Nederland en liidonesië-samenwerking
op voet van gelijkheid
HET ROTTERDAMSCH PAROOL
GULDEN
30 pCt.
Begroting 1950 heeft
een overschot
Melk levering aan grote steden
Zegenrijk samengaan van Oost en West
ateekoridiffd
9e Jaargang no. 220
KONINGIN JULIANA SPREEKT TROONREDE UIT:
Fundamentele veranderingen in dé internationale verhoudingen
ZAKT MET
Doodstraf voor
Lages
Maar personele belasting met
honderd opcenten omhoog
Komende vier dagen een tekort
van 3,5 millioen liter -
Mondjesmaat, alleen
voor kinderen en
zieken
Zielloos en
zonder geloof
&ed en Adm Laoge Haven 14!. Schiedam
Tel. 69300 Abooaprljs: per week 0*32
per kwartaal /.4.10. losse nummers ƒ0.09
Opgericht door de Stichting „Het Parool"
DE SCHIEDAMMER
Dinsdag 20 September 1949
.Uitgave N.V. De Nieuwe Pers Postgiro
398644 Bankiert Amsterdamscbe Bank
tV Botterdam Directeur; Bi deVries
Hoofdredacteur: W. B. P. Schaper
HONDERDEN MENSEN hei-
ben cl in het holst van de
nacht hun huis veriaten, om
'zich van een goede plaats langs
de route, die H.M. koningin Ju
liana vandaag/ zal volgen, te
verzekeren.
DEN HAAG. „Zwaar is de drnk, die nog steeds op de volkeren van Nederland en
Indonesië rost als gevolg van het uitbleven van definitieve overeenstemming over een
nienwe rechtsorde", aldus Koningin Juliana hedenmiddag in de Ridderzaal by het
uitspreken der Troonrede. „Smartelijk zijn in het byzonder de verliezen aan mensenlevens.
Met dankbaarheid en eerbied denk ik aan hen, die vielen als slachtoffer van hun
Het bijeenkomen van de Ronde Tafel Conferentie, die thans hier ter stede wordt gehouden,
heeft echter de hoop doen herleven, dat, hoe ernstig en ingewikkeld de vraagstukken ook
zyn, die zy tot oplossing moet brengen, partijen er in zullen slagen spoedig een bevredigend
eindresultaat te bereiken. Moge daaruit voortkomen een samenwerking op voet van gelijk
heid tussen de volkeren vair een vrij en souverem. Nederland en van een vry en
souverein Indonesië, die in de geschiedenis zal kunnen gelden als een voorbeeld van
zegenrijk samengaan van Oost en West,"
Aan deze ernstige woorden had EM. vooraf doen gaan een beschouwing
over de internationale verhoudingen, waarin zh, herinnerend aan Haar
woorden van het vorige jaar, zeide: „De tegenstellingen, dié zich nog steeds
openbaren, en tengevolge waarvan het politieke, eh economische herstel
Is vertraagd, hebben geleid tot fundamentele veranderingen In de inter
nationale verhoudingen, waarbjj Nederland ten namvste betrokken is.
Deze veranderingen hebben de stoot gegeven tot nieuwe vormen van
staatkundige, economische en militaire samenwerking. Ook Nederland heeft'
in verband daarmede verdere schreden gezet op-deweg van bijzondere
"statengToeperingen :en: zal naar vermogen bijdragen tot de versterking
van deze bindingen van constructief karakter.
daarvan zich bevinden, is echter
DEN HAAG. De Nederlandse
regering heeft de koers van de
gulden bepaald op f 3.80 in de
dollar, hetgeen neerkomt om een
gelijke devaluatie als die van het
pond tegenover de dollar, aldns
heeft minister Lieftinck heden
middag In de Tweede Kamer me-
degedeeld. Het Internationale Mo--
netalre Fonds heeft zijn goedkeu
ring aan deze wijizing van de pa-
riteitswaardevan de gulden ver
leend. De nieuwe koers zal Woens
dag, 21 September te 0.0 niur van
kracht worden.
De regering heeft zich bij het
nemen dezer beslissing laten lei-
den door:
.1dat Nederland,-- dat-
sterke mate wordt begunstigd dour
de Marshall-hulp, verplicht is te
gen de tijd, dat deze hulp een ein
de zal nemen, zijn betalingsbalans
in evenwicht, te'brengen en met
name moet •-'trachten door eigen in
spanning zijn dollarinkomsten zo-,
danigte vermeerderend dat "het de
bedoelde hulp straks missen kan.
Dat Nederland in de internatio
nale concurrentiestrijd,die bij het
afnemen der schaarste allerwege
aan het toenemen is eh die in.ver-
band. met de elders toegepaste de-;
valuaties ongetwijfeld nog feller
zal worden, zich-niet kan-veroor
loven duurder te zijn dan zijn
-meest directe mededingers en voor
de érnstige economische en sociale
gevolgen van een interne deflatie,,
dié- zonder öf bij onvoldoende de-
.valuatie .'"thansonvermijdelijk
ware, dierit,;te worden behoed.
3). Dat Nederland's' belang- er in
hogemate mede is gediend de
koers van de guldén op een zoda
nig peil te fixéren, dat het zonder
bezwaar.-actief kan deelnemen aan
de bevrijding van het handels- en
betalingsverkeer, mét name tussen
de West-Europese landen, van de
velebindingen en belemmeringen
waaraan dit..,;;verkeer- de laatste
jaren onderworpen is geweest.
Hoewel de regering op - grond
van 'deze overwéglngen1 van de
noodzakelijkheid;, van;, haar besluit
overtuigd, is," 'hééft zij dit besluit
genomen met gemengde - gevoelens;.
■Eenv.devaluatie- is geen substituut
voornoodzakelijke internecorrec
ties.' Tot.'.dp;- zekere hoogte kanzij
het herstel-, van .fundamentele on
evenwichtigheden vérgèmakkëly-
'kén.' docK anderzijds maakt zij de.
oplossing van uiterst belangrijke
economische - en sociale i vraagstuk-,
ken, dié^zonder devaluatie meer ge
leidelijk 'kan-worden nagestreefd,
plotseling: acuut. Set- in acht nemen
van de-.'eisèn der sociale gerecht
vaardigheid vergt onder zulke1 om-r
standighedén ec'n"zéér 'zorgvuldig
beleid. Psychologische factoren ko
men tot gelding, waarvan de bete-;
kenis niet is te onderschatten.
In z uIk 'èe'n toèstand- worden aan
bet vertrouwen, in het gevoerde en
te voeren; .beleid-extra. hoge; eisen
gesteld.!.. De regering is- zich dit al
les terdege bewust Zjj - doet ee*1
beroep op de,, volksvertegenwoor
diging en op iTet Nederlandse volk
cm haar dit vertrouwen te schen
ker.. -
Rest mij nog de Kamer' mede te
delen, dat met betrekking tot de
Indonesische gulden door de Voor
lopige Fèderale Regering op dit
zelfde uur"1 een overeenkomstige
maatregel.:,zal:;-worden bekend., ge
maakt _aTs ténVaanzién van de Ne
derlandse gulden is getroffen, al—j
dus de,;xninister.; i
(Ongecorrigeerd)
Goed herfstweer
Weersverwachting tot Woens
dagavond:.
In de nanacht en vroege och
tend tamelijk koud en op vele
plaatsen mist. Overigens wisse
lende bewolking met voorname
lijk hr. het Noorden plaatselijk'
enkele buien. Langs de Wad-
denkust zwakke - tot -f matige:
noordelijke Wind, elders weinig
windJ Wéinig-, -verandering in
temperatuur.
1 '21 Sept.: Zon 'op 6,23. oofler 18,42
Maan op'4.30."onder 18.34.
Naast de samenwerking met
enze Zuidelijke buréri in het; ver
band van de Benelux is die tussen
de vijf mogendheden van het Ver
drag van Brussel verder gegroeid.
In. hef afgelopen jaar trad Neder
land toe tot de Raad van. Europa
enhet - Noord-Atlantisch Verdrag,
De ontwikkeling van dé organisa
tie van Straatsburg, waarbij twaalf
Europese, landen \z|jn- aangesloten,
houdt beloften; in voor de groei
der zozeer noodzakelijke gr otter
eenheid in Europa. Iri het Noord-
Atlantisch pact is .samenwerking
verkregen .'tussen een aantal sta
ten1 o-ih. West-Europa en. op het
Westelijk Halfrond, Toen hét dui
delijk werd, dat de Verenigde
Naties de collectieve veiligheid
vooralsnog niet voldoende zouden
kunnen garanderen, heèft Neder-
-fand-ih'ktëelöeïniDg .•aan Vdèzfe,4l5é-'
perktöre, maar niettemin ruime
kring, een aanvullende waarborg
voor zijn veiligheid gezocht en,
naar vertrouwd wordt, ook gevon
den. Eén 'j waarborg, die mede
brengt, dat-Nederland ook zijner
zijds zijn krachten inzet voor de
bescherming van veiligheid, vrede
én recht.
Deze nieuwe aaneensluitingen pas
sen in het. bestel van het Handvest
der Verenigde Naties. Dat de be
langstelling voor het buitenlands
beleid, dat voor.ons land van grote
en steeds groeiende betekenis is,
sterk toeneemt, stemt tot voldoe
ning. Nauwere samenwerking met
de Volksvertegenwoordiging,ook
op dit terrein, zal. dei Regering
gaarne bevorderen.
De Marshall-hulp
Andermaal zal Nederland in het
komende jaar dg zeer gewaardeer
de hulp ontvangen van de Vere
nigde Staten van Amerika onder
het Europees Herstelprogramma.
Alleen door een gezamenlijk West-
Europees optreden zal dit pro
gramma de maximale vruchten
kunnen afwerpen. Ondanks onver-;
my delijke onvolkomenheden is de
nog jonge'organisatie voor Euro
pese Economische .Samenwerking
het aangewezen, lichaam voor', de;
vervulling vandeze grootse, taak.'
Daarnaast zal..vim..de Raad van
Europa eem stimulerende invloed
kunnen uitgaan.' -
De Regering stelt zich. onveran
derd ten. doel de .verwezenlijking
van,, de volledige 'Economische'
-Uniè tiissen België, Luxemburg en
Neder]and zo krachtig mogelijk te'
bevorderen.Niettegenstaande ver-
Heugende jvór derïrig'ëndie reeds
gemaakt werden; zijn.;., nog grote
moeilijkhejden;.jtft pverwmnen. De
vérdere ontwikkeling der algemene
Europese samenwerking kan aan
een snélle verwerkelijking ten;
goede komen.
Ket is geboden ook'DüitsIand, zij.
het voorlopig ..slechts West-Duïts-
land, méér ;.èn meer. tel betrekken'
in dé ^West-Europese gemeen
schap, mits gewaarborgd biijve,'
dat Duitsland de Europese veilig
heid niet opnieuw in gevaar zal
kunnen brengen. Een ruimere ont
wikkeling Van het economisch ver-;
keer tussen Nederland en Duits
land is in hetbelangvan beide
landen en tevens-van- een gezonde
Europese;' economie.
De interim-regeling
Ten aanzien van Suriname en de
Nederlandse Antillen is -de weg,
die tot een.nieuwe rechtsorde leidt,;
reeds uitgestippeld,;De Regering
hoopt,-; dat eén interim-regeling, die;
aan deze gebieden volledig auto-]
nomïe geeft, en die'tevens betrek--
king heeft op dé behandeling van
gemeenschappelijke aangelegen
heden,: spoedig -. in werking zal;
kuhnen treden, nadat,,; gerezen;
moeilijkheden uit de weg zullen
zijrf geruimde "7." -
De met deze-1 interim-regeling te;
verkrijgen ervaring zalyan groot
•nut kunh'ënzijn" bij dé; nadere;
overweging yan de wijze, waarop
de nieuwe opbouw yan. het
Koninkrijk' zal 'kunnen' worden;
verwezenlijkt J
Met het oog; op het zo 'gewenste
monetaire evenwicht- stemt, het tot
voldoening, dat de JRyksbegToting;
voor hei, jaar 1950 voor het eerst
ha de bevrijding; sluitend. Is. Het
niveau, waarop de lopende ultga^
'ven en de middelen tot dekking
abnormaal hoog en stemt'vooral in
verband met de conjunciuurphase,
waarin de wereld verkeert, tot be
zorgdheid.
Ondanks de belangrijke stijging
der productie en dé verbetering,
die is ingetreden ïn de verhouding
tussen in- en uityoer, vertoont
voorts- de. betalingsbalans, :ih; "het
bjjzbrider jnetv-de 'dollargebieden,
nog - eén groot; tekort,; dat, voorals
nog - slechts" overbrugd kanworden
fjZie verder pafr 3
DE FRANSE PLAATSVERVAN
GENDE MINISTER, en vroegere
directeur personeelszaken van
het ministerie van Buitenlandse
Zaken,' Jean-Paul. Qarnier, zal
Jëan Riviërë als Frans ambassa
deur, in Nederland opvolgen.
AMSTERDAM, Het Amster
dams Bijzonder Gerechtshof heeft
vanmorgen, uitspraak doende in
het langste proces, dat t ooit heeft
behandeld^ de 47-jarige voormalige
SS-sturmbahnführer en Kriminal-
rat Willy Lages uit Bronswijk, ex-
chef van de Duitse Sicherheitspcdi-
zeï en Sicherhcitsdienst in de Eu-
terpestraat te Amsterdam, tot de
doodstraf veroordeeld.-
r.-Een "aparte paragraaf was in de
sententie gewijd aan 'de fusillering
van 14 gevangenen in de duinen
bij Ov erveen in de zomer van
1944, waarbij Lages' zelf 'aanwezig
was geweest. Daarbij waren, de on--
gelukkige- slachtoffers ;inetvijf .te-,
gelijk gedwongen in een yam te
vo renner eed; géjn^tkli; b.maSsagrat^
neer feTsniélén," waarïia zij j. door."
een. soldaat werden gedood mei
een nekschot uit een geweer, dat
herhaaldelijk weigerde. „Alleen al
voor deze executie," zeide dé pre
sident, „waarvoor verdachte dé
volle verantwoordelijkheid draagt,
omdat hij er als chef bij aanwezig
is geweest,-heeft hij de hoogste
straf verdiend.'*'
Lages, die rechtop-in de ver-
dachtenbank staande, deze woor
den aanhoorde, bleef de president
strak aanstaren 'en gaf geen .enkel
blijk van bewogenheid. Eerst toen
hij mocht zitten om de:lange sen
tentie aan te horen, kwam er een
lichte, trek van berusting om zijn
lippen.-
Cassatie gevraagd
Onmiddelijk na de zitting heeft
Lages mét zijn verdediger, mr. O.
G. Veenstra. besloten beroep in
cassatie aan te vragen.
SOESTDIJK. Prins Bemhard
moet wegens een maagaandoening
enige dagen het bed houden. De
behandelende geneesheer heeft toe
gestaan, dat de prins 2yn officiële
verplichtingen zoveel mogelijk na
komt, doch overigens dient ZJLH.
rust te nemen. Verwacht mag wor
den dat de ongesteldheid van korte
duur zal zün.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG. Het traditionele koffertje, waaruit gistermiddag In
do Tweede Kamer minister Lieftinck de met een oranje lint omwonden
begrotingsstukken te voorechyn toverde, bevatte ditmaal twee verras
singen. Een aangename en .een onaangename. Een aangename verrassing
is het begrotingsoverschot van 20 mlüioen, al zal mén op de voldoening,
.waarmedtvde minister 1» do MllHóeoèimota^iHt Verheug end élelt releveert,
"wél de mtwerking dèr vbor dé deür staande dévaliiaue"van de guldén in
mindering- moeten:brengen. Een onaangename verrassing voor allen, die
personele belasting, moeten betalen Is, dat op de huurwaardegrondslag
nog eens 100 opcenten extra zullen worden gelegd ten bate van het Rtfk.
Intussen mag dit niet de ogen dóen sluiten voor. bet feit, dat als óp hét
overschot van defJewoneDfenet ten bedrage van f191 millicen het ge
raamde nadelig saldo van'het Landbouwegallsatiefonds, groot 171 miI-:
hoen in mindering is gebracht, de begroting voor 1950 nog «en batig
saldo van 20 milfloen aanwjjst.
Het vorig, jaar was de begroting
nagenoeg iri evenwicht, doch toen
was het tekort van. het Landbouw-
egalisatiefonds niet meegeteld.' In-
tussen: zyn al de geproduceerde de
fers gebEiseerd op ramingen; welke
niet altjjd met de werkel'dké uit
komst blaken-te kloppen. Deze cij
fers zien er, voor wat de gehele be
groting hetreft, als volgt uit:
Uitgaven
Gewone Dienst
Buftengew. Dienst
3^60
3.618
23:
Totaal
Inkomsten
Gewone Dienst
Buitengew. Dienst I
Totaal^.* 3.641
Het batig saldo is dus IDr.mil-
üoen, doch wordt verminderd, met;
de reeds eerder genoemde f 171*mlL'
DÉN HAAG. De mclkaativocr naar de drie grgte steden In het
Westen van ons land dreigt in: de komende dagen gestagneerd té wórden.:
Dit is een gevolg van strubbelingen tussen de „Melk-Inkbop Vereniging"
in bet Westen vari het land en diverse; fabrieken in gebieden, waar vol-'
doende melk voor de verkoop naar elders beschikbaar; is._ Naar schatting;
zal in de grote steden In de komende dagen twintig tot dertig procent melk
minder te koop zgn, dan doorgaans het geval is. Hoe lang deze situatie
zal duren, is niet te voorzien. De inkoopvereniging zal voor de komende,
vier dagen 3.5 millioen liter te kort komen. De voorraden melkpoeder. z(jn
geblokkeerd voor de winter.
ging, dié 'bijna 75 procent van de
inkopen voor hétWesten des lands
(voor 65 fabrieken,; waaronder alle"
Haagse bedrijven)-controleert, heeft
moeten overdoen. Thans,; nu dé
melkstroom wat verminderd jis'; en.
de afzetmogelijkheden voor boter
verbeterd zijn, vragen de boterfa-'
brieken het .uiterste, wat zij .onder de
maximumprijzen-règélmg kunnen
vragen.
DeMelk-Ihkuop Vereniging, die,
volgens deskundigen, vele verkopers
deze zomer te zeer in hét nauw
heeft gedreven, wilde gevraagde
prijzen niet betalen.Op deze1
manier komt er minder melk voor
consumptie - naar het. Westen, :d.an
noodzakelijk is. ./'j.hh
Nu kan deInkoopvereniging aan
het bedrijfschap vragenom 'Vorde
ring toe te passen,, welke maatregel
als „stok achter de deur" voor beide
vrijgelaten partijen bestaan bleef.
Dit wordt echter voor kopers en
verkopers beide een onvoordelige
zaak.,; - -
Vordering kan namelijk alleen'ge
schied^ tegen de richtprijs, de
In het Westéndes .lands wordt
niet voldoende melk geproduceerd
om de behoefte in de grote stéden
te: dekkeii; Daaróm; wórdt gerégeld
melk. uit a_ndefé.;;gebieden, -zoge-
naamde 1,aahvullihgsmelk,,^ per tank
auto aangevoerd.
Dit jaar is voor vhet eerst sinds de
oorlog door. het Bedrijfschap Zuivel
dé 'directe. hand él' tussen verkópers
•én kopers, weer vrijgegeven. Voor
dien- controleerde en regelde/het
bedrijfschap de - melkafzct. Het is
thans dus- weer mogelijk voor cön-
sumptiemelkinfichtingen om te ko-,
pen, waar mén.wil.'
In de afgelopen, zórneï zijn hiërr
i^oor reeds moeilijkheden ontstaan,
toen eén aantifc!boterfabrieken door
overvloed vaii melk en gebrek": aan
afzetgebiéd dë-melk voor 'sléchté
prijzen aan de Melk-Inkaop Vereni-
laagst-mogelijke voor - de'.-verkoper
dus.;' Bovendien moet dan 'de - koper,
die Vordering vraagt de- inkoop-
vereniging - indit gevaleen. hef
fing, betalen vah !/1.25 .per lOOvkilo-
gram. Bjj vrye aankoop,.,beneden de
max imüm prij s, krijgt-h et'-»ontva n gen
de bedrijf een gulden veertigper.-
100' kilogram van 'elders 'aangevoer
de -melk-als toeslag,- plus dé volle-
•digèvrachtprijs.i.Z
Volgens deskundigen zal ,deétrub-;
heling, die dus zuiver een handels-:
kwestie is,'vrij spoedig moéten.wor
den opgelost, Een zekére Ieverings-
plicht hebben de:'verkopers altijd,
.maar zij staan, er vrij ih aan welke;
cohsumptiemelkverkoperzij will,en-
leveren. De thans door 'sommige be
drijven aan de Tnkoopvereniging .ge
vraagde hoge pryzen. acht; mén uit
sluitend het gevolg van dé lage prij-,
zen,die men 'in de afgelopen zomer
wilde betalen,, toen de melk overvlóè-;
dig te- krijgen was en de botèrafzet
slecht hleek. Aangezien de'litérprijs
voor het publiek toen gehandhaafd
werd, waren de verdiensten via de
Inkoopvereniging-vrij aanzienlijk. De-
boterfabrieken trachten thans hun:
verlies ,van dé afgelopen,zomer in le
halen.
T N verband met enkele on-
I-.voorziene teohnische moeilijk-
héden en bet late doorkomen
van officiële bekendmakingen
is ons blad gisteren en laflen
niet op het gewone vroegéjuur
bij de abonné's bezorgd.Onder
aanbieding van onze v^ont-
schuldigingen, garanderen- wij.
dat morgen alles weer normaal
verloopt.
DE DIRECTIE-
Iiben van het Landbouwegalisatie-
forids. Onder de Buitengewone
Dienst vallen de bijzondere uitga
ven met' aflopend karakterdé
Buitengewone Dienst H omvat de
kapitaalontvangsten en -uitgaven;
voor 1950 resp, geraamd op ƒ135
ën 575.milltoen, zodat hier een na
delig" saldo is van 390 millioen.
'Het geraamde batig saldo, op de
begroting 1950 kan _nog toenémen
dóórdat het tekort van het Land-
bouwegalisatiefonds kleiner zal zijn
afschaffing van subsidie» is n.I.
in overweging doch ook als ge
volg van een aantal belaatingver-
zwaringen, waaruit ruim ƒ190 miJ.
Hoen verwacht, wordt .voor 'a Rjjks
kas. Voor de belastingbetalers ziet
het" rekensommetje er echter als
volgt.uit: v
Wijziging van de omze1-
'belastmg: \;.r:
Wijziging van opcenten
pers.-belasting 29
Wjjzigingt zegel- en
registratierecht 8
Verhoging hijz. invoerrecht
benzine 40
'.V Totaal: ƒ217
Hierbij moet echter, gewezen wor
den op de' aangekondigde verlaging
van de tarieven van de loonbelas
ting en de inkomstenbelasting, wb1_
ke het Rjjk ƒ149 millipen zal kos-
,ten, terwijl hotïplnv !C5 zal der
ven door de aanhangige'belasting
herziening 1949 en aan de Gemeen
ten ƒ52.8 millioen zal móeten uit
keren a!s gevolg van de herziening
van do Ondernomingsbelasting.
Een onzekere factor vormen ver
der, nog de'gevolgen van een éven-:
tuele unificatie van accynzan in
Benelux-verband... -
millioen
ƒ140
..DEN HAAG.Het is niet,geoor
loofd de. prUzen van; goederen en
-diensten, waarvoor; de prysbehecr-
sing was opgeheven, te verhogen
boven het niveau, dat op 17 Sep
tember j.1. algemeen gebruikelijk
was. Aldus bepaalt de Beschikking
Prljs-stop 1949, die vahdaag in de
Nederlandse, Staatscourant is gepu
bliceerd en die Is ondertekend door
de ministers t van économische za
ken.. van landbouw, visserij en
voedselvoorziening en van verkeer
en waterstaat. -
Dit,, wil,dus zeggen, dat degenen,
die goederen verkopen... of te kpöp
aanbieden,, geen hogere prijzen mo
gen' berekenen dan zij. op 17 Sep
tember deden. Degenen, die, ó-;
gaahde op 'geruchten van: devaluatie;
hun .prijzenr.eedshébben; verhoogd,
zullen"' deze. 'V 'dienovereenkomstig
moéten verlagen/ Vpér de niet ..in
prijs vrijgelaten;, goederen blijven
uïtöraaTd dè bestaande voorschrif
ten van- kracht- De 'conièröle' óp de
prijzen zal voorlopig worden ver-
scherpt. i
WANNEER het 20 is, aat de
coor het Kabinet opgestelde
Troonrede de weerspiegeling moet
zijn van de geest, die onze rege
ring bezielt, dan is het vandaag
treurig met. ons gesteld: De enige
warmte, die aan deze. rede werd
gegeven,kwam door de/stem van
Koningin Juliana, de beste bijdra
ge die zij aan dit dorre en- droge
stuk heeft kunnen geven. En ge
lijk het een vreugde is .om onze
Koningin te mogen horen, zulk
een teleurstelling is het kennis te
nemen van dit -inhoudsloze .stuk.
Op deze derde Dinsdagin Sep
tember, die de vriendelijke naam
draagt van Prinsjesdag ën. waar
bij duizenden .zich naar Den- Haag
begeven, om de Koningin en de
gouden koets, te zien, wordt ons
duidelijk gemaakt, dat voor het
Nederlandse volk de opening van
de Staten-Generaal zeer zeker nog
iets anders heeft dan alleen de
koel-zakelijke óverweging, dat het
nieuwe bestuursjaar weer. is be
gonnen. In het-wachten op en het
kijken naar de koninklijke stoet
en- de deftigheid, der regeerders,
ligt het element besloten dat men
nog iets meer wil ontvangen dan
alleen de kille efficiency over onze
tegenwoordige benauwenis.
"Wanneer de Troonrede ook nog
de bedoeling heeft onze Neder
landse gemeenschap die stimulans
te geven die nodig is ter verkrij
ging van dat beetje meer,-in pro
ductie en energie, waardoor Në-
derland er bovenop moet komen,
hadden de samenstellers yan deze
droge gort par excellence, beter
gedaanzich de: massa's voor ogen
te houden, die vandaag naarde
koninklijke stoet kwamenrkijken.
Zij hadden dan hun pen in betere
inkt dan die der departementale
potten kunnen dopea.
r~)E zakelykc zyde van deze
Troonrede levert vrijwel geen
nieuws op. De noodzaak tot deva
luatie wordt onder meer terecht
aangeduid door het feit; dat'"'de
verkopersmarkt zich in - eén -ko
persmarkt heeft gewijzigd, het
geen ons plaatst'voor de noodzaak
onze concurrentiemogelijkheid te
vergroten.
De uitvoerige beschouwingen,
gewijd; aan de bekendeblokvor-
mingen .-met. andere landen In..: en.
buiten Europa, bewijzen hoe zeer
het accent in deze tijd'gelégd moet
worden meer dan .ooit op
onze internationale .afhankelijk
heid-en de alom,.gevoelde noodza
kelijkheid door. aaneensluiting de
vrede te verzekeren..- In hoeverre
"siftdé 1815 hlokvorfhlfigea-'Wti^pacts
bewezen hebben inderdaad bijge
dragen te hebbenoorlogen te
voorkomen, is vandaag meer- een
academische vraag dan een prac-
tisché. Slechts het totstandkomen
onder de vigueur der Verenigde
Naties geeft aan deze. pacten, een
solider basis dan. de vorige-eeuwse
méchtsgróeperingen.
De passages over Indonosië kun
nen. wij gevoeglijk voorbijgaan.
Het. spreekt vanzelf, dat de Troon
rede, uitgesproken op-, dezelfde
plaats waar de Ronde Tafel Con
ferentie wordt gehouden, moeilijk
wat anders kan zeggen dan dat de
hoop herleefd'. ;is op - eeh; bevredi
gend eindresultaat,Men notere
echter de uitspraak;, een" vrij11en
souverein Nederland samenwer
kend met een -yrij, '.en.; souverein
Indonesië.
De verheugenis over een slui
tende begroting, voor het. eerst na
de bevrijding, blijkt spoedig een
schijn-vreugde te zijn. De cijfers
van debet en credit zijn zo hoog,
dat men verrekijkers nodig heeft
om het evenwicht te ontdekken.
Terecht wordt er dan ook gespro
ken van bezorgdheid.
Wanneer wij het totaal vsn dit
staatsstuk op ons laten inwerken
en de mededeling; dat thans een
eir.d gemaakt wordt aan detail-
bemoeienissen die zijn voortge
vloeid uit de schaarste-eeonomie,
r.iet meer waarde toekennen dan
zij heeft, namelijk een schljn-suc-
ces waar- straks door de devaluatie
juist prijscontröle geboden zal zijn,
is de conclusie: een, in alle facto
ren weinig zeggend geheel dat het
echter klaar speelt een indruk van
somberheid achter te laten.
NJEDERLAND. jong Nederland
behoeft niet de ogen te slui
ten voor de gevaren die dreigen,
voor de benauwenissen die druk-
ken.
Maar er is in het leven nog iets
meer dan alleen cijfers en feiten,
en verhoudingen. Er is oók nog dat
ondefinieerbare in elk mens en'in
elke gemeenschap.-
In. kleine gemeenschappen even
als .-in de samenleving der volke
ren. En dat is h e,t geloof; in
een. betere toekomst, een geloo'f,
dat kan. standhouden ondanks alle
bewijzen van het tegendeel.'Zöals
tüssen l940 en '45 een oorlog .wérd
gewonnen door hén, wier positie
hopeloos was, gelijk men in 1841
op grond van de stukken, -defeiten
en de omstandigheden zou moeten
zeggen dat Londen reddeloos ver
loren was er. Europa uitgeleverd
aan de macht van het fascisme, zo
is het vandaag met Nederland en
de wereld.
Het geloof en het vertrouwen In
de goede ëindbéschikking is geen
onwerkelijke factor bij -het beoor
delen van de toekomst ën élke be
schouwing, of het nu de balans van
een éénmans-zaak is dan wel die.
van]Në<Jerland, is onvolledig, .wan-.-
neer geen rekening wordt gehou
den met de wil en-het. geloof en
het vertrouwen vanJong Neder
land, dat. een kracht heeft gelijk
aan die van de 'vroegere'illegali
teit,- waaraan deze Trobnredev.niét
pijnlijke nonchalance Is voorbijge
gaan.- 4
SOESTDUK.' E.M. de; Koniti-
heèft- .géneraal; De Lattré de-
Tasslgny, opperbevelhebber' van' dé
West-Europese landstrijdkrachten,
op paleis Soestdijk ontvangen.