Bevrijdiiïgssportfeest in
kletsnat Stadion
Opvoeding tot verantwoordelijkheid
voor zichzelf en anderen
ACHT DAGEN UIT"1
FILMS VAN DEZE WEEK
Zwaluwen pikken zeven gaten
in het Rotterdamse doel
Wout van Heusden
Het Bloed der
Anderen
J
Verouderd leerplan wordt door
nieuw vervangen
Parooljeugd in Luxor
bijeen
Oorzaak van kanker nog niet
bekend, wel het ontstaan
Cultiraraspeeten van Afrika
en Nieuw-Guinea
„Niemand kan zich het verzet
voorstellen zonder LO-LKP"
Première in Luxor
een succes
Zaterdag 6 Mei 1950
3
tVan een onzer verslaggevers)
iaïSrorHLichamelijke Opvoeding, die het Bevrydingsspo. .reest
fp0n 030 georganiseerd, heeft weinig gélttk gehad. Het
"™eur eeworden, want noch het weer. noch de vertoonde
reSmSë T tct m«de£ewerkt dit festijn te doen slagen. De
fs dJ hflnHwhntM h aanhoudend geregend en tot overmaat van ramp,
ï9i «S?7 programma, de voetbalwedstrijd tussen Eotter-
'««en voor eerstgenoemde een volledige debacle geworden.
Sï^?e"de Maasstadbewoners ingemaakt". Alleen
TJ Kotterdamse «er hoog te honden en wonnen van
op dSï Smb?re ÏSd"l! dat dan "°k hct "i^tpubtje
Vol goede moed trokken aan het
begin van het feest, de adspiranten,
voorafgegaan door de vaandels van
de deelnemende turnverenigingen
het groene, "natte, glimmende gras
tapijt van het stadion op, om daar
eens te laten ziert. waartoe de Rot
terdamse turnjeugd in staat is. De
meisjes en jongens hebben danig hun
best gedaan en al klopte de regie
niet helemaal, het applausje, dat zij
voor hun prestaties in ontvangst
mochten nemen, was ten volle ver
diend.
De turn-demonstraties, die de
ouderen daarna lieten zien, was
minder groots. Het is te begrijpen,
dat lege tribunes, kletsnatte haren,
een glad grasveld en een gestage re
gen geen bevorderlijke factoren zijn,
die tot uitbundige prestaties leiden.
Een gunstige uitzondering maakten
de dames van de Rotterdamse Turn
bond, die een aardige knots-oefening
uitvoerden, maar verder was 't ver
toonde maar middelmatig.
Een verademing was de handbal
wedstrijd tussen Rotterdam en Den
Haag. Een levendige en enerverende
ontmoeting is dit geworden, die de
Rotterdamse ploeg een 53 over
winning opleverde. Dit was een re
clame van de goede soort, die zeker
een herhaling verdient.
De hoofdschotel, die het feest be
sloot, was minder smaakvol. Zowel
wat betreft het eindresultaat, als het
febodene. Zeven maal wisten de
waluwen het doel van Landman te
doorboren, waartegenover één po
ver Rotterdams doelpuntje stond. Het
was te voorzien, dat dit gladde ter
rein »aan de spelers de hoogste tech
nische eisen zou stellen. Met haofd
en schouders stak dan ook Arie de
Vroet boven de een en twintig an
deren uit. Hy voelde zich volkomen
thuis op dit glibberige veld en liet
deze middag nog eens duidelijk zien,
dat hij zeker niet tot de „afdanker
tjes" behoort. Zowel verdedigend als
aanvallend voerde hy de Rotterdam
se ploeg aan en aan hem heeft het
met gelegen, dat het uiteindelijk een
7—1 nederlaag werd. Hieraan heeft
Vermeer (Excelsior) wel een beetje
schuld, omdat hij z'n verdedigende
taak als rechts-half volledig ver
waarloosde. Steenbergen (SVV) was
hierdoor niet in staat de snelle links
buiten Groeneveld (Haarlem) in be
dwang te houden. Deze Zwaluw
bracht al spoedig na het hoopvolle
begin van de Rotterdammers waar
in zij binnen vfjf minuten door
linksbuiten Bakker (Coal) een doel
punt maakten de stand op 31. Na
de thee zorgden Wette (EDO), v.d,
Kuyl (VSV), Vonk (EHnkwijk) en
nogmaals Groeneveld er voor, dat het
7—1 werd.
Iedereen was toen blij, dat hier
mede het „feest"1 afgelopen was en
men het stadion kon verlaten, on-
dankE dat het stroomde van. de ïe~
gen..
TA E officiële Herdenkingsdag
4 Mei ligt alweer achter
ons. Twee minuten Jang lag er Don
derdagavond een stilte over stad en
land: gedachtenis van hen, die vie
len. Wy, die mochten blijven leven,
gedenken hen, die hun bloed, hun
leven gavenEn toen werd het
de 5e Mei en kon er opgelucht?
r— Bevrijding gevierd worden.
Bevrijding, We zetten het met een
grote letter B. Maar hoe groot is
onze bevryding? Is het wel waar,
wat wij elkaar telkens zo nadruk
kelijk verzekeren: zy, de ande
ren zijn niet tevergeefs geval
len? Of blijven wij staan bij de te
leurstellingen van de kleine en
steeds kleiner wordende bevrij
ding, zodat wij de eigenlijke, de
Grote Bevrijding niet zien? Bij Dr.
van Niftrik las ik het volgende:
SimDne de Beau voir, een Fran-
caise, schreef een aangrijpend boek:
„Le sang des autres", het bloed der
onderen. De held van dit boek wil
een betere wereld. Hij wordt com
munist en maakt ook een vriend
communist, die dan m een opstootje
wordt gedood. Het gevolg is, dat hij
afziet van geweld om tot een be
tere wereld te geraken. Hij wordt
pacifist. Maar als de Duitsers
Frankrijk overweldigen, beseft hij,
dat hij nu als daadloosman even
zeer schuldig staat aan het bloed
der anderen. Hij wordt leider in de
verzetsbeweging en staat ook
zó weer schuldig aan het bloed der
naderen. Zijn geliefde helpt mee in
een aanslag. Een Duitse kogel door
boort haar long. Zij kan niet her
stellen. Ook haar bloed het bloed
van de vrouw, die hij het meest
lief had, kleeft aan zijn handen. Op
het ogenblik, dat zij sterft, wordt
hij geroepen voor een nieuwe taak
van geweld ter wille van Frankrijk.
Hij staat op en gaét. Weer zab hij
zich schuldig maken aan het bloed
der anderen.
En tóch is déze weg der schuld
door dit ingewikkelde leven en
deze verwarde wereld de enig rech
te weg. De gróte en' ware bevrij
ding is verkregen door het bloed
van Christus. Hij alléén staat niet
schuldig aan het bloed der anderen:
Hij gééft Zijn bloed vóór de an
deren.
Zijn daad Is enkel zegen.
Hij is de grote Bevrijder.
OBERMAN
Robert Cummings en Priscilla Lane
in „Saboteur", (Lutusca).
De naam van de schilder-graphi-
cus Wout van Heusden is de laat
ste tijd nogal eens genoemd. Op
groepstentoonstellingen kwam hij
herhaaldelijk met werk uit en wie
zich herinnert hoe destijds over
zyn werk werd geoordeeld, weet,
dat de onverholen bewondering
voor zijn prestaties op het gebied
van de graphiek, duidelijk aan het
licht trad.
Nu hij in het Schielandshuis een
tentoonstelling voor zich alleen
heeft, wordt het accent minder
sterk gelegd op zijn graphische
werk dan op de verschillende mo
gelijkheden, welke deze kunstenaar
bezit om zich beeldend uit te druk
ken. In de grote zaal heeft zijn
schilderwerk een plaats gekregen.
Het is zo gehangen, dat de bezoe
ker een indruk krijgt van de schil
derkunstige ontwikkeling, welke
van Heusden in een bepaald tijds
verloop heeft doorgemaakt. Wie
daar ook voor heeft, komt tot inter
essante vergelijkingen.
Immers, te snel wordt van een
schilder, die non-figuratieve com
posities ontwerpt, gezegd, dat hy
de eerste beginselen van het teke
nen nog moet leren. Welnu, aan
het einde van v. Heusden's ontwik
keling staat de abstracte kunst,
terwijl het begin wordt gevormd
door een aantal schilderijen uit
de_ jaren *29 en '40, zorgvuldig en
minutieus geschilderd, met een
voorliefde voor het detail, die wij
ook^ bij Hynckes en Koch aantref
fen. Direct daarop aansluitend
volgt de overgang naar surrealis
tische motieven, welke echter het
minst overtuigend aandoen, omdat
ze zo bedacht lijken. Langzamer
hand vtien wij nu een forse verf-
behandelmg ontstaan, een drang
naar grotere vlakken. De uiting
bluft het 2wakst, is te weinig ge
richt, te onzeker, ook teveel expe
riment gebleven.
En na de rondgang, toevend in
het zaaltie met de etsen en de li
tho's, voelt men des te sterker, dat
zijn kracht niet daar, maar hier
ligt. Het werk op de etsplaat of de
lithografische steen is inniger en
doorleefder en wanneer hij zich
voorstellingloos uit, zijn de lijnen
gelijk accoorden, die in de compo
sitie trillen, In zwart en wit, met
gebruikmaking van alle nuances,
welke daartussen liggen, heeft hij
ons iets te zeggen, Krijt en naald
moeten in zijn handen wel gewilli
ger zijn dan penseel en verf.
B. S.
De dames van de Rotterdamse
Turnbond voerden een alleraar
digste knotaoefening uit, die het
hoogtepunt vormde van de turn-
demonstratie tijdens het Bevrij-
dingssportfeest in het Feyenoord-
Stadion. (Eigen foto)
(Van een medewerker)
Een leerplan is voor de school, wat de ontwerptekeningen zijn voor de
bouwer. Zijn de plannen goed. dan hangt het van leiding en arhelders af,
hoe hecht het gebouw zal zijn, dat ten slotte wordt opgetrokken. Dit is
voor de school niet anders. De man en de vrouw voor de klas bepalen
weliswaar, of het onderwas goed of slecht zal zijn. hun werkkracht, enthou
siasme en toewijding zyn doorslaggevend, maar het neemt niet weg, dat do
basis van hun werk, hel leerplan, nauwkeurig overwogen moet zijn en
ook; dat het niet verouderd mag wezen.
Het bestaande leerplan voor het van 1935 en sindsdien
openbaar lager onderwijs in onze
stad was verouderd. Het dateert
Duizenden jongens en meisjes
toonden zich gisteren in het geheel
niet bang voor de regen en trokken
naar het Luxortheater, waar door
Het Rotterdamsch Parool ter gele
genheid van haar 10 jarig jubileum
een aantal jeugdfilmvoorstellingen
werd gegeven.
Het theater stond te trillen op
zijn grondvesten van al dat jeugdig
enthousiasme en er werd volop ge
noten van de spannende avonturen
van Jopie en zyn vriendjes, die
met z'n allen een paar gemene
spionnen bij de neus nemen en de
gestolen tas van de gezant, waarin
kostbare documenten, aan de eige
naar terugbrengen Luidkeels wer
den de spelers aangemoedigd en
bij de achtervolging konden velen
niet meer op hun stoel blijven zit
ten. Ook de bijfilm, waarin enkele
dieven in een theater een grote
stapel bankpapier stelen, welke
dank zij de twee toneelknechts en
een flinke dosis gelukkig toeval,
weer bij de eigenaar belandt, werd
intens meegeleefd.
Het was dan ook een voldaan
jeugdig publiekje, dat, nog druk,
napratend over de fijne avonturen,
na afloop het theater verliet
Kankerbestrijding: kwestie van geld en organisatie
Het Koningin Wilhelminafonds
heeft wederom de aandacht geves
tigd op de urgentie van het kan-
kervraagstuk. Het feit, dat het aan
tal kankergevallen hand over hand
toeneemt, dwingt ons alle zeilen
bü te zetten in de bestrijding van
deze wereldvijand no. 1.
„Hoe komt het, dat de laatste
decennia zo'n grote toeneming van
kankergevallen tonen?", Is de
vraag, die velen bezighoudt.
Hoewel de verbeterde onder
zoekingsmethoden het ons stellig
mogelijk maken tal van kanker
patiënten, die vroeger niet als zo
danig werden geïdentificeerd, te
herkennen, toch staat het vast, dat
het aantal kankerlijders in abso
lute zin is toegenomen. Wat de
oorzaak daarvan is, heeft men lot
nu toe nog niet kunnen ophelderen.
Voor een gedeelte kan de moderne
industrie daar debet aan zijn; ge
bleken is immers, dat chemische
prikkels op de duur in staat zijn
kanker op te wekken. Maar dat
verklaart de toeneming maar ge
deeltelijk, Ook zijn het niet alleen
de beschavingsinvloeden, die kan
ker veroorzaken, omdat deze ook
bij onbeschaafde volkeren wordt
gevonden. Met dat al weten wij
nog veel te weinig van de oorzaak
van kanker af.
Belangrijke collectie in
Rotterdams museum
De wederinrichting van het Mu
seum voor Land- en Volkenkunde,
die na de verhuizing van het Mari
tiem. Museum „Prins Hendrik'
naar het nieuwe gebouw aan het
Burg. s'Jacobplein noodzakelijk is
geworden, zal in de eerstkomende
jaren voortgang moeten vinden. In
verband hiermede zal een aantal
malen herschikking van voorwer
pen in de zalen noodzakelijk zijn.
Nadat11 twee zalen van het mu
seum een paar weken gesloten zijn
geweest, is het de Directie een ge
noegen de aandacht van het pu
bliek erop te vestigen, dat deze ten
toonstellingsruimten weer toegan
kelijk zijn met een geheel nieuwe
opstelling, waarmede enkele grepen
zijn gedaan uit verschillende
cultuuraspecten, van Afrika en
Nieuw-Guinea.
In de zaal op de eerste verdie
ping treft men voorwerpen uit
"West-, Midden- en Zuid-Afrika aan.
Verschillende beelden, bekers, do
zen, enz. tonen de grote bedreven
heid der negers in de houtsnij
kunst. Een aantal maskers uit
West- en Midden-Afrika geven een
kleine indruk van de 2eer grote
verscheidenheid op dit gebied.
Men ziet maskers geheel uit hout
vervaardigd, andere zijn fraai ver
sierd met kralen en vruchxenpitjes,
weer andere zjjn voorzien van een
gewaad van veren of raphia. J
De kleine zaal op de tweede ver
dieping is in verband met de grote
belangstelling voor Nieuw Guinea
ingericht met voorwerpen van dit
eiland^ afkomstig. Noordwest
Nieuw Guinea, het gebied om de
Geeivinckbaai, is vertegenwoordigd
door zielebeelden (korwar's) en
.bamboe-snijwerk; de streek tussen
Kaap 'd Urville en. de westgrens
van het Autralische mandaatgebied
o.a. door een boomvarenbeeld en
een fraai versierde aarden pot. Van
Centraal Nieuw Guinea ziet men
vezelkoordvlechtwerk. Sieraden,
dansattributen, enz., geven een
beeld van de kunst van Zuidwest
en Zuid Nieuw Guinea.
Alle voorwerpen zijn afkomstig
uit de verzameling van het mu-
Arena
Cineac Victoria
Colosseum
Bastogne
Ook al is men in het algemeen geen
bewonderaar van oorlogsfilms, zal men
weer een aantal vondsten toegepast, die
al die tekortkomingen compenseren. De
milieux, waarin hij de achtervolgde ach
tervolger (Robert Cummings) terecht
Iaat komen, zfcn zo wonderlijk van stijl
en sfeer, dat men. in een ongewone span.
de sfeer van liet avondlijke Londen met ning komt. Het verhaal raast dan weer
zijn talrijke tingeltangels en btosraopjes. verder, lacunes en vraagtekens achter-
waar de losgeslagen naoorlogse jeugd latend, naar climaxen als de (werke-
Tne Rm#> 1 amn het hellend pad bewandelt en van kwaaa lïjke) saboteur, by zyn vlucht m het
r tot erger komt. bioscooptheater geprojecteerd tegen het
Voor de Engeise politiebureaux hangt Ook de sfeer in de poLitiebureaux ver- witte doek en dan het slot met de
buiten een blauwe tamp. Vandaar de schilt heel wat van die, welke men ge- fantastische opnamen van -en in het
titel van de film, die Rank door Basil woonlijk in films geboden krijgt. Door- Vrijheidsbeeld. Priscilla Lane ts het
Dearden liet maken, een speelfilm (en gaans wordt men immers alleen geeon- meisje, dat na lange weifeling overtuigd
een spannendv), welke echter een vol- fronteerd met beelden van de zaak m raakt van de onschuld van de vluchte-
komen authentiek beeld geeft van het kwestie, maar hier ziet men, zondeT de üng. „Saboteur"' is een uitstekende
werk der Engelse politie. Scotland Yard draad van net onderzoek te verhezen, thriller, die werkelijke filmliefhebbers
verleende zyn volledige medewerking dat er op de bureaux tegelijkertijd nog stellig niet mogen missen,
met alleen, de camera snorde inderdaad vele andere zaken behandeld worden,
ijl de werkelijke bureaux, de laboratoria S101® en kleine, tot die van weggelopen
en de telefooncentrales van dat wereld- hondjes toe. Bijzonder sensationeel en
bekende politie- en recherche-instituut, spannend zijn de achtervolgingen der
Toen dezer dagen de film voor de pers politie-auto s, die met levensgevaarlijke
vertoond werd, waren er verscheidene vaart de boeven naracen, al moge het
Rotterdamse pohtie-autontelten In de een beetje wonderlijk lyken, dat de Lon-
zaal. De beren zullen wel tot de con- dense straten bij die races vrijwel uit-
ctusie zijn gekomen, dat het toch wel gestorven zijn. (Veiligheidshalve wel be-
aanbeveling verdient, de agenten van grijpelqk!)
revolvers te voorzien, zoals hier trou- Ook de jacht op de dader tussen de moeten toegeven, dat de film Bastogne
wens gebruikelijk is, ia tegenstelling tot duizenden bezoekers van een stadion is (Battleground), die een episode uit het
Engeland, waar de straatagenten zonder voortreffelijk van regie. Deze film is wel Ardennen-offensief der Duitsers, in de
schietwapen dtenst doen. een bijzonder goede propaganda voor het winter van 44, in beeld brengt, uitmunt
Van deze ongewapendheid wordt een werk der politie en een bewijs voor de opzichten, In dit eerlijke en knap
brigadier, die een jeugdige boef wil stelling dat de goed surveillerende wyk- gemaakte werk nust men gelukkig de
arresteren het slachtoffer: hij krijgt een agent de beste waarborg is voor de X e oorlogsromantiek en "de verheer-
dodelijk schot en dan wordt het intense veiligheid der burgerij. lijking van hetdendaden.
*_.j De geschiedenis is gezien dqor de ogen
van eenvoudige soldaten, Amerikanen
van de 101ste Luchtlandingsdivisie, die
daar m de bossen van Bastogne dapper
stand houden, als zij door de Duitsers
omsingeld zijn en de luchtmacht hen
De gevaarlijke activiteiten van de niet kan steunen, wegens de dagenlange
Vijfde Colonne in de Verenigde Staten cUkke mist.
tijdens de jongste wereldoorlog hebben Evenals in The Story of G, I. Joe, legt
Alfred Hitchcock geïnspireerd tot een regisseur William WeDmann weer het
film, die een waarschuwing wil zijn voor accent op de kleine menselijke ervarw-
de Noord-Amerikaanse burgers. Overal, gen der soldaten, die ook In benarde
zo betoogt Hitchcock, loeren de spionnen situaties hun gevoel voor humor niet
en verraders, ze moeten niet alleen ge- verliezen Men krijgt een typische kijk
zocht worden bij objecten, die voor de op de moderne oorlogvoering, waarvan
oorlogvoering van vitaal belang zyn, de soldaten zelf met veel begrijpen. Ze
maar ook In dure villa's op het land, In weten aUeen dat het tegen de Nazi's
algelegen woestijnen, in hoogst respec- maar wat er eigenlijk aan de hand
tabele society-milieux in de gTote steden, is en waar zq zich precies bevinden is
Een ernstig betoog, een alarm voor de hun onbekend. Soms lezen zy het in de
hele natie, maar Hitchcock zou Hitch- krant, die nu en dan het front bereikt,
cock niet zijn, als hij zyn boodschap niet Eindelijk breekt de zon door. de vlieg,
goot in de mal der thrillers, waarmee tuigen komen in actie, zij werpen voed-
hlj zich zo'n grote reputatie heeft opge- sel en munitie uit, bombarderen de
bouwd, Want „Saboteur", het verhaal Duitse stellingen en spoedig wordt de
van de voortvluchtige arbeider, die ten ring gebroken. Dan kunnen, de vermoet-
onrechte van brandstichting In 'n vlieg- de jstryders gaan dromen van hun verlof
"Wel is bekend, hoe kanker ont
staat. Duizenden onderzoekingen
en proeven hebben aangetoond,
dat er in het lichaam van de be
trokken patiënt bepaalde cellen be
staan, die vele jaren heel rustig
op hun plaats zitten, zonder ver
der kwaad te doen. Op een zeker
ogenblik, waarom weet niemand,
beginnen deze cellen ach op een
explosieve manier te vermeerde'
ren. De celvermeerdering heeft
plaats door deling van de kern van
in werking gesteld cm de dader
op te sporen.
Zeer boeiend vertelt regisseur Dearden
van het knappe speurderswerk der
politiemannen en uitstekend tekent hij
Lutusca
Saboteur
tuigfabriek verdacht, zelf achtervolgd,
jacht gaat maken op een wijdvertakte
sabotage-bende, is helemaal geen oor-
logsfflm, maar een typische thriller ge
worden- Men moet zich dan ook niet
blind staren op de vele onwerkelijke
voorstellingen, die men hier tegenkomt
of zich verwonderen over het feit, dat
Hitchcock van de hele oorlogsachter-
grond weinig begrepen heeft. Vergeet getiteld Het Laatste Schot, dat herrnne'
ook niet. dat deze film in 1942 vervaar- ringen in beeld brengt van de ellende
digd werd; de ideeen, die men toen aan der oorlogsjaren. Vooral de beelden uit
de overkant van een zaak als oorlog had. de hongerwinter en die der vernielingen
waren nog vrij fantastisch en „filmisch", zullen niet nalaten een diepe indruk te
Hitchcock heeft in deze film maken op de toeschouwer.
in Parus,
Als hulde aan onze bevrijders komt
deze uitstekende film van de week wei
op het goede moment.
Het Laatste Schot
Als bijfllm gaat deze week tn vele
theaters een zeer aangrijpend filmpje
de cel, dan deelt zich de gehele
cel en eensklaps zyn er twee cel
len. Deze ontwikkeling zet zich
voort. Het is te begrijpen, dat op
deze manier de vermeerdering heel
hard opschiet. Typisch voor de de
ling van de kankercellen is, dat
de deling der kernen niet op de
zelfde manier plaats heeft als bij
gewone lichaamscellen. Wanneer
nu een grote hoeveelheid kanker
cellen is gegroeid, is dat het begin
van het kankergezweL
Dit kankergezwel gaat nu zijn
omgeving opzij dringen en tast ook
deze omgeving aan. Zo ontstaan de
vernielingen van het gezonde weef
sel. Ook maken kankercellen zich
van het gezwel los, zij komen dan
via de bloedvaten in andere
lichaamsdelen terecht, Daar ont
staan uit deze cellen weer nieuwe
kankergezwellen, die wij kanker-
metastasen noemen. Zo doet de
kanker zijn funest werk.
Maar in tegenstelling tot vroe
ger wordt men de kanker hoe
langer hoe meer de baas. Was het
eerst alleen de operatie, die bij de
kankerbestrijding het spits moest
afbijten, ilater kwamen daar'ver-
schei'dene^stralen als bondgenoten
bij. De Röntgenstralen, later de
stralen van Radium en nu in de
allerlaatste tijd de radio-actieve
preparaten, bij de atoomsplitsing
gewonnen, blijken zeer effectief
te zyn.
Gelukkig is het thans niet meer
zo dat de diagnose „kanker,, ge
lijk staat aan een doodvonnis. De
verschillende behandelingsmetho
den maken het mogelijk verschei
dene soorten van kanker te ge
nezen, mits de patiënt meewerkt
door tijdig doktersadvies in te
winnen. Helaas is het zo, dat velen,
die bang zijn voor kanker, zich
liever aan een kwakzalver dan aan
een medicus toevertrouwen.
Het is onmogelijk om een kan
ker anQers dan door een uitgebreid
lichamelijk onderzoek, Röntgen
foto's en eventueel ook nog door
een bepaald bloedonderzoek te
vinden. „Waterkijkers" of derge
lijke personen baten niets.
De bestrijding van kanker moet
op tweeërlei wyze gebeuren. In de
eerste plaats moet de gehele be-,
volking, maar in hef bijzonder de'
leeftijdsgroepen boven de 40 jaar,
regelmatig,bijvoorbeeld éénmaal
per jaar onderzocht worden. De
vorm van dit onderzoek zal aan
de massa aangepast moeten wor
den. Misschien lukt het nog een
eenvoudige manier te vinden, bij
voorbeeld een simpel bloedonder
zoek. In de tweede plaats moeten
voldoende geldmiddelen ter be
schikking gesteld worden om het
onderzoek naar de oorzaak van
kanker intensief ter hand te kun
nen nemen. Wanneer de oorzaak is
gevonden, zal de behandeling zeer
zeker meer succes kunnen ople
veren.
MEDICUS
zijn nieu
were' inzichten op het gebied van
onderwijs en opvoeding in -die
graad gemeengoed geworden, dat
het alleszins te begrijpen is, dat
men deze nieuwe inzichten in het
leerplan weerspiegeld wil zien.
Het thans verschenen algemene
leerplan wijkt dan ook in vele op
zichten van zyn voorganger af.
Gaf het leerplan '35 niet anders
dan een aantal opdrachten, een
totaal van feiten en feitjes, dat op
iedere school onderwezen moest
worden, het heeft in deze een
vrijwel dictatoriale allure en staat
afwijkingen maar nauwelijks toe
het nieuwe leerplan basis
leerplan zoals de ontwerpers het
noemen staat de man en de
vrouw voor de klas en vooral eike
schoolgemeenschap te zamen, veel
meer vrijheid toe. Dit basisleer
plan geeft slechts richtlijnen aan,
trekt een kader, waarbinnen elke
school, gegeven het millieu en de
omstandigheden, waarin zij ver
keert, de tekening rpaakt van wat
zij zich voorstelt te kunnen berei
ken. Het nieuwe van dit leerplan
is dus dat in feite elke school in
een "zelf te ontwerpen leerplan be
palen zal, wat er op die school ge
leerd wordt, vooral in verband
met de behoefte van het gros van
haar leerlingen. Het basis leer
plan stelt daarbij alleen de eis, dat
deze afzonderlijke leerplans niet
in strijd mogen zijn met de richt
lijnen van het basisleerplan.
„De ware vrijheid echter berust
op gebondenheid" schrijven de sa
menstellers van het plan in hun
inleiding. Terecht, maar ook zij
zelve waren gebonden nL van art.
42 van de wet op het L.O. 1920.
Dit artikel, dat in de voorbije an
derhalve eeuw, de tijd dus dat ons
onderwijs wettelijk geregeld be
staat, slechts weinig verandering
heeft ondergaan, luidt.
„Het schoolonderwijs wordt on
der het aanleren van gepaste en
nuttige kundigheden dienstbaar
gemaakt aan de ontwikkeling van
de verstandelijke vermogens der
kinderen aan hun lichamelijke
oefening en aan hun opleiding tot
alle Christelijke en maatschappe
lijke deugden."
■De opdracht aan de Nederlandse
opvoeder-onderwijzer is dus drie
ledig: de ontwikkeling der ver
standelijke vermogens (het leren),
de lichamelijke opening (gymnas
tiek; maar ook: hygiëne, genees
kundig onderzoek, tandarts) en
opleiding tot Christelijke en maat
schappelijke deugden. Terecht
stellen de samenstellers van het
plan deze laatste opdracht primair.
Geven de heide eerste aan. dat een
harmonische ontwikkeling van
lichaam en geest beoogd wordt, da
laatste behelst de eigenlijke op
voedkundige taak der school, wel
ke, zeker niet van'de minste be
tekenis geacht moet worden.
In hun. inleiding „Het doel van
het onderwijs" gaan de samenstel
lers nader op deze taak in en ko
men tot de conclusie, dat thans
van de opvoeder-onderwijzer ge-
eist mag worden: „opvoeden tot
verantwoordelijkheid voor zichzelf
en anderen, omdat dit de noodza
kelijke voorwaarde is voor het be
houd van de geestelijke en maat
schappelijke vrijheid. De kinderen
moeten van een '„ik" bewustzijn
komen tot een „wij"' bewustzijn»
opdat zij als dienaars der gemeen
schap waardige burgers ener de
mocratische staat zullen zijn.
'Samenvattend komen de ont
werpers van het leerplan tot deze
doelstelling van onderwijs en op
voeding:
.,Het doel van het onderwijs en
de taak van de onderwijzer is: da
groeiende mens door opvoeding,»
onderwijs en verzorging nader te
brengen tot de culturele waarden
van het leven en hem de geschikt-'
heid te doen verwennen, die op
dracht in het maatschappelijk le
ven te vervullen, welke in over
eenstemming is met zijn karakter,
aanleg en verstandelijke ontwik
keling".
In een volgend artikel zullen wij
iets naders meedelen over de sug
gesties, die het basisleerplan geeft
voor de te onderwijzen leervakken.
Examens
Aan de Ned. Economische Hoge
school slaagden voor het doctoraal
examen in de economische weten- i
schappen, de heren Houtman, j
Schiedam en H. Moerman, Rotter-
dam.
iiitiiiminiraiiiniiri'^ii'iiiniiiuiiniiHniitiBiiiisniniinüniimiirHiBTJimiiiiamiiiiinin
Jeanne Demessieux, de beroemde
Franse orgeliste, die op 13 Mei
een concert geeft op het orgel
tn üe Mathenesserkerk
^aunin in Rotterdam
De laatste première van het Rotterdams Toneel is een vaderlands vro
lijk stuk: Pieter Langendijk's Het Wederzijds Huwelijksbedrogvan
avond en morgenavond kan men het in de schouwburg zien. De Neder
landse Opera brengt Maandagavond iets ongewoons, de muzikale één-
acfers „Vne Education Manquêe" van Chabrier en „i'Heure Espagnole"
van Ravel en van dezelfde componist „Valses Nobles et Sentimentales"
met choreografie van Dar ja Colltn. Een bijzonder lunchconcert is er
Donderdag in de schouwburg; het R. Ph. O. speelt dan Dvorak's 5e
Symphonie (Uit de Ntetttae Wereld) met een toelichting van Eduard
Flipse. De beroemde Franse organists J.eanne Demessieux concerteert
Zaterdagavond 13 Mei in de Mathenesserkerk.
Vanavond Zaterdag 6 Mei: Rot
terdams Toneel geeft de première
van Pieter Langendijk's blijspel
„Het Wederzijds Huwelijksbedrog",
regie en décor van Richard Flink.
Morgenavond Zondag 7 Mei: zie
hoven.
Maandag 8 Mei: de Nederlandse
Opera in de Schouwburg met
„Valses Nobles et Sentimentales"
van Ravel, dansen van Dar ja Collin
„Une Education Manquée" van E.
Chabrier, een muzikaal blijspel in
éen bedrijf met tekst van Eugene
Leterrier en Albert Vanloo;
,L'Heure Espagnole".muzikaal blij
spel in één acte van M Ravel, tekst
van Franc-Nohain.
Ten bate van het Parkziekenhuis
Honingerdijk geeft de Kon. Or
kestver. „Symphonïa" onder lei
ding van Jaap Slotijn een concert
m de Rivièrahal. Uitgevoerd wor
den werken van Bach, Kees van
Baaren en Joh. Wagenaar.'Mej. F.
Vetter is soliste in het celïocon-
cert van Boccherini.
Dinsdag 9 Mei: onder auspiciën
van de kunstkring „Het Schouw-
Onder auspiciën van „Het Itotterdamsch Parool" en het dachlad Trouw"
vond s,ster:,vond hot Initmr-Uteolcr do prémière piaïts ran l
Haas' venetsfilm Jh.O.—L.K.P." Talrijke geSodisden, onder dTwrt!
'">"±Z f-J' i, ,rB e? A HdKeweg, gemeenteraadsleden, hoofden van
gemeentelijke diensten, figuren mt het bedrijfsleven, leden van het voor
malig verzet enz. waren hierbtj aanwezig. voor
brengen. Dit verzet kan niemand
z'ch voorstellen zonder de L.O. en
Laten wij enkele ogen
blikken met onze gedachten ver
toeven bij de mensen van deze
organisaties, die een doe] voor
ogen hadden en iedere dag weer
met gevaar voor eigen leven voor
uit doel streden. Het terugroepen
van deze tijd in onze verbeelding
maakt ons ontvankelijk voor de
pint, waarin zo sterk tot uiting
K°mt. dat de mannen van het ver
zet het beste gaven, hun jonge
leven.
Het vertonen van de2e film
maakt het tevens mogelijk de
Stichting '40'45 financieel te ge
denken. Mogen daarom velen de
film gaan zien, zo besloot weth. v.
Tilburg zijn speech.
Over de betekenis van „L.O.-
LJC.P." hebben wij vorige week
reeds uitvoerig geschreven en dit
bespaart ons een verslag. -De film
draait nog de gehele week. Be
halve de gebruikelijke journaals,
is een filmpje over de bevrijding
van ons land door de Canadezen
het vermelden waard.
Na de pauze heeft wethouder
v. Tilburg, voordat de verzetsfilm
werd vertopnd, een kort, inleidend
woord gesproken. Deze dagen, vyf
jaren na de bevrijding, tien jaren
nadat het oorlogsgeweld over ons
land losbarstte, geven reden tot
bijzondere hezinnïng, aldus spr.
Wij herdenken thans het werk, dat
voor de zaak der vryheid is ge
daan. Het deed hem daarom veel
genoegen zoveel bekende gezich
ten te zien uit de tijd, toen mensen
uit alle rangen en standen zich
verenigden om voor de vryheid te
vechten. Het was ook in die tijd,
dat de L.O. en de L.K.P, ontston
den.
Spr. noemde het een goede ge
dachte van de oud-illegale bladen
„Het Rotterdamsch Parool" en
„Trouw" de moeilijke jaren van
het ondergronds verzet in de be
langstelling van het publiek te
spel" geeft de Haagse Coïhedie in
de Schouwburg een voorstelling
van „De Jongen Wïnslow" (beslo
ten).
Woensdag 10 Mei: in de Schouw
burg een besloten voorstelling door
het A.T.G. van „Zij- kregen wat zij
wijden". Iskar Aribo geeft in Boy
mans een piano-recital met werken
van o.a. Brahms, Granados, Albe-
niz en Debussy, In de lunchroom
van de Bijenkorf spreekt de letter
kundige Adriaan van der Veen
over „Het werk en de betekenis
van Menno ter Braak" (aanvang
8.15 uur); de heer G. H. 's Grave-
sande opent na de lezing een ten
toonstelling, die is,ingericht ter ge
legenheid van de 10e sterfdag van
de schrijver.
Donderdag 11 Mei: leerlingen
van Toonkunst Conservatorium ge
ven een voordrachtsoefening in het
Doafstommeninstituut (aanvang
7.30 uur). De toneelspeler Arend
Hauep houdt in malson De Klerk,
lste Weenastraat, een lezing over
het „Amateurtoneel", die vooral
voor de leden van de talrijke to
neelverenigingen interessant kan
zijn.
Js Middags is er voor de getrou
wen van de lunchconcerten iets
bijzonders: Het R. Ph. O. speelt
Dvorak's vijfde Symphonie (Uit
de Nieuwe Wereld), toegelicht
door Eduard Flipse <12.45 uur.)
Vrijdag 12 Mei; Rotterdams To
neel geeft in de Schouwburg een
besloten voorstelling van „Miss
Mabel'Het R Ph. O. is aan zijn
vierde concert van de Beethoven-
cyclus in de Koninginnekerk toe.
Het programma vermeldt de zesde
Symphonie en het vijfde Pianocon
cert; solist is Cor de Groot
Zaterdag: 13 Mei: in de Schouw
burg Rotterdams Toneel. Leerlin
gen van de Toonkunst muziekscho
len houden 's middags om 2.30 uur
een voordrachtsoefening in het
Doafstommeninstituut. In de Ma
thenesserkerk geeft de Franse or-
gamste J eanne Demessieux
s aVonds om 8 uur een concert Dit
jeugdig talent, dat sedert 1947 tal
van tournees maakte door Europa
speelt op deze avond werken van
Bach, Franck, Liszt, Widor, Dupré,
Vierne, Voorts brengt zij eigen
composities ten gehore en zij be
sluit met een improvisatie over een
nader op te geven thema.
Dagelijks tentoonstellingen: etsen
van Rembrandt (Boymans); wand-
kleden en tapijten van Edmond de
Cneudt, De Knipscheer en beeld-
houwwerk van Jules Veimeire,
(Kunstkring t.m, 14 Mei); schilde-
ryen en grafiek van Wout van
Heusden (Schielandshuis t.m. 14
Mei); Ietske Richters (Venster)
t
