Rotterdamse firma's op de Jaarbeurs
goed vertegenwoordigd
Centraal Belastinggebouw
begin '50 voltooid
Zuidblaak: éérste herstelde
straat in 't centrum
vereenvoudigdespelling
Nijvere zakenlieden demonstreren
hun optimisme
Vertrouwde namen en
bekende gezichten
Radio-programma
Ze wilden het niet
geloven
Gezonde streekonhvikkeling is een.
waarborg voor de democratie
Na huwelijk in
arrest
Extra treinen tijdens
de Paasdagen
Twee noodkantoren en een cantine
maken 't rijtje vol
Warschau, sterkst levende hoofdstad
van Ejiropa
Dï
Twee. tegen Een, een ideeënroman
Strenge straf geëist
voor verkoop van
„prikkellectuur"
Marktberichten
Rijnvaart
Donderdag 31 Maart 1949
5
Ook dit jaar hebben wb in de Jaarbeursgebouwen weer kunnen con
stateren, dat de Nederlandse handel en Industrie onversaagd voort
bouwen aan de welvaart van het land, gelijke tréd houdend met het
Jn menig opzicht bevoorrechte buitenland en daarbij een optimisme
aan de dag leggend, waaraan de gemiddelde Nederlander een voor
beeld kan nemen.
Stokvis. Dat was de Rohn-Sassen-
heim beitel voor draaibanken, met
een hardheid van 67 Re-, die tot hu
toe uit het buitenland moesten .wor
den ingevoerd en bovendien slechts
een hardheid hadden van 64 Rc. Op
dezelfde stand en in dezelfde kast
lagen Degussït-wetstenen, ook iets
nieuws, waarmee alle materialen
geslepen kunnen worden en welke
stenen een hardheid hebben, die die
van diamant benadert. Eén vier
zijdige Wadkin schaafbank, met tien
schiafsnelhedcn en een ''aanvberr
snelheid van 90 voet hout per', mi
nuut. een vorm-fineerpers en een
automatische draadmachine van
Engels fabrikaat, waarmee alle
soorten draad kunnen worden ge
sneden vormden o.i. de meest opval
lende zaken, die deze firma ten
toonstelt.
Molijn en Co. brengen hun niéu
we verf systeem, waarover wij reeds
eerier schreven, op aantrekkelijke
wijze in hun stand tot Uiting. Een
fonteintje spuit zonder ophouden
zuurhoudend water langs een prach
tig gelakte wand, zonder dat er
sporen op achterblijven en. in ge-
bou-v A vindt de bezoeker de snij
machines en een rijdende snelweeg-
schaal van de firma van Berkel.
De eveneens Rotterdamse firma
De Hoop, een bekende naam op liet
gebied van electrische installaties
van schepen vooral kan er op
bogen uitsluitend Nederlands en
eigen fabrikaat te brengen. In haar
stand vindt men de laatste afleve
ring van een Aanloop weerstand voor
gelijkstroommotor, met 'n rrtaximaal-
minimaal beveiliging en signale
ring van de toerenregeling voor
verschillende -stroomsterkten. De
Verheugend is het waar te nemen,
dat de Maasstad bij dit lovenswaar
dige streven niet achterblijft. Een
groot aantal Rotterdamse zaken,
grote eh kleine, oude en nieuwe
geeft aan Vredenburg en Croeselaan
acte de presence. Op de elf kilo
meters lange wandeling langs de
stands ontmoet men vertrouwde
namen, ziet men bekende gezichten.
Men wil het ons-wel vergeven, dat
- het onmogelijk is,' al die nijvere za
kenlui met name te noemen. We
doen maar een greep.
In hét gebouw Vredenburg lopen
we al direct tegen dé expositie van
R. S. Stokvis en Zonen aan, waar
om. het nieuwste radiotoestel van
de 1949-serie tp pronk staat. Een
sobere, maar zeer stijlvolle kast met
een apparaat met vijf golflengten,
gaande van 13 tot 2000 meter, waar-,
op snel en zuiver afgestemd kan
worden. Ook de? visserijband van 70
tot 200 meter is opgenomen, een
aanwinst voor hen, die verwanten
op zee hebben. De electrische vloer-
wrijver, een handig 'instrument,
trekt de aandacht van de huisvrouw.
Natuurlijk ontbreekt de Rotter-
damsche Bank niet op het appèl. Op-
de parterre van het gebouw, op een
in het oog lópende hoek, "vertellen
beeldgrafiekjes en drukwerkje over
de service, die een moderne bank
instelling haar cliënten biedt.
Dp vertegenwoordiger van Glas
industrie Pieterman zal u trots de
isolerende Thermopane-ruit laten
zien, bestaande uit twee glasplaten,
aan elkaar gelast met een gepaten
teerde metalen verbinding en die-
van elkaar gescheiden zijn door een
laag vochtvrij gemaakte lucht. Dit-is
voor Nederland een nieuwtje, waar
voor architecten veel belangstelling
hebben, want het biedt dc voorde
len van dubbele ramen maar heft de
nadelen van deze, condenswater,
stof, lastige constructie, volkomen
op.
Een trapje hoger récipieert dé"
Koninklijke Rotterdamsche Lloyd.
In haar stand is ,bet onze lezers wel
bekende scheepsmodel van de: "Wil
lem Ruys in den vitrine opgesteld
en voorts lokken aantrekkelijke af
fiches en drukwerkjes alsmede
knusse zitjes uit tot een praatje over
verre" reizen en vervoer van goede
ren naar alle oorden der_ wereld.
Wie langs de ruimten van de fa.
Ringlever komt, blijft even staan
cn bedenkt, dat zulke open haarden
toch wel zeer gezellig zijn en "als hij
er binnen loopt, langs dé bijzonder
fraaie boekenkist, die geheel met
smeedijzer ós beslagenjraakt' hij- in
bewondering voor het goede hand-
werkü^dat'hiér'^inére-wórdfteèhou-'
den.
De Zwarte: Kip komt ons eveneens
bekeridi voor. Uit haar laatste ei is
een nieuw soort gevitamineerde
limonadesiroop tevoorschijn geko
men, die hier in een fles, voorzien
van een sponzen Iekrandje ten ver
koop wordt aangeboden.
Van Nelle heeft in haar overigens
eenvoudige stand aan de afbeelding
van haar artistiek fabrieksgebouw
een ereplaats gegund en comforta
bele zitjes gecreëerd, waarin het, bij
een kopje thee, goed toeven is,
In de ruime stand van Lever's
Zeep zijn het'njet.de nieuwe, maar
juist de oude namen, die de aan
dacht vragen. Tal van 'producten,
vertrouwd en welbekend, zijn weer
op de markt verschenen en herinne
ren de bezoekers aan het optimisme,
waaróver wij het boven, hadden, en
dat hèt langzamerhand weer gaat
winnen,'in het bedrijfsleven-.
Aan dc Croeselaan
Op het terrain aan de Croeselaan
zagen we het eerst de stand van de
General Motors Frigidaire, waarin,
naast een .gekoelde tapkast en een
koelvitrine, als laatste snufje een
ziiivelkoelkast stond, met vakken
voor de zuivelproducten, een ruim
te-voor een melkbus, waaruit direct
getapt kan worden en een ruimte
om twee of drie melkbussen in re
serve te zetten.
De firma Stokvis had trots een
serie Amerikaanse Wisconsin, lucht-
gekoelde viertaktbenzine motoren
uitgestald, een zeven tons wegen-
wals stond- naast de stand a.h.w.
klaar om weg te rijden en verdér,
als Nederlands fabrikaat, compres
soren en ventilatoren. Ander Neder
lands fabrikaat en iets, 'dat met het
buitenland sterk kan concurreren,
zageii we op een tweede stand van
1 DONDERDAG 31 MAART 1949
HILVERSUM I: 10.~ nws19.15 Ne-
derl. organisten spelen'eigen Werken;
19.30 actueel geluid19 45 reg. ultz,
20.nWS; 20.05 prt)g. prol,;..20.1S
steravond; 21,30 farniliecompëtitïe;
22.gram muziek; 22.05 de vaart der
volken r 22.25 pianoduo22.45 avond
overdenking; 23.— nwsi 23.15 Swee-
linckkwartet; 23.45 24.— als-saXo-'
loon met. orkest;.
HILVERSUM IT; 19 radiostrip;
19.10 avondschool19.45' Andre Koste-
lanetz; 20.— nws; 20.05 in het radio-
zoeklicht; 20.15 radio philh. orkest;
21.— hoorspel22.05 ensemble melodie
en rhythme; 22.45 pijlers van Neerlat) ds
welvaart; 23.nws; 23.15 biljartre
portage; -23.25 >24.— Paul Weston,
en orkest.-'
VRIJDAG 1 APRIL 1349
HILVERSUM I; 7.nws: 7-15 och
tendgymnastiek; 7.30 gr. pl,;*8.— nws;
8.18 orgelspel: 8.50 voor de vrouw;.
9.— Philadelphia -.orkest; 10.— thuis;
10.05 morgenwijding; 10.20 Boston prom.
orkest; 1Q.S0 voor de vrouw; 10.45 Frits
Uijttenboogaard: 11.05 voordracht: 11.25
Jan-Vogel en orkest; 12.pierre Palla;
12.30 land- en tuinbouw; 22.33 sport
en prognose-12.45 gr. pl.; .13.— nws
13.15 mededelingen; 13.20 oude ta
bleaux; 13.50 1 gr. pl,14.— kookkunst;
14,20 omroepkamerorkest15.ons
volk' in zijn dichters; 15,20 Rie Hei-
mig; 16.Ramblers; 16.30 tussen
twaalf en zestien; '17.— Al Goodman;
17.20 wij cndc muziek; 18.— nws
18.15 felicitaties: 18.30 reg. uitz.
HILVERSUM H: 7.— nws; 7.15 gr.
pl.; .7.45 morgengebed; 8.— nws; 8,15
gr. pl,; 9.morgenconcert; 8130 wa
terstanden. shs, schoolradio; 10.05
Fhllh. .orkest van Liverpool; 1050 gr.
pl.11.Zonnebloem; 11.40 Angelus;
12.03-gr. pL- 12.30" land- cn tuinbouw;
12.33 De Bietenbcuwcrs12.55 Zonne
wijzer;. 13.nws; 13.20 .viool en pia
no; 13;50 op de korrel14.kamer
muziek; 14,30 negen heit de klok; 15.15
omroeporkest met.-sopraan; 16.Zon
nebloem; 17.— na schooltijd: 17.15
Italiaanse 'opera's;-.'17.45 wat het bui
tenland leest; 18.— planoduo; 18.20
actualiteiten; 18.30 kinderkoor18.45
klankbeeld voor de Jeugd.
liefhebbers van electrotechntek. kun
nen er nog een kijkje gaan nemen
bij de schakelaars voor grote
stroomsterkte.
En dan als laatste, makr 'zekér
niet als minste van deze serie, de
stand van dé N.V. 'Emballagefabriek
en Houthandel. Geheel buiten ver
wachting troffen we daar een. zeer
modern tulmelruim aan, dat om zijn
as draaiend alles luchtdicht kan af
sluiten,, met kapot kan waaien, en
doordat het helemaal doordraait, ge
makkelijk gewassen, en gezeemd kart
.worden aan' binnen.- en buitenkant.
Dit raam,;Wordt met -kozijn en al in
de-.fabriek vervaardigd en kan dan
later,""dank -zij een vernuftig 'trucje;
dir'eet/iri'het reeds afgebouwde, huis
warden1 aangebracht Vooral voor
flatwoningen lijken deze ramen ons
één welkome vinding.. Dan zijn
Hermeto-vaten, waarin dé 'waar
luchtdicht1 afgesloten kan. wordenden
ook de Wibo-exportkist Ja die kist,
dat is ook iets bijzonders. Zij is niet
erg groot, wij schatten-de maten op
60 x 35 x 35, maar'oersterk, zonder
dat er een spijker ingeslagen is. Er
kan éen gewicht van 600 kilo in
verpakt worden; dank zij de vinding
om niet toef', schroeven of spijker tc
werken, -■ maar alles met jjzerdraad
vast te maken. De sluiting is ook
van ijzèrdraad, waaraan desnoods
een loodje, bevestigd kan worden,
'zodat eeu: tussentijds openen direct
'opvalt.-
.Aardschok' in St, Clemens
De Toneelvereniging Vera to voer
de Woensdagavond in. gebouw St
Clemens in de Slotboomstraat de
kluchtige eenacter „De aardschok"
op, en liet het pubüek hartelijk: om
de komische situaties in. dit stuk
lachen. Naast het toneelspel werü
er een cabaret-programma uitge
voerd, waaraan o.a', meewerkten
een hawaiianband en een mond
harmonica quintet. Ook stonden er
enkele sketches op het programma.
Na afloop-was er bal met dansmu
ziek van Jan Hoffman en zijn en
semble.
Verruiming kantoor- en
woonruimte het gevolg
Het is geen veel voorkomend
geval, dat men ih' een belastingge
bouw goed nieuws verneemt; Het
Centraal Belastinggebouw aan de;
Puntegaalstraat begint' bekendheid
te verwerven en op de tram hoort
men soms al medelijden in de
stem van de conducteurs als zij
„Belastingkantoor" roepen. Slechts
zy, die loket elf bezoeken het
lÓÉet 'vah de térug: te betalen be
lastingen.. -s—'Ut', keren,..enigszins
mildere stemming terug. Toch ver
namen wij er goed nieuws. Begin
1950 zal het gehele'gebouw einde
lijk in gebruik worden genomen en
dan komen ö.a. de gebouwen, die
de belastingen nu nog in gebruik
hebben aan de Mauritsweg, dé
Parklaan, in de Rochussenstraat,
dé Willem Buytenwegstraat,
Caïandstraat en in de Beurs vrij.
Weer een beetje meer woning- en
kantoorruimte dus.
Reeds eerder, hebben wij het een
i ander geschreven over het.
nieuwe belastinggebouw aan de
Puntegaalstraat, waaraan om
een voorbeeld te noemen.800.0QC
gevelstenen, 1.000.000 binnenmuur-
stenen, 16.000 kubieke meter ge
wapend'beton en twee. millioen
kilo betonstaal verwerkt zijn. Luxe
kent men er niet,- alles is zo een
voudig en sober mógelijk, gehou
den, want o.i. medegewerkt heeft
aan de grootse indruk, die het ge
bouw aan de binnenkant geeft. Ir.
II. Hoekstra, oud-rijksbouwmeester
en architect var. het gebouw ver
telde ons van de moeilijkheden, die
hij heeft moeter. overwinnen om te
bereiken, wat nu bereikt is. Door
de uitbreding en verandering van
de diensten moesten tussentijdse
veranderingen worden aangebracht
terwijl het gebouw reeds nu weer
te klein is, zodat sommige diensten
elders nog moeten blijven onder
gebracht.
Tussen de zeven en achthonderd
ambtenaren stromen dagelijks
reeds het nieuwegebouw binnen,
waarbij dan nog gerekend moeten
worden de ambtenaren van de' in
spectie, die in de buitendienst zijn,
maar toch - regelmatighun" bevin
dingen in: dit gebouw moeten rap
porteren, Volgens ir. Hoekstra be
staat er wel een uitbreidingsmoge-
lijfeheid, 'dié gezocht wordt in uit
bouwen aan de achterzijde van het
gebouw. Mocht te zijner tijd hier
voor geld ter "beschikking komen,
dan zal ook daar weer worden ge
bouwd^-
Op het ogenblik worden de be-
gaüe grond, de kelder, de halve
eerste - verdieping en de gehele
tweede en derde, verdieping reeds
gebruikt. Op de laatste'zijn kamers
voor de inspecteurs, op de tweede
verdieping vindt men inkomsten
en loonbelasting, in.de kelder o.a.
het archief én op de begane grond
Het publiek bulderde van het
lachen, toen de beroemde Brit
se kluchtspelers The Crazy
Gang": gisteravond m het Vic
toria Palace hun optreden on
derbraken-met de mededeling
dat het theater in brand stond.
Het veiligheidsgardijn. zakte,
maar het publiek was niet tot
bedaren te brengen.
Teneinde raad rukten de -ar-
tisten zich de pruiken - van het-
hoofd en holden de zaal in om
duidelijk te maken dat zé geen
grapjes stonden te verkopen.
Zes minuten waren nodig om
de mensen dè ernst van de zaak
onder ogen te: breng en.
De brandweer bluste tenslotte
een gelukkig weinig betekenend
brandje in een aangrenzende
zaal, nadat het theater was ont-
PHILIPS ZENDT ZIJN EERSTE ELBCTRONENMICROSCOOP naar
het buitenland. Dit apparaat zal na aankomst te Londen eerst vier da-
»-*>*****■»- - - - - - rden ten-
mensheid
KoninklijkKanker .Hospitaal
tn Londen begmt. De eigenlijke microscoophuis -met -het - middenstuk van
de apparatuur wordt netjes in een grote pakkist geborgen vóór verzen
ding naar Londen.
Schoonebeek Oil FieId."Het is voor
mr- G. Linthorst, die gisteravond in
het Bouwcentrum een. lezing hield
over „Streekoutwikkeling" voor le
den' van 'het Algemeen Ned.' Ver
bond en van de Mij. tot Nut van 't
Algemeen, een slecht te aanvaarden
realiteit. Met volledige erkenning
veer de grote economische voorde
len, welke'er voor ons land aan deze
zo belangrijke olie-wineïng verbon
den zijn, liet de inleider daarbij
toch. meteen doorschemeren, dat er
naar zijn gevoel bij het winnen toch
ook iets verloren is gegaan: dé
streek.
Alvorens de streek ais de kleine
eenheid belangrijk voor het tot
stand komen en het voortbestaan
van de grotere eenheid te zien, moet
men duidelijk 1 twee regionalismen
onderscheiden.'De streek, welke ge-,
dragen wordt en leeft door bepaalde
zéden en gewoonten en door een
eigen cultuur en dié streek, welke
alleen door bepaalde economische
factoren of ontwikkelingen streek
geworden is.
Friesland, waar men b.v. nu
nog ieder jaar weer de overwin
ning op de Hóllanders in dé 14de
eeuw herdenkt en waar de bijbel
in de eigen Friese taal gelezen u
wordt is een voorbeeld üoor de*
eerste en Eindhoven plus omge
ving met de grote xndustriën is
een voorbeeld' voor de tweede
Rechercheurs van de centrale
recherche arresteerden Woensdag
morgen na 't voltrekken van zijn
huwelijk in het stadhuis ter Am
sterdam de 20-jarige los werkman
E., wonende in de Jordaan.
•Hij is veidacht van medeplich-
eid bij de diefstal van 400
Jes shag uit een parkerende ex-
itie-auto op het Singel. E., die
een bekende van de politie is, werd
reeds éen paar dagen gezocht Hy-
was echter niet te vinden en de
politi_e, ;die wist dat hij "Woens
dag dn. het huwelijk* zou treden,
kon. niet anders doen dan het jonge
echtpaar een minder .prettig huwe-
Ujksbegin bezorgen. -
Om het grote aantal reizigers
voor, tijdens en na de Paasdagen te
kunnen vervoeren hebben .de -Spoor
wegen een groot aantal extra treinen
Ingelegd op vrijwel alle trajecten.
Advertentie l.M.
WUNETT.
Haarwassen
'n genot
rnaar..Tnethe*
streek. Aan de eerste heeft Min
Linthorst kennelijk zijn hart ver
pand, enthousiast is zijn gedach-
tengang over de waarde van de
streek bij de oplossing van de
grote'problemen en het aandeel
dat, de streek ,kan hebben mits
geléid in 'federatïef-verband
bij'het tot stand komen van de
Verenigde Staten van Europa.
Ook voor de meer nationale pro
blemen ziét spreker een grote taak
weggelegd voor de streek. Hij
denkt hier o.ro. aan het probleem
van de overbevolking. Reeds is in
het Nationale Plan vastgelegd, dat
bepaalde streken de zorg dragen
voor de verschaffing van werk
aan de streekbewoners.
De grootste waarde van .de
s treekontwikkeling is wel dat
het de bewoners van ons land en
van ieder ander land dat streken
erkent en waar deze meewerken
aan de opbouw van onderaf, min
der snel of misschien zelfs in 't
geheel niet tot massamens laat
vergroeien en dus een waarborg
voor 't behoud van de democratie
IN de herfst van dit jaar zal ook het terrein tussen het pand van Mees en
de nieuwbouw Twentsche Bank aan de Zuid-Blaak, volgebouwd zijn.
De Zuid-Blaak wordt daarmee het eerste straatgedeelte in de verwoeste
binnenstad, dat in zijn geheel vernieuwd zal zijn.
hier ook dat van. de •.noodkantoren
kunnen stallen.
Het grootste gedeelte van het
noodgebouw van Mees wordt inge
nomen door een zaaltje, dat dienst
zal doen als personeelscantine.
Maar tevens zal het ingericht
worden voor het houden van i
bijeenkomsten en lezingen; het
krijgt o.m. een bescheiden to-
neel en plaats voor 200 mensen.
Naar ons ter ore komt, zou de
Volksuniversiteit tot -een. der
gegadigden kunnen behoren.
Het noodgebouw bestaat uit een
staalskelet met baksteenbekledicg;
de voorgevel wordt ongeveer 2es
meter hoog en zal iets urt de rooi
lijn springen. Met de bouw, die
naar verwacht in de vroege herfst
voltooid zal zijn, wordt- een twee
ledig doel bereikt: in het pana
van Mees komt weer wat dringend
benodigde kantoorruimte vrij en het
Rottërdamse verenigingsleven- zal er
eeh aardig zaaltje bij krijgen, dat
uit bijna mie delen van de stad ge
makkelijk, per tram en bus bereik
baar ïs.
Het terrein tussen .Mees en
Twentsche bank, gescheiden door
de Zwartehondstraat is door ge
meentewerken opgehoogd en op
straatpeil gebracht. Langs het 'ter
rein werd een tijdelijke weg aan
gelegd, van het bouwterrein ge
scheiden door stroken grond voor
De bebouwing van het terrein sal
bestaan uit twee grote, stenen nood-
kantoren (zonder verdieping) van
resp. 52 en 35 meter. lengte cn. 12;
meter diepte, aan weerszijden van
de Zwartehondstraat. Beide gebou
wen zijn verdeeld in.eenheden, 48
in totaal. Er zullen firma's zijn. die
aan een eenheid voldoende hebben;
andere, die er twee of meer nodig
zullen hebben.
De opzet van deze nootfkantoor-
8-ebouwen is. woonruimte, waarin
thans nog kleine kantoren ztfn ge
vestigd, vrij te. maken,
De bouw gaat uit van de Stich
ting ..Nieuw Rotterdam" en van
een N.V,. die hiervoor grond huren
van de gemeente voor, een periode,
van resp. 12 en. 8 jaar.
Wanneer de voorbereiding naar
wens verloo'pt, hoopt men spoedig
'met <3e bouw te kunnen beginnen
en deze in het najaar te kunnen
voltooien.
Cantine voor Mees
Onder architectuur van het ar
chitectenbureau Van Nieuwenhuy-
rer. Van der Heyden en Moerman,
is er in de jaren na de bevrijding
bard èewerkt aan de restauratie
van het zwaar beschadigde bank
gebouw van Mees. Aan de achter
zijde werden enkele verdiepingen
bijgebouwd in de'-stijl van het" be
staande gedeelte. Maar deze ver-
bouwingsuitbreiding is begrensd,
zodat naar nieuwe mogelijkheden-
werd gezocht voor vergroting van
de kantoorruimte.
Naast bet kantoorpand, aan- de.
wéstzijde, is nu een gebouwtje in
aanbouw dat 8J4 meter breed
wordt en circa 20 meter diep. Hier
in zal aan de achterkant een r0-
wielstalling in twee lage verdiepin
gen worden ondergebracht. Be
halve het personeel van Mees zal
Geestkracht tussen
de ruines
Warschau, of Warszawa, zoals het
thans heet, was de eerste stad, die
3n de tweede wereldoorlog te lijden
had onder hét krijgsgeweld, Wars
zawa was ook de P.oolse stad. die
in deze oorlog de zwaarste offers
heeft gebracht; misschien is het
wel de zwaarst getroffen stad ter
wereld.
Reeds bij de Duitse overweldiging
van Polen in 1939 werden grote
vernielingen aangericht niet
voor niets werd Warschau in een
adem genoemd met Rotterdam en
Coventry en gedurende de Duit
se bezetting werd het. vernietigings
werk voltooid. Vooral in de laatste
maanden vóór de Duitse ineenstor
ting, ioen de Russen al in Praga,
op de andere Weichseloever, waren,
moesten talloze gebouwen, die nog
waren blijven staan, het ontgelden.
84 van Folen's hoofdstad werd
'tpts3l onbewoonbaar,
- Na.de bevrijding vond men'op de
Burcht te Krakau, Franck's resi
dentie, een boek, uitgegeven in
1940, waarin, de plannen stonden,,
om Warschau grondig te vernielen,
en terug te brengen tot de omvang
yan. éen kleine Duitse stad. De Na
zi's: zijn.' daar ia geslaagd; een dode
stad is Warschau echter allerminst
geworden,, ook niet al is meer dan
de, helft van alle inwoners in de'
oorlogsjaren omgekomen.
700.000 verliezen in één stad;
een getal dat des te verschrik
kelijker aandoet als men weet,
dat de totale oorlogsverliezen
aan mensenlevens in Groot-
Brittannië en de Verenigde Sta
ten samen 5554100. bedroegen.
De .Amerikaanse auteur John:
Gunthèr, die onlangs een reis door
Europa deed. heeft in'de New York
Herald Tribune zijn indrukken van
Warszawa weergegeven. Hij noemt
de stad het meest phonomenale ver
schijnselvan Europa Jen gaat ver
der: „Warszawa! Het pulseert er
van leven en rumoerige haast. Stof.
wolken omieven de voorbijgangers,
gehouwen breven omhoog. De men
sen verdringen zich ih de straten;
dragingea, ir
maar in bun manier van
jonge classicus B. Rij des,
die reeds door enige kleinere
publicaties sinds de bevrijding de
aandacht had getrokken, heeft bij.
A. A. M. Stols,' Den Haag, eeh 'ro
man in het licht gegeven, getiteld
Al dezé.! opmerkingen doen niet
af aan mijn overtuiging, dat. dit
boek op een voornaam peil staat,
het gevaar van het gebre als zo-
ig moest ik wijzen. Het is in
letterlijke zin een levensgevaar,
want het bedreigt het leven en "het
element van yitaalheid van de ro
man. Dit neemt echter niet weg,
Twee t eg en Ilea. Origetwij-
feld is dit een belangrijk romande
buut, omdat het ieen even ernstige
als eerlijke poging betekent, buiten
de gewone paden een eigen weg te
vinden. Want. zonder dat deze ro
man nu iets gloednieuws brengt,
wijkt hij toch af: van wat gemeen
lijk op dit gebied in onze: tijd ver
schijnt, zowel van jongeren als van
ouderen-
carrière en positie op het spel zet kwaad, een terugkeer dus tot een
maar niet verspeelt enkele als zuiver ethische preoccupatie die
notaris begane incorrectheden goed,, met deForumgeneratie begon,, in ik mat nadruk min-, waardering
waartoe de; demonische Faust.hem hete existenttohsme züm hoogte- uiSlrekemvooThet fefrda8!
Pun* vond en voor de moderne lit- „l" I™
teratuur van vóór 1914 niet of in e(?n ]on? a«tour_een <:o ernstig pre
veel mindere mate bestond.
met een beroep op. de toekomst van
zijn gezin* heeft overgehaald, overi-
experiment om het „kwade", dat
bleem ter band genomen en een
zo belangrijke en moeilijke' .taak
Letterkundige kroniek
door
Victor E. van Vriesland
Een dergelijks Ieyenshmidir.g aan-evat heeft. Men leest dit boek
moet wel met. teg.enstelltnge_n wer- met grote belangstelling.
ken (evenals de historische Roman
tiek) en daardoor de schakeringen
verwaarlozen. De psychologie van
Rijdes is, als men wil. beeldend en
betrekkélijk subtiel. Maar zij mist
elk ontlenend element en kan
daardoor nooit zo diep peilen els
b.v. Proust, "Van Oudshoorn
De roman geeft een psychologisch, hij, Faust alom meent te zien, we- Vestdijk. Zij' is summier. Zij werkt
beeld van drie vrienden,^ die m bét, der .eens te doen zegevieren, en dit met grote trekken, stevige_ contras-
demonstreren. Anderik ten, vaste uitgangspunten. Zij is sta-
De stijl is gedragen, soms mis
schien ietsrte gedragen. Neem een
zin als deze: „Faust had een scherp
oog voor kleur 'en lijn, grfiij wees
Margareiha op de tinten van de bo
dem, en de schakering in het ge
bladerte. en Margaret, luisteren
de. verwonderde zich over dè man
die naast haar liep." Een dergelijke
zin herinnert stellig aan de trant
rustige Haarlenï geregeld samenko- daarmee - té ui^uuaucua!. nuueim ten. vasxe uugangspunieu. aij is sia- t,0I
men.en In hun gesprekken van hun die zich ,er van bewust wordt, dat tisch- rij Is een ethische psychologie. Jan..Vai1 ^cnendel. Maar over het
uiteenlopende levensbeschouwingen hy Margaret lief heeft, vraagt haar .De kijk op da wereld, op het leven. !toofd Y?" Van Schendel been-wijst
doen blijken. Het zijn, de makelaar ten huwelijk, waarop zij aanvanke- op mensen en dingen is bji 'deze deze .stijl naar een nog .veel ge-
Faust, de skeptisch, cynisch en lijk weigerend antwoordt, omdat zij aéteur als het ware vereenvoudigd; vaarUlJ«;r voorganeer, by wie de
amoreel mens,'de christelijke, nota- niet van hem houdt Wanneer het hij geeft het leven in vereenvou-. tfevaarlyke vi^strikken nog veel
ris Cruce, cn de. in do Platonische echter blUkt dat hij, ten gevolge -digde spelling. Daarom schrijft hij n
wijsbegeerte opgaande gymnasium- van een ongeneeslijke kwaal, spoe- een ideeënroman. 5, - Genderen Stort. Daar
de hotels en restaurants zijn over-
vuld. Levensmiddelen zijn er" goed
koop en overvloedig; de winkels
zijn volkomen voldoende voorzien,
hoewel vele dingen, die- men er
kopen kan, nog van mindere kwali
teit zijn. De mensen zijn arm
niemand 'zal Het ontkennen maar
ze verheffen, zich uit hun ruïnes
door eigen krachtsinspannihg; -die
hun geestkracht hoog houdt, wars-
.zawa is de'sterkst levende hoofd
stad van Europa."
De ambtenaar van het Openbaar
Ministerie bij het kantongerecht të
Sittard eiste Dinsdag acht boeten
van f 50.-, subs. 25 dagen, hechte
nis en een voorwaardelijke straf
van f 100.-, subs. vijftig dagen
hechtenis met een proeftijd van
twee jaar tegen de boekhandelaars
D. en P., die er .van beschuldigd
zijn lectuur te nebben verkocht,
die „in staat wordt geacht om de
zinnelijkheid van-de jeugd të prik
kelen". De zaak werd behandeld
met gesloten deuren,
De verdediger, mr. G. Veen-
stra, bestreed, de geldigheid van
de Sittardse verordening, op grond
o.m. waarvan de aanklacht tegen
de boekhandelaars tot stand kwam.
Hij achtte oeze verordening in
strijd met artikel 7 van de Grond
wet, die de-vrijheid van drukpers
garandeert.
leraar Anderik,. Faust vertegen- dig .moet sterven, willigt zij in.
wbórdigt, op ietwat programmati- Uit dit korte résumé van de in-
sehe wijze liet kwade en wreekt houd ziet meii reeds, dat Rijdes, ón-
daarmee dé-harde omstandigheden danksi dè'reeds genoemde oorspron-
van rijn jeugd. Het ligt voor de kelijkheid van zijn opzet, in zover
hand, dat wanneer zijn betrekkin- niet afwijkt van de algemene stro
gen tot een'schone- en onbedorven
vrouw, Margaret, die hy Jjovendiep,
wordt het proza al gauw aesthetisch
WAT betekent dat woord ideeën- in de slechte 'sin, bleek' een bloede-
roman! Hel betekent dat zijn loos. Zo schrijft ook Rijdes een
oersonen dragers zijn van bepaalde hoogst enkele .keer een zinnetje,
denkbeelden. Eerst waren de denk- waarvoor Chanvarmspch m zijn
beelden er. en om die te belicha- Itre' non omdraaien: „Ket is er nu
ming in de jongere én jongste Ne- men. ontstonden de personen.-Er is geen ogenblik voor. ontwijkt hij
derlandsejetterkunde, dat zijn werk dus een teveel-aan primaire oor- een scherper antwoord.
van eén verloofde aftfoggeltJniéï.éep ,sterk -romantische - tröc ver- deelskracht in deaandrift, 'diedit - :Ovër-het algeriieen echter ge
zonder gevolgen blij'vën; bij" rich 'toont.-Voorts behoort hij óók'hier- boek .dééd. ontstaan, rèa té wéinig tuigt"dit boek van talent, iateiligen-
hïeraan onttrekt. Zy wórat door de door tot de typisch hedendaagse lit- aan onbevangen waarneming. De tie, zuiverheid en persoonlijkheid,
familie- Cruce- liefderijk opgeno- teratuur, en niet alleen die van ons drie hoofdpersonen zyn daardoor De ontwikkeling van deze jonge
men. Cruce maakt bovendien door land, dat hy geobsedeerd wordt onderling te geinig gedifferen- schrijver verdient met aandacht te
een moedig gebaar, waarmee hij zijn door het probleem van goed
tieerd, niet in hun meningen of ge- worden gevolgd.
Nieuws uit randgemeenten
Overschie. Op Opbouwdag, 18
Mei, zal do 'Koningin ook een
zoek brengen aan Overachle. In het
programma is een bezoek aan Bul
ten. „De Tempel" opgenomen.
Omtrent het dodelijk ongeval by
de Hofweg vernemen w0 dat de
omgekomen vrouw geïdentificeerd
ia. Zij had enkele dagen bij familie
doorgebracht en werd aangereden
door een militaire auto. Haar echt
genoot vernam de volgende morgen
het ongeval. Het vermoeden rees
onmiddellijk by hem óp,' dat het
slachtoffer zijn vrouw was.
Onbevestigde geruchten dpen1 de
ronde, dat dc Rijksweg zal worden
verbreed.
De bouw van een' Finse school is
plotseling gestaakt, daar gebleken
is, dat een betonplaat grote scheu
ren vertoonde.
Zeer waarschijnlijk zal het Kethel-
seveer weer in gebruik genomen
worden.
Op 1 Maart is een afdeling van
de Chr. Houtbewerkersbond opge
richt. Het bestuur bestaat uit de
heren: P. Martijn, voorzitter; A. v.
Haren, Oudendijkse Schiekade 81,
secretaris, én C. Troost, penning
meester. Vermoedelijk zal op 17
April een propaganda-avond gehou
den worden.
Brandspuitploeg 118 van de vrij
willige brandweer- heeft de beschik
king gekregen over een baby-brand
spuit,
Het is dit jaar 50 jaar geleden,
dat Overschie voor het eerst sedert
de Hervorming zijn statie thans
parochie .kreeg. In 1800 werd een
pastoor benoemd. Than.3 is tot
kapelaan benoemd de Weleerwaarde
Heer J. Kremers te Bermebroek,
- Korfbal: C. K. C.—Spirit (Vlaar-
dïngen) 4—-0; C. K, C.' was. over alle
linies superieur, hoewel Spirit met
een versterkt twaalftal was uitge
komen.-
Wfl herinneren aan de kosteloze
(her) inenting op Dinsdag April
ter hulp secretarie van Jrie uur tot
half vier.
Deviezen voor zakenreizen
De Nederlandse Bank heeft eett ver
eenvoudiging aangebracht in de wijze
van verkrijgen van deviezen, voor za
kenreizen voor de volgende landen:
Denemarken, Engeland. Finland,
Frankrijk,, Hongarije, Ierland, Italië,
Noorwegen Oostenrijk. Polen, Portugal
Spanje. Tsjcchoslowaköe, Joegoslavië
a Zweden.
Zij heeft daartoe een' algemene ver
gunning verleend aan de deviezenbarv
ken, die op grond daarvan aan directie,
en personeel van Z3ken, welke in het
hanelsregieter zijn ingeschreven en zich
voor 15 April 1949 tot de devlezenban-
- ---'wand. fn:de periode van
3 April 1950 reisde vlezen
tot de bedragen, die de
zaken ln het jaar 1943
r-dit doel hebben opgenomen.
Veiling Berkel "Woensdag 30 Mrt
'49. Komkommers '1 93—98 per 100
„stuks; komkommers 2 78—84 per 100
stuks; komkofr.mers 3 58—72 pér 100
stuks; 'bloemkool le soort 55 per 100
stuks;" bloemkool 2e soort 32 per IGO
stuks; sla 'le soort 16.99—20.60 per
100 stuks; sla 2e soort 12-5(^-15,90
per 100 stuks; spinazie 24—32 per 100
kg; postelein 72 per 100 kg; radijs
10.60 per 100 bos; slavellen 7690
per 100 kg.
Veiling Barendrëcbt. Woensdag 30
Maart '49. Appelen T^t&ndaard 82
112; appelen huishoud 64—78; appe
len val 2840; uien 3.—3.20; prei 7
16; witlof 36—50 spruiten 38—52; ra
barber 70—79; kroten 4.20—12.80;
peen 2,507; waspeen 1012A0; ra
dijs 16—21; spinazie 33—37; Sla 13.
f? .Volgens opgave -van Dirkzwa
gers Scheepsagentuur N.V. te Maas
sluis zijn in de_ afgelopen, week het
hoogste aantal schepen sinds de'ber
vrijding, namelijk 276 schepen me
tende 314,132 iis.t. de Nieuwe Wa
terweg binnengelopen!
In dezelfde week van het vorig
jaar kwamen binnen 213 schepen,
die tezamen echter een. grotere tot -"
nage hadden, dan dié van dit' jaar
en wel 326.B33. Hieruit blijkt dus
dat vooral - het aantal kustvaartui
gen
Niei
;en in het scheepsverkeer over de
„Tieuwe Waterweg is gestegen. E"
1 Januari 1949 kwamen. 2541. i
Sinds
sche
pen metende 3.650.973 rur.t. de
Nieuwe "Waterweg binnen tegen
1909 schepen metende 3.120.727.n.r.t.
5? Met goed gevolg is Zaterdag
middag van dé wérf Gusto te Schie
dam hét voor de Turkse staatsrede-
rij bestemde dagpassagiersschip
„Anadoluhisari" te water, gelaten.
De laatste beletselen werden weg
genomen door de echtgenote van da
magazijnmeester, de heer C. On
der delinden, die enige tijd geleden
het feit herdacht, dat hij vijftig
jaar aan de werf v;as verbonden.
In de Rotterdamse haven arri
veerden in de week van 13 t/na 19
Maart 219 zeeschepen, tezamen me
tende 319.D51 netto reg. ton tegen
179 schapen in dezel£de. week van
het vorige jaar, met een totale net-
totonnage van 273,264 tons.
LOBITH, gepasseerd 30 Maart-1948, tot
16 uur. Duitsland; C-NJJï. 23; Themar;
W. v. Driel 47; Guiltaume; Thljsstad;
Corxy: Slvire; Kibo;' Vlaardingcn; Mat-
terhom 3; Mutatio: Maria; Teutonia;
Nova Cura: Onderneming; Frits; Dam co
35; 'Madoera; Quo "Vadis; Marie Therese;
Hijdra;. Max Bornhafen; Grace de Dieu;
Capria; Ellse; Wolga; Emma; Stad
Mechelen; Jordaens; Excelsior; Wester-
wald; Eliane: Nora; Energie 5;'Theïsme;
Cito; Jaco; Nomadisch; Risico; St. Ma
ria; Disponibel: Result; Therese: Jan-
tina; Krirnpenerwaard; Veni; Moni; Wil-
hejmina; Pianto; Juber; Alpaula; Nooit
Gedacht: Binnenvaart 16; Düla; Agnes;
Dongestroöm; Wangard; Naxia; Corne
lia Johannes; Isis; Deo-Gloria; Oise; Ea
Avant 17; Virginia; Pluviale 32; Mathil-
de; Rienot; Anioldus; Fxaso; Rosalie; St.
Francois; Margaeetha; Clarutheo; CJB.M.
i; Floto.
Straatsburg: Naptha 5; Intrltas.
Basel: Alplna fi; Andalusia;' Internos;
Marignancf; Eduard; Batavia; Abba nis.;
Graubunden; Palestina; Batavia; Bosnia;
Brandia.
Afvaart. .Gepasseerd op 30 Maart 1S49,
Rotterdam; Ailier; Wallis; Emma; Wil-
mar; Eridan; Wega: Erasmus; Godc-
frida; Hera; .Emma 2; Loeaxno; Atalan
te; Allemannia;Saxonia; Kathe; Thu-
ringa; Don .Bosco; St. Antonit^.
Amsterdam: St. Antonius; Ida; Spera
in Deo; Deo.
Dordrecht: Credo Fugno,
Groningen; Hellechlena; Rival.
Doesburg: Louiza.
Opheusden; Rijnstroom.
Arkel: Trebeta.
Hoogezand: Vios.
Westervoort:-Meta.
Cazemier:Spes.
Hazerswoude: De tijd zal "t leren.
MedemblLk; Atalanta,
Urk; Spera; Ryolina.
Alphen a-d. itijn: Atalanta.
Zwolle: Gerarda; .Trijntje,
Maarssent Noordster.
Lochem: .Goede Verwachting.'
Lobith:? Louis.
Arnhem: Corneüs; En. Avant 2.
Utrecht: Rijah.
Steen wijk; Twee Gezusters. -
- Loblth: Morgenster.
Zutphen: Johanna.
.Enschede:. God met Ons.
Wagenlngen: MariH.1
België: Ferdinand; Petrus; .Georgest
St. Antonle; Johanna; Fontana; Kath«,
