolivar te dan-
antwoord niet af. Een. twee hop, en daar zat ik. sen. Maar nu.. „Nee. dank je. Bolivar", zei ik.
Op bet midden van de plaza was het een draai- „Ik eh, voel er niets voor.
kolk van kleur en bewegong. Bolivar's geduld met mij was ten einde. „Psah!
„Zie je dat kleine kereltje? Hij heet Pépé en Ik zie dat je niet uit hetzelfde hout bent gesne-
heeft vuur onder zijn voeten: zie je 't Jonska?" den als graaf Paul?" Hij kcerd mij de rug toe en
Ofc de plaza juichte men de soldaten luidkeels De anóers zo bedaarde Bolivar was nu al even vroeg aan de dokter, die naast ons stond: „Hoe
toe; 't dorpsorkest speelde dat het een lieve lust opgewonden .de rest. „Zie je moedertje gaat het met Pablo, dokter? Ik wed dat hij al
was; het legioen marscheerde wel drie keer om u Zesti^ dat ie nïet, %eer danst en zingt, is het niet? Een gebroken rib
-v, is.ir-hio men iitiriot* "e-.h-U* eens hoe ze de redobles maakt of geen gebroken rib
het ple.n heen en steeds juichte men luider. ?]s een Jongl! geiL w een le perament!.Is
Daarna werd het feest hervat alsof er mets was het niet prachtig. Jonska?.
8 Er"werd midden op het plein pedanst: vrolijk flSm Vp'S^wi,SS1ÏSÏÏrt»W"fd-
„Niets."
„Je bent toch niet geschrokken van dat kogel
spelletje?"
„IK niet." zei ik met nadruk.
„Ca ram ba! Je bent toch een raar
Waarom ben ik hier eieenliik naartoe geko- pra alsSf 2P ,e?n begrafenis bent en dat
IS mo TrvTh wh wm vfn in op deze dag! Er klonk verwijt en verbazing in
me af- 111 heb toch geen m Bolivar's stem. Toch vroeg hij, als zocht hij Haar
zwierden de paartjes rond op de muziek van
guitaren en castagnetten.
De plaza was het brandpunt van de weer op
laaiende vreugde. Maar ik voelde me als een
verlaten ziel temidden van deze bruisende op
winding.
feestvieren. een oplossing-
Opeens zag ik Bolivar; zijn machtige donkere r.
kop stak ver boven de menigte uit. Ik had geen
zin. om hem nu te ontmoeten, maar hij zag me.
Vóór ik kon wegkomen, klonk zijn roep over het
plein: ..Jonska Caracoles." Hij baandde zich een
weg door de menigte heen en ik zag nu dat Hij
„Je maakt je toch geen zorgen over graaf
Paul?"
Zet me maar weer op de
„Géén gebroken rib", lachte de dokter. „Een
schaafwond. Niets ernstigs. Hij drinkt een rondje
met de ouderlingen. Ze hebben hem plechtig
geïnviteerd. Wel een eer voor een vreemdeling!"
Ik drong tussen hen in. „Graaf Paul gewond?
Wat bedoelt U? Was hij dan tóch in het ge
vecht?"
Bolivar barstte in lachen uit. „IN het gevecht?
km-olM» .Tp Jonska. waar ben jij geweest deze laatste uren?
- Graaf Paul WAS het gevecht!"
„Si. si", voegde de dokter er aan toe. de ver
wondering op mijn gezicht lezend. „Als graaf
Paul er niet was geweest, waren de gangsters
zeker de vallei binnengedrongen. „Caramba, wat
een kerel!"
..M-m-maar wat deed hij dan?' stotterde ik.
„Hij zei dat hij niet schieten kon".
Weer daverde Bolivar's lachen boven het ru
moer van het feest uit. „Misschien kan bij dat
„Waarom zou ik?
grond, Bolivar."
Bolivar zette me neer, keek mij verwonderd moer va,
in gezelschap was van de kleine dokter en twee aan en vroeg toen, als een jongen die een heel k niet. mét stenen mikken dat was zijn
van zijn „luitenants". „Waar was je 's hemels- klein broertje wil opvrolijken: „Dans dan de Cu- - t k hi1 _ck_r BOEM' Die hele auto
naam? We hebben je overal gezocht!" caracha met me, nmo, dat zal je goed doen." nndm^tphnwn* ie had het moeten zien"
„Thuis," zei ik. „Op de rancho. Ik was goed De Cucaracha.. op onze manier konden we onder se 3 Maar ik wist niet.
en veilig weggestopt." hem dansen.Ik had met Luis en Bolivar wel za^ het zei "maar 1K St nie
Bolivar's donkere lach klonk boven het geroe- eens geoefend» 's avonds op de rancho ik (Wordt vervolgd)
Film en federalisme
Voor de filmavond, die de afd.
Rotterdam van de Nederlandse
Volksbeweging van Europese fede
ralisten hadden georganiseerd, zijn
zeer velen Dinsdagavond Ons Huis
waarts getrokken. De voorzitter, de
heer van Kersen, wierp een terug
blik op de vijf jaren bezetting,
waarin een kleine groep een groot
offer heeft gebracht, dat de na
oorlogse mens niet heeft aanvaard.
De samenwerking, die de Volksbe
weging heeft nagestreefd, is niet
gerealiseerd, maar aldus spr.
er komt kentering en allerwegen
in politiek en jeugdbeweging wordt
weer contact gezocht.
Mr. C. van Rij vervolgde deze
inleiding door enigszins dieper in te
gaan op het schisma, dat zich in
Nederland tussen de politieke par
tijen heeft voltrokken. Hij bracht
zijn betoog op internationaal ter
rein, waar hij dezelfde afgesloten
heid en gescheidenheid constateer
de.
Dit raakt ook ons zo zei hij
en willen wij onze kinderen bespa
ren, wat in de film Bezet Gebied
getoond wordt, dan dienen wij een
brug te slaan tussen de twee grote
wereldgroepen, d.w.z. als federa
listen elkaar zoeken en gelijk de
verzetsgroep in de oorlog, doen,
wat we moeten doen.
De film Bezet Gebied, die hier
na vertoond werd, staat zoals
we reeds eerder beschreven ar
tistiek niet dadelijk op het eerste
plan, maar als onderstreping van
het gesprokene, was zij zeker op
haar plaats. Voor de pauze draaide
de Toscaninifilm Het Lied der Vol
keren.
(Ingezonden mededeling)
Jaag die Rheumatiek uit
Uw ledematen.
Ontdoe Uzelf van die slopende kwaal.
Neem regelmatig Kruschen Salts
iedere morgen in Uw eerste kopje
thee en ge voelt U al gauw een
heel ander mens. Dat doet de weten
schappelijke samenstelling van Kru
schen zes minerale zouten. Die
wekken de bloedzuiverende organen
weer op tot jeugdig krachtige werking.
Ook Uw organen hebben die opwekking
nodig. Waarom zoudt ge ze die dan niet
geven, met Kruschen Salts onder Uw
bereik en met het vooruitzicht weer
helemaal de oude te worden, vil en
'fit en tot het verzetten van bergen in
staat? Kruschen Salts wordt over de
hele wereld verkocht. Vraag Kruschen
Salts bij Uw Apotheker of Drogist.
Ik stam uit een zeevaartfa-
ir.ilie". Met deze mededeling
over het milieu waarin hij ge
boren is, leidt Louis van Gas
teren het gesprek in over zft'n
zestig levensjaren. Op Feyen-
oord is hp 14 November 1887
geboren. Zy'n vader, zijn neven
en zyn ooms hadden een lange
staat van dienst by de Marine
en by de Koopvaardij. Wanneer
hy niet tweemaal op de Zee
vaartschool wegens kleuren
blindheid was afgekeurd, zou
hij waarschijnlijk hun voor
beeld gevolgd hebben. Nu
kwam hg op de Rotterdamse
Handelsschool terecht. Toen hy
zestien jaar was, regisseerde
hij daar al Vondel'a Joseph in
Dothan.
Ik vond het toen al belangryk,
zegt hij, aandeel te hebben in de
breedomvattende functie van het
toneel. Rollen spelen hoort natuur
lijk by ons vak. Maar steeds weer
besef ik, dat het toneel een grote
belezenheid van ons eist; dat het
de studie op velerlei terrein stimu
leert en de mogeiykhcden schept
tot een algemene interesse. Wan
neer myn voordrachten by de Rot
terdamse en Haagse volksuniver
siteit, voegt hy er aan toe, de be
langstelling voor eigen en vreemde
schrijvers hebben gewekt, dan acht
ik dit een deel van mijn culturele
taak, die my steeds voldoening
heeft gegeven.
De rollen, die Van Gasteren, van
zijn eerste engagementen bij Ver
kade en de Koninklijke Vereniging
het Nederlandse Toneel tot op het
ogenblik bij het Amsterdams To
neel-Gezelschap, gespeeld heeft zyn
ontelbaar. Ieder zal een andere keus
doen, al zal men steeds weer terug
denken aan zijn opvoeder in Elek
tra, aan zyn Kreon in Antigone,
aan de Koning in Hamlet.
Vooral in de tien Haagse jaren,
bij de Haghespelers en het Hof
stadtoneel, heeft hy een ruim aan
deel gehad in het repertoire.
En nu?
Van Gasteren kykt nadenkend.
De rustige sfeer om premières voor
te bereiden ontbreekt ons. We mis
sen een opleiding voor regisseurs.
Er is een vervlakking en onver
schilligheid voor een ernstige be
oefening van het vak waarneem
baar die soms al leidt tot 'n niet zui
ver spreken van het Nederlands op
het toneel. En wat ons publiek be
treft: Hoevelen komen nooit in do
schouwburg.
En toch: Van Gasteren zou het
toneel in zijn leven niet willen mis
sen, al is zijn streven, om de waar
de van het toneel dieper te laten
doordringen tot alle lagen van da
bevolking, nog niet beloond. Veer
tig jaar arbeid aan het toneel heb
ben echter zijn illusies niet gedoofd.
De zestigjarige strydt met opge
wektheid en enthousiasme verder
om het doel te bereiken.
Picasso verzorgt décors 1
Grote verwachtingen worden ge
koesterd van de opvoering vaa
Sophocles* „Koning Oedipous", ten
tonele gebracht door Pierre Blan-
char. De daarbij te spelen muziek is
van Arthur Honegger en Picasso
verzorgt de decors.