HET ROTTERDAMSCH PAROOL
Vandaag „overneming van de
macht'5 te Berlijn?
Noordchinese stad Soetsjou
aan roden prijsgegeven
Misschien krijgt Rotterdam
een Vrije School
SCHEPEN IN DE MIST
Communistisch plan geniet de volle stern
van maarschalk Sokolofski
Bramuglia doet een
nieuw voorstel
Ontwerp-pact zou aan
Washington zijn
voorgelegd
Totdusverviermaal
contact te Djogja
Regerings bezoek aan
dë„Karel Doorman."
Duitse industrie mag
vrij exporteren
De nieuwste Woo Ier, licht en snel
Laat de prinsesjes
met rust
Offensief tegen het
recht van veto
De Cascadealleen
scharrelde de pieren
binnen
V erzetinRepubliek
tegen overleg
Voor Jeruzalem geldt
„staakt het vuren"
Zware explosie in
fabriek te Huil
Nederland-België
te Amsterdam
Als er een beetje wind komt krijgen
we waarschijnlijk zacht weer
„Komt er een strenge
winter?"
Weet ik niet", zegt
Drs. Postma
Weerbericht
Dinsdag 30 November 1948
led en Adm. Lange Herven 14!, Schiedam
Tel 69300 Abonn.prljsi per week 042
per kwartaal 4,10, losse nummers 0.09
Opgericht dooi de Stichting „Het Parool'*
DE SCHIEDAMMER
Achtste jaargang, No. 280
Uitgave N.V. Da Nieuwe Pers Postgiro
393644 Bankiers Amsterdamsche Bank
te Rotterdam Directeur» B. de Vries
Hoofdredacteur: Th. Ramaker
De Berlïjnse communisten en de militaire Sowjetantoritelten te Ber
lijn spannen samen om de splitsing in het stadsbestuur zo spoedig
mogelijk volledig te maken. De communisten beleggen vandaag ee»
massavergadering die bedoeld schijnt te zün om de macht in handen
te nemen en gisteren heeft maarschalk Sokolofski een scherpe protest
brief aan zijn Westelijke collega's gestuurd.
De communisten hebben al de
Dr. Juan Bramuglia, de Argentijn
se minister van buitenlandse zaken»
die vandaag voor het laatst voorzit
ter Is van de Veiligheidsraad mor
gen volgt de Belg Ferdinand van
La'ngenhow hem als zodanig op
heeft gisteren een nieuw voorstel
tot regeling van de Berijjnse kwestie
aan de Grote Vier voorgelegd.
Het voorstel bevat de volgende
punten:
1. Dr. Bramuglia zal een com
missie van deskundigen aanwijzen
voor de regeling vSn het valutapro
bleem.
2. De Veiligheidsraad zal een aan
beveling doen voor de opheffing van
de blokkade. De uitvoering hiervan
zal samenvallen met de invoering
van de Sowjet-mark als enig betaal
middel te Berlijn, in overeenstem
ming met de bevindingen van de
commissie.
3. Bramuglia zelf zal uit naam
van de „zes neutralen" een aanvul
lende mededeling doen.
De reactie van Wisjinski op het
nieuwe, plan „scheen gunstig", heeft
dr. Bramuglia medegedeeld.
'Atlantische Unie
^Ass. Press zegt nlt Engelse rege
ringskringen te hebben vernomen,
dat de Westeuropese mogendheden
"te Washington het ontwerp hebben
aangeboden van een verdedigings
verdrag met de Verenigde Staten
en Canada,
Ofschoon men niet over de juiste
tekst van het document beschikt,
zou het pact de verplichting tot we
derkerige bijstand bevatten zonder
formele verplichting tot deelne
ming aan de oorlog, indien een van
de zeven landen zou worden aange-
Vallen. Voorts "zou "het plan voor
zien in de te volgen procedure otp
in onderling overleg een plan vooi
de gemeenschappelijke verdediging
op te stellen.
De Westelijke mogendheden zou
den voor de alliantie met de Ver
enigde Staten en Canada een duur
van 50 jaar willen voorstellen, ter
wijl de Verenigde Staten een duur
van 10 IS jaar met de mogelijk
heid van verlenging zouden prefe
reren.
gemeenteraadsleden en alle partij
leiders uitgenodigd morgen in de
Sowjetsector. samen te komen om
„beslissende maatregelen te nemen
voor de bescherming van een ver
enigd Berlijn."
Maarschalk Sokolofski heeft van
deze gelegenheid gebruik gemnakt
om de Westelijke geallieerden te
beschuldigen, dat hun enige opzet
"met dc verkiezingen is de stad in
tweeën te splitsen.
Het statuut voor Berlijn voorziet
in een gemeenteraadsverkiezing op
5 December. Deze hebben de Sow-
Jetautoriteiten voor hun sector
verboden.
In brieven aan de generaals Clay»
sir Brian Robertson en Pierre Koe-
nig heeft maarschalk Sokolofski
betoogd, dat de Duitsers, die vóór
de verkiezingen in West-Berlijn
zjjn, zich inlieten met een „gevaar
lijke bedrijvigheid".
„De afzonderlijke verkiezingen
in de Westelijke sectoren beogen
het voor de Westelijke militaire
autoriteiten mogelijk te maken on
gestoord hun eigen gang te gaan",
aldus Sokolofski, „en de bedrijvig
heid van anti-democratische en
reactionnaire elementen te bevor
deren."
De Russen, zo wordt van com
munistische zijde betoogd, zouden
reeds maanden geleden in de ver
kiezingen hebben toegestemd, in
dien het stadsbestuur de anti-com
munisten er uit gegooid had en
indien slechts één betaalmiddel
de Russische mark voor Berlijn
was ingevoerd.
De demonstratie die vandaag om
half drie in de Sowjetseetor moet
worden gehouden, is bijeengeroe
pen door de „Vrije Duitse vakver-
enigingsorganisatie". Zij wil de ar
beiders doen betogen, voor een
„verenigd stadsbestuur".
Sergeant Hans van der Werff uit
Gorssel, die in Indonesië dienst
doet by 43 R.I., heeft besloten
zijn baard te laten staan tot de da
tum van demobilisatie.
Hatta houdt ruggespraak
Antara meldt, dat Hatta gister
avond een bespreking heeft gehad
met de fractieleiders uit bet werk
comité van het KNIP (voorlopig re
publikeins parlement), ter verkla
ring van de kwesties, die verband
houden met de huidige besprekin
gen te Djogja. Tot nog toe zijn vier
besprekingen tussen Hatta en de
Nederlandse autoriteiten gehouden,
namelijk een op Zaterdag met de
ministersStikker en Sassen en de
gedelegeerde van het opperbestuur
Neher, twee op Zondag met minis
ter Sassen en een Maandagmiddag
met minister Stikker. Over de be
sproken onderwerpen zyn geen bij
zonderheden bekend, aldus An
tara.
Politieke kringen te Djogja meen
den, dat de onderwerpen waarover
moeilijk overeenstemming te berei
ken was, o.m. betreffen de bevoegd
heden van de interim-regering en
hev veto-rccht van de Hoge Verte
genwoordiger der Kroon. Deze
kringen meenden, dat de informele
besprekingen zo spoedig mogelijk
moeten worden beëindigd. Intussen
legden regeringskringen er de na
druk op, dat verdere besprekingen
moeten worden gehouden onder au
spiciën van dë Commissie voor
Goede Diensten, waarbij de voor
stellen van het Amerikaanse lid de
zer commissie, de heer Cochran, als
working paper („werkbasis") moe
ten dienen.
Toen Maandagmorgen de gasten
van de minister van Marine a.i.
voor de vaartocht met Hr. Ms.
vliegkampschip „Karei Doorman"
aan de Maaskade te Rotterdam ar
riveerden, y was er van het schip
niets te zien. Bij de steiger aan het
Willemsplein echter waren een
paar sloepen aanwezig, afkomstig
van de „Karei Doorman", welke
de zekerheid verschaften, dat het
schip er toch was. Zij boorden zich
door de dikke mist heen en lever
den de gasten veilig af aan boord
van de „Karei Doorman", waai- zij
ontvangen werden door de luite
nant ter zee der -Ie klasse von
Freytag Drabbe, Daarna zijn de
gasten, o.w. leden van de raad van
state, de beide kamers der Staten-
Generaal, de Defensiecommissie,
de algemene rekenkamer, zomede
enige secretarissen-generaal der
ministeries en ambtenaren van de
hiervoor genoemde hoge colleges
namens minister Schokking, die
eerst later kon arriveren, verwel
komd door de commandant dei-
zeemacht in Nederland, schout bij
nacht J- J. L. Willinge, de com
mandant van de ..Karei Doorman",
kapitein ter zee F. J. Kist, de eer
ste officier, kapitein-luitenant ter
zee A. A. Fresco, het hoofd machi
nekamer hoofdofficier MSD II,,B.
W. Vinke en het hoofd vliegdienst,
officier-vlieger I, H. G. Holtz.
Hoofdofficier MSD II, B, W.
Vinke hield een causerie over de
inrichting van het schip, de ma
chine-installatie en de scheepsbe-
t'eilicïngsdienst en het hoofd vhe»-
dienst officier-vlieger I, H. G.
Holtz sprak vervolgens over het
vliegbedrijf.
Tijdens een rondgeleiding heeft
men een duidelijk beeld gekregen
van de betekenis van dit vlieg-
kamoschip, dat op 28 Mei 1948 van
de Britse marine is overgenomen
en dat een onmisbaar deel van on
ze marine is geworden.
Nadat het vliegkampschip door
onze marine was overgenomen is
er een oefenoeriode gevolgd, waar-
bii zeer goede resultaten zijn be
reikt. Thans gaat de „Karei Door
man" een herstellings- en onder
houdsperiode doorbrengen bij Wil-
too-Fyenoord te Rotterdam.
De Duitse industriëlen en hande
laars mogen van 1 December af
weer zelfstandig contact zoeken
mot het buitenland en zonder be
middeling van de geallieerde in
stanties naar het buitenland ver
kopen-
Deze mededeling deed Mr. H. F.
van Meer, directeur van de Trust-
maatschappij voor da handel van
Nederland met het buitenland in
een vergadering van het departe
ment Den Haag der Maatschappij
voor Handel en Nijverheid.
Hij voegde er aan toe, dat het
Nederlandse bedrijfsleven nog niet
vrij in Dutsland kan kopen, omdat
de overheidscontrole op deze aan
kopen in Duitsland voorlopig nog
gehandhaafd moet blyven. De moei
lijkheid, waarmee ons land heeft te
kampen, is gelegen in het feit, dat
het betrekkelijk weinig naar Duits
land uitvoert, terwijl daar tegen
over zeer grote vraag naar Duitse
producten bestaat.
AAR. JOHN WOOLER maaT bezit desondanks
LU bekend Engels l't ÜWI
bouwer van motorfiet- cylindermotor met utt-
sen en leider van de Gebalanceerde krukas.
Wooler and Sequerra waarmee een maxt-
Ltd. motor en fabriek mumsnelheid van 13 o
heeft de wereld van k.m. per uur kan war-
motorlief hebbers een den ontwikkeld.
grote verrassing bereid Een andere techni-
door uit te komen met sciie bijzonderheid van
een machine die naar Wooler's jongste ont
aard en bouw revolu- werp, is een zodanige
tionnair genoemd kan bouw, dat zowel s-de
worden. Deze nieuwe motor als de cardan-
motor, die thans in transmissie op 't dgh-
uolle productie is en tp.rwiel met behulp
waarvoor x alle delen uan twee sleutels jn
van de wert .d export- slechts zes minuten uit
orders zijn geplaatst, is
gebouwd van een ster
ke, lichte metaallege- dezelfde tijd gemon-
ring, weegt daardoor teerd, Een schroeven-
nog geen honderd kilo, draaier heeft men
daarbij uief nodig!
Öp de foto ziet men
duidelijkhoe listig
John Wooler op het
gewicht bespaarde
door bijvoorbeeld de
uitlaatgassen, via het
frame te leiden en dus
de uitlaatpijpen kon
den vervallen. De ben-
zinetank loopt tot bo
ven het_ voorwiel door
en eindigt in 'n flinke
koplamp. De stuurko-
lom gaat dwars door
de tank heen. Vier te
lescoopveren. zowel
het frame kunnen voor als achter, waar-
worden genomen of in borgen een uiterst soe
pele gang van de wa
gen ook op de slechtste
wegen
De oproep van koningin Ju
liana aan het Nederlandse volk
de prinsesjes met rust te laten,
was voor Pauline Avery Craw
ford van de New York Herald
Tribune aanleiding het onder
staande gedichtje te publiceren,
waarvan wij de Nederlandse
(vrije) vertaling laten volgen.
Have pity on my pmcesses
Queen Juliana cried
Why must you stop and push
and stare
each time they take a breath
of-air-
or shop or walk or ride?
And it not they who are the
Zoo;
they came to see it, just like
you!
If they must be denied
these human rights which you
hold. dear.
then either you or they, I fear,
will have to stay inside.
Have pity on my princesses
Queen Juliana cried.-
Heb meelij met ntim dochtertjes
roept koningin Juliaan.
Is het nodig, dat tedereev
samendromt
wanneer een prinses ie
b uitenkomt,
of als ze uit wandelen gaan?
Wanneer ge ze.in de dierentuin
ziet
bedenk zij zijn de dierentuin
riet,
dus waarom blijven staan
Wanneer gy hun deze rechten
onthoudt
dte menslijke rechten, waar ons
land op bouwt,
dan kunnen vrij nergens meer
gaar„
Heb meclv met mijn
dochtertjes',
roept koningin JnUaan,
De troepen van de Chinese regering hebben bevel gekregen Soetsjou
te ontruimen. Soetsjou was de voornaamste ravitailleringsbasis in
Noord-China in de strijd om de hoofdstad Nanking. Soetsjou ligt on
geveer 250 km, ten Noorden van Nanking.
Uit Nanking wordt verder gemeld, dat Koetsjou, halverwege Soesten
en Pengpoe, in handen der communisten is gevallen. De rode troepen,
die van hier uit Zuidwaarts zijn getrokken, schijnen de rivier de Hoeai,
tegenover Pengpoe, te hebben bereikt.
Soetsjou is thans geheel van
Nanking afgesneden. Volgens bin
nenkomende berichten wenst de
Chinese regering alle beschikbare
troepen ten Noorden, van Pengpoe
te concentreren. Men is van oor
deel, dat, indien de regeringstroe
pen er in slagen uit Soetsjou door
te stoten naar Pengpoe, de commu
nistische bedreiging van Nanking
opgeheven zou zijn. Uit Zuid-
Anhwei worden op een front van
50 km. lengte tussen Szetsjien en
Koetsjeng, ten noorden van Peng
poe, hevige gevechten gemeld.
Volgens berichten uit Sjanghai
overweegt Tsjiang Kai Sjek het
overbrengen van troepen door de
lucht uit de provincie Sjensi ter
versterking van het centrale Chi
nese front. Deze troepen gelden tot
de beste der regeringstroepen te
behoren. Het overbrengen zou ech
ter betekenen, dat Sjensi aan de
door communisten geleide legers
overgelaten woidt.
Het bericht, dat de regerings
troepen volgens de taktiek der
„verschroeide aarde" de eigendom
van dc Britse Kaïlan mijnbouw-
maatsehappij te Tsjingwangtao
hebben vernield heeft de vrees
doen. ontstaan, dat ook de instal
laties van de Kailan te Tongsjan in
Noordoost-China verwoest zullen
worden. Tientsin is bijna geheel af
hankelijk van de maatschappij. Het
water aldaar wordt opgepompt met
behulp van op kolen lopende
stoommachines.
Te Washington is van gezagheb
bende zijde meedgedeeld. dat men
mevrouw Tsjiang Kai Sjek hoffe
lijk zal behandelen, maar dat men
weinig sympathie voelt voor haar
onofficiële missie om hulp.
In de „kleine politieke commissie"
der UNO onlangs ingesteld om
een gedeelte van het werk der po
litieke commissie over te nemen
is gisteren een voorspel besproken,
dat het gebruik van het recht van
veto in de Veiligheidsraad wil be
perken.
De resolutie is ingediend door
Amerika, Engeland, Frankrijk en.
China de Grote Vijf minus Rus
land dus en stelt voor, dat 'een
besluit in de Veiligheidsraad reeds
geldigheid krijgt, wanneer 7 van de
11 leden er voor zijn. (Tot dusver is
de eenstemmigheid van de vijf grote
mogendheden vereist om een besluit
ais wettig te doen gelden).
Bij de debatten, toonde Polen
zich bij monde van dr. Katz—Suchy
een fel tegenstander van dit voor
stel; de Britse afgevaardigde sir
Alexander Cadogan stond er niet on
welwillend tegenover, doch waar
schuwde tegen een overijld optreden,
dat herziening van het Handvest der
Verenigde Naties met zich mee zou
moeten brengen. In dezelfde geest
sprak de Nederlandse verte
genwoordiger, prof. Frangois,
In Nederland bestaat al 25 jaar jaar nog niet lezen. Maar de leer-
Steekpartij in Den Haag
In. de nacht van Zaterdag op Zondag
j.l. kwam m een perceel aan de Trek-
weg m Den Haag de 47-jarige timmer
man E. W, S. In dit perceel vertoefde
zijn vrouw, die hem ongeveer 14 dagen
geleden had verlaten. De bewoner» de
47-jarige A. C. H. zou de trap zijn af
gekomen met een gummsslang en S
daarmede hebben geslagen. Op straat
werd de vechtpartij voortgezet waarbij
S. een mes trok en daarmede II. een
steelt in de linkeriong toebracht. H,
werd in ernstige toestand in het zieken
huis Zuidwal ongenomen. S. werd door
de politie gearresteerd.
een „Vrije School" in Den
Haag - maar de meeste Neder
landers staan nog zeer wantrou
wend tegenover deze instelling. Zij
beschouwen haar maar het liefst
als eerf. zonderlinge „nieuwigheid",
waarvan zij noch het nut, noch
het belang inzien. De „normale"
scholen hebben immers altijd vol
daan? r
13e eerste blik" 'op "de tentoon
stelling. die de Vrije School-pro-
pagandfsten tot verbreiding van
hun ideeën in het Kralingse Volks
huis hebben ingericht, zal de voor
ingenomenheid nog versterken. In
felle kleuren neergepenseelde fi
guren. schijnbaar zonder reden
over 't papier uitgesmeten, prij
ken langs de wanden en doen de
bur re r eerder denken aan een sur
realistische schilderij dan aan het
werk van kinderen, die in het al
gemeen genomen geen bijzondere
aanleg ver tonen voor de s en tid er-
kunst. "Want het is niet de bedoe
ling. de leerlingen van de Vrije
School het schilderen te leren, het
is de methode van het onderwijs,
die de leerboeken moet vervangen.
Serie lezingen.
Om het werkelijke streven van
de Vrije Scholen meer bekendheid
te geven, houdt de inmiddels op
gerichte Stichting ter Bevordering'
van de Vrije Opvoedkunst van Ru-
dolf Steiner in Rotterdam, lezin
gen. eveneens in het Kralingse
Volkshuis. Maandagavond sprak de
heer D. J. v. Bemmelaar, leraar
aan de Vrije School te Den Haag,
en Dinsdagavond zal de heer M.
Lafré van dezelfde school het
woord voeren over „Vreemde ta
len in het Vrije Onderwijs".
De Vrije School verzet zich te
gen het principe van het „inpom
pen" der leerstof in de hersens van
de jeugdige leerlingen, aldus de
heer Bemmelaar. De kinderen mo
gen bij ons allerminst doen wat ze
willen en het onderwijs is zuiver
klassikaal. Maar het leren moet
als het ware spelenderwijs gaan.
Het kind krijgt niet onmiddellijk
een leesplankje voor zijn neus, in
de meeste gevallen kan het na een
WIND Zuid-West. flauwe koelte, kalme zee. dik van mist, aldus luidde
ook hedenmorgen het weerbericht van het rapporteerbureau van
Dirkzwager te Hoek van Holland, nog steeds houdt een dikke mist dc
scheepvaart gevangen, niet alleen op de Waterweg, maar ook over de gehele
Noordzee en de daarop uitmondende zeearmen.
scharrelen, maar ze konden niet
te weten Komen hoo het heette.
Dat werd eerst.'» middags be
kend, oen unicum iu de geschie
denis van dit rapporteerbureau.
Al mocht dan de kapitein van de
Cascade erin geslaagd zijn zijn
schip binnen de pieren te krijgen,
verder dan deze ;s hjj toch niet ge
komen. In Hoek van Holland heeft
hjj het anker laten vallen. Wanneer
de mist optrekt. Is by in ieder ge
val de eerste, die kans krijgt naar
de Rotterdamse haven te sto
men.
De Queen Elizabeth, die 17 November
uit Southampton naar New York had
moeten vertrekken, heeft gisteren ten
gevolge van de dikke mist, die over
geheel Engeland en de rest van West-
Europa hing, haar vertrek voor de zes
de maal moeten uitstellen. De 1600 pas
sagiers ontvangen het nieuws met ge
latenheid.
De mist belette ook twaalf schepen
In de haven van Liverpool het uitvaren.
Voorts waren vele tremen over tijd.
Ook West-Duitsland was gisteren be
dekt door een dikke mist, die uiteraard
?.yn invloed het meest deed gelden op
de luchtbrug-operaties naar Berlijn: op
het Amerikaanse vliegveld Tempelhof
werd op radar geland, maar op de Brit
se en Franse vliegbases Gatow en Tegel
kwamen gisteren in totaal slechts veer
tien vliegtuigen met voedsel cn brand
stof aan.
De Schelde zit dicht, de Theems
is niet bevaarbaar en ook de Elbe'
en- Weser melden, dat schepen voor
anker gaan, omdat het te riskant is
met zo weinig zicht verder te varen.
De boten, van de Maatschappij Zee
land zijn blijven varen. In de loop
van Maandag is de Mecklenburg
te Hoek van Holland aangekomen
en de Koningin Emma naar Har
wich afgevaren. De Engelse Har-
wichboten Vienna en Duke of York
kozen hedenmorgen zee.
Nu ook de luchtvaart is gestremd
vormen deze schepen de enige ver
binding tussen Engeland en het
continent. Toch is in de loop van de
nacht van Zondag op Maandag een
schip de Nieuwe Waterweg binnen
gekomen en wel de Nederlandse
kustvaarder Cascade komende van
Fredcrlkssund en bestemd naar
Rotterdam om te bunkeren.
De mannen van Dirkzwager
In Hoek van Holland bemerk
ten 's nachts om half een, dat
een schip bezig was binnen te
lïngen leren de letters kennen door
bepaalde figuren en tekeningen,
voor ieder anders en zij kunnen de
letters aaneenvoegen tot woorden
vóór zij het zelf beseffen. Zij hou
den het meest van tekenen, de
kleuren moeten hen iets gaan zeg
gen, zij moeten het gebruik ervan
leren doorgronden.In de hogere
klassen, wanneer <3e grammatica
ter sprake komt,- leren 2ij niet: on
middellijk: dat is een zelfstandig
naamwoord en dit is een bijvoeg
lijk naamwoord. Deze woorden
krijgen geheel willekeurige namen
en de leerlingen kunnen ze aan
duiden door allerlei bewegingen en
spelletjes. De werkelijke namen
komen later wel. Een goede ver
gelijking met de leerlingen van
„normale" scholen was m de oor
log mogelijjc, toen de Vrije School
in Den Haag ontruimd moest wor
den en de Vrije Scholieren in één
klas kwamen met de leerlingen
van die „normale" school. Zeker
hadden zij aanvankelijk een ge
brek aan parate kennis, maar won
derbaarlijk was hun aanpassings
vermogen en zelf denken. Op vele
middelbare scholen nemen oud-
leerlingen van de Vrije School on
middellijk de leiding in jeugdclubs
op zich. Het vrije werk kweekt
init iatief. organisatievermogen.
Wie hierover meer wil weten,
kan zich wenden tot de seci-etaris
van bovengenoemde stichting: de
heer J. de Goederen. Nobelstraat
35 c; voorzitter is drs. R. C, van
Mansveit, Waïenburgerweg 47, tel.
40704.
Antara meldt: Namens de frac
tieleiders van het werkcomité van
het K.N.I.P. heeft de voorzitter van
dat comité, Mohammed Assaat, tot
Mohammed Hatta het verzoek ge
richt, om de informele besprekin
gen met de Nederlandse ministers
stop te zetten. Het comité stelde
voorts voor, de lormele besprekin
gen onder auspiciën van de C. v.
G. D. spoedig te hervatten.
Mohammed Assaat heeft dit ver
klaard na zijn terugkeer van een
bezoek aa Kalioerang, waar de
besprekingen worden gehouden.
Gisteren had Mohammed Hatta
voor de fractieleiders een uiteen
zetting gegeven over de besprekin
gen met de Nederlanders. Assaat
weigerde, aan Antara mede te
deicn, waarover Mohammed Hatta
had gesproken.
Joden en Arabieren hebben heden
een overeenkomst getekend, waarbij
het vuren in het gebied van Jeruza
lem wordt gestaakt.
De overeenkomst werd door de
militaire bevelhebbers van beide
partijen getekend in het bijzijn van
de vertegenwoordigers der wapen-
stilstandscommissie der V.N,
Straalvliegtuigen zonder
piloot
De „Gieim L, Martln"-maatschapp!j
beeft bekend gemaakt, dat zij voor de
Amerikaanse marine een straalvliegtuig
zonder piloot heeft gebouwd .Het toestel
heeft verschillende vluchten van meer
dan tten minuten gemaakt. Dll zijn de
langste, die men met een dergelijke
machine tot nog toe heeft kunnen be
reiken, De snelheid is ongeveer 700 mijl
(1120 km} per uur.
STAATSLOTERIJ
In de 505de Staatsloterij (5de
klasse, 6de iy»t) Is op no. 14506
een prys van f 10.000 gevallen.
NIEUW WERELDRECORD
VAN FANNY
De international amateur athle
tic federation heeft de tyd van 11
sec. die- Fanny BlankereKoen tij
dens de Olympische dag op 20 Juni
j.ï. maakte op het nummer 80 m.
horden, als wereldrecord erkend.
Zoals men zich herinnert had
Fanny Blankers tijdens deze race
een. straffe wind in de rug, zodat
men in KNAU-kringen aanvankelijk
zelfs niet van plan was erkenning
van deze tijd als record aan te vra-,
gen. Later is men hierop terug,
komen.
In de British Cocoa Mills, een fa
briek te Huil, die cacaoboter ver
vaardigt, heeft zich gistermorgen
een ontploffing voorgedaan, die
voor zover thans bekend aan vier
arbeiders het leven heeft gekost.
Een dertigtal weid gewond, van
wie acht vrij ernstig, en zeven ar
beiders, onder wie een meisje, wor
den nog vermist.
Het ongeluk gebeurde tegen half
twaalf gistermorgen en is vermoe
delijk te wijten aan een lek in een
gaspijp. Direct na de ontploffingen
drie in totaal, die elkaar binnen
het half uur opvolgden stortte de
voorgevel van. de fabriek in en een
enorme steekvlam schoot omhoog.
De brandweer kon het vuur echter
spoedig blussen.
Een der arbeiders werd op merk
waardige wijze gered. Hij slaagde
er in het dak te bereiken en daar
wist hij de aandacht te trekken van
een kraan-machinist. Die bedacht
zich geen ogenblik, stelde zyn grij
per in op de hoogte van het dak
van de brandende fabriek, zwaaide
zijn kraan om en transporteerde de
arbeider zo van het dak naar de be
gane grond.
De K.N.V.3. heeft besloten, de
eerstvolgende wedstrijd Neder-
land-België in het Olympisch sta
dion te Amsterdam te doen spelen.
Hoewel het bondsbestuur zijn
ernstige bedenkingen tegen de ver
hoogde vermakelijkheidsbelasting
handhaaft, heeft het gemeend door
dit besluit de weg open tt houden
van overleg met de betrokken ge
meentebesturen om te komen tot
een redelijke verhouding tussen de
noodzakelijke inkomsten uit "wed
strijden ten bate van de sport
enerzijds e- de vermakelijkheids
belasting anderzijds.
Amsterdamse moordzaak
aangehouden
Het Amsterdamse Gerechtshof
heeft gisteren een begin gemaakt
met de behandeling van het hoger
beroep van Leo v. d. Helm en de
gebroeders Cees en Jaap Hoogen-
boom- Dit drietal, verdacht van de
moord die ruim twee jaar geleden
in een pension aan de Warmoes
straat tg Amsterdam werd gepleegd
op de 61-jarige pensionhoudster A.
M. Marsman („Moeke"), werd in
April van dit jaar door de Amster
damse arrondissementsrechtbank
veroordeeld ieder kreeg 15 jaar
gevangenisstraf.
Tijdens dc zitting die gisteren
voor het Gerechtshof werd gehou
den. kwamen, zoveel nieuwe ge
zichtspunten in deze zaak te voor
schijn, dat het Hof besloot, de be
handeling van deze zaak aan te
houden tot Maandag 17 Januari.
(Van een eigen verslaggever).
Nu al twee dagen hangt er over een groot deel van Europa een zware
mist. Al twee dagen bewegen auto's, trams, fietsers en schepen zich aar
zelend naar hun doelen of hebben het opgegeven voort te gaan. Langs
verscheidene wegen staan auto's verlaten, omdat hun eigenaars geen
moed meer hadden verder te rijden. Vele binnenschippers hebben him
schuilen aan de wal gemeerd, omdat vooral boven het water de mist in
dichte, ondoordringbare lagen hangt en het zicht ongemeen slecht is.
Huizen, fabrieken en bomen hebben hun scherpe contouren vperloren,
de torens torsen op hun verdoezelde voeten onzichtbare spitsen.
warme hogere luchtlagen kans hun
invloed uit tc oefenen. Het is dus
waarschijnlijk, dat wij na de mist
een tijd zacht weer krijgen. Let
wel." zei drs. Postma met nadruk,
„een positief antwoord op uw
vraag is eigenlijk niet te geven.
Maar wij verondersteUtn, dat we
zachter weer krijgen. En don, of de
mist een voorbode is voor een
strenge winter? Daarover is niets
met enige zekerheid te zeggen. Wij
bij het K.N.M.I. gaan niet af op het
„feit", dat er dit jaar veel beuke-
nootjes zijn. U begrijpt wel, dat dit
„argument" voor een komende
strenge winter onzin is
Wij kreuen berichten, dat het op vele
ulaatsen in het land geijzeld heeft. Hebt
U nne rapporten gekregen over gladda
wegen?"
.Ja. In vele plaatsen van het land
zi)n de viegen behoorlijk glad. De oor
zaak daarvan ligt in het feit. dat giste
ren overdag de temperatuur boven nul
steeg De mist maakte daardoor de we
gen vochtig en deze vochtige wegen zijn
vanmorgen, toen de temperatuur weer
onder het vriespunt zakte, bevroren.
Behalve In Zuid -Limburg, in Friesland
en nog enkele andere streken onder
vindt het wegverkeer veel last van de
gladde wegen Als de temperatuur maar
stil "t tot Óen graad onder nul Is dat al
v-ciidoende om de wegen te ontdooien. De
Erond zelf is nou vrh warm. terxvlil ork
do ror.nestraling het hare doet om het
ijs op de wegen te doen verdwijnen
Conclusie.
Conclusie: wy zullen waarschijn
lijk noc wel even last hebben van
dc mist. Trekt hij echter geheel op
- als er bijvoorbeeld een beetje
wind komt dan volgt waar
schijnlijk een periode van zacht
weer. Of deze koude, dichte mist
een voorbode ls van een strenge
winter, daarover Is niets met enige
zekerheid te zeggen. Ondanks de
beukenootjes.
„Wat is de oorzaak van deze
mist? Duurt hij nog lang? Is hij
een voorbode van een strenge
winter?" Deze en meer vragen heb
ben wij voorgelegd aan drs. K. R,
Postma, adjunct-directeur van
het KNMI in De Bilt.
„Vrijwel geheel Wost-Europa ligt
onder deze zware mistdeken. Iljj
strekt zich uit van Liverpool in En
geland tot aan de Alpen en diep in
Duitsland", zei drs. Postma. „De
mist is het zwaarste in de nanacht
en de vroege morgenuren, als de
temperatuur het laagst is. De oor
zaak? Het constante hogedrukge-
bïed, dat over Europa ligt. Daar
door is de temperatuur gedaald,
terwijl het land en het water nog
vrij hoog in temperatuur zijn.
Daardoor stijgen vrij grote hoe
veelheden waterdamp op, die ech
ter, omdat er vriiwel helemaal
geen vhnd is, blijven hangen. Voor
al boven de rivieren en de kanalen,
en verder in het algemeen in stre
ken, waar veel water is, is de mist
het dichtst".
GEEN MIST IN" Z LIMBURG
.Is de mist over het hele land even
ïwnar»" vroegen wil
„Neon. Het zal U misschien verbazen
horen. Cat er in Zuid-Limburg hele
maal geen mist £s Het vliegveld Beek
bij Maastricht ls helemaal „open" De
«orzaak daarvan is, dat Zuid-Limburg
boRer ligt dan de rest van het land.
Daar heeft dc zon meer kans haar
'tracht 'te tonen Daardoor loopt daar
dc temperatuur op en de mist ver
dwijnt Ook in Fnesland mist het niet,
maar daar is de temperatuur boven
nul."
„Zouden we nou lang In de mist bllj-
:n zitten?"
„Daarover ls niets met zekerheid te
zeggen. Ik kan U wel vertellen, dat de
mist nog niet afgelopen is. Het hoge-
drukgebied verandert niet veel van
plaats, omdat er geen wind is De tem
peratuur in de hogere luchtlagen is vrij
hoog. daar zorgt de zon wol voor. De
koude luchtlaag, oorzaak van dc mist.
is maar vrij dun Dus een klem beetje
wind, on wil kunnen letterlijk weer
wat vooruit zien."
On onze vraag, of cr na deze mlst-
perlode meer van dergelijke nevel toe
standen zouden komen kon drs. Postma
eeen enkel scherp omlijnd antwoord
geven. Mist is een normaal najaarsver-
schijnscl, dat echter niet vaak de dicht
heid aanneemt van nu.
„Wat denkt, U, mijnheer Postma, zou
het mogelijk zijn dat deze mist een
voorbode ls van een vorstperiode, in
het algemeen van een strenge winter?"
Drs. Postma achtte r* t zeer on
waarschijnlijk, „Als het hogedruk-
gebied gaat „wandelen" krijgen de
NOG NACHTVORST
Weersverwachting geldig tot Woens
dagavond.
Op vele plaatien
vooral Ln de ochtend
nevel of mist. In de
loop van de dag
hier cn daar opkla
ringen. Vannacht
lichte met hier cn
daar matige vorst.
Morgen oveïdag on
geveer dezelfde tem
peratuur als van
daag. Zwakke wind
overwegend tussen Zuid-Oost cn Zuid-
West,
1 December: Zon op 8 25. onder 16.32;
Maan op 9.37. onder 16 33
1 Dec Hoog water te Rotterdam:
Ie tij 4.38 uur; 2e tij 16.58 uur.
Hedenmorgen 8.40 uur te Rotterdam;
Luchtdruk 773 8; wind Z.O. 1; temp.
28: Max. 2.3 gisteravond 9.40 uur;
min. —2 6 hedenmorgen 8.40 u.weers
gesteldheid: dichte mist.