Rotterdamse reders nemen het op
tegen achttien rivalen
Vervoer per rail heeft
xf goede toekomst
CHRISTENDOM EN SOCIALISME
Tante Pos
als rechter
r_
ieras terug van vijf
inter-Amerikaanse reizen
In Rotterdam nieuwe proef
voor toelating
Wilde staking in
Londen se haven
Ir Den Hollander over het moderne verkeer
IMPORT CIGARETTES - U.S.A. BEST TOBACCOS - 85 ct.
X
VJ
Thijs Baoy: Jcngerenlevsn
De vergeten
geallieerde
Donderdag 20 April 1950
3
Groen-wit-groen met
blauwe ster
Het Standard-Victorj*4chip „Al
pheras". van de N.V. Van Nievelt;
Goudriaan Co's Stoomvaart Mij.
is Woensdagochtend n& een jaar en
drie maanden „uil" te ryn geweest,
in de Rotterdamse Rijnhaven terug
gekeerd. Hoewei het mooie snelle
schip, dat gemiddeld 15—16 mijlen
loopt «n 7650 brt. meet, er 70 op het
eerste oog nog heel ordentelijk uit-
7ict, zal het toch een paar weken
grondige „survey" moeten onder,
gaan.
De kapitein van het schip, de heer
C. N. van Kerkwijk de Ridder, uit
Den Haag. zal het sieilig niet be
treuren. dat de „Alpheras" een uit
gebreide make-up nodig heeft: se
dert hij het schip drie jaar gele
den in Portland (Oregon) van de
American Maritime Commission
overnam, hebben zijn schoenen zel
den ander plaveisel gekend dan de
dekken van dit schip: en nu is hij
dan weer ruim vijftien; maanden van
lionk. geweest.''Dit zijn echter niet de
interessantste- details omtrent" de
„Alpheras".' Het belangrijkstever
haal vertelt de schoorsteen. Die is
namelijk geschilderd in de kleuren
van Holland—Amerikalijn en Van
Nievelt Goudriaan tegelijk: een gele
Geen oorlog l
„De Amerikaanse banken en be
drijven hebben samen uit de twee
de wereldoorlog een bedrag van 42
milliard 300 millioen dollar ge
sleept. Toen de vrede kwam, dreig
de de wapenindustrie natuurlijk te
moeten miniscrcn. Dit stond de
WaJlstreet-mannen maar halt aan.
Nu raken de heren grootkapitalis
ten hun moordtuig vin het Mars
hallplan en het Atlantisch pact weer
aan ons kwijt. Maar wat gebeurt er
Ms wjj wapens genoeg hebben? Dan
moet er tcrwiilc van het grootkapi
taal.: oorlog komen.
-Een Amerikaans industrieelrap
port zegt', dat dé uitgave van 50.mil
lioen .dollar voor de samenstelling
van. .een nieuw gif geheel verant
woordis, omdat 100 gram van dat
gif voldoende is-om 160.0DO.000 men
sen -e doden,Op .zulke kleinigheden
let men niet, maar de bedachtzame
nèe-zegger zegt juist, om die kleinig
heden nee.'
De havenarbeiders "zijn de stoot
troep van de vredelievende krach
ten en wij "dienen dé mannen, dié de
wapens niet lossen*. endus voor'' het
hele 'Nederlandse volk dé Mappen
ontvangen, financieelop dusdanige
wijze te steunen, dat een duidelijk
antwoord gegeven kan worden:
Geen wapens en geen oorlog.
f Waaróm de havenarbeiders toet
én de zeelieden, die het oorlogstuig
vervoeren niet? Waarom de haven
arbeiderswéllen de „arbeiders, die
oorlogstuig vervaardigen niet? Zit
hierin «tet een grote inconsequen
tie? Tenslottegeen enkel land
voert op dit ogenblik zonder bitte*
re noodzaak oorlog, omdat oorlog
de wereld wel achterop, viaar niet
vooruit kan brengen. Oorlog is een
wanhoopsdaadDit wil echter nog
niet zeggen, dat wij ons nu maar
rustig door een ander land moeten
laten annexeren).
M. VAN BOEKHOVEN.
Geen oorlog II
Heeft de bewapening van. ons land
Wiel- zin? Bij eeneventueel treffen
tussen de volkeren zijn er twee mó
gelijkheden voor ons land.
Ten eerste, wig worden betrokken
in. eeiv offensieve oorlóg tegen Rus-,
land of Duitsland, dus zijn wij aan
vallers.
Ten tweede, wij worden betrok
ken in een defensieve oorlog tegen
dezelfde landen, dus wij zijn de aan-:
gevallenen.
Wat punt 1 bétreft, dit lijkt mij
uitgesloten, zo schrijft hij, In dit ge
val zouden er in West-Europa sa
rientrekkingen van troepen en ma
teriaal van zulk een omvang plaats
moeten; vinden, dat deze nooit on
opgemerkt: zoudenblijven.
Bovendien, is de West-Europese
mens een goed deel wan. zijn agres
siviteit, kwijt, een eigenschap, die
voor een aanvalsoorlog in de eerste
plaats vereist wordt. Bij het Ne
derlandse voik kan. men dit toetsen
aan de gebeurtenissen in Indonesië.
M.;i. blijft alleen de tweede moge
lijkheid open, wij worden aange
vallen. V-i
Tegen een aanval uit de lucht is
Nederland niet meer te verdedigen.
De afstand, die ons van onze tegen
standers scheidt, is te gering om een
behoorlijke luchtafweer te organi
seren. Binnen enkele dagen_ is elk
vliegveld voor onze verdediging on
bruikbaar gemaakt, waarna de rest
van onze strijdkrachten als een rij
pe vrucht de vijand in _de schoot
valt Of geloven wij, nóg in de wa
terlinie?-..
Het.enige wat voor ons land nog
mogelijk zou zijn is een zo. krachtig
mogelijke vloot- en luchtmacht, die
bij een eventuele apnval_ zich kan
terugtrekken op Engeland om. van
daar zo mogelijk de strijd voort te
zetten. Blijkens- de jongste berichten
echter worden wij door onze; bond
genoten-als zeemogendheid niet. er
kend. X.:V-
Ook in .Indonesië hebben wu geen
vloot méér noibg, zodat'm. i. wjj zo
langzamerhand in' dezelfde omstan
digheden verkeren als Dénemarken
welk land echter de juiste conclusie
heeft getrokken. Dat wij dit- voor
beeld moeten volgen, staat voor mg
vast. Elke .bewapening van Neder
land iszinloos; '-.- j
Waarom dan onze militaire des
kundigen een ander standpunt in
nemen, om dit té verklaren moeten
.wij maar eens duiken inProf. Hui
zinga's „Homo Ludens".
M.-SONNEVELD
(De heer S. noemt hiér Het kind
bij de naaui, maar hij. blijft steken
in zijn pessimistische gedachtegang.
De-verèediging van West-Europa.is
niet een zaak van één land, maar.
van alle landen. Gaan wij bij voor-
baat: uit van de stelling, dat wij
alleen toch. niets - kunnen uitrichten
dan is zulks koren 'op de molen van
eventuele agressorén, omdat dit de
bereidheid land en vrijheid te be
schermen, kan verslappenConse
quent doorgedacht betekent -het:
kom .maar binnen! u?e kunnen ons.
toch niet verweren).
De schoorsteen van de Atpheras is
geschilderd in de kleuren van de
Holland-Amerikalijn 'en-uan Nie-
velt-Goudriaan. 'Symbool van sa
menwerking. Eigêh fotöy
pijp mét groeh-witte banden en .de
blauwe ster ertussen. De „Alpheras"
.immers is het eerste schip, dat thuis
.gevaren is vén een reeks reizen op
de; Holland-Inter-Amerika lijn tus
sen de. Noord, en Zuid-Amerikaanse
'havens een - gezamenlijke exploitatie
van Van Nievelt Goudriaan en
;HA.L. Met vier-schepen, de Arens-
dijk en Abbedijkvan dé H.A.L. én
de Alphacca en. Alpheras van 'Van
Niévëlt Goudriaan 'onderhoudt men
-sedert Januari "vanhet vorig jaar
'céhvdrie-wekelijkse dienst- 'op de
•voornaamste havens langs de Noord
en Zuid-Amerikaanse kust.
KOENE STAP
In. 84 dagen ïs men. uit en thuis.
Met deze nieuwe lijn hebben de Ne
derlandse reders een gedurfde stap
ondernomen, want op deze route
heeft men het op te nemen tegen
niet minder dan achttien concurren.
ten. Door prompte afvaart en snel
heid en zorgvuldige behandeling
van de goederen, voornamelijk
stukgoederen, een enkele maal be-
staat de lading gedeeltelijk uit bulk
moet do nieuwe lijn trachten zich
een vaste plaats te veroveren en on
ze indruk ïs, dat de directies door
de bereikte resultaten optimistisch
gestemd zijn.
Kapitein Van Kerkwijk de Ridder
vertelde ons, dat de Alpheras".
hoewel er éen beperkte accommo
datie aanwezig is, in principe op
deze route geen passagiers mee
neemt. Op de vterugreis voer het
schip via de Gulf-havens in charter
van de H.A.L. thuis met enkele pas
sagiers aan boord. Het schip is uit
gerust voor reizen in de tropen Ja,
zegt dc gebruinde gezagvoerder, dat
is wel. een merkwaardige sensatie:
met sneeuw Rn. vorst- weg uit New
York en vijf dagen later 'iooo je in
je luehtigste lichte pakje op Trini
dad rond. Maar daar raak je wel aan
gewend.
De .Alpheras" heette vroeger
Wheaton Victory, naar het Wheaton
College, dat het schip in 1945 een
bibliotheek schonk. De kapitein was
goed te spreken over do vaart in de
afgelopen tijd. Bijna altijd was het
weer behoorlijk. Vijf reizen heeft hij
voor de lioUard-ïo.lcr-AmerikaJiin
nu met de „A'pheras" gemaakt. Of
hij weer met hetzelfde schip zou
gaan varen,.wist;hij nog niet. Wel,
dat hij erg naar eer. beetje rusl ver
langde. ^Waarop wij snel afscheid
hebben genomen.
-De onbevredigende resultaten, dié
tot hu'toe behaald werden met het
toelatingsexamen- tot de middelbare'
scholen zijn verleden jaar aanleiding
geweest - op een enkele H.B.S, als
proef een nieuwe wijze van onder-
zoek toe te passen, -
Dit .onderzoek bestondhierin: dat
de. candid at en in plaats vanhet ge
wone examen, gedurende een vijf
tal .weken, twee middagen per week
door "de" leraren' óp^iün' geschiktheid
tot het volgen van dit soort onder
wijs werden onderzocht. Geen
examendag dus met al de nadelen van
dien, de bekende examenkqortsen
het niet gedisponeerd zijn, maar ge
wone schoolmiddagpn met gewone
instructies, zoals deze jeugdige can-
didatén dat op de lagere school ge
wend waren. Na de instructies, waar-
Wapens voor Nederland
worden volgende week
verscheept
WASHINGTON. - De eerste
scheepslading wapenmateriaal, dat
krachtens het Amerikaanse pro
gram voor militaire hulp ter be
schikking van Nederland zal wor
den gesteld, .wordt in de loop van
de volgende week uit de Verenigde
Staten Verscheept. Zij bestaat uit
vliegtuigen en vliegtuigonderdelen
en zal uit een haven aan .de Ame
rikaanse westkust vertrekken. Te
gelijkertijd wordt een scheepsla
ding ander materiaal in een der
havens aan. de Atlantische kust
voor verzending ïn gereedheid ge
bracht.."' X
Militairen uit Curasao,
debarkeren in Vlissingen
VLISSINGÈN Aan boord van
de op thuisreis zijnde ,Stuyvesant"
bevindt zich' een honderdtal uit
Curasao .repatriërende militairen,
Ten einde, hun thuiskomst te be
spoedigen 'zal. de „Stuyvesant" de
militairen In de haven -.van Vlis
singen debarkeren; alvorens verder,
naar Antwerpen te gaan. De
„Stuyvesant" wordt Zondag in
Vlissingen verwacht.
bij. voor de leerkrachten volopge
legenheid was tot observatie van de
candidatén. werd in een rustige;sfeer
hét. werk gemaakt. De resultaten, van
dit werk en die van de observatie
door de onderzoekende leerkrachten
gaven éen vrij juist- beeld van de
geestelijke waarde der a.s. leerlingen.
Een" onderzoek werd ingesteld naar
taal, rekenen, aardrijkskunde en ge
schiedenis. De proef is zodanig ge
lukt, dat zij dit jaar op alle H.B,S,-en
zal worden toegepast, waarmee onze
stad een primeur voot Nederland Op
dit gebied heeft,
Natuurlijk geeft ook deze wijze
van onderzoek geen volledige zeker
heid omtrent het," verdere verloop der
studie. ^.Verrassingen zijn in deze
nooit uitgesloten.,. Maar- insiders zijn
van oordeel dat 'dit toch de meest
gewenste-, richting is, waarin men de
oplossing; van het moeilijke vraag
stuk der. admissie tot dé'middelbare
school..zal 'moetenzoeken.
Naast- dit onderzoek blyft pok de
gewone /Wijze van examinéren voor
lopig bestaan, vooral voor die leer
lingen, -die niet .in- de gelegenheid
zijn zich aan hetmieuwe experiment
te- onderwerpen, Veel .waarde blijft,
men daarnaast' hechten, aan ,he.t ad
vies van.de hoofden der lagere scho
len.' Zij .immers hebben gedurende
een aantal jaren gelegenheid gehad
de kinderen te observeren.
De trekkingslijst van de loterij
Tentoonstelling „Jeugd van Neder
land" ligt op ons kantoor Schiedam-
sevest .42. ter inzage.
Twee concerten
Op het derde Erasmusconcert tra
den gisteravond de fluitist Wim'
Clemens, de hoboist Simon Hout
tuin en de pianist Herman van
Roon met een programma op, dat
voor de pauze sonates' bevatte van
L^eillet, Handel en Quantz.
Afgezien vanenige minder ge
slaagde passages bij de fluitist,
kreeg de ■..sonate a trois van Loeil-
let een vertolking die er overigens
zijn mocht, technisch viel er veel
te waarderen en het samenspel
'droeg vele kenmerken van een ern
stige voorbereiding; Dit zelfde kan
ook worden gezegd van de uitvoe
ring'dei' trio-sonate in c kl. t. van
Quantz.
Tussen deze beide composities id
speelde de fluitist de sonate in E,
gr. t. op een wijze, die zijn instru
mentale en muzikale eigenschappen
zeer gunstig op de voorgrond plaat
ste.:.'; j - -i:-X
Na de pauze kwamen nog wer
ken van Grovler, Zagwijn,- Voor
molen en. Honegger tot uitvoering,
die wij niet meer konden horen,
-omdat* terzelfde tijd de Kralingse
Orkest Vereniging onder Johan van
Gooi in de Koninginnekerk concer
teerde.
Natuurlijk mag men van eendi-
lettantenorkesl geen vlekkeloze uit
voering verwachten,. vooral niet,
wanneer het. zulke moeilijk te rea
liseren composities als de Suite
Oud Nederland van J. Röntgen op
bet programma plaatst. Dat neemt
echter niet weg, dat men gaarne
minder critisch luistert als blijkt,
dat er met liefde en, overgavege
musiceerd wordt. En dit deden
K.O.V.-ers ongetwijfeld,
Solist op dit concert was deho- -
bolst DeoDriehuis,- die zijn leer
meester Jaap Stotijn kwam vervan
gen en dit: zeer overtuigend deed*
met de voordracht van Haydn's con
cert voor hobo en orkest Een ge
degentechniek en een zéér .te waar
deren en .ontwikkelde muzikaliteit
kenmerkten, dit optreden, dat. zeker
veel beloften voor de toekomst in-
iiield. XX
De opbrengst van deze. avond
.komt. ten goede aan de Rotterdam
se VacantieschooL
HERMAN VAN BORN
Jac. F. Vogel
overleden
In de ouderdom van 71 jaar, is de
heer Jac,. F. Vogel, alhier overleden.
Hij is gedurende 38 jaar voorzitter
geweest van „Dennenheuvel". Ver
eniging 'tot Verpleging van1 Hoofd
arbeiders in Herstellingsoorden en
Sa nat or awelkev er eniging," zoals
bekend, het herstellingsoord '„Den
nenheuvel" te Ossendrecht--en hét
sanatorium „Dennenrust",: teRen-:
kum exploiteert. - -
Zijn verdiensten werden destijds
erkend door zijn benoeming tot
Riddèr in de Orde van Oranje Nas
sau.
Z witserlaud—3\ ederland
hockey te Zürich
ZüRlCH. De. interland heren
hockeywedstrijd Zwitserland—Ne
derland, vastgesteld op 29 Mei, zal
te Zürich worden gespeeld.
Da in 1944 gebouwde rédding-
boot Hindenburguan de Duit
se Redding Mij. zal éentocht
langs de Rijn maken, om gelden
'.in. te zamelen voor de Duitse
Redding Mij,, die evenals de
N.Z.H.Fl.M, door vrijwillige bij
dragen en contributies in stand
wordt gehouden. Dc Hindenburg,
die, via de /Vieuwe Waterweg zijn-
reis begint, is 17j>0~ meter lang,
heeft een woteïverplaatsing van
.60 ton en. kan een snelheid van
105 knopen bereiken. Het plan is
dat de Hindenburg één dag th
Rotterdam blijft liggen
(Van onze correspondent)
LONDEN, 20 April In de Lon-
dense havens, brak gisteren éen
wilde staking- uit, die tot 'dusver
1800 man omvat. Het geschil gaat
om de drie onofficiële stakingslei
ders van de grote havenstaking van
verleden jaar, die onlangs door de
Transpórt Unie Van hun lidmaat
schap vervallen zijn verklaard.;
Gisteren kregen zij té horen, dat
hun beroep tégen deze beslissing
geen resultaat had gehad en hierop
riep het onofficiële organisatieco
mité der havenarbeiders," dat sinds
vorige zomer nog steeds is blijven
bestaan, een vergadering bijéén,
die door enige.honderden bootwer
kers werd bezócht. De beslissing
om 'in staking te gaan werd met
éen aanzienlijke meerderheid geno
men. -' J
Geldigheid van week
kaarten op 26 April
UTRECHT In verband met de
verkiezingen voor de Provinciale
Staten op Woensdag 26 April heb
ben de Nederlandse Spoorwegen
bepaald, dat met weekkaarten op
die dag de heenreis zonder bijbeta
ling mag worden afgelegd met trei
nen, die volgens de dienstregeling
niet later dan twaalf uur vertrek
ken. Voor ,de terugreis op deze dag
zijn de weekkaarten geldig 'als op
Zaterdag.
Stations zullen zo mogelijk in het centrum
van de stad moeien liggen
UTRECHT Wie en wat zijn wij? Dit was het stramien waarop ir. F. Q.
den Hollander, president der Nederlandse Spoorwegen, gisteren zijn
toespraak borduurde, wélke' hij hield tot de leden van de buitenlandse
persvereniging, die vandaag de gasten waren van het Utrechtse gemeente
bestuur. Nadat deze bezoekers kennis hadden genomen van het niéuwste
materieel dat op het eerste perron C.S, stond opgesteld, werden zij ont
vangen ln de commissariszaal van het derde hoofdgebouw, waar Ir. Hen
Hollander treffende dingen zei over de;tockomst van het spoorwegwezen.
Uoe^jzal, vroeg hij, het moderne beweging js hiér uitgesloten en hel is
- - onmogelijk voor een treindienstlei
der om op een onveilig spoor te rij
den/Een spoorwegman moet kijken
over langere perioden dan dc leiders
van vlieg-of autovervoer. De Iaat-
slen, houden rekening met afschrij
vingen-over S k 6jaar. Wij'met 25
40 jaar; Daardoor juist is ons leven
zo moeilijk en moet de spoorwegman
iémand zijn vol'fantasie, x
verkeer ér gaan uitzien? Zal het in
hoofdzaak luchtverkeer worden,
wegverkeer of wat anders. Gezien de
huidige stand van de techniek zal
veel yvervoer heterover de weg
kunnen plaats vinden dan ..over de
rail, maar.er zal.een moment komen,
waarop de congestie langs de weg
vooral in de grote steden zo groot
zal worden, dat men het'weer beter
acht z'n vervoer aan de spoorwegen
af te "staan.
In het buitenland houdt men..: re
kening met de 'mogelijkheid om snel
heden te bereiken van 130 a 200 km".
Spreker meent dat wij in Europa met
140 km. kunnen volstaan, anders
wordt het vervoer ook te kostbaar.
Belangrijke factoren zijn-.de fre
quentie en het comfort. Voorts moe
ten de stations zo diep mogelijk itt
de stad doorpriemen: en zich niét beT
.vinden ergens .in .een. vérre, buiten
wijk. Zo is de situatie van het nieu
we Arqstelstation gladweg verkeerd.
Het is. zelfs afgedaald tot eéh tiende-
.rangsstation,- waar slechts 5% van de
reizigers in- en -uitstappen, Ook op
het gebied van de veiligheid is nog
een enorme ontwikkéling mogelijk,
maar het is-vaak-fantastisch duur.
Het ^veiligheidssysteem datwij op
het station in Den Bosch gaan in
voeren, is zo uitgebalanceerd, dat wij
hetkunnen vergelyken met de her
sens van éen mens. Elke verkeerde
DEN HAAG. Op een ledenver
gadering vah de wielerfederatie
Zuid-Holland, die te Rottérdam werd
gehouden, werd met algemene stem
men besloten, te trachten in samen
werking met de andere wielerfede
raties en dubs in Nederland en met
het bestuur van d.e NWU te komen
tot'een meer demócratischë-geest in
de statuten en reglementen van de
NWU, aldus bet bestuur van 'de Z.-
Kollandse Wielerfederatie;
Gevonden rubberboot
■wordt onderzocht
/WIESBADÉN.. 'Het-redding-
bootje, dat in de Oostzee werd öïX
gevist -en, naar .men gelooft, af
komstig is van de vermiste Ame
rikaanse „Priyatèer" van de ma-
rinevliegdienst, is overgebracht
naar 'Port Lïaufey in Marokko,
waar het aan een uitgebreid onder
zoek- zal worden onderworpen..
Marineofficieren vande inlich
tingendienst zullen in deze Afri
kaanse haven het geheim trachten
te'ontsluieren, dat de Privateer"
omringt. Het ibootje zal vakkuntlig
onderzocht worden - op vinger
afdrukken en andere kleinigheden,
waardoor wellicht, zal blijken, dat
Wet inderdaad aan boord van .het
vermiste toestel is geweest, dat
waarschijnlijk door Russische ja
gers werd neergeschoten.
Tot nu toe-kan niemand zeggen,
of het bootje -werkelijk uit het
'vliegtuig afkomstig fs. Óok is -het
nog een - open vraag, hoe het komt,
dat de zijzakken, waarin altijd de
mondvoorraad* - verpakt zit, leeg
waren, - De 'bemanning van bet
verdwenen toestel, is. gisteren op
voorstel- van de Senaat door de
Amerikaanse z-egering onderschei
den',
Aduerlenlie (l.M.)
LEXINGTON
D E vorige week kwam „Trouw"
met een drietal- artikelen over de
verhouding van christendom en so
cialisme, die merkwaardig mogen
worden genoemd, omdat zij het be
wijs leveren,dat zelfs in anti-revo-
lutionnaire kringen het besef begint
door;te breken, dat men zich met
langer met de traditionele argumen
ten van het socialisme kan afmaken.
Vroeger was het socialisme ratio
nalistisch en materialistisch' van
aard. Daarin kwam tot uitdrukking
een levensopvatting en 'levensbe
schouwing, dieals anti-christelijk
moest worden, verworpen.- Zo ont
stond er een scherpe-scheidingslijn'
tussen christendom en socialisme,
die eigenlijk niet veel moeilijkheden
opleverde.
Thans is dat echter anders ..'gewor
den, omdat zich binnen het socialis
me in de. loop der jaren en vooral
in. het tweede kwart van deze/eeuw
een ontwikkeling-voltrok, welke uit
liep "op de. oprichting van de P.v.d.A.
en de:daarmee gepaard gaande door
braak, die er toe noopt zich opnieuw
rekenschap te geven van de verhou
ding van christendom en socialisme.
Men kreeg binnen het socialisme al
lerlei stromingen en mensen. Vdn
een gemeenschappelijke leer, een ge
meenschappelijke philosophic kon
niet meer. gesproken worden. Het.
moderne socialisme verenigt mensen
van onderscheidene overtuiging en
instelling.
Het ïs duidelijk Zegt „Trouw"
dat men dit moderne socialisme niet
op gelijke wijze kan beoordelen als
het oude Marxisme. Het oude socia
lisme was een stelsel,1 een philoso
phic, misschien wel een soort gods-
dlensXHet nieuwe socialisme is geen
stelsel." Het is éenmeer óf minder
concreet politiek-sociaal-program
voor de naaste en voor de verre toe
komst, maar dat men óp uiteenlo
pende motieven kan zijn .toegedaan.
Dit socialisme zal bij geen zijner
aanhangers los staan vart zijn levehs-
en wereldbeschouwing, maar dit ver
band zal bij de eeri. heel:anders lig
gen. dan bij de ander,'omdat er ver
schillende levens- en 'wereldbe
schouwingen, verschillende geloven
achter kunnen ritten.
HET is uitermate verheugend, dat
de. zaak zó door het/leiding ge
vende orgaan van de antitrevolution-
nairen wordt gestéld. Het zou vóór
nns politieke ..leven een winst van
betekenis rijn, wanneer de huidige
positie van het socialisme en de op
zet van de P.v,dA.. in de kringen van
haar tegenstanders algemeen een
dergelijke eerlijke én loyale erken
ning vonden alshiér het 'geval ia.
Men mag trouwens niet verwachten,
dat deze ene zwaluw allente zal
R£E artikelen van het dag-
blad j,Trouw" over. „Chris
tendom ensocialisme" waren
voor one aanleiding aan mr G. E,
vW ai s ton, voorz. van de Pro
testants-Christelijke Wergemeen-
scha-p der Partij van de. Arbeid
te verzoeken eveneens zijn visie
op dit vraagstuk te geven. Het
zal geen verwondering wekken,
dat mr. Van Waisujn het betoog
van „Trouw" op principiële gron
den bestrijdt
Mr. Van Walsum is lid van de
Eerste Kamer der Staten-Gene-
raal voor de Partij van de Arbeid
en burgemeester van Dellt.
„Trouw" nog altijd dat van de
Marxisten is.. Want die staat bete
kent, als hijwerkelijkheid wordt,
een concentratie vanpolitieke, eco-
maken. Het'zal velen nog wel moei- 1 nomische en culturele macht, die van
lijk vallen afstand te doen van dé
geliefde en vertrouwde bestrijdings-
methoden van hét socialisme die het
altijd zo goed gedaan hebben. Maar
het is zonder twijfel een stap voor
uit, dat „Trouw" dat wil doen. Het
zou waarschijnlijk niet veel moeite
kosten aan de hand van vroagérè
uitspraken aan te. tonen, dat ook wat
dat blad betreft-.van een nieuw .ver
worven inzicht kan worden gespro
ken, Het is van-belang, dat dit kon
worden bereikt nog. vóór de P-V.dA.
haar eerste lustrum viert!
Intussen blijft „Trouw" het socia
lisme verwerpen. En wel op grond
van zijn 'staatsideaal, dat volgens
een tolaritaire staat niets verschilt.
Zeker, de socialisten beogen dat
niet. Zij stellen zélf de vrijheid der.
menselijke persoonlijkheid op de
voorgrond en zij hopen in de demo
cratie het middel gevonden te heb
ben om die vrijheid-te behouden te
genover de staaten om het -totall-
tairisme- .verre'.te houden. Maar
„Trouw" gelooft niet'dat dit kan. Het
blad meent, dat de socialisten hier
twee. zaken, die elkaar niet verdra
gen, - willen verenigen. Een staat,
waarin de politieke, economische. cn
culturele machten al waren het
alleen maar de eerste-twee! zijn
verenigd, i s een totalitaire staat.
digen, om de menselijke vrijheid tc
helpen beschermen. In de huidige
omstandigheden daarom volvoeren,
omdat de andere partijen er voor
zorgen, dat cr. geen socialistische
slaat komt.
Dat Is toch-web een wonderlijk be
toog! Want zelfs als het socialisme
een meerderheid is en dus „vrij.
spel" heeft het voorbeeld van En
geland bewijst bet moet het in een
democratie toch altijd, rekening blij-
t x ven houden met de mogelijkheid, dat
me t willen, maar doet allol zij dat het =e„ minderheid kan worden!,En
wel wensen. Anders reu het ver-, di, bewijst weer dat het socialisme,
maan, dat zu in dit verband tot de dot aan de democratie vasthoudt,
niét' tot een totalitaire, staat k
Daar Is alle vrijheid weg. Daar is
voor persoon en groep ten hoogste
sprake van een gunstbetoon.
Het is op dit punt,, dat „Trouw"
gaat uitglijden. Het blad zegt, dat de
socialisten de concentratie van poli
tieke, economische en culturele
macht en dós de totalitaire staat
doorbraak-christenen richt, geen zin
hebben.
WANNEER het bladde socialis
ten- bad toegevoegd: gij wilt
weliswaar de concentratie van- poli
tieke, economische en culturele
macht niet;maar de weg, die gü wilt
gaan, moet daar onvermijdelijk op
uitlopen, dan zou raen er nog vrede
mee kunnen hebben. "Want dan zou
het antwoord rijn: wij erkennen- dat
hier een gevaar ligt eh wij zullen
dafc» ook terdege in het oog houden,
maar voor uw principieel verzet is er
eerst plaats, wanneer mct.de stukken
aangetoond kan -worden, dat het so
cialisme totalitair moét worden.
Eri „Trouw" erkent zélf, dat dit
thans niet te bewijzen is. Het blad
wijt dit aan het.'feit, dat de socia
listen tien "minderheid zijn en "dus
geen vry Spel hebben en hun politiek
niet onbelemmerd kunnen volvoe
ren. In die situatie kunnen de goede
elementen, die de socialisten naja
gen, meer tot hun recht komen dan
bij een. ongehinderde socialistische
politiek het geval zou zijn. Men zou
het, aldus „Tróuw" zó kunnen zég
gen: de socialisten kunnen Kun be
geerte óm d» democratie te verde--
uitgroeien! Dan zal „Trouw" mis
schien met de communisten zeggen,
dat dan „pchl" socialisme niet mo
gelijk is,, maar mén zal het aan de
P.v.dA. zelf moeten overlaten uit te
maken, wat-zij-onder socialisme wil
verstaan.
j\/I AAR er is meer. Naar christe-
1V1 Ujke opvatting, heeft de .taak
van de Overheid een negatieve er»
een positieve.kant. Negatief: het be-,
dwingen, van de ongebondenheid der
mensen, En positief: de 'zorg 'dat het
alles met goede ordinantie onder" de
mensen toega. Waarom aanvaarden
de anti-revölutionnairen die positie
ve kant yan de taak der Overheid
Wel b.v. op zedelijk gebied, maar
niet of niet dan schoorvoetend en
tegenstribbelend op het terrein van
het economische leven? De door-,
braak-christeiien zien daarin een in
consequentie en een stuk liberalisme
en mede daarom scharen zij -zich
achter het socialisme dat democra
tisch wil zijn. Zij passen er voor uit
een bovendien nog..ongemotiveerde
vrees voor het totalitairrisme in bet
vaarwater van het liberalisme te
blijven.
Ook- wij. Anti Revolutlonnslren stre-
vcn naar een opvoeding der Indische
volken tot zelfstandigheid. Maar
njmmei- zouden wjj het staatsgezag
hebben, toevertrouwd- aan dienaren
der Japanners, die zichzelf, hebben
opgeworpen en door"niemand zijn
gekozen. Déze moord op de demo
cratie Is .een- aanslagop de vrijheid
der Indische volken, waarvan thans
het ene na het andere wordt ge
lijkgeschakeld naar Hitiers bekend
recept. De rechten der minderheden
worden vertrapt en rr.iIJtarden Ne
derlands kapitaal zijn wesgegooid.
Deze regering heeft geen nationale
potttiek gevoerd maar met de na
tionale belangen gespeeld en de na
tionale roeping ten aanzien var. de
Indische volken miskend"
Mr. Eling Visser in
„Vaste Koers."
Die goeie ouwe tante pos
is niet voor één gat te vangen.
Als U soms dacht dat zij zo-maar be
zorgt wat haar ter verzending wordt
aangeboden, hebt U het lelijk mis-
Voor brieven mag dit het geval zijn,
maar voor gedrukte stukken cn ze
ker die, waarbij men de PIT vraagt
voor htiis-ann-huis verspreiding te
willen zorgdragen, is 't heel anders.
Dan zet Tante Pos baar bril op en
leest met critisch gemoed de inhoud.
Want cr is zo'n bepaling dat de post
bode niet huis-aan-huis op pad gaat
met stukken „waarvan de bezorging
voor het Staatsbedrijf-een verrich
ting zou rijn. welke niet in over
eenstemming i.s mul zijn maatschap
pelijk doel". Dit wil dns zeggen, dat
een brochure waarin de firma A.
zegt dat de koekjes van haar con
current naar petroleum smaken: niet
door de PTT wordt verspreid. En dat
men voor een pamflet, kwetsend
voor een bevolkingsgroep, evenmin
de huis-aan-huis-activitcit van de
PTT kan inroepen. En op deze gron
den sneuvelde de bedoeling van de
Anti-Revolutionnaicc Partij in de
provincie Gelderland om het blad
..Vaste Koers" door de PTT bricven-
bus-aan-brievenbus te doen verdwij
nen. Want daarin staat het citaat, dat
U hierboven vindt afgedrukt en dat
geschreven is door Iqstaaovoerder,
rnr Eling Visser te Arnhem.
Gelijk elke ketting zo sterk is als
zijn zwakste schakel, is elke maat
regel zo deugdelijk als de minst zin
volle toepassing ervan. Wij achten
het niet fraai wat mr Eling Visser
heeft geschreven. Er is zelfs kans
dat de rechter, desgevraagd, hierin
aanleiding zou zien mr Eling Visser
per boete te corrigeren.
Dit is echter niet de zorg van de
PTT. Zij behoeft zich alleen af te
vragen of er aanleiding is de bepa
ling op de huis-aan-huis versprei
ding toe te passen of niet. En hoe
jammerlijk onjuist.'zelfs onbehoor
lijk wij de uitlating van mr Eling
Visser ook achten, wij zijn de me
ning toegedaan, dat Tante Pos te be
dillerig is geweest.
In een verkiezingstijd als deze
dat ïs nu tocb wel overduidelijk
zeggen allerlei vooraanstaande lie
den dingen, doen vele vooraanstaan
de candidatén beloften en schrijven
talrijke scribenten zinnen, die niet
gezegd, gedaan of geschreven zouden
worden als er geer» stembiljetten op
invulling lagen te wachten. Wü ach
ten het volkomen juist, dat de PTT
geen medewerking verleent aan eep.
pamflet dat ieder; zou. oproepen óm
de Staten-Generaal in bVand te ste
ken. Maar wanneer men censuur
gaat toepassen als d e z e, 'dan kan de
PTT geen enkel pamflet meer buis-
aan-huis verspreiden, dat een aan
beveling zou inhouden op een be
paalde lijst te stemmen, aangezien
zulks „niet 'in overeenstemming is
met zijn maatschappelijk doel".
Wij zijn bijzonder bevreesd voor
alle bepalingen, die ergens een be
lemmering zouden kunnen gaan vor
men voor het vrije woord, gespro-
ken dan wel geschreven. Wij erken
nen anderzijds de noodzaak van het
bestaan van sancties. Maar liever is
ons de toepassing van de normale
straf op misbruik dan de voorko
ming a priori der verspreiding van
overigens allerminst staatsgevaarlij
ke beweringen. Elke schijn, -dat de
PTT of welke instantie ook op de
stoel des rechters zouwillen gaan
plaats nemen is ons een gruwel. En
daarom rijn wij het vandaag hele
maal niet eens met Tante Pos. al
heeft zij zich terecht .geërgerd aan
de onbesuisde pen van mr Eling
Visser.
Fortuinlijke overwinning
van politie-elftal
ZAANDAM. Hét .Nederlands
politie-elftal heeft in een licht-
wedstrijd met 2-—3 gewonnen van
een Zaanse ploeg. De politiëmaak-
te zelf (door Chevremont) .slechts
één doelpunt. Hetandere werd
veroorzaakt door te hard terug
spelen op de doelman van- een
Zaandammër; Voor de Zaan scoor
de Lamie van KFC
Advertentie (LM.)
Deze wèck o:a.:
(cc?i nieuwe rubriek) .-
Auto's, auto's, auto's, auto's
(Nieuws over de R.AJ.J
(bij de herbegrafenis eon
v, Hannah Szenes j
Póttengevaar en homoeopathic
Waarom geen houten woningen?
WENST Ui DIT. NUMMER- 'TE'
ONTVANGEN?: X-
Toezending! volgt:
Na ontvangst van 26 cents, aan
- postzegels; of X'X-
b. gratis na ontvangst van een
briefkaart, waarmede U - een
proefabonnement' bestelt t!at en
met 30 J-urii 1950. terwijl u- ons
1.70 doet toekomen per post
wissel of' per postgiro mr 6269
ten name van De' Twentsche
Bank met vermelding rekening'
„Vrij Nederland".
■Administratie„Vrij Nederland":
Raamgracht 4' - Amsterdam.