y
Tabak vrij
op 1 Juli
Onze export naar
moet groeien
Bescheiden kerel, die gemakkelijk
te beïnvloeden is
Gouverneur-Generaal liet zich niet
over de streep trekken
aPlSlP5!
Huzaren leren schieten in
een zandbak
Geïnterneerden in Indonesië bleven
ondanks Duitse represailles
Doeltreffende reclame blijft
noodzakelijk
Op de koJUisd
Atlantisch Pact eist grondige
wijziging in opleiding
Zijn knieblessure een welkome aanleiding
om niet naar Helsinki, maar terug
naar Heerenveen te gaan
Abe naar Italië.
v.
3
UIT HET ENQUETE-RAPPORT
jn Juli 1940 werd een aantal Nederlanders door de Duitsers gevangen
genomen en als gijzelaars naar Buchenwald gestuurd. In October her
taalde zich dit feit, dat in Nederland ontzetting en ongerustheid ver
wekte. De Duitsers gaven voor, dat dit een vergeldingsmaatregel was
voor het feit, dat sedert 10 Mei 1940, volkenrechtelijk volkomen gerecht
vaardigd, de in Ncderlsnds-Indië verblijvende Duitsers waren geïnter
neerd. Als reactie op het In Juli gebeurde, staken de in functie gebleven
secretarissen-generaal Snouck Hurgronje, Trip, HIrschfeld en Six de
hoofden bij elkaar.
„Ih die dagen heeft de heer Van
Kleffens, met wie ik zeer bevriend
ben, mij gezegd: je bent toch wei
heel afwijzend tegen de wens van
de heer "Weiter; je bent wat erg
star; kun, je-dat niet een beetje
anders doen?"
Telegram zoek
Er is toen een gemeenschappelijk
voorstel van de drie heren naar
Den Haag getelegrafeerd om rui!
van geïnterneerde Duitsers te
bevorderen, niet speciaal tegen ge
ïnterneerde Nederlanders maar te.
gen voor Indië nuttige mensen, ge-
Onderhandelaars naar
Japan en Spanje
Zij zonden niet alleen, met me
dewerking van de bezetters, die
daarbij zijde hoopten te spinnen,
een telegram naar de Gouverneur-
Generaal jbr. Tjarda van Starken
boreh Stachouwer, waarin vrijla
ting van de Duitse-geïnterneerden
werd bepleit ten einde als tegen
prestatie vrijlating van de Neder
landse gijzelaars te verkrijgen,
doch zij arrangeerden ook een reis
van de oud-commandant van het
K.N.I.L., M. Boerstra, en de voor
zitter van de Ondememersraad
van Ned. Indië,.rar. Jonge jan, naar
de tropen, opdat deze de G.G. kon
den overtuigen van de noodzaak
van de vrijlating der geïnterneer
de Duitsers.
Beide heren vertrokken 4 Octo
ber 1040 van Den Haag naar Ber
lijn en hadden bij een oponthoud
aldaar van meer dan drie weken
ruimschoots gelegenheid zich te
overtuigen, dat er in Duitse leiden,
de kringen omtrent de toekomst
van Ned. Indië verschillende op
vattingen heersten, doch dat de
genen, die dit gebied reeds els
dcél van een groot-Duitsland za
gen, in staat waren om de reis te
bevorderen. Op 29 October ver
trokken zij naar Moskou Rus
land tvas toen nog door een
vriendschapsverdrag met Duits
land verbonden cn vandaar op
3 Nov. per trein naar het Oosten.
Op 14 November waren zij in To
kio, waar bleek, dat om verschil
lende redenen een ontmoeting in
Batavia ongewenst was.
In de eerste "week van Januari
1941 ontmoetten zij in Shanghai
dr. Idenburg als vertegenwoordi
ger van de GG., die geenszins
geneigd was om op voorstellen in
te gaan om de Duitsers In N.I. vrij
te laten. Onverrichter zake keer-
.den de heren terug naar Den Haag,
om enige maanden later naar Lis
sabon te gaan voor een. bespreking
met de minister van Koloniën, de
heer Welter, in wie zij voor hun
plannen een belangrijk medestan
der hadden.
Heeds op 26 Juli 1940 had deze
bewindsman aan de Gouverneur-
Generaal het volgend getelegra-
feerö: i! =w.-
„Vernam met leedwezen en ver
ontwaardiging dat enige honder
den Indische ambtenaren met ver
lof en Vrouwen in Duitsland zijn
geïnterneerd als represaille voor
internering Duitsers in Indië, In
verband hiermede zie ik mij ge
noodzaakt U voor te stellen Duit
se geïnterneerden, te veroorlo
ven Indië verlaten b-v. naar neu
traal gebied, in ruil voor vrijlating
van bovengenoemde geïnterneer
den, aangenomen dat voor hen vrij
geleide verkrijgbaar is."
Nul op request
'Daarop antwoordde jhr. Star
kenboreh op 9 Augustus:
„Hoewel ik Uw gevoelens ten
aanzien van Duitse maatregel
bedoel Uw telegram 255-deel,
ïöeen ik, dat nu Duitscbers tot ré-
oresailles overgaan, elke opening
gedachtenwisseling onzerzijds on-
raadzaam, aangezien niet raad
zaam ondei' die druk te handelen
of schijn daarvan te wekken. Eerst
na opheffing Duitse maatregelen
zou behandeling vraagstuk m,ï.
weer mogelijk worden."
Het antwoord van de lieer Wei
ter behelsde, dat onderhandelingen
met Duitsland niet in zijn be
doeling hadden gelegen» doch, dat
men de 'vrijlating der Duitsers'
door de radio bekend kon maken.
Dat was op 12 Augustus 1940. Op
22 Aug. d,a.v. bleek de G,—G. fiiet
van mening veranderd. Hij tele
grafeerde: „Ik handhaaf oordeel,
dat thans elk initiatief onzerzijds
ten aanzien van vrijlating Duitse
geïnterneerden zou staan in teken
van wijken voor Duitse druk en
daarom onwenselijk." Ook verder
bleef de G.G. het been stijf hou
den en in zijn verhoor deelt hij
over het bezoek van de ministers
Van Kleffens en Welter in Batavia
in April 1941 mede:-
DOOR TOT NOG TOE ONBE
KENDE OORZAAK brak in het
Zwitserse dorp Selva. brand uit
Het vuur werd door de hevige
wind dusdanig aangewakkerd,
dat het hele dorpje binnen 20
minuten was afgebrand. Er vie
len gelukkig geen mensenlevens
te betreuren. Door deze brand
zijn 100 personen dakloos ge
wordenEen overzicht van het
verbrande dorp.
JHR. TJARDA VAN STARREN-
BORCH STACHOUWER
ïnterneerd of niet. Bij de overge
legde telegrammen bevindt.zich dit
telegram merkwaardigerwijze niet,
hetgeen de heer Starkenboreh deed
vragen: „Werd de boel zo slecht
Opgeborgen?" In ieder geval is op
dit voorstel afwijzend geantwoord
en toen er later uit Batavia nog
eens over getelegrafeerd werd,
kwam er in het geheel geen ant
woord.
Bij het verhoor opperde de voor
zitter, mr. Donker de mogelijk
heid, dat maatregelen' 'door de G.
'^-G. zelfstandig getroffen
een beter kamp en evacuatie van
de Duitse vrouwen er toe heb
ben bijgedragen om de plannen
van de Duitsers te matigen. Na be
gin October 1940 heeft er niets
meer van die aard plaats gehad,
Dubieuze „Deen" verried
zicli door foto's
GRONINGEN, Dezer dagen
meerde nabij de aan de zee gelegen
akkers van een Groningse landbou
wer te Kloosterburen een kano. De
Inzittende beweerde Deen te-zijn en
zich op doorreis te bevinden naar
Spanje. Hij doorspekte zijn varhaal,
waarin hy onder meer om levens
middelen verzocht, met zoveel onge
loofwaardigheden, dat de boer arg
waan kreeg. Zijn achterdocht werd
nog groier, toen hij op de WC,
waarvan de „Deen" gebruik had ge
maakt» een portefeuille vond, waar
in zich vele foto's bevonden, waar
op militairen voorkwamen in Duit
se uniform. De boer stapte haar de
politie, en deze op haar beurt Mop-
te aan bij de eenzame kanovaarder
om eens een praatje te maken, .Hier
bij bleek, dat de „Deen" niet pre
cies wist hoe de kleuren z|jn van
zijn nationale vlag. Evenmin kon. hij
antwoorden op de vraag, hoe de
voornaam van de Deense koning
luidt.
Het werd er voor hem niet beter
op, toen, een lichamelijk onderzoek
uitwees, dat hij tal van littekens
heeft; die kennelijk afkomstig zijn
van granaatscherven. Al met al ver
moedt de politie te doen te hebben
met een Duitser, die het een en an
der op z\fn kerfstok heeft en van
plan. was "uit te wijken naar Spanje.
De man is op transport gesteld naar
de stad Groningen.
Hierop antwoordde de heer
Starkenboreh: „Gelooft u ook
niet. dat men eerder een beïnvloe
ding kan verwachten door zelf te
doen wat redelijk is en te lonen,
dat men zich niet van zijn weg
laat afbrengen, dan door allerlei
onderhandelingen te beginnen over
faciliteiten zoals radio, speelkaar
ten, lectuur en zakgeld? Dit was
toch een veel beter marder! Bo
vendien hield men de handen vrij
en kon men doen wat de omstan
digheden. vereisten."
Niet eensgezind
De voorzitter informeerde daar
na naar de verhouding van de
G--G. en de Regering in Londen
op dit punt, die niet eensgezind
was. Minister BoUcestein, die zelf
een zoon had bij de gijzelaars,
stond op het standpunt, dat het in
vrijheid stellen der Duitse geïn
terneerden moest worden afgewe
zen, doch. anderen dachten daar
over anders.
„Hebt U'r, vroeg mr. Donker,
„de indruk, dat van Londen uit in
de periode 19401941 gepoogd is
U over de streep te trekken?"
Jhr, Starkenboreh: „Ik had
eerst bepaald de indruk, dat de
Regering het anders wenste."
In haar conclusie over dit punt
zegt de Commissie, dat het haar
getroffen heeft, dat de ministers
over deze zaak en. het standpunt
van het kabinet zo weinig duide
lijke mededelingen hebben gedaan.
Temeer heeft haar dit getroffen,
omdat men te Londen meer dan te
Batavia de weerslag ondervond van
de uitermate grote indruk, die de
Duitse represaillemaatregelen in
Nederland maakten,
Scberpe discussies
Zelfs de heer Gerbrandy, aldus
blijkt uit het verslag, kon niet
meer zeggen dan dat deze kwestie
de aandacht der Regering heeft
gehad. Hij herinnert het zich ech
ter allemaal niet; slechts dit, dat
deze zaak tot scherpe discussies, ia
het kabinet aanleiding heeft gege
ven. Er is noga] wat over te doen
geweest.
De Commissie kan begrijpen, dat
de secretarissen-generaal in Ne
derland, onder de indruk van de
"eerste interneringen hier te lande
en van de achtergrond daarvan in
de Duitse politiek, de behoefte heb
ben gevoeld aan contact met de
DEN HAAG. De minister van
Economische Zaken deelt mede dat
hij In verband met een ruimere aan
voer van grondstoffen en een daar
mede gepaard gaande uitbreiding
van dc productie -mogelijkheden be
sloten heeft met ingang van 2 Juli
a-s,'de distributie van tabaksproduc
ten op te heffen.
rantsoenering bevredigend te doen
verlopen en een regelmatige voor
ziening na 1 Juli te verzekeren, is
het noodzakelijk dat een ieder zich
tot 1 Juli a.s. stipt aan de bestaan
de distributie-voorschriften houdt.
UTRECHT „Met betrekking tot onze uitvoer naar dc Verenigde Sta
ten meet nog heel wat gebeuren. De Nederlandse zakenlieden moeipn rich
meer wenden tot de Amerikaanse verbruikers, zij moeten dus In de V.S.
meer reclame maken. Het eerste, wat daartoe dient te geschieden, is' het
instellen van een markt-onderzoek, dat ongeveer een kwart miliioen dol
lars zal vergen, herder fs het beslist noodzakelijk, dat de Amerikaanse
tarieven worden verlaagd.'*
Amerikaans-Nederlandse
Kamer van Koophandel
vergaderde
Dit zei Dinsdag jhr N. S, A. Quar-
les van Ufford, voorzitter .van de
Raad van Bijstand van de Ameri
kaans-Nederlandse Kamer van
Koophandel in zijn openingsrede tot
de tweede jaarvergadering van de
Kamer, die in de historische aula
van de Rijks-Universiteit is gehou
den,
Dank zij een harmonische samen
werking, nationaal en internatio
naal, hebben wij. aldus spreker,
reeds veel bereikt. Wij mogen
dankbaar zijn, maar zijn geenszins
voldaan. Voldaan zijn wij. alleen bij
een gezonde handelsbalans met de
Ver. Staten.
In een uitvoerige rede heeft Lloyd
V. Steere, adviseur van de Amöri-.
Ned. Ind. regering en de regering i kaanse Ambassade te 's-Graven-
te Londen en er daarom toe zijn i bage, gewezen, op aUerlei^omstan-
Radiorede minister Rutten
DEN HAAG Donderdag 16
Juni om vyf over acht des avonds
zal minister Ruiten over beide
zenders spreken over de tentoon
stelling „Jeugd van Nederland",
die van 19 Augustus tot 18 Sep
tember zal worden gehouden in
het RAI-gebouw te Amsterdam.
Een Amerikaanse vloot van
14 schepen is voor oefeningen bij
Malta aangekomen. Er zullen lan
dingsoefeningen worden gehouden.
overgegaan hun medewerking te
verlenen aan de reizen van de
heren Jongejan en Boerstra. Ech
ter is de commissie van oordeel»
dat de secretarissen-generaal bij
hetgeen zij met betrekking: tot het
onderhavige punt 'aan de G.G.
hebben voorgedragen cn met na
me in Het tot deze gerichte tele
gram, zich, blijkbaar uit vrees voor
verdergaande represailles, niet vol
doende hebben gedistancieerd van
de Duitse wensen in deze en daar
door te weinig recht hebben laten
wedervaren aan de vele andere
aspecten, die het vraagstuk had.
Die vervelende douane
TILBURG,- Dinsdag congres
seerden in Tilburg leden van de
Nederlandse vereniging van bloc-
menwtn keilers.
De dames, die mot hen naar
Tilburg waren gekomen wilden
van dit uitstapje, een nuttig, maar
ongeoorloofd gebruik maken. Met
drie autobussen trokken zij naar
het Belgische Baarle-Nassau,
waar zij duizenden sigaretten,
nylon-kousen, chocolade en meer
van dit soort heerlijkheden in
sloegen, De douane was echter op
zijn qui vlve, met het gevolg dat
de dames zonder geld en zonder
goederen de terugreis naar Til
burg moesten voltooien,
-V
digbéden, waarmee de Hollandse
exporteur voor. wat betreft de V.S.,
ta rekenen, heeft. Het politieke kli
maat in Amerika is gunstig voor de
uitbreiding van deze hanael, maar
in de V.S. zal zelfs het allerbeste
artikel niet verkocht worden, als
het niet aantrekkelijk is verpakt en
op bijzondere wijze onder de aan
dacht van de kopers komt. Het af
gelopen jaar bedroeg de Nederland
se export naar de V.S, 30 miliioen
dollars. Spreker is er van overtuigd,
dat dit bedrag in de e.k. 12 maanden
aanzienlijk kan worden uitgebreid.
Dank aan Jaarbeurs
Zeer groot is de erkentelijkheid,
in de Kamer voor de steun, die zij
van dc Jaarbeurs mocht ondervin
den.
Nadat het gezelschap in een der
collegezalen een film had gezien
over een Amerikaanse industrie,
werden de heren' officieel door het
gemeentebestuur ontvangen in ae
prachtige stijlkamers van heft Cen
traal Museum. De burgemeester en
de wethouders Bekker en Winkel
waren hier aanwezig.
Als besluit van d© dag werd in
„Esplanade'' een feestelijke maal
tijd gehouden, waar jhr Quarles van
Ufford onder levendige instemming
minister Van dan Brink het erelid
maatschap van de Kamer overhan
digde. In de middagzitting had hij
de zaakgelastigde van de Ameri
kaanse ambassade Edward C. Wil
kinson het lidmaatschap van ver
dienste uitgereikt.
Erelid
Minister Van den Brink heeft in
zijn. tafelrede gewezen op het feit,
dat al is onze export naar Amerika
de laatste jaren gestegen, toch nog
slechts van onze invoer uit de
VA, wordt gedekt, terwij] dit in
1933 22% bedroeg.
Nadat de Amerikaanse Ambassa
deur, dr Baruch, zïjh bewondering
had uitgesproken over de prachtige
resultaten van de Nederlandse we
deropbouw. heeft de burgemeester
van Utrecht gewezen, zowel op de
moderne economische ontwikkeling
van Utrecht als op haar oude en
nieuwe cultuur. Spreker noemde
o.a. de figuur van dr Fentener van
Vlissingen, die gedurende tal van
jaren de functie van Voorzitter van
de Amerikaans-Nederlandse Kamer
van Koophandel heeft vervuld.
Driejarig meisje in bed
door muur bedolven
en gedood
WEESPERKAHSPEL. In al-
wachting van de bouw van
nieuwe woonark bewoonde een
handelaar in zand en grint tijdelijk
een loods, tégen welker buitenwand
grote hoeveelheden van deze mate
rialen waren opgeslagen, ln de
nacht van Maandag op Dinsdag
heeft een muur van de loods het
door de druk begeven, met het tra
gische gevolg, dat een drie-jarig
meisje van. het gezin werd bedoIven:
en gedood. Van de man werd een
been verbrijzeld. De andere gezins
leden liepen 'lichtere verwondingen
op.
GROENTEN NAAR DE MEST
VAALTDoordat Duitsland op
het ogenblik de aankoop van
groenten uit Nederland heeft ge
staakt, moeten grote hoeveelhe
den worden doorgedraaiddie
dan naar de mestvaalt gaan. Wij
zien hier het brengen van groen
ten naar de mëstvailt bij Venlo.
Dodelijk verkeersongeval
ojj weg langs Schiphol
AMSTERDAM Dinsdagavond
omstreeks half acht rijn op de grote
verkeersweg Amsterdam—Den Haag
nabij het viaduct van de Vijfhuizer-
weg een personenauto en een
vrachtauto met elkaar in hotsing
gekomen. Van dc vier inzittenden
van de personenauto werden een
gedood, twee zwaar gewond en een
licht gewond.
Het onderzoek heeft uitgewezen,
dat de personenauto, op weg vaa
Amsterdam naar Leiden bij het via
duct over de Vijfhuizerweg, welke
van Schiphol naar Hoofddorp loopt,
tn plaats van normaal de verkeers
weg te blijven volgen, onderlangs
is gereden.
Uit de richting Schiphol naderde
tegelijkertijd een lege zandauto.
Door de botsing schoot de zandauto
in de sloot cn kantelde. De bestuur
der kwam met de schrik vrij. De
personenauto werd geheel in elkaar
gedrukt,
HAARLEM Koningin Juliana
en Prins Bernhard zullen op 19 en
20 Juli een bezoek brengen aan
Haarlem en Vel sen.
Doorgedraaide groente
P ESCHAMEND 2ijn de berichten
van de laatste dagen, dat er
weer allerwege groenten worden
„doorgedraaid", d.w.z. dat ze naar de
mestvaalt verhuizen of op zijn best
voor veevoer worden aangewend.
Met dat doel hebben de kwekers er
toch om de drommel hun energie
niet aan ten koste gelegd en in een
tijd, dat men nog overal, binnen en
buiten onze grenzen, met voedselge
brek te kampen heeft, is het in hoge
mate grievend dat kostelijk voedsel
op een bepaald moment en op een
bepaalde plaats geen afnemer kan
vinden. Des le sterker spreekt dit tot
onze verbeelding nu wij in de achter
ons liggende oorlog van aangezicht
tot aangezicht met de honger hebben
gestaan en wij gevaarlijke tochten
riskeerden om een paar kroppen te
bemachtigen van dezelfde sla, die nu
bij duizenden kisten tegelijk naar de
mestvaalt wordt gebracht.
De oorzaken zijn in ons blad uit
voerig besproken. Duitsland kan niet
meer afnemen omdat het uitgetrok
ken dollarbedrag is verbruikt en 'n
nieuwe handelsovereenkomst nog
niet tot stand is gekomen. Het be
drag is grotendeels opgegaan aan de
duurdere kasproducten. zodat vooral
de. kwekers van de koude grond
thans worden gedupeerd. In verband
met dc huidige overproductie, die zal
toenemen indien plotseling het weer
warmer wordt, is een sterke daling
van de prijzen te verwachten, die de
kwekers ook geen goed zal doen.
Voor de huismoeders kan dit even
een verlichting van hun zorgen be
tekenen, hoewel ze zich daar toch
ook weer niet al te veel van moeten
voorstellen.
Van belang is echter, dat het ver
nietigen van de groente zo veel mo
gelijk wordt beperkt. In de eerste
plaats zal met grote spoed getracht
moeten worden nieuwe exportmoge
lijkheden te scheppen.
Maar daarbij moeten wij er
voor zorgen, dat de momen
teel overtollige producten 2oveel mo
gelijk worden geconserveerd. Niet
alleen de eonservenfabrlekeo dienen
daarbij ingeschakeld te worden {men
denke ook aan de mogelijkheden van
bevriezing) maar ook de hulsmoe
ders hebben daarin een taak: wel
licht'komt er in de komende maan
den gelegenheid om voor betrekke
lijk weinig geld een behoorlijke win
tervoorraad groenten te wecken of
in te maken. Laat ons zoveel moge
lijk trachten van de nood een deugd
te maken.
(Van onze verslagggevers)
\\7' IJ zijn huzaren, huzaren van Boreel", zongen de tamboers
van het muziekcorps van het Depot Pantserwagens te
Amersfoort, De trompetters bliezen, dat hun wangen bol stonden
en de tarabour-maïtre zwaaide met zijn staf, dat bet een lieve
I lust was-- Vv
Dat-alles"gebeurde, ómdat een grote groep journalisten op uit
nodiging van de Legervoorlichtingsdienst een bezoek bracht aan
de Prins Willem IlI-kazerne en het daar gevestigde Depot Pant
serwagens.
Maquettes spelen grote rol
bij lessen
OVERSTE J. CEUVEL, de depot-
commandant, lefdde een rond
gang door de kazerne en hield een
korts inleiding; over de organisatie
van. een \rerkennIngs-eskadron
pantserwagens, waarvoor de man
schappen in Amersfoort worden op
geleid, Zo'n eskadron vertrekt na
zes maanden opleiding naar Indo
nesië.
Alleen-verkoop voer Nederland E. G. BOUWER'* Handefcvereenfglng Amsterdam-Z,
Het Atlantisch Pact ver—
'plicht Nederland zijn. leger,
althans een groot gedeel
te daarvan, ln de toekomst een
Europese gevechtsopleiding te
ABE LENSTRA, DE MYSTERIEUZE
Van onze sportredacteur
„Is het echt waar, dat Abe Lenstra niet mee is gegaan naar Finland?"
vroeg de douane-bcambtc*van Denckamp, toen hy ver na middernacht
onze passen afstempelde.
Ja, zelden ffjj, dat is edit waar en w|J hadden het recht oia dat te
zeggen, want Abe was op dezelfde ferryboat, die ons, op de terugreis naar
Nederland, over de Grote Belt voer.
„Mocht hy niet mee omdat de K.X.V.B. hem geschorst heeft?" wilde
de grensbeambte verder nieuwsgierig weten. Wy waren even verbaasd,
hoe hy dat bericht van die schorsing toen al weer wist, maar daarna
hebben wij ons gehaast dat fabeltje uit de wereld te helpen.
EEN VEELBESPROKEN
SPORTFIGUUR
Er zyn weinig voetballers In Ne
derland, over wie zoveel gesproken
en geschreven Is als over Abe Len
stra. Haas Wilkes is de enige, die
hem naar do kroon steekt en het
zou interessant z\\n om aan het pu
bliek te vragen, wie hot in popula
riteit wint. Dit Is dan ook beslist al„
les, wat beide voetballers met el
kaar gemeen hebben. Bil de donkere
Fries vergeleken Is Wllkes een hel
der meertje, dat pas de laatste
maanden vertroebeld wordt door de
geheimzinnige geruchten van een
carrière als Italiaanse prof, waar
over do Rotterdammer zelf een diep
stilzwijgen bewaart.
Lenstra js voor het publiek een
mysterie Dat openbaart zich al in
z'n voetbal. Hij heeft op het veld
niets van een jeune premier, maar
zodra de Fries in het bezit komt van
de bal, springt er een geheimzinnige
vonk over naar de tribunes, Het
„AbeAbeia heus niet toe
vallig ln de wereld gekomen. En al
tijd weer, als wfi na afloop met hem
in de kleedkamer spreken, is er by
ons de vraag wat er ln' die stille, be
scheiden jongen leeft.
Van nature een beetje schuw,
gaat hij instinctief de mensen uit de
weg, Terwyi iedereen op de ferry
boat, die ons over de Grote Belt te
rugvoer, zich naar de eetsalon
haastte orn voor de laatste keer in
Denemarken-„sm0rrebrod" te eten,
lag Abe languit In de auto te sla
pen. Pas later stond hy, met de
kraag van rijn jasje opgeslagen, ln
de fijn stuivende motregen te kijken
naar de kruivende golven van het
Hier zÜn al de eerste resulta
ten van het recente besluit
van de K.N.V.B. om Lenstra
een voorwaardelijke straf op te
leggen. Een geïrriteerde Abe
Lenstra heeft bü zün terug
komst in Heerenveen aan een
verslaggever van De Volkskrant
meegedeeld, dat hij misschien
wel met Faas Wilkes naar Italic
gaat
Abs veel te goed kennende,
geloven wij daar niets van. Wtf
zien in deze uitlating alleen
maar een kenbaar maken van
zijn misnoegen over dat schor
singsbesluit.
brede water, dat gemakkelijk een
Fries meer kon zijn. Men zag het
zonder moeite aan het gezicht van
Abe, dat hij nu al weer naar huis
terugverlangde.
Voor het niet meegaan van Len
atra naar Helsinki was een excuus.
Abe heeft nog steeds last van zijn
knie. Wij hebben het zelf uit. 2ijn
mond gehoord, dat hp er in Kopen
hagen ook mee heeft gesukkeld,
maar wat voor leder ander nooit een
réden zou zijn geweest om. daardoor
de kans te missen voor minstens één
keer ln zijn leven Helsinki te .zien,
greep Abe dankbaar aan om naar
Heerenveen terug te gaan. En Karei
Lotsy, die beter dan wie ook Lenatra
kent zal met hopveei spijt ook
zich de moeite hebbes gespaard de
Fries tot andere gedachten te bren
gen. Hij heeft daarmee leergeld be
taald, Toen het vorig jaar, in Lon
den, de andere jongens een gat ln
de lucht sprongen, dat zij nog een
weekje bÖ de Olympische Spelen
konden bleven, wist Abe niet hoe
gauw hij een reden kon verzinnen
om Engeland té verlaten.
Een voorbeeld
En nu de affaire, die de K-N.V-B.
er toe heeft bewogen Abe Lenstra
een voorwaardelijke straf te
geven van drie maanden, omdat
enige tijd geleden een schoenenfirma
met zjjn naam heeft geadverteerd.
Heel veel Is er over deze affaire té
doen geweest, men hééft er om ge
lach-en en een beetje smalend het
amateurisme bespot. De K.N.V.B. Is
er niet lichtvaardig overheen gelo
pen en niemand minder dan Karei
Lotsy hoeft deze zaak zelf onder
zocht. ■-.<
Hieruit is zonneklaar gebleken,
dat Abe Lenstra werkelijk -gegn
profiteur 53 geweest. Het is mis
schien wel nuttig om even te vertel
len hoe de vork precies in de steel
zat. Een vertegenwoordiger van de
schoenenfirma in Heerenveen heeft
Abe er toe overgehaald de verkla
ring af te geven, dat hij zo graag
dat bepaalde merk schoenen droeg.
Het enige, wat men Lenstra kan
verwijten is, dat hij niet de conse-,
quenties van. z'n "handeling heeft
ABE LENSTRA,
gemakkelijk te beïnvloeden.-.
begrepen. Dat is dom natuurlijk,
doch of om deze reden een smet op
zijn naam moet worden geworpen, is
toch wel een vraag, die niet zo ge
makkelijk met ja of nee kan wor
den beantwoord. De voetbalbond
wil hiermede een voorbeeld
stellen doch het klinkt ons in de
oren als sabelgekletter, waarmee
men anderen, die ook in de verlei
ding zouden kunnen komen, hun
naam aan advertenties te geven,
schrik wil aanjagen, Voorwaarde-
lyke straffen, als deze, lijken ons uit
den boze. Of men had Lenstra een
straf moeten geven, of men had, aan
de hand van de feiten, met een pu
blicatie van de ware stand van zaken
moeten volstaan. Met een uitspraak
als deze Is niemand gediend. Elke
voetballer in Nederland weet wat
hem bij overtreding van de ama
teur bepalingen te wachten staat en
als het ons met het amateurisme
ernst is, dan moet ook niet worden
geschroomd de straf er op te laten
volgen. Men zou zich byna kunnen
afvragen of het, by de plannen die
Faas Wllkes heeft om als prof te
tekenen voor een Italiaanse club. in
overeenstemming is met onze be
grippen van amateurisme, hem mee
te vragen voor de tour naar Scan
dinavië. Maar goed. als men zo
lang Faas nog geen contract heeft
getekend daaroverheen stapt
zullen wij de laatste zijn daarop cri-
tiek uit te oefenen. Dan echter ook
niet Lenstra tot zondebok maken.
Dit is, voor ons gevoel, meten met
twee maten-
geven, die verschilt van de te
genwoordige. Er komt bijvoor
beeld ander materieel en de
tactische opleiding moet vólko
men gewijzigd worden, omdat de
strijdmethoden van guerilla's en
georganiseerde legers nu een-„
maal verschillen.
In de Prins Willem lïl-kazërne
wordt instructie gegeven in onge
veer dertig verschillende vakken. Na
zijn oproeping krijgt de soldaat,
de huzaar eerst een zogenaamde
elementaire infanteric-training van.
zes weken en daarna komt dè spe
cialisten-opleiding. De een wordt
kanonschutter, de ander telegrafist,
weer een ander wordt chauffeur of
motorordonnans enzovoort.
Allen zijn klasse I gekeurd,
hetgeen betekent, dat ze licha
melijk geschikt zïjn voor uiterst
zware dienst. Degenen, die bo
vendien ook over een goede al
gemene ontwikkeling beschik
ken, worden geselecteerd en ko
men terecht op de kadersehoql
•waar ze worden opgeleid tot on
der officier (wagencommandant
e.d.) of op de School Reserve
Offcieren Cavalerie. Daar moe
ten ze veel studeren, zeer veel
zelfs.
Een wagencommandant by voorbeeld
moet alles weten over zyn radio,
over de wapens in zyn pantser
wagen, over da wagen zelf, over
oriëntatie, over het land en het
volk, waar hij naar toe gaat etc.
Zandbakken
Daartoe worden lessen gegeven in
instructie-lokalen, die voorzien zyn
van zandbakken, waarin practische
oefeningen kunnen worden gehou
den. Er zijn twee van die zandbak
ken, waarop men in de Prins Wil
lem in~kazerne zeer trots is.
De „vuur-bevelenbaan" is er een
van. Die staat in een grote kamer
half om de geschutskoepel van een
pantserwagen heen, In de zandbak
staan kleine houten huisjes e.d. op„
gesteld cn. er branden een paar
gloeilampjes in. Dat zijn de doelen.
De adspirant wagen-commandant
moet in zijn geschutskoepel
teren op de juiste wijze het vuren
van zyn schutter te leiden.
De andere installatie is de „ml-
niatuur-sehietbaan",, vernuftig ge
maakt met behulp van de Genie.
Dit is.een maquette, met huizen, bo
men, spoorwegen, heide, bossen en
meren. In het „landschap" bewegen
zich tanks voort en er boven cirke
len een paar cartonnen vliegtuigen.
De zaal, waar deze maquette staat.
Is voorzien van licht, dat gedempt
kan worden.
Voor de maquette staan twee
draaibare geschutskoepels en daarin
zitten de schutters. Naast de loop
van het kanon steekt er uit de. ge
schutskoepel de loop van een buks.
Met deze buks wordt geschoten op
de tanks en de vliegtuigen Het een
en ander is zo geconstrueerd, dat de
afstanden relatief niet verschillen
van de afstanden ln werkelijkheid.
Ook de moeilijkheden zijn dezelfde.
Met behulp van dit „kermisspul",
zoals men de installaties noemde,
Worden dus practische lessen gege
ven, die er ondanks korte op-
leidingstyd mede de oorzaak van
zijn, dat de Nederlandse soldaat een
gelijkwaardig makker ia van de
strijders der overige by het Atlan
tische Pact aangesloten landen.