Hef Schreieder-Spiel gaat beginnen
spel van de slimme, die altijd wint....
m
Herr Kriminaldirektor mil voor geld een
boekje gaan open doen
3
„Mijn succes zat vooral in een realistische
kijk op de dingen
GELD STINKT NIET EN DE 1200 DODEN
ZULLEN WEL ZWIJGEN....
Voorlopig tapt Joseph Schreieder moppen
in een Münchener Bierkneipe
Met vrouw en twee kinderen in
één kamertje (2x4 meter)
Ik sprak hem
in München
K
Sport veredelt
Amerika verwerpt
Kussische uota
Dinsdag 18 October 1949
ren van kistenhout in gemaakt, en
de scheuren in de muren zijn ge
dicht. Het is een grauwe» plompe
woonkazerne met kleine vensters,
bouwvallig, somber en uitgewoond.
Er wonen negen families in. Een
er van is de familie Schanung en
bij deze heeft Schreieder een ka
mer met gebruik van keuken, voor
hem, zijn vrouw en hun twee kin.
Blauw streepjesbehang
Het is 'een nauwe, smalle pijpen
la van ongeveer twee bij vier me
ter, behangen met een verschoten
lichtblauw streepjesbehang. Er
hangt een duffe etenslucht. Er is 'n
klein venster. In de hoek staat een
bed met drie matrassen er op, on
der een versleten gebloemd over
trek. De matrassen worden des
avonds naast elkaar gelegd. In de
hoek staat een grote kachel en on
der het bed ligt 'n voorraad brand
hout. Aan de wand hangt een schil
derij in een vergulde lijst, voor
stellende een schip, zeilende in een
maal thuis. Schreieder zit dan aan
zjjn bureau en werkt. Op het bed
zit zijn vrouw en stopt sokken.
Naast haar zit zijn oudste zoon, die
op het gymnasium is en zijn huis
werk moet maken. En zijn tweede
kind loopt iedereen in de weg. Het
is een achtjarig jongetje met blon
de krullen en grijze starende ogen,
Het heet Werner en het heeft een
Beiers leren broekje aan en een
bloesje met figuurtjes. Het kind is
wat achter. Het praat niet veel en
speelt nog met een beertje. Het
staat een beetje in een. hoek, zit
een beetje op de grond, kijkt een
beetje naar zijn vader, loopt een
beetje rond en wordt afgesnauwd
als het lawaai maakt. Schreieder
heeft een tijdje geleden zijn kin
derbedje verkocht om een nieuw
pak re kunnen kopen. Sindsdien
slaapt het jongetje met zijn beer
tje bij zijn vader in bed.
Het huis wordt bewoond door
een zorglijk slag kantoormensen,
met inkomens, die in geen enkele
verhouding staan tot de hoge prij
zen in Duitsland. Schreieder heeft
geen omgang met hen. Zelfs de fa
milie Schanung, waar hij bij in
woont, kent hem. amper. .Toch-is
hij practisch een der hunnen.
Hij heeft lang moeten wachten op
zjjn denazificatie, omdat zijn. zaak
eerst laat aanhangig is gemaakt, en
de laatste nog niet opgeheven dena-
zlficatiehoven de stroom maar lang
zaam verwerken. Voordat hij is ge-
den&zlficeerd kan hij geen positie
krijgen. Zijn enige mogelijkheid was
puinruimen of andere handenarbeid.
Er is hem door vrienden een ';ans
geboden zolang als rechercheur zon
der officiële aanstelling bjj ds poli
tie In dienst te komen, maar dat
wil hy niet. Hjj, de grote Gestapo-
chef als ondergedoken recherche ur-
tje:...
Hy zit op zjjn kamer of In de
kroeg en wacht ar. Hij verkoopt zijn
laatste bezittingen. Zijn vrouw gaal
uit werken om het gezin te onder
houden.
Teleurgesteld
Het is niet moeilijk om met hem
ir> gesprek te komen. Duitsland
heeft hem bitter teleurgesteld. Hy
ia er een onbelangrijk mannetje ge
worden en dat kan hij moeilijk ver
kroppen. Zijn ijdelheid maakt hem
praatziek en hij is blij als er eens
T M ROSEN GARTEN" is 'n klein café in München. Het ligt
A schuin tegenover het station van die sombere Duitse puin-
stad, tussen omheinde bouwsteHingen, dode ruines en schamele
noodgebouwtjes. 's Avonds valt door de twee ramen van het
café een onwerkelijke roze schyn van schemerlampen op de
keien van de spaarzaam verlichte straat, waarlangs aan weers
kanten hoge uitgebrande .huizenskeletten en geblakerde gevels
spookachtig oprijzen in de nacht.
Er zitten slechts vier heren als ik er binnen kom. De ober,
in een versleten jas met een servet over de schouder geslagen,
leunt verveeld tegen de glimmende tapkast De vier heren
zitten rond een klein tafeltje in een hoek en hebben ieder een
glas bier voor zich. Een van hen is een kleine dikke man met
een kale schedel. De spaarzame haren, die nog achter zijn oren
groeien, liggen zorgvuldig rond zijn achterhoofd geplakt. Hij
heeft een bleek gezicht, grijze ogen en een grote, vooruitsteken
de neus. Er is geen twijfel mogelijk. Het is Joseph Schreieder.
ONTMOETING METEEN
„HANDIGE JONGEN"
Ik was er op voorbereid hem
hier te zien want hij komt vaak
in dit café. Maar nóg geeft de ont
moeting een. schok. Kriminaldirek
tor der Gestapo Joseph Schreie
der, de uitvinder van de „Dauer-
vernenmung", die zijn slachtoffers
op een stoel zonder leuning vast
bond en hen vierenzeventig uur
lang zonder onderbreking in het
woedende licht van zijn schijnwer
pers deed staren, tot hij de murw
gefolterde-'wrakken kon kneden
naar zijn wil: daar zit hij en drinkt
zjjn biertje. Hij heeft een keurig
streepjespak aan. Een sigaret bun
gelt tussen zijn lippen. Hij heeft
Zijn korte benen genoeglijk over
elkaar geslagen, na eerst voorzich
tig zijn broek te hebben gladge
streken om de scherpe vouw niet
te bederven.
Op dit ogenblik is hij juist aan
het woord. De lange schrale man
tegenover hem heeft 'daarnet be
weerd dat het met het grote Beier
se herfstfeest „Oktoberwiese", dat
aanstaande is, wel niet veelzal
worden. Het bier is immers duur
en de mensen hebben geen_ geld.
Maar de kleine Schreieder is het
niet met hem eens. „Je kent de
Beieren niet" zegt hy. „Met Ok
toberwiese verzuipen ze alles. Hun
laatste centen gooien ze er tegen
aan!"
Hij gebaart druk. Zijn ogen glin
steren van pret. Zijn voorhoofd
glimt. Hij heelt al een respectabel
aantal biertjes op. Nu leunt hij
voorover. „Hoor eens," zegt hij.
„Ken je die mop van..."
Maar de heren luisteren niet.
Een ander is hem net voor, en
heeft de aandacht tot zich getrok
ken, Het is een bleke paffe man
met een haarziekte. De anderen
noemen hem Herr Major, en da
ober noemde hem daarjuist Hen
Ziegler. Herr Maj>r Ziegler is in
de oorlog in Frankrijk geweest,
heb ik begrepen, en hij vertelt nu
een pikante anecdote uit Parijs.
Schreieder luistert met een on
geduldig gezicht naar de man die
nu het middelpunt is geworden
met zijn interessante belevenissen
in het buitenland Als het verhaal
uit is en het lachen gedaan, laat hij
blijken dat hij ook in het buiten
land is geweest. Hij roept ineens
in zuiver Nederlands: „Krijg de
pest!"
En uw verslaggever vraagt zich
af van wie hij dat zinnetje heeft
geleerd
Ze ritten nog wat te praten. Dan
staat de majoor op en trekt z«n
jas aan. De een na de ander stap
pen de heren op. Scnrtie-^.- j.»
laatste die vertrekt,
Verloren in de menigte
Omstandig zet hij zijn hoed op.
Een beetje scheef, maar precies zo
dat zijn kale schedel geheel bedekt
is en het lijkt of hij gewoon haar
heeft. Dan stapj hij op de deur toe.
Zijn gericht licht bleek op in het
smoezelige rose licht van de sch6'
merlampen.
Hij loopt de straat uit en springt
bij de halte op de bijwagen van
lijn 1. Eer. kleine dikke man, ver
loren in het dicht opeengepakte
blok van sjofele Duitsers op het
achterbalkon.
Hij woont* ia de Erhart Auer-
strasse. De tramconducteur en de
taxichauffeurs van München we
ten niet waar die is, want er wordt
nooit naar gevraagd. Het is een
onaanzienlijk zijstraatje van de
Dachauerstrasse, dat in de oorlog
geheel in puin gelegd is. Aan de
ene kant zijn niets dan hoge puin
hopen. Er groeit onkruid op en er
staan een paar geiten te grazen.
Aan de andere kant staan nog een
paar uitgebrande ruïnes en verbo
gen staalconstructies half overeind.
Een van die ruïnes is opgelapt.
Er is een dak op gelegd. De ramen
zijn dicht getimmerd, of opnieuw
van vensters voorzien, Er zijn deu-
Schreieder, dat is de naam
van een dB"hoogste Gesta
po chefs die vele van de af
schuwelijkste herinneringen
in ons oproept, pe naam van
een man, die de arrestatie en
de dood van vele onzer beste
landgenoten veroorzaakt
heeftSchreieder, die na de
oorlog weliswaar gevangen
zat in afwachting van zijn
lot, maar die vrijkwam en
ongehinderd over onze Oost
grens verdween
Waar is Schreieder? Hoe
leeft hij? Wat denkt hijvan
zichzelf en van ons, Neder
landers? Een der verslag
gevers van „Het Parool", op
een reis door Duitsland, ont
moette hem in München
I Zijn indrukken van deze ont-
j moet mg vindt U hiernevens.
aeasan "orniariiwTOTJiiiiiiiiiiiiiiinEanmra
gen. „Mijn succes zat hem vooral in
mijn realistische kgk op de dingen.
De Nederlandse illegaliteit deugde
niet voor haar werk. Je moet in dit
vak geen idealisten hebben. Die
kunnen het niet. Ze slaan hun me-
Een meter van my af zit Schreie
der, de kleine Kriminaldirektor die
1200 Nederlanders de dood Instuur
de. Hfj staart voor zich uit. Ziet
hij beelden voor zich. uit die tjjd van
de grote Duitse roofoverval? Ziet
hij dc starre maskers van rijn
slachtoffers in de schijnwerpers,
hangend in de boelen, vijftig, zestig,
zeventig uren lang?
„Weet u," zegt hy ineens. .Jk heb
in Holland veel geleerd. Vóór de
oorlog was ik niet zo goed in ver
horen Dat kwam omdat ik van
vastgestelde regels uitging. In Hol
land heb ik geleerd dat die niet goed
is. Gevangenen verhoren is geen vak
dat je uit boekjes kunt leren. Je
moet niet van vastgestelde regels
uitgaan. Elk mens is weer anders.
Elk mens moet je dus weer anders
verhoren. By de een breek je by-
voorbceld de weerstand het best
door hem met vgf man tegelgk on
der handen te nemen. Maar een an
der mark je daarmee alleen maar
koppiger. Op sommige mensen
werkt namelijk de aanwezigheid van
meer mensen geruststellend. Die
worden juist bang als ze met slechts
één man alleen in de cel zyn.
De verschillende soorten uit el
kaar te houden en direct te her
kennen is een heel subtiele kunst.
Doe je dat goed dan is het halve
verhoor al achter de rag."
„Is het mogeiyk om onder een
verhoor van u uit te komen?"
„Uitgesloten," zegt Schreieder be
slist. „Het klinkt misschien wat
verwaand, maar Ik kan met stellig
heid zeggen dat, als ik iemand on
der handen heb, er niets verbor
gen biyftl"
Weer glimlacht hg en staart in
„In de illegaliteit kwamen de principieelste men-
dat is misschien mooi, maar daar win
je niets mee"
sen samen.
maannacht Aan de andere kant
staat een zware eikenhouten kast,
die veel te groot is voor die kleine
kamer. Het zijn de laatste overge
bleven stukken uit een goede tijd.
En in de hoek bij het raam staat
een klein bureau met een wereld
bol, een fóto van Schreieder, die la
chend een paard bij de toom voert
en een schrijfmachine.
Men kan elkaar niet passeren in
die kamer. Daar is geen ruimte
voor. Als het regent ritten ze alle-
iemand komt die met hem wil pra
ten over de tfjd dat hy nog de grote
gevreesde Schreieder was. Hy heeft
een zachte klankvolle stem. Hy
praat snel,
„Ja weet u," hoor ik hem zeg-
De man van het England-Spiel
verlaat streng bewaakt de
gevangeniswagen op weg naar de
Tiueede Kamer, waar hy door de
Parlementaire Enquête-commis
sie zal worden gehoord.
demensen te hoog aan. Ze zg'n te
lichtgelovig, te goed van vertrou
wen. Neem nu Van der Waals. Dat
was een realistische jongen. Die
wou geld en anders niet» Hij wan
trouwde iedereen. Daarom liep hy
er nooit Jn.
Ja, Van der Waals was slim,"
zegt Schreieder bewonderend. Hy
schuift zyn stoel achteruit en staart
naar het vale behang boven zijn
bureau. Hy glimlacht vaag. Tegen
het vierkante stuk sterrenhemel dat
door het raam te zien Is, tekent zyn
ronde kop zich scherp af. Hef beeld
roept onweerstaanbaar herinnerin
gen op uit een tyd, waarmee zijn
naam zo nauw verbonden is. De dof
fe wanhoop van het concentratie
kamp. Magere vervuilde kaalkoppen
in de striemende regen. De starende
lgken in het prikkeldraad. Het door
dringende angstgehuil van een man,
die doodgeslagen, wordt. De grauwe
gezichten van een fusilladetrans
port
Joseph Schreieder als getuige,
in het proces-Vcv. der Waals, in
levendig debat met mr P. J.
OudRotterdams burgemeester.
De verdediger, mr. van der
Starp staande achter Schreie
der), volgt het gesprek met
aandacht. Geheel rechts zit be
klaagde Van der Waals, die
door zijn chef, Herr Kriminal
direktor, om zijn sluwheid so
hogelijk wordt geprezen en be
wonderd.
dg verte, zyn korte handen spelen
met een potlood. Met langzame be
wegingen laat hy het tussen zün
vingers rollen.
Principe contra realisme
„Daarom deugde de illegaliteit
niet voor haar taak", gaat hij plot
seling verder. „Zy moest het wel
tegen mij verliezen! In de illegali
teit kwamen de principieelste men
sen samen. Dat is misschien erg
mooi, maar daar win je niks mee.
Ik had een andere selectie. Ik koos
niet de principieelste, maar de
slimste mensen, de meest realisti
sche mensen. Die vind je nooit ou
der de idealisten. Idealisme werkt
altijd beperkend en remmend in de
strijd. Ik heb aan ook altijd elk
aanbod van principiële NSB-ersom
met mij samen te werken afgesla
gen. Die kon ik niet gebruiken."
Schreieder pauzeert even. Hy
steekt een sigaret op en inhaleert
genietend de rook. HU straalt van
zelfvoldaanheid.
„Men schrijft mij een uitzonder
lijk grote intelligentie toe," zegt hij.
„En die heb ik ook wel, maar ik
had toch niéts bereikt als ik met
mensen had moeten werken zoals
de tegenpartij ze had. Van der
Waals was veel slimmer. Natuur-
lijk moet men met dergelijke figu
ren weten om te gaan, maar daar
voor ben ik vakman.
Ik wist heel goed dat Van der
Waals mij zou verraden en verko
pen waar ik bijstond, als hij daar
voordeel in zag. Maar dat heeft hy
nooit gedaan, want ik zorgde altijd
dat hij goed betaald werd. Boven
dien prees en vleide ik hem voort
durend. Als hij bij mij op het kan
toor was, dan wist hij zich bewon
derd als een groot man. Dat deed
ik met opzet. Hij was namelijk ver.
schrikkelijk ij del, en ik wist dat,
mocht hij soms eens ondanks alles
toch met de illegaliteit gaan samen-
werken, hij altijd weer terug zou
komen. Want de kleinste wrijvin
gen in de dagelijkse omgang kwet
sten zijn IJdelheid altijd diep en
als hem dat in de illegaliteit zou
overkomen, zou hij onmiddellijk
terugkomen naar mijn kantoor,
waar hem doorlopend de meest on
vermengde bewondering ten deel
viel. Bewondering was voor hem
een levensbehoefte".J
De gouden tijd
Schreieder praat en praat. Zijn
ogen glinsteren. Hij praat over de
gouden tijd van het Englandspiel.
Zó snapte de fotograaf Schreie
der in de omstreken van Den
Haag, kart na de vrijspraak van
het Bijzonder Gerechtshof.
V
Hoe Harster, zijn chef, tegen hem
zei: „Man, laat toch een paar van
je intriges schieten, want het
wordt veel te ingewikkeld!" Hem,
Schreieder, kon het echter niet in
gewikkeld genoeg zijn. Hoe inge
wikkelder hoe leuker! „Maar men
moet het inzicht hebben natuurlijk,
want als men het inzicht mist, dan
komt men niet ver"
Hij riet de toekomst niet donker
in. Hij zit vol plannen. Eerstdaags
zal iedereen zijn grootheid erken
nen. Hij is bezig met een boek,
vertelt hij. Met verscheidene boe
ken zelfs. Een groot dik boek over
al zijn belevenissen in Nederland
en een klein boekje over de kunst
van het verhoren, dat echter niet
vrij in de handel zal komen en uit
sluitend voor vakmensen bestemd
is. Dan nog een boek over het
Englandspiel. En ten slotte een
boek over de mensen die hij ont
moet heeft "Wat waren het voor
mensen met wie hij in Nederland
in aanraking kwam? Hij zal het
opschrijven, Het za^ heel interes
sant worden. Het zal goed ver
kocht worden, daar meent hij wel
op te kunnen rekenen. Denk eens
aan: de bezettingstijd van Neder
land, gezien uit het oogpunt van
een vakman! „Daar zal men zich in
Nederland zeker voor interesse
ren!"..,.
Voor' 'hem staat zijn schrijfma
chine. Straks zal hy weer doorgaan
met werken. Dan zal die tyd weer
voor hem levend worden. Die grote
tyd waarnaar hij heimwee heeft
Voor hem zullen de bleke gezich
ten opryzen van zijn slachtoffers.
KIoos, Emmer Dutihl, Althof, ze
zullen er allemaal zijn en het spel
zal opnieuw beginnen, zyn spel zul.
len ze spelen. Het spel van de slim
me Schreieder die altyd wint. Het
is een spel zonder risico, want de
doden zwijgen. Opnieuw staan ze
voor hun ptfnlger, de weerlozen.
Opnieuw kneedt hy hen naar zyn
doel. Hoe slim zal hij hun gestalten
vormen in zyn boek. Hoe slim zal
hjj schrgven over zyn eigen mense
lijkheid. Hoe slim zal htf de lof der
illegalen zingen. Want zijn boek
moet immers goed verkocht wor
den. Geld moet hij hebben om vro
lijk te zjjn en uit te gaan! Geld voor
Kastein, die uit het raam sprong en
er een eind aan maakte om zo de
marteling te ontgaan! Geld voor
Jongerlie, die onder de hele lange
marteling zweeg in de meest letter
lijke zin van 't woord! Geld voor
Andringa, voor Elders! Geld voor
al die dode helden uit een reeds ver
geten tgd, die hy met zyn verkoop,
bare lof de laatste trap nog zal ge
ven!
Want hoe minacht hy hen, de
idealisten die het waagden voor een
idee zgn slimheid te trotseren. En
heeft hy geen gelijk? Gelijk heeft
men altijd, als men maar slim is.
Slim als Schreieder.
De kleine man legt zyn hand op
de schrijfmachine en glimlacht. Hy
heeft gespeeld met angst en wan
hoop. Met witte lampen en leuning-
loze krukjes. Uit de doodsangst
van tot waanzin gedreven mensen-
wrakken heeft hij zijn carrière ge
bouwd. Op de graven van hen die
in de modder van Mauthausen kre-
peerden bouwde hij zgn bestaan-
Veel slimmer is hy dan. de gefuail-
leerden die in hun stervensuur al
leen maar begrepen dat de zon rood
opging en het een mooie dag zou
worden. De mooie dag was voor
Schreieder.
En hij voorziet nog vele mooia
dagen. „Met Rusland komt er oor
log, dat is zeker," zegt hy. En weer
glimlacht hy. „Oorlog met Rusland:
het is een oud lied voor die Meina
vakman. Het Oostencommunis
ten Jodentotaler Krieg-
Schreieder Mjkt naar culten.
Bleek glanst de maan boven de
puinhopen van het bandietenrijk,
dat hy hielp" houwen. Hg glimlacht.
Als hy straks naast de kleine Wer
ner in bed ligt zullen er geen we
duwen ea wezen in zyn droom
staan. Geen tot waanzin, gefolterde
slachtoffers zullen hem bezoeken.
Alles Is Immers duidelijk! Pahud
de Mor tanges. Goudswaard, Smit,
De Jonge, ze waren gewoon stom.
Ze hebben niet op de centjes ge
past, de zaakjes niet gered.» de
baantjes niet behouden. Ze deugden
niet. Ze waren geen vakmensen.
Het Is dus juist dat ze onder de
trieste kruisen op de begraafplaat
sen liggen.
Want deze wereld Is voor de
Sïïmmen!
Prins Bernhard spreekt
voor Brits Instituut
voor de Navigatie
LONDEN. Prins Bernhard zal
heden te Londen het woord voeren
op het jaarlijkse diner van het
Britse Instituut voor de Navigatie.
Ook de Britse minister van burger
luchtvaart, Lord Pakenham, zal een
der sprekers zïin. Het instituut
werd ongeveer 2 jaar geleden door
vooraanstaande ËnEelse autoritei
ten op het gebied van de navigatie
ter zee en in de lucht opgericht.
Oorlogsgetroffenen tegen
regeling oorlogsschade
DEN HAAG. De Landelijke
Federatie van Stichtingen voor Oor
logsgetroffenen heeft een adres,
aan de Tweede Kamer gezonden,
waarin aangedrongen wordt op
verwerping van het wetsontwerp
tot regeling van de materiële oor
logsschaden, dat Dinsdag a.s. in be
handeling komt. In het adres wordt
ontkend, dat met een bedrag van
milliard als uitvloeisel van het
onderhavige wetsontwerp de gele
den oorlogsschade voor twee derde
.vergoed zou zijn. Naar de mening
van de Federatie zou slechts onge
veer de helft van de werkelijk ge
leden schade worden vergoed, on
danks de daartegen ingebrachte be
zwaren in het systeem van ambte
lijke vaststelling der schade ge
handhaafd. Objectieve richtlijnen
ontbreken, zodat geen rechtszeker
heid bestaat. Verder wordt het ont
breken van een goede beroepsrege
ling als een ernstig bezwaar ge
voeld. In bet bijzonder is naar de
mening der Federatie de schade
regeling voor bedrijfsuitrustingen
nog altijd op zeer onbevredigende
wijze geregeld.
COMO. Zaterdag werd in
een straat iti Como (Italië) het
lijk gevonden van Sergio Caba-
glio, voetbalverslaggever van
een plaatselijk blad. De politie
stelde vast, dat zijn dood het
gevolg was van hem toege
brachte slagen
Enkele dagen tevoren had de
uitgever van het blad een brief
ontvangen waarin werd meege
deeld dat de critiek, die Caba-
ptio op een voetbalploeg had
uitgeoefend, een. zeer slechte in
druk had gemaakt.
V-X
WASHINGTON - De regering
van de Verenigde Staten heeft het
Russische protest tegen de vorming
van de West-Duitse federale repu
bliek van de hand gewezen. Omge
keerd echter is in de Amerikaanse
nota, die te Moskou is overhandigd,
scherpe critiek geleverd op de vor
ming der Oost-Duitse regering.
De Russische bewering, dat de
westelijke mogendheden van West-
Duitsland een „exercitieterrein" ma
ken, is door Amerika ontkend. Het
heeft echter omgekeerd de Sow jet-
Unie er van beschuldigd, in de Oos
telijke zone „een grote gecentrali
seerde'politiemacht op de heen ta
houden". De Amerikaanse nota be
vestigt Amerika's geloof in de be
ginselen van Potsdam en spreekt de
hoop uit, dat Rusland binnen niet te
lange tijd tot samenwerking met het
Westen zal komen.
Scherpe val van de Rijn
bemoeilijkt scheepvaart
BAZEL. Het reizigersverkeer
op de Rijn tussen Bazel en Rhein-
felden is wegens de scherpe val van
de rivier stopgezet. Het goederen
verkeer wordt op verminderde
schaal voortgezet met veel kleine
ladingen. De meeste schepen kun
nen slechts de halve vracht vervoe
ren. Tengevolge van de lage rivier,
stand is het goederenvervoer in Ba
zel in September tot 182.000 ton te
ruggelopen, vergeleken met een
hoeveelheid van 203.000 ton in Au
gustus.
Greta Garbo in
Parijs ballet
Greta Garbo, op 't ogenblik weer
in Amerika, zal waarschijnlijk in
de Parijse Opera optreden in de
titelrol van „Phèflre", een nieuw
ballet van Jean Cocteau. Georges
Auric en Serge Lifar.' Hoewel
Greto Garbo in principe heeft toe
gestemd moet zij nog definitief be
slissen. De actrice zal in dit ballet
niet dansen, maar zich tot geba
renspel bepalen.
B-26 neergestort, 5 doden
RIVERSIDE (CAUFORNIë).
Ten zuidwesten van Riverside In
Califomie is een B-26, een bommen
werper van de Amerikaanse lucht
macht neergestort. Alle v^f inzit
tenden werden gedood.
