\olksreferendum: een Belgisché zaak
die ook voor ons van belang
mmm
West-Europa heeft behoefte aan
recht op een rustig België
IS
en
met*
RADIO - PROGRAMMA'
WITTEBROODSWEKEN
De keuze: constitutionele
monarchie of absolute vorst
r
Het Groene Gilde
Aanbondande Hoest...
Woensdag.8 Maart 1950
3
Moest men de Belgische Koningskwestie,
die Zondag aanstaande het voorwerp ener
volksraadpleging zal zijn, als een aangelegen
heid van de Belgen en van hen alléén beschou
wen, het ware een Nederlands dagblad euvel
te duiden zo het zich, buiten de grenzen van
een zakelijke berichtgeving, met die kwestie
inlaat. Maar het lot van België was en is met
dat van Nederland op het nauwst verbonden.
Tussen beide landen bestaat sedert Mei 1940
een alliantie, geboren toen Hitler's misdadige
overvallen ze beide in de oorlog betrok. Een.
Al die verstrengelingen brengen
mede, dat elke aangelegenheid die
ruat en evenwicht in het gebied
van het éne land ernstig dreigt te
verstoren, dc belangen, van het an
dere duidelijk raakt. Voegt het,
naar ons voorkomt, uit dien hoofde
een Nederlands dagblad, een eigen
oordeel omtrent de Belgische Ko
ningskwestie aan zijn lezers voor
te leggen, zoveel te meer is dat het
geval, nu de kern dier kwestie ge
legen is irKeen strijd om de natuur
van het moderne Koningschap
autoritair of constitutioneel?
een aangelegenheid, waarvan de
grote betekenis voor de West-Euro
pese democratieën, welker geza
menlijke kracht uiteindelijk van
haar zwakste schakel afhankelijk
is, kwalijk kan worden ontkend.
Qedachtïg aan alle beperkingen,
opgelegd door het feit dat zich de
Koningskwestie in een /met het
onze door hechte vriendschap ver
bonden land voordoet en overigens
door de hoge waardigheid van Leo
pold de Derde, welke te eerbiedi
gen een voorrecht is, komt het ons
daarom voor dat wij mögen trach
ten, de ware kem van het conflict,
vergezeld van een waarderingsoor-
de cl. aan onze lezers voor te leg
gen.
alliantie, ten zeerste versterkt door de Bene-
lüx-overeenkomst, waarvan in de oorlogs
jaren de, vooral door de Belgische minister
Camille Gutt en zijn Nederlandse ambtgenoot
Ir, J. HL van den Broek in Londen beraamde,
tolunie de kiem heeft gelegd. Een alliantie,
verder aangesnoerd door het Verdrag van
Brussel, gesloten tussen Frankrijk, Engeland,
België, Luxemburg en Nederland, alsmede
door de omstandigheid, dat zowel België als
Nederland behoren tot de Harshall-landen
tot die van het Atlantisch Pact.
om hulp in te roepen althans déze
Gnontkomelijke consequentie had:
gemene zaak maken met Engeland
en Frankrijk; doorvechten tot het
einde; bondgenootschap voor de
gehele duur van de oorlog; weg
vallen van de onafhankelijkheids-
politiek.
Leopold's eigen koers
Die onafhankelijkheidspolitiek
kon, theoretisch althans, na de oor
log met medewerking van Belgie's
geallieerden worden hersteld; tij
dens de oorlog kon zij niet, met
name niet door eenzijdig Belgisch
optreden, weer op gang worden ge
bracht. Terecht week dus na de
capitulatie van het Belgische leger
op 28 Mei 1940 het Belgische Kabi
net via Frankrijk naar Londen uit
om, gelijk de Nederlandse Regering
JKBi'jauiiiiraiMiïfBifiBTa^fnfiwmiiiininimnt'^inanuiinrjaniinmiiïi'JDiiiiiiini'WiMiiBuiüiiiiiiiini'iiiid!1 wir w iiBWlMjimWifiaasMNU
staat tussen België, Frankrijk en
Engeland. Die beide landen waren
onze garanten en zij zijn gekomen
op ons verzoek, m overeenstem
ming met hun beloften; onze te
genprestatie was ons grondgebied
te verdedigen, maar nooit was er
een gemeenschappelijke zaak, noch
een belofte, dat wij ons lot aan "het
hunne zouden verbindenEn even
verder leest men: „Dit om U te
zeggen, dat wij op geen enkele ma
nier onze steun kunnen toezeggen
aan de ministers die, hetzij uit
Londenhetzij uit Lissabon, de oor
log voortzetten, die in strijd is met
ons belang en onze loyauteit". Dan
volgt het verbluffende slot: „Het
zou geivenst zijn, dat U en Uw
collega's de betrekkingen weder
aanknoopt met de diplomatieke
vertegenwoordigers van Duitsland.
Die kem, het worde nadrukkelijk
vooropgesteld, ligt niet in een te
genstelling m het Belgische volk
tussen aanhangers ener monarchie
en ener republiek. De tegenstan
ders van de terugkeer van Koning
Leopold zijn voorstanders van de
troonsbestijging van Prins Boude-
wijn. Het is dan ook niet de vraag
naar de aard van de Belgische
Staat die de geesten verdeelt, maar
die naar de aard van het Belgische
Koningschap. Het" is, gezegd in an
dere bewoordingen, de vraag of
een Koning die getoond heeft de
grondbeginselen van het constitu
tionele Koningschap niet als voor
hem beslissend te willen beschou
wen, als Koning nog kan worden
aanvaard. -Hef-is,-in nóg .weer an-,
dere woorden uitgedrukt, een vraag
van onschendbaarheid en verant
woordelijkheid.
Koning en kabinet
In de parlementaire democratie,
verbonden met het constitutionele
Koningschap, gelijk zowel België
als Nederland het kennen, is de
Koning „onschendbaar", een term,
die niets méér maar ook niets min
der uitdrukt dan dat alle Konink
lijke daden dienen te worden ge
dekt door één of meer der
Ministers, die jegens de volksver
tegenwoordiging rekenschap en
verantwoording voor die daden
schuldig zijn. De onmiddellijke ge
volgtrekking uit dat bestel is, dat
de Koning geen eigen politiek te
gen zijn ministers ra voeren mag.
Elke inbreuk op die ijzeren gevolg
trekking moet leiden tot verbre
king van de onschendbaarkeidsre-
gel en tot een botsing tussen Ko
ning en Kabinet. En elke inbreuk
van dien aard betektent een terug
val Jn de volstrekte vorstenmacht,
zoals vergleden eeuwen die hebben
gekend, toen de Koningen zich
slechts verantwoording schuldig
achtten aan God, van Wien zij hun
gezag rechtlijnig afleidden. De ab
solute vorst stelt zichzelf boven,
grondwet en wet, de constitutio
nele Koning daarentegen acht zich
daaraan voorbeeldige eerbied ver
schuldigd. Wij, Nederlanders, beza
ten in Koningin Wilhelmina en be
zitten in Koningin Juliana de ver
persoonlijking van, de constitutio
nele Vorstin; België, wij betreuren
het, het te moeten zeggen, in Leo
pold de Derde de verpersoonlijking
van een naar-absolutisme neigend
staatshoofd.
Koning Leopold handelde als
constitutionele vorst toen hij in
1938, na de hermilitarisering van
het Rijnland door Hitier cn de mis
lukte activiteit van de Volkenbond
tegen het Abessünse avontuur van
Mussolini, België van zijn interna
tionale bindingen losmaakte en het
uitriep tot een strikt neutraal land:
die .onafhankelijkheidspolitiek",
bestemd om België zolang mogelijk
buiten conflict te houden, had de
instemming van het toenmalige
Belgische Kabinet en was jegens
het parlement gedekt door ministe
riële verantwoordelijkheid. Maar
zij kende-grenzen. Van meet af aan
begreep het Belgische Kabinet, "dat
een schending der Belgische gren
zen, als in 1914, maar èl te moge
lijk tvas en dat, in geval déérvan,
de onafhankelijkheidspolitiek haar
natuurlijk einde zou vinden. Het
aanvaardde dan ook nadrukkelijk
de Frans-Engelse verklaring van
24 April 1937, waarbij België, zo
het tijdens een conflict hulp van
Engeland en Frankrijk inriep, zich
verolichtte „te verhinderen, dat het
Belgisch grondgebied gebruikt zou
worden voor een aanval tegen een
andere staat, als doorvoerland, of
als, basis voor operaties te land, ter
zee, of in de lucht".
Het is duidelijk dat elke Bel
gische Regering vrij was in haar
oordeel omtrent de wenselijkheid
van hulp-Inroepen op de grondslag
van de Aprilverklaring. Maar het
ia even duidelijk dat een besluit
(dat is: Koning plus Kabinet)
deed, met inzet van alle middelen
(schepen, vliegtuigen, buitenlands
bezit, mankracht) en alle nog be
schikbare hulpbronnen (de Con
go!) de strijd tegen Hitler's tyran-
nie voort te zetten en het binnen
lands verzet daartegen als natio
nale plicht te stellen en aan te
moedigen, t
Maar terwijl Koningin Wilhel
mina, constitutioneel als altijd, mèt
haar raadgevers uitweek naar het
vrije en gastvrije Engeland, wei
gerde Leopold, ondanks het eens
luidend advies van al zijn Minis
ters, naar Londen mee te gaan. Hij
verkoos als opperbevelhebber met
zijn leger krijgsgevangene te wor
den gemaakt, verbrak de éénstem
migheid naar buiten, die in de con-
stitutioneel-parlementaire monar
chie voortdurend moet bestaan en
ging zijns weegs. En op deze eerste,
ernstige, inconstitutlonaliteit volg
de een tweede, ernstigere, die met
de eerste samenhing: de Koning
der Belgen beschouwde de oorlog
met de capitulatie van zijn leger
ais voor België geëindigd in
strijd met de hierboven aangehaal
de uitdrukkelijke voorwaarde van
verlening der door België ingeroe
pen Engels-Franse hulpl en
stelde zich op het standpunt dat
door de capitu-
la tie België kon, |iilll§lf
mocht en moest
terugvallen op
zijn onafhanke
lijkheidspolitiek".
Nergens is dat
standpunt scher
per geformu
leerd dan in een
brief, die op 6
September 1940
volgens ontvan
gen instructies
de Belgische ge
zant in Bern,
graaf d'Ursel,
aan enige Bel
gische diploma
ten richtte en
waarin het heet:
„Wij hebben
nooit de stelling
aanvaard van de
regering Pierlot,
volgens welke er
een alliantie be-
In feite zijn wij niet meer tn oor
log met dat land; wij moeterJloyaal
en correct zijn".
Prinsès de Rhety, geb. Lilians
Baels, wier ongrondwettig huwe
lijk met koning Leopold III een
van de factoren in de strijd om
de temgker van de koning is.
Bedreigde democratie
Hier ligt1 in al zijn tragische
scherpte de kern van de Belgische
Koningskwestie. Leopold de Derde
is, van 23 April 1940 af met toene
mende duidelijkheid, een eigen
politiek gaan voeren en heeft zijn
constitutionele onschendbaarheid
prijsgegeven. Zijn verantwoorde
lijke Ministers heeft hij verloo
chend ten gunste van niet-verant-
woordelijke raadgevers; van Bel-
gië's internationale verplichtingen
heeft hfj een eigen bovendien
kennelijk onhoudbare opvatting
aanvaard en in praktijk gebracht.
Zó kan alleen een_ Koning hande
len, die het absolutisme van weleer
verkiest boven het constitutionalis
ms van onze dagen. Onder zulk een
Koningschap moet, èlle onbetwist
baar goede bedoelingen van de
Kroondrager ten spijt, de democra
tische structuur van een staat in
verdrukking geraken. Het onbeha
gen, dat zovele Belgen ten aanzien
van Koning Leopold's terugkeer
heeft bevangen en de gemoeds
onrust, die door de mogelijkheid
van dx^ terug
keer wordt op
wekt, zijn uit
drukkingen van
oprechte ge
hechtheid aan de
democratische
bouw van het
Belgische Staats
bestel. Vinden
zij hun recht
vaardiging reeds
in ruime mate in
de inconstitutio-
naliteit van Ko
ning Leopold in
en kort na cle
Meidagen van
1940, het „poli
tieke testament",
dat hij in Januari
1944 voor Mont
gomery en Pier
lot bestemde, be
wijst dat er in
Mei 1040 van
enigerlei door de
(Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG. In de Eerste
Kamer heeft de C.Hheer Kolff,
die bij eeu vorige gelegenheid
zulk een schoon verhaal vertel
de over een kastanjebaompje in
zijn tuin, waarvan de schaduw
de rozen van zijn vrouw deed
verkommeren, bekend gemaakt,
dat minister Manshoit.die in de
onschuld zijns harten^aan de re
geringstafel zat te luisteren, be
hoort tot „Het Groene Gilde".
Na deze bekendmaking is de mi
nister niet angstig onder de ta
fel gekropen, maar heeft de
heer Kolff met een betekenis
volle glimlach aangezien. Want
ook de heer Kolff behoort tot
„Het Groene Gilde".
Over >het lidmaatschap «an
dit genootschap behoeft men
geen achterdocht te koesteren.
Zelfs de communistische heer
Schalker heeft er geen tegen
Rusland gerichte anti-vredes
organisatie in gezien. Hoewel:
het heeft wel met schieten te
maken. De heer Kolff bedoelde
niets anders te zeggen dan dat
de minister, evenals hij zelf, een
jager is en verwachtte op die
grond van hem, dat hij spoed
zou maken met een nieuwe
Jachtwet,'waaraan dringend be
hoefte is.
HARDERWIJK. Door de vis-
ser Wormsbecher van de H. K. a,
werd op het IJsselmeer een snoek
gevangen van ruim 39 pond, die
met de overige vangst aan de afslag
te Hoorn werd geveild.
Nederlandse zwem-
successen in Odense
QDENSE. Tijdens de laatste
wedstrijden, waaraan de Nederland
se zwemsters in Denemarken deel
namen, wisten zij enkele fraaie
successen te behalen.
Dicky van Ekris won met 1 min.
15,5 sec. de 100 meter rugslag, voor
Gerda Olsen, die 1 min. 18.7 noteer
de. De 100 meter vrije Slag was
voor Willy Japquet, die met 1 min.
10.9 sec. haar beste persoonlijke
prestatie leverde. Als tweede ein
digde Kate Nielsen met.l min. 12.5
sec. Een dead heat tussen Nettie
Lcene en Jytte Hansen was het re
sultaat van de 200 meter schoolslag,
hoewel sommige omstanders meen
den, dat Nettie Leene als eerste
aantikte. Voor beide zwemster^
werd 3 min. 02.7 sec. afgedrukt.
De 3 x 50 meter wisselslag ten
slotte werd met 1 min. 48.1 sec. ge
wonnen door de Nederlandse ploeg.
oorlogsomstandigheden wellicht
verklaarbare innerlijke verwarring
van een voorbijgaande aard bij de
I Koning geen sprake is geweest. In
dat openbarend en opzienbarend
geschrift toch houdt Leopold de
Derde niet alleen zijn leer van de
hernomen Belgische onafhankelijk
heid krampachtig overeind; stelt
hij met alleen, dat hij „door zijn
handelingen de belangen van het
vaderland heeft gevrijwaard, welke
ook de uitkomst van de oorlog zal
zijn" maar eist hij ook, dat te
zijner tijd de uit Londen terugge
keerde Belgische ministers hun po
litiek als verkeerd en die van hem
zelf als juist zullen erkennen. Geen
sprake derhalve van een veranderd
inzicht noch van eindelijk doorge
broken geloof in het bestaan en de
zege van „een gemeenschappelijke
zaak" tussen Eelgie en de andere
voor de vrijheid vechtende landen.
Neen, een onverminderd zich vast
klemmen aan een inconstitutionele
politiek en aan de door geen staats
manschap bestuurde inzichten, die
eraan ten grondslag werden gelegd;
een vonnis over het kranige Bel
gische verzet, over de oorlogsin
spanning van het Belgische Kabi
net, over Jan MoedwÜ, de onver
moeibare B.B.C.-man voor bezet
België en over de dappere Witte
Brigade. Zij allen hadden tegen
Belgie's belang gehandeld, dat im
mers een loyale en correcte onaf
hankelijkheidspolitiek voorschreef!
- 's Konings huwelijk
De gaping tussen Koning en Ka
binet, tussen Koning en democra
tisch denkend België, toch al zo
groot, is als gevolg van 's Konings
tweede huwelijk nog wijder gewor
den. Niet zo zeer om redenen uit
een persoonlijke sfeer als wel om
dat cok daarbij de mconstitutiona-
Uteit van Leopold de Derde zich
kenbaar heeft gemaakt. Artikel 16
van de Belgische Grondwet schrijft
voor, dat, behalve in wettelijk ge
regelde uitzonderingsgevallen, het
burgerlijk huwelijk aan het kerke
lijk huwelijk moet voorafgaan. De
Belgische Koning verwaarloosde
dat stellig voorschrift, toen hij op
II September 1941 zijn tweede hu
welijk kerkelijk sloot zónder voor
afgegaan burgerlijk huwelijk. Dat
volgde eerst drie maanden later,
maar ging samen met een nieuwe
inbreuk op de Grondwet, een twee
voudige zelfs. Enerzijds lijdt het
geen enkele twijfel, dat ook voor
een Koninklijk huwelijk de minis
teriële verantwoordelijkheid geldt
en dat derhalve de handtekening
van tenminste één lid van het Bel
gische Kabinet op de akte had
moeten verschijnen; zij ontbreekt.
Anderzijds is de (door Kardinaal
Van Roey bekend gemaakte) Ko
ninklijke verzekering, dat Mejuf
frouw Liliane Baels, eenmaal met
Koning I eopold gehuwd, nimmer
Koningin /.al worden en dat uit het
huwelijk geboren, kinder en „geen
aanspraken op de Belgische troon
zullen hebben in strijd met de
Grondwet, die er geen twijfel over
laat bestaan, dat de wettige vrouw
van. de Koning Koningin en het
wettig kind des Konings troonpre
tendent is. Zo heeft zich aan de
inconstitutionaliteit in de politieke
sfeer, die in de persoonlijke sfeer
gepaard: nieuwe reden tot bezorgd
heid voor al die Belgen, die, geheel
terecht, in hun Koning niet „een
mens als alle kinderen", maar de
hoeder van Grondwet en wet wil
len zien. Dat de huwelijksreis des
Konings (in 1941!) naar Beieren
en Oostenrijk verwondering, en
zijn besluit tot wederinvoering van
zijn Duitse adellijke titels door
zijn vader, Koning Albert, uit anti-
Duitse gezindheid afgeschaft
wrevel wekte, zal iedere Nederlan
der, die tussen 1940 en 1945 door
zijn Koningin werd aangevuurd om
Duitsland als vijand te zien, ge
makkelijk begrijpen.
De Koningskwestie heeft vijf jaar
lang Belgie's volledige terugkeer
naar rust en orde belemmerd, grote
hoeveelheden energie gebonden en
de zo nuttige politieke samenwer
king van katholieken en socialisten
naar het leven gestaan. Met een
hardnekkigheid, die hem zelfs de
belangen van land en volk aan zijn
eigene deed onderschikken, heeft
Koning Leopold al die jaren zijn
troonstrijd volgehouden. Allerlei
elementen hebben die strijd ge^
compliceerd en vertroebeld. De
„incivieken", Belgie's collabora
teurs en allen wier oorlogshouding
blootstaat aan critiek, hebben zich
geschaard aan de zijde van de Ko
ning en de hem in grote meerder
heid steunende Katholieke partij,
die door die ongewenste hulptroe
pen aan gezag eer inboet dan wint.
Desgelijks deden zij, die in de oor
logsjaren Konings intieme raad
gevers waren en .waaronder er zijn,
die hun grieven tegen* de parle
mentaire constitutionele democra
tie allerminst onder stoelen
banken steken. Daartegenover
De Belgen hebben de „konings
kwestie"' tot zelfs buiten hun
landsgrenzen gedragen. Toen
Leopold lil per ,JSommeUdijk"
uit Amerika terugkeerde namen
duizenden Belgen, van wie er ve
len juist ter gelegenheid van de
voetbalwedstrijd Nederland
Belgie in ons land waren, de ge
legenheid te baat om de komng
in Rotterdam een enthousiast be
wijs van hun pro-Leopoldistische
gezindheid te geven.
staan de democratische Belgen
men zoeke ze waarlijk niet uitslui
tend in de socialistische partij
die „ja" tegen het Koningschap
maar „neen" tegen alle absolute
vorstenmacht zeggen. Zondag zul
len zij hun krachten meten. Indien
wij de hoop uitspreken, dat de uit
slag van de volksraadspleging
die zelf met-grondwettelijk is,
want het Belgische staatsrecht kent
geen referendum voor 's Ko
nings terugkeer de weg niet zal
openen, dan alleen omdat wij van
die terugkeer verdeeldheid, onrust,
wanorde en onlust vrezen. Neder-
land's belang brengt mee, dat wij
ons verheugen m Belgische voor
spoed, in orde, vrede en welvaart
in het land onzer' naaste buren.
Stakingen, wanordelijkheden, ver
dere splijting van Vlamingen en
Walen, politieke onzekerheid, elke
mate van onregeerbaarheid hoe
gretig zuilen de communisten er
munt uit slaan! zij alle richten
zich tegen het belang niet alleen
van België, maar ook van ons land
en van geheel West-Europa. Nu,
helaas, Leopold de Derde geen stel
lige waarborg is voor de bewaring
en de versterking van de Belgische
eenheid, noch voor de ongerepte
handhaving van de Belgische
staatsinstellingen, moet ieder, die
hef met België en zijn buren wèl
meent hopen dat de uitslag van de
volksraadpleging de terugkeer zal
verhoeden van een Koning, wiens
opvatting van zijn hoge taak niet
is aangepast aan de tijd waarin en
het doel waarmede die taak dient
te wórden vervuld.
Hedenavond
HILVERSUM I; 19 00 Nieuws: 1915
Voordracht; ig 30 Sporteommentaar «n
gramofoonmuziek; 19.40 Radiokrant.
20.00 Nieuws, zo 03 ChnsieJijk Gere
formeerde kerkdienst; 21.20 Strijk
kwartet 2150 Commentaar tamilie-
competitle; 22 Ou Marlnlcrskapci en
mannenkoor; 22.30 Gratnofoonmuïiek;
22.45 Avondoverdenking23.00 Nieuws,
23.15 Utrechts Stedelijk Orkest: 2345
—24 do Gramofoonsnuzjek
HILVERSUM IZ; Parlementair Over
zicht; 19 15 Gramofoonmuziek; 19 30
Voor de jeugdzo 0o Nws: 20 15 Actua
liteiten; 20 1.5 Socialistisch nieuws.
20 2o Dansorkest20 55 „Christopher
Blake". hoorspel 22.15 Instrumentaal
kwintet: 22.45 Populair-wetenschappe
lijke causerie, 23 00 Nieuws; 23.15—
24 00 Gramofoonmuziek
P ogramraa 3
19 00 Nteuwj19 30 Kamcrmuz 19.50
Farioleuiileton: 20.00 Omroepork 21 00
Actualiteiten: 21,15 Palestijnse mttt.:
22 00 Nieuws; 22.15 Gram muz.: 23.00
Nieuws; 230S Verzoekprog.
Programma 4
19 00 Gevar chansons, 19X0 Some
thing about, 19 45 Vogelgezang. 2000
Groot symph ork 21.15 Rustige
gram muz 21 30 Gevar gram.muz.
22 00 NWS: 22 05 Nolturno; 22 30 Ope-
rcttemuz.: 2300 Nieuws: 23.15 Topic
for to-night; 23 Zo Geralcto en dans-
ork.
Morden
HILVERSUM I, 301.5 M.: 7.00 KRO,
10 00 NCRV. 11.00 KRO, 14.00—24.00
NCRV.
7 00 Nieuws: 7.15 Ochtendgymnas
tiek. 7.30 Gramofoonmuziek; 7.45
Morgengebed en liturgische kalender;
8 00 Nieuws en weerberichten: a.15 Gra
mofoonmuziek; 9.40 Schoolradio; 10.00
Residentie-orkest: 10.15 Morgendienst;
10.45 Christelijke liederen; 11.Q0 Voer de
zieken; 11.45 Schoolradio: 12,00 Angeles:
12.03 Lunchconcert 12.30—12.33 Mede
delingen); 12.55 Zonnewijzer; 13.00
Nieuws cn katholiek nieuws; 13.20 pia
novoor dracht; 14.00 Gramofoonmuziek:
14,45 Voor de vrouw; 15 30 Gramofoon
muziek; 18.00 Bijbellezing; 16.45 Gramo-
foonmuziek; 17.00 Actualiteiten voor de
Jeugd; 17.30 MctropoTe-orkest en soliste;
18.00 Leger des Keils-orkest; 18.15 „De
stem van de christelijke Vakbeweging";
18.30 Voor de strijdkrachten.
Advertentie G.M
Reinig bi) veelvuldig hoes
ten Uw luchtwegen grondig
met de krachtig ingrijpende:
AKKER-S
Advertentie (LM.)
Nederland-België korfbal
op 4 Juni
(Eigen bericht)
De korfbalwedstrijd Nederland
België is thans definitief vastgesteld
op Zondag 4 Juni. Het is zo goed
als zeker dat de wedstrijd op het
terrein van HBS in Den Haag
wordt gespeeld.
Garry Davis wil terug
naar Amerika
PARIJS Garry Davis heeft
Dinsdag in Parijs een aanvrage in
gediend voor een Amerikaans vi
sum, Hij wil als immigrant naar
zijn vaderland teruc-
Als „staenlloos porsoop", meldde
hij zich op het Amerikaanse con
sulaat-generaal te Parijs.
fv
Dick Button voor derde
maal wereldkampioen
kunstrijden
LONDEN Dg Amerikaan Dlck
Button heeft voor de derde aehter-
een volgende maal het wereldkam
pioenschap kunstrjj den voor heren
gewonnen.
Hii behaalde na het vriie rijden
de titel met 1419,47 punten en
plaatsciifer 7. Op de tweede plaats
eindigde de Hongaar Ede Kiraldy
met 1344,92 pnt (dus flinke achter
stand) en plaatsciifer 14. Het vrije
rijden van Button, de 20-jarige stu
dent van de Harvard-umversiteit,
maakte ook nu weer grote indruk
op de talrijke toeschouwers in de
Wembley-pool. Volkomen volgens
de Amerikaanse school had hij vele
hoge sprongen in zijn nummer ver
werkt. die met grote snelheid wer
den uitgevoerd. Hier tussendoor
adembenemende pirouettes en in
gewikkelde figuren, zodat het niet
niet te verwonderen was dat een
der juryleden, de Deen Meistrup
hem het maximum aantal punten
(6) toekende en de andere juryle
den niet onder de 5,6 kwamen.
Derde werd de Amerikaan Jen
kins met 1277,98 p en vierde de
Oostenrijker Scibt met 1274,35 p.
Bij de dames maakt de Tsjechi
sche Aja Vrzanova een goede kans
haar wereldtitel te verlengen, hoe-
we mpnEdgeaieklelsvea HHfD.a
wel de Engelse kampiene Jeanne tte
Altwegg haar na de verplichte fi
guren nog op de voet volgt (resp.
790,65 tegen 789,71 p.) Het Tsje
chische meisie is echter beter in
haar vrije rilden. Op de derde
plaats staat 00 het ogenblik de
Amerikaanse Yvonne Sherman met
782.48 pnt.
Ten Hoff tegen Walcott
HAMBURG. De Duitse zwaar
gewichtkampioen Hem ten Hoff
heeft een contract getekend voor
een gevecht tegen de Amerikaanse
zwaargewicht bokser Jersey Joe
"Walcott. De ontmoeting zal te
Mannheim plaats hebben op 7 Mei.
Motorrijders naar Spanje
DEN HAAG. Op Zondag 18
April wordt op het vier kilometer
lange circuit bij Barcelona een In
ternationale wegwedstrijd gehou
den. waaran het volgende Neder
landse team zal deelnemen: Renooy,*
Zijlaard, Heineman en van Rijswijk.
HILVERSUM I: lfl.00 Nieuws; 18.13
Muziek voor de jeugd; 19.40 Radio-
krant: 20.00 Nieuws; 20,05 Gevarieerd
programma (21.0021 35 Famihecompe-
titie); 22 05 GramoIooncnuzieK; 22.15
Buitenlands overzicht: 22.35 Gramo
foonmuziek; 22,45 Avondoverdenking;
23.00 Nieuws: 23.1524.00 Gramofoon»
muziek.
HILVERSUM SI. 416 M.: 7.00 AVRO,
7.50 VPRO. 8.00—24.00 AVRO.
7 00 Nieuws; 7.15 Gramofoonmuziek;
7,50 Dagopening; 8.00 Nieuws en weer
berichten; 8.15 Ochtendblad; 8.40 Gra-
mofoonmuzieK; 8.35 Voor de vrouw;
8 00 Gramofoonmuziek <9.30—9.35 wa
terstanden): 10-00 Morgenwijding: 10.15
Dansorkest; 10.50 Voor de kinderen;
11.00 Carillon, orgel en bas-banton;
11.45 Tuinbouwpraatje: 12,00 Semi-klas-
sicke muziek; 12,30 Mededelingen; 12.33
in 't spionnetje; 12,38 Zigeunerensem-
blc; 13.00 Nieuws; 13.15 Musette orkest;
13 45 „U kunt het geloven of tuet"; 13.50
Gramofoonmuziek 14.00 Voor de
vrouw; 14.30 Sopraan, fluit <en plano;
15 00 Voor de zieken; 16X0 Promenade-
orkest; 16.30 Gramofoonmuziek; 17.00
Voor de aeugd; 17.50 Regeringsuitzen
ding; 18.00 Nieuws; 1B-15 Sportpraatje;
18 30 Strijkorkest,
HILVERSUM II; 19 00 Voor de kinde
ren; 19 05 Accordeonorkest; 19.30 Radio
voIksmuzfeRsehool; 20.00 Nieuws; 20 05
Gevarieerd programrtia; 2J.45 Radio-
phiJharmonisch orkest; 22.30 „Natuur
bescherming", causerie; 22.45 Gramo
foonmuziek; 23.00 Nieuws; 23.15 Sport-
actuallteiten; 23.30—24.00 Gramofoon
muziek.
Programma 3
7.00 Nws; 7.05 Gram.muz.; 7.30 Kro
niek van de dag; 7.40 Ochtendgym
nastiek; 7 50 Gram.muz-: 8 00 Nws; 805
Radio rhythme revue; 9 00 Nws; 9,05
Gram.rauz.: 10.00 Nwsï 10.10 Verzoek-
progr.; 1100 Felix King en ork.; 1180
Gevar. grarr.muz.: 12.00 Operamuz,:
12,15 Frans Hernould en kwartet; 12.30
Weerteer.; 12.32 Verv kwartet; 1300"
Nws; 13.15 Vrol. gram.muz,; 14.00 Wag
ner en Straues; 15.00 Stedelijk ork. van.
Aarhus; 16 00 The Southern Serenade
oroh.; 16.30 Roland Peacy en Mayfkir-
ork.; 17,00 Berichten en Interview; 17,10
Ens, Joe Heyne; 37,30 Nederl. strijd-
krachten in Indonesië: 18.00 Voor de
soldaten,
18X0 Voor de soldaten: 19X0 Omroep
ork.; 19.45 News en actualiteiten; 20.00
Verzoekprogr.; 21.00 Omroepork.; 21.40
Pianospel; 21.45 Actualiteiten; 22,00
Nws; 22.15 Galabal in Coventgarden;
23.00 Nws; 23.05 Gevar. gramanuz.
Programma 4
7,00 Nws; 7.15 Bonjour le monde; 7.25
Pochette surprise; 7.30 Marcel Gardner
en ork.; 7.55 Weerber.; 8.00 Nws: 6,10
Ocbtendconcert: 9.00 Nws; 9,15 BBC
Midland ork.; 10 00 Sopraan en violon
cel; 1080 Amerfk. commentaar; 10.45
Voor de scholen; 11.15 Morgenwijding:
31.30 Ralph Elman. en Boheems ens,;
12.00 BBC West of England Light orch.;
12X0 Mrs Dale's Dagboek; 12.45 Repor
tage bezoek pres." AuHoh 13.15 Ouder
wetse amusementsmuz.; 14.00 BBC Mid
land ork.: 34.45 Voor de kinderen: 15.00
Voor de Vrouw: 35.40 Radio tango-ork.;
16.15 Voor de kinderen: 16.40 Orkest
concert; 17.15 Causerie; 17 XO Oude
dansmuz.; 36,00 BBC Schots Variété-ark.
30 45 Feddie Philips en oetet; 19.15
Rich. Crean-ork.; 19.45 Hoorspel; 2000
BBC-koor en Mark Lubbock en ork.j
20X0 Vaudeville; 21.30 Verzoekprogr.;
22.00 Welsh Rarebit; 23 00 Nws: 23,1»
Topic for to-nfght; 23X0 Sydney Thomp-
son Olde Tyme Dance orch.
Voorjaarsrit voor motor
rijders
DEN HAAG. Op Zaterdag 25
Maart organiseert de KNMV de
voorjaarsrit, een eendaagse be-
trouwbaBtheidsrit voor motoren.
Het parcours, dat door de provin
cies Utrecht en Gelderland is uitge
zet, voert hoofdzakelijk over secun
daire en zandwegen en is 280 km.
lang. De afstand moet in een etappe
dus zonder rust— worden afge
legd.
Advertentie (I.M.)
[rut noch MUIS ontiru.pl
het onweerstaanbare
nEEUILLETONma
edoor DOROTHY SAYERSsaeaJ
34
„Eb ja," zei Peter, „zij' schrok
natuurlijk geweldig."
„Maar wat zei zij?"
„Wel, zij gilde en viel toen
flauw."
„Zei zij nog iets bijzonders?"
Peter voelde een merkwaardige
tegenzin. Theoretisch was hij even
goed bereid een vrouw te doen han
gen als een man, maar toen hij aan
de schrik van Aggie Twitterton
dacht, zoals zij zich aan Harriet
vastgeklampt had, viel het beant
woorden van deze vraag hem niet
gemakkelijk,
„Kijk eens, mylord," zei Kfrk, „de
anderen hebben mij al bet een en
ander erover verteld."
„Waarom vraagt u het hen dan
niet?"
„Dat zal Ik. Joe, vraag of Mac-
Brid-s even hier komt. Ik begrijp dat
het met uw gevoel strijdt, mijnheer,
en het strekt u tot eer. Maar ik ben
politiedienaar en kan geen rekening
houden met gevoel. Daarom zal ik
het aan MacBride vragen die waar
schijnlijk geen last heeft van zijn ge-
voaleiis."
Peter liep naar het vuur en schop
te tegen de houtblokken.
MacBride kwam met tegenzin bin
nen, Z(jn hele gezicht drukte uit. dat
hij blij zou zf}n, als hij zo gauw mo
gelijk naar de stad terug kon keren
„O, MacBride. ik wilde nog een
kleinigheid vragen. Hebt u misschien
opgemerkt welk effect bet vinden
van het lichaam had op de familie
leden en vrienden van de vermoor
de?"
„Ja," zei MacBride, „zij waren nog
al van streek. Wie zou dat niet zijn?"
(JferInnert u zich. iets bijzonders?"
„O. juist, nu snap ik u," zei Mac
Bride. „De tuinman en de dominee
waren erg geschrokken. Het nichtje
bagon te gillen maar zij leek mij
niet zo verwonderd als de rest. wel?"
Hy vroeg het aan Peter, die zijn
blik ontweek door naar het venster
te gaan,
„Wat bedoelt u daarmee?"
„Nou. toen Bunter binnen kwam
en zei dat zij mijnheer Noakes ge
vonden hadden riep zy meteen: „O.
oom is dood!"
„Is dat zo?" vroeg Kirk.
„Dat is niet helemaal juist, Mac
Bride. Iedereen kon dat opgemaakt
hebben uit Bunter's houding. Ik in
ieder geval wel."
„Zo," zei MacBride. „Ik heb an
ders niet gemerkt dat u het direct
geloofde." Hij keek naar Kirk, die
nu vroeg:
„Zei juffrouw Twitterton nog iets
anders?"
„Zij zet: „Oom is dood en al het
geld is weg!" precies 20. Toen viel
zy flauw. Het lijkt mij nogal on
nozel om alleen voor geld flauw te
vallen."
„Zo, dat is alles," zei Kirk.
„Als u er niets op tegen hebt, zou
ik graag naar de stad terug wallen
gaan," zai MacBride.
„Dat ts goed. Wij hebben uw adres
genoteerd. Goede morgen, mijnheer
MacBride, en .wel bedankt."
Toen de deur zich achtor hem
sloot, richtte Kirk zijn blik op Peter.
„Is dit zo gebeurd: my lord."
Ja."
„Zo. Dan zullen wij nu juffrouw
Twitterton eens ondervagen."
,,Ik zal mjjn vrouw vragen, haar
even ie roepen," zei Peter en ver
trok. Kirk leunde achterover in zijn
stoel en wreef ztch in de handen.
„Dat is een aardige kerel, Joe,"
zei hij. „Gemakkelijk en door en
door eerlijk. Maar hfj ziet uif welke
hoek de wind waait en dat vindt
hjj niet prettig. Nou, dat ig te be
grijpen."
„Maar_ hij kan toch niet denken
dat Aggie Twitterton de ouwe heer
ncergslagen heeft?" vroeg Sellon.
„Zij is klein en niet sterk."
„Dat kun je nooit weten, mijn
jongen. De vrouwen zijn gevaar
lijker dan da mannen. En zy was de
erfgename.
„Maar Noakes had niets na te la
ten. -H
„Dat weten wij, maar zij wist het
niet. En als hy vermoord werd voor
hetgeen hij na zou laten, verklaart
dat meteen waarom die zeshonderd-
vijftig pond zich nog tn zijn zakken
bevonden. Het kan zijn dat zij niet
wist, dat hij ze bij zich had. en als
zij hel wist, zou zij ze met genomen
hebben, omdat zy toch haar eigen
dom werden. Gebruik je hoofd, Joe
Sellon."
Inmiddels had Peter MacBride bij
de deur ingehaald,
„Hoe wilt u terug gaan?"
„Dat weet ik nog niet," zei Mac
Bride eerlijk. „Ik ben met de trein
tot Groot Pagford gereisd toen ik
kwam en daar kon ik een bus ne-
nemen. Als er nu geen bus is, moet ik
zien dat ik met iemand mee kan rij
den. Ik zou nooit geloofd hebben
dat ar zulke afgelegen dorpen wa-
,ren, vlak by Londen. Ik begrijp niet
dat er mensen zijn, die hier kunnen
wonen. Maar dat is een kwestie van
smaak."
„Bun ter kan u wel even in de wa
gen naar Pagford brengen," zei Pe
ter. „Zij zullen hem voorlopig wel
niet nodig hebben. Het spijt mij dat
u hier zoveel onaangenaamheden
gevonden hxbt."
(Wordt vervolgd)
