HET ROTTERDAMSCH PAROOL
Documenten over drama in bunker
te Vught gevonden
Financieelhogerewaardering
voor liet leraarswerk
Brief van Hatta geen basis
voor onderhandelingen
Amerika zal Indonesië niet
ter sprake brengen
Nieuwe actie tot bestrijding
van ratten en muizen -
RAÜTER TRILDE VAN WOEDE
Nasleep schiep tegenstellingen in
hoogste Duitse regionen
Minister Rutten kondigt aan:
Kamer begint debat over
Sc, iale Zaken
fs
Van der Giessen draagt nieuw schip
aan de KPM over
Nederlandse regering
licht standpunt toe
Indonesië niet op
de agenda
Weerbericht
Wijziging van houding in enkele uren
SOW JETPROTEST BIJ
Frans commandant
Plannen voor tijdvak
van 1948 tot 1953
STRIJD OM CENTRUM
VAN PEIPING
.Vrijdag 17 December 1948
led. en Adni. Lange Haven 141, Schiedam
TeL A9300 Abonn.prljsi per week 0-32
per kwartaal 4,10, losse nummers 0.09
Opgericht door de Stichting ,,Het Parool*4
DE SCHIEDAMMER
Achtste jaargang, No. 295
Uitgave N.V. De Nieuwe Pers Postgiro
398644 Bankiert Amsterdamsche Bank
te Rotterdam Directeur* B. de Vries
Hoofdredacteur: Th. Hamaker
HET is wellicht nog niet algemeen bekend, dat strikt
gesproken het mishandelen of doden van gevangenen in
'concentratiekampen in Duitsland .wettelijk verboden was,
een verbod, dat reeds in 1933 was afgekondigd. Speciale SS-
und polizeigerichten hadden tot taak uitwassen te berechten.
Een beeld van deze wetgeving kan men in het over Grüne-
wald gevelde vonnis lezen, waarin o.m. wordt, gezegd, „dat
gevangenen bij overtredingen aan zeer bepaalde straffen zijn
onderworpen, die zo nodig het lichamelijk welzijn belangrijk
kunnen schaden. Dergelijke straffen zijn echter gewettigd,
zolang aan de gezondheid geen dusdanige schade wordt toe
gebracht, dat zij het wettelijk geoorloofde overschrijden."
SWALD
FOHL, chef van het Pobl was diep verontwaardigd: „Tien
doden! Wie maakte rich daar druk
over Aan het Oostelijk iront sneuvel
den leder uur meer Duitsers. Een pro
ces was onzin!"
Maar Rauter hield vol. Zijn conflict
met de chef van het SS-Wïrisehafts-
verwaltungs-Hauptamt was een presti-
ge-cauflïct geworden. Seyss ïnquart
stond achter hem. De zaak mocht niet
In de doofpot.
Met deutsebe Grundllchkeit werd het
vonnis op papier eezet. Het is vele
bladzijden lang Men treft er onder
meer een beschrijving in aan van de
opsluiting der ongelukkiger), waarvan
we hier enkele passages laten volgen:
„Om zeven uur des avonds werden in
aanwezigheid van Grünewald, Wicklein,
SS-Un terstar rnführer Strlppel, 5.S.-
Hauptscbarführer Meyerhoff, S.S.-
Sturmscharführer Weizei, alsmede de
Aufsëh er Innen Susy Arts en Kat ja
Schot twee cellen geopend. Het meren
deel der vrouwen, ongeveer 69 a 70.
werd bevolen in de eerste cel te gaan.
Deze werd pas gesloten toen de vrou
wen, dicht opeengepakt, tot aan de
celdeur stonden. Vóór de cellen werden
gesloten, verbood Grünewald nadruk
kelijk: het kleine raam te openen, c-n
O SS-Wirtschafts-VerwaltungS'
Hauptamt, was het met deze wet
geving niet eens. Deze Pohl nu was
door Himmier gemachtigd in Vught
een kampcommandant aan te stel
len.- De eerste was Karl Walter
Chmielewski, die zoveel stal, dat
het uitlekte, zodat hij in October
1943 naar Dachau werd overge
plaatst. Volgens het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie had
Pohl weliswaar geen principiële
bezwaren tegen het regime van
Chmielewski, „maar als er dan
toch mishandeld en gestolen moest
worden,- dan maar niet in Neder
land, waar zo zag Pohl het
een Seyss-ïnquart en een Rauter
klaarblijkelijk zich te veel. op de
vingers gekeken voelden vanuit
Engeland." Als opvolger van
Chmielewski koos Pohl de ruim
40-jarige Adam Grünewald.
Pohl introduceerde deze man -als
nieuwe kampcommandant bij Rauter.
In tegenwoordigheid van de Inspections
richter-West der Waffen SS, H&rtel,
wees Hauter Grünewald en zijn adju
dant Wicklein (die later eveneens werd
veroordeeld) op de hoogst verantwoor
delijke post. die zij gingen aanvaarden.
Het. uitlekken van uitwassen kan im
mers de Duitse belangen in Nederland
slechts schaden.
- HAUTER WOEDEND
HSrtel heeft na de oorlog verklaard,
dat hij opnieuw in de kamer van" Rau
ter was, toén hem, ondanks pogingen
van de angstig', geworden kampcom
mandant Grünewald en diens adjudant
om het gebeurde voor Rauter geheim
te houden, de eerste berichten over het
drama werden voorgelegd.
„Ik heb Rauter nog nooit zo op
gewonden gezien als op dat ogen
blik," zo zetde Harte!. „Hij was
verontwaardigd over 'de onmense
lijkheid van Grünewald en noemde
hem een dier.:, dat men moest op
sluiten om. de mensen, te bescher-
men. De opwinding van Rauter was
niet geveinsd. Hij trilde letterlijk -•
over het gehele lichaani."
Grünewald werd daarop achter slot
en grendel geplaatst Hij had echter
een noodkret naar zijn beschermer
Pohl weten te zenden, die prompt pro
beerde het prnces tegen te houden.
De vergadering van Donderdag
middag heeft de Tweede Kamer
gebruikt voor de verdere behande
ling van de begroting van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen.
De minister van Onderwijs,
Kunsten en, Wetenschappen prof.
R u t t e n bleek bezorgd over
het lerarentekort en zeide te ver
wachten, dat een financieel hogere
waardering voor het leraarswerk
binnen niet al te lange tijd zal tot
standkomen.
In antwoord op bij. de.replieken
nog gemaakte opmerkingen deelde
de minister mede, dat het niet zijn
bedoeling is voor de salariëring als
basis te nemen een volledige be
trekking van 29 lesuren, 26 uur is-
het basisaantal. Leraren bij het
M.O. ontvangen ook de 5% verho
ging, de z.g. ontknikking der rege
ling; de 2% vacantietoeslag ont
vangen zij niet, omdat deze bedoeld
is voor salarissen beneden de
3000.—.
In de avondvergadering, welke tot
ruim half twee duurde is een begin
gemaakt met de behandeling van
de begroting van sociale zaken.
Bij de algemene beschouwingen
heeft de. heer Stapelkamp
(A.R.) er bezwaar tegen gemaakt,
dat hij de verlaging der levensmid
delensubsidies en het verstrekken
van een loonbijslag uit de couran
ten moest vernemen. Over .de
maatregelen zelf was spr. ook niet
tevreden. De loongrens wilde hij
verhoogd zien van j 3700 tot 4000.
De „koude prijsstijging" brengt z.i.
onrust 'in-de gezinnen. Zijn fractie
zal zeker medewerken aan kinder
bijslag" voor zelfstandigen.
De heer Van den Born (Arb.)
gaf o.m. te kennen, dat veel onrust
zou zijn voorkomen, als tegelijk
met de wijziging van de prijspoli
tiek mededeling was gedaan van de
looncorrectie. Voor de toekomst
moeten dergelijke regelingen ge
lijktijdig worden bekend gemaakt.
De heer De Kort (KVP) be
toogde o.m. dat voorlichtSg in
zake beroepskeuze primair een on
derdeel der opvoeding is en niet los
te maken van levensbeschouwing.
De heer Bi e we nga' A.R.)
wilde relatieve gelijkstelling van
Ionen in de verschillende bedrijfs
takken. Voor de voorbereiding van
een landbouwarbeidswet achtte hij
overleg met het bedrijfsleven ge
wenst. -
De heer ZegerxngHad ders
(WD) 'zeide het nodig te vinden,
dat begonnen wordt met het om
scholen van jeugdige veenarbei
ders. omdat de veenarbeid over en
kele jaren ten einde loopt.
Naar het oordeel van de heer
Weiter' moet de emigratie ont
daan worden van de zware rem
men, die er thnris aangelegd zijn.
Mevr. F o r t a n i er-D e Wi t (V
VD) was van. mening, dat gestreefd
moet worden naar maatschappe
lijke verhoudingen, welke sociaal
gerechtvaardigd en economisch
verantwoord zijn.
De heer Van Vliet (KVP)
meende, dat alles gedaan zal moe
ten worden om een massale werk
loosheid te voorkomen.
De heer Haken (CPN) gaf te
kennen, dat er onder de huidige
omstandigheden geen perspectief
voor de arbeidende bevolking is.
De thans gevolgde politiek is een
voorwaarde voor de Marshallhulp
geweest, zeide hij en tegen deze
politiek waarschuwde hij.
De heer H o o ij (KVP) bepleitte
kinderbijslag voor kleine zelfstan
digen. Bijzonderlijk vroeg hij de
aandacht voor de belangen van het
grote gezin.
De heer Kikkert (C.H.) had
er bezwaar tegen, dat de minister
op partij vergaderingen mededelin
gen heeft gedaan, welke in het par
lement thuis behoorden.
OP 17 Januari 1943 werden
door de Duitsers in een
celwaarin volgens kan eigen
opgave slechts plaats was voor
twee tot drie gevangenen, 74
vrouwen samengeperst. Na ver
loop van twaalf uur bleken
twaalf har er aan de kwelling te
zijn bezweken. Reeds een maand
na het drama nam hel Neder
landse volk er kennis van door
de illegale pers. Ook hel proces,
dat voor enige tijd in Amster
dam iverd gevoerd tegen de
„Aufseherin" Susy Arts wierp
licht op dit drama.
Thans heeft het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie de
hand kunnen leggen op Duitse
documenten over het gebeurde,
waaruit blijkt, dat hel drama
aanleiding teas tot een compe
tentie-conflict, waarbij Rauter
het onderspit heeft moeten del
ven.
dreigde de vrouwen met de brandslang
te laten bespuiten als zeniet rustig
zouden zijn. Bij het vullen der cellen,
was Wicklein bijzonder actief
Het Duitse vonnis gaat op de ver
schrikkingen van de nacht in cel 115,
waarover overlevenden zich later uit
voerig hebben, uitgelaten, met geen
woord in. maar vervolgt het overzicht
met wat er twaalf uur later bij het
krieken van de volgende dag geschied
is:
„Om zeven uur de volgende morgen,
werden de beide cellen volgens bevel
weer geopend. In de dichtsthezette cel
lagen veel vrouwen up «Jé grond. Tiert
van haar waren dood, twintig anderea
waren in diepe bewusteloosheid, voor
een deel eveneens de dood nabij. Bij
de doden betreft het vrouwen in de
leeftijd van 40 tot 58 jaar, die het
meest te lijden, hebben gehad. Een deel
der vrouwen had verwondingen opge
lopen, die zijn toe te schrijven aan
het feit, dat ze, nadat ze door het- ge
brek aan ruimte in elkaar waren' ge
zakt. onder do voeten der andere,- nog
staande, vrouwen geraakten en door
haar schoeisel werden gewond.
Men leest er verder In hoe het de
destijds als telefoniste aangestelde Ne
derlandse Eva Gryseels is geweest, die
een telefoongesprek afluisterde en in
lichtingen over de ramp inwon om ten
slotte zo openlijk haar verontwaardi
ging te uiten, dat ze door Wicklein ont
slagen werd met de vermaning, dat ze
twee jaar „achter het prikkeldraad"
zou worden gezet als ze buiten het
kamp iets' over het voorgevallene zou
loslaten.
Niettemin Het Eva Grijseels de-
zelfde'dag'"op M'êf bureau van Ttau-
ter in Den Haag proces-verbaal op
maken. Tenslotte kan men er in
vinden, dat Wicklein zich ód 16
Januari 1044, onmiddellijk na de
vreselijke nacht, tot de hoofdkamp
arts. dr. Wolter. heeft gewend en
hem had gesuggereerd „of het in
het belang van het vermijden van
een schandaal mogelijk zou zijn,
e enige van de doden achteraf aan
een andere doodsoorzaak te laten
sterven."
De teamcommandant, S.S.-Sturmbano-
führer Grünewald. werd aan het einde
van het. proces door atfn. Duttse rech
ters schuldig bevonden aan' dood door
schuld van tien vrouwen. Voorbedachte
rade was niet aanwijsbaar, er was
slechts sprake van nalatigheid. Op deze
gronden werd hfi veroordeeld tot 3 frf,
jaar gevangenisstraf, met aftrek van
een maand voorarrest.
Zijn adjudant. Wicklein, droeg vol
gens de rechtbank moreel een zeker
deel van ds schuld en werd dienten
gevolge tor 8 maanden veroordeeld
.Misschien zullen vele Nederlanders
deze gang van zaken voor de Duitsers
merkwaardig vinden, maar daaraan zij
dlrcet toegevoegd, dat de vrije wereld
zich toch niet zo ih het Nazi-regiem
heeft vergist, als uit het bovenstaande
wel mocht blijken, want de straffen
zijn niet ten uitvoer gelegd.
Toen Grünewald op 20 Maart 1944
in. Velp dit vonnis moest aanhoren
was hii in feite al vrij man. Pohl
had het proces niet kunnen verhin
deren. maar dat een van zün kamp-
oom mandanten wegens zulk een
..belachelijk incident" meer dan drie
Jaar zou worden opgesloten, dat
was te dwaas. H11 bewerkte Himm
ier, die blijkbaar niet ongevoelig
was voor zijn argumenten. Den
Haag werd opgebeld.
Toen Rauter Grünewald arresteren
liet, had hij over zijn hele lichaam
getrild van verontwaardiging: medio
Maart echter, zo heeft het Rijksinsti
tuut voor Oorlogsdocumentatie uit de
archiefstukken kunnen concluderen,
was deze verontwaardiging wel zover
-ezakt. dat hij er mee accoord élnp.
dat Grünewald geen gevangenisstraf
behoefde te ondergaan, Rauter haalde
bakzeil en verloor de tweede ronde
in de striid tegen Pohl. Zo kreeg de
kampcommandant zelfs acht dagen ver
lof om zijn familie in Duitsland op te
zoeken om daarna in zijn oude divisie,
de SS-Panzer-Division „Totenkopf" te
worden opgenomen.
Wicklein, die officieel tot zes maan
den was veroordeeld, bevond zich nog
geen kwartaal later in het beruchte
concentratiekamp Flossenburg als
adjudant ven de Lagerführer. juist zo
als in Vught.
De familie Van Zutphen tn de Generaal van der Heydenstraat no. 10
is gelukkig, want'z{j telt vier generaties. Zij woont daar hoog, maar
„het was een lieve lust'\ zei onze fotograaf, „om onder het hellende
dakdeze op name te maken; het was er énig!3*
Bij het uitbreken van de oorlog
was voor rekening van de Konink
lijke Faketvaart Maatschappij een
drietal zusterschepen op verschil
lende Nederlandse werven in aan
bouw. De Duitse bezetting „ont
fermde" zich over deze schepen en
gaf aaii twee dezer, de „Baud" en
de „Van Riemsdijk", de bestem
ming om als zinkschip te dienen
ter versperring van de Nieuwe "Wa
terweg en het Noordzeekanaal, Het
derde schip, de „Reyniersz", werd
door de Duitsers weggevoerd en na
de oorlog, te Aarhus teruggevon-'
den; helaas liep het kort daarop in
de baai van Kiel op een mijn en
zonk.
Slechts het motorschip „Van
Riemsdijk" is de oorlogsbeproevin
gen te boven gekomen; het schip
kon na de bevrijding gelicht en.
door de Ned. Dok- en Scheepsbouw
Maatschappij te Amsterdam afge
bouwd worden; Het is enkele
maanden geleden naar Batavia
vertrokken. De „Baud" kon niet
geborgen worden eh is aan de
springstoffen van de Engelse op-
ruimdienst ten offer gevallen.
In de tweede helft van 1946 gaf
de KPM aan C. van der Giessen
Zonen's Scheepswerven te Krimpen
a.d. IJssel en Wilton-Fyenoord te
Schiedam elk opdracht tot het
bouwen vSn een tweetal schepen
van het voornoemde type. Het'eer
ste van deze vier schepen, de „Rey-
niersz", werd Donderdag door de
werf van Van der Giessen aan de
rederij overgedragen en zal Dins-
dag" de reis naar Indonesië aan
vaarden.
Het schip, dat 112 m. lang is,
en een draagvermogen van ruim
4000 ton heeft, biedt accommodatie
aan 85 hutpassagiers, terwijl 1150
dekpassagiers kunnen worden ver
voerd. De hoofdmotor van het
Werkspoor-type geeft bij een ver
mogen var» 3000 apk het .schip een
snelheid van 13% knoop. De drie
overige schepen, de „Camphuys",
de „Van Riebeeek" en de „Baud",
welke reeds alle te'water zijn ge
laten, zullen de „Reyniersz" binnen
enkele, maanden volgen. Met inbe
grip van het m.s. „Van Riemsdijk",
zal de K.F.M.-vloot door. deze vijf
schepen in totaal met ruim 22.000
bruto reg.ton worden uitgebreid,
Van officiële zijde deelt men
ons mede ter zake de problemen
met de republiek:
„Naar aanleiding van mede
delingen uit Republikeinse bron
als zou derepublikeinse rege
ring 2ich bereid hebben ver
klaard de onderhandelingen met
de Nederlandse regering te her
vatten op basis ener erkenning
van de Nederlandse souvereini-
teifc gedurende de interim-perio
de, vernemen wij van bevoegde
zijde:
Vooreerst is van een verklaring
der republikeinse regering niets
bekend. Aan de Nederlandse dele
gatie te Batavia is door het lid van
de Commissie van Goede Diensten,
Merle Cochran, een brief overhan
digd, die de heer 'Hatta, minister
president van de republiek, tot de
heer Cochran richtte. In deze brief
ontvouwde de heer Hatta enige ge
dachten over de mogelijkheden óm
tot een oplossing van het hangende
geschil te geraken.
Zulks geucbiadt echter -onder..
niet minder dan drie reserves;
de heer Hatta stipuleert uit
drukkelijk dat hfj z'n beschou
wingen geeft: le in zeer ruwe
vorm, 2e. Informeel en 3e zo
als hij ze ziet.
Deze drievoudige reserve stem
pelt het gehele schrijven tot een
persoonlijke daad van de heer Hat
ta, waaraan de republikeinse rege
ring zich, conform haar'-in 't jong
ste verleden nog meermalen aange
nomen houding, in genen dele ge
bonden behoeft te achten en waar
van zelfs de heer Hatta, krachtens
de eerste reserve, altijd terug kan
komen.
Als basis voor een hervatting der
besprekingen komt een dergelijk
schrijven dan ook niet zander meer
in aanmerking.
In do tweede plaats, wordt ontkend,
dat van de zijde der republiek ophelde
ring (naar de woorden van de heer
Soemitro op een persconferentie te
Washington) zou zijn gegeven „omtrent
zekere factoren, die bij enige Neder
landse autoriteiten misschien misver
stand hebben veroorzaakt."
Bij de onderhandelingen, die kort ge
leden op zeer hoog niveau werden ge
voerd, zijn van Nederlandse zijde enige
concrete, voor geen tweeërlei uitleg
vatbare essentiële voorwaarden gesteld.
Hedenmorgen om 10.45 uur
werd de vergadering van de
Veiligheidsraad door de Belgi
sche gedelegeerde vAn Langen-
hoven geopend- Bij het begin
van dc bijeenkomst werd de
agenda goedgekeurd, met als
enig punt van discussie dc toe
lating van Israël tot lid van de
Verenigde Naties. Geen der
vertegenwoordigers heeft ge
vraagd om de Indonesische
kwestie als punt van onmiddel
lijke bespreking op de agenda te
plaatsen.
VOLGENDE WEEK REGERINGS
VERKLARING INZAKE
INDONESIË
Naar üe voorzitter-van de Twee
ds Kamer hedenmiddag in verband
met vragen van de hécr J. Schou
ten (AR) mededeelde, is de rege
ring voornemens de volgende week
voor deze Kamer te verschijnen,
teneinde haar een Inzicht te geven
in het Indonesische vraagstuk. De
bedoeling is de gedachtenwSsscling
daarover nog vóór het Kerstreces
te doen geschieden.
WEINIG. WIND
Weersverwachting geldig tot Zater
dagavond.
Overwegend droog
weer met in het algz-
meen weinig bewol
king en weinig wind,
Vannacht ln het bin
s' j nenland op vele plaat-
T sen lichte vorst .en
V g A hier en daar vorming
van nevel of mist.
Morgen overdag tets
kouder dan vandaag.
18 December: Zon op 8.44, onder 16.29
Maan op 18.23, onder 11,32..
18 Dec.':-Hoog water te Rotterdam;
Ie tij 5.43 U.; Ze tij 18.05 u, (springtij).
Had de heer Hatta. in plaats van zich
lot het ontvouwen van een aantal per
soonlijke gedachten te bepalen, in con-
creto de bereidwilligheid van de repu
blikeinse regering uitgesproken om de
republiek als deelgebied naast de an
dere deelgebieden in het federale be
stel in te paseen. in de vorm zoals deze
in breed overleg met de federale deel-
staten van Indonesië ls ontwikkeld;
had hij blijIc gegeven van een ernstig
besluit der republikeinse regering om
de noodzakelijke maatregelen te trof
fen tot het beëindigen dor bestands-
schendingen en het doen terugvoeren
dor infillranten, dan ware een basis tot
voortzetting der besprekingen wellicht,
nog te vinden geweest.
Van een dergelijke onvoorwaar
delijke en bindende instemming
echter ontbreekt in het schrijven
van de heer Hatta ieder Bpoor. De
heer Hatta bepaalt .zich tot alge
mene zinswendingen, gelijkend op
reeds meermalen van dezelfde zijde
gegeven en getekende verklaringen,
waaruit de republikeinse autoritei
ten cchtcr nimmer de .concrete
consequenties hebben getrokken.
Slechts een onverwijlde bindende ver
klaring van de republikeinse regering,
dat zij met de gestelde voorwaarden
instemt, zou tot een heropening der
onderhandelingen kunnen leiden.
In deze geest werd van Nederlandse
zijde een antwoord aan de heer
Cochran gezonden.
Amerika zal de Indonesische
kwestie niet voor de Veilig
heidsraad brengen. Ook de
Australische delegatie te Parijs
heeft besloten zich van actie te
onthouden.
De Amerikaanse delegatie
heeft zich gisteren enige uren
lang met de Indonesische kwes
tie beziggehouden. Aanvanke
lijk is zij zelfs van plan geweest,
het verzoek van de republiek,
om de kwestie aan de raad voor
te leggen - de Veiligheidsraad
komt vandaag bijeen om Israëls
aanvraag tot lidmaatschap te
behandelen -> in te willigen. Na
twee uur kwam zij van dat plan
terug.
De besprekingen in de boezem
van de Amerikaanse delegatie gin
gen voornamelijk tussen de leider
dr. Jessup en de heer Scott, die tot
de stal van Merle Cochran (het
Amerikaanse lid van de C.V.G.D.)
behoort. Scott was per vliegtuig uit
Indonesië aangekomen met de laat
ste rapporten van Cochran. Ook
James Hyde, een Amerikaanse Indo-
nesïë-expert, woonde de besprekin
gen bij.
Dr. Evatte de Australische minis
ter van buitenlandse zaken, heeft
gisteren te Londen een gesprek ge
had met Attlee, Bevin en Noel Ba
ker, de minister 'voor het Gemene
best. Indonesië is een van de onder
werpen van deze besprekingen ge
weest.
Wacht instruct les
Een woordvoerder van de Com
missie van Goede Diensten heeft te
Batavia gezegd, dat de commissie
nog steeds zeer verlangend is, het
Indonesische geschil op te lossen. De
commissie wacht op instructies van
de Veiligheidsraad.
Dr. Hatta. de republikeinse pre
mier, heeft gisteren vergaderd met
de leiders van de politieke partijen,
die voor de Kerstdagen een volks
congres hebben georganiseerd.
•President Soekarao heeft in een
dagorder de republikeinse troepen
aangemaand, hun plicht te doen in
het bewustzijn van de volledige ver
antwoordelijkheid jegens het vader
land.. Hij wekte de troepen op, zich
Hoewel in Nederland kan wor
den gesproken van een „normale"
rattenstand, richt het ongedierte in
broederlijke samenwerking met de
muizen, grote schade aan. Millioe-
nen ratten vreten ons voedsel, kna
gen aan de voor de mensen be
stemde voorraden, benadelen de
productie van onze land- en tuin
bouw, terwijl de dieren teyens nog
een gevaar voor de volksgezond
heid vormen.
De bestrijdingsperiode is voor de
bruine rat weer aangebroken. "Was
het vorige jaar drie vijfde van ons
land in de. campagne betrokken,
voor het nieuwe seizoen, de win
ter van 1943—1949, zal de actie
zich over het gehele land uitstrek
ken en 2ullen nieuwe gebieden
als Overijsel, Drente, Friesland,
Noord- en Oost-Gelderland het
aaneengesloten net van streekac
ties compleet maken. Organisatie
en uitvoering van de campagne
zullen de opzet van die van het vo
rige jaar volgen, waarbij de plan-
tenziektenkundige dienst als lei
dinggevend en coördinerend or
gaan optreedt en de gemeenten de
organisatie scheppen en de verdel
gingsacties uitvoeren met behulp
van organisaties en vrijwilligers.
De actie begint in Noord-Hol
land, ten Noorden van het Noord-
Advertentic lM
zeekanaal, het gebied, waar in de
vorige campagne'door doeltreffen
de organisatie en goede medewer
king der bevolking uitstekende re
sultaten zi,jn geboekt. Van'15 t.m.
18 December zal dit deel van
Noord-Holland, staan in het teken
van de georganiseerde strijd tegen
rat en muis.
Dït jaar géén kerstservelien
van bedrukt pakpapier maar
de, mooiste servetten op
hagelwit crèpepapier bedrukt
met speciale kerstmotieven.
Pakjes kerstservetten bedrukt
met diverse mo
tieven, inhoud
20 sluks
iMAIHENESSERlAAN (OIHCZICMT)
Generaal Kotikof, de Russische
bevelhebber in Berlijn, heeft bij
zijn Franse collega, generaal Gane-
val, geprotesteerd tegen het opbla
zen door Franse troepen van de
zendmasten van radio-Berlijn.
Kotikof, die een onderhoud van
een kwartier met Ganeval had,
deelde mee, dat hij de gegeven
réden voor het opblazen niet als
bevredigend kon aanvaarden. Ga
neval heeft geantwoord, dat hij
„nota nam" van het protest, maar
dat zyn enige overweging tot dit
besluit de veiligheid der Britse en
Amerikaanse vliegtuigen was ge
weest.
Een Duits bericht, dat Moskou
orders zou hebben gegeven tot
strenge tegenmaatregelen, is niet
bevestigd.
Het nieuwsbureau ADN (Sowjet-
zöne) karakteriseerde het opblazen
van de zendmasten als „een daad
van vandalisme, door reactionnaire
much ten beraamd."
Na een onderbreking van 12 uur
heeft radio-Berlijn gisteravond om
10 uur zijn uitzendingen op de kor
te golf herval, Directeur Heinz
Schmidt vrceg de luisteraars om
verontschuldiging voor het uitval
len en zei dat het vernietigen van
de zendantennes „was uitgevoerd
door Fransen, op bevel van Was
hington".
te houden aan de bestandsovereen
komst, doch was overtuigd dat da
svmpathie van de beschaafde wereld
aan de kant van de republiek zou
zijn, indien de tegenstanders het be
stand weer gingen schenden door
woord en. daad.
Soekarno zei voorts, dat hij dezer
dagen op uitnodiging van Pandit
Nehroe tien dagen een bezoek aan
India zal brengen.
ANP verneemt in Den Haag, dat
de afkondiging van het besluit „Be-
windvoering Indonesië in Over
gangstijd (B.I.O.) binnenkort te ver
wachten is. Dat dit nog niet eerder
is gebeurd, brengt men in verband
met de laatste zinsneden van het of
ficiële Nederlandse communiqué van
gistermiddag. Hierin, staat dat alleen
een „onverwijlde bindende verkla
ring van de republiek tot herope
ning van de onderhandelingen kan
leiden." Men meent in Den Haag,
dat Nederland hiermee de republiek
nog een laatste kans wil geven.
De staat van beleg in de repu
bliek, tijdens de opstand van Ma-
dioen afgekondigd, zal in verband
met de huidige toestand van kracht
blijven.
Benelux-memorandum- i
Ook landbouiv vertegen
woordigd in Commissie
YpcnburgScliïeveen
Op vragen van het Kamerlid
Kikkest (CH) betreffende benoe
ming van een vertegenwoordiger
van het Ministerie van Landboiiw.
Visserij en Voedselvoorziening in
de commissie tct onderzoek van dc
plannen van een luchthaven in de
polder Schievcen heeft de heer
Spitzen, minister van Verkeer en
Waterstaat geaniwoor.1, dat het
hem bekend is, dat bij de aanleg
van luchthavens, dus ook bij dc
eventuele totstandkoming van een
luchthaven in de polder Schieveen,
landbouwgrond aan de tegenwoor
dige bestemming wordt bnttrok-
ken.
Opgemerkt zij evenwel, dat een
groot gedeelte van de voor de lucht
vaartterreinen benodigde gronden
als grasland kunnen worden benut,
zodat de voor de luchtvaartterrei
nen te onteigenen oppervlakten
niet mogen worden beschouwd, als
in haar geheel aan de cultuur te
zijn onttrokken.
Aan de minister van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening is
verzocht mede een vertegenwoor
diger te willen doen aanwijzen in
de commissie van advies inzgke het
vraagstuk Schieveen—Ypcnburg. 1
Gelijk bekend zal de economische
unie tussen België, Nederland en
Luxemburg op I Januari 1950 in
werking treden. Deze unie zal op
de internationale markt als een
eenheid optreden. De drie regerin
gen hebben nu een memorandum ge
publiceerd als een vervolg op
haar vroeger gepubliceerde pro
gramma ta.v. de gezamenlijke eco
nomische politiek waarin plannen
voor de jaren 1948—1953 staan voor
de belangrijkste Industriële sectoren,
de landbouw, de werkgelegenheids-
politiek en andere gewichtige pun
ten van het economische beleid,
Primair stellen de drie regeringen,
dat bet slagen van deze plannen af
hankelijk btytt van de Marshall-
politiek. De Amerikaanse hulp blijft
noodzakelijk om dc Beneluxlanden
in staat le stellen hun bultenalndse
handel op peil te houden en de be
langrijkste Investeringen mogelijk te
maken. Deze Amerikaanse hulp
moet oordeelkundig worden ge
bruikt en daardoor zullen gedwon-,
gen besparingen mei hun nasleep
van verlaging van de levensstan
daard misschien achterwege kunnen
blijven.
Dat daardoor het overheidsingrij
pen in het bedrijfsleven zal toene
men-is eerr'vrees, die bij 'velen iseït.
Daarom delen de regeringen jnee er
de voorkeur aan te geven de invloed
van de overheid te .beperken tot
maatregelen van algemene aard. Het
particulier initiatief cn het particu
lier kapitaal zullen de belangrijkste
rol spelen bij de verwezenlijking van
het grootste deel der plannen. Toch
zullen de investeringsmogelijkheden
bezien moeten worden in het licht
van een conjunctuur-nivellerende
politiek. d.w.z. gericht zijn op het
voorkomen van crisis of het even
tueel verzachten van de gevolgen
daarvan.
Dan gaat het memorandum over tot
bespreking van de plannen,1 die zij heb
ben t.a.v. de verschillende sectoren van
het bedrijfsleven. Voor de landbouw is
herstel van de veestapel een eerste be
hoefte. Verder nationalfsattc, ruilver
kaveling, stimuleren van de productie
van groenvoer, het drogen van dit voer
en eèn aanzienlijke ..verhoging van de
productie van aardappelen en suiker,
t.a.v. waarvan de Benelux voor eèn
groot deel onafhankelijk wordt van het
buitenland.
De productie van steenkolen zal
sterk opgevoerd moeten worden.
Nederland zal twintig pet. meer
moeten produceren dan het thans
doet. Ook de capaciteit van do
eleclrlsche centrales moet omhoog.
Men zal alle grote centrales tot één
net koppelen. Dit vereist ook een
modernisering van deze centrales.
De drie regeringen verwachten, dat
de productie van aardolie tegen 1952
'53 gestegen 2al zijn tot vijf mtlllom
ton, waardoor het verbruik vrijgegeven,
kan worden.
Ten aanzien van de productie van
ijzer en staal verwacht men in 19S2 een
productie van 8.675.000 ton staal tn sta
ven (nu 7.500.000 ton), 7.178.00 ton af
gewerkt staai (nu 6.270.000 toni en
1.185.000 ton dun plaatijzer en 225.000
Ion blik. Voor deze laatste producten
worden de Benelux dan onafhankelijk
van het buitenland. De invoerwaarde
van al deze producten zal waarschijn
lijk dalen van 26 milüoen dollar tot 3
millioen dollar.
De vooruitzichten t.a.v. textiel lijken
niet zo gunstig, gezien vooral tegen de
achtergrond van de uitbreiding der
wereldbevolking en de heersende
schaarste. Men verwacht voor wol een
kleine toename, doch voor katoen een.
ongewijzigd verbruik. Betere perspec
tieven biedt dc chemlscho industrie.
Voor de volkshuisvesting voorzien da
plannen In de bouw van 436.006 nieuwe
woningen In vijf en een half Jaar. Ook
het houwen van fabrieken en overheids
gebouwen, bet herstel van land- en,
waterwegen staan op het program.
De grote bevolkingsdichtheid en de
nnelle industrialisatie maken een tot In
details uitgewerkte transport-organi
satie noodzakelijk. Verder: snel herstel
vnn de handelsvloot, modernisering dor
spoor- en Iram wegen en het opvoeren
van de capaciteit van het wegverkeer.
Op de plannen t.a.v. de werkgelegen
heid, de buitenlandse handel, cn het
opvoeren van het nationale Inkomen
komen wij nader terug.
Peiping was gistermiddag nog
niet gevallen, ofschoon de commu
nisten door de buitenwijken steeds
verder oprukten naar het ommuur
de gedeelte van de stad, zó meldde
Ass. Press. Reuter seint, dat rege
ringstroepen worden samengetrok
ken in het centrum van de stad,
hetgeen op een plan tot uiterste
verdediging zou wijzen.
In Tientsin, een andere grot©
stad in Noord-China, brengen, de
regeringstroepen in allerijl geschut
in stelling, daar het gebulder van
de kanonnen der rode troepen
steeds duidelijker hoorbaar wordt.
De spoorlijn, van Nanking naar
Pengpoe is door de communisten
op twintig plaatsen opgeblazen.-
