HET ROTTERDAMSCH PAROOL
Moskou geeft een vaag antwoord
op het vredesplan Evatt-Lie
Schoolmeester Sam Hill ving- j[n zijn
vrije tijd 20.000 ratelslangen
China's hoofdstad gisteren
.stad van droefenis"
Veiligheidsraad doet beroep
op Joden en Arabieren
Ook liet spoorwegpersoneel
was verzetsslachtoffer"
„Amersfoort
Amerika 's houding onwrikbaar:Eerst
opheffing der blokkade
Afscheidsvoorstelling
Julia Cuypers
„Textieldistributie
moet verdwijnen"
Nader contact met
de Republiek
Ratio Koster niet vrij
Jan Ligthart leerde Lou Bandy zingen
„Geen imitatie van
Maurice Chevalier"
"k
Beide parlijenlhandhaven onverzettelijk
het eenmadl ingenomen standpunt
Extra bonnen in
December
Weerbericht
Prins Bernhard naar
Schotland
Eervol ontslag voor
Abdoelkadir
Nederlands schip op
Theems gezonken
Etalageverlichting mag
enige uren branden
Niet gevaarlijk en een
aangename tijdpassering
iWoensdag 17 November 1948
8ed on Adm. Lange Haven 141, Schiedam
Tel- 693O0 Abonn.prljsi per week 0.32
per kwartaal 4.10, losse nummers 0.09
Opgericht door de Stichting „Her Parool'*
échtste jaargang, No. 269
Uitgave N.V. De Nieuwe Pers Postgiro
398644 Bankier» Amsterdamsehe Bank'
te Rotterdam Directeur» B. de Vries
Hoofdredacteur: Th. Raiiiaker
Ka&lo Moskou heeft medegedeeld, dat de regering der USSK aan
Herbert Evatt, voorzitter van de Algemene Vergadering der UNO en
aan Trggve tie, eecretarls-geiieraal heeft doen weten, dat zij hun
opinie aangaande de Oplossing van de BerlIJnse kwestie deelt, wat be
treft de beslissende invloed daarvan op andere kwesties zoals Duits-
land, Oostenrijk en Japan.
De plaatsvervangende Sow jet-minister van buitenlandse zaken.
Wysjinsky, heeft dit en andere Punten uiteengezet In een brief.
„De Sowjet-regering deelt evenzo uw mening aangaande de beteke
nis van persoonlijk contact en wederzijds vertrouwen tussen de leiders
van staten b\j het streven naar verbetering der betrekkingen".
De brief, gaat vervolgéns in op
een nota, die de Sowjet-lTnle op -3
October aan Engeland, Frankrijk
en de V.S. heeft doen toekomen en
waarin werd voorgesteld „dé richt
lijnen te erkennen, waarover op
30 Augustus de opperbevelhebbers
te Berlijn het eens geworden
waren."
Tevens heeft de SowjetrUhie
toen voorgesteld, datde raad der
vier ministers de Eerlijnse en de
Duitse kwestie zóu bespreken, uit
gaande van de,overeenkomst van
Potsdam. De Sowjet-Unie, zo zegt
de brief, is nog altijd dezelfde me
ning toegedaan.
Terwijl- dit algemeen gehouden,
vageRussische antv/ocrdgeen
nieuw licht werpt op de houding,
die de Sowjet-Unie aanneemt te
genover de verzoeningspogingen
van Evatt en Lie, heeft president
Truman 'in een verklaring te Key
West, Florida, tegenover journa
listen te kennen gegeven, dut Ame
rika in elk geval vasthoudt aan de
eis, dat eerst de Russische blok
kade van Eerlijn moet. worden op
geheven, alvorens besprekingen
kunnen beginnen-
Dit zei dó president tegenover
journalisten. Hij zeide geen plan
nen te hebben voor een. ontmoe
ting met Stal Ln. Hij zou Washing
ton niet voor een dergelijke samen
komst verlaten, Ztfn uitnodiging
aan Stalin om naar Washington te
komen was echter nog steeds gel
dig. Truman zeide evenmin 't plan
te hebben een. afgezant naar pre
mier Stalin te zenden.
Betreffende .zijn verhouding tót
de minister van buitenlandse za
ken, George Marshall, verklaarde
hij, dat zij thans en vroeger in vol
komen overeenstemming met el
kaar waren. Hiermee gaf hij dui
delijk te kennen, dat hij wenste,
dat Marshall in zijn functie bleef.
Truman noemde Marshall een vau
Amerika'»-grootste, patriotten, daar.
h!j slechts uit - vaderlands plichts
besef in dienst bleef. Marshall had
zich van de tijd af dat hij uit. het
leger trad steeds terug wensen te
trekken.
Marshall had, zo vervolgde de
president; een verklaring gereed
naar aanleiding van hetvoorstel
van Evatt en Lie. Hjj, Truman,
keurde deze verklaring, die later
gepubliceerd zou warden,, volledig
goed.
Deze persconferentie was de
eerste, die Truman na zijn verkie
zing hield.
Er zou geen speciale zitting van
het huidige congres bijeen geroe
pen worden. Senator Styles Bridges
had namelijk pp een spéciale fit
ting aangedrongen met het oog op
de situatie in China. Truman zeide
in contact te staan met de Chi
nese president
In de Stadsschouwburg te Amsterdam
gaf mevrouw Julia Cuypers gisteravond
haar afscheidsvoorstelling als Elionora
de Wilde in „lentewolken" van Herman
Stoelvink.
Het is een- afscheid geweest, dat velen
naar de zaal aan het Leidsepleln had
getrokken en dat zich ontwikkelde tot
een grootse hulde aan deze. TT-Jarige
vrouw, die nu reeds 70 jaar toneel
Bpèelt. Een kleine tentoonstellingvan
foto's en. krantenknipsels in.de grote
foyer gaf een beeld van de toneelloop
baan van deze actrice. En wat aan deze
expositie moest worden toegevoegd
werd wel gezegd door de lange rij van
sprekers en spreeksters di« haar na af
loop van de voorstelling hulde brach
ten.
Een Brits aportvliegtuig is gisteren
honderd kilometer ten Noorden van
Genua In de bergen neergestort. De
beide inzittenden kwamen om het le
ven. Eén van hen was een Engelsman,
Zo mogelijk in Juni van
het volgende jaar
.„Wij moeten streven naar ophef
fing van de; textieldistributie vóór
de Economische Unie met België tot
stand is -gekomen, zo mogelijk dus
omstreeks .Juni—Juli van het vol
gende jaar. Dit zou kunnen gebeu
ren als de voorraad textielgoederén
vóór dit tijdstip zo sterk wordt aan
gevuld. dat inplaats van honderd-
textielpunten per jaar, honderdtwin
tig punten kunnen worden aangewe
zen", gaf een woordvoerder van het
Rijksbur'eau voor Textiel, -drs- C.
Bak, gistermorgen als zijn mening te
kennen op het in Amsterdam gehou
den handelscongres.
„Nederland zou. de overvloed van
textiel, dié België óp het ogenblik
reeds heeft, kunnen overnemen. Dit
lijkt, een vrij eenvoudige oplossing,
die echter van de band moet worden
gewezen als. men bedenkt dat hier
mede'viermaal meer deviezen ge
moeid zouden zijn dan met de im
port van .garens uit België. Uit deze
garens zou Nederland zelf. de eind
producten kunnen fabriceren, zoajs
dit ook. vóór de oorlog geschiedde.
(Van onze Haagse redacteur)
Nadat de ministerraad gister
nacht tot ongeveer haif één heeft
vergaderd, is door enkele ministers
het Nederlands standpunt naar
aanleiding van de besprekingen
tussen Stikker en Hatta nader ge
formuleerd! Waarschijnlijk zal dit
nog vandaag ter kennis worden
gebracht-van dr. Beel en van de
adviseurs, die met minister Stikker
naar Kalioerang zijn geweest.
Aangenomen wordt, dat deze ad
viseurs dan verder in rechtstreeks
contact met de Republiek, zullen
treden, teneinde nadere ophelde
ring te verkrijgen van de Repu
bliek over bepaalde punten die in
het vorig onderhoud in Kalioerang
zijn gerezen.
Men neemt in -welingelichte krin
gen aan dat althans voorlopig geen
delegatie uit Nederland naar Indo
nesië zal gaan en - dus eveneens, dat
ook - geen ministers uit Nederland
zullen vertrekken, In verband met
de speed, welke zal worden be
tracht bij het opnieuw opnemen
van het contact, wordt zelfs niet
aangenomen dat nor. Blom nog zal
deelnemen, aan de nieuwe bespre
kingen.-
De ministerraad zal vandaag
weer bijeenkomen.'"om óe normale
zaken:te bespreken, welke gisteren
door. het lange overleg over de In
donesische kwesU niet aan de
orde konden komer.
Het. boog militair gerechtshof heeft
gisteravon'd na raadkamer het verzoek
vart-de verdediger van Ratio Koster,
om onmiddellijkeInvrijheidstelling van
zijn cliënt.
,Jk jubileer niet graag, liever zou
ik 't rustig hebben laten passeren'
vertelde Lou Bandy, die er dezer
dagen 30 jaar kleinkunst op heeft
zitten. „Maar de gelegenheid, om
wat zon te brengen In het leven
van de mensen", grijp ik met beide
banden aan.
•-De-opbrengst van -de jubileum
nachten, die bj. Zaterdag in 'Arena
en 15 December in Schiedam met
medewerking van een groot aantal
kunstbroeders en -zusters gevierd
zal worden, kpnit Jen goede aan
het Wllhelminafonds voor de kan
kerbestrijding..
Eir voor de toekomstzie ik het
als mijn-levenstaak om elk', rede
lijk beroep van liefdadigheidsver
enigingen in. te willigen.
Dit- zijn de wóórden .van een
arrivé, een- artist,, .die bij. het pu
bliek zoveel goodwill .geniet; dat
het' ook een minder'geslaagde pro
ductie accepteert' zonder, aan. zijn
capaciteiten te gaan twijfelen.
Maar vóór Bandy deze. machts
positie innam, heeft hij. moeten,
worstelen als wéinig' anderen,' te
leurstelling na -teleurstelling moe
ten verwerken; hoe hoog of laag
men hem ook mag aanslaan: wat
hij is, "heeft hij aian zichzelfte
'danken-, een self-made man, die het
geluk lang niet altijd aan zijn zijde
had.
Met een openhartigheid, die de
man kenmerkt, die de hardheden
van het leven geproefd èn ge
slikt hééft, vertelde hij-van.zijn
jeugd-in Dén Haag.
Zij hadden hét niet' brééd, de
Diebens, vijf. kinderen,vader een.
eenvoudig, gemeentewerker, die
zéven guldens perweek beurde,
Russeri eisen Oostenrijks
spoörwcgmaterieel
De Oostenrijkse kanselier, dr. Leopold
Figl. heeft Dinsdag in de ministerraad
medegedeeld, dat de Sowjets er op had
den aangedrongen 540 locomotieven en
5575 spoorwagons, die als oorlogsbuit
werden beschouwd, tegen het eind van
de maand over te dragen. Met de over
dracht van dit materieel was reeds een
begin gemaakt, zei Figl-
Nanking, zo meldt Reuter, was Dins
dag „een stad der droefenis", toen van
het front werd vernomen, dat de door
de communisten gelelde troepen om
Hsoetsjou zijn heengetrokken en Soeh-
sien hebben veroverd, 250 k.m. ten
Noorden van de hoofdstad. Volgens ml*
Htatre bronnen te Nanking zijn bijna
honderdduizend manschappen van de
regering opweg naar hri. gebied van
Soehslen, waar een beslissende «lag
zou plaats hebben.
De berichten over Hsoetsjou zelf zijn,
zoals tevoren gemeld, verward. Indien
de stad gevallen zou zijn, dan ligt tus
sen de Noordelijke rode-legers en Nan
king als laatste regerlngsbastfon Pëhg-
poe, 240 k.m. van Nanking.
Volgens de laatsteberichten stromen
tachtigduizend door de communisten
aangevoerde manschappen naar Feng-
poe. Het wachtwoord van de regering
is nog Immer „noeh capitulatie noch
terugtocht" maar verscheidene hoge
regeringsfunctionarissen hebben toege
geven san de: toestand te wanhopen.
In Noord-Uatidsjoerije trekken de
Noordelijke troepen nog steeds naar de
Grote Muur om zich te voegen bij de
door de communisten geleide concen
traties bij Foening, 2B0 k.m. ten. Oosten
van Pelting, in de „zak" yan Peking
hebben de regeringsstrijdkrachten hun
linies verkort en zijn een gedeeltelijke
terugtocht naar Loeanhsien, 170 k.m.
ten Noordoosten van Tientsin, begon
nen. Beweerd wordt, dat gemotoriseer
de eenheden der regering voortdurend
uit Peking naar het Zuidoosten trekken
(via Tientsin) ter verdediging van de
mijnstreek.
Officiële berichten uit de hoofdstad
Nanking spreken een geheel andere
taal. Volgens deze berichten (uit rege-
rtngsbron dus) zouden alle communis
tische troepen rondom Hsoetsjou In een
wanordelijke-terugtocht zijn en zouden
daar 93,000 communisten rijn gesneu
veld. De communistische troepen, van
wie werd .gezegd dat zij Soehsien had
den veroverd, zouden, gevlucht zijn
over de grens tussen de provincies
Sjantoeng en Klangsoe,
Dr. Wellington Koo. de -Chlnese am
bassadeur te Washington, heeft, bij-het
Amerikaanse State Department aan
gedrongen op een „duidelijke, verkla-
rihg over de Amerikaanse politiek
jegensChina". Een .verklaring van
steun, sympathie en solidariteit zou het
moreel van de Chinese militairen en.
burgers verhogen, aldus dr: Koo.
Betere bevoorrading yan
goedkope damesmantels
Bil de contrftïé door de prijsbeheer-
sing In détallzakën op het gebied yan
damesmantels werd van de .betrokken
kleinhandelaren veel medewerking on
dervonden. Daar de nadruk.bij dit.on
derzoek lag in de kwestie van aflevering
door fabrikanten van de voorgeschre
ven aantallen of percentages mantels
in de goedkope prijsklassen werd door de
winkeliers de verwachting gekoesterd,
dat als gevolg van dit onderzoek de be
voorrading met de goedkope mantels zal
verbeteren..
waarvan dan doorgaans vijf bij de
kroegbaas bleven hangen. Een
groot voorrecht, was bet voor Lou
om leerling van Jan Ligthart .te
zijn; veel wijsheid deed hij bij hem
niet; op, maar hij leerde zingen en
misschien was dat wel .de eerste
stap op de weg, die bem naar het
latere succes zou leiden. Bandy
herinnert zich nog precies de kin
dercantates, waarin hij zong: „Lei-
lens Ontzet" en „Michid dc Ruy-
ter". j
Debuut in Rotterdam
Na de schooltijd twaalf ambach
ten. dertien ongelukken; van ban
ketbakker tot boerenknecht, maar
hij was zo wispelturig, dat hij na
kortere of langere tijd meestal ging
of weggejaagd werd. Toen naar
Lonöêrt.borden- wassen ineen
pension en destraat, op met een
liedje bij - 'een J-, gehuurd orgeltje-
Met de verdienste ging het nu be
ter. Een verblijf in New York,
waar hij in. een cabaret in Hobo-
ken duetten zong. met een negerin
netje, -wérd afgebroken door de
oorlog; 1914, opgeroepen voor de
marine, maar ook, daar na een jaar
met grópt yerlof gestuurd. Van de
dertig gulden „overbruggingsgeld"
kocht hij een rokcostuum en lila
hoed "en maakte in de American
ConcertHall, de foyer van het
Circus-in Rotterdam met zijn broer
"Willy Derby 2ijn debuut. Het suc
ces, was groot en van de 17.50
gage per week leefde hij „vorste
lijk" in de Helmersstraat. Ruzie
met zijn broer, optreden voor de
soldaten met „Terug naar Zwam-
merdam" 'en „Kanten Broekje" en
toen'eferi contract voor cabaret „De
Hel" op de/Binnenweg! In Amster
dam trok hij :de aandacht van
mevr, Nöggerath, die hem voor het
Flora-theater engageerde, 6.
per'dag. Het succes'was niet ver
bijsterend. Toen pas begreep 'hij,
dat niet het contract, maar het ma
teriaal, dat is het repertoire, be
langrijk is.
Succes
De. grote voltreffer kwam bij zijn
engagement door de Nationale Re
vue. In Eindhoven werd-de revue
„Hallo hierheen" gepresentèerd
met de onvergankelijke schlager
„Waarom zijn de bananen krom".
Na „HetFluitketeltje" kwam- het.
eerste grote contract (f 125.000)
met de Nationale Revue: „Zoek de
zon op" dat hij als zijn beste pro
duct beschouwt.
Tussen dé'revues „Lach iedere
dag", „Schep vréugde in 't leven",
„O, bedoel je dat?" door, trad hij.
op: in de film „Het meisje met de-
blauwe hoed". Nog steeds heeft hij
die film niet gezien, want het lijkt
hem vreselijk zichzelf te aanschou
wen! Aan het bijwonen van de ver
toning .van de jrweede film, waarin
hij speelde „Het leven is nog zo
kwaad niét," kon hij zich jammer
genoeg niet onttrekken. De oorlog
stelde hem- óp non-actief; hij re
kent die jaren ook mee voor zijn
jubileum.'Hij bracht enkele maan
den in het gijzelaarskamp Haren
door en leefde in een villa in
Doorn stil de oorlog, uit. Zijn eerste
optreden" na tde. oorlog .in een
nachtvoörstelling in Luxor, werd
een ongekend en ongedacht succes.
Met Rotterdam begon weer* een
prettig leven :en Rotterdam is ook
de eerste stad, waar de reeks jubi
leum-voorstellingen een aanvang
neemt. (Kaartenverkoop - begint
Donderdagochtendaan de Arena-
cassa).
Één ding wilde Bandy nog zeg
gen: over zijn strohoed.. Hét heeft
hem altijd hoog gezeten, dat men
hem verweet Chevalièr te .imite
ren. Onmogelijk, zegt hij, ik droeg
die hoed al bij mijn debuut in. Oc
tober. 1915, toen ik nog van geen
Maurice wlstl 1
f T - f
De Amerikaanse torpcdobgotfagers Purdyen „Bristol" brengen een
operationeel bezoek van een week aan Amsterdam. Hedenochtend
kwamen'zij in de haven aan en kozen ligplaats aan het Steenen Hoajd.
De schepen hebben een waterverplaatsing van 2200 ton en een beman
ning van 350 koppen. Zij ziin bewapend met 6 kanons van 12.7 cm., op
gesteld in 3 geschuttoreris, 12 mitrailleurs van 40 mm, 11 oelikons van
20 mm en 2 vijfling-to^edolanceerbuizen van 53.3 cm. Hun snelheid
bedraagt 36y2 mijl per uur. Beide schepen behoren tot de ,Jkllen NL.
Summer"-klasse en werden in 1944 in dienst gesteld.
De Veiligheidsraad heeft gisteren, óp Joden en Arabieren een beroep
gedaan om onderhandelingen te beginnen over een permanente wa
penstilstand in Palestina én aan de Joden opnieuw het bevel gegeven
hun onlangs, in de Negebf.; veroverde steunpunten prijs te geven. De
Veiligheidsraad nam zijnrfoesluit nadat kort tevoren de Arabieren de
waarschuwing hadden latén horen, dat 2ij niet met de Joden zouden,
onderhandelen en de strijd zouden aanbinden met iedere Joodse
staat, zolang deze zal bestaan."Tezelfdertijd hadden de Jodenwekend
gemaakt, dat zij de Negeb, zelfs niet tijdelijk, zouden verlaten.
Met aannemen van het wapen
stilstandsplan waren vier stem
mingen gemoeid. Twee delen van
het plan werden aangenomen met
8 tegen 0 stemmen, waarbij Rus
land, de Oekraïne en Syrië zich
Rijst, olie en boter
Ter gelegenheid wan de feestdagen Ld
December zal aan alle leeftijdsgroepen
honderd gram rij6t od bon ter beschik
king worden gesteld. Deze rijstbon
wordt opgenomen in de bonnenlijst van
2 December. In dezelfde bonnenlijst
wordt een bon opgenomen voor 250
gram boter of margarine of 200 gram
vei boven het normale rantsoen voor
de leeftijdsgroepen A. B en C. De leef
tijdsgroepen D en E ontvangen een ex
tra bon voor de helft van deze hoeveel
heid Tenslotte zal in de bonnenlijst
van 18 December een bon worden aan-
sewezen voor alle leeftijdsgroepen voor
180 gram spijsolie.
Wel zacht weer maar nog
geen records
De laatste dagen worden we ge-
tracteerd op e.en, we zouden haast
zeggen, heerlijk lente weertje. Voor
al in de middaguren doet de tem
peratuur niet vermoeden dat de ka
lender 16 November aanwijst. Men
is al geneigd te gaan spreken, van
abnormaal hoge temperaturen voor
de tijd van het Jaar en men denkt
reeds aan records. Maar hier zijn
wij nog wel even vanaf. Bij infor
matie bij het K.N.M-I. te De Bilt
bleek ons dat de hoogste tempera
tuur eergisteren .(Maandag) 13 gr.
Celsius was. Het vorig jaar werd op
21 November een temperatuur van
16 graden geconstateerd. Van een
record breking
sprakeE
is dus nog geen
LATER TOENEMENDE WIND
Weersverwachting
geldig tot Donder
dagavond.
Aanvankelijken
kele plaatselijke
opklaringen, hier
en daar vorming
van nevel of mist,
weinig wind. La
ter: meest zwaar
bewolkt met nu en
dan enige regen, of
motregen en voor-
ai aan de kast aanwakkerende wind
tussen Zuid en Zuid-West. "Weinig ver
andering in temperatuur.
18 Nov.: Zon op. 8.05, onder 18.45.
Maan op 17.22, ondert 10,21.
van stemming, onthielden.Bij een
derde stemming van tegen 1;
stem -Syrië stemde tegen, Rus
land en de Oekraïneonthielden
zich - keurde de Raad j dat deel
van het plan goed, dat betrekking
heeft op hetuitvaardigen 'van een
wapenstilstand. '"-Ö -
Een vierde, stemming bleek
noodzakelijk door, een poging te
-elfder ure van Syrië pin.-.de order
aan Israel tót tferugtrekken 'uit"dé
Negeb uit te breiden tot Galilea,
waar Israel de laatste maanden
aanzienlijke veroveringen op de
Libanezen boekte. Dit leverde
slechts drie stemmen op België.
China en Syrië terwijl de andere
acht landen zich van stemming
onthielden.
Voordat de Veiligheidsraad het-
verstrekkende wapenstilstandsplan
aanvaardde, werd een nog ver
strekkender voorstel van de Rus
sen verworpen, dat bevel tot .for
mele vredesonderhandelingen' -wil
de geven. De meerderheid nam het
standpunt in, dat de Veiligheids
raad slechts het beëindigen der
vijandelijkheden kan bevelen, ter
wijl de kwestie van de definitieve
vredesregeling diende te worden
behandeld door de volledige zitting
der Algemene Vergadering.
De. Joden begroetten het beroep
op wapenstilstandsonderhandelin-
gen als een eerste stap naar een
formele vredesregeling, maar hun
standpunt ;in de Negeb-kwestie
stelt de Raad voor nieuwe proble
men. -
Prins Bernhard zal op 23 en 24
November oefeningen met hét vlieg-
kampschip „Karei Doorman" bij
wonen. De prins vliegt op 23 No
vember met zgn eigen toestel naar
Lossie Mouth in Schotland om zich
nog dezelfde dag in Invergordon
aan boord van de „Karei Doorman"
te begeven.
Op 24 November zal de prins,
wederom in eigen toestel, naar Ne
derland terugvliegen. De „Karei
Doorman", die zich than3 voor oefe
ningen in de Schotse wateren be
vindt en elke avond in Invergordon
ligplaats kiest, zal 27 of 28 Novem
ber in Rotterdam-terug zgn.
Bevredigende vergoeding bleef uit
„Het spoorwegpersoneel moest
rekenen od een felle reactie van de
Duitsers, Deze hadden reeds eerder
in gevallen dat een staking alleen
maar de betekenis had ..van aantas
ting van hun gezag, maar 1
logvoering. niet raakte
de spoorwegstaking wel het geval
was op de meest meedogenloze
wijze gereageerd. Dat dit bjj de
spoorwegstaking meegevallen Is,
doet aan de waarde van de verzets
daad en het da&rbjj aanvaarde risi
co niets af".
Met een brief, waarin o.a. de hier
geciteerde zinsnede voorkomt, heeft
de personeelsraad der Nederlandse
Spoorwegen zich tot de minister
raad gewend, om een volledige ver
goeding toegekend te krijgen voor
de door het spoorwegpersoneel ge
leden stakingsschade, op dezelfde
voet als de toegekende vergoedin
gen wegens verzetsschade. Het
spoorwegpersoneel is echter tot
B(J beschikking van de minister-pre
sident, minister van algemene zaken,
de minister van overzeese gebiedsdelen
en de minister zonder portefeuille is
aan Raden Abdoelkadir WLdjojoatmodjo
op rijn verzoek op de meest eervolle
wijze, gerekend van 1 November 1948,
ontslag verleend als voorzitter van' de
delegatie, Ingesteld bij koninklijk be
sluit van 13 December 3947, onder
dankbetuiging voor de vele'en gewich
tige diensten, door hem in moeilijke
omstandigheden den lande bewezen.
In de nacht van Dinsdag op
Woensdag is het Nederlandse mo
torschip „Quo Vadis" buiten de
mond van de Theems gezonken.
Naar ver duidt 2ijn tien leden van
de bemanning door een voorbij
komend Engelsmotorschipopge
pikt. Zij-ztjn .te-'Southend-aan- land
gebracht. Een vrouw en. een kind
behoren tot de geredden-.
zijn verbazing aldns de brief -
by het betrokken departement ge
stuit op de opvatting, dat de slacht
offers van de spoorwegstaking niet
als verzetsslachtofférs kunnen wor-
dëribeschouwdr doch -Slechts als
gewone oorlogsslachtoffers.
Deze kwestie vraagt nu al sinds
de bevrijding om een regeling,
waarvan echter, ondanks een schrif
telijke toezegging, die de minister
van financiën in October 1947 deed,
niets is gekomen, doordat in plaats
van de 80 tot 100 procent uitke-
die de minister in uitzicht
in totaal slechts een bedrag
van 33 procent was uitgekeerd.
Het spoorwegpersoneel schraagt
zijn standpunt met uitlatingen van
toenmalige ministers o.a. van
prof. Gerbrandy voor radio-Oranje
en van oud-minister tr. Tromp, en
vraagt in de brief aan de minister
raad, de directie der N.S. volmacht
te geven tot het treffen van een
voorlopige regeling om te maken,
dat het spoorwegpersoneel „de
waarde vergoed krijgt van de goe
deren, die in de strijd verloren gin-
gen".
De directie van het gemeente
energiebedrijf Rotterdam verzoekt
ons het volgende mede te delen:
Nadat reeds eerder een en ander
•werd medegedeeld over de maat
regelen, die nodig zijn. om de spits-
belasting der electrische centrales
te beperken, zijn gisteren enkele
officiële besluiten met betrekking
tot dit onderwerp bekend gemaakt.
Het voor de Rotterdamse ver
bruikers meest belangrijke is we!
de bepaling omtrent de etalage-
verlichting. Dit besluit houdt tn.
dat van heden af de étalageverllch-
ting weer zal mogen branden, doch
slechts op de gewone werkdagen
van 's avonds G uur tot 's avond 10
uur en op Zaterdagen en Zondagen
zelfs van 's middags 4 uur tot
's avonds 10 uur. Het is van zeer
groot belang dat hieraan strikt de
hand wordt gehouden.
Sam Hill is van beroep
hoofd van een middelbare
scb óol te West-D en ver.
En in zijn vrije tijd jaagt
hij op ratelslangen —om
dat het zo leuk is.
Hij zegt. dat hij dit een
echte ontspanning vindt
en hij kan het weten, want
hij heeft het al 36 jaar ge
daan en in die tijd zonder
ooit gebeten te worden
bijna 20.000 ratelslangen
verschalkt.
Hill houdt stokstijf vol,
dat het jagen op ratelslan
gen helemaal niet is wat
de meeste mensen denken,
n.l. een buitengewoon ge
vaarlijke om niet te zeg
gen hoogst onaangename
tijdpassering.
Tijdens de oorlog heb
ben Hill en twee jachtge
noten honderden ratelslan
gen naar- de dierentuin te
Chicago verzonden, waar
het slangengif werd ver
zameld voor de vervaardi
ging van een geneesmiddel
tegen slangenbeten. Hill
veronderstelt, dat het gif geschoven en als men
tevens werd gebruikt voor zorgt, dat hij vlak achter
de vervaardiging van en- de kaak zit, kan men vol-
kele min of meer gehei- gens Hill zonder gevaar
roe middelen, waarvan op met hst ondier doen wat
zijn minst één aan gewon- men wil.
de soldaten werd toege
diend tegen shock,
Hill is in 1912 met het
jacht maken op ratelslan
gen begonnen Hij was
toen een jong ouderwijzer
te Wyoming.
Qm ze .levend te pakken
te krijgen maakt hij ge
bruik van een metalen
roede van ongeveer een
meter lengte met een lus
van. metaaldraad aan het
ene einde, die lus wordt
over-de kop van de slang
Er zijn 22 verblijfplaat
sen van ratelslangen, die
door Hill en zijn jachtge
noten —George Heyxvood
en dr Everett, beiden uit
Denver regelmatig wor
den bezocht.
Hill vertelde, dat een
van de grootste daarvan
zich bevond tussen de rot
sen in de nabijheid van
Craig in Colorado.
„Daar plachten 3000 tot
5000 ratelslangen de win
ter door te brengen" zeide
hij. „en niet zelden vingen
wij op één enkele dag in
de lente of de herfst niet
minder dan 600 exempla
ren."
„Eens zag ik een hol, zo
groot als twee kamers,
waarvan de bodem bedekt
was met een dikke massa
slangen. Het leek of er
een oosters tapüt op de
grond lag."
Hill en Heywood bewe
ren, dat ratelslangengif,
door de mond genomen,
onschadelijk is.
Heywood heeft eens de
gifttan den van ean grote
ratelslang, die hij in een
van rijn banden hield „ge
molken". Het gif, dat op
citroensap leek, werd op
gevangen in een kopje,
Heywood doopte een vin
gertop in het kopje en lik
te haar af om de kwali
teit vast te stellen. De toe
schouwers huiverden,
maar de snoeper bleef er
gezond bij.
WELK een grondeloze verwor
ding moet er geheerst heb
ben in de geesten van hen, die
thans als „beulen van Amers
foort" te Amsterdam terecht staan.
Hoe is het woord mens hier ont
aard; wat zijn woorden als „beul"
en „moordenaar" eigenlijk nog
zachtaardig als men ze toepast op
hen. die in het kamp Amersfoort
weerloze mensen te bewaken kre
gen ven Instede van ze te bewa
ken, hen moedwillig havenden,
vernielden, vertrapten.
Men vraagt zich al, hoe bet mo
gelijk was, dat lieden, die eens
eerzame beroepen uitoefenden als
metselaar, timmerman, schaapher
der, metaalbewerker, konden af
dalen tot zulke diepten van per
versiteit. Doodgewone mensen,
misschien wel, ééns, eerzame huis
vaders en nette burgers.
Maar er kwam in hun land een
systeem, het Hitler-systeem; en
dat kende geen menselijke waar
digheid, het kende slechts macht
en machtswellust. Die macht en
die machtswellust werden hun
aangeprezen/ elke dag weer, lri
hitsende redevoeringen en fellé
geschriften. Het leerde hun, dat
Duitsers wezens waren .van ho
gere orde dan andere mensen; het
leerde hun, dat het doel de mid
delen heiligt, dat terwille van Le-
bensraura alles geoorloofd was.
Het leerde hun, dat alle Joden
rücksichtslos uitgeroeid moesten
wordan, dat Polen niet op één lijn
waren, te stellen met Duitsers en
toen de oorlog met Rusland
kwam dat Russen barbaren wa
ren.. In de Duitsers werd/iedere
normale menselijke drift afge
stompt en de machtswellust werd
stelselmatig aangehitst, met alle:
gevolgen ervan.
De beulen van Amersicort vér
dienen hun gerechte straf. Nie
mand zal het ontkennen. Het sys
teem, dat zulke onmensen schiep,,
is vernietigd. I s het vemietiga?
Is de machtsdrang, de machts
wellust uitgebannen? Zijn alle
mensen, in alle landen ervan over
tuigd, dat het streven naar macht
noodzakelijk de geesten vergiftigt
en mensen tot beulen maakt?
Heeft de mensheid de les ge
leerd, die koningin Juliana ons
voafhield bij haar inhuldiging: „In
de laatste twintig jaar hebben-in
de wereldgemeenschap misdaden
plaats gegrepen, zo groot,- dat'
men zich die niettevoren had
kunnen voorstellen.Geen be
tere wijze om dit kwaad te bestrij
den dan het opvoeden van onze
jeugd tot vrije mensen met een
geestelijk fundament, met een
sterk verantwoordelijkheidsge
voel voor» de medemens; naet' eer
bied voor alles wat leeft en'groeit
en voor eens anders diepste
overtuiging."
Dat heeft Hitier hun niet geleerd.
Vandaar „Amersfoort".
T^ELKENS als gruwelen uit de
N- bezettingstijd aan de orde
komen, voelen we woede tegen de
nazi's in ons rijzen. En olschoon
wij ervan overtuigd zijn, dat het
merendeei der Duitsers in Hitier
geloofde^ zolang zijn macht leek
te zullen zegevieren, toch, we mo
gen niet vergeten, dat er in die
poel van verdorvenheid ook, als
verscholen, tere plantjes wellicht,
andere gevoelens hebben geleefd.
We denken aan een boek van de
Duitse schrijver Ernst Wiechert,
die de oorlog in een concentratie
kamp doorbracht; het is na de
oorlog verschenen. Dit boek; ,Die
Jerominkinder",. Is vervuld van
een zo diepe, religieuze levens
liefde, van zulk een innige eer
bied voor alles wat leeft.en groeit,
van een zo zuivere bekommernis
met alle leed onder de mensen,
dat een Nederlander zich nauwe
lijks kan voorstellen, dat een
Duitser het schreef. Het Is de fel
ste veroordeling van mensen-ver-
wording door macht, die wij in
lang gelézen hebben.
Een van de aangrijpendste scè
nes is deze: In het dorp, waar de
familie Jeromin woont, komt een
predikant, Agricola. Hij heeft de
stad verlaten, omdat het grenzen
loze leed onder de mensen hem te
sterk aangreep. Zijn geloof heeft
hij er bij verloren. Nu gaat hij
werken in hot kleine dorp. Mig-
schSen zal God hem hier tonen,
waarom er zoveel leed in de we
reld is. Maar er komt een. ziekte
en alle kinderen sterven. Het ge-
was wordt aangetast en het ver
gaat, Zijn vtduw: verlaat hem,
want hij is niet rechtgelovig meer.
Van zijn vrienden worden er ver
moord. Dan vloekt hij zijn Gód in
de felste bewoordingen; hij wordt
een dronkaard. Maar door al die
„openbare zonden" heen blijft hij
worstelen met de godheid, met het
leven, met het leed. Ontoeganke
lijk is hij, verwilderd, vervreemd,
een wrak.
Dan, bij een vechtpartij in het
dorp, waarbij de ex-predikant
aanwezig is, wil een dronken
marskramer een kreupele jon
gen, die hij ten onrechte van
diefstal van zijn mars verdenkt,
doodslaan, De predikant springt
ei tussen en vangt de slag op.
Bij zijn graf spreekt een collega.
Diens grafrede kan In één zin
worden samengevat; „Niemand
heeft groter liefde dan dit, dat hij
zijn leven zet voor zijn vrienden."
Een mens kan grondeloze diep
ten van verwording bereiken? hij
kan ook schijnbaar onbereikbare
hoogten van verantwoordelijk-
heidsgevoel voor de medemens
bereiken.
Wat b.et niachtssysteeip voor
mensen schept ziet men in „Amers
foort".
Voor dat andere fundament,
dat van eerbied voor alles wat
leeft en groeit, dóórvoor zijn de
duizenden martelaars In de bezet
ting, in de vele kampen, gevallen.