e aan de mjn
zich fel tegen de Duitsers
b sTaSE«Si wmm**/**
Tweemaal moest bevolking
evacueren
Capitulatie in verlaten en
platgebrand oord
Tussen de vuurlinies
ontruimden burgers
hun woonsteden
te laat
Meneer Van Roekei
werd kwaad
Hoogstraat 1940
Algehele ontruiming
„Mag ik hier komen
Boerderij voor vijf
eieren
Capitulatie
Zaterdag 6 Mei 1950
5
van de modezaak in de Hoogstraat.
Ze ontdekten op een dag, cat een
bleek van de nieuwe commissaris
van politie. Versteeg, een felle
N.S.B.-er.
Yprenburg moest uit de wv-g wor
den geruimd. En on een zonnige zo
merochtend, toen hot halve stadje in
óe Hoogstraat, flaneerde, fietste een
der leden van de groep langzaam
mm pis-
drukte.
iwiip
geld, zowel bij de regering als in De haat nam toe. Er was een illc-
Wageningon. Er werden financiële gale O.D.-groep, die uit winkeliers
regelingen getroffen waarbij het en ambtenaren bestond, en onder
v leidino ctnnri van menpe:* Si'fhout
iederen mogelijk was weer óp te
bouwen.
pH zijn mensen in Wageningen, die
dat hun stokoude stadstoren aan h<
van de oorlog ten tweeden male werd verwoest,
omdat hij'in 1943 was. herbouwd op de dronken
schap van de Duitser Werkhagen. Zij zeggen dat
met afkeurend opgestoken vinger. Want nu de
bomtrechters zijn gedicht en voor alle vensters
weer gordijnen hangen, zijn de" strenge kleine-
stadswetten van fatsoen weer van kracht en
Wageningen is weer het deftige stadje van voor
heen, met nog slechts een flauwe herinnering
aan de tijd, toen de storm van de oorlog over dal
afgesloten samenlevinkje joeg en van mijnheren
avonturiers maakte.
Hij moet niet een van de slechtsten zijn geweest, die
Werkhagen. Behalve zijn onblusbare dorst had hij geen
in het oog springende ondeugden. Als hij gedronken had
zong hij luidkeels het lied „Mütterchen", en wiegde daar
bij het dikke Duitse hoofd,'Een tragische man die ook
liever thuis zaf'Htf hield toezicht op. de wederopbouw
van' het in 1840 verwoeste stadje. Er mocht geen steen
op de andere gemetseld worden zonder een vergunning
van "Werkhagen. En zolang de toren niet herbouwd was
kon de oude kerk die er tegen aan geleund stond niet
gerestaureerd worden. En wat is een Christelijk stadje
zonder kerk?
Toen hebben ze het gedaan. Een meneer is met de
Duitser gaan „praten", Het heeft enige uren geduurd,
maar toen Werkhagen het stadium van „Mütterchen" had
bereikt, zijn ze samen naar de toren gegaan, waar een van
de kerkvoogden hen in angstige spanning wachtte..Daar
heeft de Duitser een tijdje mompelend tussen de ruïnes
rondgescharreld. Hij vroeg of het een Katholieke kerk
was, want daar bad hij wat tegeo, zei hij. Maar de kerk
voogd zei dat het een. Hervormde was, en omdat de
Duitser niet wist wat Hervormd was, kon hij daar niets
tegen hebben. Tegen de torenmuur heeft hij toen een
slordige handtekening gezet onder de bouwvergunning.
van. de Wederopbouw". Dat waren
meneer Gerrftse, meneer Cramer,
meneer Jansen, de oude meneer 1
Bredero. en meneer Van Hetiven
Goedhart. Dr. Ringers had hun de
instructie gegeven zo veel
degelijk mogelijk te bouwen,
dat de Duitsers de materialen an
ders toch maar weg zouden slepen, langs Yprenburg, die daar ook liep
Nu. dat hebben ze gedaan. Maar wandelen.' Hij schoot hem twee
de Duitsers waren zuinig met de
bouwvergunningen, en daarom lie-
Er zijn vreemde dingen gebeurd
in Wageningen. Het ligt op het
punt waar onze twee natuurlijke,
barrières: de Grebbdlinie en het ge
bied van de grote rivieren samen
komen. De vuurlinies kruisen el
kaar daar. En -toen' in de ochtend
van de tiende Mei 1940 de Duitse
bommenwerpers over ons land
dreunden, en de worsteling om de
beschaving en de wereldmacht be
gon, moesten in bet oude dromerige
stadje aan de Rijn waar de wereld
ophoudt buiten de wallen, twaalf
duizendvierhonderd mensen hun
woonsteden ontruimen.
Het gemeentebestuur had,het aan
zien- komen, en. in het haventje la
gen 32 platte rijnaken gereed om
de vluchtende stad-te
oIntussen had de invasie plaats ge-
s.f.™ ft 't slacht- De nieuwe toren die in 1941 werd terug cm van z«n pensioen te gaan venden tegen^ader
ten ze op het bou wbureau de acmi- yprenburg werd naar het zieken-
nistratle een beetje m de war ra- huisje gebreth: Hij bleek niet le
ken. Werkhagen werd onder de vensge vaar lijk gewond. Dé illegale
drank gehouden, en op één vergun- groep vroeg toen aan doktor Boes,
ping werdei. drie huizen gebouwd, de directeur van het ziekenhuis, hem
De arbeiders wisten waar het om een dodelijk spuitje te geven. Maar
ging en keken op geen overuren, <Jie weigerde. „Als hij weer gezond
Ten slotte begonnen de Duitse in» is en hij is gevaarlijk, v.ü ik hem
stanties te bemerken, dat er iets desnoods zelf neeraehieten." zei hij.
aan de hand was, want het Wage- „Maar dit kan. ik als' dokter niet
ningse Bouwbureau zoog overal de doen."
materialen weg. Er kwam een Duit- Toén is een van de leden van de
'sé order dat het werk moest wor- groep met een tuiltje herfstasters
den stil gelegd. Er kwam een. te- haastig in een stuk grauw pakpapier
genorder van dr Ringers. „Mate- gewikkeld, op het bezoekuur onge-
rialen. verstoppen, schuttingen' ma- merkt het ziekenhuis binnengeke
ken, ramen witkalken, en binnen men. En in de ziekenhuiskamer heeft
doorwerken!" hij drie schoten gelost op Ypren-
Ze hebben gebouwd als razenden. 'burg met een'6.35 mm pistool.
Toen de eerste granaten, ven de be- Nog anderhalf uur heeft de man
vrij ding over de stad vlogen waren geleefd. Hij wou niet dood! Hij wou
juist de fundamenten gelegd voor Versteeg, spreken. Maar Versteeg
de vier laatste huizen die nog niet kwam te laat.
herbouwd waren. Dg week daarop werd dokter Boes
Intussen namen de spanningen toe telefonisch zijn huis uit gelokt, en
iu. Nederland, en ook in bet stadje met vijf kogels uit twee S.D.-pisto-
aan de Rijn. Op een dag deden de jen neergeschoten als represaille.
Duitsers een inval in de boerdery
waar meneer Van Roekei woonde: Won comnrlo
een oude schipper van de marine, iyc/t ocuunuu
die nog in 1894 met H-kL's driemaster
de Van Speyck om Kaap de Goede
Hoop naar Indië zeilde. In 1925
kwam hij naar zijn geboortestadje
huis werden de dieren by honderden
pijnloos afgemaakt. Maar de dames-
Gevers, die dit niet over haar hart
konden verkrijgen, lieten hun kana
riepietje vliegen.
Er was een méneer die. het
nest jonge poesjes van zijn doch
tertje toch stiekum meenam "in" een
kussensloop. En mevrouw Silfhout
J gebouwd
van Wageningen- Er stierf" een oude
man die nacht-op de schepen, en een
kind werd geboren. Ze wisten nog
niet wat oorlog was.
Agent Brouwer was .die miiddag
leven.
Da Duitsers kwamen, onverwacht
en een van hen stond al midden in
den. Op 17 September 1944 begon de
slag om Arnbenu. In grote houten
zweefvliegtuigen daalden de Engelse
luchtlandingstroepen. Een Ameri
kaans bombardementseskader deed,
een aanval op een Duitse legertrein,*
die bij Wageningen stond. De vlie
gers trokken de bommenluiken een
ictie van een seconde te laat open
Hoogstraat 1950
de kamer voor de boer wist wat er en de honderdvijftig bommen kwa-
van de herenmodezaak smokkelde nog kwaad geworden op een korpo- gebeurde. En toen is meneer Van men honderd meter"naaEt hun doel
haar langharige Dolly in eed on-, raai .van het Nederlandse leger die
Roekei toch zo kwaad geworden,
dat hij de Duitser bij de keel greep,
en hem door de deur, door de gang,
door het portaal, naar buiten diiw-
M'n huls uit!"'ril
bewaakt ogenblik langs. de wacht., zomaar het slot op de benzinepomp
Gelaten lieten ze zich inschepen, hij, „Het Hof van .Gelderland" ka-
Vierbonderd gingen ér in een pot sloeg. En meneer Houtlosser, de
schip. De Katholieken hadden een. amanuensis van de Landbouwhoge- de. „M'n huls uit!'
eigen-schip, want die wilden- hun- school, ging terug naar Wageningen grendelde de' deur.
pastoor bij de hand'hebben, als er. omdat er belangrijke cultures ,,v v-o„ wi
wat gebeur de. Ta toen
de sleepboten optrok-
ken en dé twaalfdui
zend op de schepen de
haven uit dreven," ble
ven op dé kade hon
derden fietsen, hand
karren, koffers en.
pakken, dié niet mee
kondén, verlaten ach
ter.
Ze zakten de Ryn
af in de richtingvan
Usselmonde. Boven V
hun hoofden grom- -
den' de Duitse bom
menwerpers naar het Westen, Aan
de oevers liepen, de koeien in. de
terecht op dewoonwijk „De Sa
hara". Er waren 39 doden en 48 ver
woeste huizen. De Duitsera maakten
200 krijgsgevangenen die dag. Lieke
riep hÜ, en hij Zeeman, van de delicatessenzaak in
de Hoogstraat, die met de vingers
Nu nog kan hij kwaad worden het V-teken maakte toen de gevan
genen door de stad
werden gevoerd, werd
opgepakt. Bij de da
mes De Nooy dook
een. generaal van de
landingstroepen onder,
die had kunnen ont
snappen. Hij heeft
maanden in haar
tuintje hout zitten, za
gen met een bordje
„doofstom" op zijn jas.
En bij de boerderij
_y „De Wolfswaard"
- roeiden jonge Jan
van Eoèkel en
het laboratorium stonden die elke over de brutaliteit van die Duitser, nichtje zeven Amerikaanse piloten
iU. dag gecontroleerd moesten worden, als hij er over vertelt. „Die mof over de Rijn, terwijl de. oude meneer
wei en stonden de boomgaarden in Hy werd door de Duitse stoottroe- kwam zo maar binnen!" zegt hij, en Van Roekei de achtervolgende Duit-
witte bloesem. De zon glinsterde in pen als spion neergeknald, samen in zUn verontwaardigde stem klinkt sera stond te vertellen, dat hy _de
het water. Meneer Viets, die ver- met een man die thuis was geble-
lamd was, en in een in validen wa- ven omdat hij het allemaal flauwe
gentje reed. vertelde vrolijk, dat kul vond.
de. doktoren juist stonden te over
leggen of hij verbed mocht worden,
toen het bericht kwam, dat ze. moes
ten vluchten. „Nou, toen ben ik
maar meteen met mijn Rolls-Royce
de schuit opgesnord!" zei hij.
nog na het verschrikkelijke gelijk ontsnapte piloten in de steenfabriek
dat hij toen had. De Duitser is daar had zien vluchten,
destijds zo van geschrokken, dat hy En meneer Silfhout zijn zoontje
Zonder ïet3 te zeggen is afgedropen, kwam aan vader vertellen, dat er
T/AZijn houding is karakteristiek voor twee DuvtseTs in de tuin stonden, dia
V Olgepropie ruimen het Stadje, dat zich fel verzette tegen hem wilden spreken. „Nou meneer,'
Toen de nacht vorderde gingen
de meesten de ruimen in. De men
sen lagen en zaten dicht opeenge-
De stoelen waar de onderhande
laars van vijf Mei op zaten staan
opgeslagen in een berghok van
hotel De Wereld
Tweeëndertig, kolenschepen met elk
een latrine met emmer en reserve-
emmer, twee petroleumlampen, twéé
reddingsboeien, en een melkbus
met drinkwater. Alle burgers had
den een nummerplaat]e gekregen
met eén ringetje er aan, om vast te
maken aan sleutelbos of horloge
ketting, en een identiteitskaart
waar van overheidswege een veilig
heidsspeld bij werd verstrekt, om
die op de borst te bevestigen. Er
was ook een voedselsehïp, dat vol
geladen werd met de voorraden, van
de winkeliers, en de inventaris van
het ziekenhuis.
Het was stralend
weer die dag toen de
burgers van Wagenin
gen. bU het haventje
samendromden met
hun munmerplaatjes
en veiligheidsspelden
van. de overheid. Jon-
gemensen, grijsaards
en kinderen. De sleu
tels van de afgesloten
huizen hadden ze aan.
de politie gegeven.
Dan kon die er in als
dat nodig was. Sommi
gen hadden nog gauw
een handkar gekocht
om hun. dierbaarste
bezittingen" op te Ja
den. Er was een oud
vrouwtje dat op een
kinderwagen een leun
stoel voortduwde waar
ze al vijftien jaar in
voor het raam had ge
zeten en nu niet van
kon scheiden. Een fa
milie met vier zonen
had de mooie staande
klok, die nog van
grootmoeder was ge
weest op een fiets ge
laden. Een jongetje
probeerde zijn hond
op het schip te trek
ken, maar het dier
durfde niet. Huisdie
ren mochten trouwens
niet mee. Daar was
geen plaats voor.' Ach
terblijven in de ver
laten stad konden ze
ook niet. Dan zouden
Kleine meisjes trekken strepen
met een'stok m bet voorbUstromen- h t tas ot een kot
de water. Jongens die nu niet naar v+. P "7?
school hoefden sprongen uitgelaten iefSSunï^cht van dë
van schip tot schip. Op schip AJL h£ ddlkwater raakte
OoaPreMoSMf=r«n ÏÏLf da*d°de "«ntktfe in. de voigS
v.tm propte ruimen. De hele nacht bleet
Duitsers zeker hun nek zouden t* #pn naar hpt ï„it
breken in Nederland, en een me
neer zei, dat de Duitsers maar gauw
teruggeslagen moesten worden, an
ders maakten ze zijn hele huis nog
kapot.
hét een geloop naar het luik om
even frisse lucht te happen, en
iederen struikelde over iedereen.
Boven de hoofden stampten de
schoenen van de wandelaars op het
dek. Tegen de wanden klotste de
Langzaam zonk de zon naar dé rivier. Kinderen huilden. Een buis-
kim en kleurde de hemel rood en vader dreigde het meegesmokkelde
violet. De wind droeg de geur van hondje van rijn buurvrouw te zul-
de bloesemende vruchtbomen over len verdrinken, dat zijn behoefte
het water. Beneden in de ruimen had gedaan op het jasje van zijn
werden de petroleumlampen ont- zoontje. Een jongen die een goede
stoken. Ze werden afgeschermd met ligplaats had veroverd bood die
de sluiers van de verpleegsters van luidkeels te koop aan voor een pak-
het ziekenhuis, omdat da Duitsers
anders misschien licht zouden zien
tussen de reten van het dek.
In de verte dreunden ontploffin
gen. De sterren pinkelden boven de Ambacht, en. Streefkerk, Vier dagen
vloot roet de twaalfduizend burgcra later capituleerde het leger eu trok
ken de twaalfduizend terug - naar
je sigaretten. Hij werd er echter
zonder betaling afgesleurd om Beladen met koffers en pakkenvluchtten de Wageningers
plaats te maken voor een oude man. 1940 unnr dt> nbriihkends Duitser*
De schepen ankerden verspreid 1VW voor de avnidsenae VUHsns
voor Moordrecht, Ameide, Berg-
De plaats waar de nieuwe toren
van Wageningen eens stond
hun stadje. De binnenstad lag ge
heel in_puin, en elders waren overal
de deuren ingetrapt. Agent Brou
wer vond by zijn thuiskomst een
dode Duitser in zijn stoel bij de
radio zitten.. Een grote badgeyser
stond volkomen onbeschadigd in de
doodstille Molenstraat. De Her
vormde kerk was in mekaar ge
schoten, en de torenspits lag op de
markt, „De Tabaksplant", het siga
renwinkeltje van meneer Berger op
de Eekmolenweg was volslagen,
leeggeroofd. Van der Peppel, de
fietsenmaker, had geen fiets meer
in de winkel. Het huis van Stork
en dat van Rutgers waren verdwe
nen. De dames Lyssen hadden een
voltreffer op haar huisje gekregen.
De dames Gevers vonden hun ka
nariepietje zingend in de kooi. Het
diertje was door de ingeslagen deur
weer naar binnen gevlogen. je Duitse indringers. Maar he£ liep 's Zomers wordt de zaal waar de
Er werd onmiddellijk een hulp-niet altijd20 goed af. Toen do Duit- capitulatie plaats vond versierd
actie op touw gezet vanuit Arnnem, 5ers loyaliteitsverklaringen van de r r
om het zwaar getroffen stadje aan studenten gingen eisen, liep de om toeristen te trekken. Maar
kleren en meubels te helpen. De Landbouwhogeschool leeg. De stu- Voor en na het seizoen is hij weer
mensen trokken bij elkaar in of dent Jan Sohouten verongelukte met
gingen in de leegstaande huizen een tijdbom, die hij had gemaakt om hetzelfde spookachtige hol waar
wonen Die waren er nog in 1940. het viaduct op te blazén. Professor eens de bevelhebbers bijeen zaten
Kanoer Ter Velde, wiens zaak ge- Tendeloo werd gegijzeld. Meneer Ja-
heel was verwoest, trok met zUn cobs van de groentehandel werd ge-
zoon en zijn twee stoelen bij kap- arresteerd en gefusilleerd, omdat hij zeiden ze in gebroken Nederlands,
oer Out in, onder afspraak dat. ze op een stencibnachientje in zijn kei- f)U wilt ons wel nooit groeten als we
ieder hun eigen klanten zouden hertje bulïetinsvan „De Waarheid 0p wacht ataan, maar nu zult u toch
honden. de nieuwe zelf zouden" die mt Arnhem werden toege- rien, dat wij ook de kwaadsten met
To*- stuurd. vermenigvuldigde. De Franse zjjn, want we willen ons drukken,
la-ten Desu&sen. leraar, meneer Helderman, werd ge- en als - u ons burgerpakken gééft,
arresteerd omdat hij Jaap Nurtes krijgt u twee karabijnen, twee ge-
Duitscrs waren zuinig Vaz- va« de Amsterdamse Parool- weren, munitie en een radio."
groep, by zich thuis had laten onder- Meneer Silfhout haalde meneer
Intussen werd niet stil gezeten, duiken. Nunes Vaz werd gefusil- Schuppen er bij, en die heeft toen.
Het departement van Wederopbouw leerd. Helderman stierf in Den Haag, ÖOk een pak gegeven. Een van de
onder dr Ringers vestigde -een omdat de Duitsers weigerden een Duitsers fs toen onmiddellijk weg-
bouwbureau in het stadje. Er waren dokter tot hem toe te laten toen hij gegaan, en ze hebben nooit meer iets
toen no|f materialen en er was nog ziek was. van hem gehoord. Maar de ander
was met geen stok de straat meer
op te krijgen. Die durfde niet meer.
Ten slotte is hij bij meneer Otte-
vanger ondergedoken. Hij werd dik
en vet, maar meneer Ottevanger
heeft nog een hoop last met hem ge
had, want toen na een paar weken
de Engelsen nog niet kwamen op
dagen om hem gevangen te nemen,
zei hij, dat hij zich weer ging mel
den en dat hij wel zou zeggen, dat
ze hem al die tijd gevangen hadden
gehouden. Toen hebben meneer Ot
tevanger en meneer Silfhout nóg
met een pistool moeten dreigen.
Op 27 September om kwart over
twaalf gilde de eerste Engelse gra
naat op de stad neer. Een oud lied
voor Wageningen.. Hij sloeg in de
smederij van meneer Beyer in. En
kele tientallen, meters verder zat
roeneer Bensink, de plaatselijke di
recteur van de Provinciale Gelderse
Electriciteits Maatschappij in zij a
stoffige kantoortje aan de Molen
straat met een schroeventlraaiertje
te prutsen in een kast, waarin tien
tallen. draden door mekaar- liepen.
Meneer Bensink liep al 28 jaar mee
in de P.G.E.M. en hij kende die kast
met draden en de ondergrondse ka
bels, waar ze mee verbonden waren,
als zyn. eigen hart. De Duitsers had
den. de telefoonkabels Noord-Zuid
doorgesneden, maar in die buurt zat
het net erg ingewikkeld in elkaar
en meneer Bensink zat ua te gaan
erf ze wel alle kabels doorgesneden
hadden. Dat bleek van niet. Nog die
zelfde avond had hij via zijn eigen
telefoonpostje contact met Nijme
gen, waar de geallieerden zaten. HU
waarschuwde de illegale groep van
meneer Van Houten en meneer Keu-
nïng. Wekenlang hebben die spïon-
nagerapporten uit heel Nederland
doorgebeld.
- De Duitsers gingen zware ge-
schuts-opstéllingen oouwen bij de
Wageningse Berg. Het werd door
gebeld. Toen dq zaak juist sehiet-
klaar was, werd de hele stelling met
verbluffende nauwkaürighéid door
de Engelsen aan flarden geschoten.
De Duitsers begonnen opnieuw in
het Bowlespark, en het werk was
net voltooid, toen het opnieuw tref
zekere Engelse granaten regende.
Toen was de Duitse commandant
overtuigd, dat heel Wageningen vol
zat met spionnen, en hij gelastte al
gehele ontruiming van het stadje.
Eén man mocht echter blijven, om
voor eleetrieiteit te zorgen.me
neer Bensink.
Eerst zes weken later ontdekten
de Duitsers de ondergrondse kabel
aan de Diedenweg. Ze .sneden hem
door, zonder te weten waar hij naar
toe leidde. En meneer Bensink laad
de zijn telefoonpostje op een groen-
tekar en vertrok, want hij was bang,
dat de Duitsers het postje kapot zou
den maken. Tegen de Duitsers zei
hij, dat hij een hoogspanningsappa
raat moest wegbrengen om te laten
repareren. Hy kreeg een mannetje
mee om tc controleren, getreiter Al
fred Dagornt, van de telefoondienst.
Een dikke Wener, die dat felle, grij
ze mannetje maar liet sjouwen. Vijf
tien November reed meneer Bensink
met zijn hit en zijn groenlekarretje
de stad uit. En achter op de wagen
zat Alfred Dagórat en sliep met zijn
hoofd tegen de ingepakte telefoon
post.
Intussen hadden de burgers van
Wageningen hun stad voor de twee
de maal moeten ontruimen. Maar
nu geen 32 schepen. Met zwaar be
laden fietsen en karretjes trok een
wanordelijke stroom de stad uit.
De zieken en ouden van dagen op
handkarren, en de nog gauw ge-
slacht'e konijnen aan het fietsstuur.
Zwervend van huis tot huis. Van
boerderij tot boerderij. Vragend"
,Mag ik hier komen?' En dan. bij
weigering maar weer verder. De
wijsgeworden Wageningers sloten
hun huisdeuren, niet af. De plun
deraars trapten die toch in en wan
neer de deur openstond dan bleef
die ten minste nog heel.
En geplunderd werd er. Op acht
tien October zag Karei Out, die
zich clandestien in de stad waagde
om kleren te halen, bij hem thuis de
witte kappersjassen voor de voordeur
liggen. Op de stoep stond een doos
sigarettenrollers. Binnen lag de boe
kenkast kapot op het bed. Het ïiö-
nengoed lag op de gang.-De keuken
was bezaaid met groene erwten. Bij
Jos Dierkes' kledingmagazijn ston
den de uitgeklede étalagepoppen op.
dé stoep.
Op die eerste berichten van plun
dering begon de grote trek terug
van Wageningers, dié nog iu de
buurt zaten om nog te redden wat
te redden viel. De Duitsers plaat
sten borden, waar op stond, dat
iedereen, die zich nog in de stad
waagde, als spion beschouwd en
neergeschoten zou worden. Intussen
werd de plundering met kraeht
voortgezet. Zelfs de:deuren en vloe
ren werden uit de huizen gebroken
om in de stellingen verwerkt te
worden.
De Wageningers konden het niel
laten. Zij, die in Ede woonden, kon
den Wageningen zien branden.
Mevrouw Kreek was in verwach
ting, en mevrouw Hoogstelle zei,
dat ze thuis nog een wieg had
staan, maar ze durfde haar met te
gaan halen. Toen is meneer Stoel-
broek gegaan. Op weg terug werd
hij aangehouden, maar de Duitsers
lieten hem gaan, vertederd door die
wieg. Maar de heren Looys en Ter-
haar, die samen met de heren. Au-
perlee en Versteeg uit Rhenen naar
huis waren, geslopen, werden aan
gehouden in de Bornsesteeg, en ter
plaatse gefusilleerd. Mevrouw Brus_
se uit de Veerstraat, die ondanks
alles nog eens naar huis wou, vond
haar koffers gepakt op de stoep
staan. Even later kwam een Duitser
fluitend met een kruiwagen aanlo
pen. Ze schrok, maar de- Duitser
was even hard geschrokken als zij.
Ergens was nog een besef bij hem,
dat hij een dief was. Hij maakte
zonder een woord rechtsomkeert.
Toen mevrouw Beyer op een Zon
dagavond van Veenendaal naar Eda
fietste, zag ze in de verte de toren,
van Wageningen biet meer. Hij was
opgeblazen. De oorlog liep duidelijk
op zijn eind. Toen op de boerderij,
waar mevrouw Van Roekei. woon
de, een Duitser kwam, die bevel
had gekregen, het hele huis op te
blazen, omdat het in het uitzicht
van een nieuwe Duitse stelling
stond, bood meneer Van Roekei hem
vijf eieren om het af te kopen. De
Duitser sloeg toe. Hij rnoest er nog
een rijksdaalder voor betalen.
Op vijf Mei capituleerde óe Duitsa
bevelhebber Blaskowitz In het ver
laten, platgebrande stadje Wage
ningen, dat tussen de linies lag. Ora
vier uur 's middags stopte een co
lonne Amerikaanse auto's met ge
neraal Foulkcs, een vijftal van zijn
rZic pérder nan. 11)
Van Roekei
vijf tieren voor een boerderij
