te
Het is mogelijk 'n menselijk wezen
laten erkennen wat men wil
Drie stadia om slachtoffer af te richten:
MENTICIDE, DODELIJKER DAN GENOCIDE
Hij wordt door anderen gebiohgeerd
Hij komt in een toestand van zelf-hypnose
Hij wordt overtuigd van zijn schuld
le.
2e.
3e.
VOLKOMEN
VERANDERD
i.aterdag~22 April 1950
5
Het begon met 1
een brand j
/N de avond van 27 Februari
1933 breekt een grote brand s
uit in het gebouw van de Duitp
se Rijksdag te Berlijn. De gro- S
te zittingszaal wordt totaal
vernield en vele andere ver- g
trekfcen worden zwjoar ge-
teisterd. Hoewel de brand
op vele plaatsen tegelijk
moet zijn gesticht, wordt
I u^Z^fNld7landSr,^a™ll* van der Lubbe °P heterdaad betrapt.
i Hy wordtj het bovenlijf ontblootbadend in het zweet, in een der
i ïlltZ,%T.t70fkn; Hl} legt-een ^ledige bekenUis'af en geeft
JJ? m°tief op. „wraak op het internationale kapitalisme". Een aan-
j tal communistische laders wordt gearresteerd, o.a de leiders van
hc R\i.ksiiagfractie Tor gier en Konen en de Bulgaar
£er L?Phe wordt ter dood veroordeeld, de
andere verdachten worden vrijgesproken.
1 proces v. d. Lubbe was een der eerste spectaculaire gebeur-
tenissen van het afleggen van volstrekt waardeloze bekentenissen.
u&.steeds yfordt aangenomen dat de Duitsers dize brand zelf
tic.boen gesticht om een motief te hebben om hun communistische
vijanden can te pakken en xn het Duitse binnenland hun absolute
macht te demonstreren.
flfllMimiHJMlMlfl
VAN DER-LUBBE wordt onder
zware politiebewaking naar het
Rijksdaggebouw geleid, waar de
brand zal worden gereconstrueerd
(boven).
VAN DER LUBBE na de uit
spraak.,. (onder).
.Tito wil oyer
.Triest praten.
WASHINGTON. De Zuidsla-
vische ambassadeur bij het Witte
Huis, Sava Kosanovic, die bmnenf
enige dagen naar Zuïd-b-uvie zal
terugkeren, waar hij lid der rege
ring wordt, heeft een. afscheidsbe
zoek aan minister Acheson ge
bracht. Na afloop van het bc„„jk
verklaarde Kosanovic, dat Zuid-
Slavie bereid is het sluiten, van een
rechtstreekse overeenkomst met
Italië inzake het vraagstuk-Triest ie
overwegen.
De Zuidslavische onderminister
van Buitenlandse Zaken, Leo Mates,
heeft, zoals al gemeld, gisteren een
overeenkomstige mededeling ge
daan.
Russische nota inzake
I Triest
LONDEN. De Sovjetunie heeft
gelijkluidende nota's inzake Triëst
overhandigd aah de ambassadeurs
van de Ver. Staten. Engeland en
Frankrijk, waarin de drie Weste
lijke mogendheden er van beschul
digd worden hun bil verdrag aan
gegane verplichtingen niet te zijn
nagekomen en Triest te hebben
omgevormd to een militaire basis.
Husland beschouwt die toestand
als ontoelaatbaar en eist daarom
de benoeming van een gouverneur
voor Triëst, liquidatie van de ma-
rinebasis en verwijdering van de
auglo-Amerikaanse troepen.
ttET hoofd naar beneden
El apathisch, op niets reage
renddat was het beeld, dat
men kreeg van Van der Lubbe,
de Nederlandse beschuldigde
uit het Rijksdagbrand-proces.
Wij hebben eens opgezocht wat
'de pers,uit 1933 over Van der
Lubbe lijdètiil'dit proces schreef.
Wij citeren: Wie de stumper
achtige figuur van Van -der
Lubbe in de laatste maanden
van het proces dag aan dag
heeft gezienkan onmogelijk
aan de volle toerekeningsvat
baarheid van de fanatieke dwe
per geloven. Iemand die slaapt
als de openbare aanklager de
vernietiging van zijn leven eist
en volkomen apathisch in zijn
stoel hangt, geen vin verroert
en geen spier vertrekt als zijn
doodvonnis weerklinktzo
iemand kan niet geheel normaal
zijn".
„Over het leven van een
mens is heslist, maar die mens
zelf, die met hangend hoofd en
een gelaatzonder enige uit
drukking is binnengeleid zoals
hij reeds vijftigmaal Mn de
rechtszaal is gebracht, die mens
zelf blijft ongeroerd. Geen
spier van zijn opgeblazen bleek
gcticht vertrekt, niets aan zijn
zielig uiterlijk verraadtdat hij
zijn doodvonnis heeft gehoord
of althans begrepen. Zijn ge
bogen gestalte hoort de ijzige
woorden over zich heen gaan zonder te reageren".
,JHj had de gehete dag ineengedoken gezeten en toen hij aan de
beurt roos om zijn laatste woord te doenbleek, dat hij iveer&sliep.
Toen hij wakker werd gemaakt zei hij mets anders dan: ,jNee".
Dr Seufferl, de Duitse verdediger, schreef aan mr Pauwelsdie op
verzoek van de familie van v. d. Lubbe de verdediging op zich zou
nemenmaar die dat niet gedaan heeft omdat Van der Lubbe dit
niet wilde: „Gisteren heb ik met v. d. Lubbe gesproken. Ik probeer
de zakelijke verklaringen van hem te krijgen. Hij ging helemaal niet
op de zaak in en verzekerde mij herhaaldelijk op de meest pertinente
manier, getrouw te blijven aan zijn bekentenissen in het vooronder
zoek.
„De advocaat Seuffert moest v. d. Lubbe tijdens het verkoor op
de veertiende dag van het proces twee tot driemaal de neus snuiten.
Verdachte ondergaat deze behandeling gedwee. Wanneer de advo
caat hem een zakdoek overhandigt reageart hij daar niet op".
,JJij me* de borst °P de knieën gebogen en het hoofd hangt
lager dan zijn knieën".
Een Wcens blad schrijft}J3et lijkt wel of v. d. Lubbe gehypnoti
seerd wordt. Zijn hele houding wijst er op, dat}zijn verklaringen
eigenlijk mededelingen zijn van een andere wit. In heldere ogenblik
ken strijdt hij tegen deze beïnvloeding. Vandaar de tegenstrijdige
antwoorden, ja en nee op dezelfde vraag".
Bij het vernemen van het executiébeoel: Van der Lubbe luisterde
met dezelfde apathie als gedurende het proces en antwoordde niet
toen. men hem vroeg, of hij bijstand van een geestelijke wenste voor
zijn laatste ^ogenblikken. Van der Lubbe had geen enkele wens. Ge
willig volgde hij de beul op het schavot".
Men zou geneigd zijn te veronderstellendat v. d. Lubbe inder
daad niet helemaal normaal was, ook vóór de Rijksdagbrand. Maar
de biografieëndie in de Nederlandse pers vlak na zijn arrestatie
verschenen, spreken daar niet vanIntegendeel, hij wordt daarin
voorgesteld ais een sterke, opgewekte jongen, met echter zeer fana
tieke ideeën. Hij heeft een zeer moeilijke jeugd gehad. Op zijn acht
tiende jaar echter verdiende hij zelf zijn brood en vrij goed zelfs. Hij
was van beroep metselaar en zijn basen waren bijzonder tevreden,
over hem. Hij heeft tijdens zijn werk eens kalk in zijn ogen gekregen
waardoor hij half blind werd.
- -
T N ons tijdperk van zogenaamd toenemende vrijheid van den-
ken is een ontzagwekkende reeks verraders voor het inter
nationale forum geleid. Men denke aan Hongarije, aan
Tsjechoslowakije. Men zal zich herinneren hoe een minister,
Laszlo Rajk, en een kardinaal, Joseph Mindszenty, een bekente
nis van verraad aflegden voor de Hongaarse communistische
gerechtshoven. In de dertiger jaren waren het Trotskistische
'spionnen en saboteurs, die berouwvol hun slechtheid uiteen
zetten voor een hoog tribunaal van de Sowjets en te voren
had de zondenbok Van der Lubbe „bekend", dat hij het Rijks
daggebouw had aangestoken een daad, die de Nazi's zelf
hadden begaan als onderdeel van hun programma tot ver
sterking van de invloed van de „partij" op de Duitse bevolking.
Slachtoffers van een meedogenloze
nohtiek, machteloos door gedachten-
controle, worden deze mensen een
ogenblik te kijk gesteld tegenover de
gehele wereld, als een aanschouwe
lijke les voor hun medestanders. Zij
voeren hun openbare bekentenissen
op, uiten zich ten gunste van het re
giem, dat hen gevangen houdt, en.
verdwijnen "ten slotte in de vergetel
heid. De „verrader" wordt eerst uit
gebuit voor propaganda, en dan ver
nietigd in een rechtsgeding, dat met
veel intellect in elkaar is gezet.
Dergelijke gevallen wekken m de
gewone burger vaak tegenstrijdige
emoties nieuwsgierigheid, bewon
dering, haat. Maar zij vormen in de
eerste plaats een aanval op de men
selijke waardigheid.
Door welke middelen worden bit
tere vijanden van een regiem cp de
knieen. gebracht, zo, dat ze niet al
leen misdaden tegen de gevestigde
orde bekennen, maar zelfs de ideolo
gie daarvan steunen en hun vroege
re politieke houding wijzigen? Wat
geschiedt er achter de gesloten deu
ren bij het verhoor? En nog belang
rijker, wat gaat er om in de geest
van deze slachtoffers?
De terreur-techmek, die als recht
wordt vertoond door de totalitaire
staten, is ontstaan met de beschaving
en werd in de Middeleeuwen door
de Inquisitie vervolmaakt. Naarmate
men de menselijke geest meer heeft
leren begrijpen, heeft men ook leren
inzien, dat deze menselijke geest als
was is in de handen van een gewe-
tenloos ondervrager. ~De „wetenschap
van de „third degree" en geweldda
dige suggestie aarzelt niet om tot het
bereiken van haar doel moderne me
dische middelen te gebruiken en de
nieuwste ontdekkingen van psychia
trie en psychologie le benutten.
Zulk een georganiseerd systeem
van rechtsverkrachting, waarmee
een machtige tyran synthetisch zijn
eigen gedachten en woorden stelt in
de geest cn dc mond van de slacht
offers. die hij door een schijn-proces
wil vernietigen, zou kunnen wor
den aangeduid als menticide.
Menticide is een toenemende be
dreiging voor de mensheid een
bedreiging, die erger is dan genoci
de. Genocide is de directe lichame
lijke vernietiging van een ras- of
bevolkingsgroep. De Verenigde Na
ties hebben algemene principes ge
formuleerd ter voorkoming van dit
soort massamoord. Menticide is een.
aanval op 's mensen eigen geest, het
terrein, waar hij heer ten meester
is, op zijn wil en overtuiging. Hier
door wordt de vrije gedachte vernie
tigd en worden onderdanige mecha
nische Instrumenten geschapen voor
een onschendbare overheersende
overtuiging.
In handen van een dictator en
een geheime politic Is menticide
dodeitfker dan enig moordtuig en
toch is deze vorm van onderdruk
king van een politieke tegenstander
nog niet officieel erkend voor wat
Zij is.
Gevangenzetting en herhaalde on
dervraging alleen al zijn een zware
belasting voor de menselijke weer
stand. Wanneer hier nog lichamelij
ke martelingen bijkomen wordt ge
makkelijk een drang opgewekt om
te bekennen „volgens voorschrift".
Maar zelfs marteling en de metho
den van de „third degree" zijn on
voldoende om bekentenissen te ont
rukken aan de krachtige geest van
een leidersfiguur, die zijn overtui
gingen steeds met woord en daad ge
stand heeft gedaan. Zulke mensen
moeten echter, wanneer hun bestaan
een corrupte regering.bedreigt, niet
alleen gedwongen worden te beken
nen; zij moeten openlijk worden ten
toon gesteld als laffe „verraders" van
hun land, of van bepaalde ideolo
gieën.
Geen bruut geweld
Tegenover zulke slachtoffers, die
een symbool vormen voor weer-
standsgroepen onder de bevolking, is
bruut geweld vaak niet raadzaam,
daar immers tekenen van geweld
pleging of geruchten er over een
massale verontwaardiging teweeg
zouden kunnen brengen. Dan Is een
meer geperfectionneerde techniek
nodig een die minder spreekt tot
de publieke opinie, en eer een magi
sche angst verwekt een techniek,
die zowel een openbare bekentenis
van misdrijven-tegen het regiem als
een verklaring van „bekering" tot de
ideologie daarvan kan teweeg bren
gen. Zulke prettige resultaten kan
men bereiken door systematische
geestelijke marteling en het toedie
nen van bepaalde middelen.
Zo langzamerhand is het bewijs
voldoende geleverd, dat geestelijke
marteling menticide thuishoort
m het arsenaal van alle politie-sta-
ten. "Wie de methoden beziet, die in
nazi-gevangenissen werden toege
past om de geheimen van onder
grondse strijders los te krijgen, is in
het bezit van alle feiten omtrent dit
procédé.
In een uiteenzetting over Kardi
naal Mindszenty's gevangenschap
„The Cardinal's Story" (Macmillan,
New York 1049) beschrijft Stephen
K. Swift duidelijk drie typische sta
dia in de psychologische „besver-
Velen onzer lezers zal de
naam van de schrijver van dit
artikel, dr A. MM e e r I o o,
die lange tijd als psychiater in
Den Haag praktiseer de, geen.
onbekende zijn. Publicaties als
,Jfotno Mihtanswaarschijn
lijk zijn bekendste boek, „Jong
blijven, rechtop lopen en door
spelen", „Zelfmoord cn de
mens" en preken is zilver",
hebben in ons land grote be
kendheid genoten.
Dr Mcerloo vluchtte in 1942 naar Engeland, waar hij tot het J
eind van de oorlog chef van de psychologische dienst van het Neder-
landse leger te Londen was.
Thans is dr Mcerloo instructor in psychiatry" aan de Columbia J
University in New York. Het verheugt ons de lezers van ons jj
blad het interessante artikel van. deze Nederlandse psychiaterft
dat wij hierbij afdrukken, voor te kunnen leggen. Het behandelt j§
een probleemdat der „menticide", dat reeds lang de belangstelling 3
van dr Mecrloo heeft, en dat in een uiterst actueel stadium is ge-
komen. g
iiTr4i]nn!itrfi!niaiibq!n9[S51meiiiii!rnEi![iai.ii3ii,iiiiiiiii!ii]iiü!iiE5,iJiiiiii[iiM!inr0i]h5!HiTOi!)iBiriiL9iinmi8'if;si!iBiiijiir.iiitiiira,i!0iiiiïiii[iy^isnijDi'a i-iföüff
KARDINAAL MINDSZENTY
bleek en schichtig in de beklaag
denbank. Hoewel hij op het pro
ces alle beschuldigingen die tegen
hem waren geuit erkende, heeft
hjj in een brief, dxe langs gehei
me kanalen - de Hongaarse bis
schoppen heeft bereikt, ver
klaard: „Ik heb aan geen enkele
samenzwering deelgenomen. Ik
ral geen afstand van mtjn bis-
schoppelvke positie doen. Ik zal
mets Gckennen. Mocht u na de
ontvangst van aeze brief ueme-
men dat ik bekentenissen héb af
gelegd o1 heb verklaard mijn
king" van politieke gevangenen. In Kardinaal was soms zeer terneerge- waardigheid neer te leggen en
het eerste stadium beoogt men het slagen, soms erg verward en opge- zulks door mijn- handtekening
verkrijgen van een bekentenis. Da- wonden. Maar,hij beantwoordde al~* heb^ bekrachtigd, weet'"dan 'dat
gen en nachten lang wordt 'i slacht
offer met vragen gebombardeerd. Hij
wordt .onvoldoende en onregelmatig
gevoed. Hij krijgt bijna geen rust en
wordt uren achtereen verhoord, ter
wijl zijn ondervragers elkaar aflos
sen. Hongerig, uitgeput, de ogen
zulks alechts het gevolg zal ztfn'
van menselijke zwakheid".
le vragen bereidwillig, herhaalde
zinnen eenmaal, tweemaal, zelfs
driemaal als men hem dat zei.''
In het derde en laatste stadium
wordt het slachtoffer, thans over
tuigd van zijn schuld, afgericht op
»-„ v--7- hat afleggen van valse getuigenis- u ,Uu6CUJA uc,jUU1vWuuc om»
mistig en pijnlijk van het staren in s<jn. omtrent z.chzelf en anderen. Hij ger te beschermen '-tegenafbreken-
onafgeschermde lampen, zo blijft er wordt gereed gemaakt voor het pro- de suggesties zoals "die door gewe-
van de gevangene weimg meer over ces> nu ajs was zo gaeht, berouwvol ienloze cn ondemocratische leiders
Bescherming mogelijk
Is het mogelijk de; individuele bur-
dan een opgejaagd dier.
„....toen de Kardinaal 66 uur ge
staan had", zo schrijft Swift, ..sloot
hy de ogen weer en zweeg. Hij be
antwoordde vragen zelfs mets meer
met ontkenningen. De kolonel, die
de leiding had, tikte de Kardinaal
op de schouder en vroeg waarom hij
met antwoordde. De Kardinaal zei*
Maak er een eind aan Dood me!
Ik ben klaar voor de dood."
Men zei hem, dat peen haar op
cn bereid gevonnist te worden. Dit worden opgelegd?
alles is mogèlyk met een menselijk Indedaad: dat is mogelijk. Wij we-
wezen, als terreur en geestelijke ten, dat het doel der psychotherapie
marteling lang genoeg voortgezet in gevallen van neurose is. de toner-
warden. lijke weerstand van de patient te
Y i- - t t ttt i versterken. Eer» degelijke opbouw
Individuele Hv is zwak van het „ik" is het Eindresultaat van.
e enheftige strijd van de geneesheer
Er is iets boeiends en tegelijk af- tegen de machtige, drang, die de pa-
s to tends in de gedachte, dat onze tient voelt om zich over te geven
geestelijke weerstand betrekkelijk aan lagere geesteskrachten. De les.
zwak is, dat zelfs datgene wat de die wij geleerd hebben, bij het be-
zijn hoofd gekrenkt zou worden: dat een van de ander onderscheidt strijden van geestelijke maelLukhe-
bl± het individuele „Ik" door psyrho- den bp volwassenen moeilpkke-
sen door bepaalde vragen te beant
woorden.
.Zaterdagochtend taas hij nau
welijks meer te herkennen. Hij vroeg
iets ie drinken en ditmaal werd het
hem geweigerd. Zijn voeten en be-
logische marteling en perverse af- den, die over het geheel genomen
richting zo diepgaand gewijzigd haar oorsprong vinden m de erva-
kan worden. Toch is een dergelijke ringen van het kind leidt er
omvorming slechts een uiterste toe, dat men In de moderne cpvoe-
vorm van een gang van zaken, die ding een andere houding aantreft
u.i J. r.nld Wa errfli „Ati n/iv. a
run waren'^o aesviollpn rlnt ze him zich oc,k in hel" dagelijks Ieren af- fa groei van een kracMge per-
I ïlfa mS;«S,S S S speelt. In elke gemeenschap wordt soonluktieid bevordert. Waarschyn-
Ste Sn nelr' menselijke gtest dagelijks door hjk sullen wu daardoor b(j latere
Bif deze uiterlnke .llm.J. komt MiSe propaganda en systematische generaties meer eigen initiatie! aan-
nog de taniIifke Het slaLtoffel massa-hypnose veranderd. De bur- J-efen en het is heel goed mogelijk.
ger in een democratie wordt er tbbSrS
held van zijn eigen geest, die niet advertenties? toe verleid en |'a™vemogen zuilen hebben tegen
altijd betcellde antwoord kan geven gedrongen om de ene soort van eer. <*stluct.e,e invloeden van bulten,
op dezelfde vraag. Als menselijk we- bepaald produet te gaan gebruiker. Bsn psychologische aanval, die gc-
zen met een geweten wordt hij ach- L'> Plaats van de andere; onder een I'aard gaat met systematische gees-
tervolgd door een gevoel van ver- dictatuur wordt de burger ook ver- bd'jkc kwellingen, is evenwel meer
borgen schuld, dat zijn redelijk be- 3eid tot het aanvaarden van nieuwe dan ein mens kan Weerstaan. Door
sef van onschuld ondermijnt. Als so- producten soc.ale en politieke deze menticide" kan etn normaal
ciaal wezen wordt hu achtervolgd met vernietiging als straf op elke menscluh verlangen worden veran-
door de wens naar iemand, die hem weerstand. o era In een ricK olijke aandrift. Hitler
verwant is; als persoon voelt hij zich Om het volk nieuwe en gevaar- maakte van zijn medemensen mtsda-
belaagd door het verlangen alleen lyke goederen, te doen aanvaarden die zich van het misdadige
en met rust gelaten te worden, al is heelt men een systematische vooi- .zL n handelingen niet meer be-
het maar voor een ogenblik. bereiding nodig van de aard. waar- 1 waren.
Van binnen en van buiten wordt in HttJer zich zulk een meester ge- Het kind, dat afhankelijk is moet
hij onverbiddelijk gedreven tot het toond heeft. Zijn boek ,Meïn Kampt' zich, hoe het gich ook verzet, aan
ondertekenen van de bekentenis.die beschrijft wat bij zijn „psychologi- menige wens van zijn ouders onder
zijn beulen voor hem hebben klaar- sche artillerie" noemde. Eerst wor- Werpen om hun liefde en. zorgzaam-
gemaakt J
fciyen^ 0
den de mensen bewerkt met kunst- held te verwerven. De gevangene,
matige geruchten met vrees, las- evenzeer afhankelijk, wordt psycho
ten verdachtmaking Verdachtma- J_°gisch in de toestand gebracht van
king vooral is gemakkelijk en blijkt het hulpeloze kind. Idealen, prin-
vruentbaar voor verdere suggestie, cipes. beschaafde opvattingen, dit
Dan woi'dt een vijfde colonne onder alles verliest zijn betekenis onder de
het volk gestuurd om in dienst van kwellingen eti de eenzaamheid; en
deze terreur-strategie geruchten te wat overbluft zijn alleen maar de
verspreiden. De geruchten versprei- primitiefste behoeften tot instand-
den zich en tevens bet wantrouwen, houdtng van het leven voldoende
dat door geheimzinnigheid wordt vocdsel en slaap. Zo komt et een
krijgt hij opwekkende middelen aangewakkerd. De vervolging van punt. waarop geestelijke overgave in
benzedrine, caffeine, coramine, d'e minderheden wekt vergeten voor- °B vorm van een valse bekentenis,
alle helpen om hem bij bewustzijn te oordelen öfmiemv op, wakkert laf- en ",et het volharden in de weer-
Vele middelen
Als de gevangene te veel geestelij
ke weerstand blijkt te hebben kun
nen middelen worden toegediend,
die hem in de war brengen' mesca
line, marihuana, morphine, baibitu-
raten, alcohol- Als zijn lichaam het
opgeeft voor zijn geest murw
houden tot hij bekent
OngcVeer zoals men een dier af-
ririht om bepaalde kunstjes te ver
tonen, zo wordt in het tweede sta-
dinm het 'slachtoffer afgericht om
zün eigen bekentenis te aanvaarden.
De onderdelen van een bekentenis
heid aan en zet de mens tegen zijn f vereiste zelfbehoud be~
naaste op Naast de meer graduele lekent
methoden van demoralisatie bestaat Door 2iju schuld, toe te geven ver-
de techniek van de psychologische bie£kt de gevangene de banden met
„shock" Het Nazi-pact met Rusland fJJn vroegere leven en erkent, dat
in 1939 en het bombardement van [to geheel afhankelijk Is van zijn
Rotterdam in 1940 verlamden Frank- "ieiile"* °ok m dit opzicht ishij ais
Tvnr<i*n ïtwinaH rijk en brachten de andere democra- het kina. dat in de krachtmeting
mÏ riJSwSJp" tische volkeren in opschudding. De met„ zon ouders het onderspit delft
ïuinij «Li, i vrees voor een oclTla£ en voor ver" en un gezag. aanv?ardt* fn de S,e:
l** 5?.?*trha!f,n metiging door een atoombom kan de 4V an gene moet nu leren de wereld
eii gefingeerde bijzonderheden, die „ecst van de bevolking zo venvar- te Pen ZBals ziJ" belagers. Hij moet
hem ten slotte overtuigen, dat hu j.ajjt dat de burger ophoudt zich een °P hun standpunt stellen en
een misdadiger R persoonlijk oordeel te vormen en ™hum^ hen vereenzelvigen, want
In het eerste stadium wordt hu alleen nog maar afgaat op wat zijn J1» h,eeft ZW vroegere maatstaven
door anderen gebiologeerd, leiders hem voorhouden losgelaten
In het tweede komt hij m een toe- Tegenwoórdig zijn de middelen x De en£g mogelijke bescherming
stand van zelf-hypnose en overtuig.. VOOT propaganda en massa-hupnose te#e.n menticide zou zijn het syste-
zichzdf van verzonnen misdaden. zo effectief en zijn de werkwijzen ma*isc" oefenen van zelf-hypnose,
Het is dezelfde metbode, die we zien uoor een psychologisch bombarde- want dl* 13 een toestand, die bescher-
bij neurotici, die zich inspinnen in ment zo geperfectionneerd, dat ™in* kan seven tegen pijn, honger en.
hun rotsvaste illusies cn waan- „menticide" de massa zou kunnen, bemoeieius van buiten. Maar dat is
denkbeelden treffen, indien deze uiapens geheel natuuritfk een practiscbe onmoge-
Zoals Swift het beschrijft: „De |ff handen liggen van enkele dicta- ikheid We kunnen met allemaal
vragen gedurende het verhoor be- toriale strategen. Een studie van de ^f.1 worden!
troffen nu de details van de beken- methoden van Goebbels en Hitler is sociale bescherming is de enige
tenia van de kardinaal. Eerst las thans essentieel, omdat dit materl- §ar3n':ie' dïe, de .mens tegenover
deze nieuwe bedreiging heeft. Maar
de artikelen 18 en 19 van de Verkla
ring van de Rechten van de mens,
zoals die door de Verenigde Naties
(Zie verder page 9)
men hem zijn eigen verklaringen aal, waarbij alles tot het uiterste is
voor; dan de verklaringen van doorgevoerd, ons in staat kan stellen
andere gevangenen; beschuldigd een dictatoriaal streven in andere
van medeplichtigheid; vervolgens delen van onze wereld te herkennen
meer uitgebreide verklaringen. De en vóór te wezen.
