School voor scheepskoks lijdt nog
aan kinderziekten
Kinderen Paskowiets bevrijd
Nieuw Sjanghai bevreesd voor
mijnen op de Wangpoe
Vaderdag
Chefarii&e,4
Sommige leerlingen hebben nog alles,
anderen hebben niets meer te leren
De weg terug
Vier beroemde genees
middelen legen pijnen
Solisten concert in nieuw gerestaureerde
saai van Odeon
Y~
Capitol
(hu tmuitiz bkuq
Y.
Knappe film over het leven van
Henri Dunant
Cineac
Britten versterken bezetting
van Hongkong
Luxor
Lutusca
Zaterdag 18 Juni 1949
3
Toen we in de Nederlandse Zeemanacentrale de keuken binnenstapten
waren, de leerlingen van de kookschool met een gezicht van: „Moeten we
daarvoor hier komen", bezig om met grote dweilen de vloer te zwabberen.
Eén van hen stak zrjn ontevredenheid niet onder stoelen of banken. „Ik
vaar al negen jaar als kok en ben in die tijd opgeklommen van maat
tot bijna eerste. Want ik zou eerBte worden, toen dit examen verplicht
gesteld werd en de maatschappij het beter oordeelde, dat ik eerst dit
.diploma verwierf. Mijn gage werd doorbetaald tijdens de drie maanden,
die de cursus duurde.
Natuurlijk had ik daar niets op
tegen. Al zat ik al lang in het vak,
ik 2ou altijd hog weer iets kunnen
leren. Maar dat viel bitter tegen!
Toen ik het eursus-programma van
onze instructeur, de heer Bouwman,
vernam, bleek dat ilc alles, wat 'ik
dan nog zou moeten leren, reeds
onder de knie had". Wij keken de
heer Bouwman even vragend aan
om te zien of hier niet overdreven
werd, maar deze knikté beves
tigend: „Ik kan hem niets meer le
ren. Alleen aan de theoretische les
sen hebben koks, zoals hij, nog iets".
„Nu", zo ging de verongelijkte
scheepskok verder, „toen ik dat in
de gaten kreeg, ben ik direct aan
het proberen gegaan om vrystelling
van de opleiding te krygen en met
een examen te doen, maar dat
mocht niet. Ik was verplicht om drie
maanden hier te lopen spelen, voor
dat ik examen mag doen. Afyn, n
begrijpt wel er zijn ook nog een
paar geldkwesties maar vooral
hierdoor ls de lol er helemaal af. Je
weet met jezelf geen raad".
Hij draaide zich om en ging by de
gootsteen wat Vaatwerk staan, was
sen. Een andere leerling stond ijve
rig te roeren in de stamppot, die tot
middagkost zou moeten dienen voor
de gasten van de Zeemanscentrale.
Deze instelling heeft gratis haar
keuken beschikbaar gesteld voor de
opleiding, waarvan zij bij iedere
maaltijd weer de vruchten op tafel
vindt. En of er nu „volleerde" leer
lingen en jonge broekjes in de keu
ken staan, de pot is altijd goed!
Daar zorgt de heer Bouwman wel
voor.
Er zit echter ongetwijfeld iets
bevreemdends in de gang van.
zaken, zoals hierboven beschre
ven werd door die ontevreden
scheepskok, die zeker de enige
niet is, Wy onderschatten het
belang van het nieuwe diploma
beslist niet en het was een be
sluit van de organisatoren om
in ons land, dat zijn naam op de
zee hoog moet houden, direct
met deze cursus te beginnen.
Zij is niet lang en voor de koks
maats, die twee jaar gevaren
hebben is het ook geen bezwaar
om drie maanden aan de wal te
DE generatie tussen de belde
laatste wereldoorlogen heeft
Remarque's boek gelezen, dat de
titel droeg, die hierboven siaat.
Frontsoldaten van het verslagen'
Duitse leger keren na de elfde
November 1918 naar: huis terug.
Hun huizen staan nog op dezelfde
plaats. Allerlei bekenden van
vroeger vinden zi| weer. En toch
ls alles anders. Om de nederlaag?
Vanwege de schande? Of omdat
zij uit bet onwezenlijk bestaan
van loopgraafratten nu weer in
een min of meer geordende maat
schappij moeten inschakelen? Hoe
moeilijk het is voor velen, hoe on
mogelijk voor enkelen, wórdt
door Remarque aangrijpend be
schreven. De Weg Terug is niet
eenvoudig.
Nu het vandaag Reclasserings-
dag was u hebt dat toch niet
vergeten? mag ik in ons weke
lijkse gesprek daar uw aandacht
voor vragen. Het leven wordt
vaak vergeleken met een strijd.
Met oorlog zelfs. Ook de Bijbel
doet dat. Paulus, de Apostel, vuurt
zijn lezers aan de goede strijd te
srtijden. Er is dus ook een kwade.
En hoevelen zijn daarin gevallen.
Een man heeft zijn straf uitgezeten.
Zal hij de weg terugvinden in de
geordende maatschappij? Of zal
zijn verder leven de schaduw van
tralies meedragen? Als hij vol
goede moed opnieuw begint ls er
altijd wel iemand, die hem even
helpt herinneren... er zijn van
die gezegdes als: eenmaal gesto
len, altijd een dief. Zal hij tegen
de ontmoediging ópkunnen? Als
de celdeur opengaat begint ook
de strijd om de weg terug.
Als wij het evangelie verstaan,
blijkt reclassering niet uitsluitend
voor ontslagen gevangenisklan-
tën van belang te zijn. Dan ls er
een algemene herklassering no
dig, Dat is een hard ding. De oud
ste broer van de verloren zoon
vond het te hard. Hij wou èr niet
aan. En daarmee declasseerde hij.
zichzelf, terwijl de z.g. verloren
zoon, de „mislukte jongen", zijn
plaats terugkreeg bij zijn vader.
Zie Lukas 15. De weg terug ls
nooit gemakkelijk. Vooral als
daar eigen schuld bekennen bij
te pas komt. Wie het toch durft
a! is het moeilijk of moet ik zeg
gen: onmogelijk? merkt dat
Vader al op hem wachtte. Omdat
Hij ons reclasseert, mogen wij het
elkaar ook doen.
Oberman
Een brief van Vader),
Beste kinderen
Jullie weten het: morgen is het
Vaderdag! Ik heb zo'n vaag ver
moeden, dat ik weet wat er dan
gaat gebeuren. Is het niet pas Moe
derdag geweest? Dagen van tevo
ren hadden wij toen al plannen ge
maakt, bloemen besteld en een
flesje lavendel gekocht. Weet je
ook nog,dat toen het op betalen
aankwam jullie spaarpotten leeg
waren? Ik ben er nooit echter ge
komen -wat jtillie met je zakgeld
hebt gedaanl
Nu ja, het was eenmaal zo en ik
moest er voor opdraaien. Niet dat
ik het erg vond, want die moeder
van jullie is tenslotte mijn vrouw.
Ik voor mijzelf heb toen maar
vrouwedaggevierd.
Die Zondag waren wij al om ze
ven -uur het bed wit. Ja, op Zon
dag! Jullie weet, dat ik dan graag
een uurtje uitslaap. Maar voor
moeder ae vrouw alle twee
woordjes hadden die dag een bij
zondere betekenis! moet je wat
over hebben. Niet alleen op Moe
derdag,maar altijd en op die dag
natuurlijk een beetje meerWe
hebben thee gezetbeschuiten ge
smeerd en zijn zingend naar de
slaapkamer gegaan. Zo'n kopje
thee op bed is toch maar iets fees
telijks, wind je niet?
4 Toen Moeders verraste gezicht
tn de huiskamer: bloemen naast
haar bord en ook dat flesje laven
del. En dat was niet alles: moeder
mocht die dag niets doen: wij heb-'
oen de bedden opgemaakt, wij heb
ben gestofzuigd' en kopjes gewas
sen, ja wij hebben zelfs aardappe
len geschild. Maar koken mochten
we niet, anders kregen we niets
behoorlijks te etenzei moeder.
Ik vermoed, dat het morgen een
beetje nèt zo zal gaan. Je weet, ik
ben gek op beschuitjes op bed. En
thee! En als jullie zingen niet te
hard natuurlijk dat vind ik
•prachtig. Maar een flesje lavendel,
dat moet je mij beslist niet geven!
Jammer, hè, dat Vaderdag niet een
paar weken later valt, dan zou je
mij een paar pakjes sigaretten kun
nen geven, als jullie tenminste nog
wat in je spaarpot hebt zitten. En
fin,- dan moet dit keer moeder er
maar voor opdraaien! Geef maar
een doosje sigaren, als ik het toch
zeggen mag. Of een boek, maar dat
kost wel erg veel geld!
Eén verzoek heb ik nog: doe mij
een plezier en sta morgenochtend
niet om zeven uur can mijn bed.
Je weet het nu eenmaal: ik wil
's Zondags graag een uurtje langer
slapen. Willen we afspreken: zo
om een uur of half negen? Met
thee en beschuiten en een cadeau-
tje? Goed zo, ik reken er op.
leren. Maar wy' vragen ons af
of er voor de ouderen, die dit
diploma ook nog moeten, ver
werven, geen andere regeling te
treffen sou zijn.
De jongelui leren op deze school
van de heer Bouwman niet alleen
koken, maar ook warenkennis, voe
dingsleer, bekendheid met buiten
landse munten en ook bekendheid
met het slagersvak. Dit laatste doen
zy op; in de slagerij van de Konink
lijke Rotterdams che Uoyd, welke
gratis ter beschikking is gesteld.
Ongetwijfeld zullen er velen zyn, die
hier nog iets kunnen leren ën één
van hen, die het diploma reeds heeft
verworven, had niets anders dan lof,
vooral ook omdat hij al salarisver
hoging had gekregen.
(Ingez. Med.)
Wanneerzware hoofdpijn, hevige
rheumafische of andere pijnen U
hei leven moeilijk maken, neem
dan eens Chefarine „4". Elk
iablei bevat 4 geneesmiddelen,
die elk stuk voor stuk in de
hele wereld al beroemd zijn. Hei
helpt ook dan, wanneer een
ander middel geen baat brengt.
T£GEN PUNEN SN GRIEP 70 TABLETTEN l 0.75
Het organiseren van een volks
kunstavond in de grote zaal van
Odeon was een goede gedachte. In
de eerste plaats stond het solisten
concert op een zeer artistiek niveau
en bovendien, kon men, doordat de
zaal goed bezet was, de acoustfsche
kwaliteiten na de restauratie er van
bepalen. Uiteraard kan dit slechts
onder voorbehoud geschieden omdat
er in dit verband geen koren of
ensembles optraden en de acoustiek
dus slechts te beoordelen was naar
de Vocale en instrumentale soli.
Het bleek dat de zaal zich voor
deze soort concerten zeker leent.
Zelfs het pianissimo boette In deze
grote ruimte niets van zijn karakter
in en dit zegt wel wat evenals het
feit, dat de klank van de vleugel
ook in het forte buigzaam blijft en
het gezongen woord duidelijk ver
staanbaar is. Het ziet er dan ook
naar uit, dat Rotterdam een goede
concertzaal rijker is geworden Het
gaat er nu alleen nog maar om, .of
de acoustiek ook zo goed de koor-
en orkestklank zal verdragon.
Zoals gezegd vielen de artistieke
prestaties ten zeerste te loven.
Laurens Bogtman bewees weer
een kunstenaar te zijn hy zong
o.a. werkjes van Constantijn Huy-
gens, Guilbert, Zweers en de ZigeU-
nerlieder van Brahms die het lied
zowel in artistiek als vocaal opzicht,
volkomen recht weet te doen weder-'
varen. De violist Herman Krebbers
toonde zich in zijn element in stuk.
ken van Mendelssohn, Schuxnan en
MozartKreisler. Hij werd door
Aribo die tevens een uitstekende
vertolking gaf van Beethovens So
nate op. 27 no. 2 fraai begeleid.
Indien ik me niet vergis genoten
een drietal liederen van Henrlëtte
van Lennep Corry Bijster hield
er een warm pleidooi voor hun
eerste uitvoering. Het bleken werk-
Of er nu „volleerde' 'leerlingen
of jonge broekjes in de keuken
staan, de pot is altijd goed
stukjes te zyn die aantrekkelijke
melodische en harmonische vondsten
bevatten. Bij Margot Broeders was
de harp-begeleiding in goede han
den.
Het Constant Martin-Orgel, dat
zeer mooie klankeigenschappen be
zit werd door Koos Bons niet veel
talent bespeeld.
Herman van Born
WATERMAN' ZONDAG
IN ROTTERDAM
Het troepentransportschip „Wa
terman" wordt Zondag 19 Juni in
de morgenuren in de haven van
Rotterdam verwacht. Onvoorziene
omstandigheden voorbehouden, zal
de ontscheping beginnen te 9.00
uur.
Familieleden of vrienden kun
nen niet worden toegelaten tot
het debarkatie-terrein en kunnen
evenmin in de gelegenheid wor
den gesteld de repatriërenden met
eigen vervoermiddelen af te
halen.
Siibertanne-moordenaars
veroordeeld
De Rotterdamse kamer van het
Haags Bijzonder Gerechtshof heeft
A. L. Slop uit Den Haag, de sport
leraar G. J. T. Kniest te Rotterdam
en P. J. Smid uit Nieuwer-Amstel,
allen leden van het Sonderkomman-
do-Feldmeyer, veroordeeld tot resp.
8 jaar, 20 jaar Rijkswerkinrichting
en levenslang. De mannen zijn o.m.
betrokken geweest bij de moord op
de heren F. V.' Valst ar en-Voskamp
in de kelder van het SJ9. gebouw
HeemraadssingeL Tegen Kniest en
Smid had de advocaat-fiscaal veer
tien dagen geleden de doodstraf ge-
eist.
"DE KINDERKRANT
reau te Brussel passeerden in 1948 ruim
1.6 millioen Belgen de Nederlandse
douanestations aan de Belgisch-Neder
landse grens. De Belgen kenden vrijwel
geen deviezen-moeilijkheden, terwijl bo
vendien de gulden goedkoop was.
Bascomb de Bandiet
Films als Bsscomb de Bandiet werden
vroeger veel meer vertoond dan tegen
woordig cn dat ls Jammer, want zo'n
lekker spannend en wild Indianenver
haal met veel gerij cn geros en veel
geschiet en geknok is vaak heel wat
verkwlkkelijker om naar te kijken dan
dat eeuwige gezanik om snel kloppende,
smachtende of gebroken harten. Vooral
als het zo aardig en boeiend verteld
■wordt als dit.
De onlangs overleden Wallace Beery
speelt er de vogelvrfl-verklaarde ban
diet Bascomb in, die onderduikt bij een
MormOncn-karavaan, waar, een klein
meisje (het wonderkind Margaret
O'Brien) de blanke pit onder de ruwe
bolster weet te ontdekken.
Mooie natuuropnamen, moord, brand
en plundering en echte Indianen, wat
men meer!
alle rovers op de berg,
verbleekten, want ze
schrokken erg!
Ze keken angstig naar benee:
e 'zagen mensen klimmen, twee!
die kwamen steeds maar naderbij,
de Hertogin en haar lakei.
O, Schallebijt, O, Schallebijt,
nu raken toy ons leven kwijt!
Maat schallebijt was lang niet
mals
hij keek heel gluiperig en vals
en zei: we zullen ze wel leren,
we gaan met koffers
bombarderen!
Daar ging de eerste koffer al,
boemboem, de berg af, naar het
dal
die koffer trof de Hertogin
precies op 't puntje van haar kin,
zij jammerde, maar zij bleef
stijgen
men kon haar boven horen hijgen
toen kwam de tweede koffer:
Bots!
Rang! Bengel, bengel, van de
rots!
die trof vrind Adolf, de lakei
■net eventjes nog In zijn zij,
en Adolf ging meteen aan 't gillen
hij zou wel naar beneden willen.
Daar kwam alweer een kofjer:
Beng!
De hertogin riep luid en streng:
Blijf klimmen, Adolf, doe je
plicht
de koffer viel op zijn gezicht,
die arme Adolf zat vol builen
en ging ontzettend hard aan 't
huilen,
de Hertogin kreeg een bult,
het was een akelig tumult.'
f} AAR kwam met vreeslijk
A-' veel misbaar
tenslotte ook nog de guitaar,
toen xoaren ze daarboven blut,
de róvers waren uitgeput,
ze hadden niets meer om te
gooien
se konden toeh geen hinders
strooien.
De roverhoofdman Schallebijt
was kwaad en barstte ftaast van
nyd:
Zeg, kebben we nog zware
dingen?
Dan gaan we zelf het nest
uitspringen
vooruit maarhup, over de rand
niet hier, nee, aan de andre kant!
Daar sprongen ze, abah, wat laf,
daar sprongen ze de rotsen af,
Ze vielen in een diep ravïj'n.
(En nog weet niemand, waar ze
zijn)
Toen was er dus geen enkle rover
in 't hele arendsnest meer over,
een ieder was er uitgesprongen
behalve dan de arendsjongen
en ook de kindren Paskowiets
maar ochdiewisten nog van
niets.
fpN kijk, 't is bijna niet te
g'loven
de Hertogin ktoam eindelijk
boven,
ze hees zich in het nest en zei:
o, lieve grut, wat ben ik blij.'
Daar ktoam ook Adolf, half
verdoofd
met grote bulten op zijn hoofd,
De Hertogin riep snikkend: Ach,
dat ik dit nog beleven mag,
dag kinderen, dag lieve dotten!
dag engeltjes, dag suikerpotten!
O. Adolf, ik ben zo gelukkig!
Maar Adolf bleef een beetje
nukkig,
('t Is nóg niet uit).
lij ET was groot feest in het dorp
AJ- Wengelerwaal. De nieuwe
brug over de rivier de Wazzcl zou
worden geopend. Het hele dorp
was op been en de burgemeester
zou een lange redevoering houden
en dan moest hij het lint door
knippen, dat vlak voor de brug
was gespannen. O, wat zou dat
een plechtig moment zijn, als de
burgemeester het lint doorknipte.
Iedereen stond te kijken en de
vrouw van de burgemeester stond
er heel dichtbij, want ze wilde
geen woord van ae redevoering
missen.
Burgers, vrienden, sprak de
burgemeester. Ahem, dit is de
nieuwe brug over de Wazzcl. Het
is een mooie brug, het is een
prachtige brug en ik heb de grote
eer om deze brug te openen. Met
dezetoen zweeg de burgemees
ter. Want hij wilde zeggen: Met
deze schaar zal ik het lint door
knippen. Maar hij had geen
schaar! In zijn zenuwachtigheid
had hij vergeten een schaar mee
te nemen van huis. O, o, wat
moest hij doen. Hij kon toch moei
lijk zeggen: Heeft iemand van U
ook een nagelschaartje bij zich?
Die arme burgemeester wist geen
raacL Hij kuchte, gaf een knip
oogje aan zijn vrouw en fluisterde
haar toe: Haal de schaarl
De vrouw van de burgemeester
helde weg, naar huis.
En onderwijl moest de burge
meester doorgaan met zijn rede
voering. En dat was ellendig,
want hy wist niets meer. Het was
eigenlijk al uit!
T-T IJ kuchte weer en zei: Ik zal
11 20 straks deze nieuwe brug
openen. Deze mooie brug, deze
lieve brug, deze prachtige brug,
deze alleraardigste houten en
ijzeren, pasgeverfde, opgepoetste,
vriendelijke brug, dezeoch,
hij wist het niet meer. In zijn
wanhoop zocht hij naar nog meer
woorden en schreeuwde: Deze
akelige, ellendige, nare, beroerde,
vervelende, verdrietige, afschuwe
lijke O, gelukkig, daar kwam
zijn vrouw aan met de schaar. Ze
hulde hard naar haar man en zei
zenuwachtig: Hij lag in de naai
doos.
Toen nam de burgemeester de
schaar en 2ei; En hierbij open ik
de nieuwe brug.
Hij knipte het lint door en alle
mensen juichten en riepen: Hoera!
Maar 's avonds in de huiskamer
zeiden de dorpelingen tegen
elkaar: 't Was toch wel een gekke
redevoering, die onze burgemees
ter gehouden heeft. Tja, zeiden de
anderen dan weer, maar de brug
is ópen! En daar gaat het toch
maar om.
Man in 't wit
Het leven van Henrl Dunant ls een
dankbaar iilmobject want het biedt een
zo rijke en afwisselende stof, daaren
boven een zo grote verscheidenheid aan
ontroerende momenten, dat men zich
nauwelijks een onderwerp kan denken,
dat zich beter zou lenen voor het witte
doek. Bovendien is bet aantrekkelijk om
de bewondering, die het werk van een
man als dc stichter van het Roode Kruis
oproept. De weg van opoffering, mis
kenning en schier eindeloze moeilijk
heden, een groots ideaal, geboren uit
ware naastenliefde, tenslotte een hoge
bekroning van een bijna onmenselijke
taak: mogelijkheden te over voor een
regisseur, die bovendien gesteund wordt
door de historische juistheid van zijn
gegevens. HIJ kan zich op allerlei wijzen
vergalopperen, maar als bJJ daarvoor
waakt, móet dit wel een goede film
worden.
OB verdediging van Sjanghai
tegen de opdringende commu
nistische legers droeg het kenmerk
van de verdediging van een instor
tend regime in China: de verdedi
ging was slechts plaatselijk. Er
wam inderdaad troepen die de
Kwomintang tot het laatst toe
trouw bleven; maar talrijk waren
zij niet. Verder gebeurde, wat men
met zekerheid kon verwachten en
wat men wederom verwachten
kan, als Kanton verdedigd moet
worden: verschillende aanvoerders
liepen met hun troepen naar de
tegenpartij over. Doordat er hier
en daar hardnekkig tegenstand ge
boden is, heeft men de strijd am
Sjanghai nog wat kunnen drama
tiseren. Het algeanene tafereel ech
ter moet, uit militair oogpunt, be
droevend zijn geweest. Het was zo
echt Chinees. Van een werkelijk
verweer was geen sprake; De be
lofte van nationalistische bevel
hebbers, dat Sjanghai een nieuw
Stalingrad zou worden, is dwaze
grootspraak gebleken, dwazer dan
men reeds bij voorbaat vermoeden
kon.
Minder echt Chinees was, wat op
de bezetting van de stad volgde:
De troepen van de veroveraars ge
droegen zich voorbeeldig. Plunde
ring, moord, verkrachting op grote
schaal zoals teen Berlijn in -Mei
1945 veroverd werd, en zoals de
Chinese burgeroorlogen die tot
een gesel voor de bevolking pleeg
den te maken, kwamen niet voor.
Ik herinner mij de sensatie op
Kerstavond van 1925, toen de .troe
pen van Feng Joe-sjang Tientsin
in bezit namen, zonder al deze vre
selijkheden. De volgende morgen
ging ik de vreedzame intocht be
kijken, en de bevolking wist een
voudig niet hoe zy het had. Zo
móeten ook de troepen van de
Kwomintang zich in 1926 hebben
gedragen, toen zy optrokken uit
Kanton als een streng geleid, van
één gedachte vervuld, waarlijk
voor één zaak strijdend leger.
Dit alles is echter slechts wel-,
nig voorgevallen. Nooit hield de
deugd tand met het stijgen van de
macht. De communisten nu heb
ben zich te Sjanghai wel heel voor
beeldig gedragen. Zij drongen geen
huis binnen, zelfs niet op zoek naar
kwartier. Wat zeer diepe indruk
heeft gemaakt, was, dat zij op de
tram hun vervoerbiljet betaalden.
Zij wonnen het hart van de vreem
delingen door hen niet alleen met
rust te laten, maar zelfs een niet-
ingrypen in hun zaken toe te zeg
gen. Dit was verstandig: zij kregen
met het bezit van de derde stad ter
wereld reeds moeilijke problemen
genoeg ter behandeling. Ontwrich
ting van de resten van het econo
mische leven moesten zij, meer dan
door; -
dr. M. v. Blankenstein
iets anders, vrezen. Immers chaos
in. de mensenmenigte van Sjanghai
kon ook voor hen noodlottig zijn.
Toch zal het moeilijk te verhinde
ren wezen dat daar nu toch nog
een chaos intreedt. Dit is het ge
duchte wapen van Tsjiang Kai-
sjek.
De oude dictator van China, de
man wiens régime in wanbeheer
en corruptie is verstikt, heeft zich
weer aan het hoofd van zijn troe
pen gesteld. Hij ziet blijkbaar geen
heil meer in Kanton. Zijn beste
troepen, zijn vloot en zijn geld
middelen concentreert hij op For
mosa, op welk eiland het wanbe
heer van zijn régime ook reeds, na
de verdrijving van de Japanners,
zoveel onheil heeft aangericht.
Deze concentratie is mogelijk, om
dat de Kwomintang nog steeds de
zee beheerst. Van daaruit dreigt
hjj Sjanghai met een. blokkade.
Zijn schepen zouden reeds mynen
hebben gestrooid in de toegangs
rivier tot Sjanghai, De communis
ten hebben, niet de middelen dat
na te gaan, en, als het. waar blijkt,
het te verhelpen. De paar mijnen
vegers, die naar hen zijn overge
lopen, missen er de uitrusting
voor. Het gevolg is dat Amerika
nen en Engelsen, zolang de aanwe
zigheid van mijnen op de Wangpoe
moet worden gevreesd, hun sche
pen niet op Sjanghai laten varen.
En op zijn beurt betekent dit laat
ste het uitblijven van kolen en van
grondstoffen voor de industrie in
dit centrum. Om van levensmidde
len niet te praten.
Zou dat enige tijd zo door gaan,
dan zou het ongeluk niet te over
zien zijn voor Sjanghai en voor de
communisten, die met de millioe-
nen van Sjanghai opgescheept zijn.
De beide westerse mogendheden
hebben een verklaring van de of
ficiële Chinese regering gevraagd
over het al dan niet aanwezig zijn
van mijnen. Daarvoor moeten im
mers neutralen worden gewaar
schuwd. De nationale regering be
schikt inderdaad over Japanse
mijnen, uit de krijgsbuit op For
mosa en in enige Chinese havens
gevonden. Het is niet ondenkbaar
dat het ook enkele Amerikanen en
Britten niet onwelkom is, door
deze stand van zaken het dc com
munisten heel moeilijk te maken.
Andere moeilijkheden hebben
zich al geducht aangediend tc
Sjanghai. Daartoe hoort ook het
monetaire probleem. Officieel was
bepaald dat de koers van de com
munistische dollar tot de Ameri
kaanse 80 1 zou zijn. In werke
lijkheid is een tienmaal slechter
verhouding reeds Overschreden.
Dit lijkt nog niets op de Inflatie
van de nationale dollar, waarvan
de ontwikkeling heel levendig den
ken doet aan die van de Duitse
mark in 1923; maar voor Sjanghai
is het toch al een onheilspellende
beweging. Intussen heeft Tsjiang
Kai-sjek de algehele blokkade van
de stad aangekondigd. ^Hy heeft
daartoe op Formosa de nodige ma
ritieme middelen. Maar in China,
bij een afbrokkelend régime, weet
men nooit hoelang die vloot nog
haar oude meesters zal blijven
dienen.
De Engelsen bereiden zich voor
e\ het uiterste. Reeds is hun mi
ni .Ier van algemene verdediging
zelf naar Hongkong geweest om
daar de defensiekwestie van nabij
te bekijken. Ook is het garnizoen
van 5,000 tot 6.000 man versterkt.
Verdere versterkingen zullen vol
gen, met het doel dit strategisch
zo bij uitstek belangrijke punt tot
het uiterste tegen de Chinezen te
verdedigen, als zij, na de val van
Kanton, de Britse bezitting zouden
aanvallen. Hongkong is van enor
me betekenis, als bastion tegen de
uitbreiding van de macht van het
communisme over heel Zuid-Oost
Azië. Men kan er dus zeker van
zijn dat de Britten, met de Ame
rikanen aansporend en steunend
in de rug, zullen doen wat zij
kunnen om Hongkong te behouden.
Het lijkt een netelig probleem.
Millioenen mannen zijn in aantocht
in zegevierende opmars. De Engel
se verdediging zal in ieder geval,
daarmede vergeleken, nietig in
aantal zijn. Tegen de Japanners
heeft Hongkong het geen ogenblik
kunnen bolwerken. Daar staat te
genover, dat de Britse technische
overmacht op de Chinezen nog
veel groter is dan in 1941 dé
Japanse technischs overmacht op
de Britten, De omstandigheden, die
de communistische opmars verge
makkelijkt hebben, nl. overlopen^
of de wapenen neerwerpen, zullen
zich ten aanzien van de Britten
niet voordoen.
Maar het is nog te vroeg, in dit
opzicht gissingen te wagen.
Hongkong, het Gibraltar van de
Chinese wateren, ofschoon niet zo
ongenaakbaar!, heeft steeds een
eigenaardige positie ingenomen.
Beurtelings hebben de leiders van
allerlei strijdende groepen in
China, van rechts tot links, er wel
eens een asyl moeten zoeken en
het er gevonden ook. Menig tot
grote bloei gekomen Chinees leven
zou vroegtijdig uitgewist zijn, als
er geen vrijplaats Hongkong had
bestaan. Daarom konden vele na
tionalistische Chines-.- politici, wat
zij ook moëhten denken van de
aanwezigheid der Britten daar, de
Britse bezetting toch geen kwaad
hart toedragen. De communisten
echter hebben het in geen geval
als vrijplaats nodig. Met hun komst
ontstaat een nieuwe situatie, die
zich nog hoogst dramatisch kan
ontwikkelen.
(United Press meldt uit Sjanghai,
dat Britten en Amerikanen het Zui
derkanaal hebben schoongeveegd;
dc haven blijft echter officieel nog
gesloten, want hoewel geen contact-
mijnen gevonden zijn, weet men
niet of er zich in deze toegang tot
Sjanghai nog magnetische mijnen
bevinden.)
.Man ln 't wit' ls meer dan alleen
maar een goede film. Niet alleen omdat
Christian Jacque zich niet heeft_ ver
galoppeerd, maar vooral omdat hij zich
niet met een goedkoop succes (een zon
der meer goede film) tevreden heeft
willen stellen. Juist een onderwerp als
dit kan op geen enkele wijze zo boelend
verbeeld worden als op ae film omdat
geen ander medium beschikt over de
mogelijkheden tot het zo Intensief over
gaan van het ene beeld in het andere,
tot het vergroten van emoties (slechts
met een oordeelkundige instelling van
de camera) tot een zo scherp waar
nemen van. détails en gelaatsexpressies.
HIJ heeft alle emoties verhevigd en op
deze wjjze een spanning opgeroepen, die
slechts in de meesterwerken van de
cinematografie Is terug to vinden.
Daarvoor worden ogenschijnlijk onbe
nullige middelen gebruikt: een lange
gang. eert deur dto dicht blijft, een trap,
ook een abrupt afbreken van een beeld
cn meer. Een wilde droom, een wande
ling van enkele seconden langs de
Seine, een gang tussen gewonden Tn een
kerk, worden momenten van waarlijke
ontroering. Niet het onderwerp (hoe
schoon ook) mnar de filmische verwer
king ervan, maakt deze film tot een van
üc beste van dit seizoen.
Zonder de medewerking van een
eminent acteur als Jaan Louis Barrault
tn de titelrol zou dit een riskante onder
neming zijn geweest; nu paste deze
sensitieve figuur wonderwel In het
knappe filmwerk. Met eer mogen ook
Worden genoemd Bernard Blicr, Hóléne
Perdriere cn Louis Selgner, trouwens
alle bijfiguren, merkwaardige typen
soms, waar men echter onvoorwaardelijk
in gelooft.
Wie deze film overslaat, doet zich
schromelijk te kort.'
Opi
ium
De thriller „Opium" verhaalt van een
spannende jacht op een bende opium
smokkelaars cn wij volgen dc regerings
agent van het Bureau Verdovende mid
delen te San Francisco op zijn avontuur
lijke tocht over de halve wereld steeds
geboeid.
De film ls met medewerking van
de Amerikaanse regering vervaardigd,
onder regie van Robert Stevenson. Zij
geeft een duidelijk beeld van het ge
raffineerde optreden der opiumbandic-
ten, lieden, die het gif onder de mensen
brangen zonder zich cm de funeste ge
volgen te bekommeren. Via Sjanghai,
v/aar de speurders een spoor menen te
ontdekken, gaat de tocht naar Egypte.
Het vermoeden blijkt juist: onder de
rozenstruiken van 'een enorme rozen
kwekerij worden papavers gekweekt,
mqar men komt te laat, de ruwe opium
is al weg. Als een karavaan kamelen op
weg naar het slachthuis nieuwe vcr-
woedens wekt, blijkt men ahveor julat
geraden te hebben, want een onderzoek
wt|st uit dat dc kamelen metalen buisjes
in hun maag hebben die met opiuoa zijn
gevuld.
Nu kan men de verdere tocht van da
opium goed in de gaten houden, maar
het heeft nog heel wat voeten in da
aarde eer de bende tot dé laatste en
belangrijkste man ontmaskerd en on
schadelijk gemaakt, is. Zeer spannend
zijn de avonturen en verwikkelingen
verteld en het camera-werk ls vaak
bizoncier goed. Dlclc Powell, Signc Ha9so
en dc CJiinese actrice Maylia speten de
hoofdrollen voortreffelijk.
De strijd om de Mattcrhorn
„De strijd om dc Matter hom", alpl-
nlstisch reeds bij herhaling door dc mens
gewonnen. Is filmisch zowel voor de
makers nis dc acteurs op een smadelijke
nederlaag uitgelopen. Dc krachtsverhou
ding tussen de ongenaakbare natuur en
de ontoereikende mensjes, die in dit wit
milieu een zeer grijzig dramaatje gaan
opvoeren is ook wel heel ongelijk. Het
lijkt wel of de regie, al bij voorbaat
geplaagd door ccn sterk minderwaardig
heidscomplex, die harde, hoge berg aan.
het verhaaltje ondergeschikt heeft wil
len maken, lnplants van de handeling
van het natuurlijk gegeven afhankelijk
te stellen. Waartoe anders die dialogen
cn exclamaties aan dc rand van gapende
afgronden,' die fraaie opnamen van ge
vaarlijke sprongen en schrikkelijke val
partijen? De werkelijke strijd om de
Mattcrhorn schijnt 'er weinig mee te
makon te hebben.
Het publiek dal zich bij al dit ijs- en
sneeuwvertoon misschien wat huiverig
zou kunnen gaan voelen, heeft zich
voordien echter kunnen warmen aan de
liederen van Leo Fuld, Hij slaat werke
lijk voor niets, die Leo, hy zingt 'een.
Roemeens Jiddisch-2igcunerlied, dat oor
spronkelijk als vioolsolo bedoeld is,
beurtelings als poeszta-klacht cn in
swing-tempo met haybabarebop en. zo
cn op zijn voordracht cn trouwens het
hele genre zou wel het ccn en ander
aan tc merken kunnen zijn, maar zijn
stem ls toch wel hecl^gaaf cn sterk cn.
zijn stijl zeer persoonlijk. Toch zijn we
erg benie^vd wat voor een programma
hij in de kibboetsjim van de Negev-
woestijn, in het land van herkomst dus,
zal brengen.
Jean Louis Barrault als Henri
Dunant, dc ,M"an iit 't wit'
(Cineac)
