X
HET ROTTERDAMSCH PAROOL
Kustvaarder „Holland" verging in
een kokende zee
Stalingrad, keerpunt in de oorlog
!i s
Ontploffende vaten zwavel
zuur veroorzaakten brand
Golf van stakingen dompelt
Frankrijk in een chaos
Rotterdamse taxi-chauffeur
-door passagiers -vermoord
:l 1 I
Vijf schepelingen werden gered;
één jammerlijk verdronken
Nieuwe regeling*
melkfeoriiien
Rijn water stand
verbeterd
Rijnvloot uit haar
isolement
Mooiste moment
van mijn Igven"
Tweetal daders faalden in opzet en
liftten rustig verder
Automobilist kreeg
argwaan
De „Willem Ruys" een snel en rustig
varend schip
Vijf jaar geleden begon Zjoekof
Onvergetelijke datum
Aan alle verwachtingen
voldaan
Nieuwe aanwijzing voor
schoenenbonnen
Weerbericht
3 5 II
1 3 II
'h
I
m
Red. en Adm. Lange Haven 141, Schi«dam
tel. 69300
Abonnementsprij; per week 31 cent, per
I kv rtaai 4,~, losse nummers 0,0?
Woensdag 19 November 1947
DE SCHIEDAMMER
Uitgave Stichting „Het Parool" Postgiro
398644 Bankier: Amsterdamsche Bank
te Rotterdam PI. Directeur: B. de Vries
Pi. Hoofdredacteur: Th. Ramaker
Vrij, onverveerd
Zevende jaargang, No. 270
(Van een eigen verslaggever)
Het was tijdens vliegend stormweer, dat zich in de nacht va
Zaterdag op Zondag, aan boord van het op de Noorözc
varende Nederlandse kustvaartuig „Holland" £en drama al-
speelde, dat aan één van de zes leden der bemanning het lever
heeft gekost. In het kort werd reeds'Maandag gemeld,
het schip als gevolg van ontploffingen aan boord in brand g-*
raakte en zonk. Vijf opvarenden werden door Duitse schep -r
gered; de 35-jarige matroos Karei Donkers uit Den Helder ver
dronk helaas.
V.l.n.r.t Stuurman Ver duin en kapitein
Vermeulen in gesprek met onze verslag'
gever. „Wij «tonden samen op het
gloeiende achterdek, dat de zolen van
onzs klompen verschroeide."
COMMUNISTISCH OFFENSIEF VERWACHT
TEGEN DE REPUBLIEK
Dinsdagavond Iaat zijn drie
eler overlevenden, dio te Bre-
mershaven aan wal waren ge
bracht, in ons land terugge
keerd. Omstreeks middernacht
troffen w$f twee van hen in een
logement op Katendrecht te
Rotterdam. Het waren de 56-
PAROLOSCOOP
Aan alls kanten
buitengewoon
He buitengewone zitting van het
Congres, die Maandag is be
gonnen, draagt haar naam buiten
gewoon om meer dan één reden
terecht. Van do bevoegdheid, de
presidenten der Ver. Staten in het
tweede artikel van de grondwet
verleend, om zó'n buitengewone zit*
ting van het Congres bijeen te roe
pen, is door hen sinds 1788. het jaar,
dat de grondwet in werking trad,
tot ditmaal toe niet meer dan 25
maal gebruik gemaakt. Daarom al
leen al is deze 26e keer inderdaad
iets buitengewoons.
De reden voor dit bijeenroepen is
ook inderdaad buitengewoon, in be
paalde gevallen zelfs nog heel wat
uitzonderlijker dan de laatste maal
voor deze het geval was. Toen
Roosevelt in 1939 het Congres bij
een riep, geschiedde dit vanwege de
in Europa uitgebroken oorlog, van
wege een gebeurtenis dus, waarop
de Ver. Staten geen onmiddellijke
invloed hadden geoefend. Thans
echter wordt van het Congres ge
vraagd om het initiatief te nemen
tot een zeer omvangrijke hulpactie
voor Europa. Roosevelt vroeg het
Congres om zich buiten de Europese
verwikkelingen te houden; Truman
daarentegen dwingt de Amerikaan
se volksvertegenwoordigers om zich
te bezinnen op het wezen van de
verantwoordelijkheid van hun land
voor de gang van zaken in de
wereld
En. tenslotte is de boodschap,
waarmee Truman deze zitting heeft
geopend, ook nog buitengewoon uit
gevallen. zo buitengewoon, dat men
zo" der overdrijving van een grote
verrassing kan spreken. Het feit al
leen al, dat hij de distributie weer
wil gaan invoeren voor goederen,
waarvan de voorraden beperkt zijn
en dat hij tegelijk ook de controle
op de prijzen wil gaan herstellen,
moet diegenen onder zijn landgeno
ten, voor wie de pu entreprise tot
een artikel des geloof is geworden,
een geweldige schok hebben gege
ven. Een goede week geleden kwam
de commissie-Harriman heel goedig
verklaren, dat aan de Europese lan
den niet de voorwaarde zou mogen
worden opgelegd, dat zij hun even
tuele socialistische politiek zouden
moeten laten varen, als zij van het
plan-Marshall wilden profiteren en
nu komt de president der Ver. Sta
ten in eigen persoon met voorstel
len. die in vele Amerikaanse ogen
niets anders zijn dan de eerste stap
pen in de richting van zó'n socialis
tisch bestel.
DAAR komt nog bij, dat Trumans
„bekering" tot deze opvatting
van wat onvermijdelijk is, wil een
inflatie worden vermeden en de uit
voerbaarheid van het plan-Marshall
worden veilig gesteld, wel heel plot
seling is gekpmen. Een paar weken
geleden heeft hij immers de voor
standers ener vrije economie naar
het hart gesproken, toen hij zich
uitliet over de prijzencontröie als
een systeem, dat alleen in zeer bij
zondere omstandigheden mocht
worden ingevoerd, omdat het be
hoort bij een politiestaat. En
nu komt hij zo waarlijk zijn land
genoten met zo'n Russische maat
regel (want de gewone Amerikaan
denkt bij het woord „politiestaat"
per se onmiddellijk aan de Sowjet-
unie!) aan boord.
Natuurlijk kan Truman zich zeer
snel verdedigen door er op te wij
zen, dat hij immers in die speech
van een paar weken geleden juist
het voorbehoud van die buiten
gewone omstandigheden had ge
maakt en dat hij, toen hij dit deed.
juist de omstandigheden, waaronder
hij zijn voorstellen bij het Congres
heeft ingediend, op het oog had.
maar wij achten het weinig waar
schijnlijk, dat deze verklaring alge
meen zal worden geaccepteerd.
Wij betwijfelen het trouwens, of
zij juist is. Volgens ons ligt de zaak
veel eerder zo, dat Truman sinds
die weinig gelukkige, want ontacti
sche uitlating van die speech pas
duidelijk is gaan inzien, welke weg
hem cn de Democratische partij de
beste kansen biedt bij de presidents
verkiezingen van 1948.
Voor progressief West-Europa zijn
nu maar twee dingen te hopen:
le dat dit meer is dan alleen maar
een. knappe tactische manoeuvre,
dat hier inderdaad een begin
sel achter zit;
dat Truman de ligging der poli
tieke verhoudingen van het
ogenblik juist heeft getaxeerd en
dat hij in zijn gedurfde gooi naar
het leiderschap van het demo
cratische deel van de wereld en
van het progressieve element in
eigen land slaagt.
I jarige kapitein Jannis Anlho-
j nie Vermeulen, geboortig uit
i Aardenburg en do 41-jarige
stuurman Pietor Verduin, ge-
j boren te Katwijk aan Zee. Van
hen vernamen wij de volgende
nadere bijzonderheden omtrent
de schipbreuk.
„Wij hadden", aldus kapitein
Vermeulen, „met de „Holland", die
199 ton meet, in Noorwegen SO ton
zwavelzuur in vaten en in Zweden
200 ton stenen geladen en wilden
ons Zaterdag op de thuisreis bege
ven naar Rotterdam. Om zes uur
betrok stuurman Verduin de wacht:
hij volgde de ons aangegeven route.
Tegen acht uur zag hij zich echter
genoodzaakt, van zijn koers af te
wijken, aangezien de wind van
Zuid-West tot Noord-West veran
derde en aanwekkerde tot een
storm. Wij hadden toen windkracht
9, De stuurman kwam mij roepen
om te onderhandelen en wij beslo
ten naar Cuxhaven terug te keren.
Bij het Weservuurschip ontmoet
ten wij de loodsboot van de Weser
en vroegen wij om een loods. De
loodsboot doofde evenwel de lich
ten, ten teken, dat men door de
hoge zeeën geen kans zag een loods
af te zetten. Ik stuurde toen de
stuurman naar bed en nam zelf de
wacht over. Dit was om ongeveer
1 uur 's nachts. Ik bleef de loods
boot volgen. Om kwart voor twee
stak deze de rode lamp weer aan.
Ik dacht dat de loodsboot ons zou
bemannen om ons de Weser op te
brengen en ik ging voor de wind
varen.
Plotseling deed zich bij -ons aan
boord achter in het schip een he
vige ontploffing voor, waardoor
alle luiken, zowel vóór als achter
met één klap werden weggeslagen.
Ook een laadboom sneuvelde en de
ruit van de stuurhut werd verbrij
zeld. Onmiddellijk omhulden af
schuwelijke, verstikkende zwavel
dampen ons schip.
Ik probeerde, in de wal te sturen,
maar korte tijd later deed zich een
tweede explosie voor, wederom ge
paard gaande met een enorme gas-
ontwikkeling. Ik liet de motor vrij
zetten en we lieten ons drijven. In
tussen volgde ontploffing op ont
ploffing. De ravage was vreselijk
Om drie uur besloten wij omdat
de toestand schier onhoudbaar was
geworden van boord te gaan.
Het verwondert me bij nader in
zien niet, dat we de reddingboot
niet heelhuids te water kregen, want
het was noodweer. Door de hevige
slingeringen brak de kraanbalk en
de reddingboot sloeg lek tegen de
scheepswand.
Aan boord van de reddingboot
bevonden zich toen de machinist
Hollander uit Hoogezond, de kok
Wijs uit Vlissingen, de matroos
Dronkers uit Den Helder en het
longmaatje Cor van Dijk uit. Bol
nes, Stuurman Verduin en ik, zo
gaat de kapitein verder, „hadden
niet meer in de boot kunnen ko
men en moesten dus op de bran
dende „Holland" blijven.
Wij zagen nog hoe Bronkers, die
in de lekke, maar niettemin on-
zinkbare reddingboot waarschijnlijk
bang werd, overboord sprong. HU
moet zijn verdronken. De boot ver
loren wij spoedig uit het oog.
Inmiddels begonnen voor de
stuur en mij de bangste uren. die
we ooit beleefden. Wij stonden ge
zamenlijk op het gloeiende achter
dek, dat de zolen van onze klom
pen verschroeide. De hitte werd
verschrikkelijk en met regelmatige
tussenpozen bleven de vaten met
hun verderfelijke inhoud uit elkaar
spatten. We vreesden, dat ons laat
ste uur geslagen zou zijn. als de
olietanks in de machinekamer zou
den exploderen. Zo ver is het
gode zij dank niet gekomen. Te
gen half acht in de ochtend konden
we in de schemering de Duitse
loodsboot weer onderscheiden. Wij
zagen, hoe er aan een eveneens in
de nabijheid zijnde Duitse trawler
werd geseind, dat men „de laatste
twee" van boord zou halen. Wij
maakten daaruit op. dat onze ka
meraden al in veiligheid waren,
hetgeen later juist bleek.
Moedige redding
Onze eigen redding was het werk
van een ogenblik. De loodsboot zet
te een jol uit met twee moedige
roeiers en een roerganger, wij twee-
en sprongen overboord, werden op
gepikt en op de loodsboot gebracht.
Hier fcleik, dat er toch nog wel en
kele goeie „moffen" bestaan. Die
zeelui hebben ons schitterend be
handeld. Wij trokken onze kleren
uit tot we niets meer aanhadden,
kregen dikke dekens omgeslagen
en vele spiegeleieren te eten. Daar
na werden we in de kooi van de ka-
oitein onder de wol gestopt. De
loodsboot, die zelf op post moest
blijven, gaf ons Zondagmiddag over
aan een klein Duits vrachtboot je,
dat ons in Bremerhaven aan wal
zette. Daar, bij de "United Seaman
Service vernamen wij van ons jong
maatje. dat Dronkers m ieder ge
val werd vermist. Wijs en Hollan
der waren lijdende aan gasver
giftiging in een ziekenhuis opge
nomen. Het drietal was om vijf
uur 's morgens door een Duitse
trawler opgepikt.
Dinsdagmiddag ziin Verduin hier
en de kleine Van Dük, die nu al bij
zijn moeder In Bolnes is, door be
middeling van het Nederlandse
gouvernement op de trein gezet
naar Holland. Ons schip, dat eigen-
nom is van het Directoraat Gene
raal voor de Scheepvaart is gezon
ken. maar het kan naar mijn
mening waarschijnlijk gelicht
worden. De ontploffingen zijn wel
licht veroorzaakt door het lekslaan
van efti der vaten.
Of we het fijn vinden, dat we
weer in Holland zijn? En of! Al is
het dan ook platzak!"
(Van onze correspondent.)
PARIJS. 19 November. Nieu-
e stakingen, thans van onruslbaren-
t e afmetingen, teisteren Frankrijk. Bij
i!e staking in Marseille hebben zich
Je havenwerkers en zeelieden uil
Bordeaux, Nantes, Roucn, Lc liavie
3n Sète aangesloten. In het Noorden
les lands heeft 80%, dat is bijnh
honderdduizend mijnwerkers, het
werk neergelegd. In de Pa rij se me
taalbedrijven is op voorbeeld van de
•jrbeiders bij Renault de staking af
gekondigd, in de meelfabrieken
duurt de staking onveranderd voort.
Deze nieuwe stakingen onderschei
den zich van de vroegere doordat zij
met door kleine onafhankelijke vak-
oigamsaties 7.3jn ontketend cn later
Juor de communisten min of meer
'ogen hun zin zijn overgenomen
Xeen, deze stakingen worden dooi
de communisten gemaakt, meerma
len tegen de zin van een belangrijk
deel der arbeiders, maar de geheime
stemming, waarom deze vragen,
wordt nergens toegestaan. De vak-
bondlciders sluiten eenvoudig de
mijnen en niemand komt er meer
in.
De nieuwe stakingen hebben uit
sluitend politieke bedoelingen en de
leiders trachten de arbeiders er
mee te verzoenen door voorlopig
ioontoeslagen van 25% te eisen
Welke de politieke bedoelingen der
communisten ziin. kan men overigens
slechts gissen De minister van bin
nenlandse zaken, de socialist Dc-
preux. zei de gisteren in de natio
nale vergadering ter gelegenheid van
de interpellatie over de Marscillaan-
se onlusten: ..Deze incidenten kun
nen niet worden gescheiden van een
reeks van nationele en internatio
nale gebeurtenissen. Zekere lieden
die zich anti-fascisten noemen, la
ten zich in hrn ge dragingen inspire
ren door de betreurenswaardigste
methodes van het internationale
fascisme en de gelijktijdigheid tus
sen de voorvallen in Marseille en die
in Italië".
De regering schijnt aan te nemen
dat de communisten een algemeen
offensief tegen de Republiek voor
bereiden. Hun aanhang neemt eer
der af dan toe. Hun bestrijding van
het voor Frankrijk zo gunstige plan-
Marshail isoleert hen steeds verder.
In een niet verre toekomst doemt
de mogelijkheid van een regering-
De Gaulle op die aan de communis
tische activiteit een eind zal trach
ten. le maken Deze overwegingen
hebben, naar velen aannemen, de
communisten doen besluiten, in
overeenstemming met de richtlijnen
tan het congres van Warschau, over
te gaan tot revolutionnaire metho
den. Reeds voor de gemeenieraaös-
verkiczinar-n v. as tot algemene sta
lling besloten.
Dc uiUag van de?e verkiezin
gen noopte tot voorzichtige manoo-
vres Deze sterkte overigens de
communistische leiders in hun be
sluit.
In verband met de grote toevloed
van melk bonnen uit het Oosten
naar het Westen des lands, zal met
ingang van 23 November een nieu
we regeling worden afgekondigd,
waarbij alle bonnen, die afkomstig
zijn uit andere dan de provincies
Noord-Holland, Zuid-Holland en
Utrecht in het Westen niet geldig
zijn.
Na 23 November zullen in het
"Westen alleen geldig zijn:
1. dc voor melk aangewezen bon
nen der gewone bonkaarten
voorzien van de aanduiding
„West*.'
2 De voor melk aangewezen bon
nen van de toeslagkaarten voor
zieken en a.s. moeders, zonder
„West".
3 De voor melk aangewezen cou
pure X 178, zonder aanduiding j
„West". I
4, De voor melk aangewezen X-
coupures met hoger nummer I
dan „187", voorzien van de
aanduiding „West".
Een onverwachte verbetering in
de waterstand van de Rijn heeft
tot gevolg gehad dat dat gedeelte
van de Nederlandse Rijnvloot, dat
wegens de lage waterstand tot stil
leggen was gedoemd op de Mid
den en Boven-Rijn. zich plotseling
weer is kunnen gaan bewegen.
Tal van Rijnschepen die met
lading onderweg waren van
Rotterdam. Antwerpen, Duis
burg en andere plaatsen naar
Zwitserland en Frankrijk,
heeft men lut hun. isolement
kunnen verlossen.
Het zal echter nog wel veertien
dagen duren eer men al deze sche
pen naai hun. bestemming zal heb
ben gesleept. Zo liggen er in de
Roer zeker nog ruim 100 schepen.
De eigenaren van tal van Rijn-
schepcn, die van de lage water
stand op dc Rijn. zeer veel hinder
en schade hebben ondervonden,
voelen zich thans min of meer op
gelucht. Enthousiast is men echter
nog met, want de berichten over
de stand op de Boven-Rijn geven
geen reden tot optimisme. Er wordt
nl. val voorspeld over de gehele
Imïc. Het water te Strasburg, dat
Maandag van 2 m tot 2.30 m was
gestegen vid Dinsdag weer 13 cm,
Mannheim meldde dc belangrijke
stijging van 2.10 tot 3.10 m en bo
vendien rees het water Dinsdag
nog 10 cm.
Vandaag wordt echter weer val
verwacht als gevolg van een ver
laging van het water op dc Boven-
Rijn. Een cn ander staat in ver
band met dc val van het water in
de bergen als gevolg van de weers
omstandigheden nl. een draaiende
Oostenwind en vorst op diverse
plaatsen.
Desondanks verwacht men dat
gedurende de komende weken
5. De
G:
„Toen we die jol van de Duit
se loodsboot uit de schemering
zagen opdoemen, beleefde ik het
mooiste moment van myn le
ven", vertelde stuurman Piet
Verduin. „Ik had meer dan ge
noeg van de warmte en de stank
aan boord en zin in een koele
duik. Ik kan wel helemaal niet
zwemmen, maar ik nam toch
een pracht, tjoep... in de gol
ven.
De lui van de loodsboot rie
pen: „Daar gaat-ie", maar ik
dacht: Daar komt-ie En
ze kregen me te grazen ook"...
De 62-jarige taxi-chauffeur A. G. Clobus uit Rotterdam is Dinsdag
avond, rijdende op de rijksweg AmsterdamDen Haag, by Sassenhcim
door een revolverschot om het leven gekomen. Waarschyniyk Is de moord
bedreven door twee daders, die er op uit zijn geweest, 's mans wagen,
een nieuwe Chevrolet 1947, te stelen. Het slachtoffer was niet in dienst,
doch lid van het taxi-bedrijf Ons Belang en laat uit zyn eerste huwelijk
hy was voor de tweede maal getrouwd twee dochters na.
Laten passagiers zich
legitimeren
In kringen van taxi-onderne
mers te Rotterdam is men van
oordeel dat ter voorkoming
van overvallen op taxichauf
feurs het wenselijk zou zijn dat
wanneer een chauffeur aan een
taxistandplaats passagiers op
neemt voor een avond- of
nachtrit deze zich voor de rit
aan de chauffeur legitimeren
waarna deze de namen en
adressen aan zijn chef of col
lega's doorgeeft.
Gisteravond omstreeks 9 uur
vroegen twee jonge mannen bij Sas-
senheïm een passerend automobilist
of hij hun een lift wilde geven tot
Amsterdam. Zij deden hem een
verward verhaal, waaruit bleek,
dat zij zelf met een wagen op weg
waren geweest naar de hoofdstad,
maar ter hoogte van het viaduct,
waar het wegdek is opgebroken en
afgezet, met hun wagen twee maal
over de kop waren gevlogen, door
dat zij de omlegging niet tijdig had
den bemerkt. De gastvrije automo
bilist zette zijn lifters af, maar
keerde terug naar Sassenheim, om
dat hij het verhaal niet geheel ver
trouwde.
Zijn wantrouwen bleek gerecht
vaardigd: de rijkspolitie in Sassen
heim had intussen in de over de
kop geslagen wagen het lijk van de
chauffeur aangetroffen.
Opzet mislukte
De opzet van de twee dieven was
niet geslaagd: zij waren tegen een
onverlichte wegafzetting gereden
en over de kop geslagen.
Bij hun pogingen de auto weer
overeind te zetten schijnen zij te
zijn geholpen door een burger, die
zich later herinnerde, dat een van
het tweetal op opvallende wijze zijn
hand op zijn jaszak had gehouden
klaarblijkelijk met de bedoeling het volgende signalement:
De eerste: jongeman van
naar schatting 18 a 19 jaar en
1.75 m. lang, sjofel gekleed,
colbertcostuum, zonder hoed;
«waarschijnlijk donkerblauwe
regenjas.
De tweede: beter geklede
man, ongeveer 24 jaar, zeer
slank postuur, klein snorretje,
bruin costuum.
By de bij het viaduct achterge
bleven taxi heeft de politie een
hoed aangetroffen, die vermoede
lijk aan de jongste dader toebe
hoort en waarin de initialen W. B.
zijn bevestigd.
De automobilist heeft de beide
mannen Dinsdagavond omstreeks
21.15 uur op het Rembrandtplein
te Amsterdam afgezet.
rantsoenbonnen voor mellt behoorli.k ral kunnen worden ge-
varen op de Rijn althans wat de
vaart naar Straatsburg betreft.
Op de Bovenriin kan tussen de
bergen weer worden gevaren met
schepen met een diepgang van 2.4.0
zonder de aanduidin;
„West".
Zij, die niet in het W :sten wonen,
doch daar gedurende kortere of
langere tijd zullen verblijven, kun
nen, onder overlegging van hun
stamkaart de aangewezen melk-
bonnen bij de dislributïedienst
hunner tijdelijke verblijfplaats rui
len tegen rantsoenbonnen. Dit
veldt ook voor hen. die naar het
Westen verhuizen. Voor hen. dTe
zich uit Noord-Holland, Zuid-Hol
land en Utrecht naar een der an
dere provincies begeven, is zulk
een regeling niet nodig, aangezien
de bonnen met de opdruk „West"
ook in het overige deel des lands
geldig zijn.
Het Vietnamese militaire com
muniqué meldt, dat twee honderd
Franse soldaten Maandag tijdens
een opleving van de Vietnamese
militaire activiteit zijn gedood. De
Vietnamese strijdkrachten vielen
aan in het noorden en westen van
de provincie Quanghau
hem, de helper, neer te schieten
wanneer hij het lijk in de wagen,
mocht ontdekken. Dit was echter
niet het geval en toen de wagen
onklaar bleek, zijn de beide daders
naar Amsterdam gaan liften.
Bekend passagier?
Volgens Willem Nottroh, een
compagnon van de vermoorde, is
Clobus 's avonds om 6 uur van de
D. F. in de richting Amsterdam
vertrokken met drie passagiers in
zijn wagen. Not troth zegt, dat het
signalement van de daders, opge
geven door de ooggetuige, sterk
overeenkomt met dat van iemand,
die hij, Noltroth, meermalen van
Rotterdam naar Amsterdam heeft
gereden en die in Rotterdam op
kamers zou wonen.
De automobilist, die het tweetal
naar Amsterdam heeft gelift, gaf
Een dag vroeger dan verwacht, is het motorpassagiersschip „Willem
Ruys" Dinsdagmiddag even voor drie uur van zijn tocht waarop het in
al zijn technische onderdelen danig aan de tand is gevoeld, in de Schie-
haven te Rotterdam teruggekeerd. Om half vier vond de debarkatïc
plaats van de zes a zevenhonderd genodigden, die zonder uitzondering
enthousiast waren over de prachtige reis cn de uitstekende kwaliteiten
van de nieuwste aanwinst van de Rotterdamse LJoyd, Onder hen waren
talrijke prominente figuren uit de Nederlandse scheepvaartwereld, ver
der uit kringen van Handel en Industrie, terwijl voorts talrijke burger
lijke en militaire autoriteiten tegenwoordig waren.
een stabiel, zeer gunstig in zee lig
gend schip heeft getoond. Wederom
was het niet mogelijk de speciale
tankinstallatie, waarmee het slinge
ren van het schip kan worden ge
temperd, in voldoende mate te be-
Vandaag is het vijf jaar geleden,
dat het Russische tegenoffensief
ontbrandde bij Stalingrad, waar
reeds lang het Duitse leger onder
Van Bock tegengehouden was bij
z'n opmars door Zuid-Rusland.
Dit feit betekent thans, voor ons
en alle geallieerden, het grote keer
punt in de strijd in het Oosten. Bij
Stalingrad ontmoetten de Duitsers,
die tot nog toe wel met veel moeite,
doch succesrijk Rusland waren in-
en doorgetrokken, plotseling een
felle tegenstand. De Russen, die, in
een halve cirkel met een radius van
65 km-, Stalingrad wilden houden,
waren een tijd lang voet voor voet
teruggeslagen, daar zij tegen de
overmacht van 20 tot de tanden be
wapende divisies, die de Duitsers in
het vuur wierpen, niet bestand
waren.
Op de helft van de vorige afstand,
ongeveer 30 km., werd een nieuwe
verdedigingslinie opgeworpen Bij
de venijnige straatgevechten, die
daarna ontstonden, werd de mooie
stad veranderd in een onbegaanbare
woestenij van geblakerde ruines,
waarin en waartussen de Russen
verbeten tegenstand boden en stalen
van ware heldenmoed toonden.
De laatste 800
In de ipr-nfabriek „De Rode
Barricade" f-clden de Russen 54 da
gen stand tegen een Duitse over
macht. Toen ze eindelyk ontzet
werden, waren er van de 10.000 Sta-
lingraadse Russen niet meer dan
800 over.
Op 19 November 1942 begon gene
raal Zjoekof zijn groot tegenoffen
sief. Gelijktijdig rukten de Russen
op uit Noord en Zuid en vielen met
een tangbeweging de Duitsers in de
rug aan. zonder de Duitse flanken
los te laten. Bij Kalach werden de
Duitsers samengedreven, terwijl de'
„stalen" ring der Russen zich steeds
vaster om hen sloot.
Op 22 November 1942 waren ze
geheel omsingeld.
De ommekeer
Na een vergeefs ultimatum op 8
Januari 1943 gingen de Russische
legers opnieuw tot de aanval over
onder leiding van Rokossovsky. De
Duitse eenheden werden verdeeld in
twee afdelingen; een Noordelijke en
een Zuidelijke groep onder de
nieuwbakken veldmaarschalk Von
Paulus. Kort na elkaar gaven deze
resten van het Duitse Zuiderleger
zich over en de slag om Stalingrad
was geëindigd.
Nu. 5 jaar na het begin van de
ommekeer, zijn de mensen, die eerst
Stalingrad zo moedig verdedigden,
met dezelfde verbeten woede bezie
hun stad weer op te bouwen Uit de
fabrieken, waar, soms onder de be-
nardste omstandigheden, tanks ge
maakt werden, rollen thans weer de
landbouwmachines en overal ziet
men de bewoners van Stalingrad
hard werken ,om hun stad weer te
laten worden, wat ze geweest is.
Om de machinekamer op de volle
krachtproef voor te bereiden voer
de „Willem Ruys" gedurende de
gehele Zondag in Westelijke rich
ting naar de Atlantische Oceaan,
eerst met een matige vaart van
vijftien mijl, die langzaam aan
werd opgevoerd tot 22 a 23 mijl. Na
gedurende de nacht somwijlen zeer
langzaam te hebben gevaren. de
machines stonden bij ogenblikken
stil bereikte de „Willem Ruys"
Maandagmorgen even ten Westen
van Plymouth een inham van de
Engelse kust, waar de omstandig
heden zodanig zijn, dat zeer gun
stig met een schip als de „Willem
Ruys" kan worden gemanoeuvreerd.
Het varen langs de gemeten mijl,
die met zwartwitte borden duidelijk
op de heuvelachtige kust staat af
gebakend nam de gehele dag in be
slag, omdat in verband met wind
en stroom het traject telkens heen
en weer op een tevoren vastgestelde
koers moest worden afgelegd. Zes
tien maal voer de „Willem Ruys"
op en neer, terwijl op de brug met
spanning op de stopwatches werd
gekeken waarmee de respectieve
lijke vaarljjden bij een snelheid van
18, 20 en 22 mijl werden opgeno
men. Dank zij het feit, dat de ma
noeuvres direct gelukten, was het
mogelijk nog juist voor het donker
worden de laatste serie van vier
trajecten te varen, waarbij een top
snelheid werd bereikt van 24.6 mijl
per uur. Dit betekent dat de „Wil
lem Ruys" ruimschoots in staat is
de dienstsnelheid van 22 mijl te be
houden. De snelheidsproeven waren
daarmee gereed en nog Maandag
avond kon het schip koers zetten
naar de Nieuwe Waterweg.
Het is op deze driedaagse proef
tocht gebleken, dat de „Willem
Ruys" in alle opzichten aan de ver
wachtingen heeft voldaan en zich
Bjj het .uitreiken yan.de Aiieuwe
distributiebonkaarten zal aan per
sonen wier tweede aistributiestam-
kaartnummer eindigt met het cij
fer 8, alsmede aan hen, wier tweede
distributiestamkaartnummer ein
digt met de laatste twee cijfers
0-4, 1-4, 2-4, 3-4 en 4-4 en die in het
bezit zijn van een inlegvel, waar
aan zich de bon 612 bevindt, een
schoenenbon naar keuze worden,
uitgereikt. Hierbij dient zowel de
distributiestamkaart als het inleg
vel te worden overlegd. Bovendien,
komen in hetzelfde tijdvak in aan
merking de kinderen die geboren
zijn in de maand December van een
der jaren 1932 tot en met 1945,
mits zij in het bezit zijn van een in
legvel waaraan zich de bon 604 be
vindt. De verstrekking van deze
bon is afhankelijk gesteld van de
leeftyd van betrokkenen, hier is
dus geen sprake van een keuzebon.
Aan kinderen van 0 tot 10 maan
de mag, ook al wordt het laatste
cijfer van hun dïstributiestamkaart
aangewezen, geen schoenenbon
worden uitgereikt. Indien de leef
tijd van tien maanden bereikt
wordt, kan verstrekking van een.
schoenen bon plaats vinden, tegen
indiening van de inlegvelbon 604.
ren, dat kapitein Vellenga zoveel
collega's op de brug krijgt als op
deze reis het geval is geweest. Ruim
zestig gezagvoerders en oud-gezag
voerders maakten de tocht mee en
zelfs de oudste gepensionneerde
Lloydkapitein de 83-jarige Werk
hoven zag er niet tegenop even de
brug te beklimmen om zijn collega
te begroeten.
proeven iets waaronder do passa
giers echter helemaal niet hebben
getreurd.
Op de thuisreis, tijdens het bin
nenvaren van de pieren te Hoek v.
Holland dankte mr. K. P. van de
Mandele namens de genodigden de
directie van de Rotterdamsche
Lloyd voor het rijk onthaal aan
boord en maakte tevens bekend, dat
de gasten aan die dank vorm wil
den geven door het schenken van
geschilderde portretten van Konin
gin Wilbelmïna en Prinses-Regen
tes Juliana. Deze schilderijen zul
len, naar de Lloyddirectie toezegde,
een mooie plaats krijgen aan boord
van de „Willem Ruys".
Het zal niet licht opnieuw gebeu-
In dc machinekamer van de Willem
Ru ijs" werd drie dagen lang onder hoog'
spanning gewerkt. Dc manoeuvreer'
talct, van waaruit dc motoren worden
bediend en gecontroleerd.
KOUD
Weersverwachting, geldig
tot Donderdagavond:
aanvankelijk wind alt
Oostelijke richtingen. La
ter veranderlijk. Zwaar
bewolkt met opklaringen.
Plaatselijk enige lichte
sneeuw cn hier en daar
nevel of rolst. In de nacht
np verscheidene plaatsen weer lichte
vorst.
20 Nov 2on op 8 07 uur, onder 15.44
uur. Maan op 14,19 uur, onder 23,20 uur
1i J II
Gl f
'1
V
